Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • nwt 1 aKorinto 1:1-16:24
  • 1 Akorinto

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • 1 Akorinto
  • Biibiliya a Elapo Esya a Soolempwa Soowaarya
Biibiliya a Elapo Esya a Soolempwa Soowaarya
1 Akorinto

EPAPHELO YOOPACERYA PAULO AALEPENLE AWE AKORINTO

1 Miyo Paulo, kihiihaniwa mwaha wa ele Muluku oniphavela awe, wiira kikhale murummwa+ a Kristu Yesu. Vamosa ni munnihu Soositene, 2 ninnilepela epaphelo ela muloko wa Muluku, yoowo ori oKorinto,+ vamosa ni ootheene ale ari mapuro makina, aniromola nsina na Pwiya ahu Yesu Kristu.+ Owo ti Pwiya aya ni Pwiya ahu. Muluku ohoothanlani wiira mukhale ni Yesu Kristu.+ Nave owo oowiihanani wiira mukhale oowaarya:

3 Oreera murima wuulupale ni murettele wa Muluku Tiithi ihu, ni wa Yesu Kristu Pwiya ahu, okhale ni nyuwo.

4 Okathi wootheene kinnimuxukhuru Muluku aka, mwaha wa oreera wawe murima wuulupale oovanhaaweni mwa Kristu Yesu, 5 okhala wiira mwa Yesu owo, Muluku oowiirihani othaaciri mwa itthu sootheene. Nave ohoovahani owerya olavula ni osuwela wuulupale,+ 6 siisaale ihapari sa Kristu+ silipihiwa aya mwa nyuwo. 7 Mwaha wa yeeyo, nyuwo mookhalana itthu sootheene muniphavela anyu, nlelo mulipelelaka okathi Pwiya ahu Yesu Kristu onrowa awe wooniheriwa.+ 8 Muluku onimookhaliheryani okhala oolipa mpakha wookiseryani, wiira nihiku na Pwiya ahu Yesu Kristu, ohikhale mutthu onrowa woohimyanani etthu.+ 9 Tthiri, Muluku toororomeleya,+ ti yoowo owiihanneni wiira mwiiraane ni Mwanawe, Yesu Kristu, Pwiya ahu.

10 Axinnaka, kinnootumereryani mwa nsina na Pwiya ahu Yesu Kristu, wiira mwiiwananeke ni ohikhale okawanyeya eriyari anyu.+ Masi mwiiraaneke saana, ni mukhalaneke muupuwelo ni moonelo mmosa-ru.+ 11 Axinnaka, atthu akina a etthoko ya Kolowe, aakileela wiira khamuniiwanana. 12 Kinnilavula siiso, okhala wiira atthu akina a nyuwo anihimya wiira: “Miyo kinimutthara Paulo”, akina anihimya wiira: “Miyo kinimutthara Apolo”,+ akinaku anihimya wiira: “Miyo kinimutthara Keefa”.* Nave akina anihimya wiira: “Miyo kinimutthara Kristu”. 13 Niireke Kristu tookawanyeya? Niireke Paulo ootoko okhomeliwa vamwirini? Aahiiso, niireke ookhala a nyuwo opatisiwe mwa nsina na Paulo? 14 Kinnimuxukhuru Muluku, okhala wiira nkimpatinse nnakhala mmosa a nyuwo, ohikhanle Krispo+ ni Gaio,+ 15 wiira ohikhale mutthu onrowa ohimyaka wiira opatisiwe mwa nsina naka. 16 Nave-tho, kihaapatisa atthu a etthoko ya Siteefano.+ Waahiya atthu ala, nkinsuwela akhala wiira kompatisa mutthu mukina. 17 Tthiri Kristu khokirumme waapatisa atthu, masi okirumme olaleya ihapari sooreera.+ Nave, owo khokirumme olaleerya kirumeelaka moolumo a atthu oosuwela, wiira okhwa wa Kristu vamwirini wa nihaaxeryo,* ohikhalihiwe weethiru.

18 Mweekeekhai, mwiixuttiho wa mwiri wa nihaaxeryo,* etthu ya elolo para ale anrowa opwetexiwa,+ masi para hiyo nooponwe, ti owerya wa Muluku.+ 19 Ti siiso silempwale aya wiira: “Miyo kinoomala-maliha miruku sa asuweli, nave kinookhootta*+ osuwela wa asuweli”. 20 Ari vai asuweli? Ari vai alipa-oowiixuttiha Nlamulo?* Ori vai ole onimusivela ovaanyihana itthu sa olumwenku ola?* Niireke Muluku khoonihenrye wiira ankhili a olumwenku ola teethiru? 21 Okhala wiira atthu a olumwenku ola annaaroromela ankhili aya,+ awo khanimusuwela Muluku.+ Atthu akina khanivaha efaita etthu enilaleya ahu.+ Masi, Muluku oolakela owoopola ale anaamini, orumeelaka ehapari eyo. Siiso, ankhili a Muluku ahooniheriwa.

22 Ayuda aniphavela ithoonyeryo,+ nave akereku anaaphavela ankhili. 23 Masi hiyo nimmulaleya Kristu, yoowo aakhomeliwe vamwirini. Para ayuda, owo ti nluku ninkwattuliha,* masi para ale ahikhanle ayuda, etthu ya ololo.+ 24 Para ale aniihaniwa, ayuda ni akereku, Kristu ti owerya wa Muluku ni ankhili a Muluku.+ 25 Atthu pooti othokoreryaka itthu sa Muluku okhala ntoko itthu sihirina efaita ni soohilipa. Masi itthu iyo ti sootepa okhalana ankhili ni soolipexa waavikana atthu awo.+

26 Tivonto axinnaka, muupuweleke mukhalelo mwaarina anyu, okathi mwaihaniwe anyu ni Muluku. Okathi owo, khiyaakhanle atthu anceene yooniwa okhala asuweli ni apinaatamu.+ Khiyaakhanle atthu anceene oowerya, nnakhala yaakhuma imusi soovuwa.+ 27 Masi Muluku oothanla itthu sa olumwenku ola, seiyo sinithokoreriwa okhala sa elolo, wiira owuulihihe muru asuweli. Nave, oothanla itthu sa olumwenku ola, seiyo sinithokoreriwa okhala soohilipa, wiira uulihihe muru itthu soolipa.+ 28 Muluku oothanla itthu soohisuwanyeya sa olumwenku ola, ni itthu soothanyiwa, ni itthu sihikhanle etthu, wiira omalihe itthu sikhanle etthu,+ 29 nave wiira ohikhale mutthu onrowa wiittottopaka vamaithoni va Muluku. 30 Muluku towiirinheni wiiraana ni Kristu Yesu. Yesu owo, onniwooniherya ankhili ni exariya ya Muluku.+ Mwaha wa Yesu, atthu anoowerya oreerihiwa,+ nave mwaha wa mukuttho onoopola ovanhe awe, anoowerya woopoliwa,+ 31 wiira yiiraneye ntoko silempwale aya: “Ole oniittottopa, aittottopeke mwaha wa Yehova”.+

2 Axinnaka, okathi kaarwiiye aka wa nyuwo, wiira koolaleeryeni esiiri ya Muluku,+ nkaarwiiye ni moolumo+ aahiiso ni ankhili a asuweli. 2 Kaari aka ni nyuwo, kaahilakela ohixanka ni etthu ekina ohikhanle Yesu Kristu, ni mwaha woowi owo aahikhomeliwa vamwirini.+ 3 Okathi kaarwiiye aka wa nyuwo, kaari ootteettheya, kaanoova ni kaanittettemela vanceene. 4 Okathi kaalavula aka ni kaixuttiha aka, nkaalavula ni moolumo ookuxa murima, yaawo anirumeeliwa ni asuweli, masi moolumo aka yaanooniherya owerya wa ikuru soowaarya,+ 5 wiira waamini wanyu ohilipihiwe ni ankhili a atthu, masi olipihiwe ni owerya wa Muluku.

6 Ankhili nnalavula ahu, anikhuma wa atthu arina waamini woolipa,+ khahiyo ankhili a atthu a olumwenku ola,* nnakhala a anamalamulela a olumwenku ola, yaawo anrowa olakaseya.+ 7 Nnaahimya ankhili a Muluku, yaawo yaari esiiri+ yaavithiwe.* Muluku aahilakela owooniherya ankhili awo olumwenku ohinatthi opattuxiwa,* wiira nivuwihiwe. 8 Khuuvo namalamulela a olumwenku ola* aasuwenle+ ankhili awo, maana yaasuwenle khiyaarowa omwiiva* Pwiya oovuwa. 9 Ti siiso silempwale aya wiira: “Khuuvo oonale ni khuuvo iiwale, nnakhala khuuvo uupuwenle itthu Muluku olokihenrye awe wiira aavahe ale animphenta”.+ 10 Muluku oonisuweliha+ orumeelaka ikuru sawe,+ okhala wiira ikuru sa Muluku sinnitokosa itthu sootheene, hata itthu soowiixerya sa Muluku.+

11 Niireke ookhala mutthu oniwerya osuwela miyuupuwelo sa mutthu mukina? Nnaari, khuuvo. Murima wa mutthu owo tonisuwela paahi. Vamosa-ru, khuuvo onisuwela miyuupuwelo sa Muluku, sihikhanle ikuru sa Muluku. 12 Hiyo khinaakhenle muupuwelo wa atthu a olumwenku ola, masi nihaakhela ikuru soowaarya sinikhuma wa Muluku,+ wiira nisuwele itthu Muluku onivanhe awe, mwaha wa onireerela murima. 13 Hiyo-tho ninnilavula itthu iya, ohiya ni moolumo niixuntte ahu ni ankhili a apinaatamu,+ masi ninlavula ni moolumo niixuntte ahu ni ikuru sa Muluku,+ okathi nintthokiherya ahu myaha sa Muluku.

14 Mutthu oniphavela itthu sa olumwenku,* khoniphavela* itthu sinikumiheriwa ni ikuru sa Muluku, okhala wiira onnithokorerya itthu iyo okhala sa elolo. Owo khoniwerya osuwela itthu iyo, maana mutthu ohaana okhalana ikuru soowaarya sa Muluku, wiira ovarerye itthu iyo. 15 Mutthu oneettihiwa ni ikuru soowaarya sa Muluku, onnivarerya itthu sootheene,+ masi owo khoniphukeliwa ni mutthu. 16 Masi, “ti pani onisuwela muupuwelo wa Yehova, wiira owerye omwiixuttiha?”+ Tthiri hiyo nookhalana muupuwelo wa Kristu.+

3 Tivo, axinnaka, nkaalavunle ni nyuwo ntoko atthu aneettihiwa ni ikuru soowaarya sa Muluku,+ masi kaalavunle ntoko atthu aniphavela itthu sa olumwenku* ni ahiniiwexexa oratteene ephiro+ ya ekristau. 2 Miyo kihoovahani nipele, ohiya yoolya yoolipa, maana nyuwo khimwaalimpe. Tthiri, mpakha-va nyuwo khamulimpe,+ 3 okhala wiira nlelo muniphavela itthu sa olumwenku.+ Nyuwo munnikhalelana nrima ni munniwana-wana. Nto niireke wiira khamuhiyo atthu aniphavela itthu sa olumwenku,*+ ni aneetta ntoko atthu a moolumwenkuni? 4 Okathi mutthu onihimya awe wiira: “Miyo kinimutthara Paulo”, masi mukina onahimya wiira: “Miyo kinimutthara Apolo”,+ niireke khamunlikana ni atthu a moolumwenkuni?

5 Vano, Apolo ti pani? Nave, Paulo ti pani? Hiyo na arumeyi paahi,+ ninvara muteko Pwiya onivanhe awe. Ti yaawo yookhalihenryeni okhala awiixutti a Yesu. 6 Miyo kaahaala,+ vano Apolo aahikhuwari,*+ masi Muluku, aahiiriha wunnuwa. 7 Tivo, ole onaala ni ole onikhuwari, khahiyo etthu, masi Muluku, yoowo oniiriha wunnuwa,+ tori etthu. 8 Ole onaala ni ole onikhuwari, anivara vamosa.* Nto, khula mutthu onimwaakhela etthuvo awe enivarihana ni muteko awe.+ 9 Hiyo ninvara muteko vamosa ni Muluku. Nyuwo mwa ematta ya Muluku, yeeyo onilima awe. Nave, nyuwo mwa empa ya Muluku, yeeyo oniteka awe.+

10 Okhala wiira Muluku ookireerela murima vanceene, miyo kiri ntoko mulipa-ooteka ooratta.* Miyo koomuteka alisenso,+ masi mutthu mukina toniteka vasulu va alisenso owo. Siiso, khula mutthu ohaana oweha moota oniteka awe vasulu va alisenso owo. 11 Khuuvo oniwerya ompaka alisenso mukina, ohikhanle ole opakiwe, eyo piiyo, Yesu Kristu.+ 12 Nto akhala wiira mutthu onniteka vasulu va alisenso orumeelaka eweero, eparatha, maluku oowaarya, ithaapwa, malaxi, aahiiso mitathi, 13 muteko wa khula mutthu onimooniheriwa naphiya nihiku naya. Mooro onimooniherya+ vakhala wiira muteko owo waari wooloka aahiiso woohiloka. 14 Mooro waahipahe ele mutthu otenke awe vasulu va alisenso, mutthu owo onimwaakhela etthuvo. 15 Vano, vakhala wiira muteko owo onimoovya, mutthu owo onoopweteiwa. Masi mutthu owo onimoopowa. Hata vari siiso, onrowa okhalaka ntoko mutthu ooponwe vamooroni.

16 Nyuwo khamunisuwela wiira mwa etemplo ya Muluku,+ ni wiira ikuru soowaarya sa Muluku sinikhala mwa nyuwo?+ 17 Akhala mutthu onipwexakasa etemplo ya Muluku, nto Muluku onompwetexa mutthu owo, okhala wiira etemplo ya Muluku ti yoowaarya, nave etemplo eyo ti nyuwo.+

18 Muhiiwoke: Akhala mutthu eriyari anyu onuupuwela wiira musuweli a olumwenku ola,* ohaana wiikhaliha mulolo, wiira okhale musuweli. 19 Tthiri, ankhili a olumwenku ola, khahiyo etthu vamaithoni va Muluku, maana voolempwa wiira: “Owo onnaavara asuweli ni olavilavi aya”.+ 20 Nave, voolempwa wiira: “Yehova onnisuwela wiira miyuupuwelo sa asuweli ti seethiru”.+ 21 Siiso, muhiittottopeke mwaha wa ele apinaatamu anipaka aya, okhala wiira itthu sootheene ti sawinyu, 22 kikhale miyo aahiiso Apolo, wala Keefa*+ aahiiso olumwenku, wala okumi aahiiso okhwa, hata itthu sikhanle vano wala itthu sinrowa okhumelela muhoolo, itthu sootheene ti sawinyu. 23 Vano, nyuwo mwa atthu a Kristu,+ nave Kristu ta Muluku.

4 Hiyo nimphavela wiira atthu anooneke ntoko arumeyi aninvarela muteko Kristu ni atthu aroromeliwe isiiri sa Muluku.+ 2 Masi, murumeyi ohaana ovara saana miteko sawe. 3 Vano miyo nkinicala ophukeliwa ni nyuwo aahiiso ophukeliwa ni etripunaale ya apinaatamu. Mweekeekhai, hata miyo nkiniiphukela mmansaka. 4 Miyo nkinoona wiira koopaka etthu yoohiloka. Masi nkiniphavela ohimya wiira ka naxariya, okhala wiira Yehova paahi tonihimya* akhala wiira ele kinipaka aka ti yooreera aahiiso ti yootakhala.+ 5 Tivo, muhiphukeleke+ etthu ohinatthi ophiya okathi aya. Ohiya-vo, mulipeleleke mpakha nihiku anirwa aya Apwiya. Awo anookumiherya nipuro nookokola itthu sivithiwe weepiphini, ni animooniherya itthu siri vamurimani va atthu. Nuumala-vo, Muluku onoomuttottopela khula mutthu, mwaha wa miteko sawe.+

6 Axinnaka, mwa itthu iya kihimyale aka, miyo ni Apolo+ ninnivaha ntakiheryo wiira mphwanye mureerelo. Muttharaka ntakiheryo nahu, nyuwo munoowerya weettela yooruma ela eni: “Mutthareke paahi itthu silempwale”. Mwiira siiso, khamunrowa wiixinnuwihaka+ ni khamunrowa othanyanaka mukina ni mukhwaawe. 7 Exeeni erina anyu enookupalihani wiira mwa mukhulupale waavikana akina? Kiira itthu sootheene murina anyu nvahiwe ni Muluku?+ Akhala wiira Muluku toovanheni itthu sootheene, xeeni muniittottopa anyu okhalaka ntoko mphwannye ni ikuru sanyu?

8 Niireke toko moophiyeriwa? Niireke toko moothaaciri? Niireke moopacerya olamulela ntoko mamwene,+ hiyo nihipacenrye? Tthiri kaaniphavela mwaapacenrye olamulela ntoko mamwene, wiira ni hiyo-tho nilamuleleke ntoko mamwene.+ 9 Miyo kinoona wiira Muluku ooniiriha hiyo arummwa, okhala ekurupu yookiserya enrowa okela muteyaaturuni wiira niwehiwe ni atthu ootheene,+ okhala wiira noolamuliwa wiiviwa. Nto ninnooniwa ni olumwenku wootheene,+ ni malaikha ni atthu. 10 Hiyo na alolo+ mwaha wa Kristu, masi nyuwo mwa atthu arina ankhili mwa Kristu. Hiyo na atthu ootteettheya, masi nyuwo mwa atthu oolipa. Nyuwo munnittittimihiwa, masi hiyo khaninttittimihiwa. 11 Mpakha olelo-va, hiyo nlelo ninnivoliwa etala+ ni ntthona,+ ninnithoiwa soowara,* ninnimaniwa*+ ni khanrina opuro wookhala. 12 Nave ninnivara muteko woolipa ni matata ahu.+ Okathi atthu anniruwana aya, hiyo ninnaareeliha.+ Okathi onilupatthiwa ahu, ninnivilela nipixaka murima.+ 13 Atthu yaaniveehaka, hiyo ninnaalavula saana.+ Mpakha olelo-va, ninnithokoreriwa okhala ikokhola sa olumwenku ni owowo wa itthu sootheene.

14 Khahiyo kinoolepelani itthu iya wiira muuliwe muru, masi kiniphavela woolopolani ntoko anaaka oophentiwa. 15 Nyuwo pooti okhalana alipa-oowiixuttiha 10.000, yaawo aniwiixuttihani moota woomutthara Kristu, masi khamurina axipaapa anceene. Miyo ka paapa anyu, okhala wiira koowiixuttihani ihapari sooreera sinimuhimya Kristu Yesu.+ 16 Tivonto, kinootumereryani wiira, mukitakiheke miyo.+ 17 Siiso, kinnimuruma Timootheyo orwa muri anyu, maana owo mwanaka onimphenta aka vanceene ni toororomeleya mmutekoni mwa Apwiya. Owo onoowuupuxeryani inamuna kinimurumeela aka Kristu Yesu,+ ntoko kiniixuttiha aka miloko sootheene.

18 Atthu akina anuupuwela wiira nkinrowa weiwo, tivo aniittottopa aya. 19 Yehova aphavela vale, kinimoorwa niinaano. Kiniphavela waaweha atthu awo oowiittottopa, masi nkiniphavela wiiwa moolumo aya. Ohiya-vo, kiniphavela osuwela yaarina owerya wa Muluku aahiiso yahaarina. 20 Omwene wa Muluku, khonooniheriwa ni moolumo paahi, masi onooniheriwa ni owerya wa Muluku. 21 Exeeni muniphavela anyu? Kiireke muniphavela wiira kirwe ni ekopo,+ aahiiso kirwe ni ophenta ni murima woomaala?

5 Kihiiwa wiira ookhala eriyari anyu mulopwana mmosa onikhala ni* mwaara a paapa awe.+ Orupihana woohiloka*+ moota owo, ti wootepa otakhala ovikana ele enipaka aya atthu ahinaamini. 2 Nyuwo mwaahaana wiikhupanyerya+ ni omukumiha mmulokoni mutthu opanke etthu eyo yoohiloka, ohiya wiittottopaka.+ 3 Nnaamwi kihikhanle weiwo, murima aka ori weiwo, nave miyo komphukela mulopwana owo opanke etthu eyo, kinakhala ntoko kiri weiwo. 4 Okathi munithukumana anyu, muupuwelo aka vamosa ni owerya wa Pwiya ahu Yesu, ori ni nyuwo. Tivo, mwa nsina na Pwiya Yesu, 5 munvahererye mulopwana owo wa Satana,+ wiira mukhalelo woohiloka oruuhale awe mmulokoni omale.* Siiso, atthu a mmulokoni anrowa wuupuwelaka saana mwaha ola wa etampi, nihiku na Apwiya.+

6 Wiittottopa wanyu khahiyo wooloka. Khamunsuwela wiira eferemento vakhaani enniiriha otthu wootheene wooweetheiwa* opuhuwa?+ 7 Mukumihe eferemento ya khalai, wiira mukhale otthu* wooweetheiwa wa niinaano, okhala wiira nyuwo khamurina eferemento, maana Kristu, yoowo ori paasikha ahu,+ oopakiwa mukuttho.+ 8 Tivo, nihirumeeleke eferemento ya khalai okathi onithukumana ahu+ nuumala paasikha. Nave nihirumeeleke eferemento enithoonyerya etampi ni otakhala. Masi nihaana okhuura paahi ephaawu ehirina eferemento, yeeyo enithoonyerya etthu yooreera ni yeekeekhai.

9 Kaahoolepelani epaphelo kihimyaka wiira muhiye waataana ni atthu anirupihana voohiloka.* 10 Nkiniphavela ohimya wiira nvalaaneke voomalela ni atthu a olumwenku ola,+ yaawo anirupihana voohiloka,* aahiiso ale ahiniphiyeriwa, wala alatarau, aahiiso ale anaakokhorela amuluku eethiru. Vaakhanle wiira ti siiso, mwaahaana okhuma moolumwenkuni-mu.+ 11 Masi kinoolepelani wiira, muhiye weetta+ ni khula mutthu onihimmwa okhala munna, yoowo onirupihana voohiloka,* aahiiso ohiniphiyeriwa,+ wala onaakokhorela amuluku eethiru, wala oniruwana, aahiiso namuhapaliwa,+ wala latarau.+ Nnakhala muhilyeeke ni mutthu owo. 12 Muteko aka khahiyo waaphukela ale ahikhanle mmulokoni. Nyuwo muhaana waaphukela ale ari mmulokoni. 13 Nave Muluku onrowa waaphukela ale ahikhanle mmulokoni.+ “Mmukumihe mmulokoni mutthu owo onipaka itthu sootakhala”.+

6 Okathi munikhalana anyu mulattu ni mukhwiinyu,+ xeeni muniroiha anyu mulattu owo otripunaale wiira waphukiwe ni atthu ahinitthara malamulo a Muluku, ohiya ophukiwa ni ale oororomeleya?* 2 Aahiiso, khamunsuwela wiira ale oororomeleya* anrowa ophukela olumwenku?+ Nave akhala wiira nyuwo munoophukela olumwenku, niireke khamunwerya ophuka myaha sootepa oyeva? 3 Khamunsuwela wiira ninrowa ophukela malaikha?+ Nto akhala wiira ti siiso, nnoowerya tthiri ophukela itthu siniiraneya valaponi. 4 Vano, akhala wiira mookhalana milattu siisa wiira siphukiwe,+ xeeni munaathanla anyu ale ahineemereriwa ni muloko wiira yoophukeleni? 5 Kinilavula siiso wiira muuliwe muru. Niireke khokhanle eriyari anyu mutthu orina ankhili wiira aaphukeleke axinnawe? 6 Masi eniiraneya tiila: Munna onnimuroiha munnawe otripunaale wiira ophukeliwe ni atthu oohaamini!

7 Tthiri, etthu yoowuuliha muru omuroiha munninyu otripunaale. Xeeni muhinaavilela anyu anninyu yawiirelani etthu yoohiloka?+ Fataari waahiya akuxaka itthu sanyu. 8 Masi nyuwo munniwiirela itthu soohiloka ni munnikuxa itthu sa axinninyu!

9 Aahiiso, khamunsuwela wiira atthu ootakhala murima khanrowa waakhela Omwene wa Muluku?+ Muhiwokiwe! Ale anrupihana voohiloka,*+ ale anaakokhorela amuluku eethiru,+ anamararuwa,+ alopwana anrupihana yaawo-ru,*+ 10 alatarau, atthu ahiniphiyeriwa,+ anamuhapaliwa,+ alipa-ooruwana ni ale anaawoka atthu wiira akuxe mireerelo saya, khanaakhela Omwene wa Muluku.+ 11 Akina a nyuwo, khalai yaari siiso. Masi moorapihiwa,+ mooreerihiwa,+ mookhalihiwa anaxariya+ ni nsina na Pwiya Yesu Kristu ni ikuru sa Muluku ahu.

12 Miyo kinneemererya itthu sootheene, masi khahiyo wiira itthu sootheene sinniphwanyiha mureerelo.+ Miyo kinneemererya itthu sootheene, masi nkinrowa weemererya weettihiwa ni khula etthu. 13 Yoolya epakeliwe nipwiipwi,* vano nipwiipwi nipakeliwe yoolya. Masi Muluku onoomaliha soopiili iyo.+ Erutthu khepakeliwe orupihana woohiloka,* masi epakeliwe waavarela muteko Apwiya.+ Nave Apwiya tanikhaliherya erutthu eyo. 14 Muluku oomuhihimuxa Pwiya,+ nave onrowa onihihimuxa hiyo mookhwaani+ orumeelaka owerya wawe.+

15 Khamunsuwela wiira irutthu sanyu sihiiraana ni Kristu, khukhala emosa?+ Munuupuwela wiira kinookuxa erutthu yeeyo yiiraanale ni Kristu, wiira kiiraanihe ni namararuwa? Nnaari, nkinikhala-khala! 16 Niireke khamunsuwela wiira ole onirupa ni namararuwa onnikhala erutthu emosa nuuwo? Tthiri, Muluku onihimya wiira: “Oowanli aya anrowa okhala erutthu emosa”.+ 17 Masi ole iiraanale ni Pwiya, ookhalana muupuwelo mmosa-ru orina awe Pwiya.+ 18 Mutthyawe orupihana woohiloka!*+ Khiivo etampi ekina enlikana ni ela. Ole onirupihana voohiloka onnihonona erutthu awe.+ 19 Niireke khamunsuwela wiira erutthu anyu, ti etemplo+ ya ikuru soowaarya, siri mwa nyuwo, seiyo sinikhuma wa Muluku?+ Nyuwo mwa atthu a Muluku,+ 20 okhala wiira Muluku ohoothumani ni etthu erina efaita yuulupale.+ Tivonto, murumeeleke erutthu anyu+ wiira munvuwiheke Muluku.+

7 Vano, mwaha wa itthu mukilepenle anyu, fataari mulopwana ohirupe ni muthiyana. 2 Masi, okhala wiira orupihana woohiloka* khoreere wuulaana, khula mulopwana okhalane mwaarawe,+ nave khula muthiyana okhalane iyawe.+ 3 Mulopwana oothela onvaheke mwaarawe itthu siniphavela awe* mwaarawe owo. Nave muthiyana ootheliwa onvaheke iyawe itthu siniphavela awe* iyawe owo.+ 4 Muthiyana ootheliwa, khahiyo mwaneene erutthu awe, masi mwaneene ti iyawe. Nave, mulopwana oothela, khahiyo mwaneene erutthu awe, masi mwaneene ti mwaarawe. 5 Mulopwana oothela aahiiso muthiyana ootheliwa, ahikhootteke orupihana ni ole othelanne awe. Masi akhala wiira mulopwana oothela aahiiso muthiyana ootheliwa, anniiwanana olipelela okathi vakhaani wiira ahirupihane, wiira akhalaneke okathi woovekela, eyo etthu yooreera. Nto pooti otthikela orupihana, wiira Satana ohiweehererye, mwaha wa ohiwerya waya wiihiiha. 6 Miyo kinniweemereryani opaka eyo, masi khahiyo kinimoorumani. 7 Kaaniphavela wiira alopwana ootheene yaari ntoko miyo. Masi Muluku onvaha+ khula mutthu owerya wawe, tivo akina anithela aya, akina ahinathela.

8 Vano, kinnaaleela ale oohithela,* ni athiyana anaamukhweli wiira fataari okhala ntoko miyo.+ 9 Masi akhala wiira awo khaniwerya wiihiiha, atheleke aahiiso atheliweke, maana fataari othela aahiiso otheliwa, ohikhanle opaha murima aya,+ mwaha wa ophavela orupihana.

10 Miyo kinnaavaha malakiheryo atthu athelanne, masi khahiyo miyo, Apwiya tanihimya wiira: Muthiyana ootheliwa, ohivalaane ni iyawe.+ 11 Akhala wiira onoovalaana, weeso ohitheliwe aahiiso ohaana otthikelana ni iyawe. Nave, mulopwana ohimuhiye mwaarawe.+

12 Masi akina kinaahimeerya ti miyo, khahiyo Apwiya:+ Akhala wiira munna ookhalana mwaarawe ohiniwaamini Apwiya, nto mwaarawe owo onaphavela okhala ni yena, ohimuhiye. 13 Akhala wiira muthiyana ookhalana iyawe ohiniwaamini Apwiya, nto iyawe owo onaphavela okhala ni yena, muthiyana owo ohimuhiye iyawe. 14 Tthiri, mulopwana oothela oohaamini, onnitteelihiwa mwaha wa mwaarawe, nave muthiyana ootheliwa oohaamini, onnitteelihiwa mwaha wa iyawe, ori munna. Vahaakhanle siiso, aniinyu yaarowa okhala oohireerihiwa vamaithoni va Muluku, masi vano aareerihiwa. 15 Nto, akhala wiira ole oohaamini onnithanla ovalaana, ovalaaneke. Eyo yiiraneya, munna aahiiso murokora khonikhanyereriwa okhala hoothe. Muluku onnoovahani murettele.+ 16 Nyuwo muthiyana, akhala wiira munookhala ni iyanyu, woonasa wene munoomoopola iyanyu owo.+ Nave nyuwo mulopwana, akhala wiira munookhala ni mwaarinyu, woonasa wene munoomoopola mwaarinyu owo.

17 Masi vannireerela khula mutthu okhala ntoko Yehova onvanhe awe. Okhaleke ntoko aari awe, okathi Muluku aamwiihanne awe wiira aamini.+ Nto, malakiheryo ala kinnivaha miloko sootheene. 18 Vakhala wiira mulopwana ohiihaniwa ni Muluku ori ene oowinnuwihiwa,+ okhaleke siiso. Nave, akhala wiira mulopwana ohiihaniwa ohinatthi winnuwihiwa, owo ohinnuwihiwe.+ 19 Etthu yuulupale ti weettela sooruma sa Muluku,+ ohiya winnuwihiwa aahiiso ohinnuwihiwa.+ 20 Khula mutthu okhaleke siisaale ntoko okathi aihaniwe awe.+ 21 Niireke mwaihaniwe muri ene epottha? Weeso muhixanke.+ Masi mwakhalana eparakha ya okhala ootaphuwa, muhihiyererye eparakha eyo. 22 Ole aihaniwe wiira okhale mwiixutti a Pwiya, nlelo ori ene epottha, owo onnitaphuwa ni onlipa ni Pwiya.+ Siiso-tho, ole aihaniwe ori ene ootaphuwa, onnikhala epottha ya Kristu. 23 Nyuwo moothummwa ni esisapo yuulupale.+ Muhiye okhala ipottha sa atthu. 24 Axinnaka, khula mutthu okhaleke siiso ohoolo wa Muluku, ntoko okathi aihaniwe awe.

25 Vano, wa ale ahithenle,* Apwiya khakirumme waaleela etthu, masi kinihimya moonelo aka.+ Nyuwo pooti ororomela ele enihimya aka, okhala wiira Apwiya aakimorela ikharari. 26 Mwaha woowi ninkhala okathi wooxankiha, kinoona wiira fataari mulopwana okhala siiso ntoko siri awe. 27 Niireke nyuwo moothela? Weeso muhiphaveleke omuhiya mwaarinyu.+ Niireke nyuwo khamuthenle? Weeso muhimwaavyeke muthiyana. 28 Vano, hata muthelaka, nyuwo khamunittheka. Nave, akhala wiira ole ohithenle* onnithela, mutthu owo khonittheka. Masi ale anithelana anookhalana mixankiho mookumini mwaya. Miyo kiniphavela wiira muhiphwanye mixankiho iyo.

29 Nave-tho, axinnaka, enihimyaka tiila: Okathi ohanle, ori vakhaani.+ Okhuma vano orowa ohoolo, ale athenle akhaleke ntoko khathenle, 30 ale aninla akhaleke ntoko khaninla, ale anitteeliwa murima akhaleke ntoko khanitteeliwa murima, ale anithuma itthu akhaleke ntoko kharina itthu iyo, 31 ale anittottela mureerelo olumwenku ola, akhaleke ntoko khanittottela mureerelo voomalela, okhala wiira makhalelo a olumwenku ola anniturukeya. 32 Kiniphavela wiira muhixankeke. Mulopwana oohithela onixankela paahi ovara muteko wa Apwiya, okhala wiira oniphavela waahakalaliha Apwiya. 33 Mulopwana oothela, onixankela itthu sa olumwenku,+ okhala wiira oniphavela omuhakalaliha mwaarawe, 34 nave owo ookawanyeya. Nto muthiyana oohitheliwa ni ole oohipaceriwa, anixankela itthu sa Apwiya,+ wiira erutthu aya ni muupuwelo aya sikhale sooreerihiwa. Masi muthiyana ootheliwa onixankela itthu sa olumwenku, okhala wiira oniphavela omuhakalaliha iyawe. 35 Kinilavula siiso kiirelaka mureerelo anyu. Nkiniphavela wootthukwani, masi kiniphavela owiirihani opaka itthu sooreera, wiira mwaavareleke muteko Apwiya khula nihiku ni murima wootheene.

36 Akhala mutthu ohithenle, onaweha wiira khoniwerya wiihiiha ophavela orupihana, nave oovira iyaakha sa omiravo,* fataari othela. Mutthu owo khonittheka.+ 37 Masi akhala mutthu olakenle vamurimani vawe ohithela, onavarexexa etthu eyo olakenle awe, okhala wiira khoniphavela othela ni onniwerya wiihiiha ophavela orupihana, eyo etthu yooreera.+ 38 Siiso-tho, ole onithela onniira etthu yooreera, masi ole ohinithela, onniira etthu yootepa oreera.+

39 Muthiyana ootheliwa, ootthukiwa ni nlamulo okathi wootheene iyawe ori awe mukumi.+ Masi, iyawe akhwa vale, owo ootaphuwa wiira otheliwe ni mutthu onimphavela awe, masi ohaana otheliwa mwa Apwiya paahi.+ 40 Nto miyo kinoona wiira owo onootepa ohakalala, aahitheliwe-tho. Kinnikupali wiira ni miyo-tho, kookhalana ikuru soowaarya sa Muluku.

8 Vano, nlavulaka sa yoolya enivahiwa amuluku eethiru,+ ootheene ahu ninnisuwela mwaha owo.+ Osuwela onnimwiiriha mutthu wiixinnuwiha, masi ophenta onnimulipiha mutthu.+ 2 Akhala mutthu onuupuwela wiira onnisuwela etthu, owo nlelo khonisuwela etthu eyo, ntoko vaareerela aya osuwela. 3 Masi akhala wiira mutthu onnimphenta Muluku, mutthu owo onnisuweliwa ni Muluku.

4 Vano, nrowe nlavule sa olya yoolya enivahiwa amuluku eethiru. Hiyo noosuwela wiira amuluku eethiru khahiyo etthu+ ni wiira Muluku ori mmosa paahi.+ 5 Hata akhanle ene ale anihimmwa okhala amuluku, wiirimu aahiiso vathi-va,+ siisaale akhanle aya “amuluku” anceene ni “mapwiya” manceene, 6 hiyo noosuwela wiira Muluku eekeekhai ori mmosa paahi,+ yoowo ori Tiithi ihu a wiirimu.+ Owo oopattuxa itthu sootheene ni oonipattuxa wiira nikhale awawe.+ Pwiya ori mmosa paahi, Yesu Kristu, nto itthu sootheene sookhala mwaha wa yoowo,+ nave hiyo nookhala mwaha wa yoowo.

7 Masi khahiyo wiira atthu ootheene annisuwela etthu ela.+ Okhala wiira atthu akina khalai yaakokhorela amuluku eethiru, okathi anilya aya yoolya enivahiwa amuluku eethiru, anuupuwela wiira animukokhorela muluku eethiru,+ nave okhala wiira murima aya kholimpe, onnaaphukela.+ 8 Masi, yoolya khenrowa onaattameliha Muluku.+ Hiyo naahilye, khanimpweteiwa etthu, nave nalya, khanimphwanya etthu.+ 9 Mwiipasoope wiira etireitu erina anyu ya othanla, ehikhale ntoko nluku nnaakwattuliha ale ahilimpe.+ 10 Vakhala wiira munninyu, yoowo murima awe ohilimpe, onnoowehani nyuwo murina osuwela, mulyaaka mutemplo mwa amuluku eethiru, niireke khamunrowa omwiiriha olya yoolya enivahiwa amuluku eethiru? 11 Siiso, osuwela wanyu onoohonona waamini wa munninyu ohilimpe, yoowo okhweliwe ni Kristu.+ 12 Okathi munaatthekela anyu axinninyu, munahonona murima aya woohilipa,+ munnimutthekela Kristu. 13 Tivonto, akhala wiira yoolya ennihonona waamini wa munnaka, nkinrowa-tho okhuura enama, wiira kihihonone waamini wa munnaka.+

9 Kiireke miyo nkihiyo ootaphuwa? Kiireke miyo nkihiyo murummwa? Kiireke miyo nkimoonale Yesu, Pwiya ahu?+ Kiireke nyuwo khamuhiyo muteko aka kinaavarela aka Apwiya? 2 Hata akina ahikoonaka okhala murummwa, kinnikupali tthiri wiira nyuwo munnikoona okhala murummwa! Mweekeekhai, nyuwo mwa ekanyeryo enooniherya wiira miyo ka murummwa a Apwiya.

3 Wiixaakiha waka wa ale anikivaanya ti nno: 4 Niireke hiyo khanrina etireitu ya olya ni owurya? 5 Niireke hiyo khanrina etireitu ya omuthela murokora oowaamini+ wiira eetteke ni hiyo, ntoko siirale aya arummwa akina ni axinnaya Apwiya+ ni Keefa?*+ 6 Aahiiso, niireke wiira miyo ni Baarnaba+ paahi nihikhalanne etireitu ya ohiya ovara muteko wa mulaponi, wiira niweryeke wiikhapelela? 7 Niireke ookhala toropa oniliverya itthu sawe, nlelo ori ene toropa? Niireke ookhala onlima ematta ya ewuuva, ohinalya mihokorokho saya?+ Niireke ookhala onikhapelela nikoto na inama, ohinawurya eleeti ene?

8 Ele enihimya aka khahiyo nlamulo na apinaatamu. Nave-tho, Nlamulo na Moise ninnihimya itthu iya. 9 Munlamuloni na Moise, voolempwa wiira: “Muhitthukwe iyano sa epooyi, okathi eninyakela aya ipyo”.+ Niireke Muluku aavanhe nlamulo nla uupuwelaka ipooyi? 10 Aahiiso aahimmye eyo mwaha wa hiyo? Moise aalempe moolumo awo mwaha wa hiyo, okhala wiira mulimi ni ole oneepettha ipyo, annivara muteko alipelelaka waakhela ipyo.

11 Vakhala wiira nihaala eriyari anyu itthu sinikhuma wa Muluku, kiireke khivanreerela nyuwo onivaha itthu sikina sinnithowa?+ 12 Akhala wiira atthu akina aakhalana etireitu ya okhaliheriwa ni nyuwo, hiyo-tho nootepa okhalana etireitu eyo.+ Hata nirina ene etireitu eyo, hiyo khinoovekenleni etthu, masi ninnivilela itthu sootheene wiira nihittiyelele ephiro ya ihapari sooreera sinimuhimya Kristu.+ 13 Niireke khamunsuwela wiira alopwana anivara miteko sa Muluku mutemplo, annoolya itthu sa mutemplo-mmo ni wiira ale anivara muteko okathi wootheene valtaari, annaakhela epantta emosa ya itthu sinivahiwa valtaari?+ 14 Tivo, Apwiya aaruma wiira ale anlaleya ihapari sooreera, alyeeke mwaha wa ihapari sooreera iyo.+

15 Hata vari siiso, miyo nkitonko woovekelani etthu. Masi, khahiyo wiira kinoolepelani wiira mukivahe itthu iyo vano.+ Tthiri, kinniittottopa mwaha woolaleya ihapari sooreera voohiliviwa etthu. Tivo, nkinrowa weemererya waakhiwa etthu enikiiriha wiittottopa!+ 16 Akhala wiira kinnilaleya ihapari sooreera, nkirina mathowa oowiittottopa, maana owo muritti aka. Mweekeekhai, kaahilaleye ihapari sooreera,+ kootakhaliwa! 17 Vakhala wiira kinnipaka eyo ni murima wootheene, kinimwaakhela etthuvo. Masi, hata kipakaka eyo kihiphavelaka, nlelo kinniroromeliwa ni Muluku wiira kivare muteko ola.+ 18 Vano, etthuvo aka tiivi? Etthuvo aka, ti olaleya ihapari sooreera kihiliviwaka etthu. Siiso, nkinrowa oveka itthu kirina aka etireitu ya waakhela, mwaha wa waalaleerya atthu ihapari sooreera.

19 Miyo ka mutthu ootaphuwa vamaithoni va atthu ootheene. Nto kihiikhaliha epottha ya atthu ootheene, wiira kaaroihe atthu anceene ephiro ya Kristu. 20 Eriyari ya ayuda, kaahiikhaliha muyuda wiira kaaroihe ayuda+ ephiro ya Kristu. Eriyari ya ale aneettela nlamulo, kaahiikhaliha mutthu oneettela nlamulo, hata kiheettelaka nlamulo, wiira kaaroihe ephiro ya Kristu ale aneettela nlamulo.+ 21 Eriyari ya ale ahineettela nlamulo, kaahiikhaliha ntoko mutthu ohineettela nlamulo, nnaamwi kaarina nlamulo na Muluku ni keettela nlamulo na Kristu,+ wiira kaaroihe ephiro ya Kristu ale ahineettela nlamulo. 22 Eriyari ya ale ahilimpe, kaahiikhaliha oohilipa, wiira kaaroihe ephiro ya Kristu ale ahilimpe.+ Kaahipaka itthu sootheene wiira kaakhaliherye atthu a makhalelo ootheene, wiira mwa inamuna sootheene, kiwoopole akina. 23 Kinnipaka itthu sootheene mwaha wa ihapari sooreera, wiira kaalaleerye ihapari iyo atthu akina.+

24 Niireke khamunsuwela wiira atthu anceene annitthimaka wiira axinttane, masi mutthu mmosa paahi tonaakhela etthuvo? Mutthimakeke wiira nwerye waakhela etthuvo.+ 25 Khula mutthu oniirela mpantta oxinttana, onniihiiha mwa itthu sootheene. Atthu awo anniira siiso wiira yaakhele etthuvo* enihononeya.+ Masi hiyo, ninniira siiso wiira naakhele etthuvo* ehinihononeya.+ 26 Tivo, kinnitthimaka kisuwelaka onrowa aka.+ Nave nkiniwana okhalaka ntoko kinimana epheyo. 27 Masi kinnimana* erutthu aka+ ni kinneettiha ntoko epottha. Kaahiire siiso, woonasa wene miyo kinookhoottiwa ni Muluku, nnaamwi kaalaleeryaka atthu akina.

10 Axinnaka, muupuweleke wiira amuhavinre ahu yaahikhala vathi va neeku+ ni ootheene yaahilapuwa ephareya.+ 2 Ootheene aya yaahipatisiwa ni neeku ni ephareya, mwaha woomutthara Moise. 3 Nave ootheene aya yaahilya yoolya yaavahiwe aya ni Muluku.+ 4 Ootheene aya yaahiwurya maasi+ yaavahiwe aya ni Muluku. Awo yaahiwurya maasi yaakhuma vamwala, yoowo waatthara. Mwala owo yaavahiwe ni Muluku ni onimuthoonyerya* Kristu.+ 5 Muluku khaaweemerenrye anamunceene a atthu awo, tivo atthu awo yaahiiviwa moothakoni.+

6 Itthu iya sihiiraneya wiira sikhale ntakiheryo nahu, wiira nihiphaveleke opaka itthu sootakhala, ntoko atthu awo yaaphavenle aya.+ 7 Nnakhala nihaakokhoreleke amuluku eethiru, ntoko akina a yaawo yaakokhorenle aya. Tivonto valempwale aya, ahimmwaka atthu awo wiira: “Atthu yaahikilaathi analya ni anawurya. Vano atthu awo yaahivenya anatthapa”.+ 8 Nnakhala nihirupihaneke voohiloka,* ntoko akina a yaawo yaarupihanne aya voohiloka,* yiirelaka okhwa atthu 23.000, nihiku nimosa.+ 9 Nnakhala nihimweehererye Yehova,+ ntoko atthu akina a yaawo yaamweeherenrye aya, yiirelaka olummwa ni inowa,+ khukhwa. 10 Nnakhala nihaapeke, ntoko akina a yaawo yaapa aya,+ yiirelaka wiiviwa ni nlaikha na Muluku.+ 11 Itthu saawiiranenle atthu awo, soolempwa wiira siniixuttihe etthu, wiira akina a hiyo,+ ninkhala wookiseryani wa olumwenku,* nihikhale ntoko atthu awo.

12 Siiso, ole onuupuwela wiira orimweemela, aipasoopeke wiira ohimore.+ 13 Weehereriwa onoophwanyani, nave-tho onnaaphwanya atthu ootheene.+ Masi Muluku toororomeleya ni khonrowa weemererya wookhumelelani etthu muhinwerya anyu ovilela.+ Ohiya-vo, okathi enookhumelelaayani etthu yooxankiha, owo onoowooniheryani ephiro wiira nwerye ovilela.+

14 Tivo, axinnaka oophentiwa, musyakeke* waakokhorela amuluku eethiru.+ 15 Nyuwo mwa atthu arina ankhili, tivonto, muthanleke mmansinyu akhala wiira ele enihimya aka ti yeekeekhai wala nnaari. 16 Ekaalisi ya eviinyu, yeeyo enimuxukhurela ahu Muluku, enithoonyerya ephome ya Kristu, khahiyo siiso?+ Nave-tho, ephaawu enikawanya ahu, enithoonyerya erutthu ya Kristu, khahiyo siiso?+ 17 Okhala wiira eri ephaawu emosa paahi, siiso, hiyo hata naattale ene, nri erutthu emosa paahi,+ maana ootheene ahu ninnikhuura ephaawu emosa-ru.

18 Nwuupuwele aisarayeli: Okathi anilya aya mikuttho sinivahiwa valtaari,+ kiira vanoolikana ni olya vamosa ni Muluku? 19 Nto kiniphavela ohimya exeeni? Kiireke mukuttho onivahiwa muluku eethiru, wookhalana efaita? Aahiiso muluku eethiru ookhalana efaita? 20 Nnaari, masi kiniphavela ohimya wiira mikuttho atthu a mulaponi anivaha aya, awo anivaha malaikha ootakhala, khaninvaha Muluku.+ Nto, nkiniphavela wiira nyuwo mwaataaneke ni malaikha ootakhala.+ 21 Nyuwo khamunwerya owurya ele eri mukaalisini mwa Yehova ni mukaalisini mwa malaikha ootakhala. Nave khamunwerya okhala “vameesa va Yehova”+ ni vameesa va malaikha ootakhala. 22 Aahiiso, ‘niireke nimphavela omwiiriha Yehova onanariwa’?+ Niireke hiyo noolipa onvikana owo?

23 Itthu sootheene sinneemereriwa, masi khahiyo wiira itthu sootheene sinnikumiherya mireerelo. Itthu sootheene sinneemereriwa, masi khahiyo wiira itthu sootheene sinnilipiha.+ 24 Khula mutthu othipeleleke ophavela mureerelo wa mutthu mukina, ohiya mureerelo awe.+

25 Mukhuureke inama sinitumihiwa mapuro siniiviwa inama, muhihoveryaka mwaha wa murima anyu, 26 okhala wiira “elapo ni itthu sootheene siri memmo, ti sawawe Yehova”.+ 27 Akhala wiira mutthu ohinimwaamini Kristu onnoolattulani orowa olya, nto nyuwo munaphavela orowa, mulyeeke khula etthu onoovahaaweni, muhihoveryaka mwaha wa murima anyu. 28 Masi akhala wiira mutthu onnooleelani wiira: “Enama ela yaavahiwe amuluku eethiru”, muhikhuure wiira muhimukwattulihe ole oohimenryeni ni mwaha wa murima wa atthu akina.+ 29 Miyo nkinihimya murima anyu, masi kinihimya murima wa mutthu mukina. Siiso, nkiniphavela orumeela otaphuwa waka, wiira murima wa mutthu mukina okiphukeleke mwaha wa etthu eyo.+ 30 Akhala wiira ele kinilya aka ni kinimuxukhurela aka Muluku,+ ennimwiiriha mutthu mukina okiveeha, weeso nkinrowa olya.

31 Tivonto, mwaalyaaka wala mwaawuryaka aahiiso mwiiraka khula etthu, mpakeke itthu sootheene mphavelaka onvuwiha Muluku.+ 32 Muhaatthekiheke ayuda ni akereku, nnakhala muloko wa Muluku,+ 33 ntoko miyo kineererya aka waasiveliha atthu ootheene, mwa itthu sootheene. Nkiniphavela mureerelo aka,+ masi kiniphavela mureerelo wa atthu anceene, wiira awo yoopowe.+

11 Mukitakiheke miyo, ntoko miyo kinimutakiha aka Kristu.+

2 Axinnaka, okathi wootheene munnikuupuwela mwa itthu sootheene ni munnipaka itthu sootheene ntoko kiwiixuttihalyaakani. Tivo, kinnoottottopelani. 3 Masi, kiniphavela musuwele wiira muru* wa mulopwana ti Kristu.+ Vano, muru wa muthiyana ti mulopwana.+ Nto, muru wa Kristu ti Muluku.+ 4 Mulopwana oninvekela Muluku aahiiso onilaleya ihapari sa Muluku okhunenle ene muru awe, onnimuulihiha muru ole ori muru awe. 5 Nave, muthiyana oninvekela Muluku aahiiso onilaleya ihapari sa Muluku+ ohikhunenle muru awe, onnimuulihiha muru ole ori muru awe, maana aarowa okhalaka ntoko ometthiwe mputu. 6 Akhala wiira muthiyana khoniphavela okhuneela muru awe, ohaana omettha ikharari. Masi, vaamuulihaka muru omettha ikharari aahiiso omettha mputu, weeso ohaana okhuneela muru awe.

7 Mulopwana ohikhuneeleke muru awe, okhala wiira Muluku ompattunxe ailikanyihaka mmansawe.+ Nave Muluku ompattuxa mulopwana wiira okhale ovuwa wa Muluku. Masi, muthiyana ti ovuwa wa mulopwana. 8 Muluku khompattunxe mulopwana, orumeelaka erutthu ya muthiyana. Owo ompattunxe muthiyana, orumeelaka erutthu ya mulopwana.+ 9 Nave-tho, mulopwana khopattuxeriwe muthiyana, masi muthiyana topattuxeriwe mulopwana.+ 10 Mwaha wa yeeyo ni mwaha wa malaikha,+ muthiyana ohaana okhalana vamuru vawe, ekanyeryo ya wiiwelela okhulupale.

11 Ohiya-vo, mmulokoni mwa Apwiya, muthiyana khonikhala, ohikhanle mulopwana, nave mulopwana khonikhala, ohikhanle muthiyana. 12 Siisaale muthiyana opattuxiwe awe erumeeliwaka erutthu ya mulopwana,+ siiso-tho mulopwana oyariwe ni muthiyana, masi itthu sootheene sipattuxiwe ni Muluku.+ 13 Muupuweleke mmensinyu: Niireke vannikhalela muthiyana onvekela Muluku ohikhunenle muru awe? 14 Kiira ephattu ahu enniixuttiha wiira mulopwana khonittittimiheya akhalana ikharari soorakama? 15 Masi muthiyana akhalana ikharari soorakama, eyo enninvaha nttittimiho. Nto owo oovahiwa ikharari sawe, ohiya eveewu. 16 Akhala mutthu onivaanyiha eyo ohimyaka wiira khivanreerela muthiyana okhuneela muru awe, eyo khahiyo yoolema ahu, nnakhala khahiyo yoolema ya miloko sa Muluku.

17 Nnaamwi koovahakani malakiheryo ala, miyo nkinoottottopelani, okhala wiira mithukumano sanyu khasinoophwanyihani mireerelo, masi sinoophwanyihani mixankiho. 18 Opacerya wene, kinniiwa wiira okathi munithukumana anyu mmulokoni, onnikhala okawanyeya eriyari anyu, nto miyo kinnikupali eyo. 19 Tthiri sinookhumelela itiini isya eriyari anyu.+ Siiso, anoosuwanyeya ale Muluku oniweemererya awe.

20 Okathi munithukumana anyu nipuro nimosa, tthiri khamunithukumanela olya Yoolya ya Ohiyu ya Apwiya.+ 21 Okhala wiira mwaarowaka olya, khula mutthu onipacerya olya yoolya awe. Tivo, akina annivoliwa etala, masi akina ahapaliwe ene. 22 Niireke nyuwo khamurina itthoko sanyu mukhanle anyu oolya ni owurya weiwo? Niireke nyuwo khamunttittimiha muloko wa Muluku, nave muniwiiriha ale ahirina etthu wuuliwa muru? Koohimeeryeni exeeni? Kiireke kihaana woottottopelani? Siiso-so, miyo nkinoottottopelani.

23 Miyo kinniwiixuttihani, siisaale Pwiya okiixuttihale awe, wiira ohiyu Pwiya Yesu aarowa awe ovarihiwa,+ aahikuxa ephaawu, 24 nto nuumala ovekela, aahikawanya, onahimya wiira: “Ela enithoonyerya erutthu aka,+ wiira mphwanye mureerelo. Muthipeleleke opaka ela mukuupuwelaka miyo”.+ 25 Siiso-tho, nuumala olya, aahipaka etthu emosa-ru ni ekaalisi ya eviinyu,+ oriki: “Ekaalisi ela enithoonyerya nivarihano na niinaano,+ nenlo nlipihiwe ni ephome aka,+ wiira mphwanye mureerelo. Khula okathi muniwurya anyu ela, muthipeleleke opaka ela mukuupuwelaka miyo”.+ 26 Tthiri, khula okathi munikhuura anyu ephaawu ela, ni muniwurya anyu eviinyu ela, nyuwo munilaleya okhwa wa Apwiya, mpakha nihiku anirwa aya.

27 Tivo, ole onikhuura ephaawu aahiiso owurya eviinyu ya Apwiya ohiphwanelelaka, mutthu owo onnitthekela erutthu ni ephome ya Apwiya. 28 Khula mutthu ohaana opacerya wiivarerya saana,+ wiira osuwele aapakaka etthu yookhalela. Nuumala-vo, pooti okhuura ephaawu ni owurya eviinyu. 29 Akhala mutthu onilya ni oniwurya ohisuwelaka wiira ele onilya awe ni oniwurya awe enithoonyerya erutthu ya Apwiya, mutthu owo onniilamula mmansawe. 30 Tivonto, anamunceene a nyuwo khalimpe ni anniwereiwa, nave akina ahookhwa.*+ 31 Masi naivarenrye saana mmansihu, khinaarowa ophukeliwa. 32 Okathi Yehova onniphukela awe, owo onninttaruxa,+ wiira nihilamuliwe ni olumwenku.+ 33 Siiso, axinnaka, okathi munithukumana anyu wiira mulye yoolya eyo, mulipelelaneke. 34 Akhala mutthu ovoliwe etala, olyeeke owaani, wiira okathi munithukumana anyu, muhiphukeliwe.+ Vano itthu sikina sihanle, kinoolokiherya kaphiya weiwo.

12 Axinnaka, kiniphavela wiira musuwele saana itthu Muluku onnivaha awe.+ 2 Nyuwo munnisuwela wiira okathi mwahaamini anyu,* mwaanaatthara amuluku eethiru ahinlavula,+ mwaanirowa khula opuro yooroihaayani. 3 Kiniphavela musuwele wiira khuuvo mutthu onilavula okhaliheriwaka ni ikuru soowaarya sa Muluku, ohimyaka wiira: “Yesu tootakhaliwa!” Nave khuuvo oniwerya ohimya wiira: “Yesu ti Pwiya!” ohikhaliheriwaka ni ikuru soowaarya.+

4 Sookhala soovaha soovirikana, masi itthu iyo sinivahiwa ni ikuru soowaarya simosa-ru.+ 5 Sookhala miteko soovirikana,+ masi Pwiya ori mmosa-ru. 6 Nave-tho, sookhala miteko soovirikana, masi Muluku oniwiiriha atthu ootheene ovara miteko iyo, ori mmosa-ru.+ 7 Moota ikuru soowaarya sinimukhaliherya aya khula mmosa wiira aaphwanyihe mureerelo akhwaawe, onnooneya oratteene.+ 8 Ikuru soowaarya sinnimukhaliherya mutthu mmosa olavula ni ankhili, nave ikuru seiyo simosa-ru, sinnimwiiriha mutthu mukina olavula ooniheryaka osuwela. 9 Ikuru simosa-ru seiyo, sinnimukhaliherya mutthu waamini,+ nave sinnimukhaliherya mutthu mukina owerya waapenuxa aretta.+ 10 Ikuru simosa-ru, sinnimukhaliherya mutthu opaka miiriirya,+ nave sinnimukhaliherya mukina olaleya moolumo a Muluku ni sinnimukhaliherya mukina osuwela akhala wiira moolumo awo anikhuma wa Muluku aahiiso nnaari.+ Nto mukina sinnimukhaliherya olavula mattaava oovirikana,+ nave-tho mukina, sinnimukhaliherya otaphulela mattaava oovirikana.+ 11 Miteko iya sootheene sinivariwa ni ikuru simosa-ru, simwiirihaka khula mutthu opaka itthu ntoko Muluku oniphavela awe.

12 Erutthu yookhalana ipantte sinceene. Hata vari siiso, eyo eri emosa paahi.+ Nave, Kristu ori siiso. 13 Ootheene ahu, ayuda wala akereku, ipottha aahiiso atthu ootaphuwa, nipatisiwe ni ikuru simosa-ru, wiira nikhale erutthu emosa-ru. Nave ootheene ahu nihaakhela ikuru iyo.

14 Mweekeekhai, erutthu kherina epantte emosa paahi, masi yookhalana ipantte sinceene.+ 15 Hata nnawu nihimyaka wiira: “Okhala wiira miyo nkihiyo ntata, weeso nkiniirela mpantta erutthu”, nlelo ninniirela mpantta erutthu. 16 Hata niyaru nihimyaka wiira: “Okhala wiira miyo nkihiyo niitho, weeso nkiniirela mpantta erutthu”, nlelo ninniirela mpantta erutthu. 17 Vaakhanle wiira erutthu yootheene yaari niitho, naarowa wiiwaka sai? Nave vaakhanle wiira erutthu yootheene yaari niyaru, naarowa woonaka sai wunkhela?* 18 Vano Muluku oohela khula epantte ya erutthu opuro aya, ntoko ophavenle awe.

19 Vaakhanle wiira ipantte sootheene sa erutthu sinoolikana, nto erutthu yaarowa okhala sai? 20 Ipantta sa erutthu khasireere, masi erutthu eri emosa. 21 Niitho khanikhanle oohimeerya ntata wiira: “Miyo nkinoophavelani”. Aahiiso, muru khokhanle oohimeerya inawu wiira: “Miyo nkinoophavelani”. 22 Masi, ipantte sa erutthu nnoona ahu ohikhalana efaita yuulupale, iyo sookhalana efaita. 23 Ipantte sa erutthu nnoona ahu ohireerexa, ninnikhuneela saana.+ Nave, ipantte sa erutthu ahu seiyo sinnuuliha muru, ninnitepa oreeriha. 24 Masi ipantta sa erutthu ahu sooreera, khasimpirisari oreerihiwa. Muluku oopaka erutthu siiso. Tivo, owo onnitepa ottittimiha ipantte sa erutthu sihireeranxe, 25 wiira ohikhale okawanyeya mweerutthuni, masi ipantta saya sithokoreryaneke.+ 26 Siiso, epantta emosa ya erutthu yaahaawaka, ipantta sootheene sinnihaawa ni yeeyo.+ Nave, epantta emosa ya erutthu yaattittimihiwaka, ipantta sootheene sinnitteeliwa murima ni yeeyo.+

27 Vano, nyuwo mwa erutthu ya Kristu,+ nto khula mmosa a nyuwo onniirela mpantta erutthu eyo.+ 28 Muluku ohaathanla atthu mmulokoni, onvaha khula mutthu muteko awe: Oopacerya arummwa,+ a nenli maprofeta,+ a neeraru alipa-oowiixuttiha,+ nuumala-vo, ale anivara miteko sootikiniha,+ ale arina owerya woowaapenuxa aretta,+ ale anaakhaliherya akhwaaya,+ ale arina owerya wa ohoolela ni ale anilavula mattaava oovirikana.+ 29 Kiireke ootheene aya arummwa? Kiireke ootheene aya maprofeta? Kiireke ootheene aya alipa-oowiixuttiha? Kiireke ootheene aya annivara miteko sootikiniha? 30 Kiireke ootheene aya aavahiwa owerya woowaapenuxa aretta? Kiireke ootheene aya annilavula mattaava oovirikana?+ Kiireke ootheene aya annitaphulela?+ 31 Masi, mphaveleke ni nthiti waakhela soovaha suulupale.+ Nto, kinoowooniheryani etthu yootepa oreera ovikana itthu sikina.+

13 Hata kilavulaka mattaava a apinaatamu ni a malaikha, masi kaahikhalane ophenta, kinlikana ni nlapa ninruma, aahiiso onyakula wa eyuuma enimanihiwa eyuuma ekhwaaya. 2 Nave akhala wiira Muluku ookivaha owerya wa olavula iprofesia ni wiiwexexa isiiri sootheene sa Muluku,+ ni okhalana osuwela wootheene ni waamini wootheene onikiiriha othaamiha* miyaako, masi kihikhalana ophenta, nkihiyo etthu.+ 3 Hata kivahaka mireerelo saka sootheene wiira kaakhapelele atthu akina,+ ni kivahereryaka erutthu aka wiira kiittottopeke, masi kihikhalana ophenta,+ nkiniphwanya etthu.

4 Ole oniphenta,+ toopixa murima+ ni tooreera murima.+ Ole oniphenta, khonaakhalela nrima* akhwaawe.+ Ole oniphenta, khoniikompela, khoniixinnuwiha,+ 5 khoniruwana,+ khoniphavela mureerelo awe,+ khonaakuva opaceya+ ni khonuupuwela itthu sootakhala siireliwe awe.+ 6 Ole oniphenta, khonitteeliwa murima ni itthu sootakhala,+ masi onitteeliwa murima ni ekeekhai. 7 Ole oniphenta, onnivilela itthu sootheene,+ onnikupali itthu sootheene,+ onnilipelela itthu sootheene+ ni khiivo etthu enimwiiriha wooceya.+

8 Ophenta khonikhala-khala omalaka. Masi, owerya olavula iprofesia, olavula mattaava oovirikana,* aahiiso ovahiwa osuwela, sootheene iyo sinoomala. 9 Osuwela wahu khomalenle+ ni olavula wahu iprofesia khomalenle. 10 Masi okathi ninrowa ahu okhalana osuwela woomalela ni olavula iprofesia voomalela, nto osuwela woohimalela ni olavula iprofesia woohimalela, sinoomala. 11 Okathi kaari aka mwaana, kaalavula ntoko mwaana, kuupuwela ntoko mwaana, kaatokosa itthu ntoko mwaana. Masi nuumala wunnuwa, koohiya makhalelo ootheene a onamwane. 12 Vano ninkhala ntoko ninweha vaxipelyuni* ya eyuuma, yeeyo ehinooneya saana. Masi ohoolo, itthu sinrowa wooneyaka saana. Niinaano-va, nkinsuwela voomalela, masi ohoolo kinoosuwela saana,* ntoko Muluku onikisuwela awe saana. 13 Nto, waamini, nlipelelo ni ophenta, sinoohala. Masi, mwa itthu iya tthaaru, ophenta tori wuulupalexa.+

14 Muthipeleleke wooniherya ophenta. Nave, mwiimananiheke vanceene* wiira mwaakhele soovaha sinikhuma wa Muluku, vanceenexa, owerya otthokiherya iprofesia.+ 2 Khuuvo oniwerya wiiwexexa moolumo a mutthu aakhenle owerya wa Muluku, wiira olavuleke mattaava oovirikana. Muluku paahi toniwerya omwiiwexexa.+ Hata mutthu owo olavulaka esiiri ya Muluku+ okhaliheriwaka ni ikuru soowaarya, khuuvo oniwerya wiiwexexa etthu enihimya awe. 3 Ole onitthokiherya iprofesia, onnaalipiha atthu, onnaakhaliherya ni onnaamaaliha ni moolumo awe. 4 Ole onilavula mattaava oovirikana, onniilipiha mmansawe. Masi, ole onitthokiherya iprofesia, onnilipiha muloko. 5 Vano, kaaniphavela wiira ootheene anyu mulavuleke mattaava oovirikana,+ masi etthu kiniphavelexa aka, ti yoowi mutthokiheryeke iprofesia.+ Tthiri, ole onitthokiherya iprofesia ti muulupalexa onvikana ole onilavula mattaava oovirikana. Masi mutthu owo onlavula mattaava oovirikana, aahitaphulele moolumo awe, muloko khonrowa olipihiwa. 6 Axinnaka, vaakhanle wiira koolavula ni nyuwo ni mattaava oovirikana, kaarowa wookhaliheryani sai? Kaphavela wookhaliheryani, kihaana olavula moolumo kaakhenle aka wa Muluku,+ aahiiso ni osuwela,+ wala eprofesia, aahiiso mwiixuttiho.

7 Etthu emosa-ru enniiraneya ni itthu sihirina okumi, masi sinirumiha nsipo, ntoko ephivi* aahiiso viola.* Akhala wiira mutthu onnoopa ephivi aahiiso onnimoopa viola, ohinavirikanyiha oruma waya, atthu anrowa osuwela sai nsipo nniipiwa? 8 Nlope naahirumihiwe saana, tani onrowa wiilokiherya wiira orowe okhottoni? 9 Nave, akhala wiira nyuwo munilavula mattaava oovirikana, khamunilavula moolumo ookhweya wiiwexexa, atthu anrowa osuwela sai etthu eniphavela anyu ohimya? Tthiri, munrowa okhalaka ntoko munilavulela epheyo. 10 Moolumwenkuni aakhala mattaava manceene, nave ootheene aya annisuweliwa. 11 Vakhala wiira nkiniiwexexa etthu ene enilavuliwa, kinrowa okhalaka ntoko mutthu a elapo ekina. Nave mutthu owo onilavula, onrowa okhalaka ntoko mutthu a elapo ekina para miyo. 12 Siiso-tho, okhala wiira munniphavela vanceene soovaha sinikhuma wa Muluku, nto mphaveleke okhalana soovaha sinceene, seiyo sinrowa olipiha muloko.+

13 Tivo, ole onilavula mattaava oovirikana, ovekeleke wiira owerye otaphulela moolumo awe.+ 14 Kaavekelaka kirumeelaka nttaava nikina, khahiyo miyo kinivekela, masi enikiiriha olavula, ti etthu kinivahiwa aka ni ikuru soowaarya sa Muluku. Tivo, nkinisuwela etthu enihimya aka. 15 Vano, exeeni enireerela opakiwa? Kaavekelaka, kinrowa orumeelaka etthu kivahiwe aka ni ikuru soowaarya sa Muluku, nave kinrowa ovekelaka wiira atthu yiiwexexeke ele kinilavula aka. Kinrowa wiipaka isipo kirumeelaka etthu kivahiwe aka ni ikuru soowaarya ni kinrowa wiipaka isipo wiira atthu yiiwexexeke ele kinihimya aka. 16 Nave-tho, akhala wiira munnimuttottopela Muluku mukhaliheriwaka ni etthu evahiwe anyu ni ikuru soowaarya sa Muluku, nto mutthu ori ni nyuwo, yoowo ohiixuttihiwe, onrowa wiira sai “Amen”, mwaha wa nivekelo nanyu na oxukhuru, variki mutthu owo ohisuwenle etthu enihimya anyu? 17 Ekeekhai wiira nyuwo munimuxukhuru Muluku vookhalela, masi mutthu owo mukina khonlipa. 18 Kinnimuxukhuru Muluku okhala wiira kinnilavula mattaava manceene woovikanani nyuwo ootheene. 19 Masi, fataari miyo olavula moolumo mathanu mmulokoni, yaawo atthu aniiwexexa aya, ohiya olavula moolumo 10.000, a nttaava atthu ahiniiwexexa aya.+

20 Axinnaka, muhuupuweleke ntoko anamwane.+ Masi mukhaleke ntoko anamwane ni itthu sootakhala.+ Nave muupuweleke ntoko atthu aalupale.+ 21 Nlamulo na Moise nnihimya so: “Yehova onihimya wiira: ‘Kinimwaarumeela atthu anilavula mattaava oovirikana ni a ilapo sikina, wiira kilavule ni atthu ala. Hata vari siiso, awo anookhootta okiwiriyana’”.+ 22 Tivo, olavula mattaava oovirikana ethoonyeryo eniwiiriha atthu ahinaamini,+ okhalana waamini. Masi kheniireliwa owiixuttiha atthu oowaamini. Siiso, osuwela otthokiherya iprofesia kheniireliwa atthu oohaamini, masi eniireliwa atthu oowaamini. 23 Akhala wiira muloko wootheene onnithukumana poromosa, atthu ootheene analavula mattaava oovirikana, vano anakela atthu ahiixuttihiwe aahiiso oohaamini, niireke khanrowa ohimyaka wiira munikhwaasa anepa?* 24 Masi okathi ootheene anyu munitthokiherya anyu iprofesia, nto onakela mutthu oohaamini aahiiso ohiixuttihiwe, moolumo oniiwa awe anoomuttaruxa ni onvarerya oratteene. 25 Siiso, owo onoosuwela itthu saavithiwe vamurimani vawe. Nto onimuurama, omukokhoreleke Muluku, ohimyaka wiira: “Mweekeekhai, Muluku ori ni nyuwo”.+

26 Axinnaka, okathi onithukumana anyu, mukina onniipa isipo sininvuwiha Muluku, mukina onniixuttiha, mukina onnilavula ihapari oleeliwe awe ni Muluku, mukina onniwerya olavula mattaava oovirikana, mukina onniwerya otaphulela mattaava awo.+ Vano itthu iyo sipakiweke sai? Itthu sootheene mpakeke wiira mulipihaneke mukina ni mukhwaawe. 27 Akhala mutthu oniwerya olavula mattaava oovirikana, weeso elavuleke atthu anli wala araru paahi, aranttelanaka. Nave-tho, ohaana okhala mutthu onitaphulela.+ 28 Masi aahikhale mulipa-ootaphulela, mutthu owo ohaana omaala mmulokoni ni olavuleke ni Muluku vamurimani vawe. 29 Yakhala maprofeta,+ elavuleke anli wala araru. Nto atthu akina, ewiriyaneke wiira esuwele etthu enihimmwa. 30 Vano mukina okilanthi aakhela ehapari enikhuma wa Muluku, nto ole aalavula, omaaleke. 31 Mweekeekhai, ootheene anyu muhaana otthokiherya iprofesia, khula mutthu okathi awe, wiira atthu ootheene yiixutte ni alipihiwe.+ 32 Nave, maprofeta ahaana weettiherya oratteene yoovaha enikhuma wa Muluku ya otthokiherya iprofesia. 33 Muluku, khahiyo Muluku oohitthokiheya, masi ta murettele.+

Ntoko siniiraneya aya miloko sootheene sa ale oororomeleya,* 34 athiyana emaaleke mmuthukumanoni,* maana khaneemereriwa olavula.+ Ohiya-vo, yiiweleleke voohinlaseya,+ ntoko Nlamulo nnihimya aya. 35 Yaahiiwexexe etthu, yaakoheke axiiyaya owaani, okhala wiira ti voowuuliha muru muthiyana olavula mmuthukumanoni.*

36 Niireke ti nyuwo mukumihenrye moolumo a Muluku? Aahiiso ti nyuwo paahi mwaakhenle moolumo awo?

37 Akhala mutthu oniixoona okhala profeta, aahiiso onuupuwela wiira oovahiwa etthu enikhuma wa Muluku, mutthu owo ohaana osuwela wiira itthu kinoolepelaakani kirummwale ni Apwiya. 38 Akhala mutthu onikhootta yooruma eyo, mmuhiye okhaleke siiso.* 39 Tivo, axinnaka, mwiimananiheke ophavela osuwela otthokiherya iprofesia,+ masi muhimukhoottiheryeke mutthu olavula mattaava oovirikana.+ 40 Itthu sootheene siiriweke vookhalela ni vootthokiheya.+

15 Axinnaka, kinniwuupuxeryani ihapari sooreera koolalenryaakani,+ seiyo-tho mwaakhenle anyu, nlelo muneettela anyu. 2 Mwaahihiye weettela ihapari sooreera koolalenryaakani, nyuwo munimoopoliwa. Masi mwaahiire siiso, waamini wanyu ti weethiru.

3 Itthu soopacerya koohimenryaakani, ti seiye-tho miyo kaakhenle aka: Kristu ohookhwa mwaha wa itampi sahu, ntoko Soolempwa sinihimya aya.+ 4 Nave owo aahivithiwa,+ khuhihimuxiwa+ nihiku na neeraru,+ ntoko Soolempwa sinihimya aya.+ 5 Owo aahimukhumelela Keefa,*+ nuumala-vo, aahaakhumelela arummwa 12.+ 6 Aahaakhumelela-tho axinna yaavikana 500, ekwaha emosa-ru.+ Anceene a yaawo nlelo aakhala, masi akina ahookhwa.* 7 Vano, aahimukhumelela Yakobo,+ nuumala-vo, aahaakhumelela arummwa ootheene.+ 8 Wookiseryani, aahikikhumelela miyo,+ ntoko mwaana oyarinwe ohinatthi ophiya okathi.

9 Tthiri, miyo ka mwaamukhaanixa waavikana arummwa ootheene, nave nkiniphwanela wiihaniwa murummwa, maana kaanilupattha muloko wa Muluku.+ 10 Masi oreera murima wuulupale wa Muluku, wookiiriha okhala murummwa. Nave, Muluku khokoonihenrye mahala ene oreera wawe murima wuulupale. Ohiya-vo, koovara muteko munceene waavikana arummwa ootheene. Nto nkivanre ni ikuru saka paahi, masi kivanre mwaha wa oreera murima wuulupale wa Muluku, okoonihenrye awe. 11 Siiso, hata kikhalaka miyo kinilaleerya aahiiso awo tanilaleerya, ootheene ahu ninlaleya ehapari emosa-ru. Nave nyuwo mookupali ehapari eyo.

12 Vano, akhala wiira vannilaleiwa wiira Kristu oohihimuxiwa mookhwaani,+ nto vanikhala sai akina a nyuwo ohimyaka wiira alipa-ookhwa khanrowa ohihimuxiwa? 13 Tthiri, vakhala wiira alipa-ookhwa khanrowa ohihimuxiwa, weeso Kristu khohihimuxiwe. 14 Nave, akhala wiira Kristu khohihimuxiwe, weeso olaleerya wahu ti weethiru, nave-tho waamini wanyu ti weethiru. 15 Siiso, vakhala wiira alipa-ookhwa khanrowa ohihimuxiwa tthiri, weeso Muluku khomuhihimunxe Kristu. Nto eyo enitaphulela wiira nnoomootherya Muluku,+ naahimyaka wiira owo oomuhihimuxa Kristu.+ 16 Mweekeekhai, akhala wiira alipa-ookhwa khanrowa ohihimuxiwa, nave-tho Kristu khohihimuxiwe. 17 Ohiya-vo, akhala wiira Kristu khohihimuxiwe, waamini wanyu ti weethiru. Siiso, nyuwo nlelo muri mutampini.+ 18 Vakhala wiira ti siiso, weeso makristau ale akhwiiye,* aarimeela voomalela.+ 19 Akhala wiira nlipelelo nahu mwa Kristu ti na okumi yoola paahi, weeso na atthu ootepexa omoriha ikharari, waavikana atthu ootheene.

20 Masi Kristu oohihimuxiwa mookhwaani. Owo topacenrye ohihimuxiwa ntoko mihokorokho soopacerya, eriyari ya ale akhwiiye.*+ 21 Okhala wiira okhwa wookhumelela mwaha wa mulopwana mmosa,+ nave-tho, ohihimuxiwa wa alipa-ookhwa onrowa okhumelela mwaha wa mulopwana mmosa.+ 22 Siisaale atthu ootheene anikhwa aya mwaha wa Adamu,+ siiso-tho, atthu ootheene anookhalihiwa akumi mwaha wa Kristu.+ 23 Masi, eyo enrowa wiiraneya khula mutthu okathi awe: Oopacerya ti Kristu.+ Nuumala-vo, ale ari atthu a Kristu. Nto, awo anrowa ohihimuxiwa okathi Kristu onitthika* awe.+ 24 Vano, wookiseryani waya, owo onrowa onvahererya Omwene Muluku, yoowo ori Muluku awe ni Tiithi awe. Eyo enrowa wiiraneya amaliha ikuvernu sootheene ni aamaliha ale arina owerya.+ 25 Tthiri, owo onrowa olamulelaka ntoko mwene, mpakha Muluku waawerya awanani awe ootheene.+ 26 Okhwa, ti nwanani ookiserya onrowa opwetexiwa.+ 27 Muluku “oopweha itthu sootheene vathi va inawu sa Kristu”.+ Masi moolumo oowi: ‘Itthu sootheene soopwehiwa vathi va inawu sa Kristu’, khaniphavela ohimya wiira Muluku onnimwiiwelela Kristu,+ masi aniphavela ohimya wiira Muluku onniiriha itthu sootheene omwiiwelela Kristu.+ 28 Nuumala Muluku wiiriha itthu sootheene omwiiwelela Mwanawe, nto Mwaana owo onrowa-tho omwiiwelelaka Muluku, yoowo iirihale itthu sootheene omwiiwelela Mwaana.+ Siiso, Muluku paahi tonrowa olamulelaka itthu sootheene.+

29 Tivonto, exeeni anrowa aya opaka ale anipatisiwa yiirelaka okhwa?+ Akhala wiira alipa-ookhwa khanrowa ohihimuxiwa, nto xeeni anipatisiwa aya yiirelaka okhwa? 30 Xeeni okathi wootheene hiyo wiikumiheryaka itthu sikhanle ooniiva?+ 31 Khula nihiku, kinihala okhwa. Axinnaka, miyo kinniittottopa mwaha wa nyuwo, muri awiixutti a Kristu Yesu, Pwiya ahu. 32 Akhala wiira koowana ni inama sootakhala sa mutakhwani wEefeso,+ ntoko akina awanne aya,* mureerelo xeeni kiniphwanya aka? Akhala wiira alipa-ookhwa khanrowa ohihimuxiwa, “weeso nilyeeke ni niwuryeke, okhala wiira meelo ninrowa okhwa”.+ 33 Muhiwokiwe: Apatthani oohiloka, annihonona mweettelo wooreera.*+ 34 Mulokiherye muupuwelo anyu wiira mweetteleke exariya, masi muheetteleke etampi, maana akina khanimusuwela Muluku. Kinnilavula ela wiira kiwiiriheni wuuliwa muru.

35 Vano, mutthu pooti okoha so: “Alipa-ookhwa, anrowa ohihimuxiwa sai? Aahiiso, erutthu xeeni anrowa aya okhalana okathi anrowa aya ohihimuxiwa?”+ 36 Nyuwo mwa mulolo! Khamunsuwela wiira ele munaala anyu, ehaana toko okhwa, nuumala-vo, yinnuweke?* 37 Mutthu khonaala etthu yinnuwale ene. Masi onaala enuku, ekhale ya etiriku wala enuku ekina. 38 Muluku onniiriha enuku eyo wunnuwa ntoko siniphavela awe. Okathi khula enuku eninnuwa aya, ennikhalana erutthu aya. 39 Irutthu sootheene khasinlikana: Erutthu ya apinaatamu ti yoovirikana, erutthu ya inama ti yoovirikana, erutthu ya axipalame* ti yoovirikana, nave erutthu ya ihopa ti yoovirikana. 40 Sookhala soopattuxiwa sa wiirimu+ ni soopattuxiwa sa elapo ya vathi.+ Oreera wa soopattuxiwa sa wiirimu, onnivirikana ni oreera wa soopattuxiwa sa elapo ya vathi. 41 Oreera wa nsuwa, onnivirikana ni oreera wa mweeri.+ Nave oreera wa itheneeri ti woovirikana. Tthiri, oreera wa khula etheneeri, onnivirikana ni ekhwaaya.

42 Nave, ohihimuxiwa wa alipa-ookhwa, oniiraneya siiso. Enivithiwa erutthu enintta, masi enihihimuxiwa erutthu ehinintta.+ 43 Enivithiwa erutthu yoohittittimiheya, enahihimuxiwa ni ovuwa.+ Enivithiwa erutthu yootteettheya, enahihimuxiwa ni owerya.+ 44 Enivithiwa erutthu ntoko ya pinaatamu, enahihimuxiwa erutthu yoovirikana ni ya pinaatamu. Yaakhanle ene erutthu ntoko ya pinaatamu, weeso yookhala-tho erutthu yoovirikana ni ya pinaatamu. 45 Siiso, voolempwa wiira: “Mulopwana oopacerya, Adamu,+ aahikhala mutthu mukumi”. Adamu ookiserya, aahikhala mutthu a wiirimu, yoowo onivaha okumi.+ 46 Enipacerya khahiyo erutthu ya wiirimu, masi enipacerya ti erutthu ya pinaatamu. Nuumala-vo, ya wiirimu. 47 Mulopwana oopacerya, okhumme vathi vaava, ni opakiwe ni ntthupi.+ Mulopwana a nenli, onikhuma wiirimu.+ 48 Atthu apakiwe ni ntthupi, anlikana ni ole opakiwe ni ntthupi. Nave atthu a wiirimu, anlikana ni ole a wiirimu.+ 49 Siisaale ninlikana ahu ni ole opakiwe ni ntthupi,+ siiso-tho ninrowa olikanaka ni ole a wiirimu.+

50 Axinnaka, eniphavela aka wooleelani, tiila: Erutthu ni ephome kheniwerya okela Moomweneni mwa Muluku. Siiso-tho, ele enintta, kheniwerya okhala etthu ehinintta. 51 Mwiiwe! Kinooleelani esiiri ya Muluku: Ootheene ahu khaninrowa orupa mookhwaani, masi ootheene ahu ninrowa otatuxiwa+ 52 niinaano-ru, ntoko waaphila, okathi wa nlope nookiserya. Nlope ninrowa oruma,+ nto alipa-ookhwa anrowa ohihimuxiwa oohintta. Nave hiyo ninrowa otatuxiwa. 53 Vano erutthu ela enintta, enootatuxiwa wiira ekhale erutthu ehinintta,+ nave erutthu ela enikhwa, enootatuxiwa wiira ekhale erutthu ehinikhwa.+ 54 Masi okathi enrowa aya otatuxiwa erutthu ela enintta, wiira ekhale erutthu ehinintta, nave okathi enrowa aya otatuxiwa erutthu ela enikhwa, wiira ekhale erutthu ehinikhwa, nto enimwiiraneya ele elempwale wiira: “Okhwa onoomalihiwa”.*+ 55 “Nyuwo Okhwa, owerya wanyu ori vai? Nyuwo Okhwa, eveneno anyu eri vai?”+ 56 Eveneno enikumiherya okhwa ti etampi,+ nave owerya wa etampi ti Nlamulo.*+ 57 Oxukhureliwe Muluku, okhala wiira onninikhaliherya oxintta okhwa, mwa Pwiya ahu, Yesu Kristu!+

58 Tivonto, axinnaka oophentiwa, mukhaleke oolipa,+ oohittikinyeya. Okathi wootheene, mukhalaneke muteko munceene+ munaavarela anyu Apwiya, musuwelaka wiira muteko munaavarela anyu Apwiya ni nthiti, khahiyo wa mahala.+

16 Nilavulaka sa musurukhu munrowa anyu waavaha ale oororomeleya,*+ pooti otthara malakiheryo kivanhe aka miloko sa oGalasia. 2 Nihiku noopacerya na khula esumana,* khula mutthu ohaana osuka musurukhu oniwerya awe, wiira kaphiya vale, ohivekiweke musurukhu. 3 Kaphiya ori anyu, kinimwaaruma akina oYerusalemu, wiira aroihe musurukhu nvanhe anyu ni murima anyu wootheene. Kinrowa waaruma alopwana yaale mulempe anyu wiira munnaaroromela.+ 4 Masi, vakhala wiira vanooreerela miyo orowa naawo, weeso nnoorowaka hoothe.

5 Kinimoorwa weiwo, kiviraka oMasedonia, okhala wiira kinuupuwela ovira oMasedonia.+ 6 Woonasa wene, kinookhala ni nyuwo okathi vakhaani. Eyo yiiraneya, kinoona wiira kinookhala ni nyuwo mpakha ovira eyiita, wiira mukihoole vakhaani mukwaha kinrowa aka weetta. 7 Miyo nkiniphavela woowehani kiviraka paahi, okhala wiira Yehova eemererya, kinnilipelela oviriha okathi vakhaani ni nyuwo.+ 8 Masi kinookhala wEefeso+ wenno mpakha ovira Efesta ya Pentekoositi, 9 okhala wiira koovahiwa eparakha yuulupale* wiira kivare muteko aka.+ Masi atthu anikivaanyiha khareere.

10 Vano, Timootheyo+ aphiya vale, mmukhaliherye wiira ohivelavele, maana onivara muteko wa Yehova,+ ntoko miyo. 11 Tivonto, ohikhale mutthu onimuyeveiha.* Mmuhoole ni murettele, wiira orwe ori aka, maana miyo ni axinna ninnimulipelela.

12 Vano, miyo koomutumererya vanceene munnihu Apolo,+ wiira orwe ni axinna opuro ori anyu. Owo khuupuwela orwa iwo niinaano. Masi onimoorwa okathi wooreerela.

13 Mukhaleke oowehaweha,+ mulipiheryeke waamini wanyu,+ mulipeke murima,+ mwiilipiheke.+ 14 Khula etthu munivara anyu, nvareke ni ophenta.+

15 Nyuwo moosuwela wiira atthu a etthoko ya Siteefano, tapacenrye okhala awiixutti wAkhaya, ni yaahiivahererya waarumeela ale oororomeleya.* Siiso, axinnaka, kiniphavela wootumereryani wiira: 16 Ni nyuwo-tho, nwiiweleleke voohinlaseya+ atthu ari ntoko a etthoko ya Siteefano. 17 Masi kinnitteeliwa murima vanceene ni orwa wa Siteefano,+ Fortunato ni Akaiko, okhala wiira awo aakikhaliherya vanceene okathi mwahaakhanle anyu. 18 Awo aakilipiha ni ahoolipihani. Tivo, mwaattittimiheke atthu ntoko awo.

19 Miloko sa wAsia sinnookhomasani. Aakila ni Priska, vamosa ni muloko onithukumana vate vaya,+ annookhomasani ni murima wootheene, nyuwo awiixutti a Apwiya. 20 Axinna ootheene annookhomasani. Mukohaneke ihaali, nvahanaka epeexo.*

21 Ti miyo Paulo kinookhomasani. Kinlepa ni ntata naka.

22 Akhala mutthu ohinaaphenta Apwiya, otakhalihiwe. Pwiya ahu, xontte murwe! 23 Oreera murima wuulupale wa Pwiya Yesu Kristu, okhale ni nyuwo. 24 Ophenta waka okhale ni ootheene anyu, mwa Kristu Yesu.

Yoowo-tho oniihaniwa Pedru.

Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa.

Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa.

Aahiiso, “kinookakhela okhwipi”.

Eyo piiyo, mutthu onisuwela wiixuttiha oratteene Nlamulo.

Aahiiso, “okathi ola”. Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa ani: “Olumwenku”.

Aahiiso, “ninkwathuliha; ninkakattuliha”.

Aahiiso, “okathi ola”. Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa ani: “Olumwenku”.

Aahiiso, “yaattukuttheriwe”.

Nuulumo noowi olumwenku ohinatthi opattuxiwa, anihimmwa anamwane a Adamu ni Eva.

Aahiiso, “okathi ola”. Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa.

Aahiiso, “omwiiva vamwirini”.

Ekereku, “Mutthu a weerutthuni”.

Aahiiso, “khonaakhela”.

Ekereku, “atthu a weerutthuni”.

Ekereku, “atthu a weerutthuni”.

Aahiiso, “orekari”.

Aahiiso, “arina yoolakela emosa-ru”.

Aahiiso, “mutthu onihoolela saana miteko”.

Aahiiso, “okathi”. Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa ani: “Olumwenku”.

Yoowo-tho oniihaniwa Pedru.

Ekereku, “tonivarerya”.

Ekereku, “khaninwara etthu”.

Aahiiso, “ninnihaaxiwa”.

Ekereku, “omukunxe”.

Ekereku, porneía. Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa.

Ekereku, “wiira erutthu epwetexiwe”.

Aahiiso, “ephepa yootheene yooweetheiwa”.

Aahiiso, “ephepa”.

Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa ani: “Orupihana woohiloka”.

Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa ani: “Orupihana woohiloka”.

Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa ani: “Orupihana woohiloka”.

Ekereku, “ale oowaarya”.

Ekereku, “ale oowaarya”.

Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa ani: “Orupihana woohiloka”.

Nttaava na ekereku ninnirumeela opuro ola, moolumo manli oovirikana. Moolumo awo, anaahimya alopwana aneemya orupihiwa ni alopwana akhwaaya aahiiso athiyana aneemya orupihiwa ni athiyana akhwaaya. Nave anaahimya-tho ale ori mukhalelo aya.

Aahiiso, “erukulu; niphu”.

Ekereku, porneía. Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa.

Ekereku, porneía. Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa.

Ekereku, porneía. Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa.

Onihimmwa ophavela orupihana wa atthu athelanne.

Onihimmwa ophavela orupihana wa atthu athelanne.

Nuulumo na ekereku nirumeeliwe-va, nnaahimya anaamukhweli, ale avalanne, aahiiso amwalanne.

Ekereku, “ale ahinarupane mutthu, akhale alopwana aahiiso athiyana”.

Ekereku, “ale ahinarupane mutthu, akhale alopwana aahiiso athiyana”.

Onitaphulela wiira woovira okathi yoole amiravo anitepa aya ophavela orupihana.

Yoowo-tho oniihaniwa Pedru.

Ekereku, “ekhara”.

Ekereku, “ekhara”.

Aahiiso, “kinnihaaxa”.

Aahiiso, “aari”.

Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa.

Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa.

Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa ani: “Olumwenku”.

Ekereku, “mutthyaweke”.

Aahiiso, “muhooleli”.

Ela khenihimya okhwa wa erutthu, masi enihimya mutthu opweteiwa waataana wawe ni Muluku.

Ekereku, “amalapo”.

Aahiiso, “wunkha”.

Aahiiso, “ophela”.

Aahiiso, “ehace”.

Eyo piiyo, olavula mwa mwiiriirya mattaava makina.

Aahiiso, “valoolani”.

Aahiiso, “voomalela”.

Aahiiso, “mwiimananiheke ni nthiti”.

Aahiiso, “eflauta”.

Ekaruma ya isipo ya khalai, yeeyo enivirikana ni aviola a mahiku ala.

Aahiiso, “onepa”.

Ekereku, “ale oowaarya”.

Ekereku, “mmulokoni”.

Ekereku, “mmulokoni”.

Aahiiso, woonasa wene: “Akhala mutthu ohinisuwela, onrowa okhalaka siiso ohisuwelaka”.

Yoowo-tho oniihaniwa Pedru.

Ekereku, “aarupa mookhwaani”.

Ekereku, “arumpe mookhwaani”.

Ekereku, “arumpe mookhwaani”.

Nwehe Moolumo Ootthokiheriwa.

Aahiiso, woonasa wene: “mwa moonelo wa apinaatamu”.

Aahiiso, “soolema sooreera”.

Ekereku, “ekhalihiweke ekumi”.

Aahiiso, “axinuuni”.

Ekereku, “woomiriwa”.

Aahiiso, “nave Nlamulo ninnivaha owerya etampi”.

Ekereku, “ale oowaarya”.

Nwehe enoota ya Matheyo 28:1.

Ekereku, “koohuleliwa mukhora muulupale”.

Aahiiso, “onimuthanya; onimuramusa”.

Ekereku, “ale oowaarya”.

Makristau yaanikohana ihaali avahanaka epeexo okathi yaakumana aya.

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha