MURUU WA NAMULOKO NEERARU
Muttitthi Muulupalexa Ohoolo wa Ehice ya Yehova
1. (a) Ntoko arumeyi a Muluku a okathi wa khalai ehinatthi eKristau, exeeni enrowa owiiraneela ale 144.000, ehinatthi waakhela etthuvo aya? (b) Etthu xeeni enirowa oweryaneya wa “muttitthi mulupalexa” yoowo onikhala vano?
ARUMEYI oororomeleya a Muluku okhuma Abeli mpakha Yohani Mbatiza, yaahikuha yootthuna ya Muluku nipuro noopacerya mookumini mwaya. Masi, otheene awo ahookhwa, nto anilipelela ohihimuxiwa wira yakhaleke mu elapo esyaa ya Muluku. Nave-tho, ale 144.000, yaawo anirowa olamulelaka vamosaa ni Kristu Momweneni wa wirimu wa Muluku, ahaana okhwa ahinatthi waakhela etthuvo aya. Nto, Wisupulula 7:9 onnooniherya wira mmahiku ala ookiserya, waarowa okhala “muttitthi mulupalexa” onikhuma wa atthu a maloko otheene yaawo ahitonko ni ahinrowa okhwa, masi anrowa okhalana yoolipelela ya okhalaka moohimala valaponi. Niireke wira nyuwo murii muhina mwa atthu awo?
Osuwanyeihiwa wa Muttitthi Muulupalexa
2. Exeeni ekhalihenrye wiiwexexa oratteene osuwanyeya wa muttitthi muulupalexa ori mu Wisupulula 7:9?
2 Mwaakha wa 1923, arumeyi a Yehova yaahisuwela wira “ipwittipwitthi” siromoliwe mu nlikanyiho na Yesu nri mMatheyo 25:31-46 ni “ipwittipwitthi sikina” seiyo Yesu ohimmye awe mu Yohani 10:16, arii atthu yaawo anrowa okhalana eparakha ya okhala moohimala valaponi. Mwaakha wa 1931 ale yaahimmwale mu Ezekiyeli 9:1-11 okhala ntoko ooheliwa ekanyeryo vayuuci vaya, yaahisuweliwa-tho okhala yaale yaarowa okhalana eparakha ya okhala valaponi. Nto mwaakha wa 1935 arumeyi a Yehova yaahiixutta wira muttitthi muulupalexa onniirela mpantta wa ekrupu ya ipwittipwitthi sikina saahimmye Yesu. Olelo va, muttitthi ola muulupalexa woweemereriwa ni Muluku orii imilyau sene.
3. Nthowa xeeni moolumo oowi ‘wemela oholo w’ehije’ ahinihimya aya ekrupu enrowa wirimu?
3 Mu Wisupulula 7:9, khonihimmwa wira muttitthi muulupalexa orii wirimu. Mwaha wa ‘wemela oholo w’ehije’ ya Muluku khomphavela ohimya wira arii wirimu. Masi awo ari nipuro nnooniwa aya ni Muluku. (Esalimo 11:4) Ninnisuwela wira ekrupu ela khenrowa wirimu vaavo vanlikanyiha ahu nummuru nna nuulupale nenno ‘nihinalikeleya’ ni ele elempwale mu Wisupulula 7:4-8 ni Wisupulula 14:1-4. Soolepa iya sinihimya wira nummuru na atthu awo athanliwe elapo ya vathii wira yakhaleke wirimu nrii 144.000.
4. (a) Exeeni ekhanle maxakha maalupale yooponwe muttitthi muulupalexa? (b) Ntoko sihimmwale aya mu Wisupulula 7:11, 12, tanii aniweha muttitthi muulupalexa ni aniitakaaha wira akokhoreleke hoothe?
4 Wisupulula 7:14 onnihimya sa muttitthi muulupalexa oriki: ala ti yaale yahaareere olupatthiwa n’uhaxiwa. Awo ahoopowa mmaxakha maalupale a soohimmwa sotheene sa apinaatamu. (Matheyo 24:21) Vaavo vanimuxukhurela aya Muluku ni Kristu mwaha wa woopoliwa waya, nto soopattuxiwa sotheene soororomeleya siri wirimu sinrowa otakaahana n’awo sihimyaka wira: “Amen! Ottottopela n’uvuwa n’usuwela, oxukhuru n’uttittimiha n’uwerya n’ikuru ti sawawe Muluku ahu wa mahiku othene! Amen!”.—Wisupulula 7:11, 12.
Muttitthi Muulupalexa Ohaana Wooniherya Okhala Oophwanelela Woopowa
5. Ninwerya sai osuwela ele enivekeliwa wira nikhalee mpantta wa muttitthi muulupalexa?
5 Woopowa wa muttitthi muulupalexa mmaxakha maalupale onniiraneya moovarihana ni malamulo a xariya a Yehova. Mikhalelo sinaasuwanyeiha ale anrowa woopowa soohimmwa saana mBiibiliyani. Tthiri, vanniweryaneya wa ale aniphenta exariya opaka etthu wira yooniherye okhala oophwanelela woopowa. Atthu ala anitthuneya opaka exeeni?
6. Nthowa xeeni moophwanelela muttitthi muulupalexa onlikanyihiwa awe ni ipwittipwitthi?
6 Ipwittipwitthi ti soomaala ni sowiiwelela. Nto vaavo Yesu vaahimmye awe wira aahikhalana ipwittipwitthi sikina sahaarowa wirimu, owo aahimya atthu yaarowa ophavelaka wiiwelela sowiixuttiha sawe ohiya ophavela okhala moohimala paahi valaponi. Yesu aahihimya wira: “Ipwittipwitthi saka sinnìwa nsu naka: miyo kinnisuwela seiyo, n’iyo sinnikitthara”. (Yohani 10:16, 27) Ala atthu yaawo aninwiriyana mwekeekhai ni moowiiwelela anipaka ele enihimya Yesu, ni khiyakhala awiixutti awe.
7. Mikhalelo xeeni atthareli a Yesu sinitthuneya aya wunnuuheryaka?
7 Mikhalelo xeeni sikina khuta mmosaa a atthareli ala a Yesu sinitthuneya awe wunnuuherya? Nuulumo na Muluku nnaakhula wira: “Muhana ohiya otthara makhalelo anyu a khalai, orula omutthu wa khalai . . . n’unwara mutthu musyá, opattuxiwe alikanyihiwaka ni Muluku, okhalihiwe naxariya, orerihiwe murima n’ikekhai”. (aÉfeso 4:22-24) Atthu awo anninnuuherya mikhalelo sooloka seiyo sinilipiha wiiraana wa arumeyi a Muluku, ntoko iya, ‘ophenta, otteliwa murima, murettele, ovilela, othunku, orera murima, ororomeleya, wiyeviha, wisumaliha’.—aGalasia 5:22, 23.
8. Etthu xeeni muttitthi muulupalexa enrowa awe okumana mwaha wa waakhaliheryaka oohalela oowoottihiwa?
8 Muttitthi muulupalexa onnikhaliherya nummuru naamukhaani na ale anlipelela orowa wirimu, yaawo anihoolela muteko wa olaleerya. (Matheyo 24:14; 25:40) Ipwittipwitthi sikina sinnivaha nikhaliheryo nna, hataa sisuwelaka wira sinrowa okumana ovaanyihiwa mwaha woowi wanipacerya wa mahiku ala ookiserya, Kristu Yesu ni malaikha awe oomoomola wirimu Satana ni axetwani awe. Ela enitaphulela ‘otakhaliwa [wa elapo], mana Satana òkhuruwela wa nyuwo ananariwene vanjene, okhala wira òsuwela wira orina okathi vakhani pahi’. (Wisupulula 12:7-12) Nto, vaavo mukhalelo ola wa itthu vanaattamela aya wanikisa, Satana onnincererya waanyokha arumeyi a Muluku.
9. Moota xeeni arumeyi a Muluku anikhumela aya saana mmuteko wa olaleerya ihapari sooreera, ni nthowa xeeni?
9 Hataa okhanle ene ovaanyihiwa wootakhala, muteko woolaleerya onnivikaniha orowaka vahoolo. Wanikisa wa Ekhotto Yoopacerya ya Olumwenku Wotheene, anamalaleerya a Omwene yaari ikonto vakhaani paahi, masi vano awo aaphiya imilyau sene, okhala wira Yehova aahileiherya oriki: “Iyuma sothene sipakeliwe wolupatthani khasinvara-tho muteko”. (Yesaya 54:17) Hataa mukhulupale mmosaa a empa yuulupale ya milattu ya aYuda, aahisuwela wira muteko wa Muluku khonxinttiwa. Mukhulupale owo aahaaleela aFarisi a eseekulu yoopacerya voohimya sa awiixutti a Yesu oriki: “Mwàhiye erowaseke. Vakhalá wira itthu sinixuttihaya ni miteko sinvaraya sinkhuma w’atthu, sinomala mmansaya. Masi, vakhala wira sinkhuma wa Muluku, munimojela wawerya. Mwipasope, wira muhiwané ni Muluku”.—Miteko s’Arummwa 5:38, 39.
10. (a) Yootaphulela xeeni erina aya “ekanyeryo” wa muttitthi muulupalexa? (b) Arumeyi a Muluku aniiwelela sai ‘nsu ninkhuma wirimu’?
10 Mwa nthoonyeryo, vannihimmwa wira ale a muttitthi muulupalexa aniheliwa ekanyeryo wira yoopowe. (Ezekiyeli 9:4-6) “Ekanyeryo” erii yowooniherya yoowi ahiivahererya wa Yehova, khubatiziwa ntoko awiixutti a Yesu, ni wira anniimananiha wunnuuherya omutthu ntoko wa Kristu. Awo anniiwelela ‘nsu ninkhuma wirimu’ nenno ninhimya sa etiini yoowoka ya olamulelo wa Satana wa elapo yotheene wira: “Nyuwo, atthu aka, mukhume muttetthe owo, wira muhatàne n’itampi saya, ehukhumu aya ehophwanyeni-tho”.—Wisupulula 18:1-5.
11. Mukhalelo xeeni wootthuneya onooniherya aya ale a muttitthi muulupalexa wira arumeyi a Yehova?
11 Nave-tho, Yesu aahaaleela atthareli awe wira: “Atthu othene anosuwela wira mwá awixutti aka, mwaphentanaka mukina ni mukhw’awe”. (Yohani 13:35) Moovirikana ni vo, atthu a itiini sa elapo ela anniwiiva akhw’aya mukhottoni, ikwaha sinceene mwaha wookhala a nloko nikina! Nuulumo na Muluku nnihimya wira: “Enimusuweliha mutthu okhala mwana a Muluku walá mwana a Satana t’ila: othene ale ahinvara miteko sa xariya, walá ahinaphenta akhw’aya, awo khahiyó àna a Muluku . . . niphentaneke. Nihikhaleké ntoko Kayini: owo ari mutthu a Mutakhali, tivó vamwivalyawe muhim’awe”.—1 Yohani 3:10-12.
12. Mmaxakha maalupale, etthu xeeni Yehova enrowa awe opaka wa itiini seiyo sirii ntoko ‘miri’ siniima mihokorokho soohiloka?
12 Yesu aahimmye wira: “Mwiri worera onnìma mihokorokho soloka: mwiri wonanara onnìma mihokorokho sohiloka. Mwiri worera khonwerya wìma mihokorokho sohiloka, nnákhala mwiri wonanara wìma mihokorokho soloka. Vano, khula mwiri ohinìma mihokorokho sorera onimùhiwa, oriheliwe vaikho. Siso-tho, munimwasuwela maprofeta òwòtha mwaha wa sowira saya”. (Matheyo 7:17-20) Sowiima sikumiheriwe ni itiini sa mulaponi sinniwooniherya okhala ntoko ‘miri’ soohiloka, seiyo moohipisa sinrowa opwetexiwa ni Yehova mmaxakha maalupale.—Wisupulula 17:16.
13. Moota xeeni muttitthi muulupalexa sinooniherya awe wira toowiiraana ‘wemenlene oholo w’ehije’ ya Yehova?
13 Wisupulula 7:9-15 onnooniherya itthu seiyo siniiriha muttitthi muulupalexa okhala woophwanelela woopowa. Muttitthi owo onnooniheriwa okhala oowiiraana ‘wemenlene oholo w’ehije’ ya Yehova, okhaliheryaka olamulelo awe muulupale. Awo “àkattha malay’aya, khutteliha mphomeni mwa mwapwittipwitthi”, yooniheryaka wira annisuwela wi mukuttho wa Yesu tonittipiha soottheka. (Yohani 1:29) Awo ahiivahererya wa Muluku ni aathoonyiherya eyo orweela mwa obatiziwa mmaasini. Siiso aakhalana mukhalelo wooloka ohoolo wa Muluku, etthu enithoonyiheriwa ni malaya ootteela, ni ‘annimurumela othana n’uhiyu’. Niireke wira sookhala iphiro sikina siniwerya wookhaliheryani wira mweettiheke ekumi anyu moovarihana ni itthu sihimmwale va?
Mireerelo sa Vano
14. Mireerelo xeeni sa vameekh’aya seiyo arumeyi a Yehova siniphwanya aya vano?
14 Mmukhalelo mmosaru nyuwo mooweha mireerelo sa vameekh’aya siniphwanya aya ale animurumeela Yehova vano. Mwa ntakiheryo, okathi wiixutta anyu soolakela sa xariya sa Yehova, nyuwo mwaahiiwexexa wira muhoolo yookhala yoolipelela yoohakalaliha. Vanonto, nyuwo mookhalana yoophavela yekeekhai mookumini, okhanle, omurumeela Muluku ekeekhai ni nlipelelo noohakalaliha na okumi woohimala mparayiisu valaponi. Tthiri, Mwene Yesu Kristu “onimwahola [ale a muttitthi muulupalexa] wehimeni, ori màsi èkumi”.—Wisupulula 7:17.
15. Mireerelo xeeni Anamoona a Yehova siniphwanya aya mwaha wa weettela malamulo a Biibiliya voohimya sa miyaha sa ipoliitika ni mweettelo wohiisumaaliha?
15 Mireerelo soohakalaliha siniphwanya muttitthi muulupalexa ti ophenta, wiirana, ni ovarihana okhanle eriyari ya arumeyi a Yehova elapo yotheene. Okhala wira otheene ahu ninvahiwa yoolya emosaru yomunepani, otheene ahu ninniiwelela malamulo mamosaruu aniphwanyaneya mu Nuulumo na Muluku. Ti mulattu aya muupuwelo wookawanya wa ipoliitika aahiiso wa elapo khonaakanyerya wiiraana wahu. Nave-tho, nookhalana mweettelo wa okumi woolokexa yoowo Muluku onaavekela awe atthu awe. (1 aKorinto 6:9-11) Tthiri, mmapuro mwa owana-wana, ohiiwanana, mweettelo wohiisumaaliha itthu siri soolema mulaponi, atthu a Yehova aakhalana ele enihimmwa okhala parayiisu oomunepani. Nkawehani moota ela sitthokiheriwa aya mu Yesaya 65:13, 14.
16. Hataa sikhanle ene mixankiho sinaaphwanya atthu anceene, nlipelelo xeeni nrina aya ale a muttitthi muulupalexa?
16 Khahiyo wira arumeyi a Yehova atthu oomalela. Awo annikumana mixankiho sa okumi seiyo sinaaphwanya atthu anceene mulaponi, ntoko ohaaxiwa, aahiiso ophwanyiwa ni ikhotto sa mulaponi. Awo-tho anniwereiwa, ohaawa ni okhwa. Masi awo anniroromela wira mu elapo esyaa, Muluku “onopuputtha maithori aya othene: khunrowa okhala-tho okhwa, nnákhala oripiwa murima, walá ikuttho nnákhala ohawa”.—Wisupulula 21:4.
17. Moohicikha etthu sa ele enrowa onikhumelela olelo va, yoohakalaliha xeeni ya muhoolo esukeriwe ale animukokhorela Muluku eekeekhai?
17 Hataa nyuwo mukhwaaka mwaha wa wuuluvala, eretta, ehasara, aahiiso olupatthiwa, Yehova onrowa woohihimuxani wira mukhaleke mParayiisu. (Miteko s’Arummwa 24:15) Nto, nyuwo munrowa ovikaniha okhalana efesta yomunepani okathi wa Olamulela wa Kristu wa Iyaakha Ekonto Emosaa. Omphenta wanyu Muluku onrowa wuncerereya vaavo vanoona anyu waakhwaniheriwa woovuwa wa soolakela sawe. Nto mareeliho a werutthuni yaawo Yehova onrowa awe okumiherya anrowa wunnuuherya omphenta wanyu. (Yesaya 25:6-9) Tthiri yookhala yoolipelela yoohakalaliha muhoolo esukeriwe atthu a Muluku!
Makoho Oowuuluula
• Yowiiraneya xeeni yuulupale Biibiliya enivaraanyiha awe ni muttitthi muulupalexa?
• Akhala wira tthiri ninniphavela oheliwa muhina mwa muttitthi owo muulupalexa weemereriwe ni Muluku, etthu xeeni enitthuneya ahu opaka vano?
• Munnoona otthuneya waya mareeliho yaawo muttitthi muulupalexa orina aya vano ni nlelo onrowa aya okhalana mu elapo esyaa ya Muluku?
[Elatarato eri epaaxina 123]
Imilyau sinceene sa muttitthi muulupalexa sinnimukokhorela mowiiraana Muluku eekeekhai