Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • bh muru 4 ipaax. 37-46
  • Yesu Kristu Tanii?

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Yesu Kristu Tanii?
  • Biibiliya Oniixuttiha Exeeni Tthiri?
  • Miru Saamukhaani
  • Mwaha Onlikana Nuula
  • MESIYA YOOWO AALEIHERIWE
  • YESU AAKHUMME WOOWI?
  • YESU AARI MUTTHU A MUKHALELO XEENI?
  • OROROMELEYA MPAKHA WANIKISA
  • Yesu Kristu ti Pani?
    Biibiliya Onniixuttiha Exeeni?
  • Yesu Kristu ti Pani?
    Okumi Woohimala!​—Kursu a Biibiliya
  • ‘Ephiro, Ekekhayi ni Ekumi’
    ‘Murwé Mukitthareke’
Biibiliya Oniixuttiha Exeeni Tthiri?
bh muru 4 ipaax. 37-46

Muruu Wa Neexexe

Yesu Kristu Tanii?

Muteko xeeni a vameekh’aya a Yesu?

Yesu aakhumme woowi?

Yesu aari mutthu a mukhalelo xeeni?

VALAPONI aakhala atthu anceene oovuwa. Akina a atthu awo annisuweliwa saana ni atthu a mmuttettheni mwaya, epooma aya, aahiiso elapo aya. Akina annisuweliwa ni atthu a elapo yotheene. Hataa vari siiso, osuwela nsina na mutthu oovuwa khontaphulela wira nyuwo munnimusuwela tthiri. Khentaphulela wira munnisuwela sikina sa ihuweliwo ni tuuvi okhanle tthiri mukhalelo awe ntoko mutthu.

2 Elapo yotheene atthu ahiiwa sa Yesu Kristu, nnaamwi aakhanle khalai iyaakha sowiiraka 2.000 sivinre. Mwa sotheene, anceene ahaakanyereya voohimya sa Yesu wira tthiri aari aani. Akina anihimya wira owo aari mutthu ooloka paahi. Akinaku anihimya wira aari mprofeta paahi. Nlelo akina anikupali wira Yesu ti Muluku ni onitthuneya okokhoreliwaka. Ti siiso?

3 Osuwela ekeekhai voohimya sa Yesu etthu yootthuneya wa nyuwo. Nthowa xeeni? Nthowa noowi Biibiliya onihimya wira: “Vano, ekumi yohimala t’ila: wosuwelani nyuwo, mukhanle Muluku mmosáru èkekhai, n’omusuwela Yesu Kristu, yowo omurummyanyu”. (Yohani 17:3) Aayo, osuwela ekeekhai voohimya sa Yehova Muluku ni Yesu Kristu onoowerya wooroihani wookumini woohimala mparayiisu valaponi. (Yohani 14:6) Ohiya vo, Yesu onnivaha ntakiheryo nooloka na moota wookhala ni moota wowaathokorerya akina. (Yohani 13:34, 35) Mmuruu oopacerya wa eliivuru ela, noothokorerya ekeekhai voohimya sa Muluku. Vano nrowee nthokorerye yeele Biibiliya oniixuttih’awe tthiri voohimya sa Yesu Kristu.

MESIYA YOOWO AALEIHERIWE

4 Okathi ovinre Yesu aahiyariwa, Biibiliya aahihimya vahinatthi orwa wa yoowo Muluku aarowa awe omurumiha ntoko Mesiya, aahiiso Kristu. Mwiihanelo oowi “Mesiya” (nuulumo na eHeebiri) ni “Kristu” (nuulumo na eKriki) masina oomanli awo antaphulela okhala “Oowoottihiwa”. Ooleiheriwa Owo aarowa woottihiwa, enitaphulela wira, oothanliwa ni Muluku wira okhalane muritti a vameekh’aya. Miruu sa muhoolo sa eliivuru ela, ninrowa wiixutta sikina voohimya sa muritti muulupale wa Mesiya mu owaakhwaniherya anatiri a Muluku. Ninrowa-tho wiixutta sa mareeliho yaawo Yesu aniwerya awe onruuhela hataa niinano-va. Moohaaniherya nto, Yesu ohinatthi oyariwa, atthu anceene yaanikoha wira, ‘Tanii aarowa woonihereya okhala Mesiya?’

5 Mu eseekulu yoopacerya E.C., awiixutti a Yesu a oNazarethi yaahikupali vanceene wira owo aari Mesiya yoowo aahimmwale vahinatthi. (Yohani 1:41) Mmosaa aawiixutti awo, mulopwana iihaniwa Simoni Pedru, aahihimya vameithoni va Yesu wira: “Nyuwo mwá Kristu”. (Matheyo 16:16) Moota xeeni, awiixutti ale yaawenry’aya, ni hiyo ninwerya sai, osuwelexa wira tthiri Yesu ti Mesiya yoowo aaleiheriwe?

6 Maprofeta a Muluku yaawo yaakhanle valaponi Yesu ohinatthi oyariwa yaahihimya vahinatthi itthu kamosa-kamosa voohimya sa Mesiya. Itthu iya kamosa-kamosa sinnaakhaliherya akina omusuwela. Hiyo pooti olikanyiherya itthu iya mmukhalelo ola: Nihimye wira nyuwo nvekeliwe orowa opuro onweliwa akarera aahiiso ostasau wa komboi aahiiso onimora ntteeke wira mwamphwanye mutthu ohitonko anyu omoona. Akhala wira khimutthokiheriwe saana, mwammusuwela? Moolikana mmo, orweela mwa maprofeta a mBiibiliya, Yehova oovaha soohimya kamosa-kamosa sa yeele Mesiya yaarowa awe opaka ni ele yaarowa omwiiraneela. Waakhwanela wa iprofecia iya sinceene onrowa waakhaliherya atthu oororomeleya omusuwela saana.

7 Muthokorerye matakiheryo manli. Ntakiheryo noopacerya, sihinatthi iyaakha soovikana 700, profeta Mikeya aahihimya vahinatthi wira ooleiheriwa Ole aarowa oyariwa oBethelehemu, muttetthe mwaamukhaani wa elapo ya oYuda. (Mikeya 5:1) Niireke wira Yesu aahiyariwa tthiri muttetthe yoole? Aayo, mmuttetthe yoole tthiri! (Matheyo 2:1, 3-9) Ntakiheryo na nenli, iseekulu sinceene vahinatthi, eprofecia eri mu Daniyeli 9:25 yaahithoonya eyaakha yeeyo tthiri yaarowa awe orwa Mesiya, 29 E.C.a Waakhwanela wa iprofecia iya ni sikina onithoonyiherya wira Yesu aari Mesiya yoowo aaleiheriwe.

8 Yoowaaminiha ekina yoowi Yesu aari Mesiya yaahiiwanyeya waattamela wanikisa wa 29 E.C. Wanikisa nno waari mwaakha yoole Yesu aaronwe awe wa Yohani Mbatiza wira obatiziwe mMuroo Yordani. Yehova aahimuleiherya Yohani ekanyeryo yaarowa omukhaliherya omusuwela Mesiya. Yohani aahiweha ekanyeryo eyo okathi wa obatizo wa Yesu. Biibiliya onihimya wira yiiranen’ye tiila: “Amalakaru obatiziwa, Yesu ahikhuma mmàsini. Okathi ene yowo, wirimu wahitthukuwa: Yesu ahona Eroho [“munepa”, NM] ya Muluku ekhuruwaka ntoko epomba, emurwelaka yowo. Vano nsu nikhumaka wirimu nahihimya wira: Ola mwan’aka onimphentexaka: miyo kosiveliwa ni yowo”. (Matheyo 3:16, 17) Nuumala wiiwa ni oweha ele yiiranen’ye, Yohani khaanihenrye-tho wira Yesu aarummwale ni Muluku. (Yohani 1:32-34) Nihiku nenne munepa wa Muluku, aahiiso ikuruu soowerya, saayiiheriwa aya wa Yesu, owo aahikhala Mesiya, aahiiso Kristu, yoowo aathanliwe okhala Muhooleli ni Mwene.—Yesaya 55:4.

9 Waakhwanela wa eprofecia ya Biibiliya ni onamoona wa Yehova Muluku onooniherya tthiri wira Yesu aari Mesiya yoowo aaleiheriwe. Masi Biibiliya onnaakhula makoho manli ootthuneya voohimya sa Yesu Kristu: Yesu aakhumme woowi, ni aari mutthu a mukhalelo xeeni?

YESU AAKHUMME WOOWI?

10 Biibiliya oniixuttiha wira ohinatthi orwa valaponi, Yesu aakhala wirimu. Mikeya aahihimya vahinatthi wira Mesiya aarowa oyariwa oBethelehemu ni aahihimya-tho wira ephattuwelo Awe yaari ya “mahiku avinre khalai”. (Mikeya 5:1) Ikwaha sinceene, Yesu aahihimya wira aahikhala wirimu ohinatthi oyariwa ntoko mutthu. (Yohani 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5) Ntoko yoopattuxiwa yomunepani, Yesu aahikhalana wataana wa vameekh’aya ni Yehova.

11 Ni nthowa nooloka, Yesu Mwaana oophentexiwa a Yehova. Owo oniitthaniwa okhala ‘òpajerya mwa sopattuxiwa sothene’, oopacerya opattuxiwa ni Muluku.b (aKolosi 1:15) Yookhala-tho etthu ekina enimwiiriha Mwaana ola okhala a vameekh’awe. Owo ti “Mwan’awe mmosene”. (Yohani 3:16) Eyo enitaphulela wira Yesu paahi topattuxiwe ni mwaneene Muluku. Nave-tho, Muluku aamurumenle paahi Yesu vaavo Owo vaapattuxa awe itthu sotheene. (aKolosi 1:16) Masi-tho, Yesu oniitthaniwa okhala “Nsu”. (Yohani 1:14) Ela ennileela wira owo aahilavula sa Muluku, moohaaniherya ovahereryaka mihupi ni soolakiherya wa anamwane akina a Tiithi awe, pooti wa anamwane oomunepani aahiiso apinaatamu.

12 Niireke wira Mwaana oopaceriwa toolikana ni Muluku ntoko akina sinikupali aya? Biibiliya khoniixuttiha eyo. Ntoko soonaly’ahu mu eparakrafu evinre, Mwaana owo oroopattuxiwa. Mowooneya-nto, owo ookhalana mapacereryo, masi Yehova Muluku khorina wanipacerya aahiiso wanikisa. (Esalimo 90:2) Mwaana mmoseene owo khoniixoone nnakhala weererya wiilikanyiha ni Tiithi awe. Mowooneya, Biibiliya oniixuttiha wira Tiithi ti muulupale onvikana Mwaana. (Yohani 14:28; 1 aKorinto 11:3) Yehova ekhawe paahi tokhanle “Muluku òwerya sothene”. (Maphattuwelo 17:1) Ti maana aya, owo khuuvo onlikana awe.c

13 Yehova ni Mwanawe oopaceriwa oyariwa yaahikhalana wataana wooloka mu iyaakha ibilyau sene, ihinatthi opattuxiwa itheneeri wirimu ni elapo ya vathii. Awo yaaniphentanasa vanceene! (Yohani 3:35; 14:31) Mwaana ola oophentiwa aakhala ntoko aTithi awe. Ti nthowa naya Biibiliya vanimuhimya awe Mwaana okhala “eruku ya Muluku ohinòneya”. (aKolosi 1:15) Aayo, hataa mwaana a pinaatamu pooti okhalaka ntoko tiithi awe mmikhalelo sinceene, siiso Mwaana ola a wirimu onooniherya mikhalelo ni omutthu wa Tiithi awe.

14 Mwaana mmoseene a Yehova mowiiveleela aahihiya erimu onarwa okhala ntoko pinaatamu vathii-va. Masi pooti wira nyuwo munnikoha muriki: ‘Vaaweryaneya sai yoopattuxiwa yomunepani oyariwa ntoko pinaatamu?’ Wira aakhwaniherye ela, Yehova aapanke mutikiniho. Owo aahithaamiha okumi wa Mwanawe oopacerya oyariwa okhuma wirimu oroihaka mmirimani mwa Maria muYuda yoowo ahaatonko okumanela ni mulopwana. Khuuvo tiithi oomutthu aaheliwe muhina. Siiso-nto Maria aahimuyara mwaana oohittheka yoowo iihaniwa Yesu.—Luka 1:30-35.

YESU AARI MUTTHU A MUKHALELO XEENI?

15 Yaahimmye Yesu ni ele yaapanka awe ori valaponi enninikhaliherya omusuwela saana. Ovikana vo, orweela mwa Yesu ninnimusuwela saana Yehova. Mwaha aya? Muupuweleke wira Mwaana ola orii yowooniherya yooloka ya Tiithi awe. Ti nthowa naya Yesu aamuhimenry’awe mmosaa a awiixutti awe wira: “Ole okònne miyo, owònne Atithi”. (Yohani 14:9) Iliivuru xexee sa mBiibiliya sinisuweliwa ntoko Ihapari, Matheyo, Marko, Luka, ni Yohani, sinninleela sinceene voohimya sa okumi, ni muteko, ni mikhalelo sa Yesu Kristu.

16 Yesu aasuweliwe ntoko “Mwixuttihi”. (Yohani 1:38; 13:13) Exeeni yiixuttiha awe? Wanipacerya, muhupi awe waari “Ehapari Yorera y’omwene”, yoowo ori, Omwene wa Muluku, ekuvernu ya wirimu yeeyo enrowa olamulelaka elapo yotheene ni enrowa oruuha mareeliho oohimala wa apinaatamu owiiwelela. (Matheyo 4:23) Waari muhupi wawani? Yesu aahimmye wira: “Mwixuttiho aka khuhiyó wawaka: onkhuma wa Muluku òkirumme”, yoowo ori Yehova. (Yohani 7:16) Yesu aahisuwela wira Tiithi awe oniphavela wira apinaatamu yiiwe ihapari sooreera sa Omwene. Mmuruu 8, ninrowa wiixutta sikina voohimya sa Omwene wa Muluku ni ele onrowa awe waakhwaniherya.

17 Yesu iixuttiha opuro xeeni? Khuta opuro aaphwanya awe atthu, mmawaani hataa mpooma, mmittetthe saamukhaani, mmerkaatu, ni mmeitthokoni mwaya. Yesu khaawehererya atthu omurweela. Owo aarowa waary’aya. (Marko 6:56; Luka 19:5, 6) Nthowa xeeni Yesu iimananiha awe waarowelaka ni onakuxa okathi awe munceene olaleeryaka ni iixuttihaka? Nthowa noowi opaka eyo yaari yotthuna ya Muluku wa owo. Mahiku otheene Yesu aahipaka yotthuna y’aTithi awe. (Yohani 8:28, 29) Masi vaahikhala nthowa nikina naamwiiriha olaleeryaka. Owo oonela othunku mittitthi s’atthu seiyo saarwa onweha. (Matheyo 9:35, 36) Atthu ala khiyaacaleliwa ni ahooleli aya a itiini, yaawo yaatthuneya owiixuttihaka ekeekhai voohimya sa Muluku ni soolakela sawe. Yesu aahisuwela otthuneya waya wira atthu yiiwe muhupi wa Omwene.

18 Yesu aari mutthu oosivela ni oowoona othunku. Mwekeekhai akina yaanimoona okhala ookhweya olavulana ni ooreera murima. Hataa anamwane vaanaakhweela omwaattamela. (Marko 10:13-16) Yesu khaarina nthalu. Owo aaninyokha wootha ni ohikhala exariya. (Matheyo 21:12, 13) Okathi mukina vaavo athiyana vahaattittimihiwa aya ni vaarina aya iparakha vakhaani, owo aahaathokorerya ni nttittimiho. (Yohani 4:9, 27) Mwekeekhai Yesu aari oowiiyeveiha. Mukwaha mmosaa, owo aahirapiha inawu sa arummwa awe, muteko yoowo mweephattu aavariwa ni namuteko oowiiyeveiha.

19 Yesu aanoonela othunku sootthuneya sa akina. Mwavameekh’aya ela yaahoonihereya, vaavo vaapanke awe mitikiniho soovoniha orumeelaka owerya wa munepa wa Muluku. (Matheyo 14:14) Mwa ntakiheryo, namakokho mmosaa aahimurweela Yesu ohimyaka wira: “Mwatthuná vale, munowerya okireriha!” Mwaneene Yesu aahoonela othunku owereiwa ni ohaawa wa mulopwana ola. Okuxeyaka murima ni omoriwa ikharari, Yesu aahookola ntata nawe amwiixaatherya mulopwana ole, khumwiirela: “Kinnitthuna: murerihiwe!” Nto mulopwana ole aawereiwa aahivona! (Marko 1:40-42) Munniwerya-nto wuupuwelela moota soonaly’awe mulopwana ole?

OROROMELEYA MPAKHA WANIKISA

20 Yesu ootikitherya ntakiheryo noolokexa na wiiwelela woororomeleya wa Muluku. Owo aahivikaniha okhala oororomeleya wa aTithi awe a wirimu mmikhalelo sotheene nnaamwi vaakhanle muthinto wotheene wa ovaanyihiwa ni ohaaxiwa. Yesu aahikhoottela soweeha sa Satana moolipa murima ni mookhumela saana. (Matheyo 4:1-11) Okathi mmosaa, akina a amusi awexa khiyaamwaaminni, yaahimya-tho wira “orovahuwa”. (Marko 3:21) Masi Yesu kheemerenrye wira amuhapuxe; owo aahivikaniha ovara muteko wa Muluku. Nnaamwi aaveehiwa ni opuheriwa, Yesu aahikhala oowiihiiha, khoneererye waaveeha anamavaanyiha awe.—1 Pedru 2:21-23.

21 Yesu aahivikaniha ororomeleya mpakha okhwa—okhwa wootakhala ni woowereya mmatatani mwa awanani awe. (aFilipi 2:8) Nkathokoreryani ele yaavilenle awe nihiku nookiserya na okumi awe ntoko pinaatamu. Owo aahitthukweliwa, aahootheriwa ni anamoona oowootha, aahiphukeliwa ni anamaphuka oohiloka, aahitheiwa ni muttitthi wa atthu ootakhala, ni aahihaaxiwa ni anakhotto. Okhomeliwe ene vamwirini, ohaleelaka okhwa owo aahihihimerya ni aahikhuwela iiraka “Sothene somaliheriwa!” (Yohani 19:30) Hataa vari siiso, nihiku na neeraru nuumala Yesu okhwa, Tiithi awe a wirimu aahimuhihimuxa omuttikiheryaka okumi womunepani. (1 Pedru 3:18) Isumana vakhaani muhoolo mwaya, owo aahitthikela wirimu. Wirimu, owo “òkilathi mono wolopwana wa Muluku” ni aahiwehererya waakhela owerya wa omwene.—aHéberi 10:12, 13.

22 Yesu aakhwanihenrye exeeni mwaha wa ovikaniha okhala oororomeleya mpakha okhwa? Tthiri okhwa wa Yesu onninivaha okathi wooreerela wira niphwanye okumi woohimala mparayiisu valaponi, moovarihana ni yoolakela yoopacerya ya Yehova. Moota okhwa wa Yesu siniirih’aya oweryaneya eyo onrowa othokoreriwa mmuruu onittharelana.

[Footnotes]

a  Wira mutthokiheriwe sa waakhwanela wa eprofecia ya Daniyeli mwa Yesu, mwaawehe Apendice, ipaaxina 197-9.

b  Yehova oniitthaniwa Tiithi okhala wira owo ti Mpattuxa. (Yesaya 64:8) Okhala wira Yesu aapattuxiwe ni Muluku, owo oniitthaniwa okhala Mwaana a Muluku. Mathowa mamosaruu, soopattuxiwa sikina somunepani ni hataa-tho Adamu pooti wiitthaniwa okhala anamwane a Muluku.—Luka 3:38, NM.

c  Yoowaaminiha ekina yoowi Mwaana oopaceriwa oyariwa khonlikana ni Muluku, nwehee mu Apendice, ipaaxina 201-4.

ELE BIIBILIYA ENIIXUTTIH’AWE

▪ Waakhwanela wa iprofecia ni onamoona wa mwaneene Muluku onooniherya wira Yesu ti Mesiya, aahiiso Kristu.—Matheyo 16:16.

▪ Yesu aakhala wirimu ntoko yoopattuxiwa yomunepani khalai ohinatthi orwa valaponi.—Yohani 3:13.

▪ Yesu aari mwiixuttihi, mutthu oosivela, ni ntakiheryo nooloka na omwiiwelela Muluku.—Matheyo 9:35, 36.

[Study Questions]

1, 2. (a) Nthowa xeeni omusuwela mutthu oovuwa ohintaphulela aya wira munnimusuwela tthiri? (b) Waakanyereya xeeni okhanle voohimya sa Yesu?

3. Nthowa xeeni vary’aya vootthuneya wa nyuwo osuwela ekeekhai voohimya sa Yesu?

4. Ontaphulela exeeni mwiihaneliwo oowi “Mesiya” ni “Kristu”?

5. Exeeni awiixutti awe yaakupanli aya voohimya sa Yesu?

6. Mulikanyiherye moota Yehova saakhalihenrya awe atthu oororomeleya wira amusuwele Mesiya.

7. Iprofecia xeeni piili seiyo saakhwanenle mwa Yesu?

8, 9. Okathi wa obatizo, yoowaaminiha xeeni yoonen’ye wira Yesu aari Mesiya?

10. Biibiliya oniixuttiha exeeni voohimya sa okhala wa Yesu ohinatthi orwa valaponi?

11. Biibiliya onooniherya sai wira Yesu ti Mwaana oophentexiwa a Yehova?

12. Ninsuwela sai wira Mwaana oopaceriwa oyariwa khonlikana ni Muluku?

13. Biibiliya oniphavela onihimya exeeni vaavo vanimuhimya awe Mwaana okhala “eruku ya Muluku ohinòneya”?

14. Moota xeeni Mwaana mmoseene a Yehova aayariwa awe ntoko pinaatamu?

15. Nthowa xeeni vanihimya ahu wira orweela mwa Yesu ninnimusuwela saana Yehova?

16. Tuuvi aari muhupi oopacerya a Yesu, ni waari muhupi wawani?

17. Yesu iixuttiha opuro xeeni, ni nthowa xeeni iimananiha awe vaalupale wira owiixuttihe akina?

18. Mikhalelo xeeni sa Yesu sinookuxani murima?

19. Matakiheryo xeeni anooniherya wira Yesu aanoonela othunku sootthuneya sa akina?

20, 21. Yesu otikithenrye sai ntakiheryo na wiiwelela woororomeleya wa Muluku?

22. Yesu aakhwanihenrye exeeni mwaha wa ovikaniha okhala oororomeleya mpakha okhwa?

[Picture on page 38]

Okathi wa obatizo awe, Yesu aahikhala Mesiya, aahiiso Kristu

[Pictures on page 44, 45]

Yesu aahilaleerya khuta opuro aaphwanya awe atthu

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha