Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • w14 15/1 ipaax. 3-6
  • Awosa Yaahiivahererya ni Murima Wotheene Orowa wAfrika Onikela Epheyo

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Awosa Yaahiivahererya ni Murima Wotheene Orowa wAfrika Onikela Epheyo
  • Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova—2014
  • Miru Saamukhaani
  • Mwaha Onlikana Nuula
  • OKUMI WOOHAKALALIHA​—WAFRIKA
  • OSUWELA NI OXINTTA ITTHU SINIKUMIHERYA MIXANKIHO
  • MOOTA WOOWIITTHOKIHA OHINATTHI OTHAAMA
  • ETTHU ENIKUMIHERYA OHAKALALA WEKEEKHAI
  • Awo Yahiivahererya ni Murima Wotheene Orowa—wOceania
    Owehaweha Elaleyaka Omwene Wa Yehova (Yoosoma)—2016
Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova—2014
w14 15/1 ipaax. 3-6

AWOSA YAAHIIVAHERERYA NI MURIMA AYA WOTHEENE orowa WAFRIKA ONIKELA NSUWA

OKATHI annuwa awe okhalaka mittetthe sa atthu oohaawa elapo ya Côte d’Ivoire, Pascual, aaniphavela vanci okhalana okumi wooreera. Okhala wira nlelo aamwiixutta owana ebokisi, Pascual aaniikoha so: ‘Kinrowa owerya sai okhala mutthu oovuwa mmyaha sa xooku ni okhala oothaaciri? Nto okathi aarina awe iyaakha sa 20, owo uupuwela wira wEuropa topuro waarowa awe othaaciri. Nto mwaha woohikhalana idokumento soweettana, ahaana orowa wEuropa orumeelaka inamuna sinikhoottihiwa.

Eyaakha ya 1998, orineene iyaakha 27, Pascual aahipacerya mukwaha woorowa wEuropa. Owo aahilapuwa efronteira, khuvolowa oGana, khuvira ilapo sa Togo ni Benin, nuumala vo, khuphiya epooma ya Birni Nkonni, oNíger. Masi, epantte yootepa woopiha ya mukwaha awe, nlelo khiyaapacenrye. Wira orowe onorti wAfrica owo ahaana owela ekaaro ni ovira muttetthe wa oSahara, wooviha ni woothowa maasi. Nto nuumala ophiya ophareya ya Mediterrâneo, aarowa ovolowa mukalawani orooke wEuropa. Owo taari palano awe, masi itthu piili samwiiranenle oNíger sahimwiiriha orukunuxa muupuwelo awe.

Etthu yoopacerya: musurukhu awe aahimala. Ya nenli: okumana wawe ni pioneero mmosa oniitthaniwa Noé yoowo aamusominhe Biibiliya. Etthu yaaxuttale awe yaahimukhaliherya opaka marukunuxo voohimya sa okumi awe. Ophavela wawe mihakhu waahiranttelihiwa ni osiveliwa ni itthu soomunepani. Nto eyaakha ya 1999, Pascual aahibatiziwa. Wira ooniherye oxukhurela wawe wuulupale wa Yehova, eyaakha ya 2001 owo aahipacerya orumeela ntoko pioneero oNíger muttetthe yoole aaxuttale awe ekeekhai. Nto moonelo awe waari sai, voohimya sa muteko owo wa opioneero? Moohakalala, onnilavula masu ala oriki: “tthiri miyo koophwanya mweettelo wa okumi wootepexa oreera!”

OKUMI WOOHAKALALIHA​—WAFRIKA

Voolikana ni Pascual, anamunceene aaphwanya ohakalala mwaha woopaka soothanla sooloka somunepani. Nto wira yinnuuherye yoolukama aya, akina annikhuma wEuropa arowaka wAfrika weiwo anirumeela aya mittetthe soothowa anamalaleerya a Omwene. Tthiri, Anamoona akina oophiyeryaka 65 ilapo sa wEuropa, arina iyaakha okhuma 17 mpakha 70, anniivahererya orowa mapuro oothowa anamalaleerya, epantte enikela nsuwa ya wAfrika: Benin, Burkina Faso, Níger ni Togo.a Exeeni ewiirihale opaka marukunuxo awo maalupale, nto mireerelo xeeni siphwannye aya?

Anne Rakel, yoowo onikhuma oDinamarka onihimya so: “Anamuyari aka yahirumeela ntoko mamisionaario oSenegal. Khuta okathi awo annilavula moohakalala sa muteko wa omisionaario, nto miyo kimphavela orumeela okumi aka wira kaatakihe anamuyari aka”. Sivinreene iyaakha 15, Anne-Rakel orineene iyaakha sowiiraka 20, aahithaamela oTogo weiwo aarumeela awe muloko wa nttaava na matata. Moota xeeni othaama wawe waalipinhe aya akina? Owo onihimya so: “Nuuvira okathi muhimaaka ni munnaka yaahirwa oTogo”.

Aurele, ti munna oothela orina iyaakha 70, onikhuma oFrança, owo onihimya so: “Iyaakha thanu sivinre nuumala oreformari, kahaana othanla mwa itthu iya: Ovikaniha okhalana okumi woomaaleleya oFrança, kiwehereryaka eParayiisu enirwa; wala wunnuuherya orummwa aka”. Nto Aurele aathanlale wunnuherya orummwa awe. Mwa iyaakha tthaaru sivinre, owo ni amwaarawe, Albert-Fayette, yaahithaamela oBenin. Aurele onihimya so: “Wiivahererya wahu omurumeela Yehova oBenin, ti etthu yootepexa oreera epakale ahu”. Okathi onirukunuwa awe, oriki otheya, owo onnincererya ohimyaka so: “epantte emosa ya muttetthe onilaleerya ahu ehaattamela ephareya, nto oreera waya onikuupuxerya eparayiisu”.

Iyaakha 16 sivinre, Clodomir ni mwaarawe oniitthaniwa Lysiane, yaahithaama oFrança erowa oBenin. Mahiku oopacerya, awosa yaaninkheliwa ni amusi aya vamosa ni apatthani aya oFrança, ohiya-vo, yaanoova-tho wira khiyaarowa olimalela makhalelo a elapo yathaamenle aya. Masi awo khiyaarina mathowa oowoova. Awo yaahiphwanya ohakalala wuulupale. Clodomir onihimya so: “Mwa iyaakha 16 sivinre, khula mmosa a hiyo ookhalana eparakha yoomwiixuttiha ekeekhai mutthu mmosa, khuta mwaakha”.

Sébastien ni Johanna, anamathelana a oFrança, yathaamenle oBenin eyaakha ya 2010. Sébastien onihimya so: “khasireere miteko soovara mmulokoni. Orumeela mapuro ala, onlikana ni omwiira kursu ootepexa orowa vahoolo”. Nto onooneliwa sai muteko woolaleerya? Johanna onihimya so: “Atthu annitepa ophavela ekeekhai”. Hata okathi nihinlaleerya ahu, atthu annineemexa neettaka, khiyapaka makoho voohimya sa Biibiliya ni anniveka iliivuru sahu”. Othaama waya olipinhe sai ekasamento aya? Sebastião onihimya so: “othelana wahu wootepa olipa. Vannikisivela oviriha nihiku notheene kilaleeryaka ni mwaaraka”. Eric ni mwaarawe oniitthaniwa Katy, anirumeela ntoko mapioneero mittetthe soorakamelana ni sowaatta atthu onorti wa Benin. Iyaakha muloko sivinre, aryeene oFrança, awo yaahipacerya osoma myaha saalavula sa orumeela opuro woothowa anamalaleerya ni orumeela mwa okathi wotheene. Eyo yahiwiiriha ophavela othaama, nto eyo ti etthu yaapanke aya 2005. Wunnuwa wa muteko wa Muluku woonale aya wowiiriha otteeliwa murima. Eric onihimya so: “Iyaakha piili sivinre, ekrupu ahu ya opooma wa Tanguiéta, yaarina anamalaleerya 9 paahi; vano arivo anamalaleerya 30. Mithukumano sa Domingo, annoorwa atthu aniphiyerya 50 wala 80. Tthiri eyo ennikumiherya ohakalala woona wunnuwa wa enamuna eyo!

OSUWELA NI OXINTTA ITTHU SINIKUMIHERYA MIXANKIHO

Mixankiho xeeni sikumananne aya anna akina aronwe opuro woothowa anamalaleerya? Benjamim, yoowo orina iyaakha 33, ookhalana munna awe Anne-Rakel. Mwaakha wa 2000, oryeene oDinamarka owo aahikumana ni misionaario onirumeela oTogo. Benjamim onnuupuwela oriki: “Nuumala omuleela misionaario wira kaaphavela okhala pioneero, owo aahimyale so: ‘Vaamureera nyuwo orowa orumeela oTogo’. Benjamim aahuupuwela saana mwaha owo. Nto owo onihimya so: “Kiira kihirina iyaakha 20, masi axirokoraka anli yaarumeela oTogo. Eyo yaahikiiriha woona okhweya orowa oTogo. Hata vaari siiso kaahiphwanya mixankiho. Nkaasuwela hata nuulumo nimosa na eFrancês. Miyeri mithanu namosa soopacerya saari sooxankiha, tthiri nkaawerya ovaanela ni akina. Nuuvira okathi, aahiixutta eFrancês”. Vano Benjamim onirumeela oBetheli ya oBenin, owo oniroiha iliivuru mmulokoni ni onnikhaliherya oDepartamento ya Computadore.

Eric ni Katy, ohimmwale wanipacerya, ahinatthi orowa oBenin, yaarumeela muttetthe wa nttaava na ilapo sikina oFrança. Eyo yaavirikana sai ni orowa orumeela wAfrika epantte ya onikela nsuwa? Katy onihimya so: “Khivaakhweya ophwanya opuro wookhala. Naahiviriha miyeeri sinceene nikhalaka enupa yahaarina eletricidade, ni maasi a muturneerani”. Erik onnincererya oriki: “Inupa sowaattamela, atthu yaanirumiha muusika mootepana mpakha ohiyu eriyari. Mutthu ohaana opixaka murima ni ophavela orukunuxa moonelo awe”. Otheene aya anneemya ariki: “Ohakalala mutthu oniphwanya awe orumeela muttetthe ohinimakela olaleeriwa, onnimwiiriha mutthu ohoonaka otepa mixankiho iyo”.

Michel ni Marie-Agnès, anamathelana anikhuma oFrança; arineene iyaakha sinaattamela 60, yaahithaamela oBenin iyaakha thanu sivinre. Wanipacerya awo yaanoova mwaha woohisuwela etthu yaarowa owiiraneela. Vanonto Michel onihimya so: ‘Akina yaahimya wira othaama wahu waalikana ni mutthu onimweettiha mucinka ahinvarene evulanti, nto hiyo khupakhiriwa vamucinkani vaavo’. Eyo enoomwiiriha mutthu woova akhala wira khonisuwela wira ole onimweettiha ti Yehova. Hiyo naahithaama mwaha wa Yehova, nto owo aaroa onikhaliherya.

MOOTA WOOWIITTHOKIHA OHINATTHI OTHAAMA

Ale atonko orowa orumeela muttetthe woothowa anamalaleerya, annittittimiherya otthuneya waya wiitthokiha saana ni opaka itthu iya: Wiitthokiha nihinatthi ophiya nihiku nothaama. Wiixutta moota woolimalela itthu sa niinaano. Ni omananiha ohithuma itthu sinrowa wiiriha waakuva omala musurukhu osunke awe. Ni omuroromela Yehova.​—Luka 14:28-30.

Sèbastien, yoowo ohimmwale ottuli, onilavula so: “Nihinatthi othaama, wira nisuke musurukhu waarowa onikhaliherya iyaakha piili, naahihiya othuma itthu sahaatthuneya”. Wira avikanihe okhala muttetthe ole, khula mwaakha awo annirowa wEuropa orowa ovara muteko miyeeri vakhaani, nuumala-vo khiyatthikela oBenin orowa orumeela miyeeri sinihaleela.

Marie-Térèse ti mmosa mwa arokora 20 yaawo yiivaherenrye orowa orumeela wAfrika mpantta onikela nsuwa opuro woothowa anamalaleerya. Owo aavara muteko woomweettiha karera oFrança, masi mwaakha wa 2006 owo aahivekela ifeeriya sa mwaakha mmosa orowa orumeela oNíger. Nuumala mahiku vakhaani orumeelaka, owo aahoona wira aahikhalana okumi wootepexa omusivela ahaaphavela awe ohiya. Marie-Thérèse onihimya so: “Nuumala otthikela oFrança, kaahimuleela patarau aka voohimya sa yoolakela aka ya omulokiherya programa a muteko aka; nto owo aaheemya. Vano okhuma Maio mpakha Agosto, kinnivara muteko woomweettiha karera oFrança, nto okhuma Setembro mpakha Abril kinirumeela ntoko pioneero oNíger”.

Tthiri ale “anipacerya ophavela Omwene”, akupaleeleke wira Yehova onrowa waavaha itthu sotheene sinitthuneya. (Math. 6:33) Nilikanyiherye so: Muthokorerye ele yiiranen’ye ni Safira, murokora oohitheliwa onikhuma oFrança yoowo orina iyaakha sinaattamela 30, onirumeela ntoko pioneero oBenin. Mwaakha wa 2011, owo aahitthikela oFrança wira ophwanye musurukhu waaphiyerya omukhaliherya mwaakha ntero (mukwaha awe wa neethanu namosa) wAfrika. Safira onihimya so: “Waari namathanu, nihiku nookiserya omutekoni waka, nlelo yaanihaaleela mahiku muloko a muteko wira kiphwanye musurukhu waaphiyerya mwaakha ntero, saakihaleela isumana piili wira kikhume oFrança. Kaahinvekela Yehova kimuleelaka muxankiho aka. Emperesa emosa yaahitelefonari ekivekelaka orowa omuranttela mutthu mmosa isumana piili”. Segunda feira Safira aahirowa nipuro nle na muteko, wira axuttihiwe muteko ole, ni mutthu aarowa awe omuranttela. Owo onihimya so: “Etthu yaakihakalaliha waari osuwela wira, muthiyana ole aavekenle orantteliwa, aari muKristau yoowo aaphavela mahiku muloko mwaha wa kursu a exikola ya mapioneero! Xeefi awe khaakhulenle owo okhuma ohimphwannye mutthu oomuranttela. Murokora ole aahimuxonttela Yehova wira amukhaliherye, ntoko siisale kaamuxonttenle aka Yehova wira okikhaliherye”.

ETTHU ENIKUMIHERYA OHAKALALA WEKEEKHAI

Anna ni arokora anikhuma ilapo sinceene yaale anirumeela wAfrika onikela nsuwa okhuma khalai, aapaka muttetthe ole okhala owannyeya. Akina yaawenrye okhala iyaakha vakhaani paahi, khutthikelaka elapo yaakhuma aya. Hata vari siiso, olelo-va, muteko waavanre aya okathi ole nlelo onnikhaliherya. Awo ahoona wira ohakalala wekeekhai onnikhumelela mwaha woomurumeela Yehova.

[Enoota]

a Efiliyaale ya oBenin, tenihoolela muteko woolaleerya ilapo soowiiraka xexe, sinilavuliwa eFrancês.

[Ekaaxa epaaxina 3]

MOOTA WOWALEELIHA AKINA

Pascual yoowo ori pioneero, vamosa ni mutokweene onikhuma oFrança, annirumeela oBenin mwa iyaakha sinivikana 12. Owo onihimya so: “owoona anna ni arokora yinnuwelaka omunepani, mareeliho maalupale”. Owo aakhalihenrye sai anna akina?

“Kinnimukhaliherya khula mutthu moovarihana ni makhalelo awe. Okathi woolaleerya kihiixutta ni anna a muttetthe ola, moota wowaattamela ni olavula naatthu”. Nto etthu xeeni akina yiixuntte aya wa miyo? Olepa itthu siniphwanelela. Istrada sinceene khiirina nsina, nave inupa khiirina nummuru. Anamalaleerya akina khanilepa etthu, nto khaniwerya opaka mikwaha sootthikela. Kinniwooniherya oreera waya olepa etthu enayevaka maana enninuupuxerya mutthu oonihenrye ophavela ekeekhai ni opuro onikhala awe, ni ennintumererya hiyo ophavelaka orowa omuxukurya.

Atthu a muttetthe ola anniixutta saana ariki onwiriyana paahi. Awosa annilavula mattaava manceene ahirina hata eliivuru emosa eniwiixuttiha. Masi osoma etthu enaaxankiha. Kihaakhaliherya anna amiravo, osuwela osoma, vaavo vaasoma ahu ni masu oowiiwanyeya. Vaavo vaarowa aya ohoolo, awo yaanitepa woona oreera osoma. Nuumala-vo kiwooniherya moota wootokosa myaha. Eyo ehaakhaliherya orowa vahoolo moowaakuveya, nto moohipisa yaahithanliwa okhala arummwa oorumeela.

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha