Nyuwo Munnaamini Wira Moophwanya Ekeekhai? Nto Exeeni Enookupalihani?
“Nwerye osuwela sintthunawe Muluku, muthanlaka etthu ekhanle yorera, enimusivela Muluku”.—AROM. 12:2.
MWAAROWA WAAKHULA SAI?
Xeeni mweettelo wa Anamoona a Yehova okathi wa ekhotto waavanre awe murima atthu anceene?
Exeeni eniiriha muteko ahu woolaleerya waakupalihaka atthu anceene wira hiyo na maKristau a ekeekhai?
Xeeni nyuwo munaamini anyu wira moophwanya ekeekhai?
1. Exeeni anipaka aya makhulupale a eKristau Yoowootha okathi wa ekhotto?
NIIREKE Muluku vannimusivela wira maKristau a ekeekhai aroweke okhottoni wira yawiiveke atthu a elapo ekina? Muhina mwa iyaakha iya 100 sivinre, eyo enniiraneya ikwaha sinceene eriyari ya atthu aniihimya okhala maKristau. Makhulupale a eKatoolika annaavekelela atoropa ni ikapwitthi saya wira yawaneke ni maKatoolika a elapo ekina. Ni makhulupale a maProtestante anniira siiso nave. Ekhotto ya Nenli ya Olumwenku Wotheene, tekhanle ntakiheryo nuulupale nenno niirinhe wiiviwa atthu anceene.
2, 3. Anamoona a Yehova yaapanke exeeni okathi wa Ekhotto ya Nenli ya Olumwenku Wotheene, ni nthowa xeeni?
2 Anamoona a Yehova anipaka exeeni okathi onikhumelela ekhotto mulaponi? Sowiiraneya sinnooniherya wira awo khaneemererya wiirela mpantta ikhotto iyo. Exeeni eniwiiriha? Mwaha wa sowiixuttiha ni ntakiheryo na Yesu. Owo aahimmye so: “Atthu othene anosuwela wira mwá awixutti aka, mwaphentanaka mukina ni mukhw’awe”. (Yoh. 13:35) Ohiya-vo awo anniiwelela miruku saavahiwe ni murummwa Paulo okathi aalepela awe maKristau a oKorinto.—Mmusome 2 aKorinto 10:3, 4.
3 Ti maana aya, maKristau ekeekhai, yaawo arina muupuwelelo wa mBiibiliyani, vahiniixutta aya ekhotto wala wiirela mpantta ikhotto iyo. Mwaha wa ovarexexa waya mweemelelo owo wa eKristau, ikonto sinceene sa Anamoona, amiravo ni aalupale, alopwana ni athiyana annilupatthiwa. Anamunceene yaahihasuliwa mapuro yaale yaavariwa miteko sookhanyereriwa ni akina yaanitthukweliwa. Okathi wa olamulelo wa maNazista wAlemanha, akina yaaniiviwa. Nnaamwi Anamoona anceene yaalupatthiwa vootakhala wEuropa, awo khiyaatonko oliyala muteko avahiwe aya wa olaleerya ihapari isya sa Omwene wa Yehova. Awo yaanilaleerya khula nipuro—mukhatteya, mapuro anthukumanyiwa atthu oovariwa, ni khula nipuro yaaroihiwa aya.a Muhoolo mwaya, Anamoona khayiirenle mpantta ekhotto yaakhumelenle oRuanda mwaakha wa 1994. Nave awo khiyakenle muhina mwa atthu ale yaayeehi ephome okathi waakhumelenle aya ohiiwananiwa muttetthe wa oBálcãs, okathi waaphaveliwa aya omalamalihiwa olamulelo wa Iugoslávia a khalai.
4. Moota xeeni Anamoona a Yehova ohiirela waya mpantta ikhotto waakhalihenrye aya atthu akina yaaweha?
4 Anamoona a Yehova okhootta waya moomalela wiirela mpantta ikhotto iyo, woowiiriha atthu anceene yaaweha olumwenku wotheene woona wira awo annimphenta Muluku ni apinaatamu akhwaaya. Ohimya mookhweya niire so, awo annitthara eKristau ya ekeekhai. Masi sookhala itthu sikina sooloka sa okokhorela wahu seiyo siwiirinhe atthu anceene owoonaka Anamoona a Yehova okhala atthu aneettela eKristau ya ekeekhai.
MUTEKO MUULUPALEXA WA OWIIXUTTIHA ATTHU
5. Muxankiho xeeni waarina aya atthareli oopacerya a Yesu?
5 Okhuma wanipacerya wa muteko awe woolaleerya, Yesu aahittittimiherya otthuneya waya olaleiwa ihapari sooreera sa Omwene wa Muluku. Owo aahaathanla awiixutti awe 12 wira akhaliherye opaceriha muteko waarowa ovariwa olumwenku wotheene, muhoolo mwaya, aahaaruma awiixutti awe ale 70 orowa olaleerya. (Luka 6:13; 10:1) Awo yaahileeliwa inamuna sa owiixuttiha akina ihapari sooreera, yaapaceryaka aYuda. Muhoolo mwaya yaarowa waalaleeryaka atthu akina! Awiixutti a Yesu yaarowa waalaleerya ihapari sooreera atthu oohinnuwihiwa a maloko otheene. Tthiri eyo yaari etthu yooxankiha wa anamalaleerya ale yaari aYuda!—Mit. 1:8.
6. Exeeni yaamwiirinhe Pedru osuwelexa wira Yehova khorina nthalu?
6 Murummwa Pedru aahirummwa orowa vatthokoni va Kornelio, yoowo aari mMalapo, oohinnuwihiwa. Pedru aahiiwexexa wira Muluku khorina nthalu. Kornelio ni amusi awe otheene yaahibatiziwa. Ekristau yaanimwareela mapuro manceene; vano atthu a maloko otheene yanwerya wiiwa ni weemererya ekeekhai. (Mit. 10:9-48) Okhuma vaavale orowa ohoolo, yaahaana olaleerya elapo yotheene.
7, 8. Etthu xeeni Anamoona a Yehova animananiha aya opaka? (Nwehe elatarato yoopacerya).
7 Sowiiraneya sa naanano sa Anamoona a Yehova, sinnooniherya wira anna anihoolela aavara muteko woolaleerya mwa nthiti ni ahaatumererya annaya wira avareke muteko woolaleerya olumwenku wotheene. Olelo-va, Anamoona a Yehova anaattamela imilyau 8, anniimananiha opaka khula etthu aniwerya aya wira yuulaanyihe muhupi wa Kristu arumeelaka mattaava anivikana 600, yaawo khula nihiku anincerereya! Anamoona a Yehova tookhweya waasuwela okhala wira annivara muteko wa olaleerya empa ti empa, mphironi ni okathi mukina arumeelaka meesa ni ikartaxi soolaleeryana.
8 Anamataphulela anivikana 2.900 ahiixuttihiwa inamuna sa omutaphulela Biibiliya ni iliivuru sinimutthokiherya Biibiliya. Muteko onivara aya khuhiyo wa mattaava yaale ari maalupale paahi. Muteko owo onnihela muhina mattaava imiya sinceene mwa yaawo anamunceene ahinisuwela aya wira aakhala, masi anilavuliwa ni atthu imilyau sinceene. Mwa ntakiheryo, wEspanya imilyau sinceene sa atthu anikhala oCatalã anilavula nttaava naya nooyaraniwa eCatalão khula nihiku. Mahiku ala, aakhumelela atthu anceene anilavula eCatalão ni ilavulelo soolikana ni eyo mittetthe sa Andorra, Alicante, ilhas Baleares, ni oValência. Anamoona a Yehova nenna-va annikumiherya iliivuru sa eCatalão, ni sinnipakiwa mithukumano nrumeeliwaka nttaava nlo nnaavara murima atthu oCatalã.
9, 10. Etthu xeeni enooniherya wira nikhuuru na Yehova ninniphavela waakhapelela omunepani atthu a maloko otheene?
9 Muteko wa otaphuleliwa iliivuru ni wiixuttihiwa atthu Biibiliya onnivariwa mmureerelo wa atthu a maloko manceene. Elapo ya oMéxico enilavuliwa Espanhola, masi aakhala atthu anceene anilavula mattaava makina a khalai a elapo ele. Ekrupu emosa ya atthu awo taale anilavula nttaava na eMaya. Efiliyaali ya oMéxico, yoorumiha ekrupu emosa ya anamataphulela wira athaamele mapuro yaale anrowa aya wiiwaka nilavuliwaka nttaava na eMaya khula nihiku. Ntakiheryo nikina ti na elapo ya oNepal, weiwo onilavuliwa enepalês, ni atthu aniphiyerya imilyau 29. Mattaava owiiraka 120 annilavuliwa elapo ele, masi atthu anivikana imilyau 10 annilavula enepalês, nto anamunceene annirumeela nttaava nlo ntoko nttaava na nenli. Hiyo ninnitaphulela iliivuru sinimutthokiherya Biibiliya sa nttaava nlo.
10 Muteko onivariwa ni anamataphulela anceene orukurerya elapo yotheene onnooniherya wira nikhuuru na Yehova ninnivara mwa nthiti muteko wa olaleerya ihapari sooreera sa Omwene elapo yotheene. Imilyau sinceene sa itratato, ibroxura ni irevista annikaweliwa atthu voohiliva etthu, okathi wa ikampaanya olumwenku wotheene. Musurukhu onirumeeliwa wira sipakiwe ni okaiwa iliivuru iyo onikumihiwa ni soovaha soohikhanyereriwa sa Anamoona a Yehova, yaawo anittharihela malakiheryo a Yesu oowi: “Ntoko sivahiwanyu mahala, siso-tho nvaheke mahala”.—Math. 10:8.
11, 12. Moota xeeni muteko woolaleerya onivariwa olumwenku wotheene ni Anamoona a Yehova onaakhaliherya awe atthu anceene?
11 Ntoko maKristau owiivahererya wira alaleerye ni yiixuttihe, Anamoona a Yehova annikupaleela nave wira aaphwanya ekeekhai, tivonto vanipaka aya khula etthu aniwerya aya wira yaalaleerye atthu a maloko otheene hata ale anilavula nttaava ninlavuliwa ni atthu vakhaani paahi. Anamunceene aakhweiherya ekumi aya, ahiixutta nttaava nikina, ahiilimaleliha makhalelo a elapo ekina wira awerye ovara muteko owo wootthuneya wa eKristau. Muteko ola wa olaleerya ni wiixuttiha onivariwa ilapo sotheene onnaakhaliherya atthu anceene okupaliki wira Anamoona a Yehova tari atthareli a ekeekhai a Kristu Yesu.
12 Anamoona awo annipaka itthu iya sotheene okhala wira annikupaleela wira aaphwanya ekeekhai. Masi etthu xeeni ekina enaakupaliha atthu imilyau sinceene wira Anamoona a Yehova aaphwanya ekeekhai?—Mmusome aRoma 14:17, 18.
EXEENI ENIWIIRIHA OKUPALI?
13. Moota xeeni Anamoona a Yehova anivikaniha aya okhalana makhalelo ooloka?
13 Hiyo nnoophwanya mureerelo munceene vakhala wira nnoothokorerya ikomentaario sa maKristau oowiivahererya a mahiku ahu ala yaawo anikupali wira aaphwanya ekeekhai. Munna mmosa opacenrye omurumeela khalai Yehova, onnihimya moonelo awe mwa enamuna ela: “Nikhuuru na Yehova ninniimananiha okhalana mweettelo wooloka ni ohipahuliwa, voohimuthanla mutthu ene onireerela ovahiwa miruku wala olakiwa”. Vaniweryaneya sai okhalana mweettelo wootepexa oloka? Mwaha wootthara malakiheryo a Nuulumo na Muluku ni mweettelo ohiiwale ni Yesu ni atthareli awe. Tivonto mahiku ala vanoonaneya aya wira atthu vakhaani paahi tanikumihiwa mmulokoni mwa Anamoona a Yehova mwaha woopaka etthu enivirikanya sooruma sa Muluku. Nto anamunceene, waahela muhina atthu yaale khalai yaarina mweettelo wahaamusivela Muluku, masi khuttharuwa, nenna-va aakhalana mweettelo wooloka.—Mmusome 1 aKorinto 6:9-11.
14. Etthu xeeni atthu anceene yaale yaakumihiwe mmulokoni epanke aya, nto exeeni ekhumelenle?
14 Ankhi atthu ale akumihiwe mmulokoni, mwaha wa ohiiwelela malakiheryo a mBiibiliyani? Ikonto sinceene sa atthu awo aattharuwa mweettelo aya wahaavarihana ni eKristau ni aattikiheriwa mmulokoni. (Mmusome 2 aKorinto 2:6-8.) Ovarexexa mweettelo onitumereriwa mBiibiliyani onnikumiherya muloko wa eKristau wooloka yoowo oniwiiriha atthu ororomela. Mwaha wa Anamoona a Yehova ovarexexa waya malamulo a Muluku, moovirikana ni mweettelo woothanyeya onitthariwa ni ikerexa sinceene, onniwiiriha atthu anceene woona wira awo anneettela ekeekhai.
15. Exeeni yaamukupalinhe munna mmosa wira oophwanya ekeekhai?
15 Moota xeeni Anamoona akina apacenrye khalai omurumeela Yehova anikupali aya wira aaphwanya ekeekhai? Munna mmosa yoowo orina iyaakha 50, onihimya so: “Miyo kaanikupali okhuma enamwane aka wira nroromelo naka naalipihiwa ni mavatta ala mararu ootthuneya: (1) wira Muluku ookhala; (2) wira tomukumihenrye Biibiliya; ni (3) wira owo onnihoolela ni oreeliha muloko wa eKristau wa Anamoona a Yehova olelo-va. Mwa iyaakha sinceene sivirinhe aka kimusomaka Biibiliya kaanimananiha woona vakhala wira itthu iyo kinikupali aka ti sa ekeekhai. Itthu kaaxutta aka khula mwaakha waavira, saahilipiha nroromelo naka, ni saaninnuuherya okupali waka wira hiyo noophwanya ekeekhai”.
16. Etthu xeeni voohimya sa ekeekhai envanre murima murokora mmosa?
16 Murokora mmosa ootheliwa yoowo onirumeela oseedi mundial oNova York aahilavula voohimya sa nikhuuru na Yehova oriki: “Ola ti mutthenkeso onilaleya moohittikinyeya nsina na Muluku, Yehova. Tthiri eyo etthu yookhalela vaavo vanuupuwela ahu wira nsina na Muluku ninniphwanyaneya ikwaha sowiiraka 7.000 mBiibiliyani! Miyo okisivela masu oolipiha aniphwanyaneya eliivuru ya 2 Wahala 16:9: yaawo ani ‘Tthiri Apwiya anniweha ilapo sothene wira yakhaliherye ale anaroromela ni murim’aya wothene’”. Owo onnivikaniha ohimyaka so: “Ekeekhai yookooniherya enamuna ya omuroromela Yehova ni murima aka wotheene wira owo owerye okikhaliherya. Wataana waka ni Yehova teri etthu yuulupalexa erinaka. Ni kinnimuxukhurela Yesu yoowo oniixuttinhe itthu sinceene voohimya sa Muluku seiyo sinikikhaliherya vanceene”.
17. Exeeni envanre murima mulopwana mmosa yoowo khalai ahaakupali wira Muluku ookhala?
17 Mulopwana mmosa yoowo khalai aheemererya wira Muluku ookhala ohimyale so: “Itthu soopattuxiwa sookiiriha okupali wira Muluku oniphavela wira apinaatamu atteeliweke murima ni ekumi erina aya, ni wira owo khonirowa weemererya wira maxakha avikaniheke okhumelela. Nave-tho, okathi ola olumwenku onaamutepa awe ohononeya, atthu a Yehova anootepa orowa vahoolo ni nroromelo, nthiti ni ophenta. Munepa wootteela wa Yehova paahi toniwerya okumiherya mwiiriirya ola wa mahiku ala”.—Mmusome 1 Pedru 4:1-4.
18. Munoonela sai masu ala ahimmwale ni anna ala anli?
18 Namoona mukina opacenrye omurumeela khalai Yehova onnitthokiherya etthu enimwiiriha okupaliki ekeekhai enilaleya ahu oriki: “Yoosoma enipakaka mwa iyaakha sinceene yookikhaliherya okupaliki wira Anamoona ahiimananiha vanceene wira atthikele otthara mweettelo wa eKristau waatikitheriwe eseekulu yoopacerya. Kihoona mmansaka wiiraana wa Anamoona a Yehova okhala wira kaahikhalana eparakha ya weetteetta olumwenku wotheene. Tthiri ekeekhai ya mBiibiliyani yookiphwanyiha ohakalala wuulupale”. Okathi munna mmosa orina iyaakha 60, vaakohiwe awe etthu yaamwiiriha okupaliki wira oophwanya ekeekhai, owo aahittittimiherya ekumi ya Yesu Kristu, oriki: “Hiyo noosoma ni wiiwexexa oratteene ekumi ni muteko wa Yesu Kristu mpakha opacerya osiveliwa ntakiheryo naavanhe awe. Vano noopaka marukunuxo mweekumini mwahu wira nimwaattamele Muluku orweela mwa Kristu Yesu. Ninnaamini wira yoowoopola ya Yesu tenrowa okumiherya ekumi. Ni hiyo noosuwela wira owo aahihihimuxiwa mookhwaani. Hiyo nookhalana onamoona wa atthu yoonale itthu iyo siiraneyaka”.—Mmusome 1 aKorinto 15:3-8.
NIVARIHELEKE SAI MUTEKO EKEEKHAI ERINA AHU?
19, 20. (a) Muritti xeeni murummwa Paulo aattittimihenrye awe wa anna a muloko wa oRoma? (b) Ntoko maKristau owiivahererya muritti xeeni orina ahu?
19 Ntoko maKristau anaaphenta anamwaattamanani aya, hiyo khanikhanle oovitha ekeekhai enisuwela ahu. Murummwa Paulo aahaatthokiherya anna a muloko wa oRoma wira: “Mwahimyakaru oholo w’atthu wira Yesu ti Pwiya, mwaminikiru mmurimani mwanyu wira Muluku òmuhihimuxa Yes’uwo mw’alipa òkhwa, nyuwo munimòpowa. Tthirí, mutthu onamini mmurimani mwawe, onophwanya exariya, mutthu onihimya wamini wawe oholo w’atthu, onophwanya wòpowa”.—aRom. 10:9, 10.
20 Ntoko Anamoona a Yehova oowiivahererya, ninnaamini wira noophwanya ekeekhai ni ninnisuwela wira noovahiwa muritti wa owiixuttiha atthu akina ihapari sooreera sa Omwene wa Muluku. Okathi onirowa ahu olaleerya, nihaana waavara murima atthu anaalaleerya ahu ohiya paahi mwaha wa ele eniwooniherya ahu mBiibiliyani, masi awo ahaana woona wira hiyo ninnikupali ele enihimya ahu.
[Enoota]
a Nwehe eliivuru eni Testemunhas de Jeová—Proclamadores do Reino de Deus, ipaaxina 191-198, 448-454.