Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • w15 15/1 ipaax. 28-32
  • Niireke Vanniweryaneya Ophwanya Niphento Neekeekhai?

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Niireke Vanniweryaneya Ophwanya Niphento Neekeekhai?
  • Owehaweha Elaleyaka Omwene Wa Yehova—2015
  • Miru Saamukhaani
  • Mwaha Onlikana Nuula
  • VANNIWERYANEYA OPHWANYA NIPHENTO NA EKEEKHAI!
  • “WEPESA N’UKIPHENTA WANYU TI WOSIVEXA OVIKANA EVINYU”
  • MUHIKIKHANYERERYE OMPHENTA MUTTHU OHINATTHI OPHIYA OKATHI AYA
  • MUTHIYANA OMWAAKAMENLE AKA, “EMATTA YOTEKELELIWA”
  • Myaha Sinithokoreriwa sa eliivuru ya Nsipo na Salomooni
    Biibiliya a Elapo Esya a Soolempwa Soowaarya
  • Mwali a oXulami​—Oovaha Ntakiheryo Ninreerela Otthariwa
    Okumi ni Orummwa Ahu wa eKristau—Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni—2016
  • Niipe Esipo ya Omwene!
    Nimwiipele Yehova Voohakalala
Owehaweha Elaleyaka Omwene Wa Yehova—2015
w15 15/1 ipaax. 28-32

Niireke Vanniweryaneya Ophwanya Niphento Neekeekhai?

‘Ophenta oviha waya onnilikana ni moro, ti moro wowopiha onikhuma wa Yehova’.​—NSIPO 8:6.

MWAAROWA WAAKHULA SAI?

Xeeni vanihimmwa aya wira vanniweryaneya mulopwana ni muthiyana ophentana mwa ekeekhai?

Exeeni maKristau amiravo ekhanle aya oowiixutta voohimya sa wuuryana ni omuthanla mutthu oothelana?

Exeeni maKristau amiravo ekhanle aya oowiixutta voohimya sa wuuryana ni omuthanla mutthu onrowa aya othelana?

1, 2. Ti pani onrowa ottottela mureerelo eliivuru ya Nsipo n’Ophentana, nthowa xeeni? (Nwehe elatarato yoopacerya.)

‘TTHIRI ti voohakalaliha onweha mulopwana ni muthiyana aniphentana awehanaka ni ovarelana matata! Nto khuuvo onivaanyiha wira eyo enooniherya ophentana waya! Ola ti waari muupuwelelo wa mutokweene mmosa nuumala otheliha ekasamento. Okathi oniwoona awe ale athelanne niinaano ahireere ophwaneliwa arowaka wiina, khiivo-tho ekina eniwerya awe opaka ohiya ohala oxankale iikohaka so: Niireke ekasamento ele enoowerya ovilela mixankiho sinirowa aya okumanaka? Vaavo vanrowa aya ovira iyaakha sinceene niireke anrowa omwalana wala ophentana waya onrowa wunnuwa’? Nto vaavo ekasamento eyo vanikhala aya yoolipa, vannooneya wira ophentana wa muthiyana ni mulopwana etthu yootepexa oreera ekhanle. Mwaha wa ikasamento sinceene sinimwalaniwa, nto ti vooreerela okohaka so, vanniweryaneya ophwanya niphento na ekeekhai?

2 Niphento na ekeekhai naanithowa okathi wa mwene Salomoni a wIsarayeli khalai. Olavulaka sa makhalelo a atthu a okathi awe, Salomoni aalempe so: “Eriyari y’alopwana miloko miloko sene, komphwanya mmosá ori mulopwana tthiri, eriyari y’athiyana nkimphwannye òmalela nnákhala mmosá. Vano etthu emosa yulupale yixuttalyaka t’ila: Muluku, vapattuxalyawe atthu, ahakhaliha òloka, masi atthu awo t’atepanihale itthu sothene”. (Mus. 7:26-29) Etthu yaatempe waapahula atthu ale yaari athiyana amalapo yaamukokhorela Bayali, yaawo mweettelo aya waari woohiloka nto vanavila Salomoni omphwanya muthiyana aarina mweettelo wooloka.a Hata vaari siiso, epowema yaalempe awe iyaakha 20 vahinatthi, eyo piiyo, Nsipo n’Ophentana ninnooniherya wira vanniweryaneya ophwanya niphento neekeekhai. Nsipo nlo ninnihimya ele enitaphulela aya niphento ni moota nnooneya aya. Arumeyi a Yehova anamathelana ni amiravo anoowerya wiixutta etthu okathi onrowa ahu othokoreryaka eliivuru ela ya mBiibiliyani.

VANNIWERYANEYA OPHWANYA NIPHENTO NA EKEEKHAI!

3. Xeeni vanihimmwa aya wira vanniweryaneya mulopwana ni muthiyana ophentana mwa ekeekhai?

3 Musome Nsipo n’Ophentana 8:6. Nuulumo noowi ‘moro woviha onikhuma wa Yehova’, ninrumeeliwa wira nooniheriwe ikuru sirina aya niphento. Niphento na ekeekhai ‘ti moro wa Yehova’ okhala wira owo Tokumihenrye ophenta moota owo. Owo ohaapattuxa apinaatamu ailikanyihaka yena khwaavaha owerya wa ophentana. (Maph. 1:26, 27) Vaavo Muluku anvaherenrye awe muthiyana oopacerya wa mulopwana oopacerya Adamu, masu yaalavunle awe Adamu yaari epowema yaamukhaani. Tthiri Eva yaahimusivela masu ale yaalavuliwe ni Adamu mwa yoowo ‘akumihiwe awe’. (Maph. 2:21-23) Okhala wira Yehova tiwaavanhe apinaatamu owerya wa ophentana, tivonto vaniweryaneya aya mulopwana ni muthiyana ophentana mukina ni mukhwaawe mwa ekeekhai.

4, 5. Muhimye mowaakuveya yowiiraneya enihimmwa eliivuru ya Nsipo n’Ophentana.

4 Ophentana eriyari ya mulopwana ni muthiyana onniweryaneya okhala woolipa ni woohimala. Makhalelo makina aatthokiheriwa mwa eliivuru ya Nsipo n’Ophentana. Eliivuru ela elempwale ntoko nsipo na oopera, enilavula sa ophentana wa mwali a muttetthe wa oXulami ni makampusi. Mwali ola aahikuxiwa khurowaniwa mapuro yaamanke awe Salomoni okhala wira owo aahisiveliwa ni yena, okathi aamoonale awe olipelelaka imatta sa evidera. Masi owo aahooniherya wira amphenta makampusi. Okathi Salomoni aamananiha awe onwoka wira omuthele, mwali ole aahilavula mowiiwanyeya wira aahinkheliwa ni makampusi amphenta awe. (Nsipo 1:4-14) Makampusi ole aahitthara ephiro yaaroihiwe awe mwali ole, nto oowanli aya yaanilavula masu yooniherya wira yaaniphentana.​—Nsipo 1:15–17.

5 Salomoni aahitthikela oYerusalemu, amukuxale ene mwali ole, nave makampusi aahitthara emwali ele. (Nsipo 4:1-5, 8, 9) Khula etthu Salomoni yaapakale awe wira mwali ole omutthune khiyaakhumenle saana. (Nsipo 6:4-7; 7:1-10) Wuukiseryani waya mwene ole aahimwiirela wira oroweke owannyawe. Nsipo nla nimmala mwali ole ophavelaka wira makampusi ole omutthimakele moowakuveya “ntoko nahe”.​—Nsipo 8:14.

6. Xeeni varyaaya voovila waasuwela atthu anilavula eliivuru ela?

6 Mwaha wookhala nsipo noophenta ni nootepexa oreera ilepeliwo saya, ti voovila omusuwela khula mutthu onuuluma ni oniilavulela wa khula moolumo a nsipo nla. (Nsipo 1:1) Moovarihana ni The New Interpreter’s Dictionary of the Bible (Disionaario Musya a Biibiliya a Namataphulela), “ilepeliwo sa eliivuru ela khenihela mpuwa waahimya ale anuuluma, opuro onikhuma aya, ni makhalelo aya, maana yoolakela aya khahiyo yeeyo”. Eyo enniireya mwaha woophavela ohaakanyerya enamuna ya ilepeliwo sa nsipo nla, tivo vahinihimmwa aya masina aatthu anilavula. Hata vari siiso vanniweryaneya omusuwela ti pani onilavula mwaha wa ele enihimmwa ni ole onihimeeriwa.

“WEPESA N’UKIPHENTA WANYU TI WOSIVEXA OVIKANA EVINYU”

7, 8. Etthu xeeni ekhanle ahu oohimya sa ‘masu a niphento’ a eliivuru ya Nsipo? Nvahe matakiheryo.

7 Nsipo n’Ophentana nookhalana “sohimmwa sinoniherya ophentana” eriyari ya mwali ni makampusi. Nnaamwi moolumo aya yooniheryaka soolema sa okathi ole wa iyaakha 3.000 sivinre, ni sikhalaka soovila wiiwexexa wa ale anisoma olelo-va, vanniweryaneya olelo-va hiyo wiiwexexa yootaphulela aya ni etthu yiirihale olavuliwa. Mwa ntakiheryo makampusi ole onnimuttottopela mwali owo olikanyihaka maitho awe ni ipomba. (Nsipo 1:15) Owo khonilikanyiha maitho awe ni maitho a ipomba, masi onilikanyiha ni ipomba sene. (Musome Nsipo n’Ophentana 5:12.) Epantte yooriipa ya niitho enirukureriwa ni epantte yootteela ya niitho na mwali, oreera waya waamulikana ni epomba erapihiwe ni eleeti.

8 Khahiyo wira masu otheene oophenta anilavuliwa eliivuru ela anittittimiherya oreera wa erutthu ya muthiyana ole paahi. Nkahaya muupuwelele masu a makampusi voohimya sa ilavulelo sa mwali ole. (Musome Nsipo n’Ophentana 4:7, 11.) Vanihimmwa wira iyano sawe “sinnimwarexa oravo wopajerya”. Mwaha wa xeeni? Okhala wira oravo onikhuma munihepepeni mwaya ti woottapitta ni woosivexa ovikana oravo okumihiwe khalairu. “Nlumi nanyu nokhalana oravo n’ileti”, eyo enitaphulela wira masu yaalavula awe yaari ooreera ni ootteeliha murima ntoko oravo ni eleeti. Nto vannooneya saana etthu yaamwiirinhe makampusi ole omuleela mwali ole wira “Nyuwo mòrerexa, . . . mwa nyuwo khivo etthu yonanara”, tthiri owo khaahimya oreera wa erutthu awe paahi.

9. (a) Exeeni eniheliwa muhina mwa ophentana wa atthu anithelana? (b) Xeeni ale athelanne anitthuneya aya wooniheryaka ophentana waya?

9 Ekasamento khahiyo weemyana wala otthunana paahi wa atthu anli ahimphentana wala ottittimihana. Tthiri niphento teri etthu yuulupale vatthokoni va maKristau. Nto mukhalelo xeeni wa niphento onihimmwa? Niireke niphento nlo nneettihiwa ni malamulo a mBiibiliyani? (1 Yoh. 4:8) Niireke niphento nlo nnoolikana ni nle mutthu orina awe ni amusi awe? Niireke ninhimmwa niphento nele mutthu onikhalana awe ni mpatthani awe a vamurimani? (Yoh. 11:3) Niireke vanihimmwa otthunana wa mulopwana ni muthiyana paahi? (Mir. 5:15-20) Tthiri niphento ninkhala eriyari ya atthu anithelana ninhela muhina inamuna iya sotheene simanle oromoliwa. Sowiira sa mutthu ti sinooniherya ophenta wawe. Tivonto ale athelanne vanitthuneya aya oheemya wira miteko sa khula nihiku siwiiyerye okathi waarowa aya wooniheryana ophentana waya! Opaka eyo onimwiiriha ekasamento okhala yoolipa ni ohakalala wa ale athelanne. Hata ilapo seiye mutthu onaamuhaayeriwa awe mutthu oothelana, khiyarowa omusuwela saana paahi nuumala ekasamento, wooniherya niphento naya mwa enamuna ya ilavulelo saya, ti etthu enaakhaliherya wunnuuherya niphento naya ni okhumela saana ekasamento aya.

10. Onaakhaliherya sai ale athelanne wooniherya ophentana waya?

10 Wooniheryana ophenta onnikhaliherya ekasamento mwa enamuna ekina. Mwene Salomoni aahinvaha mwali ole oXulami, “axiveve àwero ahotthiwe ni eparatha”. Owo aahimananiha omweepesa ohimyaka wira mwali ole aari “òrera ntoko mweri, òtutha ntoko nsuwa”. (Nsipo 1:9-11; 6:10) Masi, mwali ole aahivikaniha okhala oororomeleya wa makampusi awe. Exeeni yaamulipinhe ni ommaaliha mwali ole okathi waarowaniwe awe ottaiwene wa makampusi? Owo onnihimya etthu ene. (Musome Nsipo n’Ophentana 1:2, 3.) Owo uupuwelela itthu saahimmwale ni saapakiwe ni makampusi ole wira “woniherye omphenta wawe”. Mwali ole aanoonela itthu iyo okhala sooloka “ovikana evinyu” yeeyo eniitteeliha murima, nave nsina nawe naari nooreera ntoko “makhura” owunkhela aniitheliwa mmuru. (Esal. 23:5; 104:15) Tthiri wuupuwelela moota waaphentiwa awe ni makampusi ole waahinnuherya ni olipiha omphenta wawe makampusi. Tivonto vanireerela aya ale athelanne wooniherya ophentana waya khula nihiku!

MUHIKIKHANYERERYE OMPHENTA MUTTHU OHINATTHI OPHIYA OKATHI AYA

11. Exeeni makristau aniphavela othela wala otheliwa aniixuttihiwa aya ni mwali a oXulami mwaha wa olaphiha wawe imwali sikina wira sihimukhanyererye omphenta mutthu?

11 Eliivuru ya Nsipo enniwiixuttiha itthu sinceene maKristau, vanceenexa ale nlelo animphavela mutthu oothelana. Mwali ole khamphenta Salomoni hata vakhaani. Tivonto aalaphinha awe imwali sa oYerusalemu oriki: ‘Muhikikhanyererye omphenta mutthu ohinatthi ophiya okathi aya’ (Nsipo 2:7; 3:5) Nthowa xeeni? Okhala wira khahiyo vooloka opacerya omphenta khula mutthu onimphwanya ahu. Tivonto Kristau oniphavela othela wala otheliwa ohaana okhala oopixa murima ni owehererya mpakha omphwanya mutthu onimoona awe oreerela omphenta mwa ekeekhai.

12. Etthu xeeni yaamwiiriha mwali a oXulami omphenta makampusi?

12 Etthu xeeni yaamwiiriha mwali a oXulami omphenta makampusi? Ekeekhai wira owo aari ooreera aalikanyihiwa ni “nahe”, matata awe yaari oolipa ntoko “maluwattha àwero”, ni metto sawe saari sooreera ni soolipa ntoko “maripu a nluku nowarya”. Masi owo aahikhalana etthu ekina ohiya paahi okhala ooreera ni oolipa. “Ntoko mwiri onìma mihokorokho eriyari ya miri sa mutakhwani, ti siso mmiravo aka eriyari y’amiravo akina”. Akhala wira mwali oororomeleya wa Yehova aanoona makhalelo oloka a mmiravo ole, nto eyo enooniherya wira tthiri mmiravo ole aari mutthu amphenta Muluku.​—Nsipo 2:3, 9; 5:14, 15.

13. Etthu xeeni yaamwiiriha makampusi omphenta mwali ole?

13 Ankhi mwali a oXulami aari sai? Nnaamwi mwali ole aari ooreera vanceene mpakha omwiiriha mwene yoowo aarina “axaarawe 60 ni axihawala awe 80 ohela muhina imwali sikina sahaakontareya” omphavela; mwaneene owo ahixoona okhala “ethutu yowunkhela ya mutakhwani”, niire so, ethutu wala eflori pure paahi. Mwali ole aari oowiiyeviha ni oohiikuxererya. Tivonto aalikanyihiwa awe ni “ethutu eriyari ya maroka”, etthu yaamakela wooniwa ni makampusi ole! Tthiri mwali ole aari oororomeleya wa Yehova.​—Nsipo 2:1, 2; 6:8.

14. Etthu xeeni niphento ninlavuliwa eliivuru ya Nsipo ekhanle aya oowiixuttiha maKristau aniphavela othelana?

14 MBiibiliyani maKristau annitumereriwa vanceene wira “ethelaneke aKristuru”. (1 aKor. 7:39) Kristau onimphavela mutthu oothelana ohaana osyaka wuuryana ni mutthu ohikhanle namoona ni omwaavyeke mutthu oororomeleya wa Yehova wira othelaneke. Tthiri wira mutthu owerye oxintta mixankiho sa vatthokoni ni ophwanya murettele ni wiiraana omunepani, onivekela omuroromela Muluku, nto awo takhanle makhalelo anireerela owehaka okathi woomuthanla mutthu oothelana. Awo ti makhalelo makampusi ni mwali ole yaarina aya.

MUTHIYANA OMWAAKAMENLE AKA, “EMATTA YOTEKELELIWA”

15. Moota xeeni mwali a oXulami oryaawe ntakiheryo nooloka wa atthu ale animphavela mutthu oothelana?

15 Musome Nsipo n’Ophentana 4:12. Xeeni makampusi ole aamuhimya awe mwali ole okhala “ematta yotekeleliwa”? Okhala wene ematta yootekeleliwa kheneemereriwa okela khula mutthu onivira. Onikela ti yoole paahi orina ixaavi sa mukhora aya. Mwali a oXulami aanilikana ni ematta yotekeleliwa okhala wira owo aahimusukerya niphento nawe makampusi, nire so, iyawe paahi. Mwaha wa oheemererya owokiwa ni mwene, mwali ole aari ntoko “nikokoro” ohiya “mukhora wohuliwa”. (Nsipo 8:8-10) Vamosaru, atthu oohithela wala oohitheliwa animurumeela Muluku ahaana omusukerya niphento naya ole onirowa aya othelana muhoolo.

16. Etthu xeeni eliivuru ya Nsipo ekhanle aya oowiixuttiha ale anuuryana?

16 Okathi makampusi aamulattunle awe mwali ole wira arowe yapasiyari okathi wa ephovo, axirokorawe yaahimukhoottiherya. Awo yaahinvaha muteko wa orowa olipelela ematta. Nthowa xeeni? Niireke khiyaamuroromela? Niireke awo yuupuwela wira owo khaarina mweettelo wowisuumaaliha? Woonasa wene, awo yaaphavela omukhapelela murokora aya wira ehimphwanye yooweeha. (Nsipo 2:10-15) Nto ehaavo etthu ekhanle aya ooxutta atthu ale aniphavela othelana: Okathi anuuryana aya ahaana okhalana ephoole wira wuuryana waya okhale wooloka. Ahaana osyaka okhala mapuro owiipitheya. Ekeekhai wira vannireerela ohimya wala opaka itthu sinooniherya ophentana, masi musyakeke opaka itthu sa etampi.

17, 18. Mureerelo xeeni ophwannye anyu nuumala othokorerya eliivuru ya Nsipo?

17 MaKristau manceene anithelana tthiri anniphentana mukina ni mukhwaawe. Nto okhala wira ekasamento ekumiheriwe ni Yehova ni ehaana okhala yoohimala, ale anithelana ahaana omananiha wira niphento naya nihimale nave ahaana wiiriha etthoko aya okhala opuro woophentana.​—Mar. 10:6-9.

18 Okathi onimphavela anyu mutthu oothelana, tthiri nyuwo munimphavela mutthu yoole oniwerya anyu omphenta ni wiiriha niphento nlo okhala noolipa ni noohimala ntoko sinooniheriwa aya ni eliivuru ya Nsipo n’Ophentana. Voohicikha etthu akhala wira nlelo munoomwaavya mutthu ene oothelana, wala moothelana khalairu, mmananihe okhalana niphento na ekeekhai, eyo piiyo, ‘moro woviha onikhuma wa Yehova’.​—Nsipo 8:6.

[Enoota]

a Nwehe A Sentinela, 15 a Janero 2007, epaaxina 31.

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha