Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • mwbr21 Setembro ipaax. 1-9
  • Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni
  • Referensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni—2021
Referensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni—2021
mwbr21 Setembro ipaax. 1-9

Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni

6-12 ya Setembro

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | OTUMERERYA 33-34

“‘Mutthyaweleke Mmatatani Mwa Yehova’”

it-2 epaax. 533 etti. 10

Jesurum

Título honorífico de Israel. Na Septuaginta grega, “Jesurum” torna-se um termo afetuoso, sendo traduzido “amado”. O designativo “Jesurum” devia lembrar Israel da sua chamada como povo pactuado de Jeová, e, assim, da sua obrigação de permanecer reto. (De 33:5, 26; Is 44:2) Em Deuteronômio 32:15, o nome Jesurum é usado de forma irônica. Em vez de viver em conformidade com o seu nome Jesurum, Israel se tornou insubordinado, abandonou Aquele que o fez e desprezou seu Salvador.

rr ekaaxa 120, etti. 2

Ajuda Para se Levantar

Vale apena se lembrar oque Moisés disse em sentenas de anos antes dos dias de Ezequiel. Ele disse que Jeová não só tem o poder, mais também o desejo de usar asua força a favor dos dseu servos. Moisés escreveu: “Deus é um refúgio desde os tempos antigos, os seus braços eternos estão porbaixo de ti.” (Deut 33:27) Podemos ter a confiança de que, se procurarmos ajuda de Jeová nos momentos difíceis, ele amorosamente vai colocar ‘os seus braços por baixo de nós’ e ajudar-nos a levantarmo-nos e a figar de pé.— Ez.37:10.

w11 15/9 epaax. 19 etti. 16

Corra com perseverança

Assim como Abraão, Moisés não viu o cumprimento da promessa de Deus enquanto vivia. Quando os israelitas estavam prestes a entrar na Terra Prometida, foi-lhe dito: “Verás a terra à distância, mas não entrarás lá na terra que dou aos filhos de Israel.” Isso porque algum tempo antes, irritados com a rebeldia do povo, Moisés e Arão ‘faltaram ao dever para com Deus no meio dos filhos de Israel, junto às águas de Meribá’. (Deut. 32:51, 52) Será que Moisés ficou abatido ou ressentido? Não. Abençoou o povo e concluiu dizendo: “Feliz és, ó Israel! Quem é semelhante a ti, um povo usufruindo salvação em Jeová, o escudo para a tua ajuda e Aquele que é tua espada de alteza?”—Deut. 33:29.

Itthu sa Faita sa Mbiibiliyani

it-3 epaax. 20 etti. 1

Moise

Woonasa wene, eyo yamwaakhaliherya aIsarayeli ohootothiwa wira apaceryeke okokhorela mahiye a Moise. Okhala wira Diabo aaphavela wira orumeele murutthu wa Moise ni yoolakela ya owiiriha aIsarayeli okokhorela. Maana Yuda, yoowo aari mwiixutti ni muhima awe Yesu olempe so: “Masi okathi nlaikha nuulupale Mikhayeli naavaanyihana aya ni Diabo, awanelaka murutthu wa Moise, khinaaphavenle omphukela Diabo owo ni moolumo ooruwana, masi naahimmye so: ‘Yehova oohukhumuni’”. (Yuda 9)

13-19 ya Setembro

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | YOXUWA 1-2

“Moota Wookhumela Saana Mookumini Mwanyu”

w13 15/1 epaax. 8 etti. 7

Mulipe Murima—Yehova Ori ni Nyuwo!

Wira nikhale oolipa murima, nihaana omwiiwelelaka Muluku, osoma Nuulumo nawe ni weettela. Eyo ti etthu Yoxuwa aapanke awe nuumala omuranttela Moise: “Mulipihe murima, mukhalane nthiti. Mmaliherye molumo othene yorummyaweni Moise, murumeyi aka. Muhihapuweleké mono wolopwana nnaʹkhala mono wothiyana, siso munoreriwa mwa miteko sanyu sothene. Muhihiyeké osoma elívuru ila ya ikano. Mutthokeleleke ikano seiyo othana n’uhiyu, wira mwetteleke orattene sothene sinrumaya. Mwirá siso, munoreriwa okathi wothene w’ekumi anyu, khamunrowa-tho wojela miteko sanyu, nnákhala mmosá”. (Yox. 1:7, 8) Yoxuwa aahiiwelela masu ala nto kokhumela saana. Namutakiha owo, nnimwinnuuherya olipa wahu murima ni okhumela saana mmuteko wa Muluku.

w13 15/1 epaax. 11 etti. 20

Mulipe Murima—Yehova Ori ni Nyuwo!

Etthu yoovila okhalana mweettelo wowaamini mwaha wa mixankiho sinniphwanya mulaponi-mu moohiloka. Masi khahiyo niri mekhihu. Muluku ori ni hiyo. Nave-tho Mwanawe yoowo ori Muru wa muloko ori ni hiyo. Ohiya-vo, nookhalana-tho maKristau akhwiihu Anamoona a Yehova olumwenku wotheene anivikana 7.000.000. Vamosa ni atthu ala, nto nivikaniheke okhalana nroromelo nilaleyaka ihapari sooreera nuupuwelaka yoolepa ya mwaakha wa 2013 eni: ‘Mulipihe murima, mukhalane nthiti . . . [Yehova] Muluku anyu onokhala ni nyuwo’.—Yoxuwa 1:9.

Itthu sa Efaita sa Mbiibiliyani

w04 1/12 epaax. 8 etti. 6

Iponto Suulupale sa Eliivuru ya Yoxuwa

2:4, 5—Xeeni Rahabi aawonke awe anamuteko a mwene yaawaavya anamahottela? Mwaha woomwaamini Yehova Rahabi ahaakhapelela anamahottela ale olevaka okumi awe. Ohiya-vo, owo aahikhalana ehaakhi ya waaleela wala nnaari alopwana ale yaaphavela waakumiherya maxakha arumeyi a Yehova. (Matheyo 7:6; 21:23-27; Yohani 7:3-10) Mwaha wa etthu aapanke awe Rahabi, owo aahooniwa okhala “naxariya mwaha wa miteko sawe” seiyo saahela muhina waawoka alopwana yaarummwale ni mwene.—Yakobo 2:24-26.

20-26 ya Setembro

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | YOXUWA 3-5

“Yehova Onnireeliha Miteko sa Xariya”

it-2 epaax. 595 etti. 8

Jordão

Usualmente, a parte do Jordão abaixo do mar da Galileia tem a profundidade média de 1 a 3 m e a largura de aproximadamente 27 a 30 m. Mas, na primavera, o Jordão transborda as margens, e é então muito mais largo e fundo. (Jos 3:15) Na época da inundação, não teria sido seguro para a nação israelita, de homens, mulheres e crianças, atravessar o Jordão, especialmente não perto de Jericó. A correnteza ali é tão rápida, que em tempos mais recentes banhistas foram literalmente arrastados pela água. No entanto, Jeová represou milagrosamente o Jordão, tornando possível que os israelitas o cruzassem em terra seca. (Jos 3:14-17) Séculos mais tarde, um milagre similar ocorreu certa vez para Elias, quando na companhia de Eliseu, e uma vez para Eliseu sozinho.—2 Rs 2:7, 8, 13, 14.

w13 15/9 epaax. 16 etti. 17

Mutteeliweke Murima ni Soolopola sa Yehova

Moota xeeni miteko sa ororomeleya sinnikhaliherya aya olipiha omukupaleela wahu Yehova? Muthokorerye ele enihimmwa ni Biibiliya okathi aIsarayeli yaavolowa aya Elapo Yooleiheriwa. Yehova aahaalakiherya anamukuttho yaateexa nivuku na wataana wira yeette mpakha omuro Yordani. Masi okathi atthu yaattamela aya muro owo yaahoona wira epula yaarumpe yaahiiriha muro ole osareya maasi. Nto aIsarayeli yaarowa opaka exeeni? Niireke yaarowa omaka muxerexere mwa muro ole isumana sinceene awehereryaka owelela? Nnaari. Awo yaahimuroromela vanceene Yehova khiyatthara malakiheryo awe. Nto exeeni yaakhumelenle? Biibiliya onihimya so: ‘Vano ale yathante nivuku na watàna, etuphelihakaru inawu saya mmàsini mukherekehe wa muró mási awo yahinyonyowela okhuruwa wakhumaya,. . . vano alipa a mukuttho yathante nivuku no watána w’Apwiya yahemela variyari va muró Yordani inawu sihinanne, khukhalaka vavo okathi wothene atthu a Isarayeli waviraya elapuwaka, metto sihinanne. Siso-tho nloko nothene n’atthu a Isarayeli nahilapuwa muró Yordani’. (Yox. 3:12-17) Nkuupuwelani moota waakuxa aya murima oweha maasi ootupa yeemenle ene ahineetta! Aayo, weettela malakiheryo, waahiwiiriha aIsarayeli olipiha omwaamini waya Yehova.

w13 15/9 epaax. 16 etti. 18

Mutteeliweke Murima ni Soolopola sa Yehova

Ekeekhai wira olelo-va, Yehova khonipaka mitikiniho wira aakhaliherye arumeyi awe, masi owo onnireeliha miteko sinooniherya ororomela waya. Ikuru soowerya sa Muluku sinnaakhaliherya owerya olaleerya ihapari sooreera sa Omwene, olumwenku wotheene. Nave Namoona muulupale Kristu Yesu yoowo ohihimuxiwe, aahaalipiherya awiixutti awe wira aarowa okhaliherya muteko ola muulupale, ariki: ‘Murowé mwawixuttiheke atthu a maloko othene . . . vano miyo kinokhala ni nyuwo mpakha omala’ makhalelo a itthu. (Math. 28:19, 20) Anamoona anceene yaakhala oowuuliwa muru wala woovelela, awo aaweha owerya wa ikuru sa munepa wa Muluku, khuvahiwa olipa murima wira elavuleke ni atthu ahinaasuwela aya yaalaleeryaka.—Musome Esalimo 119:46; 2 aKorinto 4:7.

Itthu sa Efaita sa Mbiibiliyani

w04 1/12 epaax. 9 etti. 1

Iponto Suulupale sa Eliivuru ya Yoxuwa

5:14, 15—Ti pani ori “mukhulupale ànakhotto Àpwiya[Yehova]”? Mukhulupale aamulipinhe Yoxuwa okathi aarowa awe otuphela Elapo Yooleiheriwa woonasa wene naari “Nsu”, eyo piiyo, Yesu Kristu ohinatthi okhala valaponi. (Yohani 1:1; Daniyeli 10:13) Etthu yoohakalaliha vanceene osuwela wira Yesu yoowo ori oovuwa, ori ni arumeyi a Muluku olelo-va, yaawo aniwana ekhotto ya omunepani!

27 A SETEMBRO–3 A OUTUBRO

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | YOXUWA 6-7

“Musyakeke Itthu Sihirina Efaita”

w10 15/4 epaax. 20 etti. 5

Desvie seus olhos do que é imprestável

Séculos mais tarde, os olhos do israelita Acã o seduziram a furtar certos itens na capturada cidade de Jericó. Deus havia ordenado que todas as coisas ali fossem destruídas, com exceção de certos itens que deviam ser entregues ao tesouro de Jeová. Os israelitas foram alertados: “Mantende-vos tão-somente afastados da coisa devotada à destruição, para que não fiqueis com desejo” e venhais a furtar objetos da cidade. Quando Acã desobedeceu, os israelitas foram derrotados na cidade de Ai, e muitos deles morreram. Acã só admitiu seu furto depois de ter sido desmascarado. “Quando cheguei a ver” os objetos, disse ele, “os desejei e os tomei”. O desejo de seus olhos o levou à destruição, com “tudo o que era seu”. (Jos. 6:18, 19; 7:1-26) Acã desejou no coração algo proibido.

w97 15/8 epaax. 28 etti. 2

Por que relatar o que é mau?

Um dos motivos para relatar transgressões é que isso contribui para manter a limpeza da congregação. Jeová é um Deus limpo e santo. Ele exige que todos os que o adoram sejam limpos em sentido espiritual e moral. Sua Palavra inspirada exorta: “Como filhos obedientes, deixai de ser modelados segundo os desejos que tínheis anteriormente na vossa ignorância, mas, de acordo com o Santo que vos chamou, vós, também, tornai-vos santos em toda a vossa conduta, porque está escrito: ‘Tendes de ser santos, porque eu sou santo.’” (1 Pedro 1:14-16) Quando alguém pratica impureza ou transgressão, isso pode macular a congregação inteira e trazer o desfavor de Jeová sobre ela, a menos que se aja para corrigir ou remover o transgressor.—Note Josué, capítulo 7.

w10 15/4 epaax. 21 etti. 8

Desvie seus olhos do que é imprestável

Os cristãos verdadeiros não são imunes aos desejos dos olhos e da carne. Portanto, a Palavra de Deus nos incentiva a exercer autodisciplina com relação ao que olhamos e ao que desejamos. (1 Cor. 9:25, 27; leia 1 João 2:15-17.) O íntegro Jó reconhecia a forte ligação entre ver e desejar. Ele declarou: “Concluí um pacto com os meus olhos. Portanto, como poderia mostrar-me atento a uma virgem?” (Jó 31:1) Além de se recusar a tocar numa mulher de modo imoral, Jó nem mesmo permitia que sua mente alimentasse tal ideia. Jesus enfatizou que a mente tem de permanecer limpa de pensamentos imorais, quando disse: “Todo aquele que persiste em olhar para uma mulher, a ponto de ter paixão por ela, já cometeu no coração adultério com ela.”—Mat. 5:28.

Itthu sa Efaita sa Mbiibiliyani

w15 15/11 epaax. 13 itti. 2-3

Makoho Anikohiwa ni Ale Anisoma Irevista Sahu

Khalai, vaari voolimaleleya alavilavi otuphela muttetthe woolipihiwa. Hata muttetthe owo orukureriwe ene okathi vakhaani paahi wala munceene, anamatuphela yaaniiya mihakhu sotheene, ohela muhina eyoolya yaasukiwe. Alipa oothipa mathala yaahiphwanya eyoolya yinceene milepe sa oYerikho. Nto mwaha wa yeeyo, eliivuru Biblical Archaeology Review enihimya wira: “Etthu yaatepenxe ophwanyiwa mmathalani, saari ipyo ohiya paahi mavali”. . . . Orikarika ophwanyaneya [ipyo] muliivuruni mwa myaha sa alipa oothipa mathala a oPalestina. Waaniheryasa, pooti ophwanya murinki mmosa wala miili, masi orikarika ophwanya ipyo sinceene moota owo”.

Ntoko Soolempwa sinitthokiherya aya, aIsarayeli yaahikhalana mathowa ooloka a ohikuxa mihakhu sa oYerikho. Yehova aahaaleela ohikuxa etthu ya mmuttettheni mme. (Yox. 6:17, 18) AIsarayeli yaatuphenle muttetthe ole nuumala ohemphwa ipyo niinano, tivonto eyoolya khiyaareere. (Yox. 3:15-17; 5:10) Nto ophwanyiwa ipyo sinceene oYerikho, onooniherya wira orukureriwa muttetthe ole ni aIsarayeli, khiwaamalinhe okathi munceene, ntoko Biibiliya sinitthokiherya awe.

4-10 ya Outubro

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | YOXUWA 8-9

“Ele Nniixutta Ahu ni Itthu Saawiiranenle Maxibeyoni”

it-2 epaax. 212 etti. 7

Gibeão

Tratos com Josué. No tempo de Josué, Gibeão era habitada pelos heveus, uma das sete nações cananeias destinadas à destruição. (De 7:1, 2; Jos 9:3-7) Os gibeonitas também eram chamados amorreus, visto que este nome às vezes parece ter sido aplicado de modo geral a todos os cananeus. (2Sa 21:2; compare isso com Gên 10:15-18; 15:16.) Dessemelhantes dos outros cananeus, os gibeonitas se deram conta de que, apesar da sua força militar e da grandiosidade da sua cidade, sua resistência fracassaria porque Jeová estava lutando por Israel. Assim, depois da destruição de Jericó e de Ai, os homens de Gibeão, evidentemente representando também as outras três cidades heveias de Quefira, Beerote e Quiriate-Jearim (Jos 9:17), enviaram uma delegação a Josué em Gilgal, pedindo paz. Os embaixadores gibeonitas — trajados de roupas e sandálias gastas, e trazendo odres de vinho rebentados, sacos estragados, e pão ressequido e em migalhas — apresentaram-se como vindo de uma terra distante, portanto, não estando no caminho das conquistas de Israel. Reconheceram a mão de Jeová por detrás do que antes havia acontecido ao Egito e aos reis amorreus, Síon e Ogue. Mas, sabiamente, não fizeram menção do que acontecera a Jericó e a Ai, visto que a notícia disso não poderia ter chegado ainda à sua “terra mui distante” antes da sua suposta partida. Os representantes de Israel examinaram e aceitaram a evidência, e fizeram com eles um pacto para deixá-los viver.—Jos 9:3-15.

w11 15/11 epaax. 8 etti. 14

‘Não confie na sua própria compreensão’

Por sermos imperfeitos, todos nós—até mesmo anciãos experientes—precisamos cuidar para não deixar de buscar a orientação de Jeová ao tomarmos decisões. Veja como o sucessor de Moisés, Josué, e os anciãos de Israel reagiram quando foram procurados por astutos gibeonitas que se disfarçaram e fingiram ter vindo de uma terra distante. Sem consultarem a Jeová, Josué e outros tomaram a iniciativa de fazer paz com os gibeonitas, selando um pacto com eles. Embora Jeová no fim tenha apoiado o acordo, ele se certificou de que a falha de deixar de buscar sua orientação fosse registrada nas Escrituras para nosso benefício.—Jos. 9:3-6, 14, 15.

w04 15/10 epaax. 18 etti. 14

“Percorre o país”

Aqueles representantes disseram: “É duma terra mui distante que teus servos vieram por causa do nome de Jeová, teu Deus.” (Josué 9:3-9) As roupas e os alimentos pareciam confirmar que vieram de longe, mas, na realidade, Gibeão ficava a uns 30 quilômetros de Gilgal. [19] Josué e os maiorais de Israel acreditaram e fizeram um tratado de paz com Gibeão e com cidades vizinhas ligadas a essa cidade. Será que a estratégia dos gibeonitas foi apenas um meio de evitar execução? Ao contrário, revelava o desejo de ter o favor do Deus de Israel. Jeová mostrou que aprovava os gibeonitas como “ajuntadores de lenha e tiradores de água para a assembléia e para o altar de Jeová”, fornecendo lenha para o altar de sacrifícios. (Josué 9:11-27) Os gibeonitas continuaram a se mostrar dispostos a fazer tarefas humildes no serviço de Jeová. É provável que alguns deles estivessem entre os netineus que voltaram de Babilônia e serviram no templo reconstruído. (Esdras 2:1, 2, 43-54; 8:20) Podemos imitar a atitude deles por nos esforçar a manter a paz com Deus e por estar dispostos a cuidar até mesmo de tarefas humildes no seu serviço.

Itthu sa Efaita sa Mbiibiliyani

it-3 epaax. 221 etti. 10

Othomeiwa

Moovarihana ni nlamulo Yehova aavanhe awe aisarayeli, anakrime yaahaana othomeiwa vamwirini, ethoonyeryaka wira mutthu owo ‘otakhalihiwa ni Muluku’, ooniwaka ni atthu otheene ntoko etthu yahaareerela opakiwa. Murutthu wa mutthu owo waahaana okumihiwa ni ovithiwa vahinatthi wiila; Okhala wira ohipaka eyo, yaamutakhaliha elapo Yehova aavanhe awe aisarayeli. (Otu 21:22, 23) Aisarayeli yaanitthara yooruma ela hata mutthu owo ohikhanle mwisarayeli. —Yox 8:29; 10:26, 27.

11-17 ya Outubro

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | YOXUWA 10-11

“Yehova Onniwaakiha AIsarayeli”

it-1 epaax. 54 etti. 5

ADONI-ZEDEQUE

Rei de Jerusalém na época da conquista israelita da Terra da Promessa. Adoni-Zedeque juntou-se com outros pequenos reinos ao O do Jordão num esforço consolidado de parar as forças conquistadoras de Josué. (Jos 9:1-3) Todavia, os habitantes heveus de Gibeão fizeram paz com Josué. Numa medida retaliadora, destinada a impedir outras deserções ao inimigo, Adoni-Zedeque uniu seu exército ao de outros quatro reis dos amorreus, e sitiou Gibeão, guerreando contra ela. O salvamento espetacular dos gibeonitas por Josué e a esmagadora derrota destas forças conjuntas fez com que os cinco reis fugissem para Maquedá, onde ficaram encurralados numa caverna. O próprio Josué abateu Adoni-Zedeque e os outros quatro reis perante as suas tropas, e pendurou-os em estacas. Os cadáveres deles foram por fim lançados na mesma caverna, a qual se tornou a sepultura deles.—Jos 10:1-27.

it-3 epaax. 538 etti. 9

Saraiva

Usada por Jeová. A saraiva é uma das forças que Jeová às vezes tem usado para cumprir a sua palavra e para demonstrar o seu grande poder. (Sal 148:1, 8; Is 30:30) O primeiro caso registrado disso foi a sétima praga sobre o antigo Egito, uma saraivada destrutiva que arruinou a vegetação, destroçou árvores, e matou tanto homens como animais no campo, mas não afetou os israelitas em Gósen. (Êx 9:18-26; Sal 78:47, 48; 105:32, 33) Mais tarde, na Terra da Promessa, quando os israelitas, sob Josué, foram ajudar os gibeonitas, ameaçados por uma aliança de cinco reis dos amorreus, Jeová usou grandes pedras de saraiva contra os amorreus atacantes. Nesta ocasião morreram mais por causa das pedras de saraiva do que na batalha com Israel.—Jos 10:3-7,11.

w04 1/12 epaax. 11 etti. 1

Iponto Suulupale sa Eliivuru ya Yoxuwa

10:13—Como foi possível tal fenômeno? “Há alguma coisa que seja extraordinária demais para Jeová”, o Criador dos céus e da Terra? (Gênesis 18:14) Se Jeová quiser, ele pode controlar o movimento da Terra para que o Sol e a Lua pareçam imóveis para alguém que esteja observando da Terra. Ou, em vez de afetar os movimentos da Terra e da Lua, ele pode desviar os raios de luz vindos do Sol e da Lua de tal modo que esses dois luzeiros continuem a brilhar onde normalmente seria noite. De qualquer modo, ‘nenhum dia se mostrou igual àquele’ na história humana. — Josué 10:14.

Itthu sa Efaita sa Mbiibiliyani

w09 15/3 epaax. 32 etti. 5

Makoho Anipakiwa Naale Anisoma Irevista Sahu

Iliivuru sikina siromoliwe mBiibiliyani, saakhaliherya wiiwexexa myaha sikina, sihiniiriheke wuupuwela wira suupuxeriwe ni Muluku. Masi, Yehova Muluku okhapelenle iliivuru seiye paahi suupuxeriwe ni yena ni “sinikhala mahiku othene”. Yes. 40:8;—2 Tim. 3:16, 17.

18-24 ya Outubro

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | YOXUWA 12-14

“Mmwiiweleleke Yehova ni Murima Wootheene”

w04 1/12 epaax. 12 etti. 2

Iponto Suulupale sa Eliivuru ya Yoxuwa

14:10-13. Embora tivesse 85 anos de idade, Calebe pediu a difícil tarefa de expulsar o povo da região de Hébron. A área era ocupada pelos anaquins — homens de tamanho extraordinário. Com a ajuda de Jeová, esse guerreiro experiente foi bem-sucedido, e Hébron tornou-se uma cidade de refúgio. (Josué 15:13-19; 21:11-13) O exemplo de Calebe nos anima a não nos esquivar de designações teocráticas difíceis.

w06 1/10 epaax. 18 etti. 11

Corajosos por meio da fé e do temor piedoso

Esse tipo de fé não pára de crescer, mas aumenta à medida que vivemos a verdade, ‘saboreamos’ os seus benefícios, ‘vemos’ as respostas às nossas orações e, de outras formas, percebemos a orientação de Jeová em nossa vida. (Salmo 34:8; 1 João 5:14, 15) Podemos ter certeza de que a fé que Josué e Calebe tinham aumentou ao passo que saboreavam a bondade de Deus. (Josué 23:14) Considere os seguintes pontos: Eles sobreviveram à jornada de 40 anos no deserto, conforme Deus havia prometido. (Números 14:27-30; 32:11, 12) Participaram ativamente na conquista de Canaã, que levou seis anos. Por fim, tiveram vida longa e boa saúde, cada um recebendo até mesmo uma herança pessoal. Jeová realmente recompensa os que o servem com fé e coragem.—Josué 14:6, 9-14; 19:49, 50; 24:29.

Itthu sa Efaita sa Mbiibiliyani

it-2 epaax. 186 etti. 4

Gibali

Yehova aahihela muhina “elapo y’aGibali” okathi aaleela awe aisarayeli ilapo yaarowa aya okuxa mahiku a Yoxuwa. (Yox 13:1-5) Masi, vannooneya wira sooleiherya sa Yehova siri Yoxuwa 13:2-7, yaarowa waakhela paahi vakhala wira yaamooniherya ororomeleya. Nto aisarayeli, mwaha woohiiwelela waya, woonasa wene awo khiyaakunxe elapo y’aGexuri.—Munwehe Yox 23:12, 13.

25-31 ya Outubro

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | YOXUWA 15-17

“Mukhapeleleke Yoohiyeriwa Anyu ya Faita”

it-2 epaax. 310 etti. 7

Hébron

Ao prosseguir a campanha de Israel no S de Canaã, os habitantes de Hébron, inclusive seu rei (evidentemente o sucessor de Hoão), foram devotados à destruição. (Jos 10:36, 37) No entanto, embora os israelitas sob Josué quebrantassem o poder dos cananeus, parece que não estabeleceram imediatamente guarnições para manter suas conquistas. Evidentemente, enquanto Israel estava guerreando em outras partes, os anaquins estabeleceram-se novamente em Hébron, tornando necessário que Calebe (ou os filhos de Judá sob a liderança de Calebe), algum tempo depois, arrancasse a cidade do controle deles. (Jos 11:21-23; 14:12-15; 15:13, 14; Jz 1:10) Designada originalmente a Calebe, da tribo de Judá, Hébron recebeu depois a condição sagrada de cidade de refúgio. Servia também como cidade sacerdotal. Todavia, “o campo da cidade [de Hébron]” e seus povoados eram propriedade hereditária de Calebe.—Jos 14:13, 14; 20:7; 21:9-13.

it-3 epaax. 731 etti. 9

Trabalhos Forçados

Nos tempos bíblicos, pelo visto era muito comum lançar mão do “trabalho forçado” (hebr.: mas), e os povos conquistados não raro eram escravizados. (De 20:11; Jos 16:10; 17:13; Est 10:1; Is 31:8; La 1:1) Os israelitas, como escravos submetidos a trabalhos forçados, sob a supervisão imediata dos feitores egípcios que os tiranizavam, trabalharam na construção dos lugares de armazenagem de Pitom e Ramsés. (Êx 1:11-14) Mais tarde, ao entrarem na Terra da Promessa, em vez de cumprirem a ordem de Jeová de expulsar todos os habitantes cananeus daquela terra e devotá-los à destruição, os israelitas obrigaram-nos a fazer trabalhos forçados, próprios de escravos. O efeito disto foi ruim, pois engodou Israel para a adoração de deuses falsos. (Jos 16:10; Jz 1:28; 2:3, 11, 12) O Rei Salomão continuou recrutando os descendentes desses cananeus, isto é, os amorreus, os hititas, os perizeus, os heveus e os jebuseus, para trabalhos forçados como escravos.—1Rs 9:20, 21.

it-1 epaax. 415 etti. 5

Canaã

Embora tantos cananeus sobrevivessem à principal conquista e resistissem à subjugação, ainda se podia dizer que “Jeová deu, pois, a Israel toda a terra que havia jurado dar aos seus antepassados”, que lhes deu “descanso em todo o redor”, e que “não falhou nem uma única de todas as boas promessas que Jeová fizera à casa de Israel; tudo se cumpriu”. (Jos 21:43-45) Em todo o redor dos israelitas, os povos inimigos estavam amedrontados e não constituíam nenhuma genuína ameaça para a segurança deles. Deus havia declarado anteriormente que expulsaria os cananeus “pouco a pouco”, para que os animais selvagens não se multiplicassem de repente numa terra desolada. (Êx 23:29, 30; De 7:22) Apesar do superior equipamento de guerra dos cananeus, inclusive carros de guerra com foices de ferro, qualquer falha dos israelitas, de finalmente não tomarem certas regiões, não podia ser atribuída a Jeová como falha da sua parte em cumprir a sua promessa. (Jos 17:16-18; Jz 4:13) Antes, o registro mostra que as poucas derrotas dos israelitas se deviam à infidelidade da sua parte.—Núm 14:44, 45; Jos 7:1-12.

Itthu sa Efaita sa Mbiibiliyani

w15 15/7 epaax. 32

Nyuwo Mwaanisuwela?

Niireke wIsarayeli khalai saahikhala itakhwa ntoko Biibiliya sinihimya awe?

BIIBILIYA onnihimya wira aakhala mapuro makina a Elapo Yooleiheriwa, yaarina miri ni wira makina yaahikhala “etakhwa”. (1 Mam. 10:27; Yox. 17: 15, 18) Hata vari siiso, okathi oniweha aya mapuro manceene ahikhanle miri olelo-va, anamavaanyiha anceene khanikupali wira mapuro ale saahikhala itakhwa khalai.

Eliivuru eni Life in Biblical Israel ennitthokiherya wira “itakhwa sa wIsarayeli khalai saari suulupale ovikana mahiku ala”. Mapuro ale oottukhuwa yaanikhuneeliwa ni miri siireliwa pinheiro-de-alepo (Pinus halepensis), carvalho (Quercus calliprinos), ni olmeiro (Pistacia palaestina). Muttetthe wa oSefela yoowo waahela muhina maxepa yaari eriyari ya myaako ni Ephareya ya oMediteraaneo saahikhala miri siireliwa sicoˆmoro-figueira (Ficus sycomorus).

Eliivuru Plants of the Bible enihimya wira sookhala mittetthe nenna-va sihikhanle miri wIsarayeli. Nto exeeni ekumihenrye eyo? Etthokiheryaka wira eyo yiiranen’ye vakhaani-vakhaani, eliivuru eyo enilavula so: “Apinaatamu yaanikhoottiherya ikwaha sinceene wunnuwa miri sa mapuro ale, vanceenexa mwaha wa wunnuherya imatta saya, ni mapuro oolyiha inama, ohela muhina othaiwa ikhuni saatetheeriwa”.

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha