SHaahuwaa 15
Omoodettido Biittan Hananabaa Yootiyaagee Sinttanaabaa Ajjuutaa Beꞌiis
Daaneeli Xoossaa Kawotettaabaanne Masiyaa yuussaabaa hananabaa yootiis. Baabiloonee kunddiis
KEEHIPPE suure gidida yelagay Daaneeli, Yerusalaamee xayanaappe kase omoodettidi Baabiloone biis. Olan xoonettida Yihudaa kawotettaappe omoodettida assinne amarida hara Ayhudatussi eta omooddidaageeti guutta laꞌatettaa immidosona. Daaneeli Baabiloonen deꞌido adussa wodiyan Xoossaappe daro anjjuwaa demmiis; gaammuwaa ollan yegginkka hayquwaappe attiis; qassi daro wodiyaappe guyyiyan hananabaa ajjuutan beꞌiis. Daaneeli yootido hiraagatuppe xoqqa sohoy imettiyoy Masiyaabaanne A haaruwaabaa yootiyaagaa.
Daaneeli Masee yaana wodiyaa eriis. Xoossaa asay “Halaqai Masee” yiyo wodiyaa awude naagana bessiyaakko Daaneelau odettiis: Yerusalaame katamay bottokonettanaunne keexettanau azazoy kiyido wodiyaappe simmin, 69too laappun layttay aadhana. He azazoy Daaneela wodiyaappe daro takkidi, 455 K.K. kiyiis. Usuppun tammanne uddufutoo laappun layttay, giishin 483u layttay he wodeppe doommidi 29n M.L. wurees. He laytti aybi hanidaakko ha xuufiyan kaalliya shaahuwan beꞌana. Nagaraappe maarotaa demmanaadan, ‘Masiyaa asi woranaagaakka’ Daaneeli kasetidi beꞌiis.—Daaneela 9:24-26.
Masee Saluwan Kawo gidana. Daaneeli saluwan deꞌiyaabaa beꞌido maalaalissiya ajjuutan, Masee, ‘asa naꞌa milatiyaagaa’ geetettidaagee, Yihoowa araataa sintta shiiqiyaagaa beꞌiis. Yihooway ayyo ‘maataa bonchuwaanne kawotettaa’ immiis. He kawotettay merinau deꞌana. Daaneeli Masiyaa Kawotettaa xeelliyaagan hara ufayssiyaabaa, hegeekka ‘Xoossaa geeshsha asata’ geetettidaageetuyyo Kawuwaara issippe haariyo maatay imettanaagaa beꞌiis.—Daaneela 7:13, 14, 27.
He Kawotettay alamiyaa kawotettata xayssana. Baabiloone kawuwaa Naabukadanaxoori aymottido, ayyo kirqqi giida aymuwaa birshshiyo eraa Xoossay Daaneelassi immiis. Huuphee worqqa, tiraynne kusheti bira, uloynne wodirati nahaase, suylee birata qassi tohuwaa yachay biratanne urqqa gidido issi wogga misiliyaa kawoy beꞌiis. Issi shuchay deriyaappe xoqoletti yiidi, eesuwan meqqiya misiliyaa tohuwan wodhidi misiliyaa xiille kessiis. He misiliyau dumma dumma shaahoti, worqqa huuphiyan leemisettida Baabilooneppe doommidi, alamiyan haariya wolqqaama kawotettata malaatiyoogaa Daaneeli qonccissiis. Ha iita alamiyaa haariya wurssetta kawotettatu wodiyan, Xoossaa Kawotettay haaruwaa doommanaagaa Daaneeli kasetidi beꞌiis. He Kawotettay ha alamiyaa kawotettaa ubbaa gaaccana. Hegaappe simmin, he Kawotettay merinau haarana.—Daaneela, shemppo 2.
Daaneeli keehippe cimidi, wurssettan Baabiloona kunddettaa beꞌiis. Hananabaa yootiyaageeti kasetidi odidoogaadan Kawuwaa Qiiroosi he katamiyo xoonidi oyqqiis. Hegaappe simmin takkennan, eta biittay baysa gidana geetettido 70u layttay wurosaara Ayhudati omooduwaappe naxa kiyidosona. Ammanettida haariyaageetu, qeesetunne hananabaa yootiyaageetu kaaletuwan, Ayhudati wurssettan Yerusalaamenne Yihoowa beeta maqidasiyaa zaarettidi keexxidosona. Gidoshin, 483u layttay wuriyo wode aybi hanidee?
—Daaneela maxaafan baasettidaagaa.
◼ Daaneeli Masiyaabaanne Xoossaa Kawotettaabaa ay eridee?
◼ Xoossaa Kawotettay ha alamiyaa kawotettata waatanee?
[Sinttaa 18n deꞌiya misiliyaa]
Doomettaabaa
Kessaabaa
Wogaabaa
Qoodaabaa
Zaarettido Wogaa
Yaasa
Daannatu
Uruto
1 Sameela
2 Sameela
1 Kawotu
2 Kawotu
1 Hanidabaa Odiya
2 Hanidabaa Odiya
● Izira
● Nahimiyaa
Asttiro
Iyyooba
Mazamure
Leemiso
Eranchchaa
Siiquwaa Sabaa
Isiyaasa
Ermmaasa
Ermmaasa Zilaassaa
Hizqqeela
● Daaneela
Hoose7a
Yuu7eela
Amoxa
Abddiyyu
Yoonaasa
Mikiyaasa
Naahooma
Imbbaaqooma
Sofonaasa
Hagga
Zakkaariyaasa
Milkkiyaasa
Maatiyoosa
Marqqoosa
Luqaasa
Yohaannisa
Oosuwaa
Roome
1 Qoronttoosa
2 Qoronttoosa
Galaatiyaa
Efisoona
Piliphphisiyuusa
Qolasiyaasa
1 Tasalonqqe
2 Tasalonqqe
1 Ximootiyoosa
2 Ximootiyoosa
Tiitu
Pilimoona
Ibraawe
Yaaqooba
1 PHeexiroosa
2 PHeexiroosa
1 Yohaannisa
2 Yohaannisa
3 Yohaannisa
Yihudaa
Ajjuutaa