Kawotettaabaa Yootiyaageeti Bantta Yohuwawu SHilootan Eqqidosona

1, 2. (a) Haymaanootiyaa kaalettiyaageeti sabbakiyo oosuwaara gayttidaagan ay oottidonaa, shin kiitettidaageeti waatidonaa? (b) Sabbakennaadan azazido azazuwaa kiitettidaageeti siyibeennay aybissee?

PHENXXAQOSXXE gallassaappe guuttaa takkidi 33 M.Ln hanidabaa ane beꞌoos. Kiristtaane gubaaꞌee Yerusalaamen amarida saaminttaappe kase eqqiis. Kiristtaane gubaaꞌiyaa bolli denddanawu hegee bessiya wode gidiyoogaa Seexaanay akeekidoogee qoncce. I gubaaꞌee minnennan deꞌishin xayssanawu koyiis. Sohuwaara, Kawotettaabaa sabbakiyo oosuwaa haymaanootiyaa kaalettiyaageeti teqqana mala Seexaanay ba koyidobaa oottiis. SHin, kiitettidaageeti xalan sabbakido gishshawu, daro attumaasaynne maccaasay ‘Godaa ammaniis.’—Oos. 4:18, 33; 5:14.

² Morkketi hanqqettidi kiitettidaageetu bolli zaaretti denddidi, eta ubbaa qashissidosona. Gidoppe attin, Yihoowa kiitanchay qammi qasho keettaa penggiyaa dooyin, kiitettidaageeti maallado sabbakiyoogaa doommidosona! Eta zaaretti oyqqidi deriyaa ayssiyaageetu sintti efiidosona; eti sabbakennaadan azazidoogaa kanttideta giidi kiitettidaageeta mootidosona. Kiitettidaageeti xalan, “Nuuni asau azazettanaappe Xoossau azazettanau bessees” yaagidi zaaridosona. Deriyaa haariyaageeti daro yiillotido gishshawu, kiitettidaageeta “woranau qoppidosona.” SHin he iita wodiyan, higgiyaa tamaarissiya daro bonchchettida Gamaaliyaala giyoogee deriyaa ayssiyaageetussi, “Inttena naagite. . . . Ha asatuppe shaahettite; eta bochchoppite” yaagiis. Deriyaa haariyaageeti a zoriyaa ekkidi, kiitettidaageeta birshshi yeddidoogee garamissiyaaba. Yaatin, he ammanettidaageeti ay oottidonaa? Eti yayyennan, “Yesuusi Xoossai tiyido Kiristtoosa gididoogaa tamaarissiyoogaanne yootiyoogaa yaa gujjidosona.”—Oos. 5:17-21, 27-42; Lee. 21:1, 30.

3, 4. (a) Seexaanay Xoossaa asaa qohanawu daro wodiyawu bana maaddida ayba hiillaa goꞌettii? (b) Ha shemppuwaaninne kaalliya naaꞌꞌu shemppotun nuuni ay beꞌanee?

³ Beni 33 M.Ln Kiristtaane gubaaꞌiyaa higgiyan teqqanawu denttido he mootoy koyroppe attin, wurssetta gidenna. (Oos. 4:5-8; 16:20; 17:6, 7) Nu wodiyankka sabbakiyo oosuwaa teqqana mala, tumu goynuwaa ixxiyaageeti sunttata denttettanaadan Seexaanay oottees. Morkketi Xoossaa asay dumma dummaban higgiyaa kanttiis giidi mootidosona. Hegeetuppe issoy ooshshay kiyanaadan oottoosona giidi nuna mootiyoogaa. Hara naaꞌꞌu mootoy asay makkalanaadan denttettoosonanne bayzzanawu yuuyoosona yaagiyoogaa. Nu ishantti he moototi worddo gidiyoogee erettanaadan bessiya wodiyan pirdda keetti biidosona. Eti he moototun shatimmidonaa? Unddenna layttaappe kase pirddido pirdday nena ha wodiyan waatidi maaddii? SHilootan pirddido amarida yohoti ‘mishiraachuwawu mootettanawunne i higgiyan minni eqqanaadan oottanawu’ waati maaddidaakko ane pilggoos.—Pili. 1:7, NW.

⁴ Nuuni koyidoogaadan sabbakiyo maataa nuuppe ekkennaadan waani mootettidaakko ha shemppuwan beꞌana. Hagaappe kaalliya naaꞌꞌu shemppotun nuuni ha saꞌaassa gidennan, Xoossaa Kawotettaa maaraa kaallidi deꞌanawu pirdda keettan mootettido mootuwaappe amaridaagaa beꞌana.

Ooshshay Kiyanaadan oottiyaageeteeyye, Xoossaa Kawotettawu Ammanettidi Exatiyaageetee?

5. Kawotettaabaa yootiyaageeta 1938 heeran aybissi oyqqidonaa, qassi sintta xeera gididi kaalettiyaageeti ay oottanawu qoppidonaa?

⁵ Amarkkan ubba katamatuuninne biittatun deꞌiya sunttati 1938 heeran Yihoowa Markkati bantta haggaazuwawu piqaadiyaa kessanaadan giddanawu koyidosona. SHin nu ishantti piqaadiyaa kessanawu oychibookkona. Piqaadiyaa immidaageeti zaarettidi diggana danddayoosona; qassi Yesuusi Kiristtaaneti Kawotettaa mishiraachuwaa sabbakanaadan azazidoogaa teqqanawu ay kawotettawunne maati baynnaagaa ishantti ammanoosona. (Mar. 13:10) He wode, Kawotettaabaa yootiya darota oyqqidosona. Hegaa gishshawu, dirijjitiyan sintta xeera gididi kaalettiyaageeti pirdda keetti baanawu kuuyidosona. Eti Yihoowa Markkati koyidoogaadan bantta haymaanootiyaa kaallennaadan Kawotettay diggiyoogee likke gidennaagaa qonccissanawu qoppidosona. Qassi 1938n shilootan eqqanaadan oottida gitabay merettiis; hegee hegaa mala harabay merettiyoodekka maaddees. Merettidabay aybee?

6, 7. Kantwela keettaa asay waanidee?

⁶ Hosppune 26, 1938n, Masqqaynno gallassi maallado, layttay 60 gidido Niwuten Kantweli, a machiyaa Estera, qassi Henra, Rasilanne Jesa giyo eta naati he gallassi Kenetiket giyo sohuwan, Niwu Haven giyo kataman sabbakanawu biidosona; eti ichashaykka dumma aqinye. Eti issi gallassappe daruwaa takkanawu giigettidi biidosona. Aybissi? Hegaappe kase eta darotoo oyqqido gishshawu, haranttuwaakka banttana oyqqana danddayiyoogaa akeekidosona. Gidikkokka, he keettaa asay hegaa qoppidi Kawotettaa mishiraachuwaa sabbakanawu koyiyoogaa aggibeenna. Eti Niwu Haven giyo katamaa naaꞌꞌu kaamiyan biidosona. Niwuteni Geeshsha Maxaafaa qofay deꞌiyo xuufetanne fonograafiyaa caanido so asaa kaamiyaa laaggees, qassi layttay 22 gidido Henri cenggurssaa xoqqissiya miishshaa wottido kaamiyaa laaggees. Eti qoppidoogaadankka, guutta saatiyaappe guyyiyan poliseti eta oyqqidosona.

⁷ Koyro, layttay 18 gidido Rasila oyqqidosona; hegaappe simmin qassi Niwutenanne Estero oyqqidosona. Layttay 16 gidido Jesi ba aawaa, ba aayyiyoonne ba ishaa poliseti efiyo wode haahuwan eqqidi xeellees. Henri kataman harasan sabbakiyo gishshawu, yelaga Jesi barkka deꞌees. Gidikkokka, i ba fonograafiyaa goꞌettidi sabbakees. Kaatolike haymaanootiyaa kaalliya naaꞌꞌu asati Ishaa Razerfordi “Morkketa” giya huuphe yohuwan haasayidoogee duuqettidaagaa sissanaadan Jesa oychidosona. SHin eti haasayaa siyiiddi keehi hanqqettidi, Jesa wadhanawu koyidosona. Jesi eta matappe sirphi giidi biis; shin hegaappe simmin takkennan, issi polisee a oyqqiis. Hegaa gishshawu, Jesikka qashettiis. Poliseti michiyo Estero mootibookkona; shin Ishaa Niwutenanne a naata mootidosona. Gidikkokka, eti he gallassi waasiyaa xeesidi kiyidosona.

8. Pirdda keettay Jesi Kantweli ooshshay kiyanaadan oottees giidi pirddidoy aybissee?

⁸ Amarida aginaappe guyyiyan, Masqqala 1938n, Kantwela keettaa asay Niwu Havene kataman shilootan eqqiis. Niwuteni, Rasilinne Jesi kawotettaa paqqadissennan miishshaa oychoosona giidi pirddidosona. Kenetiket giyo biittaa Xoqqa Pirdda Keettaa yigibaa oychikkonne, Jesi ooshshay kiyanaadan oottiis giidi pirddidosona. Aybissi? Duuqettidaagaa siyida Kaatolike haymaanootiyaa kaalliya naaꞌꞌu asati he haasayay bantta haymaanootiyaa sunttaa mooriyo gishshawu banttana yiilloyidoogaa markkattido gishshataassa. Dirijjitiyan aawatettay deꞌiyo ishantti he pirddaa eqettidi, yan deꞌiya ubba pirdda keettaappe aadhiya Amarkkaa Xoqqa Pirdda Keettaa yigibaa oychidosona.

9, 10. (a) Amarkkaa Xoqqa Pirdda Keettay Kantwela soo asaabaa waati pirddidee? (b) He pirdday ha wodiyan nuna waati maaddii?

⁹ CHarles E. Hiyuz giyo Waanna Daannaynne aara pirddiya hosppun daannati, Laappune 29, 1940⁠ppe doommidi Yihoowa Markkatussi abukaato gidida Ishaa Heyden Kavingiteni yigibaa oychidobaa yootiyo wode siyidosona.a Kenetiket giyo biittaa aqaabee Yihoowa Markkati ooshshay kiyaanaadan oottiyoogaa bessiyaaba giyoobaa yootiyo wode issi daannay, “Kiristtoos Yesuusi sabbakidobaa he wode asay dosennaagee tuma gidennee?” yaagidi oychiis. He biittaa aqaabee hagaadan giis: “Ee tuma; qassi taani Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa loytta hassayikko, Yesuusi sabbakido gishshawu a bolli aybi gakkidaakkokka yootees.” Hegee keehi garamissiya qofa! Aqaabee akeekennan, Yihoowa Markkata Yesuusa bagga, kawotettaa qassi a bolli pirddidaageetu bagga oottiis. Uddufune 20, 1940n Pirdda Keettan ubba daannatikka Yihoowa Markkatussi pirddidosona.

¹⁰ He Pirdda Keettay pirddidobay aybin maaddidee? Hegee ayba kawotettinne higgiyaa goꞌettidi haymaanootiyaa laꞌatettaa teqqennaadan oottido gishshawu, issi uri haymaanootiyaa ba koyidoogaadan kaallanaadan maaddiis. Hegaa bollikka, Pirdda Keettaa daannati Jesa eeshshay ‘ooshshay kiyanaadan oottiyaaba gidennaagaa’ kuuyidosona. Yaatiyo gishshawu, Yihoowa Markkati ooshshay kiyanaadan oottennaagaa he pirdday qonccissiis. Hegee Xoossaa ashkkarati pirdda keettan shatimmido keehi gitaba! Hegee nuna ha wodiyan waati maaddii? Yihoowa Markka gidida issi abukaatoy hagaadan giis: “Nuuni Yihoowa Markkati nu haymaanootiyaa koyidoogaadan kaallennaadan kawotettay teqqees giidi yayyennaagee, ha wodiyan nuuni deꞌiyo heeran haratussi Kawotettaa mishiraachuwaa yootanaadan maaddiis.”

Asay Makkalanaadan Denttettiyaageeteeyye Tumaabaa Yootiyaageetee?

11. Nu ishantti Kanaadan zamachan oottidobay aybee, qassi aybissi?

¹¹ Yihoowa Markkata 1940 heeran Kanaadan asay keehi ixxees. Hegaa gishshawu, 1946n, yan deꞌiya ishantti Kawotettay goynuwaa laꞌatettaa diggidoogaa asay erana mala, Kuwibeks Barning Het for God end Krayst end Fridem Iz zi SHem of Ool Kanada giyo trakttiyaa, 16 gallassi zamachan asawu immidosona. Oyddu sinttay deꞌiyo he trakttee qeeseti denttettido ooshshaa, polisetu meqettaa iitatettaanne Kuwibek giyo heeran asay nu ishanttu bolli denddidi eta qohidoogaa qoncciyaa kessiis. He trakttee hagaadan giis: “Yihoowa Markkata coo oyqqiyoogaa haꞌꞌikka aggibookkona. Greter Montiriyalen Yihoowa Markkatu bolli 800 gidiya mootoy denddiis.”

12. (a) Trakttiyaa zamachan immido gishshawu Yihoowa Markkata ixxiyaageeti waatidonaa? (b) Nu ishantta ay mooridosona giidi mootidonaa? (Tohossa qofaakka xeella.)

¹² Kuwibeke biittaa haariya Moris Diyuplesi he trakttee asawu imettido gishshawu Roma Kaatolike Kardinaaliyaa Villineevaara hashetidi Yihoowa Markkatu bolli “qareti baynna olaa” awaajjiis. Mootoy 800⁠ppe naaꞌꞌu kushe daridi eesuwan 1,600 gidiis. Issi aqinyiyaa, “Nuna polisee darotoo qachiyo gishshawu, aapputoo qashettidaakko erokko” yaagaasu. Trakttiyaa asawu immishin oyqqido Yihoowa Markkata ‘sunttaa mooridi asay makkalanaadan denttettoosona’ giidi mootidosona.b

13. Asay makkalanaadan oottees giidi koyro mootidoogeeti oonee, qassi pirdda keettay oossi pirddidee?

¹³ Ishaa Emi Bushi, qassi a naati, 18 laytta naꞌiyaa Zizelanne 11 laytta naꞌiyaa Luꞌesila asay makkalanaadan oottidosona giidi 1947n mootido koyroogeeta. Eti Kuwibeke katamaappe tohossa baggan zumbbullan bantta gadee deꞌiyo heeran Kuwibeks Barning Het giyo trakttiyaa asawu immidosona; shin eti ooshshay kiyanaadan oottoosona giidi qoppiyoogee metiyaaba. Ishaa Bushi asa bochennan ba guutta gadiyan oottiya ba huuphiyaa kawushshiya ashkke asa; i issi issitoo para gaariyan katamaa bees. SHin, he trakttiyan odettida iitabaappe amaridaagee a soo asaa bolli gakkishin eti danddayidosona. Yihoowa Markkata ixxiya issi daannay Busha soo asay aynne mooribeennaagaa eriiddi hegaa maayibeenna. I aqaabee he trakttee asaa ixxanaadan oottees giidi yootiyoobaa siyidi, Busha soo asaa bolli pirddiis. Hegaa gishshawu, daannaa qofay, “Tumaa yootiyoogee mooroba!” yaagiyoogaa mala. Emanne Zizeli bolli ‘sunttaa mooridi asay makkalanaadan denttettoosona’ giidi pirddidosona; qassi guutta naꞌiyo Luꞌesilo naaꞌꞌu gallassawu qachidosona. Ishantti Kanaada biittan ubbaappe aadhiya Xoqqa Pirdda Keettaa yigibaa oychin, daannati siyanawu eeno giidosona.

14. Kuwibeken deꞌiya ishantti bantta bolli yedetay gakkido wodiyan waatidonaa?

¹⁴ He wode, Kuwibeken deꞌiya xala ishanttinne michontti asay eta muletoo asatettan qohikkonne, aggennan Kawotettaa mishiraachuwaa yootidoogee darotoo loꞌꞌo ayfiyaa ayfiis. Trakttiyaa zamachay 1946n doommoosappe oyddu laytta gakkanaassi, Kuwibeken deꞌiya Yihoowa Markkatu qooday 300⁠ppe gujjidi 1,000 gidiis!c

15, 16. (a) Kanaada Xoqqa Pirdda Keettay Busha soo asaa allaalliyaa waati pirddidee? (b) SHatimmidoogee nu ishanttanne hara asaa waati maaddidee?

¹⁵ Tamme 1950n, uddufun daannati deꞌiyo Kanaada Xoqqa Pirdda Keettay Ema Busha yigibaa siyiis. Usuppun aginappe guyyiyan, Tisaase 18, 1950n, Pirdda Keettay nuussi pirddiis. Aybissi? Yihoowa Markkatu abukaato gidida Ishaa Glen Hawi ‘asay makkalanaadan denttettiyoogee’ kawotettaa bolli denddanaadan oottiyoogaa gidiyoogaa yootin Pirdda Keettay maayidoogaa qonccissiis. SHin he trakttee “hegaadan denttettiyaaba gidennan, higgiyan paqqadettidabaa yootiyaaba.” Ishaa Hawi gujjidikka, “Nuuni shatimmanaadan Yihooway waati maaddidaakko taani beꞌaas” yaagiis.d

¹⁶ He Xoqqa Pirdda Keettay pirddidobay Xoossaa Kawotettay xoonido gitaba. Hegee ‘sunttaa mooridi asay makkalanaadan denttettoosona’ yaagidi Kuwibeken Yihoowa Markkatu bolli asay denttido, kuuyettibeenna 122 mootoy mela gidanaadan oottiis. Hegaa bollikka, he Pirdda Keettay pirddidobay Birttaaniyaa issippetettaa dichaa maabaran deꞌiya Kanaadanne hara biittaa asay kawotettay oottiyoobaara gayttidaagan ba qofaa yayyennan yootanaadan oottiis. Qassi, he pirdday Kuwibeken Kawotettaynne Woosa Keettay maqettidi Yihoowa Markkata naaqqiyoogee attanaadan oottiis.e

Bayzzanawu Yuuyiyaageeteeyye, Xoossaa Kawotettaabaa Mishettidi Yootiyaageetee?

17. Issi issi kawotettati nuuni sabbakiyo oosuwaa waatidi teqqanawu maliyoonaa?

¹⁷ Koyro xeetu layttaa Kiristtaaneti ‘Xoossaa qaalaa walakkidi zalꞌꞌiyaageeta [“bayzzanawu yuuyiyaageeta,” NW] gidokkona’; ha wodiyan deꞌiya Yihoowa ashkkaratikka eta mala. (2 Qoronttoosa 2:17 nabbaba.) SHin, issi issi kawotettati eti zalꞌꞌiyawu kessido higgiyan nu haggaazuwaa teqqanawu maloosona. Yihoowa Markkati bayzzanawu yuuyyiyaageetakko, woy qassi haggaaziyaageetakko kuuyanawu pirdda keettay pirddido naaꞌꞌu allalleta ane beꞌoos.

18, 19. Sunttati Denmarkke biittan sabbakiyo oosuwaa waatidi teqqanawu malidonaa?

¹⁸ Denmarkke. Piqaadiyaa kessennan yuuyidi xuufiyaa bayzzennaadan teqqiya higgee Xiqimita 1, 1932n kiyiis. SHin, nu ishantti piqaadiyaa kessanawu oychibookkona. Kaalliya gallassan, aassiyaageetuppe ichashati waanna katamaa Kopenhageneppe arggo baggan 30⁠ppe dariya kilo meetiriyaa haakkidi deꞌiya Raskila giyo kataman sabbakiiddi peꞌidosona. Omarssi, aassiyaageetuppe issoy Awugust Lemana giyoogee baawa. Piqaadee baynnan xuufiyaa bayzzees giidi a qachidosona.

¹⁹ Awugust Lemani Tisaase 19, 1932n shilootan eqqiis. I Geeshsha Maxaafaa qofay deꞌiyo xuufiyaa immanawu asaa oychidaba gidikkonne, bayzzanawu yuuyibeennaagaa odiis. Koyro xekka pirdda keettay i yootidobaa maayiis. Maayidi hagaadan giis: “Mootido bitanee . . . baassi koshshiyaabawu gidiya miishshay deꞌiyo ura; qassi i bawu goꞌettanawu miishshaa asaappe ekkibeenna woy qassi hegaa mala goꞌꞌaa demmanawu koyibeenna; shin a oosoy i miishsha kessanaadan oottiyaaba.” Pirdda keettay Lemana oosoy “zalꞌꞌe geetettana” danddayenna giidi Yihoowa Markkatussi pirddiis. Gidoppe attin, morkketi Xoossaa asay he biittan sabbakennaadan digganawu murttidosona. (Isi. 10:1) Aqaabee he biittaa Xoqqa Pirdda Keettaa gakkanaassi yigibaa oychiis. Nu ishantti waatidonaa?

20. Denmarkke Xoqqa Pirdda Keettay woygi pirddidee, qassi nu ishantti waatidonaa?

²⁰ Xoqqa Pirdda Keettay he mootuwaa siyana gakkanaassi deꞌiya issi saaminttan, Denmarkke biittan ubbasan Yihoowa Markkati kaseegaappe keehi sabbakidosona. Masqqaynno, Xiqimita 3, 1933n, Xoqqa Pirdda Keettay he mootuwaa pirddiis. Awugust Lemani higgiyaa kanttibeenna giidi koyro xekka pirdda keettay pirddidobaa he pirdda keettaykka maayiis. He pirdday Yihoowa Markkati piqaade oychennan sabbakana danddayiyoogaa qonccissiis. Eti higgiyan shatimmanaadan Yihooway maaddido gishshawu a galatanawu, ishanttinne michontti kaseegaappekka keehi sabbakidosona. He pirdday imettoosappe doommidi, Denmarkken deꞌiya ishantti kawotettay aynne diggennan sabbakoosona.

21, 22. Amarkkaa Xoqqa Pirdda Keettay Ishaa Mardaka allaalliyaa woygi pirddidee?

²¹ Amarkkaa. Woggaa gallassi, Usuppune 25, 1940n Robert Mardak giyo aqinyeenne hara laappun Yihoowa Markkati Penssilveniyaa giyo heeran Pitsberg giyo katamaa matan deꞌiya Janet giyo kataman sabbakiiddi qashettidosona. Eti xuufiyaa asawu immanawu piqaadiyaa kessibeenna gishshawu, eta bolli pirddidosona. He allaalliyawu oychido yigibaa Amarkka Xoqqa Pirdda Keettay siyanawu maayiis.

²² Uddufune 3, 1943n Xoqqa Pirdda Keettay Yihoowa Markkatussi pirddidoogaa qonccissiis. Piqaadiyaa kessanaadan oottiyoogee “Pederaale Kawotettaa Higgiyan imettida maataa goꞌettanawu miishshaa qanxxanaadan” giddiyoogaa mala gidiyo gishshawu, hegaadan oottana bessennaagaa he Pirdda Keettay yootiis. He Pirdda Keettay katamaa sunttati azazido azazuwaa ‘issi uri haymaanootiyaa ba koyidoogaadan kaallennaadaaninne xuufiyan ba qofaa yootennaadan diggiyaaba’ giidi shaariis. Daannaa Wiliyam O. Daglasi Yihoowa Markkatu oosoy, “Sabbakiyoogaa xalla woy haymaanootiyaa xuufiyaa asawu immiyoogaa xalla gidennan, he naaꞌꞌubaa issippe oottiyoogaa” yaagidi, he shilootan uttida daro daannatu qofaa yootiis. I gujjidikka hagaadan giis: “Haymaanootiyaara gayttida he oosoy . . . woosa keettan goynniyoogaa keenanne madirakiyaa kiyidi sabbakiyoogaa keenaa keehi gitaba.”

23. Pirdda keettan 1943n shatimmidobay ha wodiyan nuussi keehi koshshiyaaba gidiyoy aybissee?

²³ Ha Xoqqa Pirdda Keettay pirddidobay Xoossaa asay shatimmidoban keehi gitaba. Hegee nuuni Xoossawu haggaaziya Kiristtaaneppe attin, zalꞌꞌancha gidennaagaa qonccissiis. Hassayana koshshiyo he gallassi 1943n, Yihoowa Markkati Mardaka allaalliyaa gujjin, 13 mootuwaappe 12 Xoqqa Pirdda Keettan shatimmidosona. Morkketi nuuni dabaabaaninne sooppe soo biidi Kawotettaa mishiraachuwaa yootiyo maataa digganawu ha wodiyan mootiyo mootuwawu he pirddati keehi maaddidosona.

“Nuuni Asau Azazettanaappe Xoossau Azazettanau Bessees”

24. Kawotettay nuuni sabbakennaadan diggiyo wode waatiyoo?

²⁴ Nuuni Yihoowa ashkkarati Kawotettaa mishiraachuwaa ooninne diggennan yootanaadan kawotettati nuussi maataa immiyo wode keehi nashshoos. SHin issi kawotettay nuuni sabbakennaadan diggiyo wode, sabbakiyo hiillaa laammidi danddayettida oge ubban sabbakiyoogaa aggokko. Kiitettidaageetudan, “nuuni asau azazettanaappe Xoossau azazettanau bessees.” (Oos. 5:29; Maa. 28:19, 20) Qassi kawotettay nu oosuwaa teqqiyoogaa agganaadan pirdda keettaa yigibaa oychoos. Naaꞌꞌu leemisota ane beꞌoos.

25, 26. Nikaraaguwaa biittan Xoqqa Pirdda Keettay pirddana mala oychanaadan oottidabay aybee, qassi pirddidobay aybee?

²⁵ Nikaraaguwaa. Misoonaawenne macaraa biiruwawu haggaaziyaagaa gidida Donovan Manstarmani Hidaare 19, 1952n he biittaa waanna katamaa Managuwan deꞌiya Immigreshiniyaa Biiruwaa biis. I he biiruwaa alaafiyaa Arnoldo Garsiya giyo SHambbaliyaakko baanaadan azazidosona. He shambbalee Donovanawu Nikaraaguwaa biittan deꞌiya ubba Yihoowa Markkati “bantta haymaanootiyaa timirttiyaa sabbakananne shiiquwaakka shiiqana danddayennaagaa” yootiis. Aybissakko oychin, SHambbalee Garsee kawotettay Yihoowa Markkati haggaazanaadan paqadibeennaagaanne eta koministte giidi asay mootiyoogaa yootiis. Nuna mootiyaageeti oonee? Roma Kaatolikke haymaanootiyaa kaalettiyaageeta.

²⁶ Ishaa Manstarmani sohuwaara Haymaanootiyaa Minstteriyaa Anastasiyo Somosa Garsiya giyo Pirezddanttiyaa yigibaa oychin, eti siyibookkona. Yaatiyo gishshawu, ishantti sabbakiyo hiillaa laammidosona. Eti Kawotettaa Addaraashan shiiqiyoogaa aggidi, citan citan shiiqiyoogaa doommidosona; qassi ogiyan markkattana xayikkonne, Kawotettaa mishiraachuwaa yootiyoogaa aggibookkona. He wode, eti kawotettay nu oosuwaa teqqidoogaa Nikaraaguwaa Xoqqa Pirdda Keettay shaaranaadan yigibaa oychidosona. Nu oosuwaa teqqidoogeenne nuuni yigibaa oychidoogee gaazeexatun darobay kiyiis; qassi Xoqqa Pirdda Keettay he yigibaa siyanawu maayiis. Yaatin waanidee? Tamme 19, 1953n Xoqqa Pirdda Keettaa daannati issi wozanan Yihoowa Markkatussi pirddidosona. Kawotettay nu oosuwaa teqqidoogee haasayiyoobaara, kahaaranne ammanuwaara gayttidaagan kawotettaa higgee yootiyo laꞌatettaa diggiyaaba gidiyoogaa pirdda keettay kuuyiis. Nikaraaguwaa kawotettay Yihoowa Markkata kaseegaadan xeellanaadankka he pirdda keettay azaziis.

27. Nikaraaguwaa biittaa asay Pirdda Keettay kuuyidoban garamettidoy aybissee, qassi ishantti shatimmidoogaa aybidan xeellidonaa?

²⁷ Nikaraaguwaa biittaa asay Xoqqa Pirdda Keettay Yihoowa Markkatussi pirddido gishshawu garamettiis. He wode gakkanaashin, qeeseti keehi wayssiyo gishshawu, Pirdda Keettay etaara walaqettana koyenna. Qassi kawotettaa sunttatussi gita maatay deꞌiyo gishshawu, Pirdda Keettay eti kuuyidobaa darotoo laammenna. Nu ishantti he yohuwaa shatimmidoy bantta Kawoy naagido gishshataassa gidiyoogaa ammanettidi sabbakiyoogaa aggibookkona.—Oos. 1:8.

28, 29. Zayiren 1985 heeran qoppennan laamettidabay aybee?

²⁸ Zayire. Ha wodiyan Kongo Dimokiratik Repablik geetettiya Zayiren, 1985 heeran 35,000 gidiya Yihoowa Markkati deꞌoosona. He biittan keehi dicciiddi deꞌiya Kawotettaa oosuwawu, macara biiroy he wode ooratta keettaa keexxees. Tisaase 1985n waanna katamaa Kinshaasan, daro biittaappe yiida 32,000 imattatuura issippe shiiqiyo awuraajjaa shiiquwaa ishantti isttaadeemiyaa kumidi shiiqidosona. SHin hegaappe simmin, Yihoowa ashkkaratussi hanotay laamettiyoogaa doommiis. Aybi hanidee?

²⁹ Kanaada biittan Kuwibek giyo heeraappe yiida, Diyuplesa haaruwaa wode yedetay gakkido Ishaa Marssel Pilto giyo misoonaawee he wode Zayiren haggaazees. I hanidabaa hagaadan giis: “Laappune 12, 1986n, Zayiren deꞌiya Yihoowa Markkatu maabaraa higgiyan teqqidoogaa qonccissiya dabddaabbiyaa aawatettay deꞌiyo ishanttussi immidosona.” He biittaa Pirezddanttee Mobutu Sese Sekoy he dabddaabbiyan paramiis.

30. Macara Biiruwaa Konttee ay kuuyana koshshidee, qassi ay kuuyidee?

³⁰ Wonttetta gallassi he biittaa eraadooniyan, “Nuuni hannippe guyye [Zayiren] Yihoowa Markkatubaa siyokko” yaagidosona. Sohuwaara Yihoowa Markkatu bolli yedettay denddiis. Kawotettaa Addaraashata laalidosona; qassi nu ishanttu aquwaa bonqqidosona, eta oyqqidi qachidosonanne bukkidosona. Yihoowa Markkatu naatakka qachidosona. Xiqimita 12, 1988n kawotettay dirijjitiyaa aquwaa wotti ekkin, macara biiruwaa Sivil Gard giyo wotaaddarati oyqqidosona. Aawatettay deꞌiyo ishantti banttabaa pirddanaadan Pirezddanttiyaa Mobuta oychidosona; shin eti zaaro demmibookkona. He wode, Macara Biiruwaa Konttee “Xoqqa Pirdda Keettaa yigibaa oychana koshshiyaakko woy naagishshana koshshiyaakko” kuuyana bessees. He wode Macara Biiruwaa Konttiyaa shiishshiya Timati Holmes giyo Misoonawee, “Yihooway kaalettanaadaaninne aadhida eraa immanaadan woossida” yaagiis. Konttee woossidinne wotti dentti qoppidi, he wode yigibaa oychana koshshennaagaa kuuyiis. Eti ishanttussi koshshiyaabaa kunttanawunne ubbatoo sabbakiyo ogiyaa koyanawu baaxetidosona.

31, 32. Zayire Xoqqa Pirdda Keettay pirddido maalaalissiyaabay aybee, qassi hegee nu ishantti waananaadan oottidee?

³¹ Yaatishin amarida layttay aadhiis. Yihoowa Markkatu bolli gakkiya naaqoy kaseegaa keena gidenna; qassi he biittan asaa maataa kaseegaappe keehi bonchiyoogaa doommidosona. Macara Biiruwaa Konttee kawotettay oosuwaa teqqidoogaa Zayire Xoqqa Pirdda Keettay shaaranaadan he wode yigibaa oychana koshshiyoogaa kuuyiis. Xoqqa Pirdda Keettay he allaalliyaa siyanawu maayidoogee garamissiyaaba. Guyyeppe, Pirezddanttee nu oosuwaa teqqanawu azazoosappe laappun laytta gidiya wodee aadhi simmin, Ichashe 8, 1993n kawotettay Yihoowa Markkatu oosuwaa eqettiyoogee bessennaba gidiyoogaa Pirdda Keettay pirddin, nu oosuwaa teqqiyoogee attiis. Hegaa qoppiyo wode garamissiyaaba! Daannati bantta shemppuwawu yayyennan he biittaa Pirezddanttiyaa azazuwaa shaaridosona. Ishaa Holmesi, “Yihooway hanotaa waatidi laammana danddayiyaakko he mootuwaa wode beꞌida” yaagiis. (Dane. 2:21) He allaalliyan shatimmidoogee nu ishanttu ammanoy minnanaadan oottiis. Kawoy Yesuusi ba asay awude, qassi waatidi oottanaakko eranaadan kaalettiyoogaa eti akeekidosona.

³² Nu oosuwaa teqqiyoogee attin, macara biiroy misonaaweta ehaanaadan, macara biiruwaassi ooratta keettaa keexxanaadaaninne Geeshsha Maxaafaa qofay deꞌiyo xuufiyaa gelissanaadan paqqadettiis.f Kumetta saꞌan Xoossaa ashkkarati Yihooway ba asaa ayyaanaaban naagiyoogaa beꞌidi keehi ufayttidosona!—Isi. 52:10.

Yihooway “Tana Maaddiyaagaa”

33. Nuuni beꞌido amarida mootuwaappe ay tamaariyoo?

³³ Nuuni beꞌido higgiyan shatimmidobay Yesuusi, “Intte morkketuppe ooninne inttenaara eqettanaunne palamettanau danddayenna haasayaa minotettaanne aadhdhida eratettaa taani inttessi immana” yaagidi qaalaa gelidobaa polidoogaa qonccissees. (Luqaasa 21:12-15 nabbaba.) Yihooway issi issitoo ha wodiyan ba asaa naaganawu Gamaaliyaala mala asata denttidoogee woy xala daannatinne abukaatoti suure pirddanaadan oottidoogee qoncce. Yihooway nu morkketu olaa miishshay doomanaadan oottiis. (Isiyaasa 54:17 nabbaba.) Eqettiyoogee Xoossaa oosuwaa teqqana danddayenna.

34. Nuuni shatimmidobay keehi garamissiyaaba gidiyoy aybissee, qassi hegee ay qonccissii? (“Kawotettaabaa Sabbakiyoogan Maaddida, Xoqqa Pirdda Keettan SHatimmido Maalaalissiyaabaa” giya saaxiniyaakka xeella.)

³⁴ Nuuni higgiyan shatimmidobay keehi garamissiyaaba gidiyoy aybissee? Ane hagaa qoppa: Yihoowa Markkati keehi hayttatida asa gidokkona. Nuuni polotikaara gayttidaagan sunttata doorokko, woy eta denttettanawu malokko woykko eta zamachan exatokko. Hegaa bollikka, nu giddoppe xoqqa pirdda keettan eqqida daroti asay “tamaaribeenna coo asa” giidi qoppiyoogeeta. (Oos. 4:13) Yaatiyo gishshawu, asa qofaadan gidiyaakko, pirdda keettay haymaanootiyaaninne polotikan wolqqaama gidida nu morkketa eqettidi nuussi pirddanaadan oottiyaabi baawa. SHin pirdda keettay darotoo nuussi pirddiis! Nuuni pirdda keettan shatimmidobay nuuni ‘Xoossaa sinttan Kiristtoosaara’ hemettiyoogaa qonccissees. (2 Qor. 2:17) Hegaa gishshawu, nuuni PHawuloosaagaadan, “Godai tana maaddiyaagaa; taani yayyikke” yaagoos.—Ibr. 13:6.