Ayyaanaa Kaaletuwaa Kaalliyoogee Nu Geppidoogaa Polanau Maaddees
“Xoossaa Ayyaanai inttena kaalettiyaabaa gidikko, intte asatettaa amuwaa mulekka polekketa.”—GALAATIYAA 5:16.
1. PHenxxaqosxxe galla ayba xinqqatee polettidee?
YESUUSA kaalliyaageeti PHenxxaqosxxe galla 33 M.Ln, dumma dumma qaalan haasayidoy geeshsha ayyaanan xammaqetti simmiina. Eti maalaalissiya geeshsha ayyaanaa imotaa ekkidoogaa qonccissidosona. (1 Qoronttoosa 12:4-10) He imotaynne kiitettida PHeexiroosa haasayay kaalettidobay aybee? Daro asaa “wozanai” maashiis. PHeexiroosi minttettin, eti nagaraappe simmidosonanne xammaqettidosona. “PHeexiroosi yootidoogaa ekkidaageeti xammaqettidosona; he gallassi heezzu sha7u gidiya asai ammaniis” yaagidi, xaafettida taarikee yootees. (Oosuwaa 2:22, 36-41) Yesuusi azazidoogaadan, eti Aawaa, Naꞌaanne geeshsha ayyaanaa sunttan xammaqettennan aggokkona.—Maatiyoosa 28:19.
2, 3. (a) Geeshsha ayyaanan xammaqettiyoogaanne geeshsha ayyaanaa sunttan xammaqettiyoogaa giddon deꞌiya dummatettaa qonccissa. (b) Ha wodiyan tumu Kiristtaane gidida ubbay haattan xammaqettana bessiyoy aybissee?
2 SHin geeshsha ayyaanan xammaqettiyoogaa giddooninne geeshsha ayyaanaa sunttan xammaqettiyoogaa giddon dummatetti deꞌii? Ee. Geeshsha ayyaanan xammaqettiyaageeti ayyaanan Xoossaa naata gididi naaꞌꞌantto yelettoosona. (Yohaannisa 3:3) Eti sinttappe saluwaa Kawotettan Kiristtoosaara issippe kawonne appe garssaara qeese gidanau ayyaanan tiyettoosona; qassi eti Kiristtoosaara ayyaanan issi bollaa gidoosona. (1 Qoronttoosa 12:13; Galaatiyaa 3:27; Ajjuutaa 20:6) Yaatiyo gishshau ha xinqqatiyaa, giishin geeshsha ayyaanan xammaqettiyoogaa PHenxxaqosxxe gallanne hegaappe simmin deꞌiya wodiyan Yihooway Kiristtoosaara laattiyaageeta dooranau poliis. (Roome 8:15-17) SHin ha wodiyan Yihoowa Markkatu gita shiiqotun ubbatoo polettiya, geeshsha ayyaanaa sunttan haattan xammaqettiyoogaa shin woygana danddayettii?
3 Haattan xammaqettiyoogee tumu Kiristtaaneti bantta huuphiyaa Xoossaa Yihoowayyo wozanappe geppidoogau malaata. Saluwaa deꞌuwau xeesettidaageetikka hegaadan oottidosona. Saꞌan merinau deꞌanau hidootiya, ha wodiyan deꞌiya miilooniyan qoodettiya asaukka haattan xammaqettiyoogee keehippe koshshiya tanggo. Issi ura hidootay awaana gidikkokka, Xoossan nashettanau Aawaa sunttan, Naꞌaa sunttaaninne geeshsha ayyaanaa sunttan haattan xammaqettiyoogee ekkana bessiyo keehippe koshshiya tanggo. Hegaadan xammaqettida Kiristtaaneti ubbay ‘Xoossaa ayyaanaa kaaletuwaa’ kaallana bessees. (Galaatiyaa 5:16 nabbaba.) Neeni geeshsha ayyaanaa kaaletuwaa kaallay, qassi ne huuphiyaa geppidoogaadan deꞌay?
‘Ayyaanaa Kaaletuwaa’ Kaalliyoogaa Giyoogee Woygiyoogee?
4. ‘Ayyaanaa kaaletuwaa’ kaalliyoogaa giyoogee woygiyoogee?
4 ‘Ayyaanaa kaaletuwaa’ kaalliyoogee, geeshsha ayyaanay ne bolli oottiyoobaa eeno gaada ekkiyoogaa, giishin geeshsha ayyaanay nena maaddanaadan eeno giyoogaa gujjees. Hara ogiyan, hegaa giyoogee ne galla galla deꞌuwan geeshsha ayyaanaa kaaletuwan simerettaasa giyoogaa. Galaatiyaa shemppo 5y geeshsha ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyoogaanne asatettaa amuwaa poliyoogaa giddon deꞌiya dummatettaa yootees.—Galaatiyaa 5:17, 18 nabbaba.
5. Geeshsha ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyoogee ayba oosotuppe haakkiyoogaa gujjii?
5 Neeni geeshsha ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyaaba gidikko, asatettaa oosuwaappe haakkana koyaasa. Asatettaa oosoy “shaaramuxiyoogaa, tunatettaa, yeellaa xayiyoogaa, eeqau goinniyoogaa, bitiyoogaa, morkketettaa, palamaa, qanaatiyoogaa, hanqquwaa, bana xoqqissiyoogaa, ooyettiyoogaa, issoi issuwaappe shaahettiyoogaa, miqqainniyoogaa, woriyoogaa, mattottiyoogaa, yettanchcha kiyiyoogaanne hageeta milatiyaageeta.” (Galaatiyaa 5:19-21) Neeni hegaappe haakkiyoogan, ‘nagara oosuwaa geeshsha ayyaanan woraasa.’ (Roome 8:5, 13) Hegee neeni asatettaa amuwaa poliyoogaappe, ayyaanaabaa qoppanaadaaninne a kaaletuwaa kaallanaadan maaddees.
6. Geeshsha ayyaanaa ayfiyaa ayfanau koshshiyaabay aybakko leemisuwan yoota.
6 Geeshsha ayyaanay ne bolli deꞌikko, Xoossaagaa mala eeshshata, giishin ‘geeshsha ayyaana ayfiyaa’ ayfaasa. (Galaatiyaa 5:22, 23) SHin hegaadan oottanau neeni baaxetana koshshiyoogaa akeekaasa. Hegaa leemisuwan qonccissanau, issi goshshanchay ba gadiyaa oottees gaada qoppa. Awaynne haattay keehippe koshshiyoogee qoncce; hegee baynnan ayba ayfenne demmana danddayenna. Geeshsha ayyaanaa awaara geeddarssana danddayoos. Nuuni ayyaanaa ayfiyaa ayfanau geeshsha ayyaanaa koshshees. SHin goshshanchay minnidi oottana xayikko ayba ayfee beettii? (Leemiso 10:4) Ee, biittan leemisettida ne wozanaa giigissiyo hanotay neeni geeshsha ayyaanaa ayfiyaa ayfiyo murutan dummatettay deꞌanaadan oottees. Hegaa gishshau, ‘Taani geeshsha ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyoogan geeshsha ayyaanay ba ayfiyaa tanan ayfanaadan paqqadiyaanaa?’ gaada nena oycha.
7. Neeni geeshsha ayyaanaa ayfiyaa ayfanau koyikko, xannaꞌiyoogeenne wotti denttidi qoppiyoogee keehippe koshshiyoy aybissee?
7 Muruta kattaa shiishshanau goshshanchay ba kattaa haattaa ushshana koshshees. Ayyaanaa ayfiyaa ayfanau, Geeshsha Maxaafan deꞌiyaanne ha wodiyan Kiristtaane gubaaꞌiyaa baggaara demmiyo tumaa haattay neessi koshshees. (Isiyaasa 55:1) Geeshsha Maxaafay geeshsha ayyaanaa kaaletuwan xaafettidoogaa neeni daro asau yootennan aggakka. (2 Ximootiyoosa 3:16) Ammanettida wozannaama ashkkaraykka Geeshsha Maxaafaa tumaa geeshsha haattaa xeelliyaagan keehippe koshshiya eraa qonccissees. (Maatiyoosa 24:45-47) Yohoy qoncce. Nuuni geeshsha ayyaanaa kaaletuwaa kaallanau, Xoossaa Qaalaa nabbabananne an wotti denttidi qoppana bessees. Neeni hegaadan oottiyaaba gidikko, banttau odettidabaa ‘keehi koyidi, qorida’ hananabaa yootidaageetu loꞌꞌo leemisuwaa kaallaasa. Yaana geetettida Zerettaanne ayyaanan tiyettidaageetu gubaaꞌiyaa xeelliyaagan kiitanchatikka ayyaanaabaa tumaa eranau keehippe koyidoogee bessiyaaba.—1 PHeexiroosa 1:10-12 nabbaba.
Geeshsha Ayyaanaa Kaaletuwaa Kaalliyo Ogiyaa
8. Yihooway ba ayyaanaa immanaadan neeni woossiyoogee keehippe koshshiyoy aybissee?
8 Hegee Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyoogaanne wotti denttidi qoppiyoogaa xalla gidenna. Neeni Yihoowa maaduwaanne a kaaletuwaa ubbatoo oychana koshshees. I “nuuni woossiyoobaa woi qoppiyoobaa ubbaappe keehi darissi oottanau” danddayees. (Efisoona 3:20; Luqaasa 11:13) SHin issi uri, “‘Tana koshshiyaagaa taani woossanaappe kasetidi Xoossay eriyaaba’ gidikko, taani ubbatoo a woossana koshshiyoy aybissee?” giidi oychikko, ay zaaruutee? (Maatiyoosa 6:8) Issibay, neeni geeshsha ayyaanaa demmanau woossiyoogan, Yihoowan ammanettiyoogaa bessaasa. Leemisuwau, issi uri ne maaduwaa koyidi neekko yiikko, a maaddanau neeyyo danddayettida ubbabaa oottaasa; i ne maaduwaa oychidoogee nenan ammanettiyoogaa bessees. (Leemiso 3:27ra gatta xeella.) Hegaadan, geeshsha ayyaanaa immanaadan neeni Yihoowa woossiyo wode, i ufayttees; qassi geeshsha ayyaanaa immees.—Leemiso 15:8.
9. Kiristtaane shiiqotun beettiyoogee neeni Xoossaa ayyaanaa kaaletuwaa kaallanaadan waatidi maaddii?
9 Xoossaa ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyo hara ogee gubaaꞌiyaa shiiqotanne gita shiiqota gujjiyoogaa loyttada akeekana danddayaasa. SHiiqotun beettanau baaxetiyoogeenne prograamiyaa loyttidi kaalliyoogee keehippe koshshees. Neeni hegaadan oottiyoogee ‘geemettida yohuwaa’ akeekanaadan maaddees. (1 Qoronttoosa 2:10) Gubaaꞌiyan ubbatoo qofaa immiyoogeekka goꞌꞌees. Aadhida oyddu saaminttatun neeni beettido shiiqota qoppa. Ne ammanuwaa qonccissiya zaaruwaa zaaranau aapputoo kushiyaa denttadii? Hegaara gayttidaagan neeni giigisso oottana bessiyaabi deꞌii? Deꞌiyaaba gidikko, yiya saaminttatun neeni oottanabaa kasetada kuuya. Neeni qofaa immana koyiyoogaa Yihooway beꞌidi, neeni beettiyo shiiquwaappe keehi goꞌettanadan maaddiya ba ayyaanaa immana.
10. Ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyoogee harata ayba shoobiyaa shoobbiyoogaa gujjii?
10 Ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyoogee, Ajjuutaa 22:17n: “Geeshsha Ayyaanainne bullashettiyaara, ‘Haaya’ yaagoosona. Qassi hagaa siyiya ooninne, ‘Haaya’ yaago. Saamettida asi ooninne haa yo. De7o haattaa koyiya asi ooninne coo ekko” giya shoobiyau zaaruwaa immiyoogaa gujjees. Ayyaanay, tiyettida bullashettiyaari baggaara deꞌuwaa haattaa shoobiyaa shoobbiiddi deꞌees. “Haaya” giya shoobiyaa neeni ekkidaba gidikko, “Haaya” gaanau murttadii? SHemppuwaa ashshiya ha oosuwan shaahettiyoogee ayba gita maatee!
11, 12. Geeshsha ayyaanay sabbakiyo oosuwan maaddiyoy ayba ogiyaanee?
11 Ha keehi koshshiya oosoy geeshsha ayyaanaa kaaletuwan oosettiiddi dees. Koyro xeetu layttan sabbakanau ooratta moottaa misoonaawetussi giigissiyoogan geeshsha ayyaanay waatidi kaalettidaakko nabbaboos. Kiitettida PHauloosinne aara issippe oottiyaageeti “Isiyan qaalaa yootenna mala, Geeshsha Ayyaanai eta” diggiis; Biitaaniyaakka beennaadan diggiis. Geeshsha ayyaanay eti he sohuwaa beennaadan waati diggidaakko geeshshidi erana xayikkonne, PHauloosi sabbakanau aaho moottay deꞌiyo Awurooppaa baanaadan ayyaanay kaalettidoogee tuma. I ajjuutan issi Maqidooniyaa asi maaddanaadan woossishin beꞌiis.—Oosuwaa 16:6-10.
12 Hegaadankka, ha wodiyan Yihoowa geeshsha ayyaanay alame yuusho sibikate oosuwaa kaalettees. Kaaletuwau maalaalissiya ajjuutaa koshshenna; hegaappe dumma ogiyan, Yihooway ayyaanan tiyettidaageeta geeshsha ayyaanan kaalettees. Geeshsha ayyaanay ishanttinne michontti sabbakiyoogaaninne tamaarissiyoogan banttau danddayettida ubbaa oottanaadan denttettees. Ha keehippe koshshiya oosuwan neeni shaahettaydda deꞌiyoogee sirissenna. Ha ufayssiya oosuwan demmiyo ufayssay gujjanaadan neeni oottana danddayiyoobi deꞌii?
13. Geeshsha ayyaanaa kaaletuwaa neeni kaallana danddayiyoy ayba ogiyaanee? Leemisuwan yoota.
13 Xoossaa asaayyo odettidabaa oosuwan peeshshiyoogan geeshshaa ayyaanaa kaaletuwaa kaallana danddayaasa. Jaappaane biittan deꞌiya yelagee, Mihoki hanotaa qoppa. Aqinye gidido koyro heeran, zaarettada oychanau giday baynnabadan issi siyettiis; a asay dosiyo hanotan waatada haasayissanaakko erennabadan qoppaasu. He wode, waatidi qanttan zaarettidi oychanaakko goꞌꞌiya qofay Nu Kawotetta Haggaazuwan kiyiis. Hegaappe simmin, Ufayssiya Deꞌuwaa—Hegaa Demmiyo Ogiyaa giya brooshuree kiyiis. Hegee Jaappaane moottan keehi maaddiis. Mihoka he brooshuriyaa waatidi goꞌettanaakko, ubba qassi qanttan waatidi zaaretti oychanaakko odettida qofaa oosuwan peeshshaasu. A sohuwaara daro xinaateta demmaasu; hegeeti kase Geeshsha Maxaafaa xannaꞌanau koyennaageeta gidana danddayoosona. A, “Taayyo daro xinaateti, issi wode 12 gidiyaageeti deꞌoosona; taani issota issota xinaatiyaa doomissanau adussa wodiyau keerana koshshiis!” yaagaasu. Yihoowa ashkkaratussi immettida kaaletuwaa oosuwan peeshshiyoogan, neeni geeshsha ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyo wode, daro ayfiyaa cakkana danddayaasa.
Xoossaa Ayyaanan Ammanetta
14, 15. (a) Polo gidenna asaa naati bantta huuphiyaa geppidoogaara waanidi moggidi daanau danddayiyoonaa? (b) Neeni loꞌꞌo laggeta waatada demmana danddayay?
14 Sunttettida oosancha gidiyoogaadan, neeni poliyo oosoy dees. (Roome 10:14) He aawatettaa ekkanau neeyyo bessiyaagaa keena giday baynnabadan siyettana danddayees. SHin tiyettidaageetuugaadan, nena danddayissiyay Xoossaa. (2 Qoronttoosa 3:5 nabbaba.) Neeni danddayiyo ubbabaa oottiyoogaaninne Xoossaa ayyaanan ammanettiyoogan ne huuphiyaa geppidoogaara moggada daana danddayaasa.
15 Nuuni polo gidenna asaa naati polo gidida nu Xoossaa Yihoowau nu huuphiyaa geppidoogaara moggidi deꞌiyoogee deexxiyaaba gidiyoogee tuma. Issi metoy, ne kase laggetuppe issoti issoti neeni deꞌiyo ooratta deꞌuwan garamettidi, ‘nena cayana’ danddayiyoogaa. (1 PHeexiroosa 4:4) Gidikkonne, ooppenne aadhiya Yihoowaaranne Yesuus Kiristtoosaara medhido ooratta dabbotaa xaasaya xeelloppa. (Yaaqooba 2:21-23 nabbaba.) Alame yuushuwan deꞌiya ‘ishanttu’ maabaraa yame gidida, intte gubaaꞌiyan deꞌiya ishanttanne michontta eriyoogeekka koshshiyaaba. (1 PHeexiroosa 2:17; Leemiso 17:17) Yihooway ba geeshsha ayyaanaa baggaara neeni ubbatoo loꞌꞌobaa oottanaadan maaddiya laggeta demmanaadan maaddees.
16. PHauloosaagaadan neeni ‘metootiyo wode ufayttana’ danddayiyoy ayba ogiyaanee?
16 Nena maaddiya laggeti gubaaꞌiyan deꞌiyaaba gidikkokka, galla galla gakkiya metuwaa xoona kiyanau metootana danddayaasa. Issi issitoo nena gakkiyaabay metoy tuccidobadan neeyyo siyettanaadan oottana danddayees. Hegee neeni Yihooway ba geeshsha ayyaanaa immanaadan woossana koshshiya wode. Kiitettida PHauloosi, “Taani daafuriyo wode, he wode minnais” yaagidi xaafiis. (2 Qoronttoosa 4:7-10; 12:10 nabbaba.) Asaa hanotay ayba gidikkonne, Xoossaa ayyaanay asaa naatu pacaa kunttana danddayiyoogaa PHauloosi eriis. Yaatiyo gishshau, neeni daafuriyo wodenne neeyyo maaduwaa koshshiyo wode, Xoossaa wolqqay minttettana danddayees. PHauloosi ‘metootiyo wode ufayttana’ danddayiyoogaa yootiis. I daafuriyo wode, geeshsha ayyaanay maaddiyoogee au erettees. Neeyyookka hegaadan siyettana danddayees!—Roome 15:13.
17. Neeni koyiyoosaa biyo wode geeshsha ayyaanay nena waati maaddana danddayii?
17 Nuuni nu huuphiyaa Xoossau geppidoogaadan deꞌanau a ayyaanaa koshshees. Nena wolwoluwaa laaggiya uradan qoppa. Ne hoollee Yihoowayyo merinau oottanaassa. Geeshsha ayyaanay, neeni baanau koyiyoosaa saruwan gakkanau maaddana mala koyiyo carkko mala. Nena Seexaanaa alamiyaa ayyaanay yaanne haanne sugana mala koyakka. (1 Qoronttoosa 2:12) Koyidosaa baanaadan maaddiya suure carkkuwaa shaakka erada, hegaa kaalliyoogaa malabaa oottana koshshees. Hegee geeshsha ayyaanaa. Geeshsha ayyaanay kaalettiyo dirijjitiyaanne Xoossaa Qaalaa baggaara geeshsha ayyaanay nena suure ogiyaa kaalettana.
18. Ne murttee aybee, aybissi?
18 Neeni Yihoowa Markkatuura xannaꞌaydda deꞌiyaagaanne ayyaanaaban etaara dabbotidoogan ufayttiyaagaa gidana danddayaasa. SHin ne huuphiyaa geppada xammaqettiyo, keehippe koshshiya tangguwaa hanno gakkanau ekkabeennaba gidikko, ‘Taani aybissi guyye giyaanaa?’ yaagada nena oycha. Geeshsha ayyaanay ha wodiyan Yihoowa shenee polettanaadan oottiiddi deꞌiyoobaa akeekiyaabanne hegaa nashshiyaaba gidikko, bessiyaaba gidiyoogaa neeni erido tangguwaa ekka. Yihooway nena keehippe anjjana. I ba geeshsha ayyaanaa neeyyo palahissidi immana. Neeni daro layttaappe kase xammaqettidaba gidikko, geeshsha ayyaanay nena maaddidoogaa akeekidoogee sirissenna. Xoossay ba ayyaanan nena waati minttettidaakko beꞌadasanne akeekadasa. Merinaukka hegaadan maaddana danddayees. Hegaa gishshau, geeshsha ayyaanaa kaaletuwaa kaallanau murtta.
Hassayay?
• ‘Ayyaanaa kaaletuwaa’ kaalliyoogaa giyoogee woygiyoogee?
• ‘Ayyaanaa kaaletuwaa’ ubbatoo kaallanau nena aybi maaddii?
• Ne huuphiyaa geppidoogaadan waanada deꞌana danddayay?
[Sinttaa 15n deꞌiya misiliyaa]
Biittan leemisettida ne wozanaa giigissanau baaxiyaa koshshees
[Sinttaa 17n deꞌiya misiliyaa]
Xoossaa ayyaanaa kaaletuwaa kaallay?