Dumma Dumma Qaalan Haasayiyoogee Xoossaa Imotee?
DEVENI hagaadan yaagiis: “Tau gelenna. Saaminttan saaminttan nu woosa keettan daroti geeshsha ayyaanaa ekkidaba milatidi, maalaalissiya hanotan dumma dumma qaalan haasayoosona. Etappe issoti issoti shori baynna duussaa doosona. SHin taani Geeshsha Maxaafaa maaraadan deꞌanau baaxetays. Taani mintta woossiyaaba gidikkokka, ayyaanaa imotaa mule demmabeykke. Waanidi hegaadan hanana danddayii?”
Gabreelikka, hegaadan asay geeshsha ayyaanaa ekkidaba milatidi dumma dumma qaalan haasayiyo woosa keettan shiiqees. I, “Harati taukka banttaukka gelenna qaalan cabbottidi, ta woossiyo wode woosaa diggiyoogee tana yiilloyees. Hegaa mala haasayay oonanne goꞌꞌenna. Xoossaa ayyaanaa imotay issi goꞌꞌiyaabaa oottana koshshennee?” yaagiis.
Deveninne Gabreeli giidobay, ha wodiyan issi issi woosa keettan hanettiyaagaadan, dumma dumma qaalan haasayiyoogee tumuppe Xoossaa imotee? yaagiya oyshay denddanaadan oottees. Ha oyshaa zaaranau, koyro xeetu layttan deꞌida Kiristtaaneti dumma dumma qaalan haasayido maalaalissiya imotaa pilggiyoogee maaddees.
“Dumma Dumma Qaalan . . . Haasayaa Doommidosona”
Issi issi attuma asatinne macca asati kase mule haasayi erenna qaalan haasayanaadan ayyaanay maaddidoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. Hegee koyro hanidoy, Yesuus Kiristtoosi hayqqoosappe guutta saaminttay aadhi simmin, 33 M.Ln, PHenxxaqosxxe gallassaana. He gallassi Yerusalaamen 120 gidiya, Yesuusi erissiyo ashkkarati ‘geeshsha ayyaanay etan kumin, dumma dumma qaalan haasayiyoogaa doommidosona.’ Hara biittaappe yiidaageeti “ammaniyaageeti eta qaalan haasayishin siyido gishshau, giyoobaa xayidosona.”—Oos. 1:15; 2:1-6.
Beni wode Yesuusa kaallida haratikka he maalaalissiyaabaa oottiyo imotaa demmidosona. Leemisuwau, kiitettida PHauloosi geeshsha ayyaanaa maaduwan, maalaalissiya ogiyan daro qaalan haasayiis. (Oos. 19:6; 1 Qor. 12:10, 28; 14:18) SHin hegaa mala, Xoossaa geeshsha ayyaanaa imotay imettiyo halchoy deꞌana bessees. Yaatin, beni wode dumma dumma qaalan haasayiyoogee aybiyyo maaddidee?
Xoossay Maaddiyoogau Malaata
PHauloosi Qoronttoosa kataman deꞌiya Kiristtaanetuyyo xaafido wode, “dumma dumma qaalan haasayiyoogee ammanennaageetussi malaata” gidiyoogaa yootiis; etappe issoti issoti dumma dumma qaalan haasayennan aggokkona. (1 Qor. 14:22) Yaatiyo gishshau, hara imotaa gujjin, dumma dumma qaalan haasayiyoogee ooratta eqqida Kiristtaane gubaaꞌiyaa Xoossay maaddiyoogaanne an ufayttiyoogaa qonccissiis. Maalaalissiya imotay ogiyaa bessiya malaataadan tumaa koyiyaageeti Xoossay doorido asata demmanau au baana koshshiyaakko bessiyaaba.
Yesuusa gidin appe kase deꞌida hananabaa yootidaageeta gidin, eti erenna qaalan maalaalissiya hanotan haasayidoogaa Geeshsha Maxaafay yootennaagee garamissiyaaba. Yaatiyo gishshau, Yesuusi erissiyo ashkkarati dumma dumma qaalan haasayidoogau hara halchoy deꞌees.
Kawotettaa Mishiraachuwaa Aassanau Maaddiis
Yesuusi haggaazuwaa doommido wode, ba erissiyo ashkkarati Ayhudatu xallaassi Xoossaa Kawotettaa mishiraachuwaa yootanaadan azaziis. (Maa. 10:6; 15:24) Hegaappe denddidaagan, erissiyo ashkkarati Ayhudati deꞌiyo heeraappe harasan darin sabbakibookkona. SHin hegee sohuwaara laamettiis.
Hayqqoosappe guutta wodee aadhi simmin, hayquwaappe denddida Yesuusi 33 M.Ln, ba erissiyo ashkkarata, “Asa ubbaa tana kaalliyaageeta oottite” yaagidi azaziis. I ba erissiyo ashkkarati ‘saꞌaa gaxaa gakkanaashin’ baassi markkattiyaageeta gidanaagaakka yootiis. (Maa. 28:19; Oos. 1:8) Hegaa keena aahuwan mishiraachuwaa yootanau Ibraysxxe qaalaappe hara daro qaalaa goꞌettana koshshees.
Gidikkokka, beni wode deꞌida he erissiyo ashkkaratuppe daroti “tamaaribeenna coo asa.” (Oos. 4:13) Yaatin, eti haasayiyoogee atto shin mule siyi erenna qaalaa haasayiyo biittan waatidi sabbakana danddayiyoonaa? Mishetti sabbakiya he asatuppe amaridaageetuyyo geeshsha ayyaanay wolqqaa immin, eti mule haasayi erenna qaalan geeshshidi sabbakidosona.
Yaatiyo gishshau, dumma dumma qaalan haasayiyo imotay keehi koshshiya naaꞌꞌu halchuwaa polanau maaddiis. Koyruwan, Xoossay maaddiyoogau malaata gidiis. Naaꞌꞌanttuwan, koyro xeetu laytta Kiristtaaneti dumma dumma qaalan haasayiya asau sabbakana mala banttau imettida oosuwaa polanaadan hegee keehippe maaddiis. Ha wodiyan daro woosa keettatun dumma dumma qaalan haasayiyoogee he halchota polanau maaddii?
Ha Wodiyan Dumma Dumma Qaalan Haasayiyoogee Xoossay Maaddiyoogau Malaatee?
Intte heeran deꞌiya daro asay goꞌettanaadan issi malaataa awan kaqqeetii? Issi guutta keettaa giddoonee? Gidennaagee qoncce! PHenxxaqosxxe gallassi hanidabaa yootiya taarikee hegaara aadhiya “asai ubbai” erissiyo ashkkarati maalaalissiya hanotan dumma dumma qaalan haasayido malaataa akeekidoogaa qonccissees. Hegaappe denddidaagan, “he gallassi heezzu sha7u gidiya asai” Kiristtaane gubaaꞌiyan gujettiis! (Oos. 2:5, 6, 41) Ha wodiyan asay hegaadan haasayiyoy bantta woosa keettaa xallaana gidishin, eti dumma dumma qaalan haasayoos giyaaba gidikko, he ammanuwaa kaallenna darotuyyo hegee malata gidana danddayiyoy ayba ogiyaanee?
Xoossaa Qaalay, wodiraa laammiyoogeenne hara “asatettaa oosoi” geeshsha ayyaanaara moggennaba gidiyoogaanne hegaa malabaa “oottiyaageeti Xoossaa kawotettaa” laattennaagaa yootees. (Gal. 5:17-21) Borssobaa oottiya asati dumma dumma qaalan haasayiyoogaa intte beꞌikko, ‘Xoossaa Qaalan digettidabaa aggennan oottiyaageetussi geeshsha ayyaanay imettiyoogee phalqqettiyaaba, ubba balettiyaaba gidennee?’ giidi qoppana danddayeeta. Hegee kaamee bala ogiyaa baanaadan oottiya malaataa ogiyan essiyoogaa mala.
Ha Wodiyan Dumma Dumma Qaalan Haasayiyoogee Kawotettaa Mishiraachuwaa Aassanau Maaddiyaabee?
Dumma dumma qaalan haasayiyoogee koyro xeetu layttan imettido hara halchuwaa xeelliyaagan shin? Ha wodiyan woosa keettan dumma dumma qaalan haasayiyoogee, dumma dumma qaalan haasayiya asau Kawotettaa mishiraachuwaa yootanau maaddiyaabee? PHenxxaqosxxe gallassi 33 M.Ln, Yerusalaamen hanidabaa beꞌida asay dumma dumma biittaappe yiidaagaa; qassi maalaaliya hanotan erissiyo ashkkarati haasayido qaalati eti akeekiyooba gidiyoogaa hassayite. Hegaappe dumma ogiyan, ha wodiyan dumma dumma qaalan haasayiyaageeti ezggiya ooninne erennabaa haasayoosona.
Ha wodiyan dumma dumma qaalan haasayiyoogee, geeshsha ayyaanay beni wode Yesuusa kaallidaageetuyyo immido imotaappe keehi dummatiyoogee qoncce. Kiitettidaageeti hayqqi simmin, he maalaalissiya wolqqaa demmida asi deꞌiyoogaa qonccissiya, xaafettida ammanttiyaabi baawa. Hegee Geeshsha Maxaafaa nabbabiyaageeta maalaalissiyaaba gidenna. Dumma dumma qaalan haasayiyoogaa gujjin, maalaalissiya imotay ‘attanaagaa’ kiitettida PHauloosi ayyaanay denttettin kasetidi yootiis. (1 Qor. 13:8) Yaatin, ha wodiyan geeshsha ayyaanay deꞌiyo ura waati erana danddayettii?
Geeshsha Ayyaanay Banttau Deꞌiyoogaa Qonccissiyaageeti Oonee?
Kiristtaane gubaaꞌee eqqi simmin takkennan, dumma dumma qaalan haasayiyo imotay attanaagaa Yesuusi loytti erees. Yesuusi hayqqanaappe guuttaa kasetidi, bana tumuppe kaalliyaageeta shaakki erissiya, audenne attenna malaataa yootiis. I, “Intte issoi issuwaara siiqettikko, ta erissiyo ashkkarata gidiyoogaa asai ubbai erana” yaagiis. (Yoh. 13:35) Maalaalissiya imotati attanaagaa yootiya he xiqisiyan, “Siiqoi mulekka xayenna” yaagidi Xoossaa Qaalay kasetidi yootiis.—1 Qor. 13:8.
Siiqoy Xoossaa ayyaanaa ayfiyaa macaratu uddufunaappe koyruwan xaafettiis. (Gal. 5:22, 23) Yaatiyo gishshau, tumuppe Xoossaa ayyaanay deꞌiyoogeeti, giishin a maaduwaa demmiyaageeti issoy issuwaa wozanappe siiqoosona. Hegaa bollikka, geeshsha ayyaanaa ayfiyaa macaratuppe heezzanttoy sarotettaa. Hegaa gishshau, ha wodiyan geeshsha ayyaanay deꞌiyoogeeti, gaasoy baynnan ixxiyoogaa, zariyan ceeqettiyoogaanne makkaliyoogaa mala eeshshata xoonanau baaxetiyoogan sarotettaa minttidi koyoosona.
Yesuusi yootido, Oosuwaa 1:8n deꞌiya hiraagaakka hassayite. Ba erissiyo ashkkarati “sa7aa gaxaa gakkanaashinkka” ayyo markkattanau wolqqaa ekkanaagaa kasetidi yootiis. Yesuusi ha oosoy “wurssettai gakkanaassikka” oosettanaagaa yootiis. (Maa. 28:20) Yaatiyo gishshau, saꞌa ubban hanno gakkanaassi oosettiya ha sibikatee tumuppe geeshsha ayyaanay imettidoogeeta shaakki erissiyaaba.
Intte qofay aybee? Ha wodiyan geeshsha ayyaanay banttau deꞌiyoogaa qonccissiyaageeti oonakko akeekidetii? Olaa olettenna gishshau kawotettati barchiyaa bessishinkka, ayyaanaa ayfiyaa, ubba qassi siiquwaanne sarotettaa saꞌa yuushuwan ayfiyaageeti oonee? (Isi. 2:4) Wodiraa laammiyoogaa mala asatettaa oosuwaappe haakkanau baaxetiyaageeti, ubba ba nagaraappe simmennan hegaa malabaa oottiya ura bantta giddoppe kessiyaageeti oonee? (1 Qor. 5:11-13) Asaa naatu hidootay Xoossaa Kawotettaa xalla gidiyoogaa saꞌa ubban mishiraachuwaa sabbakiyaageeti oonee?—Maa. 24:14.
Ha maxeetiyaa giigissiyaageeti Geeshsha Maxaafay yootiyoogaadan, geeshsha ayyaanay deꞌiyo asay oottiyoobaa oottiyaageeti Yihoowa Markkata gaanau mammottokkona. Eta Xoossay tumuppe maaddiyaakkonne akeekanau etaara ayssi loytti erettekketii?