Ee Giidobaa Pola
“‘Ee’ woi, ‘CHii’ giite.”—MAA. 5:37.
1. Caaqqiyoogaa xeelliyaagan Yesuusi woygidee, qassi aybissi?
DAROTOO, tumu Kiristtaaneti caaqqana bessenna. Eti caaqqennay Yesuusi, “‘Ee’ giite” yaagidoogaa azazettiyo gishshataassa. Yesuusi giidobay issi uri ba haasayidobaa polana koshshees giyoogaa. Yesuusi he azazuwaa yootanaappe kase, “Mulekka caaqqoppite” yaagiis. Daro asay bantta giidobaa polanaukka qoppennan caaqqiyoogee meeze gidido gishshau, i hegaadan giis. Hegaa mala asati bantta qoppidobaa yootiyo wode, Ee woy CHii giyoogaappe “hara” caaquwaa caaqqiyoogan, ammanettenaageetanne ‘xalahe halaqau’ haarettiyaageeta gidiyoogaa bessoosona.—Maatiyoosa 5:33-37 nabbaba.
2. Caaqqiyoogee ubbatoo bala gidennay aybissakko qonccissa.
2 Yesuusi giidobay caaqqiyoogee ubbatoo bala gidiyoogaa bessii? CHii bessenna. Hagaappe kasetiya huuphe yohuwan beꞌidoogaadan, Xoossaa Yihoowaynne xillo asa gidida a ashkkaray Abrahaami keehi koshshiyaabau caaqqidosona. Qassi, Xoossaa Higgee yohoy mahettana mala issi issitoo caaqqana koshshiyoogaa yootees. (Kes. 22:10, 11; Qoo. 5:21, 22) Hegaa gishshau, issi Kiristtaanee shilootan markkattiyo wode, i yootiyoobay tuma gidiyoogaa caaqqidi yootana koshshennan aggenna. Woy issi issitoo, issi Kiristtaanee ba qofaa harata ammanttanau woykko issi metoy giigana mala caaqqana koshshiyaabadan qoppana danddayees. Yesuusi Ayhudatu Sanhedirine pirdda keettan caaqqanaadan qeese ubbatu halaqay oychido wode, i hegaa eqettibeenna; shin tumaa yootiis. (Maa. 26:63, 64) Gidikkokka, Yesuusi oossinne caaqqana koshshenna. SHin, i yootiyoobay ammanttiyaagaa gidiyoogaa qonccissanau darotoo, “Taani intteyyo tumaa odais” yaagiis. (Yoh. 1:51; 13:16, 20, 21, 38) Ee giidobaa polida Yesuusa, PHauloosanne haratu leemisuwaappe nuuni tamaarana harabay aybakko ane beꞌoos.
YESUUSI UBBAAPPE AADHIYA LEEMISO
3. Yesuusi waatana giidi Xoossaakko woossidee, qassi saluwan deꞌiya a Aaway woygidi zaaridee?
3 “Xoossau, taani neeni koyiyoogaa oottanau yaas.” (Ibr. 10:7) Seexaanay yaana geetettida Zerettaa ‘qirbbiyaa dukkiyoogaa’ gujjin, a xeelliyaagan kaseti odettida ubbabay polettanaadan koyiyoogaa qonccissanau, Yesuusi hegaadan giidi ba huuphiyaa Xoossau aattidi immiis. (Doo. 3:15) Hegaa mala gitabaa oottanau eeno giida asi mule baawa. Yesuusi ba giidobaa polanau caaqqanaadan Yihooway koyana xayikkonne, ba Naꞌan wozanappe ammanettiyoogaa saluwan uttidi yootiis.—Luq. 3:21, 22.
4. Ee giidobaa Yesuusi ay keena polidee?
4 Yesuusi ba sabbakidobaa ubbatoo oosuwan peeshshiis; yaatiyoogan Ee giidobaa poliis. Yesuusi ba Aaway immido oosuwaa oottiyo wode, aybinne ba qofay shaahettanaadan oottana mala paqqadibeenna. I ubbatoo Xoossaa Kawotettaa mishiraachuwaa sabbakiis; qassi Xoossay akko ehiidoogeeta erissiyo ashkkara oottiis. (Yoh. 6:44) Geeshsha Maxaafay, “Xoossai immana giidobau ubbau eeno giidoogee Kiristtoosa baggaara polettana” yaagidi, Yesuusi keehi tumancha gidiyoogaa yootees. (2 Qor. 1:20) Ba Aawaayyo oottana giidobaa poliyoogan Yesuusi keehi loꞌꞌo leemiso. Hagaappe kaallidi, Yesuusa leemisuwaa kaallanau bau danddayettida ubbabaa oottida uraabaa beꞌana.
PHAULOOSI BA GIIDOBAA POLIYA ASA
5. Kiitettida PHauloosi nuuyyo leemiso gidiyaabaa ay oottidee?
5 “Ta Godau, taani ai oottoo?” (Oos. 22:10) He wode Saaꞌoola geetettiya PHauloosi bonchuwan xoqqu xoqqu giida Yesuus Kiristtoosa erissiyo ashkkarata yedettennaadan digganau, Yesuusi au ajjuutan beettidi azazido wode, PHauloosi hegaadan giidi zaariis. He hanotaappe denddidaagan, PHauloosi ba nagaraappe simmiis, xammaqettiis, qassi Yesuusabaa Ayhuda gidenna asau markkattanaadan imettida oosuwaa aawatettaa ekkiis. PHauloosi he wodeppe doommidi, Yesuusa ba ‘Godaa’ giis, qassi hayqqana gakkanaassi ba giidobaara maayettiyaabaa oottiis. (Oos. 22:6-16; 2 Qor. 4:5; 2 Xim. 4:8) Yesuusi, “Taani giyoogaa oottiyoogaa aggi bayidi, aissi tana, ‘Godau, Godau’ geetii?” giido asaappe PHauloosi dumma. (Luq. 6:46) Ee, Yesuusa bantta Godaa giyaageeti PHauloosaagaadan, bantta giidobaa polanaadan Yesuusi koyees.
6, 7. (a) PHauloosi Qoronttoosa gubaaꞌiyaa zaaretti xomoosanau qoppido qofaa laammidoy aybissee, qassi issoti issoti PHauloosi ammanettenna asa giidoogee worddo gididoy aybissee? (b) Nuna sintta xeera gididi kaalettana mala sunttettidaageeta waatana bessii?
6 PHauloosi qeeri Isiyaaninne Awurooppan Kawotettaa mishiraachuwaa mishettidi yootiis; qassi daro gubaaꞌeta essiisinne eta zaaretti biidi xomoosiis. Issi issitoo, i ba giidobay tuma gidiyoogaa qonccissanau caaqqiis. (Gal. 1:20) Qoronttoosan deꞌiya issoti issoti PHauloosi ammanettenna asa giidi mootido wode i, “Xoossai ammanettidaagaa gidiyoogee tuma gidiyoogaadan, nuuni intteyyo yootiyo qaalai ‘Ee’ nne ‘CHii’ nne giyoogaa gidenna” giidi zaariis. (2 Qor. 1:18) PHauloosi hegaa xaafiyo wode, Efisoonappe denddidi Qoronttoosa biiddi Maqidooniyaara kanttiis. I koyro, Maqidooniyaa baanaappe kase Qoronttoosa zaarettidi xomoosanau qoppiis. (2 Qor. 1:15, 16) Ha wodiyaageetuugaadan, gubaaꞌeta xomoosiyo prograamee issi issitoo he wode laamettees. Hegaadan laammiyoy pattennabaassa woy bantta huuphe koshshaassa gidennan, eesoyiyaabaa gaasuwaana. PHauloosi Qoronttoosa gubaaꞌiyau loꞌꞌobaa qoppidi, xomoosanau yaa beennan gamꞌꞌiis. Hegee gubaaꞌiyaa maaddiyoy ayba ogiyaanee?
7 PHauloosi Qoronttoosa gubaaꞌiyaa ishantti ooyettiyoogaanne shori baynnabaa oottiya uraa coꞌꞌu giidi xeelliyoogaa siyiis. (1 Qor. 1:11; 5:1) I Qoronttoosa gubaaꞌiyau xaafido koyro dabddaabbiyan hegaa giigissanau mintti zoriis. Yaatidi, Efisoonappe Qoronttoosa baanaappe kase, i he gubaaꞌiyaa xomoosiyoogee minttettiyaaba gidana mala, eti zoriyaa oosuwan peeshshanaadan guuttaa takkiis. I ba qofaa laammido loꞌꞌo gaasoy deꞌiyoogaa etau yootanau, naaꞌꞌantto dabddaabbiyan, “Taani Qoronttoosa beennan aggidoogee inttena qohennan agganaassa; hegau taani shemppuwaara de7anau Xoossai taayyo markka” yaagiis. (2 Qor. 1:23) Nuuni PHauloosa toochidaageetu mala gidanau mule koyokko; yaatiyoogaappe, nuna sintta xeera gididi kaalettanau sunttettidaageeta wozanappe bonchiyaageeta gidoos. PHauloosi Kiristtoosa leemisuwaa kaallidoogaadan, nuunikka a leemisuwaa kaallana bessees.—1 Qor. 11:1; Ibr. 13:7.
LOꞌꞌO LEEMISO GIDIYA HARA ASATA
8. Irbbiqa nuussi leemiso gidiyoy ayba ogiyaanee?
8 “Ee; taani baana.” (Doo. 24:58) Irbbiqa Abrahaama naꞌaa Yisaaqa gelanau, erenna uraara he galla kiyada 800 kilo meetiriyaappe daro ogiyaa hemettada baanau koyiyoogaa ba aayeessinne ba ishaassi hegaadan gaada yootaasu. (Doo. 24:50-58) Irbbiqa Ee giidobaa polaasu; qassi Yisaaqayyo loꞌꞌo macho gidada Xoossau ammanettada oottaasu. Hegaappe guyyiyan ba deꞌo laytta ubban, Hidootaa Biittan dunkkaaniyan asassa asa gidada deꞌaasu. A ammanettidaaro gidiyo gishshau, yaana geetettida Zerettaa, Yesuus Kiristtoosau mayzza gidiyo anjjuwaa demmaasu.—Ibr. 11:9, 13.
9. Uruta ba giidobaa polidoy ayba ogiyaanee?
9 “Nuuni nenaara ne asaakko baana.” (Uru. 1:10) Mooꞌaaba biitta asa gidida amꞌꞌeti Urutanne Orppa, Mooꞌaabaappe guyye Beetaliheeme biya, amꞌꞌe gidida bantta bollotee Naaꞌoomissi hegaadan giidosona. Wurssettan, Naaꞌooma mintta yootido gishshau, Orppa ba biitti simmaasu. SHin, Uruta CHii gaada ba giidobaa oottaasu. (Uruto 1:16, 17 nabbaba.) A bantta soo asaanne Mooꞌaaba eeqaa agga bayada, Naaꞌoomissi ammanettidaaro gidada ippe shaahettennan deꞌaasu. A Yihoowayyo ammanettidaaro gidada genccada goynnido gishshau, Maatiyoosa maxaafan Kiristtoosa yeletaaban odettida ichashu maccaasatuppe issinno gidiyoogan anjjettaasu.—Maa. 1:1, 3, 5, 6, 16.
10. Isiyaasi nuussi loꞌꞌo leemiso gidiyoy aybissee?
10 “Hekko, tana kiitta.” (Isi. 6:8) Isiyaasi hegaadan gaanaappe kase, Israaꞌeela beeta maqidasiyaappe bollan Yihooway araatan uttidaagaa yashshiya ajjuutan beꞌiis. Isiyaasi he ajjuutaa beꞌishin, Yihooway, “Oona kiittoo? Nuuyyo oonee baanai?” yaagiyoogaa siyiis. Yihooway ba kiitaa azazettenna ba asau issi uri yootanaadan oychiis. Isiyaasi Ee giidobaa poliis. I 46ppe dariya layttau ammanettidi hananabaa yootiis; qassi wolqqaama pirddaa kiitaanne tumu goynoy zaarettidi doommanaagaa xeelliyaagan maalaalissiya hidootaa yootiis.
11. (a) Nuuni giidobaa poliyoogee keehippe koshshiyaaba gididoy aybissee? (b) Ee giidobaa polibeenna asatu leemisuwaappe nuuni naagettanaadan maaddiyaabaa ay tamaariyoo?
11 Ha qommoora odettida leemisoti ba Qaalan nuussi xaafetti uttanaadan Yihooway oottidoy aybissee? Nuuni Ee giidobaa poliyoogee keehippe koshshiyaaba gididoy aybissee? ‘Caaquwaa polenna uri hayqoy bessiyoogeetuppe’ issuwaa gidiyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. (Roo. 1:31, 32) Gibxxe Kawoy Paarooni, Yihudaa Kawoy Sedeqiyaasi, qassi Hanaaneenne Saphiira Geeshsha Maxaafan odettida, Ee giidobaa polibeenna iita leemisotuppe amaridaageeta. Eta ubbaa iita metoy gakkiis; eta leemisoy nuuni naagettanaadan akeekissiyaaba.—Kes. 9:27, 28, 34, 35; Hiz. 17:13-15, 19, 20; Oos. 5:1-10.
12. Nuuni giidobaa polanau maaddiyaabi aybee?
12 Nuuni deꞌiyoy ‘wurssetta gallassaana’ gidiyo gishshau, daroti “geeshshatetti bainnaageeta,” qassi eti ‘ammanuwaa bolla doonan ekkidabaa milatoosona; shin a tumu wolqqaa erikke goosona.’ (2 Xim. 3:1-5) Hegaa mala asatuura laggetenna mala nuuyyo danddayettidabaa ubbaa oottana bessees. Ubba qassi, nuuni Ee giidobaa ubbatoo polanau baaxetiya asatuura muletoo shiiqana koshshees.—Ibr. 10:24, 25.
NEENI EE GIIDO UBBABAAPPE AADHIYAABAY AYBEE?
13. Yesuus Kiristtoosa kaalliya uri oottanau Ee giyo ubbabaappe aadhiyaabay aybee?
13 Issi uri oottanau qaalaa gelana danddayiyo ubbabaappe aadhiyaabay ba huuphiyaa Xoossau geppiyoogaa. Banttana yeggi bayidi Yesuusi erissiyo ashkkara gidanau koyiyaageeta heezzu dumma dumma wodiyan oychin, eti Ee giidi bantta halchidobaa yootoosona. (Maa. 16:24) Xammaqettennan aassiyaagaa gidanau koyiya uraa naaꞌꞌu cimati oychiyo wode, “Neeni Yihoowa Markka gidanau tumuppe koyay?” yaagoosona. Guyyeppe, he uri ayyaanaaban diccidi xammaqettanau koyiyo wode cimati a, “Ne huuphiyaa Xoossaayyo geppidoogaa woosan ayyo yootadii?” giidi oychoosona. Wurssettan, xammaqettiyaageetussi xinqqatiyaa haasayaa shiishshiya ishay, “Yesuus Kiristtoosa yarshshuwan ammanidi, Yihoowa sheniyaa oottanau intte nagaraappe simmidi, intte huuphiyaa ayyo geppidetii?” yaagidi eta ubbaa oychees. Yaatin, eti shiiqi uttida asaa sinttan Ee yaagidi, Xoossau merinau oottanau qaalaa geloosona.
14. Nu huuphiyaa wodiyaappe wodiyan waatidi qorana bessii?
14 Neeni mati xammaqettidaagaa gidin woy daro layttau Xoossau oottidaagaa gidin, kaallidi deꞌiyaageetu mala oyshata oychiyoogan, wodiyaappe wodiyan ne huuphiyaa qorana koshshees: ‘Yesuus Kiristtoosa leemisuwaa kaalliyoogan, taani oottanau Ee giido ubbabaappe aadhiyaabaa ubbatoo poliyaanaa? Sabbakiyoonne erissiyo ashkkara oottiyo oosuwaa ta deꞌuwan kaseyiyoogan Yesuusau ubbatoo azazettiyaanaa?’—2 Qoronttoosa 13:5 nabbaba.
15. Ee giidobaa ne deꞌuwan polana koshshiyoy aybiinee?
15 Nu huuphiyaa Yihoowau geppidoogaa polanau, keehi koshshiya harabankka ammanettidaageeta gidana bessees. Leemisuwau: Aqo oyqqadii? Yaanikko, ne aqo laggiyaa siiqanaunne bonchanau gelido qaalaa ubbatoo naaga. Oosuwaara gayttidabaa polanau paramadii, woy Xoossaa oosuwaara gayttidaagan issi maataa demmanau malkkachaa gelissadii? Yaatikko, neeni oottana giidobaa pola. Hiyyeesa uri nena ba son qumaa shoobbidee? Yaatikko, appe dure gidida uri shoobbikko, ne qofaa laammoppa. Woy neeni sooppe soo baada haggaaziyo wode demmido uraa zaaretta baada a ayyaanaaban maaddanau qaalaa geladii? Gelidaba gidikko, neeni Ee giidobaa pola; yaatikko, Yihooway ne haggaazuwaa anjjana.—Luqaasa 16:10 nabbaba.
QEESE UBBATU HALAQAYNNE KAWOY OOTTIYOOBAN GOꞌETTA
16. Nuuni giidobaa polana xayikko waatana koshshii?
16 Nagarancha gidiyoogaadan “nuuni ubbaikka daroban,” ubba qassi haasayiyooban baliyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. (Yaaq. 3:2) Nuuni giidobaa polibeennaagaa akeekikko, waatana koshshii? Xoossay Israaꞌeelatuyyo immido Higgee ‘eesuwan caaqqida’ uri maarotaa demmana danddayiyoogaa yootees. (Wog. 5:4-7, 11) Hegaa mala nagaraa oottiya Kiristtaanetikka bantta nagaraappe simmiyo ogiyaa Xoossay siiquwan giigissiis. Nuuni he nagaraa Yihoowayyo paaxiyaaba gidikko, i Qeese Ubbatu Halaqaa gidida Yesuus Kiristtoosa baggaara nu nagaraa atto gaananne nuna maarana. (1 Yoh. 2:1, 2) SHin Xoossan ubbatoo nashettanau, eesuwan caaqqiyoogaa meeze oottennan aggiyoogaaninne he nagaray kaalettidobaa giigissanau nuuni danddayiyo ubbabaa oottiyoogan, nuuni nagaraappe simmidoogaa erissiyaabaa oottana bessees. (Lee. 6:2, 3) Polana danddayennabaa oottanau qaalaa gelanaappe kasetidi loytti qoppiyoogee keha.—Eranchchaa 5:2 nabbaba.
17, 18. Ee giidobaa polanau baaxetiya ubbati sinttanau demmana ufayssiyaabay aybee?
17 Ee giidobaa polanau ubbatoo baaxetiya Yihoowa ashkkarati ubbay sinttanau demmanabay keehi maalaaliyaaba! Tiyettida 144,000ti saluwan hayqqenna deꞌuwaa demmidi, yan Yesuusaara a Kawotettan “issippe sha7u laittau haarana.” (Ajj. 20:6) Daro miilooniyan qoodettiya harati qassi, gannate saꞌan Kiristtoosa Kawotettaa haaruwan anjjuwaa demmana. He wode eti asatettaaninne qofan polo gidana.—Ajj. 21:3-5.
18 Yesuusa SHaꞌu Layttaa Haaruwaa wurssettan gakkiya paaciyaa ammanettiyaageeta gididi xoonikko, hegaappe simmin ooninne giyoobaa sirokko. (Ajj. 20:7-10) He wode deꞌiya ubbay Ee woy CHii giidobaa giidoogaadan polana. He wode deꞌiya asay ubbay ‘tumaa Xoossaa’ gidida, saluwan deꞌiya, siiqiya nu Aawaa, Yihoowa leemisuwaa polo hanotan kaallana.—Maz. 31:5.