Intte Aqo Deꞌoy Minonne Ufayssiyaagaa Gidanaadan Baaxetite
“GODAI keettaa keexxana xayikko, keexxiyaageeti coo mela daafuroosona.”—MAZ. 127:1a.
1-3. Aqo laggeti genccana koshshiyaabati aybee? (Ha huuphe yohuwaa doomettan deꞌiya misiliyaa xeella.)
UFAYSSIYA aqo deꞌuwan 38 laytta deꞌida issi ishay, “Intte aqo deꞌoy ushachanaadan wozanappe baaxetiyaaba gidikko, inttena Yihooway anjjana” yaagiis. Ee, aqo laggeti ufayttidi issippe deꞌananne meto wodiyankka issoy issuwaa maaddana danddayoosona.—Lee. 18:22.
2 SHin amarida hanotan azinaanne machee ‘bolli waayee’ gakkiyoogee erettidaagaa. (1 Qor. 7:28) Aybissi? Galla galla gakkiya metoy aqo deꞌuwaara gayttidaagan eti unꞌꞌettanaadan oottana danddayiyo gishshataassa. Azinaynne machiyaa nagarancha gidiyo gishshawu, issoy issuwaa lanccissiyaabaa oottana woy haasayana danddayoosona; qassi issoy issuwaara loꞌꞌo hanotan haasayanawu metootana danddayoosona. (Yaaq. 3:2, 5, 8) Daro aqo laggeti naata dichiiddi oosuwaakka oottiyo gishshawu, issi issiban metootoosona. Hegaadan unꞌꞌettiyoogeenne daafuriyoogee, issi issi aqo laggeti bantta issippetettaa minttanawu wodee xayanaadan oottana danddayees. Miishshan metootiyo wode, sahettiyo wode woy hara wolqqaama metoy gakkiyo wode, eti issoy issuwaa siiqanawunne bonchanawu metootana danddayoosona. Qassi shaaramuxiyoogaa, yeellaa xayiyoogaa, morkketettaa, palamaa, qanaatiyoogaa, hanqquwaanne ooyettiyoogaa mala “asatettaa oosoi” mino milatiya aqo deꞌuwaa moorana danddayees.—Gal. 5:19-21.
3 Hegaa bollikka, “wurssetta gallassi” deꞌiya asay bana siiqiyaagaanne Xoossaa ufayssennaba oottiyaagaa gidiyoogee aqo deꞌuwawu ajaajje. (2 Xim. 3:1-4) Qassi azinaynne machiyaa aqo deꞌuwaa laalanawu gixxi denddida iita morkkiyaa badamakka eqettana bessees. Kiitettida PHeexiroosi, “Xalahe halaqai, intte morkkee, mittiyo uraa koyidi, gudiya gaammuwaadan gudiiddi, intte lanqqiyan [yuuyees]” yaagiis.—1 PHe. 5:8; Ajj. 12:12.
4. Azinaynne machiyaa waanidi bantta aqo deꞌuwaa minttananne hegan ufayttana danddayiyoonaa?
4 Jaappaanen deꞌiya issi azinay hagaadan giis: “Issi wode tana miishshay keehi metiis. He wode taani ta keettaayeera haasayenna gishshawu, akka keehi unꞌꞌettaasu. Qassi, amarida wodiyaappe kase a keehi sahettaasu. Hegaappe denddidaagan nuuni issi issitoo ooyettoos.” Aqo deꞌuwan issi issi metoy merettiyoogee attenna; shin he metoy giigissana danddayennaba gidenna. Yihooway maaddin, azinaynne machiyaa bantta aqo deꞌuwaa minttananne hegan ufayttana danddayoosona. (Mazamure 127:1 nabbaba.) Minonne giiga aqo deꞌuwaa keexxanawu maaddiya, ayyaanaaban xuube mala gidida ichashubata ane hagaappe kaallidi beꞌoos. Qassi he xuubeti simintto mala gidida siiquwan waani ohettana danddayiyaakkokka beꞌana.
INTTE AQO DEꞌUWAN YIHOOWAY DEꞌANAADAN OOTTITE
5, 6. Azinaynne machiyaa bantta aqo deꞌuwan Yihooway deꞌanaadan ay oottana danddayiyoonaa?
5 Aqo deꞌoy minnanaadan oottiya waannabay, azinaykka machiyaakka Yihoowawu ammanettiyoogaanne ayyo haarettiyoogaa. (Eranchchaa 4:12 nabbaba.) Azinatinne machoti i siiquwan immido kaaletuwaa kaalliyoogan Yihooway eta aqo deꞌuwan deꞌanaadan oottana danddayoosona. Geeshsha Maxaafay, “Intte ushachchi woikko haddirssi simmiyo wode, guyyeera inttena, ‘Ogee hagaa; an biite’ yaagiya cenggurssaa intte siyana” yaagees. (Isi. 30:20, 21) Azinaynne machiyaa Xoossaa Qaalaa issippe nabbabiyoogan Yihoowa cenggurssaa “siyana” danddayoosona. (Maz. 1:1-3) Eti ufayssiyaanne ayyaanaaban minttettiya So Asaa Goynuwankka bantta aqo deꞌuwaa minttana danddayoosona. Galla galla issippe woossiyoogeekka aqo deꞌuwaa minttanawunne Seexaanaa alamiyaappe gakkiya qohuwaa eqettanawu maaddees.
Azinaynne machiyaa ayyaanaabaa issippe oottiyo wode Xoossaa, qassi issoy issuwaakka mintti siiqoosona (Mentto 5, 6 xeella)
6 Gerhart giyo ishay hagaadan giis: “Metuwaa gaasuwan woy issoy issuwaa qofaa akeekennaagaappe denddidaagan nuuni kaseegaadan ufayttennan aggiyo wode, Xoossaa Qaalay zoriyoobay nuuni danddayanchanne atto giyaageeta gidanaadan maaddiis. Ha eeshshati aqo deꞌuwan ufayttanawu keehi koshshiyaabata.” Azinaynne machiyaa ayyaanaabaa issippe oottiyo wode Xoossaa, qassi issoy issuwaakka mintti siiqoosona; yaatiyoogan Xoossay eta aqo deꞌuwan deꞌanaadan oottoosona.
AZINATOO MACHOTA SIIQUWAN AYSSITE
7. Azinati bantta aawatettaa waati kiyana koshshii?
7 Azinay ayssiyo ogee aqo deꞌuwaa minttanawunne hegan ufayttanawu keehi maaddees. Geeshsha Maxaafay, “Kiristtoosi attumaasa ubbaayyo huuphe . . . , attumaasi maccaasassi huuphe” yaagees. (1 Qor. 11:3) Ha xiqisiyan deꞌiya qofay, azinati bantta machota Kiristtoosi ba erissiyo ashkkarata oyqqido ogiyan oyqqana koshshiyoogaa yootees. Yesuusi meqetta iita gidennan, ubba wode siiqiyaagaa, keha, ashkkenne wozanappe kawuyyiyaagaa.—Maa. 11:28-30.
8. Azinay ba machiyaa a siiqanaadaaninne bonchanaadan ay oottana danddayii?
8 Kiristtaane gidida azinati bantta maccaasay bessiyaagaappe aaruwan bonchanaadan koyokkona. SHin bantta “maccaasati daafuranchcha mereta gidiyoogaa eridi,” eta hanotaa akeekidi, ‘eta bonchuwan’ oyqqana koyoosona. (1 PHe. 3:7) Asi deꞌiyoosan gidin eta naaꞌꞌaa xallay deꞌiyoosan gidin, azinay ba machiyo keha qaalan haasayissiyoogaaninne qaretan oyqqiyoogan ba machiyo xoqqu oottidi xeelliyoogaa bessees. (Lee. 31:28) Hegaadan siiquwan ayssiyoogee machiyaa ba azinaa siiqanaadaaninne bonchanaadan, qassi Xoossay eta aqo deꞌuwaa anjjanaadan oottees.
MACHOTOO ASHKKETETTAN HAARETTITE
9. Machiyaa waanada ashkketettan haarettana danddayay?
9 Yihoowa maaraa kaallidi a wozanappe siiqiyoogee nuuni ubbay nuna Yihoowa sinttan toochanaadan maaddees. (1 PHe. 5:6) Machiyaa Yihoowa bonchiyoogaannne ayyo haarettiyoogaa bessiyo issi ogee ba azinaara hashetiyoogaa. Geeshsha Maxaafay, “Maccaasatoo, ammaniya asau bessiyaagaadan, intte azinatuyyo haarettite” yaagees. (Qol. 3:18) Azinay kuuyiyo ubbabay machiyo ufayssennan aggana danddayees. SHin, i kuuyiyoobay Xoossaa higgiyaa phalqqennaba gidikko, haarettiya machiyaa ba azinaara hashetanawu koyawusu.—1 PHe. 3:1, 2.
10. Siiquwan haarettiyoogee keehi koshshiyaaba gididoy aybissee?
10 Yihooway aqo deꞌuwan macca asaayyo boncho maataa immiis; machiyaa ba azinaayyo ‘siiqo’ woykko ulo lagge. (Mil. 2:14) So asaara gayttidabaa kuuyiyo wode, a ba qofaanne baassi siyettiyaabaa bonchuwan yootiyoogan keehi maaddawusu; gidikkokka ba azinay kuuyiyoobaa maayawusu. Qassi, erancha gidida azinay issibaa kuuyanaappe kase ba machee qofaa akeekan siyees. (Lee. 31:10-31) Siiquwan haarettiyoogee so asay ufayssan, sarotettaaninne sigan deꞌanaadan maaddees; qassi azinaynne machiyaa Xoossay ufayttanaadan oottiyoogaa eriyo gishshawu, woppu giidi deꞌanaadan oottees.—Efi. 5:22.
ISSOY ISSUWAWU UBBATOO COO ATTO GIITE
11. Issoy issuwawu atto giyoogee keehippe koshshiyoy aybissee?
11 Aqo deꞌuwaa minttidi keexxanawu maaddiya xuube malabaappe issoy atto giyoogaa. Azinaynne machiyaa ‘issoy issuwaabaa danddayiyaabanne issoy issuwaa bolli hanqqettidobi deꞌikko, atto giyaaba’ gidikko eta aqo deꞌoy minnees. (Qol. 3:13) Qassi azinaynne machiyaa lancciyaa uluwan oyqqiyaabanne hara balay merettiyo wode hegaa gaasoyidi ubba wode ooyettiyaaba gidikko, aqo deꞌoy minnana danddayenna. Goday zaꞌiyoogee keettay moorettanaadan oottiyoogaadan, lancciyaa uluwan oyqqiyoogee nuuni haratuyyo atto gaanawu metootanaadan oottees. SHin, Yihooway eta atto giyoogaadan azinaynne machiyaakka issoy issuwawu atto giikko, eta aqo deꞌoy keehippe minnees.—Mik. 7:18, 19.
12. Siiqoy “daro nagaraa” waati kammii?
12 Tumu siiqoy ‘naaqettidobaa paydenna.’ Ubba, ‘siiqoy daro nagaraa kammees.’ (1 Qor. 13:4, 5; 1 PHeexiroosa 4:8 nabbaba.) Hegaa giyoogee, siiqoy aapputoo atto gaanaakko kuuyenna giyoogaa. Kiitettida PHeexiroosi issi ura aapputoo atto gaanaakko oychin, Yesuusi “laappun tammutoo laappuntto” atto gaana koshshiyoogaa yootiis. (Maa. 18:21, 22) Issi Kiristtaanee haratu naaquwaa ubba wode atto gaana koshshees.—Lee. 10:12.a
13. Issoy issuwawu atto gaanawu maaddiyaabay aybee?
13 Aneto giyo michiyaa hagaadan gaasu: “Aqo laggeti issoy issuwawu atto gaanawu koyennaba gidikko, issoy issuwaa lanccoosona, qassi issoy haraa ammanettokkona; hegee aqo deꞌuwawu ajaajje. Issoy issuwawu atto giyoogee aqo deꞌuwaa mintteesinne aqo laggeti siiqettanaadan oottees.” Galatiyaageetanne nashshiyaageeta gidiyoogee issoy issuwawu atto gaanawu keehi maaddees. Ne aqo laggiyaa ubba wode wozanappe galatiyaagaa gida. (Qol. 3:15) Hegaadan oottiyoogee, woppu giidi issippetettan deꞌanaadaaninne Xoossankka nashettanaadan maaddees.—Roo. 14:19.
ISSOY ISSUWAWU QOPPITENNE KEEHITE
14, 15. Yesuusi yootido, ubbasan erettiya maaray awugee, qassi hegee aqo deꞌuwaa minttanawu waati maaddii?
14 Hara asi nena siiquwaaninne bonchuwan oyqqanaadan koyiyoogee erettidaagaa. Hara asi ne qofaanne neeyyo siyettiyaabaa akeekiyo wode neeni ufayttiyoogee qoncce. SHin asay, “I ta bolli oottidoogaadan taani awu oottada aggana” giishin siyennan aggakka. Nuuni issi issitoo hegaadan gaana bessiyaabadan qoppikkokka, Geeshsha Maxaafay, “‘I tau oottidoogaadan, taani au oottana . . . ’ yaagoppa” gees. (Lee. 24:29) Metoy merettiyo wode waatidi hegaa loꞌꞌo hanotan giigissana danddayiyaakko Yesuusi yootiis. I, “Asi intteyyo oottanau intte dosiyoogaadan; haraukka hegaadan oottite” yaagidi yootidobay ubbasan deꞌiya asay eriyooba. (Luq. 6:31) Yesuusi, asay nuna oyqqanaadan koyiyo ogiyan nuuni eta oyqqanaadan yootiisippe aattin, eti nuna oyqqiyo ogiyan nuuni eta oyqqanaadan yootibeenna. Hegee nuuni aqo laggiyaappe koyiyoobaa ayyo oottana bessees giyoogaa.
15 Azinaynne machiyaa aqo laggiyaa qofaa loytti akeekidi bessiyaabaa oottiyo wode, eta aqo deꞌoy minnees. Tohossa Afirkkan deꞌiya issi azinay inne a machiyaa ubbatoo issoy issuwawu qoppiyaageetanne kehiyaageeta gidanawu baaxetiyoogaa yootiis. I, “Nuuni issi issitoo yiillottoos; shin hara asi nuna oyqqanaadan koyiyo ogiyan, hegeekka siiquwaaninne bonchuwan issoy issuwaa oyqqanawu baaxetoos” yaagiis.
16. Aqo laggeti issoy issuwaa waatana bessennee?
16 Ne aqo laggiyaa pacaa woy nena ufayssenna eeshshaa qiriyankka gidin haratuyyo yootoppa. Aqo deꞌoy goobay oonakko, cenggurssaa xoqqu oottidi haasayiyay oonakko woy keehi qohiyaabaa haasayiyay oonakko eranawu keesettiyo soho gidennaagaa hassayite. Nu ubbay nagarancha gidiyo gishshawu, issi issitoo harata yiilloyiyaabaa oottiyoogee attenna. Gidikkokka, azinay woy machiyaa issoy issuwaa karidi woy kawushshidi haasayanaadan, ubba iitidi sugerettanaadan woy shochanaadan oottiya ayba gaasoynne deꞌenna.—Leemiso 17:27; 31:26 nabbaba.
17. Azinay ba machiyo waati oyqqana bessii?
17 SHin issi issi wogan ba machiyo hariyaa kessi bukkiya azinay gooba asadan xeelettees; gidikkokka Geeshsha Maxaafay, “Wolqqaama asa gidiyoogaappe, hanqqettanau eesotenna asa gidiyoogee lo77o; daro katamata olidi oiqqiyoogaappe, asi ba huuphiyaa haariyoogee aadhdhees” yaagees. (Lee. 16:32) SHin issi asi ha saꞌan deꞌida asa ubbaappe aadhiya Yesuusa leemisuwaa kaallidi ba huuphiyaa haariya asa gidanawu minnana koshshees. Iitabaa haasayiyoogan woy shociyoogan ba machiyo qohiya uri, bawu Yihoowaara deꞌiya dabbotay duuxxanaadan koyiya laafa asa. Minonne xala asa gidida Daawiti, “Hanqqettite, shin intte hanqquwan nagaraa oottoppite. Hiixan zin77iyo wode, intte wozanaa qoritenne sirphphi giite” yaagiis.—Maz. 4:4.
“SIIQUWAA MAAYITE”
18. Ubbatoo siiquwaa bessana koshshiyoy aybissee?
18 Koyro Qoronttoosa 13:4-7 nabbaba. Siiqoy aqo deꞌuwan keehi koshshiya eeshsha. “Maarotettaa, qaretaa, kehatettaa, intte huuphiyaa kaushshiyoogaa, ashkketettaanne danddayaa maayite. Hegaa ubbaa bolli, ubbabaa issippe shiishshi qachchiya siiquwaa maayite.” (Qol. 3:12, 14) Azinaynne machiyaa ba shemppuwaa yarshshida Kiristtoosi bessidoogaa mala siiquwaa issoy issuwawu bessana koshshees; hegee aqo deꞌuwaa keexxiyo xuubeta gatti oyttiya simmintto mala. Aqo laggeti issoy haraa yiilloyiyo wode gidin, etappe issoy keehi sahettiyo wode gidin, miishshaa metuwaappe denddidaagan unꞌꞌettiyo wode gidin, bollotuura gayttidaagan eta metiyaabay gakkiyo wodekka gidin, siiqoy aqo deꞌoy minnanaadan oottees.
19, 20. (a) Azinaynne machiyaa bantta aqo deꞌoy minonne ufayssiyaagaa gidanaadan waatana danddayiyoonaa? (b) Kaalliya huuphe yohuwan ay beꞌanee?
19 Aqo deꞌoy ushachanaadan siiqoy, issoy issuwawu ammanettiyaageeta gidiyoogeenne wozanappe baaxetiyoogee keehi koshshiyaaba. Aqo laggeti metoy merettiyo wode shaahettanawu mule qoppana bessenna; ubba eti issoy issuwaa kaseegaappe aaruwan siiqanawu murttana koshshees. “Siiqoi mulekka xayenna” gishshawu, Yihoowawunne bantta aqo laggiyawu ammanettidi deꞌanawu murttida azinaynne machiyaa bantta metuwaa giigissoosona.—1 Qor. 13:8; Maa. 19:5, 6; Ibr. 13:4.
20 Ha “waissiya” wodiyan aqo deꞌoy minonne ufayssiyaagaa gidanaadan baaxetana koshshiyoogee qoncce. (2 Xim. 3:1) Gidikkokka, Yihooway maaddin minonne ufayssiya aqo deꞌuwaa keexxana danddayoos. SHin azinaynne machiyaa kandduwan shoraa xayida ha alamiyaa asaa qofaa eqettana bessees. Hagaappe kaalliya huuphe yohuwan qassi aqo laggeti issoy issuwaa ammanettennaadan oottiyaabaappe waani naagettana danddayiyaakko beꞌana.
a Aqo laggeti sigettanawunne issoy issuwawu atto gaanawu baaxetiyaaba gidikkokka, etappe issoy wodiraa laammiyaaba gidikko, ammanettida aqo laggee paraman shaahettanawu woy agganawu doorana danddayiyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. (Maa. 19:9) Naase 8, 1995, Inggilizetto Beegottite! maxeetiyan “Geeshsha Maxaafay Yootiyoobaa: Wodiraa Laammiyoogaa—Atto Gaana Koshshii, Koshshennee?” giyaagaa xeella.