Ammanuwaa Nuuni Minnanaadan Maaddiya Eeshshaa
AMMANOY gita wolqqaa nuussi immees. Leemisuwawu, Seexaanay ayyaanaaban nuna woranawu koyees, shin “xalahe halaqai dafidi yeddiyo wonddafiyaa tama ubbaa toissanau” ammanoy nuna maaddees. (Efi. 6:16) Nuussi ammanoy deꞌikko, dere keena gita metota genccana danddayoos. Yesuusi ba erissiyo ashkkaratussi hagaadan giis: “Intteyyo sanaafici giyo qii mittee aifee keena ammanoi de7iyaakko, intte ha deriyaa, ‘Hagaappe yaa shiiqa’ yaagiyaakko i shiiqana.” (Maa. 17:20) Ammanoy nuna ayyaanaaban minttana danddayiyo gishshawu, kaalliya oyshata yuushshi qoppana koshshees: Ammanoy aybee? Nu wozanaa hanotay nu ammanuwaa waatii? Nu ammanuwaa waati minttana danddayiyoo? Qassi nuuni oonan ammaniyoogaa bessana koshshii?—Roo. 4:3.
AMMANOY AYBEE?
Ammanoy Geeshsha Maxaafay giyoogaa ammaniyoogaa xalla gidenna; ayssi giikko, ‘xalahetikka Xoossay deꞌiyoogaa ammanoosona; yashshan kokkoroosona.’ (Yaaq. 2:19) Yaatin ammanoy aybee?
Qammaynne gallassay ubbatoo deꞌanaagaa nuuni ammanettiyoogaadan, Xoossaa Qaalay ubbatoo polettanaagaa ammanettoos
Geeshsha Maxaafay ammanuwawu naaꞌꞌu ginati deꞌiyoogaa qonccissees. Koyruwan, “ammanoy hidootidobaa ammanettidi naagiyoogaa.” (Ibr. 11:1a, NW) Neessi ammanoy deꞌikko, Yihooway yootiyo ubbabay tumanne polettanabaa gidiyoogaa minttada ammanaasa. Leemisuwawu, Yihooway Israaꞌeelatussi hagaadan giis: “Taani gallassaaranne qammaara maachchaa maacettaas; he maachchan eti banttau keerettida wodiyan simerettoosona. He gallassaanne qammaa maachchaa intte laammanau danddayikko, taani a zariyaappe kawotaa araatan uttana asi mulekka xayennaadan, ta ashkkaraa Daawitaara maacettido maachchaa laammana.” (Erm. 33:20, 21) Saluwan away kiyiyoogaanne wulliyoogaa aggin, qammaynne gallassay xayaneeshsha gaada yayyay? Biittay awa ayfiyaa yuuyanaadan oottiya mereta higgiyaa neeni sirana xayikko, he higgeta Medhdhidaagee ba qaalaa polanaagaa neeni sirana koshshii? Sirana koshshenna!—Isi. 55:10, 11; Maa. 5:18.
Naaꞌꞌanttuwan, ammanoy “be7anau danddayennabaa erissiyaagaa.” Ammanoy ayfiyan beettennabay tumuppe deꞌiyoogaa “erissiyaagaa” woy ‘ammanttiya naqaasha’ geetettidoogaa akeeka. (Ibr. 11:1b) Neeni ayfiyan beꞌana danddayennabaa ammaniyoogaa bessiya issi leemisoy aybee? Guutta naꞌay nena ‘Carkkoy deꞌiyoogaa neeni aybin erana danddayay?’ yaagi oychchikko shin? Neeni carkkuwaa mule beꞌana xayikkonne, carkkoy deꞌiyoogaa naꞌay akeekanaadan maaddanawu, carkkoy oottiyoobaanne hegaa mala beettiya naqaashata goꞌettada yootaasa. Issi naꞌay he naqaashan ammanikko, I beꞌenna harabaykka deꞌiyoogaa ammanees. Hegaadankka, ammanoy qoncce naqaashay denddo gididobaa.—Roo. 1:20.
SUURE WOZANAY DEꞌANA KOSHSHEES
Ammanuwawu denddoy naqaasha gidiyo gishshawu, issi asassi ammanoy deꞌana mala, I ‘tumatettaa [“suure,” NW] eraa’ erana koshshees. (1 Xim. 2:4) SHin era xallay gidenna. Kiitettida PHawuloosi, ‘Asi ba wozanan ammanees’ yaagiis. (Roo. 10:10) Issi asi tumaa ammaniyoogaa xalla gidennan, hegaa nashshana koshshees. Yaatiyoogee I ammanuwaa oosuwan bessanaadan, hegeekka tumaara maayiyaabaa oottanaadan A denttettees. (Yaaq. 2:20) Tumaa wozanappe nashshenna issi asi, naqaashaa ixxana danddayees; ayssi giikko, I ba ammanuwaa laammanawu koyenna woy ba dooridobaa oottanawu koyees. (2 PHe. 3:3, 4; Yih. 18) Beni wode, maalaalissiyaabaa beꞌida ubbay ammanibeennay hegaassa. (Qoo. 14:11; Yoh. 12:37) Tuma gididabaa siiqiya asa xallaassi, ammanoy deꞌana mala Xoossaa ayyaanay maaddees.—Gal. 5:22; 2 Tas. 2:10, 11.
DAAWITI BA AMMANUWAA WAATI MINTTIDEE?
Mino ammanoy deꞌiyoogeetu giddon Kawuwaa Daawitikka deꞌees. (Ibr. 11:32, 33) SHin, Daawitantta son mino ammanoy deꞌiyoy ubbaassa gidenna. Leemisuwawu, Daawita ishanttuppe bayray Eliꞌaabi, Gooliyaada naasiyawu Daawitee hanqqettidoy iita qofay denttettiina giido wode, ammanoy baynnaagaa bessiis. (1 Sam. 17:26-28) Ammanuwaara yelettiya woy bana yelidaageetuppe hegaa laattiya ooninne baynna gishshawu, Daawiti Xoossaara dabbotidoogan ammaniis.
Daawiti hegaa mala mino ammanoy assi deꞌanawu waani danddayidaakko Mazamure 27n qonccissiis. (Paydo 1) Daawiti ba deꞌuwan kase hanidabaanne Yihooway A morkketa waatidaakko wotti dentti qoppiis. (Paydo 2, 3) I Yihooway giigissido gayttiyo dunkkaaniyaa wozanappe nashshiis. (Paydo 4) Daawiti ba mala ammaniyaageetuura gayttiyo dunkkaaniyan Xoossawu goynniis. (Paydo 6) I woosan Yihoowa wozanappe koyiis. (Paydo 7, 8) Daawitee Xoossaa ogiyaa tamaaranawukka koyiis. (Paydo 11) Ammanoy ayyo keehi koshshiyo gishshawu Daawiti, “Ammanoy baynnaakko taani waananee?” yaagidi oychchiis.—Paydo 13, NW.
NE AMMANUWAA WAATA MINTTANA DANDDAYAY?
Mazamure 27n qonccida qofaynne meezee neeyyo deꞌikko, neeyyookka Daawiteegaa mala ammanoy deꞌana danddayees. Ammanuwawu denddoy suure eraa gidiyo gishshawu, Xoossaa Qaalaanne Geeshsha Maxaafaa qofay deꞌiyo xuufeta neeni loytta xannaꞌikko, Xoossaa ayyaanaa ayfiyaa macara gidida ammanuwaa ayfanaagee metenna. (Maz. 1:2, 3) Xannaꞌiyo wode takki gaada wotta dentta qoppa. Xannaꞌiyoobaa wotti dentti qoppiyaaba gidikko, Yihoowa wozanappe nashshoos. Neeni Yihoowa wozanappe nashshiyo gishshawu, gubaaꞌiyan awu goynniyoogaaninne ne hidootaa haratussi yootiyoogan ammanuwaa oosuwan bessanawu keehi koyana. (Ibr. 10:23-25) Qassi nuuni ‘salettennan woossikko’ ammanoy deꞌiyoogaa bessoos. (Luq. 18:1-8) Hegaa gishshawu, Yihooway ‘intteyyo qoppiyoogaa’ ammanettidi, “ubba wode Xoossaa woossite.” (1 Tas. 5:17; 1 PHe. 5:7) Ammanoy nuna oosuwawu denttettees, qassi oosoy nu ammanuwaa minttees.—Yaaq. 2:22.
YESUUSAN AMMANIYOOGAA OOSUWAN BESSA
Hayqqanaappe kase qammi, Yesuusi ba erissiyo ashkkaratussi, “Xoossaa ammanite; tanakka ammanite” yaagiis. (Yoh. 14:1) Hegaassi nuuni Yihoowa xalla gidennan, Yesuusakka ammaniyoogaa bessana koshshees. Yesuusan ammaniyoogaa waati bessana danddayiyoo? Ane heezzu ogeta beꞌoos.
Yesuusan ammaniyoogaa bessiyoogaa giyoogee woygiyoogee?
Koyruwan, wozoy Yihooway neessi immidoba gidiyoogaa qoppa. Kiitettida PHawuloosi hagaadan giis, “Taani ha77i de7iyo de7oi, tana siiqidi, ta gishshau, ba huuphiyaa immida Xoossaa Na7an de7iya ammanuwaana.” (Gal. 2:20) Neeni Yesuusan ammaniyoogaa oosuwan bessiyaaba gidikko, wozoy nena maaddana danddayiyoogaa, ne nagaraa atto giissiyaaba gidiyoogaa, merinaa deꞌuwaa demissiyoogaanne Xoossay nena siiqiyoogawu gita naqaasha gidiyoogaa minttada ammanana danddayaasa. (Roo. 8:32, 38, 39; Efi. 1:7) Wozoy nena maaddanaagaa neeni tumuppe ammaniyaaba gidikko, ne hanotan zilꞌꞌettakka.—2 Tas. 2:16, 17.
Naaꞌꞌanttuwan, Yesuusa yarshshuwaa baggaara woosan Yihoowakko shiiqa. “Nuna koshshiyo wode maaddiya maarotettaa ekkanaunne aaro kehatettaa demmanau,” wozuwaa gaasuwan woosan Yihoowakko ‘yayyennan shiiqana’ danddayoos. (Ibr. 4:15, 16; 10:19-22) Woosay nagaran paacettiyoogaa eqettanawu nuuni murttidaageeta gidanaadan oottees.—Luq. 22:40.
Heezzanttuwan, Yesuusawu azazetta. Kiitettida Yohaannisi hagaadan giis: “Na7aa ammaniya urau merinaa de7oi de7ees; shin Na7aa ammanennaagaa bolli Xoossaa hanqqoi de7anaagaappe attin, i de7o be7enna.” (Yoh. 3:36) Yohaannisi ammanoy azazettennan ixxiyoogaappe dummatiyoogaa yootiis. Yaatiyo gishshawu, neeni Yesuusawu azazettiyo wode, an ammaniyoogaa bessaasa. Neeni ‘Kiristtoosa higgiyaa,’ woy qassi I tamaarissidobaanne azazidobaa ubbaa kaalliyoogan Yesuusawu azazettaasa. (Gal. 6:2) Yesuusi ‘ammanettida wozannaama ashkkaraa’ baggaara immiyo kaaletuwaa kaalliyoogankka Yesuusawu azazettaasa. (Maa. 24:45) Yesuusawu azazettiyoogan, beetaadan qohiyaanne yashshiya metota genccanawu mino gidaasa.—Luq. 6:47, 48.
“UBBAAPPE AADHDHIYA GEESHSHA AMMANUWAN INTTE HUUPHIYAA KEEXXITE”
Issitoo issi bitanee Yesuusa hagaadan giis: “Taani ammanais; shin gujja ammananaadan, tana maaddarkkii.” (Mar. 9:24) Assi guutta ammanoy deꞌees, shin I gujo ammanoy koshshiyoogaa eriya ashkke asa. Nu ubbawukka, ha bitaniyaadan gujo ammanoy issi wode koshshees. Qassi nu ubbaykka haꞌꞌi nu ammanuwaa minttana danddayoos. Xoossaa Qaalaa xannaꞌiyoonne wotti dentti qoppiyo wode, nu ammanoy minniyoogaa akeekida, hegee nuuni Yihoowa keehi nashshanaadan oottees. Nuuni nu mala Kiristtaanetuura Yihoowawu goynniyo wode, nu hidootaabaa haratussi yootiyo wodenne woosan gencciyo wodekka nu ammanoy minnees. Hegaa bollikka, nu ammanoy mino gidikko, ubbaappe aadhdhiya woytuwaa nuuni ekkana. Xoossaa Qaalay nuna hagaadan zorees: “Ta dabbotoo, ubbaappe aadhdhiya geeshsha ammanuwan intte huuphiyaa keexxite; . . . intte huuphiyaa Xoossaa siiquwan wottite.”—Yih. 20, 21.