DEꞌUWAN HANIDABAA
Loꞌꞌo Leemiso Gididaageetuppe Tamaaridoogee Tawu Daro Anjjuwaa Demissiis
TAANI haggaazanawu yelagatettan keehi metootaas. Taani gitaa gidido wode, oottana danddayikke gaada qoppiyo oosoti tawu imettidosona. Taani ubba wode haggaazuwan aattido 58 layttatun yashshaa xoonada gita anjjuwaa demmanaadan maaddida loꞌꞌo leemiso gidida amarida asatubaa ane intteyyo yootays.
Taani Kanaadan Paransaaye Qaalaa haasayiya Kuwebeeke giyoosan, Kuwebeeke Kataman yelettaas. Ta aaway Luwisinne ta aayyiyaa Zeeliya taayyo daro keha, qassi tana keehi siiqoosona. Ta aaway dungguuxanne nabbabiyoogaa dosiya asa. Taani xaafiyoogaa dosays; qassi wodeppe gaazeexaa xaafiya ura gidanawu koyaas.
Taayyo layttay 12 heera gidido wode, ta aawaara oottiya Rodolf Sozi ba laggiyaara nu soo yiis. Eti Yihoowa Markkata. Taani Yihoowa Markkatubaa darin erikke; ubba qassi eta haymaanootiyaa dosikke. SHin, eti Geeshsha Maxaafaa goꞌettidi kehatettaaninne ammanttiya ogiyan nu oyshata zaaridoogee tana maalaalissiis. Ta aawaykka ta aayyiyaakka maalaalettido gishshawu nuuni Geeshsha Maxaafaa xannaꞌanawu eeno giida.
He wode taani Kaatolike timirtte keettan tamaarays. Issi issitoo, tanaara tamaariyaageetuura Geeshsha Maxaafaappe tamaaridobaa tobbays. Guyyeppe, qeese gidida nu asttamaareti nu tobbidobaa siyidosona. Taani yootiyoobay worddo gidiyoogaa bessanawu Geeshsha Maxaafaa goꞌettiyoogaa aggidi, kifile naatu ubbaa sinttan tana makkalanchcha giidi etappe issoy mootiis! Hegee tana keehi hirggissida wode gidikkonne loꞌꞌo ayfiyaa demissiis; ayssi giikko, timirtte keettan imettiya haymaanoote timirttee Geeshsha Maxaafaara maayettennaagaa taani akeekanaadan maaddiis. Taani he timirtte keettaappe kiyana bessiyoogaa akeekaas. Ta aayyiyaanne ta aaway eeno gin hara timirtte keettaa gelaas.
HAGGAAZUWAN UFAYTTIYOOGAA TAMAARAAS
Geeshsha Maxaafaa aggennan xannaꞌaas; shin sooppe soo baada haggaazanawu yayyiyo gishshawu ayyaanaaban darin diccabeykke. Kaatolike Woosa Keettay keehi wolqqaama, qassi nu sabbakiyo oosuwaa daroppe eqettees. Kuwebeeke Polotikaa aysuwaa kaalettiya Mooris Duplesisi woosa keettawu exatees. I maaddin, deree denddidi Yihoowa Markkata unꞌꞌettiis, ubba qassi keehi qohiis. He wode, Yihoowa Markkati sabbakanawu keehi xala gidana koshshiis.
Giiliyaade Timirtte Keettaappe 9tta kayan anjjettida Joon Reyi yashshaa xoonanaadan tana maaddiis. Oosuwaa loytti meezetida Jooni ashkkenne shiiqanawu yashshennaagaa. I tana sittan darin zorenna, shin A loꞌꞌo leemisuwaappe darobaa tamaaraas. Jooni Paransaaye qaalaa haasayanawu metootees; hegaa gishshawu taani darotoo haggaazuwaa aara kiyada he qaalan A maaddaas. Taani Joonaara issippe wodiyaa aattidoogee Yihoowa Markka gidanawu wurssettan kuuyanaadan tana maaddiis. Taani Yihoowa Markkatuura koyro gayttoosappe tammu layttay aadhdhi simmin, Uddufune 26, 1951n, xammaqettaas.
Joon Reyi (A) loꞌꞌo leemiso gidiyoogan taani sooppe soo baada haggaazanawu yayyiyoogaa xoonanaadan tana (B) maaddiis
Kuwebeeke Kataman, nu qeeri gubaaꞌiyan deꞌiyaageetuppe dariya baggay aqinye. Eta loꞌꞌo leemisoy taanikka aqinye gidanaadan denttettiis. He wode, nuuni Geeshsha Maxaafaa xalaalaa goꞌettidi sooppe soo sabbakoos. Xuufeta goꞌettennan, Geeshsha Maxaafaa loytti goꞌettana koshshiis. Hegaa gishshawu, tumawu exatanawu Geeshsha Maxaafaa xiqiseta loytta meezetana mala minna oottaas. SHin, daroti Kaatolike Woosa Keettay paqqadenna Geeshsha Maxaafaa birshshettaa awugaanne nabbabanawu koyokkona.
Nu gubaaꞌiyan deꞌiya ammanettida Simon Etiro geetettiya michchiyo 1952n ekkaas. Nuuni Montiryaalen deꞌanawu biidi issi laytta giddon nu macca naꞌiyo Liizo yelida. Taani Simono ekkanaappe guuttaa kasetada aqinyetettaa aggikkonne, nu so asay issippe gubaaꞌiyan nuussi danddayettida ubbabaa oottana mala Simonanne taani sima deꞌuwaa deꞌanawu baaxetida.
Taani zaarettada aqinyetettaabaa loytta qoppanaashin tammu layttay aadhdhiis. Cimatussi giigida Kawotettaa Haggaazuwaa Timirtte Keettaa 1962n, Kanaada Beeteelen issi aginaa tamaariyo wode, Kamel Waalet giyo ishaara issi kifiliyan aqoos. Kameli minnidi haggaaziyoogee, ubba qassi I machchidi yelida ura gidiyo gishshawu, tana maalaalissiis. He wode, Kuwebeeken naꞌa dichchiiddi aqinye gididi haggaaziya ishanttinne michchontti keehi guutta; gidikkonne Kamela halchchoy hegaa. Nuuni issippe takkido wodiyan, ta hanotaa qoppanaadan I tana minttettiis. Amarida aginaappe simmin, zaarettada aqinye gidada haggaazana danddayiyoogaa akeekaas. Issoti issoti taani loꞌꞌobaa kuuyabeennabadan qoppidosona; gidikkonne taani kaseegaappe aaruwan sabbakanaadan Yihooway tana maaddanaagaa ammanettido gishshawu zaarettada aqinye gidaas.
DUMMA AQINYE GIDIDI KUWEBEEKE KATAMAA SIMMIDA
Simonanne taani daro layttawu haggaazido, nu yelettido Kuwebeeke Kataman dumma aqinye gididi haggaazanaadan 1964n sunttettida. He wode, sabbakiyo oosoy kaseegaappe loꞌꞌo gidikkonne, issi issi asay nuna eqettiis.
Issi wode, Qeeraa galla saateppe guyyiyan, Kuwebeeke Katamaa heeran deꞌiya Sent-Meri giyo guutta kataman tana qachchidosona. Taani paqqadissennan sooppe soo baada sabbakido gishshawu issi polisee tana polis xaabiyaa efiidi qachchiis. Guyyeppe, Bayarzhon giyo, keehi yashshiya daannaa sintti shiiqaas. Ta abukaatoy oonakko I tana oychchiis. Erettida abukaato Yihoowa Markkaa, Glen Hawaa gidiyoogaa taani awu yootido wode, I keehi dagammidi, “CHii, chii! A gidoppo!” yaagiis. He wode Glen Hawi pirdda keettan Yihoowa Markkatussi mootettidi shatimmiyoogan keehi erettees. Mootoy attidoogaa pirdda keettay sohuwaara tawu yootiis.
Kuwebeeken nu oosuwaa asay eqettiyoogee shiiquwaa shiiqanawu injjetiya keettaa keraa ekkanawu nuuni metootanaadankka oottiis. Nu guutta gubaaꞌee hoꞌꞌettiyoobi baynna issi ceega garaaje xallaa demmiis. Keehi meeggiya balgguwan ishantti nadaajiyan keettaa hoꞌettiyo miishshaa goꞌettoosona. Nuuni issoy issuwawu minttettiyaabaa yootanawu, darotoo shiiqoy doommanaappe amarida saatiyaa kasetidi he miishshaa yuuyi aadhdhidi shiiqi uttoos.
Aadhdhida daro layttatun sabbakiyo oosoy loꞌꞌi ayfidoogaa beꞌiyoogee keehi ufayssees. He wode, 1965 heeran Kuwebeeke Katamaa heeran, Kot Nor giyo heeraaninne abbaa giddo gelida Gasppe giyo heeran amarida guutta gubaaꞌeti deꞌoosona. Ha wodiyan, he heeratun naaꞌꞌu woradaappe dariya gubaaꞌeti deꞌoosona; qassi ishantti keehi loꞌꞌiya SHiiquwaa Addaraashan shiiqoosona.
YUUYIDI XOMOOSIYO OOSUWAWU SHOOBETTIDA
Taani 1977n, yuuyidi xomoosiyaageetussi giigida shiiquwan Kanaadan Toronto kataman shiiqaas
Simonanne taani 1970n woradaa oosuwaa oottanaadan shoobettida. Hegaappe simmin, 1973n awuraajjaa oosuwaa oottanaadan maddabettida. Yuuyidi xomoosiyo oosuwaa oottida Loriye Somiyerenneb Devid Ispilenec mala kaymida ishatuppe he layttatun darobaa tamaaraas. Gita shiiqotu ubbaappe simmin, waatidi loytti tamaarissanakko Devidinne taani issoy issuwawu qofaa yootoos. Devidi issi wode taayyo yootidobaa hassayays: “Liyonsaa, ne wurssetta haasayaa dosaas. Hegee loꞌꞌo; shin tana gidiyaakko he ubba qofaappe heezzu haasayaa kessana!” Taani keehi daro qofaa he haasayan qonccissaas. Taani qanttan qonccissana koshshiyoogaa tamaarana koshshiis.
Kanaada biittawu arshsho baggan deꞌiya dumma dumma katamatun sabbakaas
Awuraajjaa xomoosiyaageetu aawatettay woradaa xomoosiyaageeta minttettiyoogaa. SHin, Kuwebeeken aassiya daroti tana loytti eroosona. Taani woradata xomoosiyo wode eti darotoo tanaara haggaazanawu koyoosona. Etaara haggaaziyoogee ufayssiyaaba gidikkonne, taani woradaa xomoosiya ishaara bessiyaagaadan wodiyaa aattabeykke. Issi wode, woradaa xomoosiya siiqiya ishay hagaadan giidi tana hassayissiis: “Neeni wodiyaa bazzada ishantta minttettiyoogee loꞌꞌo; shin ha saaminttan neeni tana minttettanawu yiidoogaa dogoppa. Taayyookka minttettoy koshshees!” Ha keha zoriyaappe taani darobaa tamaaraas.
Qoppibeennabaynne keehi azzanttidabay 1976n tana gakkiis. Ta siiqo machchiyaa Simona keehi harggada hayqqaasu. A ba goꞌꞌaa agga bayiyoonne Yihoowa keehi siiqiyo gishshawu, daro loꞌꞌo machcho. Taani minnada haggaazidoogee azzaniyoogaa genccanaadan maaddiis; qassi he metiya wodiyan Yihooway tana maaddido gishshawu A galatays. Guyyeppe, taani Kuwebeeken aassiyaageeti keehi koshshiyoosan haggaazanawu yiida, Inggilizettuwaa haasayiya mino aqinyiyo Karelen Eliyeto giyo michchiyo ekkaas. Karelena ooninne yayyennan haasayissiyo asa; ubba qassi A yayyiyaageetanne boorasiyaageeta wozanappe maaddiya michcho. Yuuyidi xomoosiyo oosuwaa A tanaara oottiyoogan tana keehi maaddaasu.
KEEHI UFAYSSIYA WODIYAA
Ichchashe 1978n, Aqinyetettaa Haggaazuwaa Timirtte Keettay Kuwebeeken doomettin, yan tamaarissanaadan taani oyshettaas. Tamaaranawu giigidabay taassikka tamaaretuugaadan oorattaba gidiyo gishshawu, taani keehi yayyaas. Ta tamaarissido he koyro tamaaretu giddon meezee deꞌiyo daro aqinyeti deꞌiyoogee ufayssiyaaba. Taani asttamaare gidikkokka, tamaaretuppe darobaa tamaaraas!
Guyyeppe, 1978n, Montiryaalen Olimpike Isttaadeemiyan “Xooniya Ammanuwaa” giya gita shiiquwaa shiiqida. Hegaa mala, 80,000ppe dariya asay shiiqido gita shiiqo Kuwebeeken kase shiiqi erokko. Taani shiiquwaa wode Oduwaa Kifiliyan oottanaadan maddabettaas. Taani gaazeexaa giigissiya darotuura haasayaas; qassi eti nubaa ufayssiya darobaa xaafidoogaa beꞌada keehi ufayttaas. Eti televizhiiniyaaninne eraadooniyan 20ppe dariya saatiyawu nuna oychchiiddi haasayissidosona; qassi darobaa xaafidi attamissidosona. Hegaappe denddidaagan, daro asay Yihoowabaanne A asabaa loyttidi eriis.
HARA QAALAN OORATTA OOSUWAA
Tawu 1996n darobay laamettiis. Taani xammaqettoosappe doommada Paransaaye qaalan haggaaza simmada, Tornoto katamaa heeran, Inggilizettuwaa goꞌettiya woradan haggaazanaadan maddabettaas. Taani hegaa danddayennabadan qoppaas; qassi taani Inggilizettuwaa loytta haasayenna gishshawu shiiqotun haasayanawu keehi yayyaas. Taani darotoo Yihoowakko woossana koshshiis; qassi an keehi ammanettaas.
He woradan haggaazuwaa doommanaappe kase keehi yayyaas; shin haꞌꞌi, Tornoto katamaa heeran keehi ufayssiya naaꞌꞌu laytta haggaazidoogan keehi ufayttaas gaana danddayays. Taani Inggilizettuwaa loytta haasayanaadan Karelena tana danddayan keehi maaddaasu; qassi ishantti keehi maaddidosonanne minttettidosona. Nuuni sohuwaara darotuura laggetida.
Taani Qeeraanne Woggaa shiiqiyo woradaa shiiquwawu giigettanawu darobaa oottays. Hegaa bollikka, taani darotoo Arbba omarssi issi saate gidiyaagaa sooppe soo baada haggaazays. Issoti issoti, ‘Qeeraanne Woggaa woradaa shiiquwan neessi oosoy daro shin aybissi Arbba galla haggaazay?’ yaagoosona. Gidikkonne, haggaazuwan demmiyo asaara ufayssiyaabaa haasayiyoogee minttettees. Ha wodiyankka, taani sabbakada simmiyo wode ubbatoo keehi ufayttays.
Karelenanne taani 1998n Montiryaalen dumma aqinye gididi maddabettida. Daro layttawu, dabaaban markkattiyo dumma hanotaa giigissiyoonne asay Yihoowa Markkatubaa qoppiyo bala qofaa suurissanawu oduwaa giigissiyaageetuura gayttidaba ta oottaas. Ha wodiyan, Karelenanne taani Geeshsha Maxaafaabaa tamaaranawu keehi koyiya harasaappe mati Kanaada biittaa yiida asatuyyo sabbakiyoogan ufayttoos.
Ta machchee Kareleniira
Taani aadhdhida 68 layttawu xammaqettida Yihoowawu haggaaziyaagaa gididoogaa wotta dentta qoppiyo wode tumu anjjettaas. Sabbakiyoogan ufayttiyoogaa meezetada daro asay tumaa eranaadan maaddido gishshawu, taani keehi ufayttays. Ta naꞌiya Liizanne I keettaaway bantta naata dichchi simmidi, ubba wode aqinye gididi haggaazoosona. A aggennan minnada haggaaziyoogaa beꞌiyoogee tana ufayssees. Tawu loꞌꞌo leemiso gidida, qassi taani Yihoowaara dabbotaa minttanaadaaninne dumma dumma ogiyan ayyo haggaazanaadan maaddida Kiristtaaneta keehi galatays. Dirijjitee nuna oychchiyoobaa nuuni aggennan oottana danddayiyoy Yihooway immiyo geeshsha ayyaanaa wolqqan ammanettiyoogaa xallaana gidiyoogaa taani akeekaas. (Maz. 51:11) Yihooway ba sunttaa sabbiyo gita maataa tawu immido gishshawu A ubbatoo galatays!—Maz. 54:6.
a W. Glen Hawa deꞌuwan hanidabaa, Hosppune, 22, 2000 Beegottite! (Inggilizettuwaa) maxeetiyan “Olay Xoossaagaappe Attin, Intteegaa Gidenna” giyaagaa xeella.
b Loriye Somiyere deꞌuwan hanidabaa, Hidaare, 15, 1976 Wochiyo Keelan (Inggilizettuwaa), “Taani Baaxetana Koshshiyo Alꞌꞌobaa Demmaas” giya huuphe yohuwaa xeella.
c Devid Ispleni Yihoowa Markkata Bolla Gididi Heemmiyaagaa yara gididi haggaazees.