DEꞌUWAN HANIDABAA
Nu Gita Asttamaariyappe Nu Deꞌo Laytta Ubban Tamaaridobaa
OLA miishshaa gixxida wotaaddarati ogiyan qoriyogaa, eqettiyageeti ogiya gorddidi tamaa yeddiyogaa, wolqqaama gotiya, olaanne sooppe baqatiyogaa. Ta machchiyanne taani aqinye gididi haggaaziyo wodenne misoone gididi oottiyo wode, nuna gakkida iitabatuppe hageeti amaridaageeta. Gidikkokka, nuuni nu deꞌuwan kuuyidobaa aybiininne laammokko! Nu deꞌo laytta ubban Yihooway nuna maaddiisinne anjjiis. Qassi I nu Gita Asttamaariya gidiyo gishshawu, keehi koshshiyabaa nuna tamaarissiis.—Iyy. 36:22; Isi. 30:20.
TANA YELIDAAGEETI TAAYYO LEEMISO GIDIDOSONA
Tana yelidaageeti 1957 heeran, Xaaliyappe Kanaadan Saskechewan deꞌiya Kindersele biidosona. Hegaappe simmin sohuwara eti tumaa tamaaridosona; qassi hegee nu deꞌuwan waannaba gidiis. Taani naatettan nu so asaara adussa saatiya haggaaziyo gishshawu, tawu layttay hosppuna gidido wode “kaafiya aqinye” gidaas gaada issi issitoo qiriyan haasayiyogaa taani hassayays!
Nu so asaara, 1966 heeran
Tana yelidaageeti hiyyeesa gidikkokka, Yihoowabaa kaseyanawu bantta goꞌꞌaa aggibayiyogan loꞌꞌo leemiso gididosona. Leemisuwawu, eti 1963n Amarkkan, Kaliforniyan, Pasadena giyosan dumma dumma biittaappe yiidaageeti shiiqido gita shiiquwa baanawu banttawu gidiya miishshaa demmanaayyo banttawu deꞌiyabaappe darobaa bayzzidosona. Nuuni 1972n 1,000 kilo meetire gidiyagaa manddaridi Kanaadan, British Kolombbiyan deꞌiya Tiriyale giyosan Xaaletto doonaa haasayiya asawu markkattanawu biida. Ta aaway issi gita suuqiyan geeshshiyagaanne moorettida issi issibaa giigissiyagaa gididi oottiis. I ayyaanaabaa kaseyanawu daro miishshaa demissiya oosota ixxiis.
Tana yelidaageeti taayyo, ta ishaayyonne ta michchonttuyyo loꞌꞌo leemiso gidido gishshawu keehi galatays. Eta leemisoy taani Yihoowa haggaazuwan demmido loohissuwawu denddo gidiis. Taani ta deꞌo laytta ubban dogennabaa eti tana tamaarissidosona: Taani Kawotettaabaa kaseyikko Yihooway tawu koshshiyabaa kunttana.—Mat. 6:33.
UBBA WODE HAGGAAZUWA DOOMMIDA
Ayyaanaabaa halchchoy deꞌiyonne keehi puulanchcha gidida Deebo 1980n ekkaas. Nuuni ubba wode haggaazuwa doommanawu koyido gishshawu, nu bullachchay aadhdhin heezzu aginappe simmin Deeba aqinye gidaasu. Nuuni aqo oyqqin issi layttaappe simmin maadoy koshshiyo guutta galchchaa biida; qassi yan taani iigaadan aqinye gidaas.
Nu bullachchaa gallassi, 1980
Guyyeppe nu haggaazuwan ufayssaa demmibeenna gishshawu, aggidi baanawu kuuyida. Shin woradaa xomoosiya ishaara koyro haasayida. I nuussi siiquwan gidikkokka, qoncciyan hagaadan giis: “Intte metuwawu gaasoy inttena. Intte intte metuwa xalla qoppeeta. Shin intte loꞌꞌobata qoppikko hegeeta demmeeta.” Nuussi koshshida zoree hagaa. (Maz. 141:5) Qassi nuuni he zoriya oosuwan peeshshidi ufayssiya darobaa sohuwara akeekida. Yelagatanne ammanenna aqo laggeti deꞌiyo amaridaageeta gujjin, galchchan deꞌiya daroti Yihoowawu loytti haggaazanawu koyidosona. Nuuni gitabaa tamaarida. Waayissiyaba milatana danddayiya hanotan loꞌꞌobaa koyiyogaanne hanotaa giigissanaashin Yihoowa naagiyogaa tamaarida. (Mik. 7:7) Nuuni zaarettidi ufayttida; qassi nu hanotay giigiis.
Nuuni koyro tamaarido aqinyetu timirtte keettan nuna tamaarissidaageeti hara biittatun haggaazidosona. Eti nuna misileta bessidoogee, qassi eta gakkida metotanne eti demmido anjjota nuussi yootidoogee misoone gididi haggaazanawu koyanaadan nuna denttettiis. Hegaa gishshawu nuuni misoone gidanawu halchchuwa kessida.
British Kolombbiyan Shiiquwa Addaraashan, 1983
Nuuni he halchchuwa polanawu, 1984n British Kolombbiyappe 4,000 kilo meetiriyappe daruwa haakkiya Paransaayetto doonay haasayettiyo Kuwibeke biida. Nuuni yan ooratta wogaanne doonaa tamaarana koshshiis. Nuussi meto gidida harabay darotoo gidiya miishshi baynnaagaa. Issi wode, nuuni issi goshshanchchay paqqadin A gaden attida donuwa ekkidi maana koshshiis. Deeba he donuwa dumma dumma ogiyan malꞌꞌettada kattawusu! Ha metoti deꞌishinkka, nuuni ufayssan genccanawu nuussi danddayettida ubbabaa oottida. Hegaa bollikka, Yihooway nuussi koshshiyabaa kunttiyogaa akeekida.—Maz. 64:10.
Issi gallassi nuuni qoppennan nuussi silkkee dawalettiis. Nuuni Kanaada Beeteelen haggaazanaadan shoobettida. Nuuni Giiliyade Timirtte Keettan tamaaranawu qitsiya kunttido gishshawu, Beeteelen haggaazanawu shoobettidoogan ufayttikkokka, azzanida. Shin nuuni shoobiya ekkida. Nuuni yaa gakkido wode, Macara Biiruwa Konttiya yara gidida Ishaa Keneez Litila, “Nuuni Giiliyaden tamaaranawu shoobettikko waatanee?” giidi oychchida. Yaatin I hagaadan giis, “Intte shoobettikko, he wode beꞌana.”
Issi saaminttaappe guyyiyan Deebanne taani Giiliyaden tamaaranaadan shoobettida. Yaatiyo gishshawu nuuni issibaa kuuyana koshshiis. Ishaa Litili nuussi hagaadan giis: “Intte dooriyobay ayba gidikkokka, haroode qassi harabaa doororkkoniishsha giidi qoppana danddayeeta. Issoy haraappe aadhdhenna; Yihooway naaꞌꞌaakka anjjana.” Nuuni Giiliyaden tamaaranaadan shoobettido shoobiya ekkida; qassi hegaappe simmin deꞌiya layttatun Ishaa Litila zoree tuma gidiyogaa akeekida. Yihoowa haggaazuwan awugaa aawatettaa ekkanaakko dooriya haratussi nuuni darotoo ha qofaa yootoos.
MISOONE GIDIDI HAGGAAZIYO WODE
(Haddirssa baggaara) Yulises Glaasa
(Ushachcha baggaara) Jak Redfordda
Hosppune 1987n, Niwu Yorkke Birukiliinen, Giiliyade Timirtte Keettan 83tta kayan tamaaranawu shoobettida nuna gujjin 24ti keehi ufayttida. Nu waanna asttamaareti Yulises Glaasanne Jak Redfordda. Ichchashu aginay eesuwan wurin, Masqqala 6, 1987n anjjettida. Nuuni Jonanne Meeri Guudeera Heyti maddabettida.
Heytin, 1988
Wurssetta misooneti Heytippe 1962n goodetti simmin, Giiliyadeppe anjjettida misooneti yaa maddabetti erokkona. Nuuni anjjettin heezzu saaminttay aadhdhi simmin, Heytin deretiyasan haakkidi deꞌiya 35 aassiyageeti deꞌiyo guutta galchchan haggaaziyogaa doommida. Nuuni yelaganne meezee baynnaageeta; qassi misoonetu keettan nurkka deꞌoos. He heera asay keehi hiyyeesa, qassi daroti nabbabiyogaa danddayokkona. Nuuni yan deꞌishin polotikaa gaasuwan asay makkalees; qassi kawotettaa wolqqan ekkanawu malees, eqettees, qassi wolqqaama gotee denddees.
Nuuni Heytin deꞌiya minonne ufayttiya ishanttuppenne michchonttuppe darobaa tamaarida. Etappe daroti metiya darobati deꞌishinkka Yihoowanne haggaazuwa siiqoosona. Issi cima michchiya nabbabiyogaa danddayennaba gidikkokka, 150 gidiya xiqiseta hassayawusu. He heeran deꞌiya metoy, asaa metuwa xayssana danddayiyay Xoossaa Kawotettaa xalaala gidiyogaa nuuni kaseegaappe aaruwan odanawu koyanaadan nuna denttettiis. Koyro nuuni Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissidoogeetuppe amaridaageeti ubba wode aqinye, dumma aqinyenne galchchaa cima gididi haggaaziyogaa beꞌiyogee nuna keehi ufayssees.
Heytin deꞌiyo wode Mormone haymaanootiya misoone gidida, Trevora giyo issi yelagaara gayttaas; qassi aara Geeshsha Maxaafaabaa darotoo tobbana danddayida. Daro layttaappe simmin, I tawu malaalissiya dabddaabbiya xaafiis. I hagaadan giis: “Kaalliya woradaa shiiquwan taani haattan muukettays! Taani Heyti simmada Mormone haymaanootiya misoone gidada oottidosan dumma aqinye gidada haggaazanawu koyays.” I ba machcheera daro layttawu hegaadan oottiis.
AWUROOPPAN—HEGAAPPE SIMMIN AFIRKKAN
Siloveeniyan oottiyo wode, 1994
Kawotettaa oosoy doomettido Awurooppaa biittan haggaazanaadan maddabettida. Nuuni 1992n Siloveeniyan deꞌiya Lyubliyane biida, hegee tana yelidaageeti Xaaliya baanaappe kase diccido heerawu mata. Kase Yugozilaaviya heeratun olay attibeenna. Osttiriya Viyenan deꞌiya macara biiroynne Kiroweshiya Zagraben, qassi Serbiya Belgraden deꞌiya biiroti he heeran oosettiya sabbakuwa oosuwa xomoosoosona. Haꞌꞌi banttana danddayida biittatun Beeteelee deꞌanaadan paqqadettiis.
Hegaa gishshawu nuuni hara doonaanne wogaa meezetana koshshiis. He heeran deꞌiya asay darotoo “Ha doonay keehi deexxees” yaagees. Qassi ee tumukka deexxees! Yihoowa dirijjitee laammidobata eeno gi ekkida ammanettida ishanttanne michchontta nuuni nashshida, qassi eta Yihooway ay keena anjjidaakko akeekida. Yihooway hanotata ubbatoo siiquwan giigissiyogaanne hegaa bessiya wodiyan I waati oottiyakko darotoo beꞌida. Nuuni Siloveeniyan deꞌiyo wode darobaa tamaarida; qassi nuuni kasetidi tamaarido darobay yan nuna gakkida paaceta genccanaadan maaddiis.
Shin nu deꞌuwa hanotay ubbatoo laamettees. Nuuni 2000n Arggo Afirkkan deꞌiya Kot Divuware maddabettida. Hegaappe simmin Hidaare 2002n, olay denddido gishshawu nuuni Seera Liyone baqatida. Yan asay 11 layttawu olaa olettidi biron aggees. Nuuni qoppennan Kot Divuwareppe kiyana koshshidoogan azzanida. Shin nuuni tamaaridobati ufayttiyogaa aggennaadan nuna maaddidosona.
Yan tumaa tamaaranawu koyida daro asatubaanne daro layttawu olaa genccida siiqiya nu ishanttubaanne michchonttubaa qoppida. Eti hiyyeesa gidikkokka, banttawu deꞌiyabaa haratussi immanawu koyidosona. Issi michchiya Deebiyyo amarida maayota immaasu. Deeba ekkanawu mammottido wode he michchiya hagaadan gaada mintta woossaasu: “Olaa wode hara biittan deꞌiya ishantti nuna maaddidosona. Haꞌꞌi maaddiyo kayay nuugaa.” Nuuni eta leemisuwa kaallanawu halchchida.
Nuuni guyyeppe Kot Divuware simmikkokka, polotikaa gaasuwan yan zaarettidi makkalay denddiis. Yaaniyo gishshawu nuuni 10 kilo giraame gidiya issi issi borssaa xallaa oyqqidi Hidaare 2004n helikoptteriyan baqatida. Nuuni qammaa Paransaaye wotaaddarati deꞌiyosan saꞌan zinꞌꞌi aqidi wonttetta gallassi Siwezerlandde biida. Nuuni qamma bilahe heeran macara biiruwa gakkido wode, Macara Biiruwa Konttiya yarati, qassi Galchchawu Oottiyageeeti Loohiyo Timirtte Keettaa asttamaaretinne eta machchoti nuna qoommiyogan, hoꞌꞌiya qumaa nuussi immiyogaaninne he biittan giigida daro chokoleetiya nuussi immiyogan nuna siiquwan mokkidosona. Nuuni keehi ufayttida.
Kot Divuwaren betetussi haasayaa haasayishin, 2005
Nuuni amarida wodiyawu Gaana maddabettida, qassi guyyeppe olay woppin Kot Divuware simmida. Unꞌꞌissiya hanotatun nuuni baqatiyo wode genccanaadaaninne amarida wodiyawu imettida aawatettata nuuni poliyo wode ishanttunne michchonttu kehatettay nuna maaddiis. Hegaadan ishanttudan siiqettiyogee Yihoowa dirijjitiyan wottin deꞌiyaba gidikkokka, Deebanne taani hegaa mule xaasayi xeellennan agganawu kuuyida. Qassi nu deꞌuwan gakkida darobati nuna keehi loohissidosona.
GIDDO ARSHSHO BIIDA
Giddo Arshshon, 2007
Giddo Arshshon ooratta aawatettay nuussi imettidoogaa erissiya dabddaabbee waanna biruwappe 2006n nuussi kiitettiis. Nuna haranttuwa hara metoy gakkiis, qassi nuuni ooratta hanotaa, doonaanne wogaa meezetida. Polotikaanne haymaanootiya gaasuwan he heeran merettiya daro metota shaakki erana koshshiis. Galchchan deꞌiyageeti haasayiyo dumma dumma doonaa nuuni dosida. Qassi nuuni Yihoowa dirijjitiyappe imettiya kaaletuwa kaalliyogan demmido issippetettaa akeekida. Nu ishanttuppenne michchonttuppe darota so asaappe, etaara tamaariyageetuppe, etaara oottiyageetuppenne eta shoorotuppe gakkiya naaquwa xalatettan genccido gishshawu, nuuni eta nashshoos.
Nuuni Israaꞌeelan Tel Avivan 2012n dumma gita shiiquwa shiiqida. Phenxxaqosxxe gallassaa 33 M.Lppe haa simmin, Yihoowa asay hegaadan corattidi he heeran shiiqido koyro gita shiiqoy hegaa. Hegee dogettenna shiiqo!
He layttatun nuuni nu oosoy teqettido issi biittaa xomoosanaadan kiitettida. Nuuni amarida xuufeta efiida, haggaazidanne guutta guutta qoodan woradaa shiiqota shiiqida. Ola miishshaa gixxida wotaaddaratinne eti qoriyosay ubbasan deꞌiyaba gidikkokka, amarida aassiyageetuura nuuni akeekan biido gishshawu hirggibookko.
NUUNI AFIRKKAA SIMMIDA
Konggon haasayaa giigettiyo wode, 2014
Nuuni Konggo Kinshaasa macara biiruwan haggaaziyo dumma maataa 2013n demmida; ha gita biittay keehi loꞌꞌiyagaa gidikkokka, hiyyeesatettay qohidonne olay darido biitta. Nuuni koyro hagaadan giida, “Nuuni Afirkkaa eroos; yaa bana.” Gidoppe attin ogeenne zarphphee baynna heeraara baana koshshido wodiyankka, nuuni darobaa tamaarana koshshiis. Miishshaa metoy deꞌishinkka, nu ishantti gencciyogaanne ufayttiyogaa, haggaazuwa dosiyogaa, qassi galchchaa shiiqotanne gita shiiqota shiiqanawu baaxetiyogaa gujjin, ufayssiya darobata qoppida. Yihooway maaddidonne anjjido gishsha xallawu Kawotettaa oosoy ushachchidoogaa nuuni beꞌida. Nuuni ubba wode haggaazuwan Konggon takkido layttatun keehi koshshiyabata tamaarida; qassi nuussi so asa mala gidida laggeta demmida.
Tohossa Afirkkan haggaazishin, 2023
Nuussi hara aawatettay imettin, 2017 wurssetta heeran Tohossa Afirkkaa biida. Nuuni hanno gakkanawu haggaazido macara biirotuppe hagee gita; qassi nuussi Beeteelen imettida oosoykka ooratta. Haꞌꞌikka nuuni tamaarana koshshiyo darobay deꞌikkokka, nu kase tamaaridobaa oosuwan peeshshida. Keehi daro layttawu genccida daro ishanttanne michchontta nuuni siiqoos. Qassi zariyanne wogaa dummatettay deꞌishinkka issippetettan oottiya Beeteele keettaa asaa beꞌiyogee malaalissiyaba. Yihooway ba asay ooratta eeshshaa maayiyonne Geeshsha Maxaafay yootiyo maarata oosuwan peeshshiyo gishshawu etawu sarotettaa immidi anjjiyogaa nuuni akeekoos.
Aadhdhida daro layttatun, Deebanne taani ufayssiya daro aawatettata ekkida, dumma dumma wogata meezetida, qassi ooratta doonata tamaarida. Hegee issi issitoo metiyaba gidikkokka, Yihooway ba dirijjitiya baggaara, qassi ishanttunne michchonttu baggaara aggenna siiquwa nuussi bessidoogaa nuuni ubbatoo akeekida. (Maz. 144:2) Ubba wode haggaazuwa haggaaziyogan nuuni tamaarido darobay Yihoowawu loytti oottanaadan nuna maaddiis.
Tana yelidaageeti tana tamaarissido, ta siiqo machchiya Deeba tana maaddido, qassi kumetta saꞌan deꞌiya ishanttinne michchontti keehi loꞌꞌo leemiso gidido gishshawu taani eta keehi galatays. Nuuni sinttappekka nu Gita Asttamaaree tamaarissiyobaa aggennan tamaaranawu murttida.