Danoy Baynna Alamee Deꞌana Danddayii?

SON WOY MATTUMAN GAKKIYA QOHUWAA: Kawotettatu Issippetettaa dirijjitee qonccissidoogaadan, “heezzu maccaasatuppe issinno iyyo mata laggee issi wode asatettan woy mattuman qohidoogaa” yootiis. “Kumetta saꞌan ichashu maccaasatuppe issinneera asay wolqqan zinꞌꞌiyoogaa woy hegaadan oottanawu maliyoogaa xinaatee qonccissees”; hegee azzanttiyaaba.

OGIYAN GAKKIYA DANOBAA: Amarkkan, danobaa oottiyoogan erettida 30,000ppe dariyaageeti deꞌoosona. Tohossa Amarkkan, 3 asappe 1 bolli danobay gakkees.

WORIYOOGAA: Mata wode issi layttan bagga miiloone gidiya asaa asi woriis; hegee olan hayqqidaageetuppe daro. Tohossa Afirkkaaninne Giddo Amarkkan hayqqiya asaa qooday amakaayiyan alamiyaagaappe oyddu kusheppe daro. Issi layttan, Tohossa Amarkkan 100,000ppe dariya asay asa kushiyan hayqqiis; hegeetuppe 50,000 gidiyaageeti Brazile xallan hayqqidaageeta. Danobay muleera xayana danddayii?

DANOBAY XAYANA DANDDAYII?

Danoy ubbasaa gakkidoy aybissee? Kaallidi deꞌiyaagaa mala daro gaasoy deꞌiyoogee qoncce: asay asaappe maataaninne ikkonoomiyan dummatiyoogee, hara asaa kariyoogee, likkiyaappe aattidi uyiyoogeenne jallissiyaabaa bessenna ogiyan goꞌettiyoogee, naata gasttati wolqqan qohiyoogeenne makkalanchata qaxxayennan aggiyoogee danoy daranaadan oottees.

Issi issi biittati danoy kaseegaadan darennaadan oottidoogee qoncce. Brazilen asay keehi corattidi deꞌiyo Saꞌo Pawulo kataman tammu layttappe haa simmin asa kushiyan hayqqiya asaa qooday xeetaappe 80 kushe gidiyaagaa guuxxidoogee qoncciis. Gidikkokka, makkalabaa oottiyoogee he biittan ubbasan deꞌees; qassi haꞌꞌikka yan deꞌiya 100,000 asaappe 10 kushe gidiyaagee asa kushiyan hayqqees. Yaatin, danobay waanidi muleera xayana danddayii?

Danobay muleera xayana danddayiyoy asaa xeelaynne eeshshay laamettiyo wodiyaana. Danobaa oottiyaageeti, bantta iita eeshshaa, hegeekka otorettiyoogaa, yaaretiyoogaanne bantta xallaa siiqiyoogaa aggidi, harata siiqiyaageeta, bonchiyaageetanne etawu qoppiyaageeta gidana bessees.

Issi uri hegaadan muleera laamettanaadan denttettana danddayiyaabay aybee? Geeshsha Maxaafay tamaarissiyoobaa beꞌa:

• “Xoossaa siiqiyoogee a azazuwaa naagiyoogaa.”—1 Yohaannisa 5:3.

• “Godaassi yayyiyoogee iitatettaa ixxiyoogaa.”—Leemiso 8:13.

Xoossaa siiqiyoogeenne a azzanttenna mala yayyiyoogee makkalancha gidida urikka ba hanotaa laammanaadan denttettana danddayees; hegee issi uri ba oonatettaa muleera laammanaadan oottees. Hegee hanana danddayiyaabee?

Darotoo asaa bolli danobaa oottiyo gishshawu 19 layttawu Brazilen qasho keettan takkida Aleksabaaa qoppa. Yihoowa Markkatuura Geeshsha Maxaafaa xannaꞌidi, 2000n Yihoowa Markka gidiis. I ba iita eeshshaa aggidi tumuppe laamettidee? Ee, Aleksi kase oottido iitaban wozanappe zilꞌꞌettees. I hagaadan giis: “Xoossay taayyo tumu atto giidoogaa akeekanaadan maaddido gishshawu a keehi siiqays. Yihoowa siiqiyoogeenne a galatiyoogee taani laamettanaadan maaddiis.”

Brazilen deꞌiya Sezarikka asa keettaa mentti geliya, qassi woriyo miishshaa oyqqidi asaa bonqqiyaagaa. I 15 laytta gidiya wodiyawu hegaadan deꞌiis. I laamettanaadan oottidabay aybee? I qashettido wode, Yihoowa Markkatuura gayttiis; yaatidi ikka Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiis. Sezari hagaadan giis: “Deꞌuwawu halchidobi deꞌiyoogaa haꞌꞌi akeekaas. Xoossaa siiqiyoogaa tamaaraas. Yihooway azzananaadan oottiya, iitabaa oottada a azzanttennaadan yayyiyoogaakka tamaaraas. A kehatettawu a galatennaagaa gidenna mala naagettays. Hegaadan Xoossaa siiqiyoogeenne yayyiyoogee taani laamettanaadan denttettiis.”

Ha asatu leemisoy nuuni ay akeekanaadan oottii? Geeshsha Maxaafay asay qoppiyo ogiyaa muleera ooraxissidi eti laamettanaadan oottana danddayiyoogaa bessees. (Efisoona 4:23) Abaa kasetidi yootido Aleksi gujjidi hagaadan giis: “Taani Geeshsha Maxaafaappe tamaaridobay geeshsha haattaa ta bolli tigiyoogaa mala; hegee ta iita qofaa meeccidi loddan loddan tana geeshshiis. Taani kase hegaa malabaa aggana gaada mule qoppa erikke.” Ee, Geeshsha Maxaafan deꞌiya geeshsha timirttiyaa nu qofan kunttiyo wode, hegee iitabaa kessana woy meeccana danddayees. Xoossaa Qaalay haattadan geeshshana danddayees. (Efisoona 5:26) Hegaappe denddidaagan, meqettaa iitanne bantta xallaa siiqiya asati bantta ogiyaa aggidi, kehanne saro asa gidoosona. (Roome 12:18) Eti bantta deꞌuwan Geeshsha Maxaafaa maaraa oosuwan peeshshiyo wode saruwan deꞌoosona.—Isiyaasa 48:18.

Kumetta saꞌan 240 biittatun deꞌiya hosppun miilooneppe dariya Yihoowa Markkati dano oosuwaappe haakkanawu maaddiyaabaa akeekidosona. Maataaninne zariyan dummatiya, dumma dumma wogan diccida asati Xoossaa siiqiyoogaanne yayyiyoogaa, qassi issoy issuwaa siiqiyoogaa tamaaridi kumetta saꞌan issi keettaa asaadan saruwan deꞌoosona. (1 PHeexiroosa 4:8) Eta hanotay alamee danoy baynna soho gidana danddayiyoogawu markka.

DANOY BAYNNA ALAMEE MATIIS!

Ha saꞌaappe mata wode danobaa xayssanawu Xoossay qaalaa gelidoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. Danobay kumido ha alamee “Xoossau goinnenna asati pirddettiyo gallassainne xayiyo gallassai gakkanaassi” naagees. (2 PHeexiroosa 3:5-7) Hegaappe simmin danobaa oottidi harata qohiya asi deꞌenna. Xoossay kelttiyaa gelidi danobaa muleera xayssanawu koyiyoogaa nuuni waati ammanettana danddayiyoo?

Geeshsha Maxaafay, “Hanttaarabaa siiqiyaageeta [Xoossay] keehippe ixxees” yaagees. (Mazamure 11:5) Medhidaagee sarotettaanne suure pirddaa dosees. (Mazamure 33:5; 37:28) Danobaa oottiya asaa i merinawu coꞌꞌu giidi xeellennay hegaassa.

Ee, sarotettay kumido ooratta alamee matiis. (Mazamure 37:11; 72:14) Danoy baynna alamiyan deꞌana danddayiyo ogiyaa neeni loytta tamaarana bessees.