Yelagatoo—Xoossaa Qaalaa Kaaletuwaa Kaallite

‘Aadhida eratettaanne akeekaa demmite.’—LEE. 4:5.

1, 2. (a) Kiitettida PHauloosi banaara baaxetiyo baaxiyan xoonanaadan aybi maaddidee? (b) Aadhida eratettaanne akeekaa intte waatidi demmana danddayeetii?

“TAANI lo77⁠obaa oottanau dosishin, iitabaa oottiyoogee tau higge gidiyoogaa demmaas.” Hagaa ooni giidaakko ereetii? Kiitettida PHauloosi giis. PHauloosi Yihoowa siiqiyaaba gidikkonne, loꞌꞌobaa oottanau i baaxetido wodee dees. Ha bana baaxeyidabaa xeelliyaagan ayyo aybi siyettidee? I, “Taani aiba ufaissi bainna asee!” yaagidi xaafiis. (Roo. 7:21-24) PHauloosau aybi siyettidaakko akeekana danddayeetii? Loꞌꞌobaa oottanau inttenakka issi issitoo meti erii? Hegee PHauloosaagaadan inttekka hidootaa qanxxanaadan oottidee? Hegaadan oottidaba gidikko, hidootaa qanxxoppite. PHauloosi he baaxiyan xooniis; qassi inttekka xoonana danddayeeta.

² PHauloosi ‘tumu qaalay’ bana kaalettanaadan paqqadido gishshau xooniis. (2 Xim. 1:13, 14) Hegaa gishshau, i metuwaa xoonanaunne loꞌꞌo kuushshaa kuuyanau koshshiya aadhida eratettaanne akeekaa demmiis. Aadhida eratettaanne akeekaa demmanaadan Yihooway inttena maaddana danddayees. (Lee. 4:5) I keehi loꞌꞌo zoriyaa ba Qaalaa, Geeshsha Maxaafaa baggaara immiis. (2 Ximootiyoosa 3:16, 17 nabbaba.) Yelidaageetuura deꞌiya gaytotettan, miishshaa oyqqiyo ogiyaaninne intte intterkka deꞌiyo wode, Geeshsha Maxaafan deꞌiya baaso siraatatuppe waatidi goꞌettana danddayiyaakko qoppite.

So Giddon Xoossaa Qaalaa Kaaletuwaa Kaallite

3, 4. Yelidaageetu azazuwau azazettanau inttena metana danddayiyoy aybissee, shin yelidaageeti azaziyoy aybissee?

³ Yelidaageetu azazuwaadan deꞌanau metooti ereetii? Intte hegaadan metootana danddayiyoy aybissee? Intte kaseegaappe aaro laꞌatettaa koyiyoogee hegau issi gaaso gidana danddayees. Hegaa mala koshshay wottin deꞌiyaaba. Hegee issi uri asa gamma gakkiyo wode haniyaaba. Gidikkonne, inttena yelidaageetuura deꞌiyo wode etau azazettana bessees.—Efi. 6:1-3.

⁴ Yelidaageeti inttena azaziyoynne intteppe issi issibaa naagiyoy aybissakko eriyoogee, intte hegaa polanau metootennaadan oottana danddayees. Bana yelidaageetubaa hagaadan giida, layttay 18 gidido Bireeliigaadana intteyyookka issi issitoo siyettana danddayiyoogee tuma: “Eti layttay taagaa keena gidiyoode siyettiyaabaa muleera dogidosona. Eti taani ta qofaa yootanaadan, issibaa dooranaadan woy asa gamma gakkanaadan koyokkona.” Bireeliigaadan, yelidaageeti intte koyiyoogaa keena laꞌatettaa diggidobadan intteyyo siyettennan aggenna. SHin inttena yelidaageeti azazuwaa azaziyo waanna gaasoy intteyyo qoppiyo gishshataassa. Gujjidikka, Kiristtaane gidida inttena yelidaageeti inttena oyqqiyo ogiyan Yihoowan oyshettiyoogaa eroosona.—1 Xim. 5:8.

5. Yelidaageetuyyo azazettiyoogee inttena maaddana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

⁵ Inttena yelidaageetu azazuwaa azazettiyoogee intte bankke keettappe ekkido acuwaa qanxxiyoogaara issi mala—intte acuwaa qanxxiyoogan keehi ammanettidaageeta gidiyo wode, bankke keettay intteyyo haranttuwaakka talꞌꞌana danddayees. Hegaadankka, inttena yelidaageeta bonchananne etayyo azazettana koshshees. (Leemisuwaa 1:8 nabbaba.) Intte keehi azazettiyo wode, yelidaageeti intteyyo kaseegaappe daro laꞌatettaa immana danddayoosona. (Luq. 16:10) Intte aggennan higgiyaa kanttiyaaba gidikko, yelidaageeti intteyyo guutta laꞌatettaa immiyo woy mule diggiyo wode garamettoppite.

6. Naati azazettanaadan yelidaageeti maaddana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

⁶ Yelidaageeti bantta naati azazettanaadan maaddana danddayiyo issi ogee leemiso gidiyoogaa. Yelidaageeti Xoossaa azazoy bessiyaaba gidiyoogaa qonccissiya hanotan, Yihooway etappe koyiyoobau eeno giidi azazettana koshshees. Hegee naati yelidaageetu azazuwaa hegaara issi mala ogiyan xeellanaadan maaddees. (1 Yoh. 5:3) Hegaa bollikka, Yihooway ba ashkkarati issi issi allaalliyaa xeelliyaagan banttau siyettiyaabaa yootanaadan oottido wodee deꞌiyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. (Doo. 18:22-32; 1 Kaw. 22:19-22) Yelidaageeti naati dumma dumma allaalleta xeelliyaagan banttau siyettiyaabaa yootanaadan oottana danddayiyo wodee deꞌii?

7, 8. (a) Issi issi naata gakkiya metoy aybee? (b) Seeraappe goꞌettanaadan aybaa eriyoogee inttena maaddana danddayii?

⁷ Naati bessennaba giidi qoppiyoobaa yelidaageeti etau yootana danddayoosona. “Ta aayyiyaa, ubbatoo polisedan ta mooridobaa koyausu” giida, yelaga naꞌaa Kraagaagaadan intteyyo issi issitoo siyettana danddayees.

⁸ Seeray woy zoree darotoo imettiyoy issiban ufayttennaagaa bessiya ogiyaana. Geeshsha Maxaafay seeray bessiya ogiyan imettiyaaba gidikkonne, ammanidi ekkanau deexxiyoogaa yootees. (Ibr. 12:11) Intteyyo imettiya seeraappe goꞌettanaadan aybi maaddana danddayii? Inttena yelidaageeti inttena zoriyoy siiqoy denttettiina gidiyoogee hassayana koshshiyaaba. (Lee. 3:12) Yelidaageeti intte iita eeshshaappe haakkanaadaaninne loꞌꞌo eeshshaa dichanaadan maaddanau koyoosona. Yelidaageeti inttena zorennan aggikko, hegee inttena ixxiyoogaara issi mala gidiyoogaa akeekennan aggokkona. (Leemiso 13:24 nabbaba.) Mooriyoogee tamaariyo oge gidiyoogaakka intte akeekana koshshees. Yaatiyo gishshau, intteyyo seeray imettiyo wode, hegee oyqqido aadhida eratettaa ayssi koyekketii? “[Aadhdhida eratettaappe] demmiyo go77ai biraappe demmiyo go77aappe aadhdhees; appe beettiya go77ai worqqaappe beettiya go77aappe kehees.”—Lee. 3:13, 14.

9. Naati bessennaba malatiyaaban wotti denttidi qoppiyoogaa aggidi, ay oottana danddayiyoonaa?

⁹ SHin, yelidaageeti balabaa ootti eroosona. (Yaaq. 3:2) Eti inttena zoriyo wode, issi issitoo akeekennan haasayana danddayoosona. (Lee. 12:18) Inttena yelidaageeti hegaadan haasayanaadan gaaso gidana danddayiyaabi aybee? He wode eti unꞌꞌettana woy intte mooridoy bantta balaana giidi qoppana danddayoosona. Intteyyo bessennabadan siyettiyaaban wotti denttidi qoppiyoogaappe, inttena maaddanau koyidi wozanappe eti oottiyoobau aybissi galatekketii? Seeraa ekkiyoogee intte asa gamma gakkiyo wode keehi maaddees.

10. Inttena yelidaageetu azazuwaanne zoriyaa metootennan waatidi siyana danddayeetii?

¹⁰ Inttena yelidaageetu azazuwaanne zoriyaa metootennan ekkanaunne polanau koyeetii? Koyiyaabaa gidikko, intte etaara kaseegaappe loꞌꞌo ogiyan haasayana koshshees. Hegaadan waatidi oottana danddayeetii? Koyro tanggoy ezggiyoogaa. Geeshsha Maxaafay, ‘Siyanau eesotite; shin haasayanaunne hanqqettanau eesotoppite’ yaagees. (Yaaq. 1:19) Intte oottidobay likke giidi yootanau eesotiyoogaappe, intteyyo siyettiyaabaa danddayidi, inttena yelidaageeti woygiyaakko siyite. Eti odido ogiyan gidennan, odidoban xeelaa wottite. Yaatidi, intte mooruwaa ammanidi eti odidobaa akeekidoogaa boncho hanotan qonccissite. Intte hegaadan oottiyoogee odidobaa intte siyidoogaa eti ammanettanaadan oottees. Intte haasayidobaa woy oottidobaa qonccissana koyikko shin? Daro hanotatun, inttena yelidaageeti koyiyoobaara moggana gakkanaassi ‘intte doonaa shiishshi ekkiyoogee aadhida eratetta.’ (Lee. 10:19) Inttena yelidaageeti yootiyoobaa intte siyiyoogaa eti akeekiyaaba gidikko, etikka intte yootiyoobaa kaseegaappe loyttidi siyana. Hegaa mala loꞌꞌo hanotay intte Xoossaa ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyoogaa qonccissees.

Miishshaara Gayttidaagan Xoossaa Qaalaa Kaaletuwaa Kaallite

11, 12. (a) Miishshaa xeelliyaagan, nuuni ay oottanaadan Xoossaa Qaalay minttettii, qassi aybissi? (b) Miishshaa waatidi oyqqanaakko inttena yelidaageeti ayba ogiyan maaddana danddayiyoonaa?

¹¹ Geeshsha Maxaafay, ‘Miishshay asa iitaappe kammidi ashshees’ yaagees. SHin, aadhida eratettay miishshaappe keehi dariyoogaa ha xiqisee yootees. (Era. 7:12) Xoossaa Qaalay nuuni miishshaa siiqanaadan gidennan, bessiyaagaadan xeellanaadan minttettees. Intte miishshaa siiqiyoogaappe haakkana koshshiyoy aybissee? Ha leemisuwaa qoppite: Qara billamay axaariyau keehi goꞌꞌiya miishsha. He billamay akeeki baynna woy naagettenna urau wolqqaama qohuwaa gattana danddayees. Bessiyaagaadan goꞌettiyaaba gidikko, miishshaykka maaddana danddayees. SHin, “duretanau koyiyaageeti” darotoo laggetettaa, so asaara deꞌiya gaytotettaanne ubba qassi Xoossaara deꞌiya dabbotaa yarshshoosona. Hegaappe denddidaagan, “daro metuwan banttana qohidosona.”—1 Ximootiyoosa 6:9, 10 nabbaba.

¹² Intte miishshaa loꞌꞌo ogiyan oyqqiyoogaa waatidi tamaarana danddayeetii? Miishshaa intte aybau aybau goꞌettanaakko, inttena yelidaageeta zoriyaa aybissi oychekketii? Solomoni, “Aadhdhida eranchchati ha leemisota siyidi, eraa gujjoosona; akeekanchcha asatikka lo77⁠o zoriyaa ekkoosona” yaagidi xaafiis. (Lee. 1:5) Aano giyo yelagiyaa loꞌꞌo zoriyaa demmanau bana yelidaageeta oychaasu. A, “Ta aaway miishshaa aybau aybau goꞌettanaakko tana tamaarissiis; qassi bessiyaagaadan miishshaa oyqqiyoogeenne xaafi wottiyoogee keehippe koshshiyoogaa yootiis” yaagaasu. Aani aayyiyaakka o hegaadan maaddiyaabaa tamaarissaasu. Aana, “SHammanaappe kase waagaa dumma dummasan oychiyoogaa goꞌꞌaa taayyo ta aayyiyaa qonccissaasu” yaagaasu. Aana ayba ogiyan goꞌettadee? A hagaadan gaasu: “Haꞌꞌi taani ta miishshaa oyqqiyo ogiyaa tamaaraas. Taani miishshaa bessiyaagaadan kessiyoogaappe denddidaagan, bessenna acuwan gelenna gishshau, tau laꞌatettaynne garssa woppatettay dees.”

13. Miishshaa kessiyo wode inttena ayba ogiyan seerana danddayeetii?

¹³ Intte shammiyoobaa qoppennan woy intte laggeta ufayssanau shammiyaaba gidikko, acoy intte bolli dagattana danddayees. Intte ha piriyan gelennaadan aybi maaddana danddayii? Miishshaa kessiyo wode, inttena seeriyoogaa tamaarana koshshees. Layttay 20 heera gidido Elena oottidoy hegaadaana. A hagaadan gaasu: “Taani ta laggetuura allaxxanau biyo wode, ay keena miishshaa kessanaakko kasetada halchays. . . . Qassi shammanau biyo wode taani koyro beꞌidobaa shammanaadan minttettennanne bantta miishshaa bessiyaagaadan oyqqiya, waagaa yuuya wachada shammanaadan minttettiya laggetuura biyoogee eratetta gidiyoogaa akeekaas.”

14. ‘Duretettau’ deꞌiya cimmiya wolqqaappe intte naagettana koshshiyoy aybissee?

¹⁴ Miishshaa oottidi demmiyoogeenne bessiya ogiyan oyqqiyoogee deꞌuwan keehippe koshshiyaabaappe issuwaa. Gidikkokka, Yesuusi, “Bantta ayyaanan hiyyeesa gididoogaa eriyaageeti” tumu ufayssaa demmanaagaa yootiis. (Maa. 5:3) Ayyaanaaban keehippe ufayttiya uraa ‘duretettau’ deꞌiya cimmiya wolqqaa malabay cuullana danddayiyoogaa Yesuusi yootiis. (Mar 4:19) Hegaa gishshau, intte Xoossaa Qaalaa kaaletuwaa kaalliyoogeenne miishshaara gayttidaagan bessiya xeelaa oyqqidi deꞌiyoogee ay keena koshshiyaabee!

Intterkka Deꞌiyo Wode Xoossaa Qaalaa Kaaletuwaa Kaallite

15. Xoossau ammanettidaagaa gidiyoogaara gayttidaagan intte keehi paacettana danddayiyoy awudee?

¹⁵ Xoossau ammanettidaageeta gidiyoogaara gayttidaagan intte keehi paacettiyoy hara asaara deꞌiyo wodeeyye woy intterkka deꞌiyo wodee? Intte timirtte keettan woy ooso sohuwan deꞌiyo wode, ayyaanaaban qohettennaadan naagettennan aggekketa. Ayyaanaaban daafan gelissana danddayiyaabau intte akeekancha. Intte kandduwan keehippe qohettana danddayiyoy kaseegaadan naagettenna, allaxxiyo wodiyaana.

16. Intte intterkka deꞌiyo wodekka Yihoowau azazettanau koyana bessiyoy aybissee?

¹⁶ Intte intterkka deꞌiyo wodekka Yihoowau azazettanau koyana bessiyoy aybissee? Hagaa hassayite: Intte Yihooway seelettanaadan woy a wozanay ufayttanaadan oottana danddayeeta. (Doo. 6:5, 6; Lee. 27:11) Yihooway, “intteyyo qoppiyo gishshau,” intte oottiyoobay a ufayssees woy azzanttees. (1 PHe. 5:7) I yootiyoobaa siyidi, intte goꞌettanaadan koyees. (Isi. 48:17, 18) Beni Israaꞌeelen Yihoowa ashkkaratuppe issoti issoti Yihoowa zoriyaa ixxidoogee a azzanttiis. (Maz. 78:40, 41) Hegaappe dumma ogiyan, Yihooway hananabaa yootiya Daaneela wozanappe siiqido gishshau, issi kiitanchay a ‘Xoossay keehi siiqidoogoo’ yaagidi xeesiis. (Dane. 10:11) Aybissi? Daaneeli asaa sintta xallan gidennan, barkka deꞌiyo wodekka Yihoowau ammanettidi deꞌiis.—Daaneela 6:10 nabbaba.

17. Wodiyaa aattiyoobaa dooriyo wode inttena oychana danddayiyo oyshati awugeetee?

¹⁷ Intte intterkka deꞌiyo wode Yihoowau ammanettidi deꞌanau, “iitaa kehaa shaakkanau . . . akeekaa abbiyaa” dichanaunne suure gidiyoogaa intte eriyoobaa oottidi ‘goꞌettiyoogan’ he abbiyaa loohissana bessees. (Ibr. 5:14, NW) Leemisuwau, intte siyiyo muuziqaa, beꞌiyo pilmiyaa woy goꞌettiyo Intternneetiyaa dooriyo wode, suure gididaabaa dooranaadaaninne iita gididabaa agganaadan kaallidi deꞌiya oyshati inttena maaddana. Ane ha oyshata inttena oychite: ‘Hagee taani “hara asa gakkiya metuwan” wozanappe qarettanaadan oottiiyye woy ufayttanaadan oottii? (Lee. 17:5) ‘Hegee taani ‘loꞌꞌobaa dosanaadan’ oottiiyye woy ‘iitabaa ixxanau’ metootanaadan oottii?’ (Amo. 5:15) Intte intterkka deꞌiyo wode oottiyoobay intte xoqqu oottidi xeelliyoobaa qonccissees.—Luq. 6:45.

18. Geeman intte iitabaa oottiyaabaa gidikko, waatana koshshii, aybissi?

¹⁸ Geeman intte iitabaa oottiyaaba gidikko, waatana koshshii? “Ba nagaraa genttiya uri aacenna; shin paaxiyaageenne nagaraa aggiyaagee maarettana” yaagiyaagaa hassayite. (Lee. 28:13) ‘Xoossaa geeshsha ayyaanay azzananaadan’ oottiya iita oosuwaa aggennan oottiyoogee ay keena eeyyatettee! (Efi. 4:30) Xoossaayyoonne inttena yelidaageetuyyo intte oottido nagaraa paaxana bessees. Hegaadan oottiyoogan intte goꞌettana. Hegaa xeelliyaagan, ‘woosa keettaa cimati’ inttena keehi maaddana danddayoosona. Erissiyo ashkkaraa Yaaqoobi hagaadan giis: “Eti Godaa sunttan zaitiyaa a tiyidi, [nagaraa oottida urau] Xoossaa woossona. Ammanuwan Xoossaa woossido woosai hargganchchaa pattana; Godaikka a harggiyaappe denttana; qassi nagara i oottidobaa gidikkokka Godai ayyo atto gaana.” (Yaaq. 5:14, 15) Hegee kawushshiyaaba gidana danddayiyoogeenne geella ufayssennabay gakkanaadan oottiyoogee erettidaba. SHin intte minettidi maaduwaa demmanau oychiyaaba gidikko, hara qohoy inttena gakkenna; qassi qumꞌꞌenna zoriyaa wozanaa wotti yeggidi demmiyo gishshau intte woppa deꞌuwaa deꞌana.—Maz. 32:1-5.

Yihoowa Wozanaa Ufayssite

19, 20. Yihooway intteyyo ay amottii, intte ay oottana bessii?

¹⁹ Yihooway “ufayttiya Xoossa,” qassi i intte ufayttanaadan koyees. (1 Xim. 1:11, NW) I inttessi wozanappe qoppees. Intte suurebaa oottanau ay keena baaxiyaa baaxetiyaakko ooninne akeekana xayikkonne i akeekees. Yihoowa ayfiyaappe aybinne geemmenna. I inttena xeelliyoy balaa demmanau gidennan, intte loꞌꞌobaa oottanau baaxetiyo baaxiyan kaafanaassa. “Ba kumetta wozanaappe GODAN ammanettiya asa minttettanau GODAA aifee sa7aa bollan ubbasaa xeellees.”—2 Odi 16:9.

²⁰ Yaatiyo gishshau, Xoossaa Qaalaa kaaletuwaa kaallanau eeno giite; qassi an deꞌiya zoriyaa oosuwan peeshshite. Yaatiyaaba gidikko, metuwaa xooni kiyanaunne deꞌuwan wolqqaama kuushshaa kuuyanau koshshiya aadhida eratettaanne akeekaa demmeeta. Intte Yihoowanne inttena yelidaageeta ufayssiyoogaa xalla gidennan, tumuppe ufayssiya deꞌuwaa deꞌana.

[Tohossa qofata]

Woygada Zaaruutii?

• Yelidaageetu azazuwaanne zoriyaa polanaunne hegan goꞌettanau naati ay oottana danddayiyoonaa?

• Miishshaa xeelliyaagan suure xeelaa oyqqiyoogee keehippe koshshiyoy aybissee?

• Neeni nerkka deꞌiyo wodekka gidin, Yihoowau ammanettada deꞌana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

[Sinttaa 13n deꞌiya misiliyaa]

Neeni nerkka deꞌiyo wode Xoossau ammanettada deꞌanee?