Kiristtaanetu Deꞌuwaanne Haggaazuwaa SHiiquwaa Xannaꞌiyo Xuufiyan Odettida Xuufeta
UDDUFUNE 2-8
XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA | 1 SAMEELA 27-29
“Daawiti Olan Hiillatido Hanotaa”
w07 3/1 21 ¶7-8
Ane Issippe Yihoowa Sunttaa Sabboos
7 Daawiti, Nooba katamaappe arggo baggan 40 kilo meetire gidiyaagaa haakkidi deꞌiya Pilisxxeema biitti baqatidi, Gooliyaadi yelettido Gaate katamaa Kawuwaa Akiishakko biis. Daawiti Gaate katamaa biidoy, Saaꞌooli bana yan waayi koyana gi qoppidi gidennan aggenna. SHin daro takkennan, Gaate katamaa kawuwaa oosanchchati Daawita eridosona. He asati bana eridoogaa Daawiti akeekidi, “Gaate Kawuwaa Akiisha keehippe yayyiis.”—1 Sameela 21:10-12.
8 Hegaappe simmin, Pilisxxeemati Daawita oyqqidosona. Daawiti, “Taani woisu afuttaa tigidaakko, neeni eraasa” giidi Yihoowakko wozanappe woossido mazamuriyaa xaafidoy he wode gidennan aggenna. (Mazamure 56:8nne huuphessa qofaa) Daawiti azzanidoogaa Yihooway mule dogennaagaa xalla gidennan, bana siiquwan maaddanaagaanne naaganaagaa ammanettiyoogaa he mazamuriyan qonccissiis. Daawiti Pilisxxeema kawuwaa waati cimmana danddayiyaakkokka qoppiis. I kawuwaa sinttan gooyiya asa milatiis. Kawuwaa Akiishi hegaa beꞌidi, ‘gooyiya’ asa baakko ehiido gishshawu ba oosanchchata hanqqettiis. Daawiti hayyottidi oottidobaa Yihooway anjjidoogee qoncce. Daawita he katamaappe yedettidosona; he wode I hayquwaappe qii xeeran attiis.—1 Sameela 21:13-15.
Yelaga Attumaageetoo, Harati Inttenan Ammanettanaadan Waatana Danddayeetii?
8 Daawita gakkida hara metuwaa beꞌite. Daawiti kawo gidanaadan tiyetti simmidi, Yihudan kawo gididi haariyoogaa doommanaappe kase daro layttawu naagana koshshiis. (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4) He daro wodiyaa danddayan naaganaadan A maaddidabay aybee? Daawiti hidootaa qanxxiyoogaappe bawu deꞌiya wodiyan oottana danddayiyoobaa oottiis. Leemisuwawu, Daawiti Pilisxxeema biittaa baqatidi deꞌido wodiyan Israaꞌeela morkketuura olettiis. Yaatiyoogan I Yihuuda biittaa zawaa naagiis.—1 Sam. 27:1-12.
it-2-E 245 ¶6
Wordduwaa
Geeshsha Maxaafay harata qohanawu qoppidi haasayiyo worddoy bala gidiyoogaa yootees; shin issi uri I eriyo tuma gididabaa bessenna urawu yootana koshshenna. Hegaa xeelliyaagan Yesuus Kiristtoosi hagaadan zoriis: “Geeshshabaa kanatuyyo immoppite; eti guyye simmidi, inttena saxxana. Qassi inqquwaa giyo intte al77o shuchchaa gudunttatu sintti oloppite; eti bantta tohuwan yedhdhana.” (Maa 7:6) Issi issitoo Yesuusi issibaa xeelliyaagan darobaa qonccissibeennay woy sittan zaaribeennay hegaassa; ayssi giikko, yaatiyoogee A bolli qohuwaa gattana danddayees. (Maa 15:1-6; 21:23-27; Yoh 7:3-10) Hegaadankka, Abrahaami, Yisaaqi, Raꞌaabanne Elssaaꞌi Yihoowawu goynnennaageeta cimmidosona woy tuma gidennabaa yootidosona.—Doo 12:10-19; shem 20; 26:1-10; Yaas 2:1-6; Yaaq 2:25; 2Kaw 6:11-23.
Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa
Hayqqidaageeti Paxa Deꞌiyaageeta Maaddanau Danddayiyoonaa?
Ane qoppa. Issi uri hayqqiyo wode ‘biittau simmiyoogaa’ Geeshsha Maxaafay yootees. (Mazamure 146:4) SHareechuwaara gayttennaadan Xoossay diggiyoogaa Saaꞌoolinne Sameeli eroosona. Saaꞌooli kase shareechota biittaappe yedettiis!—Wogaabaa 19:31.
Ane akeeka. Ammanettida Sameeli he wodekka ayyaana meretadan deꞌiyaaba gidikko, Xoossaa higgiyaa kanttidi shareechee baggaara Saaꞌoolaara gayttanee? Yihooway Saaꞌoola haasayissanau koyibeenna. SHareechoy hayqqida Sameela baggaara Ubbaa Danddayiya Xoossay Saaꞌoola haasayissanaadan wolqqanttees giyoogaa malabaa oottana danddayii? CHii. Sameela geetettida hegee Xoossaassi ammanettida, hananabaa yootiyaagaa mule gidenna. Hegee hayqqida Sameela milatidi qonccida iita ayyaana.
UDDUFUNE 9-15
XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA | 1 SAMEELA 30-31
“Ne Xoossaa Yihoowan Minetta”
w06 8/1 28 ¶12
Yihoowayyo Yayyiyoogan Ufaytta!
12 Daawiti Yihoowayyo yayyidoogee, iitabaa oottiyoogaappe naagettanaadan maaddidoogaa xalla gidennan, metoy gakkiyo wodekka loꞌꞌobaa kuuyanaadan A maaddiis. Daawitinne A asati Saaꞌoolappe baqatidi, Pilisxxeema biittan deꞌiya Xiqilaaga kataman issi layttanne oyddu aginaa takkidosona. (1 Sameela 27:5-7) Eti baynnasan Amaaleeqa asati katamaa woraajjidi taman xuuggidosona; qassi eta maccaasata, naatanne mehiyaa wudiyaa omooddidosona. Daawitinne A asay katamaa simmidi, hegaa beꞌido wode keehi yeekkidosona. Asay keehi kayyottido gishshawu hanqqettidi, Daawita shuchchan caddanawu koyiis. Daawiti keehi unꞌꞌettikkonne, hidootaa qanxxibeenna. (Leemiso 24:10) Daawiti Xoossawu yayyiyo gishshawu, Yihoowan ammanettiisinne “GODAN ba Xoossan minettiis.” Xoossay maaddin, Daawitinne A asati Amaaleeqati efiido ubbabaa zaaridosona.—1 Sameela 30:1-20.
Yihooway Nuna Ashshanau Naagees
14 Daawita a deꞌuwan unꞌꞌissiya darobay gakkiis. (1 Sam. 30:3-6) Ayyaanay denttettin i xaafidobay Yihooway ayyo siyettiyaabaa eriyoogaa qonccissees. (Mazamure 34:18; 56:8 nabbaba.) Xoossay nuuyyo siyettiyaabaakka erees. Nu ‘wozanay meꞌꞌiyo’ wode woy nuuni ‘ayyaanan liiqiyo’ wode i nuukko shiiqees. Hegee, “Ta metuwaa neeni be7ido gishshaunne ta tuggaa neeni erido gishshau, taani aggenna ne siiquwan ufaittananne ufaissau poocu gaana” giidi yexxida Daawita minttettidoogaadan nunakka minttettees. (Maz. 31:7) SHin Yihooway nu unꞌꞌuwaa akeekiyoogaa xalla gidennan harabaakka oottees. I nuna minttettidi, genccanaadan maaddees. I hegaadan oottiyo issi ogee gubaaꞌe shiiquwaa.
Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa
w05 3/15 24 ¶8
Koyro Sameela Maxaafan Deꞌiya Kulkka Qofata
30:23, 24. Daawiti Qoodaabaa 31:27y yootiyoogaadan kuuyidoogee, gubaaꞌiyaa maaddiya ubbaa Yihooway nashshiyoogaa bessees. Yaatiyo gishshawu, nu “oottiyo ooso ubbaa asau gidennan Godau oottiyoogaadan, wozanappe” oottiyaageeta gidoos.—Qolasiyaasa 3:23.
UDDUFUNE 16-22
XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA | 2 SAMEELA 1-3
“‘Wonddafiyaa’ Giyo Zilaassaappe Ay Tamaariyoo?”
Neeyyo Ay Mala Ayyaanay Deꞌii?
11 ‘Xoossaa woosa keettaa naaganaadan’ Yihooway cimata sunttidoogaa nuuni ubbatoo hassayana koshshees. (Oos. 20:28; 1 PHe. 5:2) Yaatiyo gishshau, nuuni gubaaꞌe cima gidin aggin, Yihooway giigissidobaa bonchiyoogee aadhida eratetta gidiyoogaa akeekoos. Nuuyyo ubbatoo loꞌꞌo ayyaanay deꞌiyoogee maataa bessiyaagaappe aattidi xeellennaadan maaddees. Israaꞌeela Kawuwaa Saaꞌooli Daawiti ba sohuwan kawotana giidi qoppido wode, a “qanaate aifiyan xeelliis.” (1 Sam. 18:9) Saaꞌooli iita qofaa qoppidi, Daawita woranau koyiis. Saaꞌoolaagaadan bessiyaagaappe aattidi maataabaa qoppiyoogaappe, Daawita mala gidiyoogee keehi loꞌꞌo. Daro naaqoy a gakkishinkka, Daawiti Xoossay sunttidoogaa ubbatoo bonchiis.—1 Sameela 26:23 nabbaba.
Kaddiyoogee Wodiyaa Malaata Gidida Hirggissiyaaba
8 Geeshsha Maxaafay ammanettida daro asatubaakka yootees. Hegeetuppe naaꞌꞌatu leemisuwaappe ay tamaarana danddayiyaakko ane beꞌoos. Daawitassi ammanettida asa gidida uran doommana. Kawuwaa Saaꞌoolau bayra naꞌay Yonaataani ba aawaa araataa laattidi Israaꞌeelen kawotana danddayees. SHin Saaꞌoolappe kaallidi Israaꞌeele kawo gidanaadan Yihooway Daawita dooriis. Yonaataani Xoossay qachido qofaa bonchiis. Daawita morkkedan xeellibeenna woy qanaatibeenna. Hegaappe dumma hanotan, “Yonaataani Daawitaara daro mino dabbotettaa medhdhiis,” qassi ayyo ammanettidaagaa gidanau qaalaa geliis. Yonaataani ubba ba maayuwaa, bisuwaa, wonddafiyaanne qabattuwaa Daawitassi immiyoogan, kawossi bessiyaagaadan a bonchiis. (1 Sam. 18:1-4) Yonaataani ‘Daawita minttettanau’ ba danddayiyo ubbabaa oottiis; ubba a Saaꞌoola kushiyaappe ashshido wode ba shemppuwau hirggissiyaabaa oottiis. Yonaataani ammanettidaagaa gididi Daawitau, “Neeni Israa7eela bolli kawotana; taanikka neeppe garssaara haarana” yaagiis. (1 Sam. 20:30-34; 23:16, 17) Yonaataani hayqqido wode Daawiti ayyo azzanidoogaanne a siiqiyoogaa zilaassan qonccissidoogee garamissenna.—2 Sam. 1:17, 26.
Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa
it-1-E 369 ¶2
Ishaa
“Ishaa” giyo qaalay, issi malabaa halchchidi issippetettan oottiyaageeta qonccissanawukka maaddees. Leemisuwawu, Xiiroosa Kawoy Kiiraami Kawuwaa Solomona ba ishaa giidi xeegiis; I hegaadan giidoy etawu deꞌiya maataynne aawatettay issi mala gidiyo gishsha xalla gidennan, eti beeta maqidasiyaa keexxanawu maaddiyaabata shiishshiyoogan issippe oottido gishshataassa gidennan aggenna. (1Kaw 9:13; 5:1-12) Daawiti, “ishantti issippetettan de7iyoogee aiba lo77obeenne ufaissiyaabee!” giidi xaafidoogee, ishanttu giddon sarotettaynne issippetettay deꞌanaadan oottiyay dabbo gidiyoogaa xalla gidennaagaa qonccissees. (Maz 133:1) Daawiti Yonaataana ba ishaa giidi xeegidoy dabbo gidiyo gishshataassa gidennan, eti issoy issuwaa keehi siiqiyoonne eta halchchoy issi mala gidiyo gishshataassa.—2Sam 1:26.
UDDUFUNE 23-29
XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA | 2 SAMEELA 4-6
“Yihoowa Ufayssennabaappe Naagettanawu Nuuni A Bonchchananne Siiqana Koshshees”
w05 5/15 17 ¶8
Naaꞌꞌatto Sameela Maxaafan Deꞌiya Kulkka Qofata
6:1-7. Daawiti Taabootaa gaariyan caanidi Yerusalaame efaanawu koyidoy suurebaa qoppidi gidikkonne hegee Xoossaa higgiyaara maayettennaba gidiyo gishshawu metuwaa kaalettiis. (Kessaabaa 25:13, 14; Qoodaabaa 4:15, 19; 7:7-9) Qassi Uzzi ba kushiyaa yeddidi Taabootay kunddennaadan oyqqidoogee, issi uri suurebaa qoppidi oottiyoobaykka Xoossaa kaaletuwaa laammennaagaa bessiyaaba.
w05 2/1 27 ¶20
Yihooway Ubbatookka Suurebaa Oottees
20 Uzzi higgiyaa loytti erana bessiyoogaa nuuni hassayana koshshees. Taabootay Yihooway qoncciyoogawu leemiso. Paqqadettibeenna uri Taabootaa bochchana bessennaagaanne issi uri makkalidi azazettennan ixxikko hayquwan qaxxayettana bessiyoogaa Higgee qonccissidi yootees. (Qoodaabaa 4:18-20; 7:89) Yaatiyo gishshawu, Taabootaa issisaappe harasaa efiyoogee coo asi oottiyooba gidenna. Uzzi qeese gidana xayikkonne Leewa zare gidiyo gishshawu, Higgiyaa loytti erana bessees. Qassi, daro layttaappe kase, Taabootaa naaganaadan A aawaa soo efiidosona. (1 Sameela 6:20–7:1) Taabootay Daawiti hegaappe efaana gakkanaassi 70 gidiya layttawu hegan deꞌiis. Yaatiyo gishshawu, Uzzi naatettaappe doommidi Taabootaara gayttida higgiyaa loytti erennan aggenna.
w05 2/1 27 ¶21
Yihooway Ubbatookka Suurebaa Oottees
21 Qommoora beꞌidoogaadan, Yihooway wozanan deꞌiyaabaa erana danddayees. Xoossaa Qaalay, Uzzi oottidobay ‘otoro’ gidiyoogaa yootiyo gishshawu, I ba huuphiyaa siiqidi oottido ha taarikiyan odettibeennabaa Yihooway beꞌennan aggenna. Geella, Uzzi ba abbiyaa erennanne otorettiya asee? (Leemiso 11:2) A aawaa son wottido Taabootaa asaa sinttaara kaalettiiddi efiidoogee, I otorettanaadan oottidee? (Leemiso 8:13) Uzza ammanoy shuggido gishshawu, I qoncciyoogawu leemiso gidida Taabootay kunddenna malaa Yihooway ashshanaagaa siridee? Gaasoy ayba gidikkonne, Yihooway suurebaa oottidoogaa ammanettana danddayoos. Yihooway sohuwaara Uzza qaxxayidoy A wozanan deꞌiyaabaa beꞌido gishshaassa gidennan aggenna.—Leemiso 21:2.
Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa
w05 5/15 17 ¶9
Naaꞌꞌantto Sameela Maxaafan Deꞌiya Kulkka Qofata
Daawiti metiyaabati gakkido wode koyro heeran hanqqettidaba gidikkonne, guyyeppe yayyiis. I he metuwaa Yihoowa bolli gaasoyennan waayi aggana. Nuunikka Yihoowayyo azazettennaagaa gaasuwan nuna metoy gakkiyo wode, Yihoowa bolli gaasoyana koshshenna.
UDDUFUNE 30–TAMME 5
XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA | 2 SAMEELA 7-8
“Yihooway Daawitaara Maacettiis”
‘Ne Kawotettay Minni Eqqana’
Daawiti wozanappe koyidoban Yihooway ufayttiis. Daawiti Yihoowayyo aqidoogaappe denddidaagaaninne hiraagaa maaran, Daawita zariyaappe merinau a araatan haariya uraa denttanaagaa Xoossay Daawitayyo qaalaa geliis. Xoossay Daawitayyo minttidi qaalaa gelidoogaa Naataani: “Ne zaretinne ne kawotettai ta sinttan merinau gam77ana; ne kawotaa araataikka merinau minni eqqana” yaagidi yootiis. (Paydo 16) He qaalaa maaran Daawita araataa dolinau Laattanay, giishin merinau Haaranay oonee?—Mazamure 89:20, 29, 34-36.
‘Ne Kawotettay Minni Eqqana’
Naazireeta Yesuusi Daawita zare. Yesuusi yelettanaagaa issi kiitanchay erissido wode: “Godai ayyo a aawaa Daawita kawotettaa immana; inne Yaaqoobantta zariyan merinau kawotana; a kawotettaassi wurssetti baawa” yaagiis. (Luqaasa 1:32, 33) Yaatiyo gishshau, Yihooway Daawitayyo gelido qaalay Yesuus Kiristtoosan polettiis. Hegaa gishshau, i haariyoy asi doorin gidennan, i merinau haaranaadan Xoossay mino qaalaa gelido gishshataassa. Xoossay gelido qaalay ubbatoo polettiyoogaa hassayana koshshees.—Isiyaasa 55:10, 11.
Xoossaa Kawotettaa Minttada Ammana
14 Yihooway beni Israaꞌeela Kawuwaa Daawitayyo qaalaa geliis; hegee Daawitaara maacettido maachaa geetettees. (2 Sameela 7:12, 16 nabbaba.) Masee Daawita zariyaappe yelettanaagaa Yihooway qaalaa geliis. (Luq. 1:30-33) Yaatiyoogan, Yihooway Masee o zariyaappe yelettanaakko kaseegaappe aaruwan erissiis. Yihooway Daawita zare gidida he urawu Mase Kawotettaa Kawo gidiyo ‘maatay deꞌiyoogaa’ yootiis. (Hiz. 21:25-27) Yesuusa baggaara Daawita “kawotettai merinaayyo minni eqqidi daana.” Tumakka, Daawita “zerettai merinaassi daana; a kawotaa araataikka . . . awaadan gam77ana.” (Maz. 89:34-37) Ee, Mase Kawotettay bessiyaagaadan haarana; qassi he haaruwaappe demmiyo goꞌꞌay merinawu deꞌana!
Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa
it-2-E 206 ¶2
Wurssettaa Gallassata
Balaami Yootido Hiraagaa. Israaꞌeelati Hidootaa Biittaa gelanaappe kase, hananabaa yootiya Balaami Mooꞌaaba Kawuwaa Baalaaqassi hagaadan giis: “Neeni haa ya; ha [Israaꞌeela] asai wurssetta wodiyan ne asaa oottanabaa taani neeyyo yootana. . . . Yaaqooba zariyaappe xoolinttee kiyana. Israa7eelappe kawotaa xam77ai kiyana. Moo7aaba asaa som77uwaa i gaacci qolana. Seeta asaa ubbaa huuphiyaa i kinchchana.” (Qoo 24:14-17) He hiraagan koyro polettida ‘xoolinttee,’ Moꞌaabata xoonida Kawuwaa Daawita qonccissees. (2Sam 8:2) Yaatiyo gishshawu, ha hiraagay polettidoogee bessiyoogaadan, Daawiti kawo gidido wode ‘wurssettaa gallassay’ doommiis. Daawiti Mase Kawotettaa Kawo gidida Yesuusawu eesho gidiyo gishshawu, ha hiraagay Yesuusi ba morkketa xooniyo wodiyankka polettana.—Isi 9:7; Maz 2:8, 9.
TAMME 6-12
XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA | 2 SAMEELA 9-10
“Daawiti Aggenna Siiquwaa Bessiis”
Aggenna Siiquwaa Issoy Issuwawu Ubbatoo Bessite
7 Mentto 6n beꞌidoogaadan kehatettay aggenna siiquwaappe dummatees. Dummatettaa eranawu, Xoossaa asay bessido aggenna siiquwaa xannaꞌana danddayoos. Leemisuwawu, Daawita hanotaa beꞌa. Yonaataana aaway Daawita woranawu koyikkonne Daawiti ba mata laggiyaa Yonaataanawu aggenna siiquwaa bessiis. Yonaataani hayqqin daro layttay aadhdhi simminkka, Daawiti Yonaataana naꞌaa Mafibosheetawu aggenna siiquwaa bessiyoogaa aggibeenna. Daawiti hegaadan oottidoy aybissee? I Yonaataana keehi siiqiyo gishshataassa. Hegee kehatettaanne aggenna siiquwaa giddon deꞌiya dummatettaa bessees.—1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.
w05 5/15 17 ¶12
Naaꞌꞌantto Sameela Maxaafan Deꞌiya Kulkka Qofata
9:1, 6, 7. Daawiti ba gelido qaalaa naagiis. Nuunikka nu qaalaa naaganawu keehi baaxetana koshshees.
w02 2/15 14 ¶10
Banttana Caddi Oyqqiya Agunttaa Genccidosona
10 Amarida layttaappe guyyiyan, Kawuwaa Daawiti Yonaataana keehi siiqiyo gishshawu Mafibosheetayyo kehiis. Daawiti Saaꞌoola aquwaa ubbaa ayyo zaaridi, A gadiyaa naaganaadan Saaꞌoola ashkkaraa Xiiba sunttiis. Qassi Daawiti Mafibosheetayyo hagaadan giis: “Neeni ubba wode ta masoofiyaappe maana.” (2 Sameela 9:6-10) Daawiti Mafibosheetayyo oottido kehatettay, ayyo bollay sila gididoogaa gaasuwan sakkiyaabawu maaddidoogee qoncce. Hagee keehi minttettiya taarike! Nuunikka, banttana caddi oyqqiya aguntta mala metuwaa genccanawu baaxetiyaageetuyyo kehatettaa bessana koshshees.
Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa
it-1-E 266
Buuchchaa
Israaꞌeelata gujjin, beni Arshsho baggan deꞌiya daro asay buuchchaa, attuma asa gidiyoogaa qonccissiya bonchchobadan xeellees. Hayttaappenne ayfiyaappe gidduwan deꞌiya binnaanaanne buuchchaa “yuushshi aattidi” qanxxiyoogaa Xoossay Israaꞌeelatuyyo immido higgee diggees. (Wog 19:27; 21:5) Yihooway he higgiyaa immidoy, hegee worddo haymaanootiyaa meeze gidiyo gishshaassa.
TAMME 13-19
XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA | 2 SAMEELA 11-12
“Iita Amoy Inttena Xoonanaadan Eeno Gooppite”
Seexaanaa Gitiyaappe Kessa Ekkana Danddayaasa!
10 Yaaretiyoogee Kawuwaa Daawiti aquwaa, hayttatiyoogaanne ba morkketa darota xoonidoogaa gujjin, Yihooway awu immidobaa doganaadan oottiis. Daawiti Xoossay immido imotay ‘yootin wurennaba’ giidi nashshiis. (Maz. 40:5) Gidoppe attin, Daawiti Yihooway awu immidobaa issi wode dogiis. I yaaretido gishshawu aarobaa koyiis. Daawitawu daro machchoti deꞌikkonne, I hara asa machchiyo amottiyoogaa doommiis. He maccaasee sunttay Berssaabo, qassi I keettaaway Hiitiyaa Ooriyoona. Daawiti yaaretidi Berssaabiira mattumaa gayttin A shahaaraasu. Daawiti oottidobay keehi iitaba, shin hegaappekka aadhdhiya hara keehi iitabaa oottiis. I Ooriyoona worissiis! (2 Sam. 11:2-15) Daawiti ay qoppidee? I Yihooway hegaa beꞌana danddayennabadan qoppidee? Daawiti Yihoowawu daro layttaa haggaazikkonne, I yaaretidoogee A bolli daro waaye gakkanaadan oottiis. SHin guyyeppe Daawiti ba nagaraa ammanidi he nagaraappe simmidoogee ufayssiyaaba. Yihooway ayyo atto giido gishshawu I ay keena ufayttideeshsha!—2 Sam. 12:7-13.
Eeno Gaada Yihoowawu Haaretta
15 Daawiti ba soo asaa xallawu gidennan, kumetta Israaꞌeelawu huuphe gidanaadan Yihooway sunttiis. Daawiti kawo gidiyo gishshawu awu daro maatay deꞌees. Issi issitoo, I ba maataa bessenna ogiyan goꞌettiis; qassi gita nagara oottiis. (2 Sam. 11:14, 15) SHin, I seeraa ekkiyoogan Yihoowawu haarettiyoogaa bessiis. I woossiyo wode, bawu siyettiyaaba ubbaa Yihoowawu yootiis. Qassi Yihoowa zoriyaa azazettanawu bawu danddayettida ubbabaa oottanawu baaxetiis. (Maz. 51:1-4) Attuma asaa xallaappe gidennan, macca asaappekka zoriyaa siyiyoogankka I bana ziqqi oottiis. (1 Sam. 19:11, 12; 25:32, 33) Daawiti ba mooruwaappe tamaariis; qassi ba deꞌuwan Yihoowawu haggaaziyoogaa aybippenne aadhdhiyaabadan xeelliis.
Xoossaa Higgiyaaninne Maaran Ne Kahaa Loohissa
7 Nuuni goꞌꞌiyaabaa tamaaranawu Xoossaa higgiyaa kanttiyoogee kaalettiyoobaa nu deꞌuwan beꞌana koshshennaagee ufayssiyaaba. Eti oottido nagaray Geeshsha Maxaafan xaafettido asatu mooruwaappe tamaarana danddayoos. Leemiso 1:5y, “Aadhdhida eranchchati ha leemisota siyidi, eraa gujjoosona” yaagees. Geeshsha Maxaafan odettida asatu deꞌuwaabaa nabbabiyoogaa mala wodiyan, Xoossay nuussi aybippenne aadhdhiya eraa woy kaaletuwaa immees. Leemisuwawu, Kawuwaa Daawiti Yihoowa azazuwaa kanttidi Berssaabiira wodiraa laammido wode ay keena azzanidaakko qoppa. (2 Sam. 12:7-14) He taarikiyaa nabbabiiddinne qoppiiddi hagaadan nuna oychchana danddayoos: ‘Kawuwaa Daawiti Berssaabiira wodiraa laammidoogee kaalettiyo azzanuwaappe waani haakkana danddayiiddi attidee? Hegaa mala paacee gakkiyaakko, taani appe baqatana danddayiyaanaa? Taani Yooseefaagaadan woxxaneeyye Daawitaagaadan xoonettanee?’ (Doo. 39:11-15) Nuuni nagaray kaalettiyo iitabaa loytti qoppiyo wode, wozanappe ‘iitabaa ixxana’ danddayoos.
Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa
w07 9/15 23 ¶11
‘Xoossay Intte Aaway Maariyaagaa’
11 Daawitinne Berssaaba hayqqennaadan pirddettanaappe kase, eta nagaray atto geetettana bessees. SHin Israaꞌeela biittan deꞌiya daannati nagaraa atto gaana danddayokkona. Yaatiyo gishshawu, he allaalliyaa daannati pirddanaadan oottiyaaba gidiyaakko, eti hayqqanaadan pirddiyoogaappe hara dooroy etawu deꞌenna. Hegee Higgee yootiyooba. SHin, Yihooway Daawitaara maacettido maachchaa gishshawu, Daawita nagaraa maarana ogiyaa koyiis. (2 Sameela 7:12-16) Asaa ‘wozanaa paacciyaanne’ ‘saꞌaa ubbaa daannay’ Yihooway, he allaalliyaa I ba huuphen pirddanawu kuuyiis. (Doomettaabaa 18:25; 1 Hanidabaa Odiya 29:17) Wozanaa beꞌiya Xoossay Daawiti tumuppe ba nagaraappe simmidoogaa akeekidi ayyo atto giis.
Xoossay Atto Giyoogan Waana Goꞌettana Danddayay?
9 Daawita nagaray kaalettido azzanttiyaabaa Yihooway appe qaaribeenna. Hegee a deꞌo laytta ubban appe mule qaarettibeenna. Gidikkokka, Daawiti ba nagaraappe simmido gishshau, giishin a ‘wozanay meqqido’ gishshau, Yihooway ayyo atto giis. (Mazamure 32:5 nabbaba; Maz. 51:17) Ubbaappe Xoqqiya Xoossay issi uraa qofaanne he uri nagaraa oottanaadan denttettiyaabaa erees. Hegaa gishshau, Muuse Higgiyan odettida qixaatiyaadan, Xoossay daannati Daawitanne Berssaabo woranaadan oottibeenna. (Wog. 20:10) SHin, Daawitanne Berssaabi yohuwaa i oyqqidi eta maariis. Guyyeppe, Xoossay eta naꞌaa Solomona Israaꞌeelan kawoyiis.—1 Odi. 22:9, 10.
10 Yihooway Daawitau atto gaanaadan oottida harabay Daawiti Saaꞌoolayyo atto giidoogaa gidennan waayi aggana. (1 Sam. 24:4-7) Yesuusi giidoogaadan, nuuni harata oyqqiyoogaadan Yihooway nuna oyqqees. Yesuusi, “Xoossai intte bolli pirddenna mala, inttekka haratu bolli pirddoppite. Aissi giikko, intte haratu bolli pirddiyoogaadan, Xoossai intte bolli pirddana; qassi intte haratuyyo immanau makkiyooban i intteyyo makkana” yaagiis. (Maa. 7:1, 2) Yihooway nu nagaraa, ubba qassi wodiraa laammiyoogaa woy asa woriyoogaa mala wolqqaama nagaraakka atto giyoogaa eriyoogee woppissiyaaba. Nuuni haratussi atto giikko, a sinttan nu nagaraa paaxikko, qassi nu mooruwaara gayttidaagan nu qofaa laammikko, i nuna maarees. Nagaranchati bantta nagaraappe simmiyo wode, Yihoowappe “ayyaanaa minotettaa wodee” yaana.—Oosuwaa 3:19, 20 nabbaba.
TAMME 20-26
XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA | 2 SAMEELA 13-14
“Aminooni Ba xallaa siiqidi oottidobay Azzanttiyaabaa Kaalettiis”
it-1-E 32
Abeselooma
Aminoona Woridaagaa. Abeselooma michchiyaa Taamaara keehi puulanchcha gidiyo gishshawu, A aawaa naꞌaa gidida, appe bayratiya Aminooni O siiqiis. Aminooni harggida asa milatidi ba siirixan zinꞌꞌidaagawu Taamaara qumaa kattanawu baasu; yaatin I iira wolqqan mattumaa gayttiis. Aminooni mattumaa gaytettaa xallawu Taamaaro siiqido gishshawu, guyyeppe O keehi ixxidi sooppe yedettiis. Taamaara, geelaꞌo gidida kawo macca naati maayiyo alleeqo maayuwaa pooshshada, qassi bidinttaa ba huuphiyan qolada, ba ishaa Abeseloomaara gayttaasu. Abeseloomi ba aawaa naꞌay Aminooni O mooridoogaa sohuwaara akeekiis; qassi hegee Aminooni Tamaariira mattumaa gayttanawu kasekka koyiyoogaa Abeseloomi eriyoogaa bessees. Abeseloomi ba michchiya Aminoona mootenna mala yootidi, ba son deꞌanaadan O efiis.—2Sam 13:1-20.
Ne Huuphiyaa Naaga
11 Kandduwaaban shori baynnabaa xeelliyaagan bantta huuphiyaa naagibeenna asatubaakka Geeshsha Maxaafay yootees. Issi uri ba huuphiyaa naagennaagee azzanttiyaabaa kaalettiyoogaakka hegee bessees. Kimiigaa mala hanotay gakkiyo ooninne Leemiso shemppo 7n odettida eeyya yelagaabaa qoppana koshshees. Aminooni oottidobaanne hegaa gaasuwan gakkida metuwaakka qoppa. (2 Sam. 13:1, 2, 10-15, 28-32) Yelidaageeti so asaa goynuwaa wode ha qofaa tobbiyoogan naati bantta huuphiyaa naaganaadaaninne aadhida eratettay deꞌiyoogeeta gidanaadan maaddana danddayoosona.
it-1-E 33 ¶1
Abeselooma
Naaꞌꞌu layttay aadhdhi simmin, Yerusalaameppe 22 km haakkidi, huuphessa arshsho baggan deꞌiya Haxoora giyoosan Abeseloomi dorssaa ikisiyaa meedissiyo wodee gakkin, yan gibiraa giigissidi Kawuwaa Daawitanne A naata ubbaa shoobbiis. Daawiti he gibiraa baanawu koyennaagaa yootido wode, ba gishshaa ba bayra naꞌaa Aminoona yeddanaadan Abeseloomi Daawita minttidi woossiis. (Lee 10:18) He gibiran, Aminooni “woiniyaa eessaa uyidi kalliyo” wode, shocidi A woranaadan Abeseloomi ba ashkkarata azaziis. Kawuwaa naati harati Yerusalaame simmidosona; shin Abeseloomi Galiilaa abbaappe arshsho baggan, Sooriyan deꞌiya ba aayee aawaa gidida Gashuura kawuwaakko baqatidi biis. (2Sam 13:23-38) Hananabaa yootiya Naataani kasetidi yootidoogaadan, Daawita ‘soo bisoy’ geliis; qassi I deꞌido wode ubban hegee appe mulekka shaahettibeenna.—2Sam 12:10.
Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa
Taani Ta Meraassi Hirggiyoy Aybissee?
Issi ura loꞌꞌo woy iita oottiyaabay a meraa gidennan a eeshshaa. Kawuwaa Daawita naꞌaa Abeseloomabaa qoppa. Geeshsha Maxaafay hagaadan gees:
“Mera lo77on Abeseloomadan sabettida issi asinne baawa. A huuphiyaappe biidi tohuwaa yachchaa gakkanaashinkka an boriyoobi baawa.”—2 Sameela 14:25.
SHin ha yelagay keehi otorettiya, haariyo maataa amottiyaanne cimmiya asa! Hegaa gishshawu, Geeshsha Maxaafay loytti qonccissiyoy Abeselooma puulaabaa gidennan, i ammanettenna asanne shemppo worida asa gidiyoogaa.
Geeshsha Maxaafay kaallidi deꞌiyaagaadan zoriyoogee bessiyaaba:
‘Ooratta meretaa maayite.’—Qolasiyaasa 3:10.
“Intteyyo bolla baggaa loittoppite. SHin intte wozana giddon de7iya lo77otettai Xoossaa sinttan intteyyo daro al77o gididi, xayenna ashkkenne woppu giida ayyaana gido.”—1 PHeexiroosa 3:3, 4.
Ne meray loꞌꞌanaadan koyiyoogee bala gidana xayikkokka, meraappekka aaruwan koshshiyaabay ne eeshshaa. Takkidi, daro asay keehi nashshanay ne bollaa minotettaa woy ne puulaa gidennan ne loꞌꞌo eeshshaa! Pelisho giyo yelagiyaa, “Asay puulaa sohuwaara nashshana danddayees; shin eti keehi hassayiyoy ne oonatettaanne ne loꞌꞌo eeshshaa” yaagaasu.
NE MERAABAA BESSIYAAGAADAN QOPPA
Ne meray darotoo nena ufayssennee?
Neeni leeꞌanawu koyada xoomanawu qoppa eray?
Danddayettiyaakko, qottaara gayttidaagan neeni ay giigissuutee? (Giigissanawu qoppiyoobata ubbaa malaata.)
• GEESAA
• DEEXUWAA
• BINNAANAA
• BOLLAA HANOTAA
• SOMꞌꞌUWAA
• MERAA
Koyro naaꞌꞌu oyshatuyyo ee gaada zaaridaba woy heezzantto oyshawu heezzaa woy hegaappe daruwaa malaatidaba gidikko, hagaa akeeka: Neeni nebaa loꞌꞌennabadan qoppiyoobaa harati hegaadan qoppennan aggana danddayoosona. Neeni coo unꞌꞌettananne ne meraabaa keehi hirggana danddayaasa.—1 Sameela 16:7.
TAMME 27–ISIINE 3
XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA | 2 SAMEELA 15-17
“Abeseloomi Otorettido Gishshawu Makkaliis”
Yihoowawu Ammanettida Ashkkaratuppe Tamaara
10 Daawita naꞌay Abeseloomi ba huuphiyaa kawushshibeennaagee Xoossaayyo ammanettennaadan oottiis. Ayssi, “Abeseloomi para gaariyaa, paratanne ba sinttan woxxanau ishatamu asata giigissiis”! (2 Sam. 15:1) I qassi daro Israaꞌeelati bayyo ammanettanaadan cimmiis. Abaneeraagaadan, Abeseloomi Yihooway Israaꞌeela kawo gidanaadan Daawita sunttidoogaa erikkokka, Daawita woranawu maliis.—2 Sam. 15:13, 14; 17:1-4.
Laꞌatettaa Xoossaayyo Ootta
5 Harata iitabau denttettida daro asatu leemisoy Geeshsha Maxaafan deꞌees. Hegeetuppe issoy, Kawuwaa Daawita naꞌaa Abeselooma. Abeseloomi malancha asa. I Seexaanaagaadan iita amoy ba wozanan diccanaadan oottiis. Ayyo maati baynnaba gidikkokka, ba aawaa sohuwan kawotanau koyiis. Abeseloomi ba koyidobaa demmanau, asay i banttana maaddanau koyiyaabadan, qassi kawoy maaddanau koyennabadan qoppanaadan oottiis. Ee, Dabloosi Edene gannatiyan oottidoogaadan, Abeseloomi asaa maaddiyaaba milatiis, qassi ba aawaa sunttaa mooriis.—2 Sam. 15:1-5.
it-1-E 1083-1084
Kebroona
Amarida layttaappe guyyiyan Daawita naꞌay Abeseloomi Kebroona simmiis; qassi I he wode ba aawaa kawotettaa wolqqan ekkanawu malidaba gidikkonne ayyo injetibeenna. (2Sam 15:7-10) Kebroona katamay issi wode Yihuuda biittawu waanna katama; qassi Abeseloomi yelettidoykka he katamaana. Yaatiyo gishshawu, I koyro kawotiyoogaa doommanawu he katamaa doorennan aggenna. Guyyeppe Daawita naꞌaa naꞌay Robiꞌaami Kebroona katamaa zaarettidi keexxiis. (2Odi 11:5-10) Baabilooneti Yihudaa xayssidi Ayhudata omooddidosona; guyyeppe, omoodduwaappe simmida amarida Ayhudati Kebroonan (Qiriyaati-Arbbaaꞌan) deꞌidosona.—Nah 11:25.
Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa
Tumubaa Eradii?
11 Nubaa kumetta gidenna qofaa odiyoogaa gaasuwan nunakka naaqoy gakkana danddayees. Kawuwaa Daawitanne Mafibosheeta hanotaa qoppa. Daawiti Mafibosheetassi A aawaa aawaa, Saaꞌoola biitta ubbaa zaariyoogan ayyo kehiis. (2 Sam. 9:6, 7) SHin guyyeppe Daawiti Mafibosheetabaa iita odo siyiis. Daawiti he odoy tumakkonne shaakkennan, Mafibosheeta abaa ubbaa digganawu qofaa qachchiis. (2 Sam. 16:1-4) Daawiti guyyeppe Mafibosheeta haasayissido wode ba balaa akeekidi, abaappe baggaa ayyo zaaridi immiis. (2 Sam. 19:24-29) SHin Daawiti kumetta gidennabaa siyidi pirddiyoogaappe tumubaa eranawu takki giyaakko he naaqoy gakkennan aggana danddayees.