Suuttau Suuppa Kifiletanne SHuhettiyo Wode Goꞌettiyo Ogeta

Suuttau suuppa kifileta. Suuttau suuppa kifileti, suuttau oyddu waanna baggatuppe giishin, zoꞌo suuttaa seeletuppe, bootta suuttaa seeletuppe, piletileetetuppenne pilazimaappe kiyiyaabata. Leemisuwau, zoꞌo suuttaa seeleti himogiloobin geetettiya protiniyaa oyqqidosona. Asaa woykko mehiyaa himogilobiniyaappe oosettiyaabati animiyaa geetettiya sahoy oyqqido woy keehi daro suuttay gukkido hargganchata xallanau goꞌettiyoobata.

Xeetaappe 90u kushee haatta gidido pilazimay minraaliyaanne sukkaariyaa gujjin, daro hormooniyaa, inorggaanik geetettiya maxine qommota, inzaymetanne dichau maaddiya niyutrent geetettiyaabata oyqqiis. Pilazimay, suuttay suuxxiyoogaa agganaadan oottiyaabaa, harggiyaa eqettanau bollay giigissiyoobatanne albumin geetettiyaageetu mala prontinetakka oyqqiis. Issi uri issi harggiyan darotoo qohettiyaaba gidikko, dottoreti he harggiyaa eqettiyo abbee deꞌiyo asatu pilazimaappe ekettida gaamaa gilobulin geetettiya protiniyaappe oosettida xaliyaa cadettanaadan azazoosona. Boottaa suuttaa seeleti bayressetuppe oyqqiya harggiyaanne kansseriyaa xallanau maaddiya interfeeroninne interlukkin geetettiyaabati merettiyoobata gidana danddayoosona.

Kiristtaaneti suuttau suuppa kifileta goꞌettiyo akkamuwaa akkamettana bessii? Geeshsha Maxaafay hegaa xeelliyaagan ubbabaa qonccissidi yootenna; yaatiyo gishshau, ubba asay ba zoriya wozanaa goꞌettidi Xoossaa sinttan ba huuphe kuushshaa kuuyana bessees. Issoti issoti Israaꞌeeletuyyo imettida Xoossaa Higgee “suuttaa haattadan biittan [gussanaadan]” azaziyoogaa qoppidi, suuttau suuppa kifileta ubbaa goꞌettokkona. (Zaarettido Wogaa 12:22-24) Harati suuttaa woykko suuttau waanna baggata akkamettiyo wode goꞌettokkona; shin suuttau suuppa kifiliyaa goꞌettanau koyana danddayoosona. He asati suuttaappe kiyida, suuttau suuppa kifileti amarida hanotaappe guyyiyan, he kifileti ekettido meretaa deꞌuwaa malaatiyoogee attees giidi qoppana danddayoosona.

Suuttau suuppa kifileta xeelliyaagan qofaa qachiyo wode hagaappe kaallidi deꞌiya oyshata akeeka: Suuttau suuppa kifileta ubbaa goꞌettennaagaa giyoogee, harggiyaa eqettanaadan woy suuttay suuxxiyoogaa agganaadan maaddiya, suuttaappe oosettiya xaleta goꞌettennaagaa gidiyoogaa akeekidanaa? Taani suuttau suuppa kifiletuppe issuwaa woy hegaappe dariya qommuwaa goꞌettiyoy woy goꞌettennay aybissakko dottoriyau qonccissana danddayiyaanaa?

SHuhettiyo wode goꞌettiyo ogeta. Hegeeti heemodayluushininne seeli salveeji geetettiyaageeta gujjoosona. Heemodayluushiniyaa wode suuttay bollaappe goggi kiyidi, ba yesuwaa gujjanaadan oottiya maashine giddoora aadhidi, sahettiya ura bollau simmidi gelees. Seeli salveejee, shukkiyo wode suuttay gukkennan maashine giddoora kanttidi bollau simmiyo oge. Masunxxida woykko bolla giddon kofattiya heeraappe gukkida suuttay meecettidi woykko xillidi sahettiya urau zaarettidi imettees. Ha akkamo hiillata goꞌettiyo ogeti dottoriyaappe dottoriyan dummatana danddayiyo gishshau, issi Kiristtaanee bana akkamiya dottoree ay oottanau koyidaakko erana koshshees.

Ha akkamo ogeta xeelliyaagan kuuyiyo wode kaallidi deꞌiya oyshata ne huuphiyaa oycha: ‘Ta bollaappe amarida suuttay goggidi maashine giddon geella gogettaa aggidi guutta wodiyau takkikko, ta zoriya wozanay he suuttay haꞌꞌikka ta suutta gidiyoogaadaaninne “biittan [gukkana]” bessennabadan qoppana mala oottii? (Zaarettido Wogaa 12:23, 24) Akkamettiyo ogiyaa goꞌettiyo wode, ta suuttaappe amaridaagee kiyi harabaara walahettidi ta bollau simmikko, Geeshsha Maxaafan loohida ta zoriya wozanay tana qumꞌꞌanee? Taani ta suuttaa goꞌettiyo akkamo oge ubbaa goꞌettennan ixxiyoogee maramarettanau suuttaa immiyoogaa, heemodayaliisis geetettiya akkamo ogiyaa woykko wozanadaaninne goofinedan oottiya maashiniyaa goꞌettanau koyennaagaa gidiyoogaa akeekidanaa?’

Issi Kiristtaanee shuhettiyo wode ba suuttaa xeelliyaagan aybi oosettana bessiyaakko ba huuphe qofaa qachana bessees. Maramarettanau suuttaa immiyoogaanne he aawuppe guutta suuttaa ekkidi geella harabaara walakkidi guyye zaaridi ayyo marppiyan immiyoogaa gujjiya ha wodiyan deꞌiya akkamo ogiyaa xeelliyaagankka hanotay hegaara issi mala.