“Ta Wodee Gakkibeenna”
Buuraanne pituwaa caaniyo issi gita kaamee laaggiya bitanee essana giin ixxidi, ogiyaappe gaxa kiyidi asay hemettiyo ogiyaara biya issi bitaniyaa, a machiyoonne issi 23 laytta yelagaa dechiis. Niwu Yorke Katamaa gaazeexay, azinaynne machiyaa sohuwaara hayqqidoogaa, qassi yelagay aybanne erennaagaa yootiis. He yelagay bana eridi aybi hanidaakko akeekido wode, a qofan koyro yiidabay: “Hagee tau tumanne milatenna. Hayyanaa Xoossoo hagaappe tana ashsha” yaagiyaagaa. I, “Ta wodee gakkibeenna” yaagiis.
NEENI hegaa malabaa siyennan aggakka. Issi uri daafa hanotaappe qiisan attiyo wode asay, ‘A wodee gakkibeenna’ yaagees; shin issi uri darotoo gakki erenna daafan hayqqiyo wode, ‘a wodee gakkiis’ woykko ‘Xoossa shene gidiis’ yaagees. Eti hanettidabaa qaadan gakkidaba gin woykko Xoossa shene gin, he ammanoy issi mala. Daro asay ba deꞌuwan gakkiyaabaynne hegee kaalettiyoobay eti aynne oottana danddayennabanne kasetidi kuuyettidaba giidi ammanees. Asau hegaadan siyettiyoogee hayquwaara woy daafaara gayttidaba xallaana gidenna; qassi hegaa mala qofay daro wodiyaappe kase doommidi deꞌiyaaba.
Leemisuwau, beni wode Baabilooneti, xoolinttetinne eti yuuyiyo hanotay asaa deꞌuwaa bochees giidi ammanoosona. Yaatiyo gishshau, eti banttana kaalettanaadan malaataa demmanau saluwaa xeelloosona. Giriiketinne Roomati qaadaa macca xoossatuyyo goynnoosona; asau sinttanaa deꞌoy iita woy loꞌꞌo gidanaadan kuuyanau etayyo deꞌiya wolqqay, issi issitoo Ziyusanne Jupiter giyo waannatiya xoossatu wolqqaappekka aadhees geetettidi qofettees.
Isiyan arshsho bagga biittatun Hinddunne Budihistte haymaanootiyaa kaalliyaageeti, issi uri kase deꞌido meretan oottidobay haꞌꞌi a gakkiiddi deꞌees; qassi haꞌꞌi oottiyoobay sinttappe i deꞌana meretan gakkanabaa kuuyees yaagidi ammanoosona. Kiristtaane giyo daro woosa keettata gujjin, hara haymaanootetikka issibi kasetidi kuuyettiis giyo bantta timirttiyan, hegaadan qaaday laammettenna yaagidi ammanoosona.
Yaatiyo gishshau, asaa ammanoynne xeelay baasettidoy beettiyaabaana yaagidi qoppiyo ha wodiyankka, daro asati bantta deꞌoynne galla galla deꞌuwan oottiyoobay kaalettiyoobay, qassi sinttappe eta gakkanabay ubbay eti aynne oottana danddayenna, qaaday ehiyooba giidi ammaniyoogee maalaalissiyaaba gidenna. Deꞌuwaa xeelliyaagan neeyyookka siyettiyoy hegaadaanee? Deꞌuwan hanettiyaabaynne gakkiyaabay, injjetiyoogeenne injjetennan attiyoogee, ubba qassi yelettiyoogeenne hayqqiyoogee tumuppe kasetidi kuuyettidabee? Ne deꞌuwan ubbabay hanettiyoy qaadaanee? Ha oyshatuyyo zaaruwaa demmanau Geeshsha Maxaafay waatidi maaddana danddayiyaakko ane beꞌoos.
[Sinttaa 3n deꞌiya Misilee Ekettidosaa]
Ken Murray/New York Daily News