Nuuni Ubbay Yihoowa Galatiyoogee Bessiyaaba
“GODAA galatite!”—MAZAMURE 111:1.
1, 2. “Haleeluuyaa” giyoogee woygiyoogee? Kiristtaane Giriike Geeshsha Maxaafaa Xuufetun he qaalaa ayba ogiyan goꞌettidonaa?
“HALEELUUYAA!” Daro woosa keettatun banttana Kiristtaane giyaageeti he qaalaa goꞌettishin siyiyoogee meeze gididaba. Issi issi asay galla galla haasayiyo wode ha qaalaa goꞌettees. Guutta asay he qaalay boncho gidiyoogaa erees; shin he qaalaa goꞌettiya daroti deꞌiyo deꞌoy Xoossaa bonchissennaagaa. (Tiitu 1:16) Issi Geeshsha Maxaafaa dikishineeree, Haleeluuyaa giya qaalaa, “daro mazamuriyaa xaafidaageeti banttanaara asay issippe Yihoowa galatana mala ubbaa shoobbanau goꞌettido qaala” giidi qonccissees. Geeshsha Maxaafaa eranchatuppe daroti, “Haleeluuyaa” giyoogee “‘Yaah galatite’ giyoogaa; [hegee] Yihoowa” malaatiyoogaa qonccissoosona.
2 Ooratta Alamiyaa birshettan Mazamure 111:1n deꞌiya qaalay “Inttenoo, Yaah sabbite” geetettiis. Worddo haymaanootiyaa xayuwaabaa yootiya Ajjuutaa 19:1-6n ha qaalay Giriikettuwan oyddu sohuwan deꞌees. Hegee hanettiyo wode, tumu Kiristtaaneti “Haleeluuyaa” giya qaalaa boncho ogiyan goꞌettiyo dumma gaasoy deꞌana.
A Gita Oosota
3. Nuuni ubbatoo issippe shiiqiyo waanna halchoy aybee?
3 Mazamure 111 giigissidaagee nuuni Yihoowa issippe hegaadan galatana bessiyoy aybissakko daro gaasuwaa yootees. Paydo 1y: “Suureti shiiqiyo yaa7an taani ta polo wozanaappe GODAA galatana” yaagees. Yihoowa Markkatussi ha wodiyan hegaadan siyettees. Nuuni gubaaꞌe shiiqotuuninne gita shiiqotun ubbatoo issippe shiiqiyo waanna halchoy, Yihoowa galatanaassa.
4. Asaa naati Yihoowa oosota waatidi qoppana danddayiyoonaa?
4 “GODAA oosoti ai keena gitee! Etan ufaittiyaageeti ubbai eta qoppanau bessees.” (Mazamure 111:2) “Qoppanau” giya qaalaa akeeka. Issi xuufee yootiyoogaadan, he xiqisee Xoossaa oosota “wozanappe wotti denttidi qoppiyaanne xannaꞌiya” asa malaatana danddayees. Yihoowa meretati keehippe daronne maalaalissiya halchuwan giigidosona. I awa ayfiyaa, saꞌaanne aginaa giigissiis; ubbaukka issoy issuwaara suure gidida gaytotettay deꞌees; yaatiyo gishshau, saꞌay hooꞌoynne pooꞌoy, qammaynne gallassay wodetinne haattaa beetay deꞌiyoogaa gidana danddayiis.
5. Salo gufanttuwaabaanne saꞌa micettaabaa asay loyttidi akeekiyoogan aybi qonccidee?
5 Saynttistteti awa ayfiyaa yuushuwan saꞌay deꞌiyo sohuwaa, nu aginay ba sohuwaappe deshennan yuuyiyoogaa, a yesuwaanne i ay keenaa deexxiyaakko darobaa akeekidosona. Gita meretatu giddon deꞌiya gaytotettaynne eti bantta sohuwan deꞌiyoogee, loꞌꞌonne ubbatoo laamettiya wodeti deꞌanaadan oottiis. Salo gufanttuwaaninne saꞌa micettan deꞌiya mereta wolqqati giigido loꞌꞌo ogiyaakka xeelliyaagan darobay qoncciis. “Loꞌꞌo Ogiyan Giigida Yuniverssiyaa” giya xuufiyan mekanikal injjeneeriyaa profeeseree kaallidi deꞌiyaagaadan giis: “Daro saynttistteti aadhida 30u layttatun bantta qofaa laammidoy aybissakko akeekanau metenna. Salo gufanttoynne saꞌa micettay merettennan coo yiis giidi maayanau wolqqaama ammanuwaa koshshees. Nuuni deꞌiyo biittaabaa xeelliyaagan daro akeekaa demmiyoogee medhida eranchay deꞌiyoogaa qonccissees.”
6. Xoossay asaa medhido ogiyaa xeelliyaagan neeyyo aybi siyettii?
6 Meretaara gayttidaagan hara gita oosoy Xoossay nuna medhido hanotaa. (Mazamure 139:14) I asa medhiyo wode, guuggee, kumetta bollaa kifiletinne oottana danddayiyo abbeenne hanotay deꞌanaadan oottiis. Leemisuwau, Xoossay immido maalaalissiya imotatuppe haasayiyoonne siyiyo, qassi xaafiyoonne nabbabiyo abbee deꞌees. Daro asau he abbee deꞌees. Neeni merettido ogeekka maalaalissiyaagaa—sitti gaada eqqana danddayiyo abbee neeyyo deꞌees. Ne bollay giigidonne ne bollaa miizaanaa naagana danddayiyo hanotay, bollay kaattaa gaaccidi wolqqau laammiyo hanotay maalaalissiyaagaa. Hegaappekka aadhidi, ne guuggeenne ne bessi bollati oottanaadan nerveti issoy issuwaara gayttido maalaalissiya hanotay saynttistteti oottido aybiiraanne laggeyiyooba gidenna. Asaa naatuyyo guuggeenne bessi bollati imettibeennaba gidiyaakko, eti bantta oottidobaa oottana danddayennaagee qoncce. Daro eray deꞌiyoonne keehippe loohida injjineeriyaakka gidin, loꞌꞌiyaanne goꞌꞌiya ogiyan giigida ne tammu biradhetu mala medhana danddayenna. Ne huuphiyaa hagaadan oycha, ‘Asi oottido garamissiya misileenne keexxido keettay Xoossay immido biradheta hiillan goꞌettennan oosettana danddayiyaabee?’
Xoossaa Gita Oosotanne A Eeshshata
7. Geeshsha Maxaafaa, Xoossaa gita oosotuppe issuwaadan xeellana koshshiyoy aybissee?
7 Geeshsha Maxaafan qonccidaagaadan, Yihoowa gita oosoy i asaa naatuyyo oottido hara maalaalissiyabatakka gujjees. Geeshsha Maxaafay maalaalissiya Yihoowa ooso; qassi a giddon deꞌiya qofay issoy issuwaara moggees. Hara ay maxaafaappekka dumma ogiyan, an tumuppe ‘Xoossaa ayyaanay deꞌeesinne tamaarissanau maaddees.’ (2 Ximootiyoosa 3:16) Leemisuwau, Geeshsha Maxaafan koyro maxaafay, Doomettaabay, Xoossay Nohe wode saꞌaappe iitatettaa waatidi xayssidaakko yootees. Naaꞌantto maxaafay, Kessaabay, Israaꞌeelata Gibxxe aylletettaappe kessido wode, Yihooway ba Xoossatettaa waatidi qonccissidaakko yootees. Mazamuraawee kaallidi deꞌiyaagaa giidoy hegaa mala hanotaa qoppidi gidennan aggenna: “[GODAA] oosoti bonchchuwaaninne anggan kumidaageeta. A xillotettaikka merinaassi de7ees. I ba maalaalissiya oosoti hassayettanaadan oottiis. GODAI qarettiyaagaanne maariyaagaa.” (Mazamure 111:3, 4) Ne deꞌo layttan oosettidaageeta gujjin, taarike wode ubban Yihooway oottidobati a ‘bonchuwaanne a anggaa’ hassayanaadan oottiyoogaa maayikkii?
8, 9. (a) Xoossaa oosoy asay oottido daro oosuwaappe dummatiyoy ayba ogiyaanee? (b) Nena ufayssiya, Xoossaa eeshshatuppe amaridaageeti awugeetee?
8 Ha mazamuraawee maalaalissiya Yihoowa eeshshata, giishin xillotettaa, qaretaanne maarotettaa milatiyaageeta loytti qonccissidoogaakka hassaya. Nagarancha gidida asaa naatu oosoy xillotettan baasettiyoy issi issitoo xalla gidiyoogaa eraasa. Eta oosoy darotoo baasettidoy yaaretiyoogaana, qanaatiyoogaananne otorettiyoogaana. Asaa naati olay aakkanaadan oottanaunne banttau goꞌꞌaa demmanau medhiyo hanttaara ola miishshay hegaa qonccissees. Hegee miilooniyan qoodettiya saro asaa bolli wolqqaama tuggaynne hirggay gakkanaadan oottees. Asaa naati oottido darobay hiyyeesata huqqunnidi etan goꞌettiyoogan beettidaba. Hegau daroti leemisodan yootiyoy piraamidiyaa oottanau aylleta goꞌettidoogaa. Hegee darotoo otorettiya Gibxxe Kawoti moogettiyo soho gididi goꞌꞌiis. Hegaa bollan, ha wodiyan asay oottiyo darobay asay huqqunnettanaadan oottiyaagaa xalla gidennan ‘saꞌaa xayssiyaagaa.’—Ajjuutaa 11:18 nabbaba.
9 Hegee ubbatoo likke gidida Yihoowa oosotuppe ay keena dummatiyaabee! A oosoti nagarancha gidida asaa naatu atotettau maarotettaa giigissotakka gujjiyaageeta. Xoossay wozuwaa giigissiyoogan ‘ba xillotettaa bessiis.’ (Roome 3:25, 26) ‘A xillotettay merinaassi deꞌees’! Xoossay nagarancha gidida asaa naatuura gayttidaagan danddayan oottidoban a qaretay qoncciis. Issi issitoo, asaa naati bantta iita oosuwaa aggidi loꞌꞌobaa oottanaadan kehatettan woossiis.—Hizqqeela 18:25 nabbaba.
Ba Gelido Qaalaa Poliyoogan Ammanettiyaagaa
10. Yihooway Abrahaameera maacettido maachaa xeelliyaagan ammanettiyoogan ayba leemiso gidiyaabaa oottidee?
10 “Baayyo yayyiyaageetuyyo qumaa i immees; i ba maachchaa merinaukka qoppees.” (Mazamure 111:5) Mazamuraawee ha sohuwan yootidoy Yihooway Abrahaameera maacettido maachaa milatees. Yihooway Abrahaama zareta anjjanaunne eti bantta morkketu biittaa laattanaagaa qaalaa geliis. (Doomettaabaa 22:17, 18; Mazamure 105:8, 9) He qaalaa koyro poluwaa maaraadan, Abrahaama zareti Israaꞌeele dere gididosona. He deree daro wodiyau Gibxxen aylle gidiis; shin ‘Xoossay Abrahaameera maacetto maachaa hassayidi’ eta yaappe kessiis. (Kessaabaa 2:24) Yihooway eta oyqqido hanotay i ay keena qarettiyaakko bessees. I eta bollau koshshiya qumaanne ba baaso maarata kaallanaadan ayyaanaa qumaa immiis. (Zaarettido Wogaa 6:1-3; 8:4; Nahimiyaa 9:21) Hegaappe kaallidi deꞌiya wodetun, he deree Xoossaappe darotoo haakkidaba gidikkonne, eti baakko simmanaadan hananabaa yootiyaageeti eta zoranaadan kiittiis. Israaꞌeeleta Gibxxeppe kessoosappe 1,500u layttappe dariya wodee aadhi simmin, Xoossay ba mexi issi Naꞌaa saꞌaa kiittiis. Ayhudatuppe daroti Yesuusa ixxidosonanne hayqqanaadan aattidi immidosona. Hegaappe Yihooway ooratta deree, ayyaana dere gidida “Xoossaa Israaꞌeelee” deꞌanaadan oottiis. He deree Kiristtoosaara gididi, Yihooway asaa naata anjjanaassi goꞌettanau kaseti yootido Abrahaama zare gidiis.—Galaatiyaa 3:16, 29; 6:16, NW.
11. Yihooway Abrahaameera ‘maacettido maachaa hassayiyoy’ ayba ogiyaanee?
11 Yihooway ubbatoo ba ‘maachaa hassayeesinne’ hegaa baggaara ehaanau qaalaa gelido anjjuwaakka hassayees. Ha wodiyan i 400ppe dariya qaalan gidi palahiya ayyaanaa qumay giiganaadan oottiiddi deꞌees. Nuuni nu bollau koshshiya qumaa demmanau: “Hachchi hachchi koshshiya qumaa nuuyyo hachchi imma” yaagidi woossiyo woosaakka ubbatoo zaarees.—Luqaasa 11:3; Mazamure 72:16, 17; Isiyaasa 25:6-8.
Maalaalissiya Yihoowa Wolqqaa
12. Beni Israaꞌeeletuyyo ‘allagatu biittay imettidoy’ ayba ogiyaanee?
12 “Allagatu biittaa immiyoogan ba oosuwaa wolqqaa ba asaa bessiis.” (Mazamure 111:6) Mazamuraawee qoppido, Israaꞌeele taarikiyan polettida garamissiyaabay eti maalaalissiya ogiyan Gibxxeppe kiyidoogaa gidana danddayees. Wurssettan, Yihooway Israaꞌeeleti Hidootan Naagiyo Biittaa laattanaadan oottin, eti Yorddaanoosa SHaafaappe arggonne arshsho baggan deꞌiya kawotettata xoonana danddayidosona. (Nahimiyaa 9:22-25 nabbaba.) Ee, Yihooway Israaꞌeeletuyyo ‘allagatu biittaa immiis.’ Hegee Xoossaa wolqqaa keehippe qonccissiyaaba!
13, 14. (a) Mazamuraawee qoppidoba gidana danddayiya, Baabilooneera gayttidaagan Xoossaa wolqqaa qonccissiyay aybee? (b) Yihooway keehi gita gidida ogiyan naxa kessiyoogan polido harabay aybee?
13 Yihooway etau hegaa ubbaa oottidaba gidikkonne, Israaꞌeelati a bonchibeennaagaanne bantta mayzza aawata Abrahaama, Yisaaqanne Yaaqoobakka bonchibeennaagaa akeekoos. Xoossay Baabilooneta goꞌettidi Israaꞌeeleta biittaappe kessidi, eti omoodettanaadan oottana gakkanaassi makkaliyoogaa aggibookkona. (2 Odiya 36:15-17; Nahimiyaa 9:28-30) Geeshsha Maxaafaa issi issi eranchati giyoogaadan, Mazamure 111 giigissidaagee deꞌidoy Israaꞌeeleti Baabiloone omooduwaappe simmido wode gidikko, Yihooway ammanettiyo gishshaunne a wolqqaa gishshau a galatiyo daro gaasoy deꞌees. Omooddidoogeeta omooduwaappe yeddiyo wogi baynna Baabiloonetu kushiyaappe Ayhudata kessiyoogan Xoossay hegaa bessiis.—Isiyaasa 14:4, 17.
14 Ichashu xeetu layttappe guyyiyan, bantta nagaraappe simmana koyiya asaa naata nagaraanne hayquwaa aylletettaappe kessanau, Yihooway ba wolqqaa hegaappekka dariya ogiyan goꞌettiis. (Roome 5:12) Hegee 144,000u asati Kiristtoosa kaalliya ayyaanan tiyettidaageeta gidanaadan ogiyaa dooyiis. Yihooway ba wolqqaa goꞌettidi, 1919n tiyettidaageetuppe attida guuttata worddo haymaanootiyaa omooduwaappe kessiis. Ha wurssetta wodiyan eti oottiyoobay Xoossaa wolqqa xallan oosettana danddayiyaaba. Eti hayqqana gakkanaashin ammanettiyaageeta gidiyoogaa qonccissidi, nagaraappe simmana koyiya asaa naatu goꞌꞌau, Yesuus Kiristtoosaara saluwan uttidi saꞌaa haariyoogan shaahettoosona. (Ajjuutaa 2:26, 27; 5:9, 10) Beni Israaꞌeeletugaappe keehi aadhiya ogiyan eti saꞌaa laattana.—Maatiyoosa 5:5.
Merinau Dꞌiya, Ammanettiyo Baaso Siraatata
15, 16. (a) Xoossaa kushiyaa oosota geetettidaageetun aybi deꞌii? (b) Beni Israaꞌeeletuyyo Xoossay ayba higge immidee?
15 “A kushiyaa oosoti tumanne likke; A wogatikka ubbai ammanettiyaageeta. Etinne meri merinau eqqidi de7iyaageeta; tumatettaaninne suuretettan imettidaageeta.” (Mazamure 111:7, 8) “[Yihoowa] kushiyaa oosoti” Israaꞌeeletuyyo imettida, masettida naaꞌꞌu shuchan xaafettida keehippe koshshiya tammu higgeta gujjoosona. (Kessaabaa 31:18) Ha higgeti, hara wogata ubbaa gujjin, Muuse Higgiyaa maachaa shaaho gididosona; eti merinau deꞌiya, ammanettiyo baaso siraatata.
16 Leemisuwau, he masettida shuchan deꞌiya wogatuppe, woykko higgetuppe issoy: “Taani, GODAI ne Xoossai qanaatiya Xoossaa” yaagees. He higgee Yihooway: “[Bana] siiqiyaanne [ba] azazuwaa naagiya sha7atussi siiquwaa bessiya Xoossaa” gidiyoogaakka gujjidi yootees. He masettida shuchan awudenne goꞌꞌiya, “ne aawaanne ne aayyiyo bonchcha” yaagiya, “Wuuqqoppa” yaagiyaanne haratubaa amottenna mala diggiya, ciimma akeekaa oyqqida baaso siraatati deꞌoosona.—Kessaabaa 20:5, 6, 12, 15, 17.
Geeshshaa, Hoola Giyoogaanne Woziyaagaa
17. Israaꞌeeleti Xoossaa sunttaa bonchana koshshiyo ayba gaasoti deꞌiyoonaa?
17 “I ba asaa wozidi kessiis; i ba maachchaa etaara merinau wottiis. A sunttai geeshshanne, “Hoola!” giissiyaagaa.” (Mazamure 111:9) Mazamuraawee haꞌꞌikka, Yihooway Abrahaamayyo qaalaa gelido maachau ammanettiyaagaa gidiyoogaa qoppidaba milatees. Hegaappe denddidaagan, Yihooway ba asay koyro, beni Gibxxen aylle gididi deꞌanaadaaninne guyyeppe Baabiloonen omooduwan deꞌanaadan aggibeenna. Ha naaꞌꞌu hanotankka, Xoossay ba asaa wozidi kessiis. Etau oosettidabay ha naaꞌꞌu hanotatu xalla gidiyaakkokka, Israaꞌeeleti Xoossaa sunttaa bonchana koshshees shin.—Kessaabaa 20:7; Roome 2:23, 24 nabbaba.
18. Xoossaa sunttan xeegettiyoogee gita maata gaada neeni qoppiyoy aybissee?
18 Hidooti baynna hanotan nagaraunne hayquwau aylle gidiyoogaappe wozettida, ha wodiyan deꞌiya Kiristtaanetu hanotaykka hegaara issi mala. Yesuusi tamaarissido leemiso gidiya woosan koyro oychido, “Ne geeshsha sunttai anjjetto” giyaagaara nu deꞌoy moggiyaagaa gidanaadan baaxetana koshshees. (Maatiyoosa 6:9) He boncho sunttan wotti dentti qoppiyoogee Xoossau yayyanaadan nuna denttettana koshshees. Mazamure 111 xaafidaagee, Xoossau suure yayyiyaagaa gidiyoogaa: “Eratettau koiroi GODAAYYO yayyiyoogaa; a wogaa oottiyaageetuyyo lo77o akeekai de7ees” yaagidi yootiis.—Mazamure 111:10.
19. Kaalliya huuphe yohuwan ay beꞌanau deꞌiyoo?
19 Xoossau bessiya ogiyan yayyiyoogee nuuni iitabaa ixxanaadan maaddees. Hegee nuuni kaalliya huuphe yohuwan beꞌanaagaadan, Mazamure 112n qonccida Xoossaa loꞌꞌo eeshshatakka kaallanaadan maaddees. He mazamuree Xoossaa merinau galatiya miilooniyan qoodettiyaageetuura gidanau, nuuni waanidi gidaa kunttna danddayiyaakko qonccissees. Yihoowayyo hegaa mala galatay bessiyaaba. “GODAI merinau galatetto!”—Mazamure 111:10.
Wotti Denttidi Qoppanau Maaddiya Oyshata
• Nuuni ubbay Yihoowa galatana bessiyoy aybissee?
• Yihoowa oosotun qonccida a eeshshati awugeetee?
• Xoossaa sunttan xeegettiyoogaa aybidan xeellay?
[Sinttaa 18n deꞌiya misiliyaa]
Nuuni ubaatoo shiiqiyo halchoy Yihoowa galatanaassa
[Sinttaa 21n deꞌiya misiliyaa]
Yihoowa higgeti ubbay baasettidoy merinau deꞌiya, ammanettiyo baaso siraataana