Hanotay Laamettikkokka, Xoossan Nashettidi Deꞌiyoogaa
NE DEꞌUWAN hanotay laamettiiddi deꞌii? He hanotaara meezetanau nena metidee? Daro asaa hegaa mala hanotay gakkiis woykko gakkanau deꞌees. Beni wode hegaa malabay gakkido issi issi asatu hanotay nuna goꞌꞌiya eeshshaa akeekanau maaddana danddayees.
Leemisuwau, daro metoy gakkido Daawita qoppa. Kawo gidanaadan Sameeli a tiyiyo wode, i dorssaa heemmiya guutta naꞌa. Yelagatettan i Pilisxxeema biittaa wogga bitaniyaa, Gooliyaadaara olettanau koyiis. (1 Sameela 17:26-32, 42) Daawiti yelagatettan Kawuwaa Saaꞌoola keettan deꞌanaadan shoobettiisinne olanchatu halaqa gididi sunttettiis. Daawiti ba deꞌuwan ha ubba laamee gakkanaagaa qoppibeenna; qassi hegaappe simmin hananabaakka kasetidi qoppana danddayenna.
Daawitanne Saaꞌoola gaytotettay mooretti mooretti biis. (1 Sameela 18:8, 9; 19:9, 10) Daawiti ba shemppuwaa ashshanau amarida layttau betidi deꞌana koshshiis. I Israaꞌeela asaa bolli kawo gididi haariyo wodekka a hanotay keehippe laamettiis; hegee hanidoy i wodiraa laammidi, he nagaraa genttanau shemppo wori simmiina. A nagaraa gaasuwan a son metoy gakkiis. Leemisuwau, Daawita bolli a naꞌaa Abeseloomi makkaliis. (2 Sameela 12:10-12; 15:1-14) Gidikkokka, Daawiti wodiraa laammidonne shemppo worido nagaraa paaxi simmin, Yihooway au atto gin, zaarettidi Yihoowan nashettiis.
Ne hanotaykka laamettana danddayees. Payyatettay, ikkonoomiyaa metoy woykko so giddo metoy, ubba qassi nu oottiyoobay nu deꞌuwan hanotay laamettanaadan oottana danddayees. Hegaa mala metuwaa xoonanau giigettanaadan maaddana danddayiya eeshshati awugeetee?
Nu Huuphiyaa Kawushshiyoogee Maaddees
Nu huuphiyaa kawushshiyoogee eeno giyoogaa gujjees. Tumuppe nu huuphiyaa kawushshiyoogee, nu tumu oonatettaanne haratu oonatettaa akeekanaadan maaddees. Haratu eeshshaanne eti oottidobaa toochana xayikko, eta oonatettaanne eti oottiyoobaa akeekoosinne nashshoos. Hegaadankka, nu huuphiyaa kawushshiyoogee, issibay nu bolli aybissi gakkiyaakko, qassi hegaa waatidi xooni kiyana danddayiyaakko akeekanaadan maaddana danddayees.
Saaꞌoola naꞌaa Yonaataani hegau loꞌꞌo leemiso. I giigissana danddayennabati a deꞌuwaa hanotaa laammidosona. Yihooway kawotettaa Saaꞌoolappe wotti ekkanaagaa Sameeli ayyo yootido wode, Yonaataani kawo gidana gibeenna. (1 Sameela 15:28; 16:1, 12, 13) Israaꞌeela asaa haaranaadan Xoossay Daawita dooridoogee Yonaataana koyibeennaagaa bessees. Saaꞌooli azazettibeennaagee issi issi hanotan Yonaataana qohiis. Saaꞌooli oottidoban Yonaataani oyshettiyoobi baynnaba gidikkonne, ba aawaa kawotettaa laattenna. (1 Sameela 20:30, 31) Yonaataani ha hanotaa waatidi oyqqidee? I baappe halida he maataa gishshau Daawita qanaatidi, lanccidee? CHii. Yonaataani deꞌuwan darobaa beꞌida, Daawitappe daro bayratiyaagaa gidikkonne, ammanettidi Daawita kaafiis. (1 Sameela 23:16-18) Xoossan anjjettiday oonakko akeekanaadan ba huuphiyaa kawushshiyoogee a maaddiis; i ‘qoppanau bessiyaagaappe aattidi, otoruwan qoppibeenna.’ (Roome 12:3) Yihooway appe ay koyiyaakko Yonaataani akeekiis; qassi Yihooway he allaalliyan kuuyidobaa maayiis.
Deꞌuwan gakkiya daro laamee issi issi metuwaa kaalettiyoogee qoncce. Issi wode, ayyo mata gidida naaꞌꞌu asatuura deꞌiya gaytotettay Yonaataana meton yeggiis. Issoy, sinttappe kawo gidiya, Yihooway sunttido a laggiyaa Daawita. Haray, he wode haariiddi deꞌiya, Yihooway ixxido kawuwaa, a aawaa Saaꞌoola. Ha hanotay, Yihoowan nashettidi deꞌanau baaxetiyo wode, Yonaataani unꞌꞌettanaadan oottennan aggenna. Nu deꞌuwan gakkiya laamee amarida hanotan nuuni hirgganaadaaninne unꞌꞌettanaadan oottana danddayees. SHin nuuni Yihoowa qofaa akeekanau baaxetiyaaba gidikko, he hanotaa genccidi ubbatoo ammanettidi au oottana danddayoos.
Abbee Paca Gidiyoogaa Eriyoogee Maaddees
Ba huuphiyaa kawushshiya uri ba abbiyaa pacaa kumetta hanotan akeekennan aggana danddayees.
Daawiti ba abbee paca gidiyoogaa akeekiis. Kawo gidanaadan Yihooway a dooridaba gidikkonne, unddenna layttau kawotana danddayibeenna. Daawiti hegaa keenaa ayssi gamꞌꞌidaakko Yihooway assi yootidobi deꞌiyoogee Geeshsha Maxaafan qonccibeenna. Ha hanotay hidootaa qanxxissiyaaba milatikkonne, i yeeqanaadan oottibeenna. I ba abbiyaa pacaa akeekiis; qassi he hanotay gakkanaadan paqqadida Yihooway hanotaa giigissanaagaa eriis. Hegaa gishshau, Daawiti ba shemppuwaa ashshanau, Saaꞌoola woranau koyibeenna; ba laggee Abishaayikka a worennaadan diggiis.—1 Sameela 26:6-9.
Nuuni erenna woykko nu xeelan loꞌꞌo ogiyan oyqqanau woy giigissanau danddayettennaba milatiya hanotay issi issitoo nu gubaaꞌe giddon merettana danddayees. Nu pacaa eriya asa gidiyoogaadan, Yesuusi gubaaꞌiyau Huuphe gidiyoogaanne gubaaꞌiyaa kaalettiya cimatu baggaara i oottiyoogaa akeekiyoo? Yihoowan nashettidi deꞌanau, i Yesuus Kiristtoosa baggaara gubaaꞌiyaa kaalettanaadan an hidootaa wottiyoo? Hegaadan oottiyoogee metiyaaba gidikkonne Yihoowa naagiyoo?—Leemiso 11:2.
Ashkketettay Suure Xeelay Deꞌanaadan Maaddees
Ashkketettay eesuwan yiillotennaagaa gujjees. Ha eeshshay hanqqettennan, lanccennaaninne haluwaa kiyennan gakkida qohuwaa genccanaadan maaddees. Ashkketetta eeshshaa dichiyoogee metiyaaba. Geeshsha Maxaafan issi xiqisee ‘biittan deꞌiya ashkketi ashkketettaa koyanaadan’ shoobbees. (Sofonaasa 2:3) Ashkketettay nu huuphiyaa kawushshiyoogaaranne nu pacaa eriyoogaara gaytotettay deꞌiyo eeshsha; loꞌꞌotettaanne doshotettaa milatiya hara eeshshatakka gujjees. Ashkke uri loohissuwaanne timirttiyaa ekkiyo gishshau, ayyaanaaban diccana danddayees.
Deꞌuwan gakkiya metuwaa danddayanau ashkketettay nuna waatidi maaddana danddayii? Daro asay ba deꞌuwan gakkiya laamiyaa iitabadan xeelliyoogaa akeekennan aggakka. SHin hegaa mala hanotay nuuni Yihoowappe loohisso demmiyo issi injje gidana danddayees. Muuse deꞌuwan gakkidabay hegaa bessees.
Layttay 40 gidido wode, Muusee loꞌꞌo eeshshay deꞌiyo asa. I Xoossaa asau koshshiyaabaa akeekiyaagaanne ba goꞌꞌaa yarshshiyaagaa gidiyoogee he wode qoncciis. (Ibraawe 11:24-26) SHin Israaꞌeele asaa Gibxxeppe kaaletti kessanaadan Yihooway a sunttanaappe kase, Muusee keehi ashkke gidanaadan oottiya hanotay a gakkiis. I Gibxxeppe baqatidi, 40 layttau Midiyaama biittan dorssaa heemmiya coo asa gididi, deꞌana koshshiis. Wurssettan aybi hanidee? Ha hanotay i kaseegaappe loꞌꞌo asa gidanaadan oottiis. (Qoodaabaa 12:3) I Yihoowa sheniyaa baagaappe kaseyana koshshiyoogaa akeekiis.
Yihooway azazettennan ixxida Israaꞌeele deriyaa xayssidi, Muuse zariyaa mino dere oottana koyiyoogaa ayyo yootido wode hanettidabaa beꞌiyo wode, Muusee ashkke gidiyoogaa akeekoos. (Qoodaabaa 14:11-20) Muusee asaa gishshaa woossiis. Muusa qofissiyaabay Xoossaa sunttaanne asaa hanotaappe attin, a goꞌꞌaa gidennaagaa a woosay bessees. Muusee asaa kaalettiyoonne gaannatiyo oosuwau ashkke gidana koshshiis. Geeshsha Maxaafay, Muusee “biittan sa7an ubban de7iya asaa ubbaappe aadhdhiya ashkke asa” gidiyoogaa yootikkonne, Miiriyaamanne Aarooni Muuse bolli zuuzummidosona. (Qoodaabaa 12:1-3, 9-15) Muusee eta boriyaa ashkketettan danddayidaba milatees. Muusee ashkke gidennaba gidiyaakko, hanotay waananeeshin?
Hara wode, Yihoowa ayyaanay issi issi asatun wodhin, eti hananabaa yootidosona. Muusa maaddiya Yaasu, he asati bessennabaa oottiyaabadan qoppiis. Hegaappe dumma gidida ogiyan, Muusee hanotaa Yihoowagaadan xeellido gishshau, ba maatay ekettees giidi hirggibeenna. (Qoodaabaa 11:26-29) Muusee ashkke gidennaakko, Yihoowa giigissuwan laamettida ha hanotaa ammanidi ekkanee?
Muusee Xoossay baayyo immido gita maataa loyttidi goꞌettanaadaaninne imettida oosuwaakka loyttidi polanaadan ashkketettay maaddiis. Muusee Siinaa Deriyaa kiyanaadan Yihooway a shoobbiis. Hegaappe simmidi, Muusee asaa sinttan eqqin, Xoossay kiitanchaa baggaara a haasayissiis; qassi maachau giddo gididi oottanaadan a sunttiis. Muuse ashkketettay i ha gita maataa ekkanaadaaninne Xoossan nashettidi daanaadan maaddiis.
Nubaa shin woygana danddayettii? Ashkketettay nu dichau keehi koshshees. Xoossaa asaa giddon aawatettaynne maatay imettido ubbay ashkke gidana koshshees. Ashkketettay nuuni demmido maatan otorettennaadaaninne hanotaa bessiyaagaadan xeellanaadan maaddees. Nuuni hegau immiyo zaaroy darobaa qonccissees. Nuuni he maataa ekkanee? Hegaa dichaa bessanaadan maaddiya injjedan xeelliyoo? Hegee ashkketettaa dichiyo loꞌꞌo injje gidana danddayees.
Nu deꞌuwan darotoo laamee gakkees. Issi issi hanotay ayssi gakkiyaakko issi issitoo akeekanau metees. Nu pacaynne unꞌꞌoy hanotata ubbatoo Yihoowagaadan xeelliyoogee metanaadan oottana danddayees. Gidikkonne, nu huuphiyaa kawushshiyoogee, abbee paca gidiyoogaa eriyoogeenne ashkketettay gakkiya hanotaa eeno giidi ekkanaadaaninne Xoossan nashettidi daanaadan maaddees.
[Sinttaa 30n deꞌiya misiliyaa]
Tumuppe nu huuphiyaa kawushshiyoogee nu tumu oonatettaa akeekanaadan maaddees
[Sinttaa 31n deꞌiya misiliyaa]
Ashkketettay nu dichau keehi koshshees
[Sinttaa 31n deꞌiya misiliyaa]
Muusee keehi ashkke gidanaadan oottiya hanotay a gakkiis