DEꞌUWAN HANIDABAA
Taani Kuuyiyooba Ubban Yihoowa Kaseyays
BOOQALSSA gallassan guuran 1984n Venziwela waanna kataman Karakasan dure heeran deꞌiya ta sooppe oosuwaa baas. Taani baydda ogiyan, Wochchiyo Keelaa maxeetiyan mati kiyida huuphe yohuwaabaa qoppaas. He huuphe yohoy nu shooroti nuna waati xeelliyaakko yootees. Matan deꞌiya keettata xeellaydda taani hagaadan gaada qoppaas: ‘Ta shooroti tana bankke keettan oottiya gooba asadan xeelliyoonaayye, woy qassi ba soo asawu koshshiyaabaa kunttanawu bankke keettan oottiya Xoossawu haggaaziya asadan xeelliyoonaa?’ Ta shooroti tana bankke keettan oottiya gooba asadan xeelliyoogaa akeekaas; qassi hegee tana ufayssibeenna. Yaatiyo gishshawu, hegaa xeelliyaagan issibaa oottanawu kuuyaas.
Taani Uddufune 19, 1940n Liibaanoosan Amiyun giyo kataman yelettaas. Amarida layttaappe simmin, nu soo asay Tripoli giyo katamaa biis; Xoossaa Yihoowa eriyaanne siiqiya ufayttiya so asay tana siiquwan yan dichchiis. Ichchashu naatu giddon taani wurssetta kaalo; heezzati maccaageeta naaꞌꞌati attumaageeta. Tana yelidaageeti xoqqu ootti xeelliyoobay miishshaa demmanawu oottiyoobaa gidenna. Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyoogaa, gubaaꞌe shiiqotanne harati Xoossaa eranaadan maaddiyoogaa nu soo asay keehi xoqqu ootti xeellees.
Tiyettida daro Kiristtaaneti nu gubaaꞌiyan doosona. Hegeetuppe issoy Gubaaꞌiyaa maxaafa xinaatiyaa kaalettiya Mishel Abuda. I tumaa Niwu Yorken siyidi, 1921n Liibaanoosan sabbakiyoogaa doommiis. Giiliyaade Timirtte Keettaappe anjjettida Aanonne Giwen Bivar giyo naaꞌꞌu yelagata I keehi bonchchiyoogaanne maaddiyoogaa taani loytta hassayays. Eti nuuyyo loꞌꞌo lagge gididosona. Daro layttappe guyyiyan, taani Amarkkan Aaniira gayttada keehi ufayttaas. Amarida wodiyaappe simmin, Wilferd Gucha gelada Inggilizen, Londdonen deꞌiya macara biiruwan Beeteelen haggaaziya Giweniirakka gayttaas.
LIIBAANOOSAN MARKKATTIYOOGAA
Taani yelagatettan deꞌiyo wode Liibaanoosan amarida Yihoowa Markkati deꞌikkonne, nuuni Geeshsha Maxaafaappe eridobaa haratussi minttidi yootoos. Haymaanootiyaa kaalettiya amaridaageeti nuna eqettishin nuuni hegaadan oottida. Nu bolli gakkida amaridabaa taani awudenne dogikke.
Issi galla ta michchiya Saananne taani issi pooqe keettan haggaazishin issi qeesee nu deꞌiyoosa yiis. Issi uri A xeesennan waayi aggana. Qeesee ta michchiyo cayiyoogaa doommiis. I keehi hanqqettidi Saano darajjaappe duge sugidi qohiis. Issi uri polisiyawu silkkiyaa dawalin I yiidi Saano kehatettan maaddiis. Eti qeesiyaa qasho keetti efiidi I shugguxiyaa gixxi uttidoogaa akeekidosona. Polisetu halaqay A hagaadan oychchiis: “Neeni oonee? Haymaanootiyaa kaalettiyaageeyye, woy danobaa oottiyaageeta kaalettiyaagee?”
Taani loyttada hassayiyo hara wodee nu gubaaꞌee otobisiyaa keraa ekkidi nu katamaappe keehi haakkidi deꞌiya kataman sabbakanawu biido wodiyaa. Heeraa qeesee nuuni oottiyoobaa siyidi nuna qohana mala daro asaa shiishshana gakkanaashin nuuni ufayssiya wodiyaa aattida. Eti nuna yashissidosona, ubba qassi nu bolli shuchchaa olidosona, yaatin ta aaway huuphiyan qooꞌettiis. Taani A xeelliyo wode A sinttay suuttaa maayidoogaa hassayays. I ta aayeera otobisiyaakko bin, nuuni ubbay hirggiiddi eta kaallida. SHin, ta aayyiyaa ta aawaa sinttaa quccaydda hagaadan giidoogaa taani mule dogikke: “Eti bantta oottiyoogaa erenna gishshawu, hayyanaa Yihoowawu etawu atto ga.”
Qassi haroode, nu yelettido kataman deꞌiya nu dabbota oychchanawu biida. Haymaanootiyaa kaalettiya keehi erettida phaaphphaasiyaara yan ta aawaa aawaason gayttida. Nu soo asay Yihoowa Markka gidiyoogaa phaaphphaasee erees. Taayyo layttay usuppuna gidikkonne, I tana yeellayanawu hagaadan oychchiis. “Neeni ayssi xammaqettabeykkii?” Taani biron guutta naꞌa gidiyo gishshawu xammaqettanawu Geeshsha Maxaafaabaa loytta erananne mino ammanoy deꞌiyoogaa gidana koshshees gaada ayyo zaaraas. I ta yootidoban ufayttibeenna gishshawu, tana asaa karees giidi ta aawaa aawaassi yootiis.
SHin nu bolli gakkida hegaa mala iitabay guutta. Xaaxi waaxi xeelliyo wode, Liibaanoosa asay pashkkanne imattaa mokkiyaagaa. Hegaa gishshawu, nuuni daro asawu Geeshsha Maxaafaabaa yootidanne etappe darota xannaꞌissida.
NU SOO ASAY HARA BIITTI BAANAWU KUUYIIS
Taani tamaaraydda deꞌiyo wode, issi yelaga ishay Liibaanoosa biittaa beꞌanawu Venziwelappe yiis. I nu gubaaꞌiyan shiiqota shiiqidi ta michchee Waafiira erettiis. Guyyeppe, eti aqo oyqqidi Venziwelan deꞌanawu biidosona. Waafa ba xaafido dabddaabbiyan so asay ubbay Venziwela baanaadan ta aawaa ammanttanawu baaxetaasu. A nuna keehi laamotido gishshawu hegaadan oottaasu. Wurssettan, nuuni A yootidobaa siyidi baanawu kuuyida!
Nuuni 1953n Venziwela biidi kawo keettaa matan Karakasan deꞌiyoogaa doommida. Taani he wodekka naꞌa gidiyo gishshawu, kawoy keehi loꞌꞌiya zammaana kaamiyan issi issitoo kanttiyoogaa xeelliyoogan keehi ufayttays. Gidoppe attin, ooratta biittaa, doonaa, wogaa, qumaanne carkkuwaa hanotaa meezetanawu tana yelidaageeti metootidosona. Metiyaabay gakkido wode eti ooratta hanotaa meezetiyoogaa biron doommoosona.
Haddirssa baggan doommidi ushacha baggi: Ta aawaa. Ta aayyiyo. Nu soo asay Venziwela 1953n biido wode ta pootuwaa
AZZANTTIYAABAY MERETTIIS
Ta aaway sahettiyoogaa doommiis. I minonne payya asa gidiyo gishshawu, I sahettidoogee nuuyyo oorattaba milatiis. I kase sahettidoogaa nuuni mule hassayokko. Kansseree he wode A oyqqoogee erettin I shuhettiis. I saaminttappe guyyiyan hayqqidoogee azzanttiyaaba.
Nuuni ay keena azzanidaakko yootanawukka deexxiyaaba. Taayyo he wode layttay 13. Ta aaway hayqqees giidi nuuni mule qoppibeenna gishshawu, zaarettidi mule ufayttennabadan nuussi siyettiis. Ta aayyiyaa ba azinay hayqqidoogaa ammananawu amarida wodiyawu metootaasu. SHin, nuuni hayqoy mittan maatankka deꞌiyaaba gidiyoogaanne Yihooway maaddin genccidoogaa akeekida. Taani Karakasa naaꞌꞌantto xekka timirtte keettan tamaarada wurssiyo wode taassi layttay 16; taani nu soo asaa maaddanawu wozanappe koyaas.
Ta michchiya Saananne I azinay Ruben, taani Yihoowaara dabbotaa minttanaadan maaddidosona
He wode, ta michchiya Saana Giiliyaade Timirtte Keettaappe anjjettidi Veziwela simmida Ruben Araꞌuha gelaasu. Eti Niwu Yorke biidosona. Taani yuniversttiyan tamaaranaadan nu soo asay kuuyido gishshawu, taani tamaaraydda ta michcheeranne I azinaara deꞌanawu Niwu Yorke baas. Taani etaara deꞌiyo wode Yihoowaara dabbotaa minttanaadan tana maaddidosona. Hegaa bollikka, Brukiliinen Isppeene qaalaa goꞌettiya nu gubaaꞌiyan kayma gidida daro ishantti doosona. Taani etappe naaꞌꞌatuura, hegeetikka Miltten Henshelaaranne Frederik Franzaara erettidoogan keehi ufayttaas; eti naaꞌꞌaykka Brukiliine Beeteelen haggaazidosona.
Taani 1957n xammaqettiyo wode
Taani yuniversttiyan issi layttaa wurssana haniyo wode, ta deꞌuwan ay oottaydda deꞌiyaakko qoppiyoogaa doommaas. Yihoowayyo haggaazanawu halchchida Kiristtaanetubaa yootiya huuphe yohota Wochchiyo Keelaa maxeetiyan nabbabaasinne qoppaas. Nu gubaaꞌiyan deꞌiya aqinyetinne Beeteelen oottiyaageeti keehi ufayttiyoogaa akeekaas; qassi taanikka eta mala gidanawu koyaas. Gidoppe attin, taani xammaqettida Kiristtaane gidikke. Taani ta huuphiyaa Yihoowawu sheedhdhana koshshiyoogaa takkennan akeekaas. Yaatada taani Laappune 30, 1957n xammaqettaas.
KUUYIDO KEEHI KOSHSHIYAABAA
Taani xammaqetta simmada, aqinye gidanawu qoppiyoogaa doommaas. Taani aqinye gidanawu keehi koyaas, shin hegee deexxanaagaa akeekaas. Taani yuniversttiyan tamaaraydda he haggaazuwawu prograamiyaa waatada injjeyana danddayiyaanaa? Taani yuniversttiyan tamaariyoogaa agganawu, Venziwela simmanawunne aqinye gidanawu kuuyiyoogaa xeelliyaagan nu soo asaynne taani daro dabddaabbiyaa xaafettida.
Taani Tamme 1957n Karakasa simmaas. SHin nu soo asaa hanotay loꞌꞌo gidennaagaa akeekaas. So asaappe issi uri miishshan eta maaddana koshshiis. Taani waata maaddana danddayiyaanaa? Taani bankke keettan oottanaadan shoobettaas, shin aqinye gidanawu keehi koyaas. Taani hegaassi simmaas. Naaꞌꞌubaakka oottanawu kuuyaas. Unddenna layttawu, bankke keettan kumetta gallassaa oottaasinne aqinye gidada haggaazaas. Taayyo oosoy keehi daro gidikkonne taani keehi ufayttays!
Yihoowa keehi siiqiya Silviyo giyo loꞌꞌiya Jarmane biittaa michcheera erettada O machchido wodekka keehi ufayttaas. A bantta soo asaara Venziweli yaasu. Wurssettan, nuuni naaꞌꞌu naata yelida, nu naꞌay Mishela (Mika), qassi nu naꞌiya Samiiro. Qassi ta aayeeyyo koshshiyaabaa kunttiyoogaa doommaas. A nunaara daanawu yaasu. Taani aqinye gidada haggaaziyoogaa ta soo asawu koshshiyaabaa kunttanawu aggidaba gidikkonne, ubbatoo minnada sabbakays. Nuuyyo danddayettida ubban Silviyanne taani shemppo wodiyan kaafiya aqinye gididi haggaazoos.
KUUYIDO HARA GITABAA
Ha huuphe yohuwaa doomettan taani yootidobay tana gakkiyo wode, naati timirttiyaa wurissibookkona. Tawu deꞌoy keehi munaasa gidiyoogaa taani erays, qassi bankke keettan oottiya harati tana bonchchoosona. SHin taani Yihoowayyo haggaaziyaagaa gidiyoogan loytta erettanawu koyays. Tana asay hegaadan xeellana mala taani oottana danddayiyoobaa ubbatoo qoppaas. Hegaa gishshawu, ta keettaayyiyaanne taani issippe uttidi miishshaa xeelliyaagan haasayida. Taani bankke keettan oottiyoogaa aggiyo wode, issi kutti keehi daro miishshaa demmana. Nuussi acoy baynna gishshawu, nuuni nu deꞌuwaa sima oottikko, daro wodiyawu nuuyyo gidiya miishshay deꞌana.
Yaatiyoogee metiyaaba gidikkonne, ta siiqo machchiyaanne ta aayyiyaa tana loytti maaddidosona. Yaatiyo gishshawu, taani zaarettada aqinye gidaas. Hegan keehi ufayttaas! Taani aqinye gidada haggaazanawu giigettaas, shin nuuni he wode hara ooratta imotaa demmida.
HAMMU GIIDI EKKIDO MAALAALISSIYAABAA!
Nu heezzantto naꞌay Gabreeli nuuni hammu giidi ekkido maalaalissiyaaba
Silviya shahaara gidiyoogaa nu dottoree issi galla yootiis. Nuuni naaꞌꞌaykka maalaalettida! Hegee keehi ufayssiyaaba gidikkonne, aqinye gidanawu taani kuuyidoogaabaakka qoppaas. Taani haꞌꞌikka aqinye gidada haggaazana danddayiyaanaa? Nu soo asa yara gidiya hara ura mata wode demmanawu yeemuwan naagiyoogaa doommida. SHin taani aqinye gidada haggaazana danddayiyaanaa gaada qoppiyoogaa aggabeykke.
Nu halchchidobaa haasayi simmidi, taani haꞌꞌikka aqinye gidada haggaazana koshshiyoogaa kuuyida. Nu naꞌay Gabreeli Hosppune 1985n yelettiis. Gidoppe attin, taani bankke keettaa oosuwaa aggada Tamme 1985n zaarettada ubba wode aqinye gidada haggaaziyoogaa doommaas. Guyyeppe, taani Macara Biiruwaa Konttiyaa yara gidaas. SHin macara biiroy deꞌiyoy Karakasana gidenna gishshawu, taani saaminttan naaꞌꞌu woy heezzu gallassaa 80 kilo meetire gidiyaagaa simerettada oottana koshshiis.
HARASAA BIYOOGAA
Macara biiroy La Viktoriya giyo kataman deꞌiyo gishshawu, Beeteele matan deꞌanawu ta soo asa ubbay La Viktoriya baanawu kuuyiis. Nu ubbawu hegee gita laame. Taani ta soo asaa keehi nashshayssinne galatays. Eta hanotay keehi maaddiis. Ta michchiya Baha nu aayeessi koshshiyaabaa kunttanawu eeno gaasu. Miki aqo oyqqidaba gidikkonne, Samiiranne Gabreeli haꞌꞌikka son doosona. Hegaa gishshawu, eti La Victoriyaa baanawu Karakasan deꞌiya bantta laggeta aggidosona giyoogaa. Qassi, ta siiqo Silviya daro asay deꞌiyo waanna katamaa aggada guutta katamaa meezetana koshshiis. Harabay qassi, nuuni ubbay guutta keettan deꞌiyoogaa meezetana koshshiis. Ee, Karakasappe La Viktoriya baanawu darobaa aggida.
SHin hanotay haranttuwaakka laamettiis. Gabreeli aqo oyqqido gishshawu Samiira sooppe kiyana koshshiis. He wode, Silviyanne taani 2007n Beeteelen oottanawu shoobettida, haꞌꞌikka yan haggaazoos. Nu bayra naꞌay Miki gubaaꞌiyaa cima, qassi ba machchee Monikiira aqinye gididi haggaazees. Gabreelikka gubaaꞌe cima, qassi ba machchee Ambiriira Xaaliyan haggaazees. Samiira aqinye gidada haggaazawusinne ba son uttada Beeteele oosuwaa maaddawusu.
Haddirssa baggan doommidi ushacha baggi: Ta machchee Silveera Venziwela macara biiruwan. Nu bayra naꞌay Miki Monikiira. Nu naꞌiyo Samiiro. Nu naꞌay Gabreeli Ambiriira
KUUYIDOBAN TAANI KEEHI UFAYTTAYS
Ee, taani ta deꞌuwan gita gidida darobaa kuuyana koshshiis. Gidikkonne, taani mule zilꞌꞌettikke. Kuuyidoban taani keehi ufayttays. Taani Yihoowawu oottido ubbabaa gishshawu A keehi galatays. Yihoowaara dabbotaa minttidi deꞌiyoogee keehi koshshiyaaba gidiyoogaa taani daro layttawu akeekaas. Nuuni laammana koshshiyoobay guutta woy gita gidin, “asa eratettaa ubbaappe aadhdhiya” sarotettaa I immana danddayees. (Pili. 4:6, 7) Silviyanne taani Beeteelen haggaaziyoogaa dosoos, qassi nuuni nu deꞌuwan Yihoowa ubbatoo kaseyido gishshawu, nu kuuyido ubbabaa I anjjidoogaa akeekoos.