Ko Te ʼu Tapuakina Lahi ʼa Te “Kau Toʼo ʼo Te Mālama” ʼi Te ʼu Fakatahi Faka Tisitilike
KUA hili nei ki ai taʼu e 2 700, neʼe tohi fēnei e te polofeta ko Isaia: “Koʼeni ko te ʼu fakapōʼuli ʼe nātou ʼaofi anai te kele, pea mo te fakapōʼuli matotolu, te ʼu puleʼaga.” (Isaia 60:2). ʼE ko he ʼu palalau moʼoni ʼaia! Kae ʼe maʼu te falala, koteʼuhi ko Sehova neʼe ina fai ke gigila te mālama. ʼI te taʼu ʼaē kua hili, ko nātou ʼaē ʼe ʼoʼofa ki te mālama ʼa te ʼAtua neʼe fakaafe ke nātou kau ki te fakatahi faka tisitilike ʼaē ko te “Kau toʼo ʼo te mālama”.
Ko te hoki faie ʼo te fakatahi ʼaia ʼi te māhina ʼo sūnio ʼi te potu Tokelau ʼo Amelika. Lolotoga ʼo te ʼu māhina ki muli age, neʼe fai te fakatahi ʼaia ʼi te potu Hahake pea mo te potu Hihifo ʼo te Eulopa, ʼi te potu loto pea mo te potu Toga ʼo Amelika, ʼi Afelika, ʼi Asia, pea mo te ʼu motu. Neʼe ko te toko miliona ʼaē neʼe kau ki te ʼu fakatahi ʼaia. Pea ʼe ko he toe kātoaga fakalaumālie neʼe nātou maʼu!
“Manuʼia kia koutou fuli, ko te kau toʼo ʼo te mālama!”
ʼE lahi ʼi te ʼu fakatahi ʼaia neʼe kamata ʼi te feliaono pea neʼe fakaʼosi ʼi te ʼahotapu hili hoʼatā. Ko nātou ʼaē neʼe kau ki te fakatahi ʼaia ʼi te feliaono ʼuhu neʼe nātou fagono fakafiafia ki te kiʼi akonaki ʼo ʼuhiga mo te hoki mū gigilae ʼo te mālama ʼo Sehova ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼaenī. Pea neʼe ko te pelesita leva ʼo te fakatahi ʼaia neʼe palalau kia nātou. Neʼe ina fakamahino age kia nātou ko te kau kilisitiano moʼoni ʼe tonu ke nātou liliu ko te kau toʼo ʼo te mālama pea mo ina ʼui ake fēnei kia nātou: “Manuʼia kia koutou fuli, ko te kau toʼo ʼo te mālama!” Ko te polokalama ʼo te fakatahi neʼe ko he tokoni kia nātou neʼe kau ai ke nātou haga fakahā te mālama ʼo Sehova.
Ko te akonaki tāfito leva neʼe talanoa ki te ʼuhiga ʼo te ʼaluʼaga katoa ʼo te fakatahi ʼaia. Ko te tēhina ʼaē neʼe ina fai te akonaki ʼaia neʼe ina fakamanatuʼi ake kia nātou ʼo te fakatahi ke nātou ʼave te mālama ki te hahaʼi fuli ke nātou toe maʼu te falala ki he ʼōloto faka eteni. Māʼia pe la te haga ʼaē ʼa Satana ʼo fakakiviʼi te ʼu mata ʼo te tagata ʼo ʼuhiga mo te mālama ʼo te moʼoni (2 Kolonito 4:4). Kae, ko Sesu ʼe haʼu ia ohage “ko te mālama ʼo te ʼatu puleʼaga”. (Isaia 42:1-6.) Neʼe ina tala te ʼu akonaki hāla faka lotu ʼaē ʼe ʼiloga ʼi te ʼu gāue kovi ʼaē ʼe pipiki ki te fakapōʼuli, kae ko te lotu ʼaē ʼe lagolago ki te fai pule faʼitaliha ʼa Sehova, ʼe ina faka mafola te logo lelei ʼo te Puleʼaga. Neʼe toe feiā aipe mo te kau tisipulo ʼa Sesu — pea ʼe kei nātou haga fai aipe (Mateo 28:19, 20). Neʼe tala fakamālohi e te tagata fai akonaki, ʼo fēnei: ‘Ohage ko Sesu, ʼe feala ke tou liliu ko te kau toʼo ʼo te mālama. ʼE mole he tahi age gāue ʼe maʼuhiga ake ʼi te temi nei ʼi te gāue ʼaia. Pea ʼe mole he tahi age pilivilesio lahi ʼi te pilivilesio ʼaia.’
ʼI te fakaʼosi ʼo te ʼuluaki koga ʼo te fakatahi, neʼe ʼi ai te meʼa fakaofoofo. Neʼe fakahā ifo e te pelesita ʼo te fakatahi ia te kua maʼu ʼo te ʼu kiʼi faʼahiga pepa lotu kehekehe e fā. Neʼe ko he meʼa neʼe lagaʼi ai he pāsipāsi fakafiafia, pea neʼe maʼu e te hahaʼi takitokotahi tana kiʼi pepa lotu ʼi te ʼu faʼahiga pepa kehekehe.
Ko te hili hoʼatā ʼo te feliaono, neʼe fakatafito te polokalama ʼo ʼuhiga mo te tokoniʼi ʼo te kau kilisitiano ʼaē ʼe nātou toʼo te mālama. Neʼe fakahā e te ʼu akonaki ʼaia e lua te tokoni lelei ʼo ʼuhiga mo te tekeʼi ʼaē ke ʼaua naʼa nātou pikisia ʼi te fakapōʼuli ʼo te malamanei. ʼI tona ʼaluʼaga ʼaē ko Satana ʼe feala ke liliu ko he ʼaselo ʼo te mālama, koia ʼe maʼuhiga tāfito ke taupau he fakasiosio fakalaumālie ke mole feala ki te ʼu meʼa ʼuli ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼaenī ke nātou fakalalata tatou (2 Kolonito 11:14). ʼE fēnei te tokoni ʼa Paulo: “ ʼAua naʼa koutou mulimuli ki te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼaenī, kae ke koutou fetogi ia koutou ʼo koutou fakafoʼou tokotou ʼatamai, koteʼuhi ke koutou ʼiloʼi te meʼa ʼaē ʼe lelei, mo te meʼa ʼe fia fai ki ai pea mo te meʼa haohaoa ʼa te ʼAtua.” (Loma 12:2). Neʼe fagono te hahaʼi ʼo te fakatahi ko te fetogi ʼo he kilisitiano ʼe ko he meʼa ʼe faigaʼi tuʼumaʼu. Ko ʼotatou ʼu ʼatamai ʼe fakamaʼa pea mo fakalogo mokā ʼe tou ako te Folafola ʼa te ʼAtua pea mo maʼuliʼi te ʼu meʼa ʼaia ʼe tou ako. Koia, ʼe tou ʼāsili tatau ʼosi mo Sesu, ʼaē “neʼe fonu ia ʼi te ʼofa makehe pea mo te moʼoni”. — Soane 1:14.
Ko te kau toʼo ʼo te mālama tūpulaga
Neʼe fai tāfito te vaelua ʼo te koga ʼo te feliaono hili hoʼatā maʼa te kau tūpulaga. Ko te ʼuluaki akonaki ʼe fēnei (“ ʼU tūpulaga — Koteā koa takotou ʼu fakatuʼutuʼu?”), ʼe vikiʼi aipe te kau kilisitiano tūpulaga ʼaē ʼe nātou tuku he faʼifaʼitaki agatonu. Kae neʼe toe ʼui age pe foki kia nātou, ko Satana ʼe ina fai tāfito tana fakahāla kia nātou. Ohage ko he tagata faigaoʼi faiva ʼe ʼaoga kia ia he tahi moʼo ʼona ako. ʼO toe feiā aipe, mo te hahaʼi tūpulaga ʼe ʼaoga ke tokoniʼi nātou e tanatou ʼu mātuʼa pea mo te kokelekasio ke nātou haʼele tuʼumaʼu ʼi te mālama.
Ko te faʼahi ʼaia neʼe fakahāhā e te kiʼi gaoʼi fakatā ʼe kupu: Tou fai te meʼa ʼaē ʼe totonu kia Sehova, pea neʼe ko te kiʼi gaoʼi ʼaia neʼe fakaʼosi te polokalama ʼo te feliaono. Neʼe fakatafito ʼaki te faʼifaʼitaki lelei ko te hau ko Sosiasi. Logope la ʼi tana kei tūpulaga, neʼe ina fakatotonu ke ina tauhi ia Sehova. Neʼe ʼi ai te ʼu fakahāla neʼe hoko kia ia, kae ʼaki te tokoni lahi ʼa te pelepitelo ko Hilikia feiā aipe mo tona ʼofa ʼaē ki te Lao ʼa te ʼAtua, neʼe fai e Sosiasi te meʼa ʼaē ʼe totonu ki te ʼAtua. ʼE fakaʼamu age pe ke toe feiā mo te kau tūpulaga ʼo te temi nei.
Tuku ke gigila te mālama
Neʼe toe ʼomai te hahaʼi ki te fakatahi ʼo te moeaki uhu ke nātou toe fagono aipe ki niʼihi ʼu tokoni fakaloto mālohi mai te Tohi-Tapu. Neʼe nātou fiafia aipe. Ki muli age ʼo te koga tohi ʼo te ʼaho ʼaē neʼe vakaʼi, neʼe fai te akonaki neʼe vaevae tona ʼu koga moʼo fakamatalatala te ʼu faʼahi kehekehe ʼaē ʼe feala ke tuku e te kilisitiano tona mālama ke gigila (Mateo 5:14-16). Ko te faka mafola ʼe ko he faʼahi maʼuhiga ia, feiā aipe mo he aga ʼe lelei ʼe toe maʼuhiga ʼaupito. Ohage ko tona fakahā e te tagata fai akonaki, “tou faka mafola ki ʼihi tatatou tui, kae ke tou maʼuliʼi te ʼofa ʼaē ʼe tou fakahā”.
Ki muli age, neʼe fakatokagaʼi age ki te hahaʼi ʼo te fakatahi te tokoni maʼuhiga ʼo ʼuhiga mo te faka mafola ʼaki te ʼu kiʼi pepa lotu. ʼAki te logo ʼo te ʼaho ʼaē kua hili pea ʼe kei nātou manatuʼi pe, ko te hahaʼi ʼo te fakatahi neʼe nātou fagono ʼo ʼuhiga mo te mālohi ʼaē ʼo te ʼu kiʼi pepa lotu ʼaia. Neʼe fakaloto mālohiʼi te hahaʼi ʼo te fakatahi ke nātou maʼu te ʼu kiʼi pepa lotu ʼi te ʼu temi fuli pe, ke nātou nonofo teuteu pe ki te ʼu ʼaluʼaga fuli.
Neʼe toe kau ki te fakatokaga ʼaia te kau pionie, ko te kau faka mafola ʼo te Puleʼaga ʼi te temi fuli pe ʼaē ʼe nātou faʼa gāue ai ʼi tonatou ʼuhiga ʼaē ko te kau toʼo ʼo te mālama. ʼE tou leleiʼia ʼatatou ʼu pionie faʼa gāue ʼaia! Pea ko te hahaʼi ʼo nātou ʼaia ʼe tuputupu pe. Māʼia pe la mo te ʼu fenua ʼaē neʼe hoki faka ʼāteaina atu te tauhi kia Sehova, ko te kau pionie neʼe tuputupu aipe. Neʼe fakaloto mālohiʼi aipe te kau pionie ke nātou taupau maʼu tonatou pilivilesio ʼaia. Ko nātou ʼaē neʼe mole heʼeki pionie, neʼe tokoniʼi aipe ke nātou fakakaukauʼi tonatou ʼaluʼaga. ʼE lagi ʼe feala pe ke nātou fakatokatoka fakalelei tanatou ʼu meʼa moʼo fai ke gigila tanatou mālama ʼi te gāue pionie katoa.
ʼE fakamaʼua ki te toʼo ʼo te mālama he ʼu sakilifisio, pea neʼe ʼiloga te faʼahi ʼaia ʼi te akonaki ʼaenī, “Tou tauhi kia Sehova ʼaki he ʼaluʼaga faka sakilifisio”. Neʼe fēnei te kole ʼa Paulo: “Foaki tokotou ʼu sino ko he ʼu sakilifisio maʼuli, maʼoniʼoni, ke fia fai kiai te ʼAtua.” (Loma 12:1). ʼE ʼiloga te ʼaluʼaga faka sakilifisio ia nātou ʼaē neʼe nātou kātakiʼi te fakataga. ʼE fai ʼi te temi fuli pe e te kau pionie te ʼu sakilifisio koteʼuhi ke nātou nofo tuʼumaʼu ʼi te gāue pionie katoa. ʼIo, ko te kau kilisitiano moʼoni fuli ʼe nātou fai te ʼu sakilifisio, ʼo nātou maʼumaʼua tāfito ʼi te gāue ʼa Sehova ʼi hanatou manatu pe kia nātou, pea mo holi ki he ʼu koloā ʼo te malamanei. Ko te taʼi fai ʼaia ʼe maʼu ai te ʼu tapuakina lahi mai ia Sehova.
Ko te akonaki ʼaia neʼe fai ohage ko he ʼuluaki palalau ʼo ʼuhiga mo te akonaki ka hoa mai — ko te akonaki ʼo te papitema. Ko nātou ʼaē neʼe papitema ʼi te fakatahi faka tisitilike ʼaē ko te “kau toʼo ʼo te mālama”, ʼe mahalo ia ʼe mole galo anai ia nātou te akonaki ʼaia. Ko tonatou papitema ko te meʼa tāfito tuʼumaʼu pe ia ʼo tonatou maʼuli. ʼE nātou manatuʼi ʼe tonu ke nātou mulimuli ki te faʼifaʼitaki ʼa Sesu Kilisito, ʼaē neʼe papitema ʼi tona taʼu 30. Pea tahi ʼaē meʼa, neʼe fiafia te kau papitema ʼi tanatou “liaki te ʼu gāue ʼaē ʼa te fakapōʼuli” pea mo nātou fili ke nātou “kaugana kia Sehova”. (Loma 12:11; 13:12.) ʼE nātou tutuʼu fakafiafia ia muʼa ʼo te kaugamalie ʼo te fakatahi pea mo tala leʼo lahi tonatou fia papitema (Loma 10:10). ʼE tou faikole ʼo ʼuhiga mo nātou fuli ʼaē neʼe foaki tonatou maʼuli ʼaki te papitema ʼi te ʼu fakatahi faka tisitilike ʼaē ko te “kau toʼo ʼo te mālama” ke nātou maʼu te tapuakina ʼa Sehova.
Ko te hili hoʼatā ʼo te moeaki neʼe ko te temi ʼaia ʼo te ʼu fakatokaga. Ko te ʼu fakatokaga ʼaia neʼe fai ʼaki te ʼu faʼahiga akonaki ʼaenī “Tou hola ʼi te ʼu hele ʼo te mānumānu”, “ ʼE tou tuku koa ke haga niʼihi ʼo maumauʼi tatatou ʼu gāue māhani?” pea “Tou taupau ia tatou mai te ʼu faʼahiga tauhi faka tamapua”. Ko te ʼu akonaki ʼaia e tolu neʼe fakahā ʼaki ai te ʼu faʼahiga fakahāla ʼe fakaʼaoga e Satana moʼo fakaloto vaivaiʼi he kilisitiano. Ko Sutasi Isikaliote neʼe ko te ʼapositolo, kae neʼe ina kakaʼi ia Sesu ʼuhi ko te falā. Ko te tūpulaga ko Samuele neʼe tuputupu faitotonu ʼi te tauhi kia Sehova, kae neʼe mole kaugā fakatahi ia mo nātou ʼaē ʼe kovi tanatou aga (1 Samuele 2:12, 18-20). Ko te ʼatolasio ʼe feala ke pipiki ki he ʼu meʼa ohage ko te holi fakasino heʼeʼagoa feiā mo te mānumānu (Efesi 5:5; Kolose 3:5). Ei, ko te mānumānu, ko te ʼu faka kaugā kovi, pea mo te ʼatolasio ʼe fakatupu tuʼutāmaki pea ʼe tonu ke tekeʼi.
Ki muli age, ko te polokalama ʼo te fakatahi neʼe talanoa leva ki ʼihi age ʼu meʼa. Ko te akonaki ʼaē neʼe hoa mai neʼe talanoa ki te ʼu tuʼuga fehuʼi maʼuhiga pea mo te ʼu tali ʼaē ki te ʼu fehuʼi ʼaia. Ohage la, ko te hahaʼi ʼaē ʼe mole nātou tali te moʼoni pea ʼe nātou mamate anai ia muʼa ʼo te hoko ʼo te toe mamahi lahi, ʼe fakatuʼuake koa anai ia nātou ʼaia? Koteā te meʼa ʼe feala ke fai ʼe he kilisitiano ʼe mole lava maʼu hona hoa ke ʼohoana mo ia? Ke loloto tanatou mālama ʼo ʼuhiga mo te Tohi-Tapu, ʼe fakaloto mālohiʼi ia nātou ʼi te fakatahi ke nātou fakaʼaoga fakalelei te Kumiʼaga ʼo te ʼu tohi ʼo te Sosiete Watch Tower, tāfito la ʼi te kupu ʼaē “Te ʼu fehuʼi ʼa te kau lautohi”.
Ko te ʼafio pea mo te fakahā ʼa Kilisito
Neʼe fakaʼosi te polokalama ʼo te moeaki ʼaki te lea faka polofeta ʼaē neʼe ko te akonaki neʼe koga tolu tona fai neʼe ko tona kupu tāfito ʼo ʼuhiga mo “te mālama ki te ʼafio pea mo te gāue ʼa Kilisito”. Ko te ʼu fakamoʼoni ʼo te “fakaʼiloga” ʼe fakahā ʼaki ai te ʼafio ʼa Sesu Kilisito ʼe tonu ke tokagaʼi (Mateo 24:3). ʼI te lua koga ʼo te akonaki, neʼe talanoa ʼo ʼuhiga mo te ʼu gāue lahi ʼa “te tagata kaugana agatonu mo poto”. (Mateo 24:45-47.) Neʼe fakahā foki talu te taʼu 1919 ko te kaugana agatonu ʼaia neʼe ina kamata avahi te gāue faka mafola ʼo te logo lelei ʼo te Puleʼaga. Pea neʼe fakatahiʼi ai leva te toe hahaʼi tokolahi ʼi te ʼatu puleʼaga fuli moʼo tokoni ki te kau kilisitiano fakanofo ki te fakamū ʼo te mālama ʼo Sehova. Neʼe fakaʼosi ʼo fēnei e te tagata fai akonaki: “Tou haga faiga fakamalotoloto ki te lagolago ʼo te kaugana agatonu mo poto. Ko te meʼa pe ʼaia e tahi ʼaē ka feala ai ki te hahaʼi fuli ʼe hage ko he ʼu ōvi ke nātou fagono ki te ʼu palalau fakafiafia ʼaenī: ‘Koutou ʼomai, koutou ʼaē neʼe tapuaki ʼe taku Tāmai, ke koutou maʼu te puleʼaga ʼaē neʼe teuteuʼi maʼa koutou talu mai te kamata ʼo te malamanei.’ ” — Mateo 25:34.
Ko te akonaki fakaʼosi ʼa te tēhina fai akonaki neʼe talanoa ki te faka ʼuhiga pea mo te ʼu faʼahiga ʼaluʼaga ʼo te fakahā ʼa Sesu Kilisito (1 Kolonito 1:7). Ko te gāue ʼaia ʼe ko he toe meʼa maʼuhiga anai! ʼE faka ʼauha anai te Papiloni Lahi. Ko te tau lahi ʼaē ʼo ʼuhiga mo te mālama ʼa Satana pea mo Sesu feiā aipe mo tana kau ʼaselo ʼe fakaʼosi anai ʼi te temi faka ʼauha ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼaenī. Pea ko Satana ʼe lī anai ki te luo pea ʼe mole toe lava hana gāue ʼi te koga meʼa ʼaia. Kae ʼe ko he fakafimālie anai ia ki te hahaʼi ʼa te ʼAtua, te ʼohoana ʼa te Akeno ʼi te lagi pea mo fakatuʼu he kele foʼou. Neʼe fiafia te hahaʼi ʼi te akonaki ʼaia ʼi te temi neʼe fakahā ai e te tēhina fai akonaki te kaupepa foʼou ʼaē ʼe kupu fēnei ʼE tokoga moʼoni koa te ʼAtua kia tatou? ʼE ko he tokoni lelei anai ia ki te hahaʼi agavaivai ʼaē ʼe ʼaoga ke nātou ʼiloʼi totatou ʼAtua tokaga feiā aipe mo tana ʼu fakatuʼutuʼu ʼaē kia tatou!
Te ʼu famili faka kilisitiano
Kua aʼu leva ki te ʼaho fakaʼosi ʼo te fakatahi ʼaē ko te ʼahotapu. Kae, tokolahi neʼe kei nātou nonofo aipe. ʼI te ʼosi ʼo te akonaki ki te koga tohi ʼo te ʼaho, neʼe fai te akonaki ʼo ʼuhiga mo te famili faka kilisitiano ʼaki te kupu tāfito ʼaenī “Tou fetokoniʼaki ʼi totatou famili faka kilisitiano”. Ko te ʼuluaki koga ʼo te akonaki neʼe ina tokoniʼi te hahaʼi ʼo te fakatahi ke nātou mahino ki te meʼa tāfito ke iku lelei ai te maʼuli faka famili faka kilisitiano: ke takimuʼa aipe te ʼu meʼa fakalaumālie. Ko te lua koga ʼo te akonaki neʼe ina fakaloto mālohiʼi te ʼu famili ke nātou gāue fakatahi, ohage ko te kau ki te ʼu fono, mo te gāue faka mafola, mo te ako ʼo te Tohi-Tapu faka famili, peʼe ko he ʼu mālōlō. Pea ko te koga fakamuli ʼo te akonaki, neʼe ina fakamanatuʼi ki te hahaʼi ʼo te fakatahi tonatou ʼu pilivilesio pea mo tonatou maʼua ʼaē ke nātou tokakaga ki te hahaʼi kua matutuʼa. “Ko ʼotatou ʼu tēhina pea mo tuagaʼane kua matutuʼa ʼe nātou maʼuhiga pe ʼi te kokelekasio”, ko te ʼui ʼaia ʼa te tēhina fai akonaki. Tou tokagaʼi tonatou faʼahiga maʼuli pea mo faʼifaʼitakiʼi tanatou agatonu.
Ko te faka ʼuhiga ʼo te talanoa ʼaē ko te “maʼu ʼo he ʼatamai poto” neʼe hoa mai ki te akonaki ʼaē (1 Petelo 4:7). Ko he tahi ʼe ina maʼu te ʼatamai poto ʼe fakapotopoto, loto mahino, fai te aga ʼe lelei, agavaivai, pea mo maʼu katoa te fakakaukau poto. ʼE feala ke ina ʼiloʼi te meʼa ʼe tonu ʼi te meʼa ʼaē ʼe kovi, te meʼa ʼe moʼoni ʼi te meʼa ʼaē ʼe hāla. Pea tahi ʼaē, ʼe faiga aipe ke ina taupau maʼu hona maʼuli haohaoa fakalaumālie.
Neʼe talanoa te akonaki fakaʼosi ʼo te ʼahotapu uhu ʼo ʼuhiga mo tatatou fakalogo ki te ʼAtua pea mo Kilisito. Neʼe ʼui fēnei e te tēhina fai akonaki: “ ʼE mole tonu ke meʼa noaʼi te maʼuhiga te maʼu ʼo he fakalogo agatonu kia Sehova ʼAtua pea mo tona ʼAlo, ko Sesu Kilisito.” Neʼe ina fakahā foki tona ʼu ikuʼaga ki te ʼu faʼahi fuli ʼo totatou maʼuli. Koteā anai ka ina tokoniʼi tatou ke tou taupau tatatou fakalogo? Ko te ʼu kalitate e fā: ko te ʼofa, ko te manavasiʼi ʼaē neʼe lave kovi he meʼa kia Sehova, ko te tui, pea mo te agavaivai.
ʼAhotapu hili hoʼatā
Pea fokifā pe, ko te ʼahotapu hili hoʼatā pea ko te fakatahi kua aʼu ki tona koga fakaʼosi. Maʼa te tokolahi, neʼe hoki kamata atu pe te fakatahi ia, pea kua ʼosi atu leva pe ia.
Ko te akonaki ki te hahaʼi fuli neʼe kupu fēnei “Tou mulimuli ki te mālama ʼo te malamanei”. Ko te ʼu meʼa ʼaē neʼe fakahā ʼo ʼuhiga mo te ʼu fakamatalatala fakaofoofo ʼo te ʼaluʼaga ʼaē ʼo te gāue ʼo te mālama ʼo te ʼaho moʼo taupau ʼo te maʼuli. Pea neʼe fakahā leva e te tēhina fai akonaki te maʼuhiga lahi ʼaē ʼo te mālama fakalaumālie. ʼE taupau faka temi pe tatou e te mālama ʼo te ʼaho, kae ko te mālama fakalaumālie ʼe feala ke ina taupau tatou ʼo heʼegata. Neʼe fai te akonaki ʼaia ʼo fakatafito ki te tohi ʼo Soane 1:1-16, ʼaē ʼe fakatatau ia Sesu ohage ko he mālama ki te malamanei. ʼI te ʼu temi fakaʼosi ʼo te tuʼu agakovi ʼaenī, kua maʼuhiga ʼaupito ke muliʼi ia Sesu ʼi tana gāue.
ʼI te ʼosi ʼo te akonaki ʼo ʼuhiga mo Te Tule Leʼo ʼaē neʼe fakatuʼutuʼu ki te fakaʼosi vāhaʼa ʼaia, kua hoko leva te akonaki fakaʼosi. Neʼe fakahā fakafiafia e te tēhina fai akonaki kei lahi te ʼu meʼa kei toe ʼi te ʼu ʼaho ka hoa mai. Ohage la, neʼe ina fakahā te foʼi fime foʼou ʼaē ʼo te gaoʼi fakatā Tou fai te finegalo ʼo te ʼAtua ʼaki he faiga fakamalotoloto. Pea ʼe mole gata aipe. ʼE toe maʼu anai mo te ʼu faʼahiga ʼata viteo ʼe kupu fēnei Ko te Tohi-Tapu: ʼo te hisitolia moʼoni, ʼo te ʼu lea faka polofeta moʼoni, ko te ʼuluaki foʼi fime Ko te Tohi-Tapu: ko te tohi ʼo te ʼu meʼa neʼe hoko pea mo te ʼu lea faka polofeta.
Pea tala e te tēhina fai akonaki ʼe ʼi ai anai ʼi te taʼu 1993 te ʼu fakatahi faka tisitilike ʼaho fā, feiā mo te ʼu fakatahi makehe faka malamanei ʼi Afelika, ʼi Asia, ʼi Eulopa, pea mo te potu Toga ʼo Amelika. Logope la ko te ʼu fakatahi faka tisitilike ʼaē ko te “kau toʼo ʼo te mālama” kua ʼosi, ko nātou ʼaē ʼo te ʼu fakatahi ʼaia neʼe feala ke nātou kamata fai he ʼu fakatuʼutuʼu ki te taʼu ka haʼu.
Pea kua hoko mai leva mo te temi mavete. ʼE mahalo ia, kua lahi age tanatou fakatotonu ke nātou fakahā te mālama ʼi te mālama ʼaenī ʼe fakapōʼuli. ʼI te maʼu ʼo te ʼu ʼaho e tolu neʼe fonu ai te ʼu meʼa lelei fakalaumālie, ko te ʼu palalau fakaʼosi ʼo te akonaki neʼe maʼuhiga ʼaupito: “Ko Sehova ʼe ko te ʼAtua, pea ʼe ina fakamālama tatou. (...) Koutou fakafetaʼi kia Sehova, koteʼuhi ʼe agalelei; he ko tona loto ʼofa ʼe mole ʼiloʼi hona gataʼaga.” — Pesalemo 118:27, 29.
[Paki ʼo te pasina 15]
Ko te polokalama ʼo te fakatahi faka lusia.
[Paki ʼo te pasina 16, 17]
ʼE lahi te ʼu fakatahi, neʼe fai akonaki ai ia nātou ʼaē ʼo te Kolesi pule.
Ko te kau Saponia neʼe nātou fakatahi mo nātou ʼaē neʼe kau ʼi te ʼu fakatahi ʼi St. Pétersbourg.
Ko te gaoʼi fakatā faka tohi-tapu neʼe ina fakamahino te maʼuhiga ʼaē ʼo te fai ʼo te meʼa ʼe totonu kia Sehova.
Ko te kau toʼo foʼou ʼo te mālama neʼe nātou momoli tonatou maʼuli kia Sehova ʼo nātou papitema.
Neʼe tokaga lelei te hahaʼi ʼo te fakatahi ki te ʼu akonaki ʼi St. Pétersbourg.
[Paki ʼo te pasina 18]
ʼI te fakatahi neʼe nātou fakafiafia ʼaki te kaupepa foʼou “ ʼE tokaga moʼoni koa te ʼAtua kia tatou?”