Tou Mahino Ki Te Fakatuʼutuʼu ʼo Te Akonakiʼi
ʼE MAHINO feafeaʼi kia koutou te kupu “akonakiʼi”? ʼE ʼui e te tikisionalio, ko te kupu akonaki ʼe ko “te faiga ʼaē ke mulimuli te hahaʼi ki te ʼu lekula ʼo ʼuhiga mo te aga ʼaē ʼe tonu ke fai, pea mo fakatūʼa ia nātou mokā ʼe mole nātou fai.” Logola ʼe mole ko te fakamahino pe ʼaia e tahi ʼo te kupu akonakiʼi, kae tokolahi te hahaʼi ia ʼaho nei ʼe nātou fakapipiki te manatu ʼaia ʼaē ʼe mole faʼa lelei ki te kupu akonakiʼi.
Kae ʼe mole tatau te talanoa ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te akonaki. Neʼe tohi fēnei e te Hau poto ko Salomone: “ ʼAua naʼa ke fakafisi, Ê toku foha, ki te akonaki ʼa Sehova; pea ʼaua naʼa ke fehiʼa ki tana fakatonutonu.” (Tāʼaga Lea 3:11) ʼE mole faka ʼuhiga te ʼu palalau ʼaenī ki te akonaki ʼaē ʼe fai ʼi te agamāhani, kae ki “te akonaki ʼa Sehova,” ko te akonaki ʼe fakatafito ki te ʼu pelesepeto agalelei ʼa te ʼAtua. Ko te akonaki pe ʼaia e tahi ʼaē ʼe maʼu tona ʼu fua ʼi te faʼahi fakalaumālie pea mo ʼaoga—pea ʼe tou holi kiai. Kae ko te akonaki ʼaē ʼe fakatafito ki te ʼu manatu ʼa te tagata ʼaē ʼe fakafeagai ki te ʼu pelesepeto agalelei ʼa Sehova, ʼi te agamāhani ʼe fefeka fau pea mo fakaloto mamahi. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te mole leleiʼia e te hahaʼi ia te akonaki.
He koʼe ʼe fakaloto mālohiʼi tatou ke tou tali te akonaki ʼa Sehova? ʼI te Tohi-Tapu, ʼe fakamatala ai ko te akonaki ʼa te ʼAtua ʼe ko te fakahā ʼaia ʼo te ʼofa ʼa te ʼAtua ki te hahaʼi. Koia neʼe hoko atu fēnei e Salomone: “Koteʼuhi ko ia ʼaē ʼe ʼofa ki ai Sehova, ʼe ina fakatonutonuʼi ia, ohage ko he tāmai ʼe ina fakatonutonuʼi tona foha ʼaē ʼe fiafia ai.”—Tāʼaga Lea 3:12.
Ko He Akonaki Peʼe Ko He Fakatūʼa?
ʼE lahi te ʼu faʼahiga fakahoko ʼo te akonaki ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu. ʼE fai moʼo takitaki, moʼo akoʼi, moʼo akoako ke poto, moʼo fakatonutonuʼi, pea mo fakatūʼa. Kae ʼi te ʼu faʼahi fuli ʼaia, ko te akonaki ʼa Sehova ʼe fai ʼaki te ʼofa, pea ʼe ina fai te fakatuʼutuʼu ʼaia ke fua lelei kia ia ʼaē ʼe akonakiʼi. Ko te akonaki ʼaē ʼe fai e Sehova moʼo fakatonutonuʼi he tahi, ʼe mole ko he fakatūʼa.
ʼI te tahi age faʼahi, ko te ʼu fakatūʼa ʼa te ʼAtua neʼe mole fai tāfito moʼo fakatonutonuʼi peʼe moʼo akoʼi ia ia ʼaē neʼe fakatūʼa. Ohage la, ʼi te ʼaho pe ʼaē neʼe agahala ai ia Atama mo Eva, neʼe nā kamata ʼiloʼi te ʼu fua kovi ʼo tanā talagataʼa. Neʼe kapu nāua e Sehova mai te ʼōloto faka palatiso ʼo Eteni, pea neʼe hoko kia nāua te ʼu fua ʼo te agahala, mo te mahaki, pea mo te matutuʼa. Hili te ʼu taʼu e lauʼi teau ʼo te maʼuli mamahi, neʼe nā mamate ʼo talu ai. Ko te ʼu meʼa fuli ʼaia neʼe ko te fakatūʼa ʼa te ʼAtua, kae neʼe mole ko he akonaki moʼo fakatonutonuʼi ʼo nāua. ʼI tanā talagataʼa ʼaki tonā loto faʼifaʼitaliha pea mo tanā mole fakahemala, neʼe mole kei feala ai ke fakatonutonuʼi ia Atama mo Eva.
ʼI te ʼu fakamatala ʼo ʼuhiga mo te ʼu fakatūʼa ʼaē neʼe fai e Sehova, ʼe kau ai te Tulivio ʼi te temi ʼo Noe, mo te fakaʼauha ʼo Sotoma mo Komola, pea mo te fakaʼauha ʼo te kautau Esipito ʼi te Tai Kula. Ko te ʼu meʼa ʼaia neʼe fakahoko e Sehova neʼe mole ina fai moʼo foaki he takitaki, peʼe moʼo akoʼi ia nātou ʼaia. ʼO ʼuhiga mo te ʼu fakatūʼa ʼaia neʼe fai e te ʼAtua, neʼe tohi fēnei e te ʼapositolo ko Petelo: “Neʼe mole ina tāʼofi tana tauteaʼi te mālama ʼāfea, kae neʼe ina hāofaki ia Noe, te tagata fai faka mafola faitotonu, mo te toko fitu, ʼi tana fakatō te tulivio ki te mālama agahala; pea ʼi tana fakaliliu ʼo lefulefu te ʼu kolo ʼo Sotoma mo Komola, neʼe ina tauteaʼi nātou, ko he faʼifaʼitakiʼaga ki te hahaʼi agakovi ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼaē ka hoko ki ʼamuli.”—2 Petelo 2:5, 6, MN.
Koteā te faka ʼuhiga ʼo te ʼui ʼaē ko te ʼu fakatūʼa ʼaia neʼe “ko he faʼifaʼitakiʼaga ki te hahaʼi agakovi ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼaē ka hoko ki ʼamuli”? ʼI te tohi ʼa Paulo ki te kau Tesalonika, ʼe talanoa ai ki totatou temi ʼe ko te temi ʼaē ka fakahoko ai e te ʼAtua, ʼaki tona ʼAlo ko Sesu Kilisito, “te lagavaka kia nātou ʼaē ʼe mole nātou ʼiloʼi te ʼAtua pea mo nātou ʼaē ʼe mole fakalogo ki te logo lelei.” ʼE toe ʼui fēnei e Paulo: “Ko nātou ʼaia ʼe nātou tali anai te fakatūʼa ʼaē neʼe fai ʼi te fakamāu, te fakaʼauha heʼegata.” (2 Tesalonika 1:8, 9, MN ) ʼE hā lelei mai ko te fakatūʼa ʼaia neʼe mole fai moʼo akoʼi peʼe moʼo fetogi te hahaʼi ʼaia. Kae ka fakaafe e Sehova tana kau atolasio ke nātou tali tana akonaki, pea ʼe mole manatu ia ki te fakatūʼa ʼo te kau agahala ʼaē ʼe mole fakahemala.
ʼE mahino mai ʼe mole ʼui e te Tohi-Tapu ko Sehova ʼe ko he tahi ʼe ina fai tāfito he fakatūʼa. ʼE lahi age te ʼui ʼaē ko ia ko he tagata faiako ʼofa pea mo faʼa kātaki. (Sopo 36:22; Pesalemo 71:17; Isaia 54:13) Ei, ko te akonaki fakaʼatua ʼaē ʼe ina fai moʼo fakatonutonuʼi ʼe ina fakahoko tuʼumaʼu ʼaki te ʼofa pea mo te faʼa kātaki. ʼI tanatou mahino ki te fakatuʼutuʼu ʼo te akonaki, ʼe tali gafua age e te kau Kilisitiano te akonaki pea mo nātou akonakiʼi ʼihi ʼaki te manatu ʼaē ʼe lelei.
Te Akonaki ʼa Te ʼu Mātuʼa ʼOfa
ʼI te loto fale pea mo te kokelekasio, ʼe ʼaoga ke tou mahino fuli ki te fakatuʼutuʼu ʼo te akonaki. ʼE moʼoni tāfito te faʼahi ʼaia kia nātou ʼaē ʼe nātou maʼu te pule, ohage la ko te ʼu mātuʼa. ʼE ʼui fēnei ia Tāʼaga Lea 13:24: “Ko ʼaē ʼe mole ina fia fakaʼaogaʼi te kauʼi ʼakau ʼe fehiʼa ia ki tona foha, kae ko ʼaē ʼe ʼofa ki ai ʼe ina kumi ia ia ʼaki te akonaki.”
ʼE tonu ke fakahoko feafeaʼi e te ʼu mātuʼa te akonaki? ʼE fakamahino fēnei e te Tohi-Tapu: “ ʼU tāmai, ʼaua naʼa koutou fai ke ʼiʼita takotou fānau, kae ke koutou haga akoʼi age kia nātou te akonaki pea mo te manatu ʼa Sehova.” (Efeso 6:4, MN ) ʼE toe fai te tokoni ʼaia, ʼaki te ʼu palalau ʼaenī: “ ʼU tāmai, ʼaua naʼa koutou fakatupu ʼita ki takotou fānau, naʼa tupu ai hanatou lotovaivai.”—Kolose 3:21, MN.
Ko te ʼu mātuʼa Kilisitiano ʼaē ʼe nātou mahino ki te fakatuʼutuʼu ʼo te akonaki ʼe mole nātou aga fefeka anai. Ko te pelesepeto ʼaē ʼe tou maʼu ia 2 Timoteo 2:24, ʼe feala ke faka ʼuhiga ki te fakahoko ʼa te ʼu mātuʼa te akonaki. Neʼe tohi fēnei e Paulo: “Ko te faifekau a te Aliki e mole tonu ke lagake, kae e agalelei ki te tagata fuape, e feala tana akonaki.” Ko he ʼita lahi ʼe mole tātāʼofi, mo te pa kalaga, mo te tauvele peʼe ko he ʼu palalau kona, ʼe mahino ia ʼe mole ko he akonakiʼi ʼaia ʼaki te ʼofa, pea ʼe mole tonu ke maʼu te ʼu aga ʼaia ʼi te maʼuli ʼo he Kilisitiano.—Efeso 4:31; Kolose 3:8.
Ko te akonaki ʼa te ʼu mātuʼa ʼe mole faka ʼuhiga pe ki he fakatūʼa ʼe fai fakavilivili pea mo fai tuʼa tahi. ʼE tokolahi te ʼu fānau ʼe tonu ke fakatokaga tuʼa lahi ʼi muʼa ʼo tonatou fakatonutonuʼi tanatou manatu. Koia, ʼe tonu ke foaki e te ʼu mātuʼa he temi ʼe lahi, mo he faʼa kātaki, pea mo fakakaukauʼi lahi peʼe feafeaʼi tanatou fakahoko te akonaki. ʼE tonu ke nātou manatuʼi ko te fānau ʼe tonu ke taupau ʼi te “akonaki pea mo te manatu ʼa Sehova.” ʼE mahino ia ʼe ko he akoako ʼe fai lolotoga ni ʼu taʼu.
Ko Te Kau Tagata Tauhi Ōvi ʼe Nātou Akonaki ʼAki He Agamālū
ʼE toe faka ʼuhiga te ʼu pelesepeto ʼaia ki te kau tagata ʼāfea Kilisitiano. ʼI tonatou ʼuhiga kau tagata tauhi ōvi ʼofa, ʼe nātou faiga ke nātou fakaloto mālohiʼi te faga ōvi, ʼo nātou akoʼi, mo takitaki, pea mo fakatonutonuʼi mokā ʼe ʼaoga. Ka nātou akonaki, ʼe nātou manatuʼi te fakatuʼutuʼu moʼoni ʼo te faʼahi ʼaia. (Efeso 4:11, 12) Kapau ʼe nātou tokakaga pe ʼo fai te fakatūʼa, pea ʼe tuʼutāmaki ai ia ia ʼaē neʼe hēʼia. ʼE kau ki te akonaki fakaʼatua te tahi ʼu faʼahi. ʼAki te ʼofa, ʼe faiga tuʼumaʼu te kau tagata ʼāfea ke nātou tokoni kia ia ʼaē kua hēʼia. ʼUhi ko tanatou fia tokoni moʼoni, ʼi te agamāhani ʼe nātou fakatuʼutuʼu he ʼu temi moʼo fakaloto mālohi pea mo akoako ia ia.
ʼO mulimuli ki te tokoni ʼaē ʼe tou maʼu ia 2 Timoteo 2:25, 26 (MN ) ka palalau te tagata ʼāfea kia nātou ʼaē ʼe mole nātou tali te akonaki, ʼe tonu ke nātou akoʼi “ ʼaki te agamālū.” ʼE fakahā ʼi te vaega ʼaia te fakatuʼutuʼu ʼo te akonaki: “Lagi feala ke foaki e te ʼAtua kia nātou te fakahemala ʼaē ʼe ina taki ki te ʼatamai mālama totonu ʼo te moʼoni, pea mo nātou toe mālama, ʼo tō ki tuʼa mai te hele ʼa te Tevolo.”
ʼI ʼihi temi, ʼe tonu ke fakamavae ʼi te kokelekasio ia nātou ʼaē neʼe agahala kae mole fakahemala. (1 Timoteo 1:18-20) Māʼia mo te fakatuʼutuʼu fefeka ʼaia ʼe tonu ke faka ʼuhiga ʼe ko he akonaki, kae mole ko he fakatūʼa pe. ʼI ʼihi temi, ʼe faiga e te kau tagata ʼāfea ke nātou ʼaʼahi nātou ʼaē neʼe fakamavae, ʼaē ʼe mole nātou lolotoga fai he ʼu aga ʼe kovi. ʼI te ʼu ʼaʼahi ʼaia, ʼe mulimuli anai te kau tagata ʼāfea ki te fakatuʼutuʼu moʼoni ʼo te akonaki, ʼo nātou fakahā lelei te ʼu faʼahi ʼaē ʼe tonu ke fai e he tahi, ke feala hana toe liliu mai ki te kokelekasio.
Ko Sehova ʼe Ko He Tuʼi Fakamāu Haohaoa
Ko te ʼu mātuʼa, mo te ʼu tagata tauhi ōvi, pea mo nātou ʼaē neʼe nātou maʼu te fakagafua ʼo te Tohi-Tapu ke nātou fakahoko te akonaki, ʼe tonu ke nātou fakahoko fakalelei te gāue ʼaia. ʼE mole tonu ke nātou fakamāu fakatomuʼa te hahaʼi, ʼo nātou ʼui ʼe mole feala ke nātou fetogi. Pea ʼe mole tonu ke liliu tanatou akonaki ko he faʼahi moʼo liufaki te kovi peʼe moʼo fai he fakatūʼa.
ʼE moʼoni ʼe talanoa te Tohi-Tapu kia Sehova ʼe ko he tahi ʼe ina fakahoko anai he fakatūʼa mālohi pea mo talu ai. ʼI tona fakahagatonu, ʼe ʼui e te Tohi-Tapu: “ ʼE ko he meʼa fakamataku te tō kia nima ʼo te ʼAtua maʼuli.” (Hepeleo 10:31, MN ) Kae ʼe mole he tagata ʼe tonu ke faiga ke ina fakatatau ia ia mo Sehova ʼi te faʼahi ʼaia peʼe ʼi he tahi age faʼahi. Pea ʼe mole tonu ke manatu he tahi ʼe ko he meʼa fakamataku te tō ki te ʼu nima ʼo te ʼu mātuʼa peʼe ko he tagata ʼāfea ʼo te kokelekasio.
ʼE maʼu e Sehova te fealagia ke ina fakafuafua lelei mokā ina akonaki. ʼE mole maʼu e te tagata te faʼahi ʼaia. ʼE feala ki te ʼAtua ke ina lau ʼi te loto pea mo ina ʼiloʼi mokā mole kei ʼaoga ke fakatonutonuʼi he tahi kae ke fakatūʼa ʼo talu ai. Kae ko te tagata ʼe mole feala ke ina fai he fakamāu feiā. Koia la ʼaē, ka tonu ke fakahoko te akonaki, ko nātou ʼaē ʼe pule ʼe tonu ke nātou fai tuʼumaʼu ʼaki te fakatuʼutuʼu ʼaē ke fakatonutonuʼi.
Tou Tali Te Akonaki ʼa Sehova
ʼE ʼaoga kia tatou fuli te akonaki ʼa Sehova. (Tāʼaga Lea 8:33) ʼI tona ʼuhiga moʼoni, ʼe tonu ke tou holi ke akonakiʼi tatou ʼaki te Folafola ʼa te ʼAtua. ʼI tatatou ako te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼe feala ke tou tali te akonaki ʼaē ʼe haʼu tonu mai ia Sehova ʼi te Tohi-Tapu. (2 Timoteo 3:16, 17) Kae ʼi ʼihi temi, ʼe akonakiʼi anai tatou e totatou ʼu tēhina. Ko tatatou ʼiloʼi te ʼuhiga moʼoni ʼo te akonaki ʼaia, ʼe tokoni mai anai ke tou tali ʼaki he lotolelei.
Neʼe fakamoʼoni fēnei e te ʼapositolo ko Paulo: “ ʼE moʼoni, ʼi te moʼi temi pe ʼaia ko te akonaki fuli pe ʼe hage ia ʼe mole ko he meʼa fakafiafia, kae ʼe ko he meʼa fakaloto mamahi.” Kae ʼe ina toe ʼui fēnei: “Kae ki muli age ʼe ina foaki kia nātou ʼaē neʼe ina akoʼi te fua ʼo te tokalelei, ʼaē ko te faitotonu.” (Hepeleo 12:11, MN ) Ko te akonaki ʼa Sehova ʼe ko te fakahā ʼaia ʼo tona ʼofa lahi kia tatou. Tatau aipe peʼe akonakiʼi tatou peʼe tou akonakiʼi ʼihi, kae tou haga manatuʼi te fakatuʼutuʼu ʼo te akonaki fakaʼatua pea mo tokagaʼi te tokoni poto ʼaenī ʼa te Tohi-Tapu: “Puke te akonaki; ʼaua naʼa ke tuku age. Hāofaki maʼu, heʼe ko tou maʼuli ʼaia.”—Tāʼaga Lea 4:13.
[Paki ʼo te pasina 21]
Ko te kau agahala ʼaē ʼe mole fakahemala ʼe fakatūʼa nātou e te ʼAtua, kae mole ina akonakiʼi ia nātou
[Paki ʼo te pasina 22]
ʼAki te ʼofa, ʼe fakaʼaogaʼi e te kau tagata ʼāfea he temi moʼo fai he ʼu kumi pea mo tokoni kia nātou ʼaē kua hēʼia
[Paki ʼo te pasina 23]
Ko te ʼu mātuʼa, ʼaki te faʼa kātaki pea mo te ʼofa, ʼe nātou fakahoko “te akonaki pea mo te manatu ʼa Sehova”