ʼU Matuʼā, Kotou Akoʼi Takotou Fanau Talu Mai Tana Kei Veliveli

ʼE UI fenei ʼi te Tohi-Tapu: “Koeni, ko ni foha ko he tofiga mai [ia Sehova], ko te fua o te fatu ko he fakapale.” (Pes. 127:3) Koia, ʼe fiafia ai te ʼu matuʼā moka ʼe natou ʼamanaki maʼu hanatou fanau.

Kaʼe ʼe mole gata ʼaki pe te fiafia, ʼe toe maʼu e te ʼu matuʼā he ʼu maʼua maʼuhiga ʼo ʼuhiga mo te fanau. Kapau ʼe kotou loto ke lahilahi ake takotou fanau pea mo haohaoa mai te ʼu mahaki, ʼe maʼua ke lelei tona fafaga. Kapau ʼe kotou loto ke tauhi agatonu takotou fanau ʼi te moʼoni, ʼe tonu ke lelei tona akoʼi ʼi te faʼahi fakalaumalie, mo takotou takitaki pea mo takotou faiga malohi ʼae ke ina ako te ʼu pelesepeto ʼa te ʼAtua. (Taag. 1:8) Ko te temi fea ʼae ʼe tonu ke kamata akoʼi ai te fanau pea ʼe tou lava fakahoko feafeaʼi ia te ako ʼaia?

ʼE ʼAOGA KE AKOʼI MO TE ʼU MATUʼĀ

Kotou tokagaʼi te faʼifaʼitaki ʼo Manoa, ko te tagata mai te famili ʼo Tane, neʼe maʼuli ʼi te kolo ko Tesoa, ʼi te temi ʼo te kau Iselaele. Neʼe fakaha e te ʼaselo ʼa Sehova ki te ʼohoana ʼo Manoa ʼae neʼe paʼa ʼe ina maʼu anai he fanau (Tfm. 13:2, 3). Neʼe fiafia lahi ia Manoa mo tona ʼohoana ʼuhi ko te fakapapau ʼaia. Kaʼe neʼe ʼi ai pe te ʼu aluʼaga neʼe nā hoha ki ai. Koia neʼe faikole fenei Manoa: “[Silou age, Sehova], ke toe liliu mai kia maua te tagata a te Atua ae nee ke fekaui mai, pea ke ina ako mai kia maua te mea ae e tonu ke ma fai ki te toe ae ka tupu anai.” (Tfm. 13:8) Neʼe tuʼania ia Manoa mo tona ʼohoana ʼo ʼuhiga mo te akoʼi ʼo tanā tama. Neʼe nā akoʼi ki tanā tama, ʼae ko Samisoni, ia te lao ʼa te ʼAtua pea neʼe lava lelei ʼanā faiga. Neʼe ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “Pea nee kamata gaue leva te Laumalie o [Sehova] kia [Samisoni].” Pea ki muli age, neʼe lahi te ʼu gaue maʼuhiga neʼe fakahoko e Samisoni ʼi tona ʼuhiga tuʼi fakamau ʼo Iselaele.—Tfm. 13:24; 14:5, 6; 15:14, 15.

Ko te temi fea ʼae ʼe tonu ke kamata akoʼi ai he fanau? Neʼe akoʼi ia Timoteo e tana faʼe ko Eunise pea mo tana kui fafine ko Loisa ʼaki “te Tohi tapu”, talu mai tana kei veliveli. (2 Tim. 1:5; 3:15) ʼE mahino ia, neʼe kamata ia te ako Fakatohi-tapu ʼa Timoteo talu mai tana kei veliveli.

Ko he ʼu matuʼā Kilisitiano fakapotopoto, ʼe nā faikole moʼo kumi te takitaki ʼa te ʼAtua pea mo fai he ʼu fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo te faʼahiga ako ʼae ʼe tonu ke nā kamata fai ki tanā fanau talu mai tana kei veliveli. ʼE ui fenei ia Taaga Lea 21:5: “Ko ia ae e tokaga o teuteui ana fakatuutuu e [fua lelei anai kia ia].” ʼE tonu anai ki te ʼu matuʼā ʼae ʼe ʼamanaki ke maʼu hanā fanau, ke nā nonofo teuteu. ʼE tonu ke nā iloʼi fakatomuʼa pe kotea te ʼu aluʼaga ʼae ʼe ʼaoga anai ki te fanau. ʼE toe maʼuhiga ke nā fai he ʼu fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo ʼona maʼua fakalaumalie. ʼE tonu ke nā fakatuʼutuʼu ke nā faifakavilivili te ako ʼaia ki te fanau kaʼe kei meamea.

ʼE tou lau ʼi te tohi (Early Childhood Counts—A Programming Guide on Early Childhood Care for Development), neʼe tokagaʼi e te kau popoto, ʼi te ʼu ʼuluaki mahina pe ʼi te hili ʼo te tupu ʼa he fanau, ʼe tuputupu vave tona ʼuto pea kua ina maʼu ia te ʼu fealagia ʼae ke ina kamata ako he meʼa. Koia, ʼe tonu anai ki te ʼu matuʼā ke nā fakaʼaogaʼi lelei ia te kiʼi temi ʼaia moʼo kamata akoʼi ki tanā fanau ia te ʼu manatu fakalaumalie pea mo fakamaʼuhigaʼi ia te ʼu pelesepeto Fakaʼatua.

Neʼe ui fenei e te tuagaʼane pionie katoa ʼo ʼuhiga mo tana kiʼi taʼahine: “Neʼe au kamata ʼave taku kiʼi taʼahine ki te gaue faifakamafola talu mai tana kei mahina tahi. Logo la neʼe mole heʼeki mahino, kaʼe neʼe au tui papau ʼe fua lelei anai kia ia. ʼI tana taʼu lua, neʼe ina lava tufa te ʼu kiʼi pepa lotu ki te hahaʼi ʼi te gaue faifakamafola.”

Koia, ʼe fua lelei ki te fanau mo kapau ʼe akoʼi talu mai tana kei veliveli. Kaʼe kua iloʼi pe e te ʼu matuʼā, ko te akoʼi ʼo he fanau ʼi te faʼahi fakalaumalie ʼe mole ko he gaue ʼe faigafua.

KOTOU FAKAʼAOGAʼI LELEI TOKOTOU TEMI

ʼE feala ke faigataʼa ki te ʼu matuʼā hanatou akoʼi he fanau ʼe pago. ʼE feala ke faigataʼa ki he fanau ʼe kei veliveli hana nofo lelei pea mo tokaga ki te ako. ʼE fia iloʼi meʼa fuli. Kotea ʼae ʼe feala ke fai e te ʼu matuʼā moʼo tokoni ki tanā fanau ke tokaga lelei ki tana ako?

Kotou tokagaʼi te ʼu palalau neʼe fai e Moisese ia Tetelonome 6:6, 7: “Ke nofo . . . i tou loto te u folafola aeni e au tuku atu kia koe i te aho nei. E ke ako anai te u folafola ki au fanau, pea e ke palalaui anai te u folafola moka ke nofo anai i tou fale moka ke fagona anai, moka ke moe anai, pea moka ke ala ake anai i tau moe.” Ko te kupu akoʼi ʼe fakaʼuhiga ki te fai liuliuga ʼo te ako. ʼE hage te fanau ʼae ʼe kei veliveli ko he kiʼi fuʼu ʼakau ʼe tonu ke fakavai tuʼumaʼu. Kapau ʼe maʼua ke lau liuliuga e he tahi kua lahi he ʼu manatu maʼuhiga ke feala hana taʼofi, ʼe mahino ia ʼe tonu ke toe fai feia kia natou ʼae kei liliki.

ʼE tonu ki te ʼu matuʼā ke natou toʼo he temi moʼo akoʼi ki te fanau ia te ʼu moʼoni ʼo te ʼAtua. Ia ʼaho nei, ʼe faigataʼa ia te maʼu ʼo he temi. Kaʼe neʼe tokoni mai te apositolo ko Paulo ke tou “totogi te temi” moʼo fakahoko ʼatatou gaue Fakakilisitiano. (Efe. 5:15, 16) ʼE tou lava fakahoko feafeaʼi ia te faʼahi ʼaia? Neʼe faigataʼa ki he tagata ʼafeā hana fakaʼaogaʼi fakapotopoto tona temi moʼo akoʼi tanā fanau, mo fakahoko ʼona maʼua ʼi te kokelekasio pea mo tana gaue. Pea neʼe maʼumaʼua tona ʼohoana ʼi tana selevisi pionie katoa. Neʼe nā maʼu feafeaʼi te temi moʼo akoʼi tanā taʼahine? ʼE ui fenei e te tamai: “ ʼI te uhu fuli, ʼi muʼa ʼo taku alu ʼo gaue, ʼe ma lau mo toku ʼohoana ki tamā taʼahine ia Te Tohi ʼo Te ʼu Hisitolia Faka Tohi-Tapu peʼe ko te kiʼi kaupepa Tou Vakaʼi Ia Te Tohi-Tapu ʼi Te ʼAho Fuli. ʼI te afiafi, ʼe ma faigaʼi ke ma lau age he tohi ʼi muʼa ʼo tana alu ʼae ʼo moe pea ʼe ma olo mo ia ki te gaue faifakamafola. Neʼe ma loto ke ina maʼu ia te ʼu aluʼaga fuli ʼaia talu mai tana kei veliveli.”

ʼE HAGE TE ʼU FOHA KO NI KAU ʼI NAHAU

ʼE tou loto ke lahilahi ake tatatou fanau ʼo liliu ko he tahi ʼe fakapotopoto. Kaʼe ʼe tou akoʼi tafitō ia ia ke ʼofa fakamalotoloto ki te ʼAtua.—Mko. 12:28-30

ʼE ui fenei ia Pesalemo 127:4, MN: “ ʼE mole ʼau maʼu he fiafia ʼe lahi age ʼi te meʼa ʼaeni: ko taku logo ʼae ʼe haga haʼele taku ʼu fanau ʼi te moʼoni.” ʼE fakatatau te ʼu fanau ki ni kau ʼi nahau ʼe tonu ke kaloloʼi fakalelei ke alu ki te meʼa ʼae neʼe tou fakahaga ki ai. ʼE mole feala ki he tahi ʼe fai nahau ke ina taʼofi tana kau ʼi nahau ʼi te temi ʼae kua alu ai. ʼE nounou ia te temi ʼae ʼe nofo ai te fanau mo ʼana matuʼā. Koia ʼe tonu ke fakaʼaogaʼi lelei ia te temi ʼaia moʼo akoʼi ki te fanau ia te ʼu pelesepeto ʼa te ʼAtua ke mahino pea mo malave ki tona loto.

Neʼe tohi fenei e te apositolo ko Soane ʼo ʼuhiga mo ʼana fanau ʼi te moʼoni: “ ʼE mole ʼau maʼu he fiafia ʼe lahi age ʼi te meʼa ʼaeni: ko taku logo ʼae ʼe haga haʼele taku ʼu fanau ʼi te moʼoni.” (3 Soa. 4, MN) Koia ʼe feala ki te ʼu matuʼā Kilisitiano ke natou maʼu ia te faʼahiga loto fakafetaʼi ʼaia, moka ʼe natou tokagaʼi ʼe haga haʼele ʼanatou fanau ʼi te moʼoni.