Te ʼu Fai Palalau Faka Tohi-Tapu
1. Te Agahala
A. Te faka ʼuhiga ʼo te agahala
Ko te talagataʼa ki te lao ʼa te ʼAtua, tana lekula haohaoa. 1Soa 3:4; 5:17
Ko te tagata ʼaē neʼe fakatupu e te ʼAtua, ʼe ʼi ai tona maʼua kia te ia. Loma 14:12; 2:12-15
Neʼe fakamahino e te lao pe koteā te agahala, pea neʼe ina fakamahino ki te tagata ʼe agahala. Kal 3:19; Loma 3:20
ʼE agahala te tagata fuape, pea ʼe mole nātou mulimuli ki te ʼu lekula haohaoa ʼa te ʼAtua. Loma 3:23; Pes 51:5
B. He koʼe ʼe tou maʼuli mamahi ʼaki te agahala ʼa Atama
Neʼe tuku mai e Atama te agahala mo te mate ki te tagata fuape. Loma 5:12, 18
ʼE loto manavaʼofa te ʼAtua he neʼe ina tuku ke maʼuli te malamanei. Pes 103:8, 10, 14, 17
Ko te sakilifisio ʼa Sesu ʼe ina fakamolemole te ʼu agahala. 1Soa 2:2
ʼE molehi anai te agahala pea mo te ʼu gāue ʼa te Tevolo. 1Soa 3:8
C. Te fua ʼaē neʼe tapuʼi: ko tanā talagataʼa kae mole ko te ʼu felāveʼi fakasino
Neʼe tapuʼi kia Atama tana kai ki te fuaʼi ʼakau, ka heʼeki fakatupu ia Eva. Sen 2:17, 18
Neʼe fakatotonu kia Atama mo Eva ke nā fanaunau. Sen 1:28
Ko te maʼu fānau: mole ko te fua ʼo te agahala, kae ko te tapuakina mai te ʼAtua. Pes 127:3-5
Neʼe mole fakalavelave e Eva kia Atama. Sen 3:6; 1Tim 2:11-14
Ko Atama, ʼi tona ʼuhiga pule, neʼe agatuʼu ki te lao fakaʼatua. Loma 5:12, 19
D. Te agahala ki te laumālie maʼoniʼoni (Mat 12:32; Mko 3:28, 29)
Ko te agahala mai ia Atama, ʼe mole kau ʼi te taʼi agahala ʼaia. Loma 5:8, 12, 18; 1Soa 5:17
ʼE feala ke tou fakaloto mamahiʼi te laumālie maʼoniʼoni, kae ke fakamolemole tatatou ʼu agahala. Ef 4:30; Skp 5:19, 20
Ko te maʼuliʼi ʼo te agahala ʼe iku ki te mate. 1Soa 3:6-9
ʼE fakamāuʼi e Sehova te taʼi kau agahala ʼaia, ʼo ina toʼo tona laumālie. Hep 6:4-8
ʼE mole tou hūfaki te hahaʼi ʼaē ʼe mole fakahemala. 1Soa 5:16, 17
2. Te Agakovi—Te ʼu Mamahi ʼo Te Malamanei
A. Te tupuʼaga ʼo te maʼuli mamahi ʼo te malamanei
Ko te pule ʼo te agakovi ʼaē ʼe faigataʼa ai totatou temi. Taag 29:2; 28:28
Ko te pule ʼo te malamanei ʼaenī ʼe ko te fili ʼo te ʼAtua. 2Ko 4:4; 1Soa 5:19; Soa 12:31
Ko te ʼu fihifihia ʼe tupu ko te Tevolo, pea kua nounou te temi. Apk 12:9, 12
ʼE haʼi anai te Tevolo, pea ʼe hoa kiai he tokalelei lahi. Apk 20:1-3; 21:3, 4
B. He koʼe ʼe fakagafua ke hoko te agakovi
ʼE fakafihiʼi e te Tevolo te agatonu ʼa te hahaʼi. Sopo 1:11, 12
ʼE feala ki te kau agatonu ke nātou fakahā tanatou pipiki ki te ʼAtua. Loma 9:17; Taag 27:11
ʼE gutuloi te Tevolo; ʼe tali anai e te ʼAtua ki te fehuʼi ʼaē neʼe ina lagaʼi. Soa 12:31
Ko te kau agatonu ʼe nātou maʼu anai te maʼuli heʼegata. Loma 2:6, 7; Apk 21:3-5
C. ʼE ko he manavaʼofa te faka loaloaga ʼo te temi fakaʼosi
Ohage ko te temi ʼo Noe, ʼe tuku mai he temi moʼo fakatokagaʼi te hahaʼi. Mat 24:14, 37-39
ʼE mole tuai te ʼAtua, kae ʼe manavaʼofa. 2Pet 3:9; Isa 30:18
ʼE tala fakatomuʼa mai e te Tohi-Tapu. Lu 21:36; 1Tes 5:4
ʼE tonu ke tou kumi ʼi te temi nei te puipui ʼa te ʼAtua. Isa 2:2-4; Sofo 2:3
D. ʼE mole he puleʼaki fakatagata ki te ʼu mamahi ʼo te malamanei
ʼE mataku te tagata pea mo maʼuli tuʼania. Lu 21:10, 11; 2Tim 3:1-5
ʼE mālo anai te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, kae fakaʼauha te ʼu puleʼaga fakatagata. Tan 2:44; Mat 6:10
Kapau ʼe tou fia maʼuli, pea ʼe tonu ke tou tokalelei mo te Puleʼaga. Pes 2:9, 11, 12
3. Te ʼAho Fakamanatu—Te Misa
A. Te fakamanatu ʼo te Taumafa ʼo te ʼAliki
ʼE fai tuʼa tahi ʼi te taʼu ʼi te ʼaho ʼo te Pāsikate. Lu 22:1, 17-20; Ek 12:14
ʼE tou fakamanatu te mate faka sakilifisio ʼa Kilisito. 1Ko 11:26; Mat 26:28
Ko nātou ʼaē ka ʼolo ki selo, ʼe nātou kai te pane pea mo ʼinu te vino. Lu 22:29, 30; 12:32, 37
ʼE tou lava ʼiloʼi feafeaʼi ʼe tou maʼu te ʼamanaki ʼaia. Loma 8:15-17
B. Te misa, ʼe mole ʼalutahi te toʼotoʼoga ʼaia mo te Tohi-Tapu
Ke hoko te fakamolemole, ʼe tonu ke hoko he ligi toto. Hep 9:22
ʼE ko Kilisito tokotahi te Fakafofoga ʼo te fuakava foʼou. 1Tim 2:5, 6; Soa 14:6
Ko Kilisito ʼe ʼi selo; ʼe mole hifo mai mokā pāui ia ia e te patele. Gaue 3:20, 21
ʼE mole fai liuliuga te sakilifisio ʼa Kilisito. Hep 9:24-26; 10:11-14
4. Te ʼu ʼAho Fakamuli
A. Koteā te faka ʼuhiga ʼo te “fakaʼosi ʼo te malamanei”?
Ko te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼaenī. Mat 24:3; 2Pet 3:5-7; Mko 13:4
ʼE mole fakaʼauha te kele, kae ko te hahaʼi agakovi. 1Soa 2:17
ʼI muʼa ʼo te fakaʼauha, ʼe ʼi ai te temi fakaʼosi. Mat 24:14
ʼE hāofaki te kau agatonu, pea ʼe hoko ai leva mo te mālama foʼou. 2Pet 2:9; Apk 7:14-17
B. ʼE tonu ke tou mahino ki te ʼu fakaʼiloga ʼo te ʼu ʼaho fakamuli
ʼE tuku mai e te ʼAtua te ʼu fakaʼiloga moʼo takitaki ʼo tatou. 2Tim 3:1-5; 1Tes 5:1-4
ʼE mole mahino te malamanei ki te tuʼutāmaki ʼaē ka hoko. 2Pet 3:3, 4, 7; Mat 24:39
ʼE mole tuai te ʼAtua, kae ʼe ina fai te ʼu fakatokaga. 2Pet 3:9
Te fakapale ʼo nātou ʼaē ʼe nonofo ʼalaʼala. Lu 21:34-36
5. Te ʼu Lafeti—Te ʼu ʼAho Tupu
A. Ko te kau ʼuluaki Kilisitiano neʼe mole nātou fai te Po Tapu pea mo te ʼu ʼaho tupu
Ko te kau tauhi hala neʼe nātou fai te ʼu ʼaho tupu. Sen 40:20; Mat 14:6
ʼE tonu ke tou fakamanatu te ʼaho mate ʼa Sesu. Lu 22:19, 20; 1Ko 11:25, 26
ʼE tapu te konahia pea mo te tahi ʼu aga fakavale. Loma 13:13; Kal 5:21; 1Pet 4:3
6. Te ’Ēkelesia
A. Ko te ʼēkelesia ʼe ko he fale fakalaumālie, ʼe fakatafito kia Kilisito
ʼE mole nofo te ʼAtua ʼi te ʼu fale lotu ʼaē neʼe laga e te tagata. Gaue 17:24, 25; 7:48
Te ʼēkelesia moʼoni, ʼe ko he fale lotu fakalaumālie ʼe faʼu ʼaki te ʼu maka maʼuli. 1Pet 2:5, 6
Ko Kilisito te maka tāfito ʼo te tuliki, pea ko te kau ʼapositolo te lua tafitoʼaga. Ef 2:20
ʼE tonu ke atolasioʼi te ʼAtua ʼaki te laumālie pea mo te moʼoni. Soa 4:24
B. ʼE mole laga te ʼēkelesia kia Petelo
Neʼe mole ʼui e Sesu ʼe laga te ʼēkelesia kia Petelo. Mat 16:18
ʼE ko Sesu te “maka.” 1Ko 10:4
Neʼe ʼui e Petelo ʼe ko Sesu te tafitoʼaga. 1Pet 2:4, 6-8; Gaue 4:8-12
7. Te Fai Faka Mafola
A. ʼE tonu ke fai fagonogono te kau Kilisitiano fuli, ke nātou faka mafola te logo lelei
Ke tali kita e Sesu, ʼe tonu ke kita fakaʼilo tona huafa. Mat 10:32
ʼE tonu ke kita maʼuliʼi te ʼu meʼa ʼo te Tohi-Tapu, pea mo kita fakahā tokita tui. Skp 1:22-24; 2:24
Ko nātou foʼou, ʼe nātou liliu anai ko he kau faiako. Mat 28:19, 20
Ko te fagonogono ki te hahaʼi ʼe ina hāofaki kita. Loma 10:10
B. ʼE tonu ke kita fai liuliuga te ʼu ʼaʼahi, pea mo haga fai te fagonogono
ʼE tonu ke tou tala te kua vave hoko ʼo te fakaʼauha ʼo te mālama ʼaenī. Mat 24:14
Lolotoga ni taʼu, neʼe tala e Selemia ʼe fakaʼauha anai ia Selusalemi. Sel 25:3
ʼE tou haga fai te gāue ʼaia ohage ko te kau ʼuluaki Kilisitiano. Gaue 4:18-20; 5:28, 29
C. ʼE tonu ke kita fai fagonogono ke kita “maʼa mai te toto”
ʼE tonu ke tou tala te fakaʼauha ʼaē ka hoko. Esk 33:7; Mat 24:14
ʼE mole tou “maʼa mai te toto” kapau ʼe mole tou fai fagonogono. Esk 33:8, 9; 3:18, 19
Ko Paulo neʼe “maʼa mai te toto” he neʼe palalau ʼaki te moʼoni. Gaue 20:26, 27; 1Ko 9:16
ʼE kita hāofaki ai ia kita pea mo ia ʼaē ʼe fagono mai. 1Tim 4:16; 1Ko 9:22
8. Te Faikole
A. Te ʼu faikole ʼaē ʼe fakalogo kiai te ʼAtua
ʼE logo te ʼAtua ki te ʼu faikole. Pes 145:18; 1Pet 3:12
ʼE fagono anai ki te kau heʼe faitotonu mo kapau ʼe nātou fetogi tonatou maʼuli. Isa 1:15-17
ʼE tonu ke tou faikole ki te ʼAtua ʼi te huafa ʼo Sesu. Soa 14:13, 14; 2Ko 1:20
ʼE tonu ke ʼalutahi tatatou ʼu faikole mo te finegalo ʼo te ʼAtua. 1Soa 5:14, 15
ʼE maʼuhiga ke tou tui. Skp 1:6-8
B. ʼE mole tali te ʼu faikole ʼaē ʼe lau liuliuga kia Malia pea mo te kau “sagato”
ʼE tonu ke tou faikole ki te ʼAtua ʼaki te huafa ʼo Sesu. Soa 14:6, 14; 16:23, 24
ʼE mole logoʼi e te ʼAtua te ʼu faikole ʼaē ʼe lau liuliuga. Mat 6:7
9. Te Fakafeagai—Te Fakataga
A. He koʼe ʼe fakafeagai te hahaʼi ki te kau Kilisitiano
Neʼe fehiʼaʼinaʼi Sesu, pea neʼe ina fakakikite te ʼu fakafeagai ʼaē ka hoko. Soa 15:18-20; Mat 10:22
ʼE tou tauteaʼi te malamanei, ʼi tatatou mulimuli ki te ʼu pelesepeto faitotonu. 1Pet 4:1, 4, 12, 13
Ko Satana, te ʼatua ʼo te mālama ʼaenī, ʼe fakafeagai ki te Puleʼaga. 2Ko 4:4; 1Pet 5:8
ʼE mole mataku te Kilisitiano, heʼe lagolago te ʼAtua kia ia. Loma 8:38, 39; Skp 4:8
B. ʼE mole tuku anai e te fafine ke fakamavae ia ia e tona ʼohoana mai te ʼAtua
ʼE fakatokagaʼi mai e te Tohi-Tapu: ʼe fai anai he ʼu loi ki te tagata ʼo ʼuhiga mo te moʼoni. Mat 10:34-38; Gaue 28:22
ʼE haga anai te fafine ki te ʼAtua pea mo Kilisito. Soa 6:68; 17:3
Kapau ʼe agatonu te fafine pea ʼe feala ke ina hāofaki tona ʼohoana. 1Ko 7:16; 1Pet 3:1-6
ʼE pule te tagata, kae ʼe mole pule ki te tauhi ʼo tona ʼohoana ki te ʼAtua. 1Ko 11:3; Gaue 5:29
C. ʼE mole tuku anai e te tagata ke tāʼofi e tona ʼohoana tana tauhi ki te ʼAtua
ʼE tonu ke ʼofa ki tona ʼohoana, pea mo tona famili; ʼe ina loto ke nātou maʼuʼuli fuli. 1Ko 7:16
ʼE ina fai te ʼu tonu, pea mo ina taupau tona famili. 1Ko 11:3; 1Tim 5:8
ʼE ʼofa te ʼAtua ki te tagata ʼaē ʼe pipiki ki te moʼoni. Skp 1:12; 5:10, 11
ʼE mole leleiʼia e te ʼAtua te tagata ʼaē ʼe ina fai he ʼu meʼa ʼe mole ʼalutahi mo te moʼoni. Hep 10:38
ʼE ina taki anai tona famili ki te fīmālie ʼi te mālama foʼou. Apk 21:3, 4
10. Te ʼu Fakamālōlō—Te ʼu Lea
A. ʼE tologa age te ʼu fakamālōlō fakalaumālie
ʼE feala ke kita mate mokā kita mahaki fakalaumālie. Isa 1:4-6; 6:10; Os 4:6
Ko te fakatuʼutuʼu tāfito ʼe ko te fakamālōlō fakalaumālie. Soa 6:63; Lu 4:18
ʼE ina molehi te agahala; ʼe ina foaki mai te fiafia pea mo te maʼuli. Skp 5:19, 20; Apk 7:14-17
B. Ko te Puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼe ina molehi anai tatatou ʼu mahaki ʼo talu ai
Neʼe fakamālōlō e Sesu te ʼu mahaki, pea neʼe ina fakakikite te ʼu tapuakina ʼo te Puleʼaga. Mat 4:23
Neʼe fakapapauʼi mai ʼe ko te Puleʼaga ʼaē ka ina molehi katoa anai te ʼu mahaki. Mat 6:10; Isa 9:7
ʼE pulihi anai mo te mate. 1Ko 15:25, 26; Apk 21:4; 20:14
C. Ko te ʼu fakamālōlō ʼo te temi nei ʼe mole ko he fakamoʼoni ʼaia ʼe tali e te ʼAtua
Ko te kau tisipulo neʼe mole nātou fakamālōlō ia nātou totonu. 2Ko 12:7-9; 1Tim 5:23
ʼI te mate ʼa te kau ʼapositolo, neʼe mole kei foaki ki he tahi te fealagia ʼaē moʼo fakahoko he ʼu milakulo. 1Ko 13:8-11
Ko te ʼu fakamālōlō ʼe mole ko he fakamoʼoni ʼaia ʼe tali e te ʼAtua. Mat 7:22, 23; 2Tes 2:9-11
D. Ko te poto ʼi te ʼu lea neʼe ko he fakatuʼutuʼu faka temi pe ia
Neʼe ko he fakaʼiloga; kae neʼe tonu ke nātou kumi he ʼu fealagia lahi age. 1Ko 14:22; 12:30, 31
ʼE pulihi anai te ʼu fealagia moʼo fai he ʼu milakulo. 1Ko 13:8-10
Te ʼu milakulo: ʼe mole ko he fakamoʼoni katoa ʼaia ʼe lagolago kiai te ʼAtua. Mat 7:22, 23; 24:24
11. Te Kau Fakamoʼoni ʼa Sehova
A. Te haʼuʼaga ʼo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova
ʼE ʼiloʼi e Sehova tana kau fakamoʼoni. Isa 43:10-12; Sel 15:16
Ko Apele te ʼuluaki fakamoʼoni. Hep 11:4, 39; 12:1
Ko Sesu, neʼe ko te Fakamoʼoni agatonu pea mo moʼoni. Soa 18:37; Apk 1:5; 3:14
12. Te Faifaitahi ʼo Te ʼu Lotu
A. ʼE mole loto e te ʼAtua ke tou fakatahi mo he tahi ʼu lotu
Ko te ala e tahi, ʼe fāveliveli; ko te tokosiʼi ʼe nātou haʼele ai. Ef 4:4-6; Mat 7:13, 14
ʼE fai te ʼu fakatokaga ki te ʼu akonaki hala. Mat 16:6, 12; Kal 5:9
ʼE fakatotonu mai ke tou fakamamaʼo mai ai. 2Tim 3:5; 2Ko 6:14-17; Apk 18:4
B. ʼE mole tonu te ʼui ʼaē “ ʼe lelei te ʼu lotu fuli”
Ko ʼihi ʼe nātou tauhi fakamalotoloto, kae ʼe mole nātou fai ki te ʼAtua. Loma 10:2, 3
Ko te meʼa ʼaē ʼe kovi ʼe fakatupu kovi ki te meʼa ʼaē ʼe lelei. 1Ko 5:6; Mat 7:15-17
Ko te kau faiakonaki loi, ʼe fakaʼauha anai nātou. 2Pet 2:1; Mat 12:30; 15:14
Ko te tauhi moʼoni ʼe ina fakamaʼua mai ke tou tauhi ʼāteaina pe ki te ʼAtua. Teu 6:5, 14, 15
13. Te ʼu Fakatātā
A. Te ʼu fakatātā pea mo te ʼu paki ʼe ko he meʼa fakaufiufi ki te ʼAtua
ʼE mole feala ke fai he fakatātā ʼo te ʼAtua. 1Soa 4:12; Isa 40:18; 46:5; Gaue 17:29
ʼE fai he ʼu fakatokaga ki te kau Kilisitiano ʼo ʼuhiga mo te tauhi fakatātā. 1Ko 10:14; 1Soa 5:21
ʼE tonu ke tou tauhi ki te ʼAtua ʼaki te laumālie pea mo te moʼoni. Soa 4:24
B. Neʼe fakaʼauha te puleʼaga ʼo Iselaele ʼuhi ko tanatou tauhi fakatātā
Neʼe tapuʼi ki te kau Sutea te faʼu ʼo te ʼu fakatātā. Ek 20:4, 5
ʼE mole nātou logo ki he meʼa pea ʼe mole nātou palalau; ʼe feiā anai mo te hahaʼi ʼaē ʼe faʼu fakatātā. Pes 115:4-8
ʼE ko he ʼu “ hele.” Pes 106:36, 40-42; Sel 22:8, 9
C. ʼE mole tonu ke “vaelua” tatatou tauhi
ʼE mole loto e te ʼAtua ke “vaelua” tatatou tauhi kia te ia. Isa 42:8
Ko te ʼAtua tokotahi pe ʼaē ʼe “fagono ki te ʼu faikole.” Pes 65:1, 2
14. Te Fakatupu
A. ʼE fakamoʼoni ki te ʼu meʼa fakapoto lalahi; ʼe ina faka lākahalaʼi te evolisio
Ko te ʼu meʼa fakapoto lalahi ʼe nātou fakamoʼoni ki te fakaʼaluʼalu ʼo te ʼu meʼa ʼaē neʼe fakatupu. Sen 1:11, 12, 21, 24, 25
ʼE moʼoni te lao ʼa te ʼAtua ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe ina fakatupu ʼo mulimuli ki tona “faʼahiga.” Sen 1:11, 12; Skp 3:12
B. Te ʼu ʼaho ʼo te fakatupu, neʼe mole ko he ʼu ʼaho e hola 24
ʼE feala ke faka ʼuhiga te kupu “ ʼaho” ki he faʼahiga temi. Sen 2:4
Maʼa te ʼAtua, ʼe feala ke faka ʼuhiga he ʼaho ki he temi loaloaga. Pes 90:4; 2Pet 3:8
15. Te Fakatuʼuake
A. Te ʼamanaki maʼa te kau mate
ʼE fakatuʼuake anai te kau mate fuli. Soa 5:28, 29
ʼE hoko anai te faʼahi ʼaia ʼuhi ko te fakatuʼuake ʼo Sesu. 1Ko 15:20-22; Gaue 17:31
Ko nātou ʼaē ʼe agahala ki te laumālie maʼoniʼoni ʼe mole fakatuʼuake anai nātou. Mat 12:31, 32
Ko te hahaʼi ʼaē ʼe tui, ʼe fakatuʼuake anai nātou. Soa 11:25
B. Te fakatuʼuake ʼi selo peʼe ʼi te kele
ʼE tou mamate fuli ia Atama, kae ʼe tou maʼuli ia Sesu. 1Ko 15:20-22; Loma 5:19
ʼE kehekehe te natula ʼo te kau fakatuʼuake. 1Ko 15:40, 42, 44
Ko nātou ʼaē ka kaugā hau mo Sesu, ʼe nātou tatau anai mo ia. 1Ko 15:49; Filp 3:20, 21
Ko ʼihi ʼe nātou maʼuʼuli anai ʼi te kele. Apk 20:4b, 5, 13; 21:3, 4
16. Ko Halamaketone
A. Ko te tau ʼa te ʼAtua moʼo fakagata te agakovi
ʼE fakatahitahi te ʼu puleʼaga ʼi Halamaketone. Apk 16:14, 16
ʼE tau anai te ʼAtua, pea ʼe ina fakaʼaogaʼi anai tona ʼAlo pea mo te kau ʼaselo. 2Tes 1:6-9; Apk 19:11-16
ʼE feala ke kita hāo ai. Sofo 2:2, 3; Apk 7:14
B. ʼE mole fakafeagai ki te ʼofa ʼo te ʼAtua
Kua agakovi ʼaupito te malamanei. 2Tim 3:1-5
ʼE faʼa kātaki te ʼAtua, kae ʼe tonu ke ina fakahoko te fakaʼauha ʼuhi ko tana faitotonu. 2Pet 3:9, 15; Lu 18:7, 8
ʼE tonu ke fakaʼauha te kau agakovi; kae ʼe tapuakina anai te kau faitotonu. Taag 21:18; Apk 11:18
17. Te Hāofaki
A. Ko te hāofaki ʼe haʼu mai te ʼAtua, ʼuhi ko te sakilifisio faitotogi ʼa Sesu
Te maʼuli ʼe ko he meʼa ʼofa ʼa te ʼAtua, ʼaki tona ʼAlo. 1Soa 4:9, 14; Loma 6:23
ʼE feala hatatou maʼuli ʼaki pe te sakilifisio ʼa Sesu. Gaue 4:12
Ka kita ʼamanaki mate, pea ʼe mole feala ke kita fai he ʼu gāue ʼo te tui. Skp 2:14, 26
ʼE tonu ke kita gāue mālohi ke feala hakita maʼuli. Lu 13:23, 24; 1Tim 4:10
B. ʼE mole tuʼu ʼi te Tohi-Tapu te ʼui ʼaē “kua hāofaki kita ʼo talu ai”
ʼE feala ke hēʼia he Kilisitiano fakanofo. Hep 6:4, 6; 1Ko 9:27
Neʼe lahi te kau Iselaele neʼe fakaʼauha ʼi tanatou ʼosi mavae mai Esipito. Suta 5
ʼE mole kita maʼu feiā pe te fakamaʼuli. Filp 2:12; 3:12-14; Mat 10:22
Ko nātou ʼaē ʼe nātou līaki te moʼoni ʼe nātou kovi age ʼi tonatou maʼuli ki muʼa atu. 2Pet 2:20, 21
C. ʼE mole ʼui e te Tohi-Tapu ʼe hāofaki anai te “malamanei katoa”
Ko ʼihi ʼe mole feala hanatou fakahemala. Hep 6:4-6
ʼE mole leleiʼia e te ʼAtua ke mate te agakovi. Esk 33:11; 18:32
Ko te ʼofa ʼe mole ina tali te heʼe faitotonu. Hep 1:9
ʼE fakaʼauha anai te kau agakovi. Hep 10:26-29; Apk 20:7-15
18. Te ʼIfeli (Te Hatesi, Te Seole)
A. ʼE mole ko he koga meʼa ʼe fakamamahiʼi ai te hahaʼi
Neʼe tau Sopo mo te ʼu mamahi, pea neʼe ina kole ke ʼalu kiai. Sopo 14:13
ʼE ko he koga meʼa ʼe mole kita fai ai he meʼa. Pes 6:5; Tnk 9:10; Isa 38:18, 19
Neʼe fakatuʼuake Sesu mai te ʼifeli, pe ko tona faitoka. Gaue 2:27, 31, 32; Pes 16:10
ʼE fakatuʼuake anai te kau mate mai te ʼifeli, pea ʼe fakaʼauha anai. Apk 20:13, 14
B. Ko te afi ʼe ina fakatātā te fakaʼauha
Ko te afi ʼe ina fakatātā tokita fakaʼauha. Mat 25:41, 46; 13:30
Ko te kau agakovi ʼaē ʼe mole fakahemala, ʼe fakaʼauha anai nātou ʼi te afi ʼo talu ai. Hep 10:26, 27
Ko te ʼu “mamahi” ʼa Satana, ʼe ko te mate heʼegata. Apk 20:10, 14, 15
C. Ko te fakamatala ʼo ʼuhiga mo te tagata maʼu koloā pea mo Lasalo, ʼe mole fakamoʼoni ki te ʼu mamahi heʼegata
Ko te afi ʼe ko he meʼa fakatātā, ohage ko te kupuʼi palalau ‘te fatafata ʼo Apalahamo.’ Lu 16:22-24
Ko te ʼofa ʼo Apalahamo ʼe fakafeagai ki te fakapōʼuli. Mat 8:11, 12
ʼE fakatatau te fakaʼauha ʼo Papiloni ki ‘te ʼu fakamamahi.’ Apk 18:8-10, 21
19. Te Kele
A. Te fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te kele
Neʼe gaohi te Palatiso ʼi te kele maʼa te hahaʼi haohaoa. Sen 1:28; 2:8-15
ʼE hoko anai te fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua. Isa 55:11; 46:10, 11
ʼE nofoʼi anai te kele e te ʼu hahaʼi haohaoa, pea mo tokalelei. Pes 72:7; Isa 45:18; 9:6, 7
ʼE toe fakatuʼu anai te Palatiso e te Puleʼaga. Mat 6:9, 10; Apk 21:3-5
B. ʼE mole fakaʼauha anai te kele peʼe mole nofoʼi
ʼE tuʼu anai te kele ʼo talu ai. Tnk 1:4; Pes 104:5
Neʼe fakaʼauha te hahaʼi ʼo te temi ʼo Noe, ka mole ko te kele. 2Pet 3:5-7; Sen 7:23
Ko te ʼu faʼifaʼitaki ʼo te temi muʼa, ʼe nātou fakahā mai ʼe feala ke tou hāo. Mat 24:37-39
ʼE fakaʼauha te kau agakovi, kae ʼe hāo anai te “toe hahaʼi tokolahi.” 2Tes 1:6-9; Apk 7:9, 14
20. Te Koluse
A. Neʼe tautau Sesu ki he pou fakamamahi, pea neʼe ko hona fakalainoa ʼaia
Neʼe tautau Sesu ki te pou fakamamahi pe ko he ʼakau. Gaue 5:30; 10:39; Kal 3:13
ʼE tonu ke ʼamo e te kau Kilisitiano tonatou pou, ʼaē ʼe ina fakatātā tonatou fakalainoa. Mat 10:38; Lu 9:23
B. ʼE mole tonu ke atolasioʼi te koluse
ʼE ko he fakalainoa te ʼai fakahāhā ʼo te pou ʼo Sesu. Hep 6:6; Mat 27:41, 42
Te fakaʼaogaʼi ʼo te koluse ʼe ko he tauhi ki te ʼu tamapua. Ek 20:4, 5; Sel 10:3-5
Ko Sesu ʼe laumālie, pea ʼe mole kei tautau ʼi te pou. 1Tim 3:16; 1Pet 3:18
21. Ko Selo
A. Ko te toko 144 000 ʼaē ka ʼolo ki selo
ʼE faka tuʼakoi ia nātou ʼaē ka ʼolo ki selo ʼo kaugā hau mo Kilisito. Apk 5:9, 10; 20:4
Neʼe ko Sesu ʼaē neʼe ʼuluaki hake ki selo; pea neʼe filifili ʼihi ki muli age. Kol 1:18; 1Pet 2:21
Ko te tahi hahaʼi ʼe nonofo anai ʼi te kele. Pes 72:8; Apk 21:3, 4
ʼE maʼu te tuʼulaga makehe e te toko 144 000. Apk 14:1, 3; 7:4, 9
22. Te Laumālie—Te Faifakalauʼakau
A. Koteā te laumālie maʼoniʼoni
Ko te mālohi gāue ʼo te ʼAtua, ka mole ko he ʼipotasi. Gaue 2:2, 3, 33; Soa 14:17
Neʼe fakaʼaogaʼi ki te fakatupu ʼo te kele, pea mo te tohi ʼo te Tohi-Tapu. Sen 1:2; Esk 11:5
ʼE ina fakatupu pea mo fakanofo te kau Kilisitiano ʼaē ʼe nātou faʼufaʼu te sino ʼo Kilisito. Soa 3:5-8; 2Ko 1:21, 22
ʼE ina foaki te mālohi ki te hahaʼi ʼa te ʼAtua, pea mo ina takitaki nātou. Kal 5:16, 18
B. Te mālohi maʼuli ʼe fakahigoaʼi ko te laumālie
Ko te tafitoʼaga ʼo te maʼuli, ʼaē ʼe taupau e te mānava. Skp 2:26; Sopo 27:3
Ko te ʼAtua ʼaē ʼe pule ki te mālohi maʼuli. Sakl 12:1; Tnk 8:8
ʼE fakalogo ki te ʼAtua te mālohi maʼuli ʼa te tagata pea mo te manu. Tnk 3:19-21
Ko tokita laumālie ʼe toe liliu ki te ʼAtua, ʼaki te ʼamanaki ʼaē ke toe fakatuʼuake kita. Lu 23:46
C. ʼE tonu ke tou līaki te ʼu meʼa faifakalauʼakau, te gāue ʼa te ʼu temonio
ʼE tapuʼi te faʼahi ʼaia e te Folafola ʼa te ʼAtua. Isa 8:19, 20; Lev 19:31; 20:6, 27
ʼE tapu te tivinasio, heʼe ko he meʼa fakatemonio. Gaue 16:16-18
ʼE ina taki kita ki te fakaʼauha. Kal 5:19-21; Apk 21:8; 22:15
ʼE tapu te lau ʼo te ʼu fetuʼu. Teu 18:10-12; Sel 10:2
23. Te Liliu Mai ʼa Kilisito
A. ʼE fakapulipuli tana liliu mai
Neʼe fakahā age ki te kau tisipulo ʼe mole toe sio anai te malamanei kia Sesu. Soa 14:19
Neʼe ko tana ʼu tisipulo pe ʼaē neʼe nātou sio ki tana hake ki selo, pea ʼe feiā tana toe liliu mai. Gaue 1:6, 10, 11
ʼE ko te laumālie fakapulipuli ʼi selo. 1Tim 6:14-16; Hep 1:3
ʼE toe liliu mai ʼi te mālohi ʼo te Puleʼaga ʼo selo. Tan 7:13, 14
B. ʼE ʼi ai te ʼu fakamoʼoni ʼo tana ʼi henī
Neʼe kole age e te ʼu tisipulo he fakaʼiloga ʼo tana ʼi henī. Mat 24:3
ʼAki te ʼu meʼa ʼaē kua nātou mālama kiai, ʼe “sio” te kau Kilisitiano ki tana ʼi henī. Ef 1:18
ʼE lahi te ʼu meʼa ʼe nātou fakamoʼoni ki tana ʼi henī. Lu 21:10, 11
ʼE “sio anai” te ʼu fili mokā hoko fakapunamaʼuli anai tonatou fakaʼauha. Apk 1:7
24. Te Lotu
A. Ko te lotu moʼoni pe e tahi
Ko te ʼamanaki e tahi, te tui e tahi, mo te papitema e tahi. Ef 4:5, 13
ʼE tonu ke ina fai ni ʼu tisipulo. Mat 28:19; Gaue 8:12; 14:21
ʼE ʼiloʼi ʼi tona ʼu fua. Mat 7:19, 20; Lu 6:43, 44; Soa 15:8
ʼE maʼu ai te ʼofa, pea ʼe logo tahi tana hahaʼi. Soa 13:35; 1Ko 1:10; 1Soa 4:20
B. ʼE tauteaʼi te ʼu akonaki loi
Neʼe tauteaʼi e Sesu te ʼu akonaki loi. Mat 23:15, 23, 24; 15:4-9
Neʼe ina fai moʼo hāofaki te kau kivi fakalaumālie. Mat 15:14
Ko te moʼoni neʼe ina faka ʼāteaina nātou, ke nātou liliu ko te ʼu tisipulo ʼa Kilisito. Soa 8:31, 32
C. ʼE tonu ke kita mavae ʼi takita lotu kapau ʼe hala
Ko te moʼoni ʼe ina faka ʼāteaina tatou, pea ʼe ina fakamoʼoni ko te tokolahi ʼe nātou faihala. Soa 8:31, 32
Ko te kau Iselaele pea mo ʼihi neʼe nātou mavae ʼi tonatou lotu ʼāfea. Sos 24:15; 2Hau 5:17
Ko te kau ʼuluaki Kilisitiano neʼe nātou fetogi tanatou ʼu manatu ʼāfea. Kal 1:13, 14; Gaue 3:17, 19
ʼE kākāʼi te malamanei katoa; ʼe tonu ke kita fakafoʼou tokita ʼatamai. Apk 12:9; Loma 12:2
Neʼe fetogi lotu te ʼapositolo ko Paulo. Gaue 26:4-6
D. Logope la te ʼui ʼaē “ ʼe lelei te ʼu lotu fuli,” kae ʼe mole tali fuli anai nātou e te ʼAtua
ʼE fakatuʼutuʼu e te ʼAtua te ʼu lekula faka lotu. Soa 4:23, 24; Skp 1:27
ʼE mole lelei te tahi ʼu faʼahiga tauhi. Loma 10:2, 3
ʼE feala ke mole tali “te ʼu gāue lelei.” Mat 7:21-23
ʼE tou ʼiloʼi te lotu moʼoni ʼi tona ʼu fua. Mat 7:20
25. Te Mate
A. Te tupuʼaga ʼo te mate
Neʼe haohaoa te tagata ʼi te kamata, pea neʼe feala ke maʼuli ʼo heʼegata. Sen 1:28, 31
Ko te talagataʼa neʼe ina fakatupu te mate. Sen 2:16, 17; 3:17, 19
Kua maʼu te agahala pea mo te mate e te fānau fuli ʼo Atama. Loma 5:12
B. Te ʼaluʼaga ʼa te kau mate
Ko Atama neʼe ko te nefesi, kae neʼe mole foaki age he nefesi kia ia. Sen 2:7; 1Ko 15:45
ʼE ko te tagata pe ko te nefesi ʼaē ʼe mate. Esk 18:4; Isa 53:12; Sopo 11:20
ʼE mole kei ʼiloʼi he meʼa e te kau mate. Tnk 9:5, 10; Pes 146:3, 4
ʼE momoe te kau mate, ʼo fakatalitali ki te fakatuʼuake. Soa 11:11-14, 23-26; Gaue 7:60
C. ʼE mole feala hatatou palalau mo te kau mate
Ko te kau mate ʼe mole ko he ʼu laumālie ʼe maʼuʼuli ia tafa ʼo te ʼAtua. Pes 115:17; Isa 38:18
ʼAua naʼa tou faiga ke tou palalau mo te kau mate. Isa 8:19; Lev 19:31
ʼE tauteaʼi e te ʼAtua te hahaʼi faifakalauʼakau. Teu 18:10-12; Kal 5:19-21
26. Te Maʼuli
A. ʼE maʼu anai te maʼuli heʼegata e te hahaʼi agatonu
Ko te ʼAtua, ʼaē ʼe mole loi, neʼe ina fakapapauʼi mai te maʼuli. Tito 1:2; Soa 10:27, 28
Ko te hahaʼi tui ʼe nātou maʼu anai te maʼuli heʼegata. Soa 11:25, 26
ʼE molehi anai te mate. 1Ko 15:26; Apk 21:4; 20:14; Isa 25:8
B. ʼE tuʼakoi te maʼuli ʼo selo kia nātou ʼaē ʼe kau ki te sino ʼo Kilisito
ʼE filifili e te ʼAtua te ʼu hahaʼi ʼaē ʼe loto ki ai. Mat 20:23; 1Ko 12:18
ʼE gata pe ki te toko 144 000. Apk 14:1, 4; 7:2-4; 5:9, 10
ʼE mole kau ia Soane Patita ʼi te Puleʼaga ʼo selo. Mat 11:11
C. ʼE kaugamālie anai te hahaʼi ʼaē ka maʼuʼuli ʼi te kele, “te tahi ʼu ōvi”
ʼE faka tuʼakoi ia nātou ʼaē ka maʼuʼuli mo Sesu ʼi selo. Apk 14:1, 4; 7:2-4
Ko “te tahi ʼu ōvi” ʼe mole tautēhina mo Kilisito. Soa 10:16; Mat 25:32, 40
ʼE kaugamālie ʼaupito te hahaʼi ʼaē ʼe tānaki ke nātou maʼuʼuli ʼi te kele. Apk 7:9, 15-17
Ko ʼihi ʼe fakatuʼuake ke nātou maʼuʼuli ʼi te kele. Apk 20:12; 21:4
27. Te Kau Minisi
A. ʼE tonu ke liliu te kau Kilisitiano fuli ko he kau minisi
Ko Sesu neʼe ko te minisi ʼa te ʼAtua. Loma 15:8, 9; Mat 20:28
ʼE mulimuli te kau Kilisitiano ki tana faʼifaʼitaki. 1Pet 2:21; 1Ko 11:1
Moʼo fakahoko te minisitelio, ʼe tonu ke tou fai faka mafola. 2Tim 4:2, 5; 1Ko 9:16
B. Te ʼu meʼa ʼaē ʼe tonu ke kita fai ke kita liliu ai ko he minisi
Te laumālie ʼa te ʼAtua pea mo takita ʼiloʼi tana Folafola. 2Tim 2:15; Isa 61:1-3
Ke tou faʼifaʼitaki kia Kilisito ʼo fai faka mafola. 1Pet 2:21; 2Tim 4:2, 5
ʼE akoʼi tatou e te ʼAtua ʼaki tona laumālie, pea mo tana kautahi. Soa 14:26; 2Ko 3:1-3
28. Te Nefesi
A. Te faka ʼuhiga ʼo te nefesi
Ko te tagata ʼe ko te nefesi. Sen 2:7; 1Ko 15:45; Sos 11:11; Gaue 27:37
Ko te ʼu manu ʼe ko te tahi ʼu nefesi. Fkau 31:28; Apk 16:3; Lev 24:18
Ko te nefesi ʼe ʼi ai tona toto, ʼe kai pea ʼe mate. Sel 2:34; Lev 7:18; Esk 18:4
Ko te nefesi ʼe faka ʼuhiga ki te maʼuli. Mko 8:36; Soa 10:15
B. Te kehekehe ʼo te nefesi pea mo te laumālie
Ko te nefesi ʼe ko kita totonu pe ko he meʼa maʼuli. Soa 10:15; Lev 17:11
Ko te “laumālie” ʼe ko te mālohi ʼaē ʼe ina fakamaʼuli te nefesi. Pes 146:4; 104:29
ʼI te mate, ko te mālohi maʼuli ʼe toe liliu ki te ʼAtua, ʼaē neʼe Ina foaki mai. Tnk 12:7
ʼE ko te ʼAtua tokotahi pe ʼaē ʼe feala ke ina fakamaʼuli te mālohi maʼuli. Esk 37:12-14
29. Te Nofo ʼOhoana
A. ʼE tonu ke fai te ʼohoana ʼaki he aga fakaʼapaʼapa
ʼE fakatatau kia Kilisito pea mo tona ʼohoana. Ef 5:22, 23
Ke ʼaua naʼa ʼulihi te moeʼaga faka taumatuʼa. Hep 13:4
ʼE mole lelei te tahi nofo ʼa te taumatuʼa. 1Ko 7:10-16
ʼE hoki mavete kapau neʼe hoko he pornéïa. Mat 19:9
B. ʼE tonu ke mulimuli te kau Kilisitiano ki te ʼuhiga pule ʼaē kua fakatuʼutuʼu
Ko te tagata ʼaē ʼe pule famili, pea ʼe tonu ke ʼofa pea mo tokaga lelei ki tona loto fale. Ef 5:23-31
Ko te fafine ʼe fakalogo pea mo ʼofa ki tona ʼohoana. 1Pet 3:1-7; Ef 5:22
ʼE tonu ke fakalogo te fānau. Ef 6:1-3; Kol 3:20
C. Te ʼu maʼua ʼa te ʼu mātuʼa ki tanā fānau
Ke ʼoʼofa kia nātou, mo fakaʼaogaʼi honā temi kia nātou. Tito 2:4
Ke ʼaua naʼa nā fakakinakinaʼi nātou. Kol 3:21
ʼE tonu ke nā taupau nātou ʼi te faʼahi fakasino pea mo te faʼahi fakalaumālie. 2Ko 12:14; 1Tim 5:8
ʼE tonu ke akoʼi nātou ke ʼaoga ki tonatou maʼuli katoa. Ef 6:4; Taag 22:6, 15; 23:13, 14
D. ʼE tonu ke feʼohoanaʼaki te kau Kilisitiano
ʼE tou ʼohoana pe “ ʼi te ʼAliki.” 1Ko 7:39; Teu 7:3, 4; Neh 13:26
E. ʼE tapuʼi mai e te Tohi-Tapu takita ʼohoana mo te tokolahi
ʼI te kamata, ko te tagata neʼe ʼohoana pe mo te fafine e tahi. Sen 2:18, 22-25
Neʼe toe talanoa Sesu ki te faʼifaʼitaki ʼaē ʼe tonu ke tou mulimuli kiai ʼo ʼuhiga mo te ʼohoana. Mat 19:3-9
Ko te kau ʼuluaki Kilisitiano neʼe mole nātou ʼohoana mo he tokolahi. 1Ko 7:2, 12-16; Ef 5:28-31
30. Te Papitema
A. ʼE fakamaʼua ki te kau Kilisitiano
Neʼe tuku mai e Sesu te faʼifaʼitaki. Mat 3:13-15; Hep 10:7
ʼE ina fakatātā takita fakafisi kia kita totonu pe ko te momoli ʼo tokita maʼuli. Mat 16:24; 1Pet 3:21
ʼE fakagafua pe kia nātou lalahi ʼaē kua nātou ako te Tohi-Tapu. Mat 28:19, 20; Gaue 2:41
ʼE fakauku kita ki te vai. Gaue 8:38, 39; Soa 3:23
B. ʼE mole ina molehi te ʼu agahala
Neʼe mole papitema Sesu ke molehi tana ʼu agahala. 1Pet 2:22; 3:18
Ko te taʼataʼa ʼa Sesu ʼaē ʼe ina fakamaʼa te ʼu agahala. 1Soa 1:7
31. Te ʼu Polofeta Loi
A. Neʼe fakakikite tanatou ʼōmai; neʼe ʼi ai te ʼu polofeta loi ʼi te temi ʼo te kau ʼapositolo
Tonatou ʼu agaaga. Teu 18:20-22; Lu 6:26
Neʼe fakakikite tanatou ʼōmai; ʼe ʼiloʼi nātou ʼi tanatou ʼu gāue. Mat 24:23-26; 7:15-23
32. Te Puleʼaga
A. Te ʼu meʼa ʼaē ka fai e te Puleʼaga ʼo te ʼAtua maʼa te malamanei
ʼE ina fakahoko anai te finegalo ʼo te ʼAtua. Mat 6:9, 10; Pes 45:6; Apk 4:11
ʼE ʼi ai te hau, te kau takitaki pea mo te ʼu lao. Isa 9:6, 7; 2:3; Pes 72:1, 8
ʼE ina fakaʼauha te kau agakovi, pea ʼe ina puleʼi te kele katoa. Tan 2:44; Pes 72:8
ʼI te ʼu taʼu e afe, ʼe fakamālōlō anai te malamanei, pea toe fakatuʼu te Palatiso. Apk 21:2-4; 20:6
B. Kua gāue te Puleʼaga ka kei maʼuli tona ʼu fili
Neʼe talitali fualoa Kilisito ʼi tona ʼosi fakatuʼuake. Pes 110:1; Hep 10:12, 13
ʼE tuku kia ia te pule, pea ʼe ina tauʼi ia Satana. Pes 110:2; Apk 12:7-9; Lu 10:18
ʼI te fakatuʼu ʼo te Puleʼaga, neʼe hoko ai te ʼu malaʼia ʼi te kele. Apk 12:10, 12
ʼI te ʼu temi maveuveu ʼaenī ʼe tonu ke tou lagolago ki te Puleʼaga. Apk 11:15-18
C. Ko te Puleʼaga ʼe mole nofo ʼi totatou loto, pea ʼe mole ko he fakatuʼutuʼu fakatagata
Ko te puleʼaga ʼe tuʼu ʼi selo, ka mole ʼi te kele. 2Tim 4:18; 1Ko 15:50; Pes 11:4
ʼE mole nofo ʼi totatou loto; neʼe palalau Sesu ki te kau Faliseo. Lu 17:20, 21
ʼE mole kau ʼi te malamanei. Soa 18:36; Lu 4:5-8; Tan 2:44
ʼE fetogi anai te ʼu puleʼaga pea mo te ʼu fakatuʼutuʼu ʼo te malamanei. Tan 2:44
33. Te Sapato
A. ʼE mole fakamaʼua ki te kau Kilisitiano ke nātou fai te sapato
Ko te mate ʼa Sesu neʼe ina molehi te lao. Ef 2:15
ʼE mole fakamaʼua ki te kau Kilisitiano ke nātou fai te sapato. Kol 2:16, 17; Loma 14:5, 10
Neʼe fakatonutonuʼi ia nātou ʼaē neʼe nātou fai te sapato, pea mo te tahi ʼu meʼa. Kal 4:9-11; Loma 10:2-4
Ko te kau Kilisitiano ʼe nātou hū ki te mālōlō ʼo te ʼAtua heʼe nātou tui pea mo fakalogo. Hep 4:9-11
B. Neʼe ko Iselaele tokotahi pe ʼaē neʼe maʼua ke ina fai te sapato
Ko te ʼuluaki sapato neʼe fai ʼi tanatou ʼosi mavae mai Esipito. Ek 16:26, 27, 29, 30
Neʼe ko he fakaʼiloga ʼaia maʼa te kau Iselaele. Ek 31:16, 17; Pes 147:19, 20
Neʼe fakatotonu e te Lao ke ʼi ai he ʼu taʼu faka sapato. Ek 23:10, 11; Lev 25:3, 4
ʼE mole ʼaoga te sapato ki te kau Kilisitiano. Loma 14:5, 10; Kal 4:9-11
C. Te mālōlō faka sapato ʼo te ʼAtua (te 7 ʼaho ʼo te “vāhaʼa” ʼaē neʼe ina fakatupu ai ia meʼa fuli)
Neʼe kamata ʼi te fakaʼosi ʼo te fakatupu kelekele. Sen 2:2, 3; Hep 4:3-5
Neʼe hoko atu ʼi te ʼosi haʼu ʼa Sesu ki te kele. Hep 4:6-8; Pes 95:7-9, 11
ʼE mālōlō te kau Kilisitiano ʼi tanatou maʼuli galo. Hep 4:9, 10
ʼE fakaʼosi mokā ʼosi katoa anai te gāue ʼo te Puleʼaga ki te kele. 1Ko 15:24, 28
34. Ko Sehova—Te ʼAtua
A. Te huafa ʼo te ʼAtua
Ko te kupu “ ʼAtua” ʼe ko he higoa faka tuʼulaga; ʼe ʼi ai tona huafa totonu. 1Ko 8:5, 6
ʼE tou faikole ke tāpuhā tona huafa. Mat 6:9, 10
ʼE higoa te ʼAtua ko Sehova. Pes 83:18; Ek 6:2, 3; 3:15; Isa 42:8
ʼI te Tohi-Tapu ʼo Jérusalem pea mo Osty ʼe ko Iave; ʼe ko Sehova ʼi te Tohi-Tapu ʼo Darby ia Ek 6:3. Pes 83:18; Isa 12:2; 26:4
Neʼe fakahā e Sesu te huafa ʼaia. Soa 17:6, 26; 5:43; 12:12, 13, 28
B. ʼE maʼuli te ʼAtua
ʼE mole feala hatatou sio ki te ʼAtua, heʼe tou mamate ai anai. Ek 33:20; Soa 1:18; 1Soa 4:12
ʼE mole ʼaoga ke tou sio ki te ʼAtua moʼo tui ki ai. Hep 11:1; Loma 8:24, 25; 10:17
ʼE tou ʼiloʼi ʼe maʼuli te ʼAtua, ʼuhi ko te ʼu meʼa ʼaē neʼe ina fakatupu. Loma 1:20; Pes 19:1, 2
ʼE tou ʼiloʼi ʼe maʼuli te ʼAtua ʼuhi ko te hoko ʼo te ʼu lea faka polofeta. Isa 46:8-11
C. Te ʼu kalitate ʼo te ʼAtua
ʼE ʼofa te ʼAtua. 1Soa 4:8, 16; Ek 34:6; 2Ko 13:11; Mik 7:18
ʼE haohaoa tona poto. Sopo 12:13; Loma 11:33; 1Ko 2:7
ʼE faitotonu te ʼAtua. Teu 32:4; Pes 37:28
ʼE māfimāfi te ʼAtua. Sopo 37:23; Apk 7:12; 4:11
D. ʼE mole tou tauhi fuli ki te ʼAtua e tahi
ʼE lagi kita manatu ʼe tonu te ala ʼaē ʼe kita ʼalu ai, kae ʼe kita faihala. Taag 16:25; Mat 7:21
Ko ala e lua, kae ko te ala pe e tahi ʼe ina taki ki te maʼuli. Mat 7:13, 14; Teu 30:19
ʼE tapuke te ʼu ʼatua, kae ko te ʼAtua moʼoni pe e tahi. 1Ko 8:5, 6; Pes 82:1
ʼE tonu ke tou ʼiloʼi te ʼAtua ke feala hatatou maʼu te maʼuli. Soa 17:3; 1Soa 5:20
35. Ko Sesu
A. Ko Sesu ʼe ko te ʼAlo ʼo te ʼAtua, pea neʼe ina fakanofo Hau
Ko te ʼuluaki tupu ʼo te ʼAtua, pea neʼe kau ki te fakatupu ʼo meʼa fuli. Apk 3:14; Kol 1:15-17
Neʼe tupu tagata, pea neʼe mālalo age ʼi te kau ʼaselo. Kal 4:4; Hep 2:9
Neʼe tupu ʼi te laumālie, ke maʼuli ʼi selo. Mat 3:16, 17
Kua ina maʼu te tuʼulaga ʼe māʼoluga ake ʼi tona tuʼulaga ki muʼa atu. Filp 2:9, 10
B. Kapau ʼe tou loto ke hāofaki tatou, pea ʼe tonu ke tou tui kia Sesu Kilisito
Ko Kilisito te hāko ʼaē neʼe fakapapau kia Apalahamo. Sen 22:18; Kal 3:16
Ko Sesu tokotahi te Pelepitelo Lahi; ko ia te totogi. 1Soa 2:1, 2; Hep 7:25, 26; Mat 20:28
ʼE kita maʼu te maʼuli kapau ʼe tou ʼiloʼi lelei pea mo fakalogo ki te ʼAtua pea mo Kilisito. Soa 17:3; Gaue 4:12
C. ʼE mole gata ʼaki pe takita tui kia Sesu
ʼE tonu ke ʼi ai he ʼu gāue ʼo tatatou tui. Skp 2:17-26; 1:22-25
ʼE tonu ke tou fakalogo ki te ʼu fakatotonu, ʼo faʼifaʼitaki kia Sesu. Soa 14:12, 15; 1Soa 2:3
ʼE mole ko nātou fuli ʼaē ʼe nātou ʼui “Aliki! Aliki!” ʼaē ka nātou hū anai ki te Puleʼaga. Mat 7:21-23
36. Te ʼu Taʼu Maʼuhiga
A. Ko te taʼu 1914, neʼe ko te fakaʼiloga ʼaia kua ʼosi te ʼu temi ʼo te ʼu puleʼaga
Neʼe fakagata te hōloga faka hau ʼi te taʼu 607. Esk 21:25-27
Neʼe tonu ke hili “temi e fitu” ʼi muʼa ʼo te fakanofo ʼo he tahi hau. Tan 4:32, 16, 17
Ko temi e fitu: ko te fakaliuga 2 ʼo temi e 3 vaelua pe ko te fakaliuga 2 ʼo ʼaho e 1 260. Apk 12:6, 14; 11:2, 3
Ko te ʼaho e tahi ʼe ko te taʼu e tahi (ko taʼu e 2 520). Esk 4:6; Fkau 14:34
Neʼe tonu ke hoholo te ʼu taʼu ʼaia ʼo aʼu ki te fakatuʼu ʼo te Puleʼaga. Lu 21:24; Tan 7:13, 14
37. Te Tauhi Kia Malia
A. Ko Malia neʼe ko te faʼe ʼa Sesu, ka mole ko te “faʼe ʼa te ʼAtua”
Neʼe mole he kamataʼaga ʼo te ʼAtua. Pes 90:2; 1Tim 1:17
Ko Malia neʼe ko te faʼe ʼa Sesu, te ʼAlo ʼo te ʼAtua ʼi tana tupu tagata. Lu 1:35
B. Neʼe mole “nofo taupoʼou” Malia
Neʼe ʼohoana mo Sosefo. Mat 1:19, 20, 24, 25
Neʼe ʼi ai tana tahi fānau. Mat 13:55, 56; Lu 8:19-21
ʼI te temi ʼaia, neʼe mole heʼeki nātou tui kia Sesu. Soa 7:3, 5
38. Te Tauhi Ki Te ʼu Kui
A. ʼE mole he ʼaoga ʼo te tauhi ki te ʼu kui
Kua mamate te ʼu kui, ʼe mole kei nātou ʼiloʼi he meʼa. Tnk 9:5, 10
ʼE mole tonu ke fai he tauhi ki te ʼu kui. Loma 5:12, 14; 1Tim 2:14
ʼE tapuʼi e te ʼAtua te tauhi ʼaia. Ek 34:14; Mat 4:10
B. ʼE feala ke fakaʼapaʼapaʼi te tagata, kae ʼe ko te ʼAtua tokotahi ʼaē ʼe tonu ke atolasioʼi
ʼE tonu ke fakaʼapaʼapa te kau tūpulaga ki te hahaʼi matutuʼa. 1Tim 5:1, 2, 17; Ef 6:1-3
ʼE ko te ʼAtua tokotahi ʼaē ʼe tonu ke atolasioʼi. Gaue 10:25, 26; Apk 22:8, 9
39. Te Tevolo—Te Kau Temonio
A. Te Tevolo ʼe ko te laumālie
ʼE ko he laumālie ka mole ko te agakovi ʼaē ʼe maʼu e te tagata takitokotahi. 2Tim 2:26
Te Tevolo ʼe ko he laumālie ohage ko te ʼu ʼaselo. Mat 4:1, 11; Sopo 1:6
Neʼe ina fakaliliu ia ia totonu ko te Tevolo, ʼuhi ko tana holi kovi. Skp 1:13-15
B. Te Tevolo ʼe ko te pule fakapulipuli ʼo te malamanei
ʼE ko he ʼatua, pea ʼe ina puleʼi te malamanei. 2Ko 4:4; 1Soa 5:19; Apk 12:9
ʼE maʼuli anai ʼo aʼu ki te temi ʼaē ka faka lākatonuʼi ai te pule ʼa Sehova. Ek 9:16; Soa 12:31
ʼE lī anai ki te vanu, pea ʼe fakaʼauha anai. Apk 20:2, 3, 10
C. Te kau temonio, ʼe ko te kau ʼaselo agatuʼu
Neʼe nātou kau kia Satana ʼi muʼa ʼo te Tulivio. Sen 6:1, 2; 1Pet 3:19, 20
Neʼe fakamālaloʼi nātou, pea ʼe nātou nonofo ʼi te fakapōʼuli. 2Pet 2:4; Suta 6
ʼE nātou fakafeagai ki te ʼAtua, pea ʼe nātou gaohi koviʼi te hahaʼi. Lu 8:27-29; Apk 16:13, 14
ʼE fakaʼauha anai nātou mo Satana. Mat 25:41; Lu 8:31; Apk 20:2, 3, 10
40. Te Tohi Fakatomuʼa ʼo Te Maʼuli
A. Neʼe mole tohi fakatomuʼa te maʼuli ʼo te tagata
ʼE hoko anai te fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua. Isa 55:11; Sen 1:28
ʼE tou filifili peʼe tou tauhi ki te ʼAtua peʼe kailoa. Soa 3:16; Filp 2:12
41. Te Tohi-Tapu
A. Ko te Folafola ʼa te ʼAtua
Neʼe takitaki te ʼu tagata e te laumālie ʼa te ʼAtua ke nātou tohi. 2Pet 1:20, 21
ʼE maʼu ai te ʼu lea faka polofeta. Tan 8:5, 6, 20-22; Lu 21:5, 6, 20-22; Isa 45:1-4
Ko te Tohi-Tapu katoa ʼe haʼu mai te ʼAtua pea ʼe ʼaoga. 2Tim 3:16, 17; Loma 15:4
B. ʼE ko he takitaki ʼaoga ki totatou temi
ʼE kita tuʼutāmaki kapau ʼe mole kita mulimuli ki tana ʼu pelesepeto. Loma 1:28-32
ʼE mole feala ki te poto fakatagata ke ina fetogi te Tohi-Tapu. 1Ko 1:21, 25; 1Tim 6:20
Ko hatatou puipui ki te fili ʼaē ʼe mālohi tokotahi. Ef 6:11, 12, 17
ʼE ina takitaki te tagata ʼi te ala ʼaē ʼe tonu ke ʼalu ai. Pes 119:105; 2Pet 1:19; Taag 3:5, 6
C. Neʼe tohi maʼa te tagata ʼo te ʼu puleʼaga fuape pea mo te ʼu lanu kehekehe
Neʼe kamata tohi ʼi te Potu Esite. Ek 17:14; 24:12, 16; 34:27
Neʼe mole foaki pe e te ʼAtua ki te kau papālagi. Loma 10:11-13; Kal 3:28
ʼE tali e te ʼAtua te hahaʼi fuape. Gaue 10:34, 35; Loma 5:18; Apk 7:9, 10
42. Te Tahitolu
A. Te ʼAtua, te Tāmai, ko te ʼIpotasi e tahi, pea ʼe ko ia ʼaē ʼe lahi tokotahi ʼi te ʼatulaulau
Te ʼAtua, ʼe mole ko ʼipotasi e tolu. Teu 6:4; Mlk 2:10; Mko 10:18; Loma 3:29, 30
Neʼe fakatupu te ʼAlo, kae ki muʼa atu ko te ʼAtua neʼe tokotahi. Apk 3:14; Kol 1:15; Isa 44:6
Ko te ʼAtua ʼaē ʼe pule ki te ʼatulaulau ʼo talu ai. Filp 2:5, 6; Tan 4:35
ʼE tonu ke hikihiki te ʼAtua ia meʼa fuli. Filp 2:10, 11
B. ʼE mālalo age te ʼAlo ʼi te Tāmai, ʼi muʼa ʼo tana tupu tagata, pea ʼi tana hake ki selo
ʼI selo neʼe fakalogo te ʼAlo, pea neʼe fekauʼi ia ia e te Tāmai. Soa 8:42; 12:49
Neʼe fakalogo ʼi te kele, heʼe lahi age te Tāmai. Soa 14:28; 5:19; Hep 5:8
Neʼe hikihiki ʼi selo, kae ʼe fakalogo. Filp 2:9; 1Ko 15:28; Mat 20:23
Ko Sehova ʼe pule kia Kilisito pea ʼe ko tona ʼAtua. 1Ko 11:3; Soa 20:17; Apk 1:6
C. ʼE logo tahi te ʼAtua pea mo Kilisito
ʼE nā logo tahi tuʼumaʼu. Soa 8:28, 29; 14:10
ʼE hage ko te logo tahi ʼa te tagata pea mo tona ʼohoana. Soa 10:30; Mat 19:4-6
ʼE tonu ke faʼifaʼitaki te hahaʼi tauhi ki te logo tahi ʼaia. Soa 17:20-22; 1Ko 1:10
Ko te tauhi pe e tahi kia Sehova ʼaki ia Kilisito. Soa 4:23, 24
D. Ko te laumālie maʼoniʼoni ʼe ko te mālohi gāue ʼo te ʼAtua
ʼE ko he mālohi ka mole ko he ʼipotasi. Mat 3:16; Soa 20:22; Gaue 2:4, 17, 33
ʼE mole ko he tahi ʼe nofo ia tafa ʼo te ʼAtua pea mo Kilisito. Gaue 7:55, 56; Apk 7:10
ʼE takitaki e te ʼAtua moʼo fakahoko tana ʼu fakatuʼutuʼu. Pes 104:30; 1Ko 12:4-11
ʼE foaki ki te ʼu kaugana ʼo te ʼAtua, pea ʼe ina takitaki nātou. 1Ko 2:12, 13; Kal 5:16
43. Te Toto
A. Ko te ʼu foʼi huki toto ʼe nātou maumauʼi te ʼuhiga taputapu ʼo te toto
Neʼe fakahā e te ʼAtua kia Noe, te ʼuhiga taputapu ʼo te toto pe ko te maʼuli. Sen 9:4, 16
Neʼe tapuʼi e te Lao te kai ʼo te toto. Lev 17:14; 7:26, 27
Neʼe toe fai te tapu ʼaia ki te kau Kilisitiano. Gaue 15:28, 29; 21:25
B. ʼE mole gafua ke kita maumauʼi te ʼu lao ʼa te ʼAtua moʼo hāofaki he tahi
ʼE lelei age te fakalogo ʼi te fai sakilifisio. 1Sam 15:22; Mko 12:33
ʼE kita mate anai kapau ʼe kita maumauʼi te lao fakaʼatua ʼuhi ko tokita maʼuli. Mko 8:35, 36
44. Te Totogi
A. Neʼe foaki e Sesu tona maʼuli ko he “totogi o te tokolahi”
Neʼe foaki e Sesu tona maʼuli. Mat 20:28
ʼE fakamolemole te ʼu agahala ʼaki tona taʼataʼa. Hep 9:14, 22
Kua feʼauga ʼaki te sakilifisio e tahi ʼo talu ai. Loma 6:10; Hep 9:26
ʼE mole tou maʼu feiā anai te ʼu fua lelei ʼo te sakilifisio ʼaia, heʼe tonu ke tou faka tui kiai. Soa 3:16
B. ʼE feʼauga te totogi mo te agahala ʼaē neʼe hoko
Neʼe tupu haohaoa Atama. Teu 32:4; Tnk 7:29; Sen 1:31
Neʼe mole kei haohaoa, ʼo feiā mo tona hōloga. Loma 5:12, 18
Neʼe mole kei ʼi ai he hāofakiʼaga ʼo tona hōloga; neʼe maʼua ke ʼi ai he totogi ʼe feʼauga. Pes 49:7; Teu 19:21
Te totogi, ʼe ko te maʼuli haohaoa ʼo Sesu. 1Tim 2:5, 6; 1Pet 1:18, 19