neʼe ina maʼu ai, neʼe fua lelei ʼaupito kia ia. ʼI te ʼu alatike ʼae ka hoa mai anai, tokolahi neʼe natou maʼu ai te ʼu fua lelei ʼi tanatou muliʼi te ʼu tokoni ʼo te Tohi-Tapu. Neʼe natou manatu ai ʼe hage pe te Tohi-Tapu ko te foʼi monimo ʼae neʼe tou talanoa ki ai ʼi te kamata. ʼE mole hage ia ko ʼihi tohi kua ʼafeā fau pea ʼe mole kei feala hatatou fakaʼaogaʼi. ʼE feia koa la te Tohi-Tapu, he neʼe makehe tona faʼu? ʼE maʼu moʼoni ai koa te ʼu manatu ʼa te ʼAtua kae mole ʼa te tagata?—1 Tesalonika 2:13.

ʼE lagi ʼe ke toe manatu ʼe mole loaloaga te maʼuli pea ʼe lahi fau te ʼu fihifihia. Moka ke tau mo he ʼu faigataʼaʼia, kofea ʼae ʼe ke maʼu ai he tokoni fakalotofimalie?

Tou vakaʼi aluʼaga ʼe tolu ʼe fakamoʼoni ai te ʼaoga ʼo te Tohi-Tapu ki tou maʼuli. ʼE tokoni atu anai ke ke

1. tekeʼi ʼou fihifihia moka ʼe feala.

2. fakatokatoka ʼou fihifihia.

3. katakiʼi te ʼu aluʼaga faigataʼa ʼae ʼe mole feala ke fetogi.

ʼE talanoa anai te ʼu alatike ʼae ka hoa mai ki te ʼu faʼahi ʼaia ʼe tolu.

Te fakamamaʼo kehe mai te hahaʼi mahahaki.

Neʼe fakatuʼutuʼu ʼi te Lao ʼa Moisese ke fakamamaʼo te hahaʼi mai ia natou ʼae ʼe kilia. ʼI te hoko ʼo te ʼu taʼi mahaki lalahi ʼi te Moyen-Âge, neʼe hoki mahino ai leva te ʼu toketa ki te maʼuhiga ʼae ʼo te muliʼi ʼo te lekula ʼaia. Pea ʼe kei ʼaoga pe te pelesepeto ʼaia ʼi totatou temi.—Levitiko, kapite 13 mo te 14.

Te fakamaʼa hili he fāfā ki he sino mate.

ʼO kaku mai ki te fakaʼosi ʼo te 19 sekulo, ko te kau toketa, ʼi tanatou gaue ʼe tau fāfā ki te ʼu sino mate. ʼOsi ʼaia, neʼe natou fai te ʼu vakaʼi mahaki ʼo te hahaʼi kae neʼe mole natou fufulu ʼonatou nima. ʼO lahi ai te ʼu mateā. Kae neʼe ui ʼi te Lao ʼa Moisese ko he tahi neʼe fāfā ki he sino mate neʼe ko he tahi ʼe heʼe maʼa. Pea neʼe tonu ke fakamaʼa ʼaki te vai. Ko te ʼu fakatuʼutuʼu ʼaia neʼe ʼi ai ʼona fua lelei ki te maʼuli malolo.—Numelo 19:11, 19.

Te fakamaʼa.

ʼI te taʼu fuli, neʼe tokolahi te ʼu tamaliki neʼe mamate ʼi te liligi ʼuhi ko te ʼu faifekau ʼa te tagata ʼae neʼe mole tanu fakalelei. ʼO mulimuli ki te Lao ʼa Moisese, neʼe tonu ke tanu te ʼu faifekau ʼa te tagata ke mamaʼo mai te ʼu nofoʼaga.—Tetelonome 23:13.

Te temi ʼae ʼe tonu ke silikosisioʼi ai.

Ko te fakatuʼutuʼu ʼo te Lao ʼa te ʼAtua ke silikosisioʼi he toe tagata ʼi te ʼaho valu ʼo tana tupu. (Levitiko 12:3) Ka hili he vahaʼa katoa ki tana tupu, kua feala ke totoka te toto ʼo te ʼu kiʼi toe ʼae kei meamea. ʼI te ʼu temi ki muʼa, ʼae neʼe heʼeki maʼu ai he ʼu faitoʼo, neʼe ko he puipui te atali ke ʼosi he vahaʼa katoa pea hoki silikosisioʼi he kiʼi toe.

Te pikipikiga ʼo te ʼu meʼa ʼae ʼe tou logoʼi mo te fakakaukau.

Neʼe ui e te kau poto mo te kau sivi fakatoketa ʼe malave te ʼu meʼa ʼae ʼe tou logoʼi ohage la ko te fiafia, te lotofakafetaʼi mo te lotofakamolemole ki te sino mo te loto. ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “Ko te loto ae e fiafia ko he faitoo lelei, kae ko te loto mamahi e ina fakatupu te magemage o te u hui.”—Taaga Lea 17:22.