Mateus
5 Jesus te daꞌaꞌmadöꞌö wamhã daꞌahö uptabi na ma tô tsaiꞌu ẽtẽ ꞌrãihö na. Tsãmra parimhã, ma ĩtẽme aihutu ĩtsiré ꞌre ĩnomro mono norĩ hã 2 Taha parimhã ma tô ãma tsãnaꞌrata tinhimirowahutu na ãne: 3 “Ĩrowẽ dzaꞌẽne te te tsina ĩwaihuꞌu dzaꞌra norĩ ma hã Ropotoꞌwa nhimiroti dzô tiwi tsô ĩrowaptöꞌö dzaꞌra na hã. Ta norĩ ma tãma ꞌre höimana dzaꞌra mono wa Rotidzé hã höiwa ãma hã. 4 “Ĩrowẽ dzaꞌẽne ꞌre ĩtsiwaꞌõ dzaꞌra mono norĩ ma Ropotoꞌwa hã te te ꞌre aipẽꞌẽ hiri dzaꞌra mono wa. 5 “Ĩrowẽ dzaꞌẽne ĩtsiꞌmadöꞌö dze dzaꞌra mono õ norĩ ma hã, ta norĩ ma dza tãma ꞌre höimana dzaꞌra mono wa tiꞌa hã. 6 “Ĩrowẽ dzaꞌẽne dahöimana ĩbö dzô te te tsima ꞌre ĩrobꞌruiwapari dzaꞌra mono norĩ ma, Ropotoꞌwa dza te te tãma uwaimrami dzaꞌra wa dahöimana ĩbö ꞌre romhöimana mono da. 7 “Ĩrowẽ dzaꞌẽne dawatsédé te te daꞌãma ꞌre ĩꞌmadöꞌö dzaꞌra mono õ norĩ ma. Ropotoꞌwa ĩwatsédé dza te te ãma ꞌre ꞌmadöꞌö dzaꞌra mono õ wa. 8 “Ĩrowẽ dzaꞌẽne ꞌre ĩhöimana uptabi dzaꞌra mono norĩ ma, Ropotoꞌwa dza te te ꞌre waihuꞌu dzaꞌra mono wa. 9 “Ĩrowẽ dzaꞌẽne romharé dzô datsiré ꞌre höimana dzaꞌra mono da, ꞌre ĩtsõpré mono norĩ ma Ropotoꞌwai ꞌra na dza da te ꞌre ꞌmahörö dzaꞌra mono wa. 10 “Ĩrowẽ dzaꞌẽne te te ꞌre ĩrobdzépata dzaꞌra mono norĩ ma ĩbö te te ꞌre ĩꞌmanharĩ dzaꞌra uꞌöbö, tãma ꞌre höimana dzaꞌra mono wa Rotidzé hã höiwa ãma hã. 11 “Ĩrowẽ dzaꞌẽne aima dzaꞌra waꞌaba da te aima ꞌre robꞌmanharĩ watsété dzaꞌra waꞌaba mono wamhã duré da te ꞌre aiwaꞌẽ dzaꞌra waꞌaba mono wamhã, duré dadzadawa nhipetse tsina da te ꞌre aiwatsuꞌu watsété dzaꞌra waꞌaba mono wamhã ĩ̱ꞌuꞌöbö. 12 Atsima ꞌre rowẽ petse dzaꞌra waꞌaba mono Ropotoꞌwa dza aima ꞌre tsõpru uptabi dzaꞌra waꞌaba mono wa. Tô ãne Ropotoꞌwa dzadawa watsuꞌuꞌwa norĩ aiwana dzaꞌra waꞌaba ma tô da te tãma ꞌre robꞌmanharĩ watsété dzaꞌra. 13 “A norĩ waꞌwa hã datsai warĩrĩdzém ne tiꞌai ãma, tane nherẽ datsai warĩrĩdzé ĩtse hã tsiꞌutõrĩ wamhã e niha apö te dza tãma ꞌre höimana. Marĩ dai õ di oto. Taré da te ĩme da tsi dapara na da te ꞌre watiꞌi dzaꞌra mono da. 14 “Tĩꞌai ãma dama robra nherẽ, a norĩ waꞌwa hã robꞌuiwẽdzém ne tiꞌai ãma ꞌre ĩdahöimana dzaꞌra mono norĩ ma hã, ꞌriꞌahö ẽtẽ ꞌrãihö nhitsiwi tsimaꞌuri na hã höimana waihuꞌu õ di. 15 Robꞌuiwẽdzé da te roꞌo wamhã da te tsãrĩ õ di dza marĩ ꞌrowi, tadzahã te dza tsimidzutsi ni ĩtsabdzém na, uburé ꞌri ꞌremhã te te uiwẽ da. 16 Tane duré ꞌre robꞌuiwẽ dzaꞌra waꞌaba mono romhuri ĩwẽ hã ꞌre ĩꞌmanharĩ dzaꞌra waꞌaba mono hã da te datsiwi ꞌre ꞌmadöꞌö dzaꞌra mono da, duré Aimama waꞌaba ma hã höiwa ãma hã ãma ꞌre dawata dzaꞌra mono da. 17 “Ĩ̱ꞌãma rotsaꞌrata dzaꞌra waꞌaba tõ we ĩ̱morĩ na hã te uprotsi da Roti hã, duré Ĩtsadawa ꞌmahöröꞌwa norĩ hã. We ĩ̱morĩ õ di te uprotsi da, tadzahã te aꞌuwaimrami da. 18 Wa dza aima waihuꞌu dzaꞌra waꞌwa, Roti na ĩtsihötö tsuru niwamhã ĩtsihötö wawi dza ĩtsiꞌutõrĩ õ na hã te te tsina uwaimrami ãna. Taha wana ré, höiwa hã duré tiꞌa hã te aré aimani dzahuré. 19 Taha wa, niꞌwa hã Roti ĩtsuru uptabi norĩ te te ãma tsamarĩ õ wamhã duré ĩtsarina da te ꞌmanharĩ dzaꞌra da dama tsitsanho mono wamhã, Rotidzéb ãma höiwa ãma hã höimana õ di dza. Tadzahã te te ãma ĩtsamarĩ dzaꞌra norĩ hã duré dama ĩtsitsanho dzaꞌra norĩ hã, Rotidzé höiwa ãma hã te dza tãma ꞌre höimana dzaꞌra. 20 Wa dza tô aima waihuꞌu dzaꞌra waꞌwa: atsimidzadze nhiptete dzaꞌra waꞌaba õ wamhã, Rowahutuꞌwa norĩ duré Fariseu norĩ nhipai u, ꞌre atsitsitsi aba mono õ di dza Rotidzéb ꞌremhã höiwa u hã. 21 “Ma tô ĩwapari dzaꞌra waꞌaba mo aihiꞌrata norĩ ma da te tãma ĩroꞌmahörö dzaꞌra na, ãne: ‘Daꞌmaiwĩrĩ tõ duré niꞌwa hã te te daꞌmaiwĩrĩ wamhã te dza tsaprõni ni da te ãma rowairébé da.’ 22 Tane nherẽ, wa dza aima waihuꞌu dzaꞌra waꞌwa: niꞌwa hã tsahi na titsitsãnawã dzada höimana uꞌötsi wamhã te dza tsaprõni ni da te ãma rowairébé da, duré niꞌwa hã titsitsãnawãi ma mreme watsété wamhã ãma waꞌẽ da, te dza tsaprõni ni Rowairébédzéb u dama ĩtsaꞌẽtẽ u. Duré niꞌwa hã mreme wamhã ‘atsimidzaꞌretse õ, a hã marĩ dai õ di’, tahã da te ĩꞌuprotsi da tsi oto. 23 “Tawamhã atsibdzari hã Ropotoꞌwai ma hiri wamhã danhimidzama dzatadzém nhitsiwi, ãma aipoꞌre puꞌu wamhã atsitsãnawãi ma marĩ tãma ĩꞌmanharĩ na te te ĩꞌaiꞌruiwapari na hã, 24 rẽme aꞌö atsibdzari hã danhimidzama dzatadzém nhoꞌre. Taha pari, aimorĩ aꞌö ĩmorĩꞌrada atsitsãnawãi me, romhöimanadzé hã petse waꞌaba rowẽ na atsima aihöimana aba mono da apö. Taha waptsi, apö aiwitsi hiri da atsibdzari hã. 25 “Waptu na romhöimanadzé hã petse niꞌwa hã te te atsaprõni wamhã Rowairébédzéb u te te atsõmri tõ da daꞌãma Rowairébéꞌwai ma hã, duré daꞌãma Rowairébéꞌwa hã te te atsõmri tõ da damramiꞌwai ma hã dadzadzéb ꞌre te te tsiwi atsẽrẽ da. 26 Tô tsena wa dza aima tinha, waihuꞌu õ di dza aiwatobro da hã uburé atsiwaꞌöbö uprotsi õ ré hã. 27 “Ma tô ĩwapari dzaꞌra waꞌaba mo duréihã da te ĩroti hã: ‘Damro na hã atsiptsaihuri tõ.’ 28 Tadzahã wa dza aima waihuꞌu dzaꞌra waꞌwa: niꞌwa hã piꞌõ hã te te ꞌmadöꞌö wamhã te te ãma tsima rotsaꞌrata upa tsina, tinhimirotsaꞌrata na ma tô damro na hã aptsaihu. 29 Atõmo hã aiwatsété mono da te te ꞌre ꞌmanharĩ mono wamhã, wadzere duré me na atsitsiti. Ĩwẽ hã aihöiba na marĩ tsimini da aihöiba wahuré tsimini nhipai u. 30 Duré atsibꞌrada nhimire aiwatsété mono da te te ꞌre ꞌmanharĩ mono wamhã, ꞌrãtõ na duré me na atsitsiti. Ĩwẽ hã aihöiba na marĩ tsimini da aihöiba wahuré tsimini nhipai u. 31 “Taha nhipai u ma tô nharĩ ni: ‘Niꞌwa hã timro tsipiꞌõ na tsiwãnhidzari wamhã te te tãma tsõmri ĩhöiwaröbö te te ĩrẽmedzém na dzatob ré.’ 32 Tadzahã wa dza aima waihuꞌu dzaꞌra waꞌwa: niꞌwa hã timro tsipiꞌõ na tsiwãnhidzari tõ dahöimana nhitsébꞌõ te te ꞌmanharĩ õ wamhã, piꞌõ hã. Aibö hã timro te te rẽme wamhã te dza rétsi piꞌõ höimana nhitséb õ da, duré niꞌwa hã damro rẽme na mro wamhã ma tô damro na aptsaihu. 33 “Ma tô duré ĩwapari dzaꞌra waꞌaba mo aihiꞌrata norĩ ma da te ĩnharĩ dzaꞌra na hã ãne: ‘Marĩ na ropitsutu tõ ãma uwaimrami ãna. Te dza ãma ĩꞌuwaimra atsimiropitsutu norĩ hã Jeová ma.’ 34 Tadzahã, wa aima nharĩ dzaꞌra waꞌwa: niwa marĩ na ropitsutu dzaꞌra waꞌaba tõ. Ropitsutu tõ höiwa nhitsi na. Õwa, Ropotoꞌwa tsimatsitsidzém na döꞌötsina. 35 Duré tiꞌa nhitsi na marĩ na ropitsutu tõ. Tahã Ropotoꞌwa para nhimidzutsidzém na döꞌötsina. Duré Jerusalém nhitsi na ropitsutu tõ. Tahã ꞌriꞌahö Rotiꞌwa ĩtsaꞌẽtẽ te wa. 36 Aihöimanadzém nhitsi na marĩ na ropitsutu tõ. Atséré hã rã na niwamhã ꞌrãdöꞌö uꞌötsi mitsi tsi ꞌmanharĩ waihuꞌu õ wa. 37 Nharĩ wamhã marĩ dza ĩꞌmanharĩ na hã, maꞌãpé ꞌmanharĩ. Nharĩ wamhã marĩ dza ĩꞌmanharĩ õ na hã, ꞌmanharĩ tõ. Marĩ nharĩ wamhã ãma uwaimrami ãna, waꞌuburé te dza ĩtsidzu. 38 “Ma tô duré ĩdawapari dzaꞌra waꞌaba mo ãne: ‘Niꞌwa te te datõmo wamnarĩ wamhã, te dza atsa tõmo wamnarĩ ni. Duré niꞌwa te te daꞌwa pru wamhã, te dza atsa ĩꞌwa prum ni.’ 39 Tadzahã, wa aima nharĩ dzaꞌra waꞌwa: niꞌwa ĩhöimana watsédé ꞌwapé dzaꞌra waꞌaba tõ. Niꞌwa hã aiꞌubu wi te te aiꞌadzöri wamhã, tãma aipiꞌra na aiꞌubu höiba amo niwĩ te te aiꞌadzöri da. 40 Duré niꞌwa te te tsima wẽ wamhã daꞌãma rowairébédzéb u aime morĩ da aiꞌudza te te aiwi tsima öri da, te te tsima öri duré ate datsiꞌubudzéb dzéma. 41 Duré niꞌwa dama ĩpire marĩ te te aima ꞌrui wamhã ꞌmanharĩ da, ꞌmanharĩ te te aima ĩꞌrudzém nhipai u. 42 Niꞌwa marĩ te te aiwi waptẽrẽ wamhã, tãma tsõmri. Duré niꞌwa marĩ te te aiwi waptẽrẽ wamhã aꞌö, wẽꞌõ tõ ĩtsimiwaptẽrẽdzé. 43 “Ma tô ĩwapari dzaꞌra waꞌaba mo rowahutuꞌwa norĩ ãne: ‘Atsiwaihuꞌu norĩ te dza ꞌre ĩtsawi dzaꞌra waꞌaba mo duré atsitobꞌru norĩ te dza ꞌre ĩꞌruiwapari dzaꞌra waꞌaba mo.’ 44 Tadzahã, wa aima nharĩ dzaꞌra waꞌwa: ꞌre tsawi dzaꞌra waꞌaba mono atsitobꞌru norĩ hã duré ꞌre rowaptẽrẽ dzaꞌra waꞌaba mono te te aima ꞌre ĩrobꞌmanharĩ watsété dzaꞌra mono norĩ ãma hã. 45 Ãne ꞌre ꞌmanharĩ dzaꞌra waꞌaba mono wamhã, te dza atsihöiꞌré dzaꞌra waꞌwa Aimama aba ꞌra na hã, höiwa ãma ĩhöimana hã. Õ hã te te ꞌre ꞌmanharĩ bödö hã watobro da ĩwatsété norĩ ma hã duré ĩwẽ norĩ ma hã. Tã duré te te ꞌre robꞌru marĩ ĩwẽ te te ꞌre ĩꞌmanharĩ dzaꞌra mono norĩ ma hã duré marĩ ĩwatsédé te te ꞌre ĩꞌmanharĩ dzaꞌra mono norĩ ma hã. 46 ꞌRe tsawi dzaꞌra waꞌaba mono wamhã te te ꞌre ĩꞌatsawi dzaꞌra waꞌaba mono norĩ tsi, e niha bö danhibdzari te dza aima tsõmri dzaꞌra waꞌaba ni atsa. Robꞌuipradzé arĩ ubumroiꞌwa norĩ dzéma ãne te te ꞌre ꞌmanharĩ dzaꞌra. 47 Duré ãma tsawi dzaꞌra waꞌaba wamhã atsitsãnawã norĩ tsi, e marĩ ĩwẽ uptabi ꞌmanharĩ dzaꞌra waꞌaba bö. Ropotoꞌwai ãma ĩwata dzaꞌra õ norĩ e ãne te te ꞌre ꞌmanharĩ dzaꞌra mono ã bö. 48 Te dza ꞌre ĩhöiꞌré dzaꞌra waꞌaba mo dadzawi uptabi Aimama ꞌwa hã te te ꞌre ĩhöiꞌré mono ne.