LAHATSORATRA FIANARAN̈A 45
Aza Vôly Man̈aboaka Fitiavan̈a Tsy Miovaova
‘Mifan̈aboà fitiavan̈a tsy miovaova ndreky famindrampô.’—ZAK. 7:9.
HIRA 107 Tahafo ny Fitiavan’Andriamanitra
HO HITA ATOa
1-2. Nan̈ino ma atsika mila man̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova amintsika samby atsika?
NAN̈INO ma atsika mila man̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova io amintsika samby atsika? An̈isany antony sasany amy zen̈y, koran̈iny ohabolan̈a sasany amy Baiboly aby ty: ‘Aza ambela hiala anao foeky fitiavan̈a tsy miovaova ndreky tsy fivadihan̈a. Fa hahazo sitraka ndreky laza tsara amy Zan̈ahary ndreky aminolo edy anao.’ ‘Olo manan̈a fitiavan̈a tsy miovaova man̈ano ny tsara aminy ain̈inany.’ ‘Hahazo fiain̈ana lan̈iany olo mitsakaraka fahamarin̈ana ndreky fitiavan̈a tsy miovaova.’—Ohab. 3:3, 4; 11:17; 21:21.
2 Ohabolan̈a aby io mikoran̈a antony telo mahavy atsika mila man̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova. Voanalohany, manjary misy valera amy Jehovah atsika, izikoa fa man̈aboaka toetry io. Faharoe, atsika tômpiny fo hahita hatsaran̈a izikoa atsika manan̈a izio. Fahatelo, izikoa atsika tsy vôly man̈aboaka izio, ho maro hatsaran̈a ho azontsika aminy hoavy, an̈isanizen̈y fiain̈ana mandrakizay. Ke rariny atsika izikoa man̈araka raha nivolan̈iny Jehovah ty: ‘Mifan̈aboà fitiavan̈a tsy miovaova ndreky famindrampô.’—Zak. 7:9.
3. Ino aby fan̈ontanian̈a hidinihintsika ato?
3 Azovy tokony han̈aboahantsika fitiavan̈a tsy miovaova? Akory mety han̈aboahantsika izio? Ino raha ianarantsika momba fitiavan̈a tsy miovaova io, baka amy bokiny Rota? Ino aby hatsaran̈a miambin̈y atsika izikoa atsika mifen̈y fo man̈aboaka toetry io? Ho hitantsika ato valiny fan̈ontanian̈a efatra aby zen̈y.
AZOVY TOKONY HAN̈ABOAHANTSIKA FITIAVAN̈A TSY MIOVAOVA?
4. Akory mety hangalantsika tahaka Jehovah? (Marka 10:29, 30)
4 Nianarantsika tamy lahatsoratra taloha in̈y fa olo tia izy ndreky manompo izy fo an̈aboahany Jehovah fitiavan̈a tsy miovaova io. (Dan. 9:4) Atsika ‘tihangala tahaka Zan̈ahary, karaha ataony tsaiky mangala tahaka toetriny babany in̈y.’ (Efes. 5:1) Ke zen̈y mahavy atsika miezaka man̈aboaka toetry io amy piaramanompo.—Vakia Marka 10:29, 30.
5-6. Ino ma fahaizanolo maro “tsy fivadihan̈a” zen̈y?
5 Izikoa mazava amintsika tsarabe dikany fitiavan̈a tsy miovaova zen̈y, ho moramora amintsika han̈aboaka izio amy piaramanompo. Sa akory hevitrinao? Maro olo mieritreritry fa tsy fivadihan̈a dikany fitiavan̈a tsy miovaova io. Kanefa misy raha tsy mampitovy iro. Baka ho haintsika ino marin̈y ten̈a dikany fitiavan̈a tsy miovaova io, alô antsendriky hazavaintsika aminy ohatra karakory ma tsy mivadiky zen̈y.
6 Amy zioty, izikoa olo araiky efa ela niasàn̈a tamy sosiete araiky, mety koran̈iny fa piasa atokisan̈a na tsy mivadiky izy. Posibla tan̈atiny taon̈o maro niasàny tao, izy tsiary nitraotro tamy tômpiny sosiete io. Baka io, tsy voatery lanilaniny aby fanapahankevitriny sefonany. Tsy voatery ho tiany koa sosiete io, fa niasa tao fo izy fotony izio tady volanany. Mifen̈y fo izy man̈ano asanany firaka izy retirety na mahita asa hafa metimety aminany.
7-8. a) Ino mahavy olo araiky han̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova? b) Nan̈ino atsika mila mandiniky andininy sasany amy bokiny Rota?
7 Ino ma tsy mampiran̈a tsy fivadihan̈a naboakany piasa araiky tamy sosiete in̈y amy fitiavan̈a tsy miovaova aboakany panompony Jehovah? Antony mahavy iro han̈aboaka toetry aby io. Ino ma antony nahavy panompony Jehovah taloha tan̈y han̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova? Fotony iro niforsen̈a? Aha. Sitrapôndro tompiny fo. Diniha baka Davida. Mbala nan̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova tamy Jonatana kamaradiny fo izy, ndray efa hainy fa efa tihamono izy i Saoly, babany Jonatana. Ndray fa taon̈o maro tafarany nifatesany Jonatana, Davida mbala nan̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova tamy Mefiboseta, zanakany Jonatana fo. Tsisy olo niforse izy han̈ano zen̈y, fa zen̈y sitrapônany.—1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.
8 Hahaihazava amintsika fo dikany fitiavan̈a tsy miovaova io, izikoa atsika mandiniky andininy sasany amy bokiny Rota ao.b Ino aby raha ianarantsika baka aminolo sasany tantarainy boky io? Baka io akory mety han̈aboahantsika fitiavan̈a tsy miovaova amy piaramanompo?
MAMPIANATRA ATSIKA INO MOMBA FITIAVAN̈A TSY MIOVAOVA MA BOKINY ROTA?
9. Nan̈ino ma Naomy tafieritreritry fa Jehovah foeky nanohitry izy?
9 Atsika koa fa mamaky bokiny Rota, hitantsika ao tantarany Naomy, ndreky Rota vinantony, avio Boaza, lelahy mavozo Zan̈ahary sady havany vadiny Naomy. Izikoa fa nisy mosary tan Israely, Naomy ndreky vadiny avio zanakandro aroe lahy nifindra ta Moaba. Tan̈atiniro nipetraka tan̈y, naty vadiny Naomy. Zanany aroe lahy in̈y baka tiô nanambady. Nampahinakinaka fa naty koa iro roe mirahalahy io. (Rota 1: 3-5; 2:1) Kivy mare i Naomy. Nisesisesy loatra problemonany, ke nihevitry izy fa baka amy Jehovah raha aby zen̈y. Nivolan̈a foeky izy fa niady taminany i Jehovah. Karaha ty raha tsapany: ‘Efa namango zaho mare tan̈anany Jehovah. ... Araiky Farany Mahery efa nan̈ano raha nampafaiky fiain̈ananaka mare.’ Ho izy koa: ‘Jehovah foeky nanohitry zaho avio raha jiaby mavoa zaho aby io baka aminany aby.’—Rota 1:13, 20, 21.
10. Akory nataony Jehovah, izy koa fa naharen̈y raha jiaby nivolan̈iny Naomy?
10 Akory nataony Jehovah, izy koa fa naharen̈y raha jiaby nivolan̈iny Naomy in̈y? Jehovah tsy niala Naomy foeky. Nahinakinaka izy tamy raha nahazo Naomy. Hainy Jehovah tsarabe fa olo araiky ndray misy jery, mety ho tafan̈ano raha tsy fatao fo izy izikoa fa miaritry ny mafy. (Mpito. 7:7) Nan̈ano raha Jehovah baka ho tsapany Naomy fa izy tsy niala Naomy foeky. Akory nataony? (1 Sam. 2:8) Nampiasa Rota Izy nan̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova tamy Naomy. Rota ten̈a tsara fan̈ahy taminany sady von̈ono han̈ampy Naomy, ke nanjary tsapany Naomy fa Jehovah ten̈a tsy niala izy. Ino raha ianarantsika baka amy Rota?
11. Ino mahavy rahalahy ndreky ranabavy maro mifen̈y man̈ampy piaramanompo kivy?
11 Fitiavan̈a tsy miovaova mahavy atsika man̈ampy olo kivy. Karaha nataony Rota tsy nety niala Naomy in̈y, maro koa rahalahy ndreky ranabavy tsara fan̈ahy von̈ono han̈ampy piaramanompo kivy. Tiandro mare piaramanompo amindro, ke tihan̈ano zay vitandro iro han̈ampian̈a zay kivy. (Ohab. 12:25; 24:10) Mampirisiky atsika han̈ano zen̈y foeky apostoly Paoly. Karaha ty nambarany: “Man̈anaova volan̈a mankahery aminolo kivy, tohan̈a olo malemy, avio mifen̈a haharidraha aminolo jiaby.”—1 Tes. 5:14.
Hahavita hampahery piaramanompo kivy atsika izikoa mahay mitandren̈y (Zahava fehintsoratra 12)
12. Ino matetiky fomba ten̈a tsara han̈ampian̈a piaramanompo kivy?
12 Ino matetiky fomba ten̈a tsara han̈ampian̈a rahalahy na ranabavy kivy? Tandrin̈esa tsarabe izy koa fa mikoran̈a raha an̈atiny fônany, avio ameza toky izy fa anao ten̈a tia izy. Matokisa fa hitany Jehovah aby ezakanao man̈ampy piaramanompo kivy. (Sal. 41:1) Miran̈a ‘mampitraosa Jehovah’ atsika isaka man̈ampy olo kivy, ary izy ‘tsy maintsy han̈efa traosanany.’—Ohab. 19:17.
Rota tsy niala Naomy rafozany, fa Orpa ndraiky nody ta Moaba. Ho Rota tamy Naomy: ‘Zay tany himboanao himboàko’ (Zahava Fehintsoratra 13)
13. Ino raha tsy nampitovy i Rota taminy Orpa, avio akory nan̈aboahany Rota fitiavan̈a tsy miovaova? (Zahava sary amy fon̈ony gazety ty.)
13 Mahaimazava amintsika fo dikany fitiavan̈a tsy miovaova zen̈y, izikoa atsika mandiniky raha niaretany Naomy tafarany nifatesany vadiny ndreky zanany aroe lahy. Izikoa fa ren̈iny Naomy fa ‘nitsinjo vahoakanany i Jehovah sady nan̈amia hanin̈y iro’, nanapakevitry nimpody tamy tany faviany izy. (Rota 1:6) Nan̈araka izy iro vinantony aby io, tsy azovy zen̈y fa i Orpa ndreky Rota. Iro koa fa tamy lalan̈a, intelo aby Naomy nan̈iraka iro nimpody ta Moaba. Koran̈iny Baiboly fa nirôfiny Orpa i rafozany io, baka io izy lôso nody taminiry havany. Afaka nan̈ano karaha zen̈y koa i Rota, fa izy nifidy hiaraka tamy Naomy fo. (Rota 1:7-14, 16, 17) Nan̈ino ma? Izy ma tsy maintsy nan̈ano zen̈y? Aha. Nan̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova i Rota, fotony tiany mare Naomy. Mampianatra atsika ino ma tantara io?
14. a) Amy zioty, ino safidy ataony rahalahy ndreky ranabavy be fitiavan̈a? b) Izikoa Hebreo 13:16 zahan̈a, ino raha mila ataontsika baka Jehovah ravoravo?
14 Fitiavan̈a tsy miovaova mahavy atsika tihan̈ano ezaka fan̈ampiny han̈ampian̈a olo. Maro koa amy zioty rahalahy ndreky ranabavy mifidy han̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova amy piaramanompo, ndray iro mbala tsiary nifankahita. Ohatra iziô iro koa fa maharen̈y fa misy antambo mandalo, iro direkty man̈ontany raha azondro atao han̈ampian̈a piaramanompo amy tany io. Izikoa misy olo an̈ivony fiangonan̈andro sahiran̈a arabola, iro tsy mirekireky foeky man̈ampy. Karaha nataondro Kristianin̈y ta Makedonia, tamy taonjato voanalohany tan̈y, iro nan̈ano ezaka fan̈ampiny han̈ampian̈a namandro. Iro von̈ono hahafoe fotoan̈a ndreky fanan̈ana. (2 Kor. 8:3) Ravoravo Jehovah nahita iro nan̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova tamy namandro.—Vakia Hebreo 13:16.
AKORY METY HAN̈ABOAHANTSIKA FITIAVAN̈A TSY MIOVAOVA?
15-16. Akory nan̈aboahany Rota fa izy tsy mora rivan̈a?
15 Maro raha ianarantsika baka amy tantarany Rota ndreky Naomy. Handiniky sasany amy zen̈y atsika.
16 Aza mora rivan̈a izikoa fa man̈ampy olo. Nan̈ano akory i Naomy, Rota koa fa nivolan̈a fa hiaraka aminany handeha a Joda? Tamy voanalohany, Naomy tsy nan̈eky. Kanefa i Rota tsy kivy. Nisisiky fo i Rota, ke farany, nambelany Naomy foeky izy han̈araka izy.—Rota 1:15-18.
17. Ino raha han̈ampy atsika tsy halaky ho rivan̈a?
17 Fianaran̈a raisintsika: Mila maharidraha atsika izikoa tihan̈ampy olo kivy. Mety mila fan̈ampian̈a mare ranabavy araiky,c fa amy voanalohany izy mety mbala tsy han̈eky hampian̈a. Fa atsika koa manan̈a fitiavan̈a tsy miovaova, atsika hifen̈y fo han̈ano zay vitantsika baka ho tsapany fa atsika ten̈a tia izy. (Gal. 6:2) Man̈anten̈a atsika fa han̈eky hampian̈a ndreky hampahirezin̈y fo izy afara an̈y.
18. Ino raha nivolan̈iny Naomy ke mety ho nampalahelo Rota mare?
18 Aza mora meloko. Naomy ndreky Rota koa fa navy ta Betlehema, i Naomy nitraotro taminiry namany ndreky jiraninany taloha. Ho izy tamindro: ‘Vantan̈a eky zaho niala teto zay ay, kanefa iziô zaho nampodiny Jehovah tan̈ampolo.’ (Rota 1:21) Miniminia hely baka raha mety ho tsapany Rota, izy koa fa naharen̈y zen̈y! Nan̈ano zay vitany izy nan̈ampian̈a Naomy. Rota niaraka nitomoan̈y taminany, nampahery izy, avio niaraka nandeha vity taminany tan̈atiny andra maromaro firaka iro zeky ta Betlehema. Ndray tio zen̈y, Naomy mbala nivolan̈a fo fa ‘nampodiny Jehovah tan̈ampolo izy.’ Rota taminio nitsangana tankilanany tio! Tsy azony Naomy onon̈o foeky ny tsara vitany Rota taminany. Evandraha nampalahelo Rota mare raha zen̈y. Fa izy tsy niala i Naomy foeky.
19. Ino raha han̈ampy atsika tsy ho mora rivan̈a izikoa sarotro ampian̈a olo araiky?
19 Fianaran̈a raisintsika: Amy zioty koa, mety efa miezaka mare atsika man̈ampy ranabavy araiky kivy, kanefa izy mbala mety hivolambolan̈a raha mamparary fôntsika fo. Izikoa zen̈y raha misy, anao aza mora meloko. Ataova tsapany fo fa anao tia izy, avio mivavaha baka Jehovah han̈ampy anao hahavita hankahery izy.—Ohab. 17:17.
Antipan̈ahy, akory mety hangalanaro tahaka raha nataony Boaza? (Zahava fehintsoratra 20-21)
20. Ino raha nan̈ampy Rota tsy kivy nan̈ampy Naomy?
20 Ampahireza izy amy fotoan̈a ilàny izy. Nifen̈y Rota nan̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova tamy Naomy, fa iziô izy foeky nila nampahirezin̈y. Ino raha nataony Jehovah? Nampiasa Boaza izy nankahery i Rota. Ho Boaza tamy Rota: ‘Irarian̈a Jehovah hitahy anao nohony raha jiaby nataonao. Irarian̈a anao hahazo valisoa feno baka amy Jehovah Zan̈ahariny Israely, fotony anao nitady fialaofan̈a tambaniny elatranany.’ Misaora nampahery Rota mare volan̈a feno hatsarampan̈ahy aby zen̈y! Ke ho Rota tamy Boaza: ‘Nampahery zaho volan̈anao aby zen̈y sady nan̈amia toky zaho panompovavinao.’ (Rota 2:12, 13) Navy tamy fotoan̈a nilàny Rota izy tsarabe fankahirezan̈any Boaza io, ke nanjary nahazo angovo ndraiky izy.
21. Izikoa Isaia 32:1, 2, zahan̈a, ino raha ataony antipan̈ahy be fitiavan̈a?
21 Fianaran̈a raisintsika: Olo araiky ndray mifen̈y man̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova, misy fotoan̈a koa izy mba mila fankahirezan̈a. Koa fa hitany Boaza fa ten̈a tsara fan̈ahy tamy Naomy i Rota, tsy nisalasala foeky izy nidera i Rota. Mahay mandiniky koa antipan̈ahy amy zioty, izikoa iro mba midera rahalahy na ranabavy mifen̈y man̈ampy olo. Hahazo angovo fo iro rahalahy ndreky ranabavy aby io izikoa antipan̈ahy miezaka midera iro amy fotoan̈a mety, sady tsara fan̈ahy koa fa man̈ano zen̈y.—Vakia Isaia 32:1, 2.
INO ABY HATSARAN̈A HO AZONOLO MAN̈ABOAKA FITIAVAN̈A TSY MIOVAOVA?
22-23. Akory nampiova toetsain̈iny Naomy, baka io nan̈ino? (Salamo 136:23, 26.)
22 Tsy ela, namezany Boaza hanin̈y maro i Rota, atao vatsindro roeny Naomy. (Rota 2:14-18) Akory eky ho Naomy? Ho izy: ‘Irarian̈a Jehovah hitahy Boaza, fotony izy tsy vôly nan̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova tamy velon̈o ndreky tamindro efa maty!’ (Rota 2:20a) Niova be i Naomy. Taloha, izy nitomoan̈y sady nivolan̈a fa ‘Jehovah nanohitry izy’, fa iziô ndraiky izy ravoravo mare sady nivolan̈a: ‘Jehovah tsy vôly nan̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova.’ Ino nahavy toetsain̈inany niova be karaha zen̈y?
23 Tontohitry fo Naomy tamy farany fa Jehovah tsiary niala izy. Jehovah nampiasa Rota nan̈ampian̈a izy tamy dianany nimpody ta Joda. (Rota 1:16) Nahaihitany Naomy fo koa fa Jehovah tsiary niala izy marin̈y, Boaza koa fa nan̈ano raha nazahoandro roeny Rota hanin̈y marobe. Boaza io an̈isanolo ‘pan̈avotro’ iro.d (Rota 2:19, 20b) Mety nivolan̈a donko izy tao: ‘Iziô eky vo haiko fa Jehovah tsiary niala zaho! Tankilanaka fo izy, rango tamy voanalohany.’ (Vakia Salamo 136:23, 26.) Misaora nankasitraka raha nataony Rota ndreky Boaza mare i Naomy, fotony iro tsy rivan̈a nan̈ampy izy! Ravoravo aby iro jiaby, fotony Naomy nanjary nahita haravoan̈a ndraiky ke nanohy nanompo Jehovah.
24. Nan̈ino ma atsika tokony han̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova amy piaramanompo fo?
24 Ino raha nianarantsika momba fitiavan̈a tsy miovaova baka amy bokiny Rota? Tsy ho mora rivan̈a atsika man̈ampy piaramanompo kivy izikoa manan̈a fitiavan̈a tsy miovaova. Baka amizio koa mahavy atsika von̈ono hahafoe raha fo han̈ampian̈a iro. Antipan̈ahy mila midera ndreky mankahery rahalahy na ranabavy mifen̈y man̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova aminolo. Ravoravo atsika koa fa mahita iro olo nampiantsika aby io manjary matanjaka arapan̈ahy ndraiky. (Asa. 20:35) Ino marin̈y ma antony ten̈a maventy mahavy atsika tsy vôly man̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova? Fotony atsika tihangala tahaka Jehovah ndreky tihamparavoravo izy. Farandraha be eky fitiavan̈a tsy miovaova io aminany.—Eks. 34:6; Sal. 33:22.
HIRA 130 Andao Hifamela
a Tiany Jehovah atsika han̈aboaka fitiavan̈a tsy miovaova amy rahalahy ndreky ranabavy an̈ivony fiangonan̈a. Maro panompony Zan̈ahary taloha tan̈y nahavita nan̈aboaka toetry io. Karaha ataony Rota, Naomy ndreky Boaza. Hahavita han̈aboaka toetry io koa atsika izikoa mandiniky fomba nan̈anaovandro zen̈y. Zen̈y raha hidinihintsika ato.
b Baka hazava aminao tsarabe raha koran̈iny lahatsoratra ty, mampirisiky anao zahay hamaky Rota toko 1 ndreky faha-2.
c Ranabavy mila fan̈ampian̈a ny alaintsika ohatra ato, fotony atsika mandiniky tantarany Naomy. Fa mety hampiharin̈y amy rahalahy koa hevitry aby ato.
d Anao koa tihahazo fan̈ampiny fan̈azavan̈a momba andraikitriny Boaza amy maha pan̈avotro izy, zahava lahatsoratra “Tahafo ny Finoan’izy Ireo—‘Vehivavy Tsara Tokoa’ i Rota”, amy Ny Tilikambo Fiambenana 1er Oktobra 2012, p. 20.