Watchtower KƆLƆ-KPULU-ŊAI VÃAI ŊAI
Watchtower
GƆLƆ-KPULU-ŊAI VÃAI ŊAI
Kpelle
  • ƔALA-KƆLƆ
  • KƆLƆ-ŊA
  • GOYAŊ-ŊAI
  • w25 Gbɔɔyɔɔ̂i naa-ŋai. 14-19
  • Mɛni-ŋai I Maa-kɔri Ŋala-kɔlɔi Su A Tãi Maa-ŋuŋ A Pɔri Nii Kpɔŋ Maa Tɛɛi Ipɔ?

Viloi ya gɔrii fe ɓɛ.

Ye kpera yɛɛ, viloi fe pɔri ni pai.

  • Mɛni-ŋai I Maa-kɔri Ŋala-kɔlɔi Su A Tãi Maa-ŋuŋ A Pɔri Nii Kpɔŋ Maa Tɛɛi Ipɔ?
  • Nyeŋkeŋ Ziova Ŋɔkaloŋ-laai Maa Tuŋ Tooi (Maa-kɔri Mɛni Mai)—2025
  • Ŋuŋ-duɛ-woo-ŋai
  • Mɛni Sii Tɔnɔi
  • ZIOVA ƁA KUKPƐTƐ ƔALAI
  • LE MƐNI ƁE ƔALA AA NƐƐ LA NAA MƆ̃LƐ-LAA KƐ ƁO NƆII MAI
  • KUKAA ‘ŊELE-ŊAI GBƐƐ ŊA TÃI SU’
  • KANAŊ YEE-SEE-MU LƐI ZIOVA ŊƆLIA-WOO-ŊAI MƐNI MA
  • Maa-yeŋ-laa Lɛ A Kɛ Ife Mɛni Taŋa Kɔlɔŋ
    Nyeŋkeŋ Ziova Ŋɔkaloŋ-laai Maa Tuŋ Tooi (Maa-kɔri Mɛni Mai)—2025
  • Mare-kɛɛ-ŋai Ŋi Sukulai Kɔri
    2025-2026 Sakiu Kpɔŋ A Sakiu Mɛi-nuui
  • Mɛni-kpɛtɛɛ-ŋai Nyii A Nɛ A Gɛɛ Kukili Tɔɔi Ziova Ma
    Korai-ɓela Dikɛ-ɣeniɛi Da Diɣala-woo-ɓo Tii—Koyaŋ Su Kɔlɔ-Kpuai—2023
  • Ya Pɔri Dɔ̃yai Kɔlɔni Leŋ?
    Watchtower Announcing Jehovah Kingdom kwa maa-kɔrii—2024
Damaa Kaa
Nyeŋkeŋ Ziova Ŋɔkaloŋ-laai Maa Tuŋ Tooi (Maa-kɔri Mɛni Mai)—2025
w25 Gbɔɔyɔɔ̂i naa-ŋai. 14-19

ZƐŊ-LƐƐI 30

ŊULEI 97 Life Depend on God Word

Mɛni-ŋai I Maa-kɔri Ŋala-kɔlɔi Su A Tãi Maa-ŋuŋ A Pɔri Nii Kpɔŋ Maa Tɛɛi Ipɔ?

“Mɛni ma ŋa gbɛtɛ ŋgili ŋa a tãi kelee a gɛɛ ŋa mɛni-ŋai ŋi too kakili ŋa, berei maŋ ka dikɔlɔŋ la a dɔ̃yai nyii gaa kayeei gɛ ɓo kakili ŋa a nɛlɛɛi.”—2 PI. 1:12.

MƐNI-ŊUŊ

Berei kaa mɛni-ŋuŋ-ŋai I maa-kɔri Ŋala-kɔlɔi su a tãi maa-ŋuŋ a pɔri nii kpɔŋ maa tɛɛi la ipɔi.

1. Ŋala-kɔlɔi ŋɔsɛŋ-lɛɛi e ikɛ-ɣeniɛ maa faleŋ leŋ gɛɛ yaa dɔ̃yai maa-kɔri a tãi maa-ŋuŋ?

MƐNI-ŊUŊ-ŊAI ku maa-kɔri Ŋala-kɔlɔi maa-kɔriɛ su a tãi maa-ŋuŋ, aa kukɛ-ɣeniɛi maa faleŋ. Gɔɔŋ-maa ɓa, tãi ku maa-kɔri la a gɛɛ Ɣala laa ɓa Ziova, ku pɛlɛ laoi-laa kɛi a nyaa. (Az. 42:8) Tãi ku dɔ̃yai kɔlɔŋ la e pilaŋ zaa-ɓelai diai, ve ŋɔnɔ kɛ ni kukili-ŋa a gɛɛ dikaa mɔ̃lɛi. (Ik. 9:10) Tãi ku Ziova ŋɔkono-teei kɔlɔŋ la e pilaŋ Paredai ɣeniɛi mai, kulii fe kɛ ni ŋɔnɔ sɛlɛnii a pa kutinaa-tuɛ-pere ɣeniɛi mɛni ma. Kukɛ a ku laa la a gɛɛ kukɛ-ɣeniɛi fe pa kɛi nɔ a gbuaa yɛɛ koraŋ 70 kpaa 80. Kɛɛ kwa pai kɛi ɣele ma wɔlɔ-wɔlɔ da wɔlɔ-wɔlɔ.—Ŋu. 37:29; 90:10.

2. 2 Pitɛ 1:​12, 13 e nɛ leŋ a gɛɛ Korai-ɓela tɔɔi kpanaŋɔɔ-ŋa kpiŋ da pɔri mɛni lɛlɛɛ sɔlɔ ɓoi mɛni-ŋai su di maa-kɔri Ŋala-kɔlɔi su a tãi maa-ŋuŋ?

2 E lɛɛ kukili-ŋa a gɛɛ mɛni-ŋuŋ-ŋai ku maa-kɔri Ŋala-kɔlɔi su a tãi maa-ŋuŋ maa mɛni kpanaŋɔɔi. Zia-nuui Pitɛ ŋɔkɔlɔi veerɛi su, e lono Korai-ɓelai pɔ nyii-ŋai ‘dɔ̃yai e kɛ dikili-ŋa a nɛlɛɛi.’ (2 Pitɛ 1:​12, 13 lono.) Kɛɛ tãi ti ma, ŋwana-lɔɔ-ɓela dikɛ korai-toli-kpɔŋ su nyii-ŋai kɛ ŋwɛlii a gɛɛ bɔlɔ-ŋai di dipolu tɔɔ dɔ̃yai ma. (2 Pi. 2:​1-3) Pitɛ e kɛ ŋwɛlii a gɛɛ e Korai-ɓelai kponoi kpanaŋ a gɛɛ di pɔri dikpiŋ mɛi kaai nɛɛ mɛni-ŋai yeei nuai ŋi dikɛ nɛi. E nyiŋi kɛ a mɛni-ŋai di maa-kɔri Ŋala-kɔlɔi su a tãi maa-ŋuŋ toɔɔ polu dikili-ŋa. Zɛŋ-lɛɛ-ŋai ŋi e kɛ pai kpɔnii dia a gɛɛ dilaa-lai su e lɛɛ a gbanaŋɔɔ Ziova kponoi.

3. Le mɛni ɓe maa nɛ̃ɛi Korai-ɓela di kanaŋ dikili-ŋa siai la e pilaŋ Ŋala-kɔlɔi ŋɔsɛŋ-lɛɛ-ŋai dia nyii-ŋai di maa-kɔri a tãi maa-ŋuŋ? Gɔɔŋ-maa lɛ.

3 A kɛ kpiŋ kwaa Ziova fɛli a koraŋ tamaa, kwa pɔri nii mɛni-ŋuŋ nina-ŋa maa-kɔrii mɛni-ŋai su ku maa-kɔri Ŋala-kɔlɔi su a tãi maa-ŋuŋ. Gɔɔŋ-maa ɓa, ikili-ŋa sia e pilaŋ leɣi-ɣili-nuu lɛlɛɛ ma da nuu nyii leɣi-ɣili pere maa-kɔrii a ninai. Difeerɛ da pɔrii tii kɛi a neɣi-ɣili sãa tɔnɔi da kɛ leɣi ɣilii. Neɣi-ɣili-nuu pɔlɔi aa leɣi ɣili pere takpɛni-ŋa maa-kɔri nyii a kpɔŋ ma a gɛɛ e tii kɛ a neɣi ɣili sãa tɔnɔi ti a pere sii takpɛni-ŋa a gɛɛ e leɣi ɣili a nɛlɛɛ. Bere sii tɔnɔi ti su, diai daa tua Ziova fɛlii a koraŋ tamaai da diai Ŋala-kɔlɔi maa-kɔrii nɔ a ninai da pɔri mɛni-ŋuŋ takpɛni-ŋa maa-kɔrii ɣala-kɔlɔ-kpua ta su a pere sii takpɛni-ŋa. A pere sii kɛɛ leŋ? E siɣe kubatai kɛ tãi ma, tãi ta mɛni-ŋai kwaa tɛɛ zu kpaa dii-ŋai kwaa gɛ Ziova fɛliɛ sui maa aa faleŋ. Kwa kukili-ŋa sia e pilaŋ mɛni-ŋai dia ku maa-kɔri Ŋala-kɔlɔi su a bɔlɔi, kwa pɔri pere sii takpɛni-ŋa kaai da pɔri kpɔnii la kua lonii ma. Kwaa mɛnii kaa Korai-ɓela nyii-ŋai daa tua Ziova fɛlii da pɔri maa-kɔrii Ŋala-kɔlɔi ŋɔsɛŋ-lɛɛi zaaɓa su.

ZIOVA ƁA KUKPƐTƐ ƔALAI

4. Gɔlɔŋɔɔ a gɛɛ Ziova ɓa Kukpɛtɛ Ɣalai aa kpɔŋ maa tɛɛ leŋ kupɔ?

4 Ŋala-kɔlɔi e mo nyɛɛi: “Zɛŋ kelee kpɛtɛ-nuui ɓa Ɣala.” (Ib. 3:4) Ku gɔlɔŋ a gɛɛ ŋeniɛi da zu sãa kelee kpɛtɛ Ɣalai tareɛi, nyaŋ ŋwala-walai. Ee nya ɓe ku kpɛtɛi, e kumaa mɛni kelee kɔlɔŋ. E tee nyiti ma, gbaaŋɔɔi kumɛni ma. E mɛnii kɔlɔŋ nɛlɛɛi kumɛni mai. Gɔlɔŋɔɔ a gɛɛ Ziova ɓa Kukpɛtɛ Ɣalai, aa kukɛ-ɣeniɛi maa faleŋ a nɛlɛɛ, nyaŋ aa ŋɔnɔ kukɛ-ɣeniɛi ŋuŋ kɛ ma.

5. Tɔ̃ya-ŋuŋ kɛɛ leŋ ɓe a kpɔŋ kua a gɛɛ kukɛ a maa-yeŋ-ɓela? (Azaya 45:​9-12)

5 Gɔlɔŋɔɔ a gɛɛ Ziova ɓa Kukpɛtɛ Ɣalai a ŋɔnɔ kpɔŋ kua a gɛɛ kukɛ a maa-yeŋ-ɓela. Gɔɔŋ-maa ɓa, Zoo kɛɛ aa ŋɛi kɛ gbiŋ ma da nua takpɛni-ŋai, Ziova e doo polu gili-ŋa a gɛɛ nya ɓa Ŋwala-wala Kelee Ɣalai. (Zoo 38:​1-4) Nyiŋi e kpɔŋ Zoo ma e gaa a gɛɛ Ziova kɛ mɛni kelee sãai. Mɛni ma Ɣala ŋɔlono-kɛ-nuui Azaya e mo nyɛɛi: “Pɔrɔ-leɣi fa mo gbɛtɛ nuu ma nyɛɛi: ‘Ya ŋgbɛtɛ pere kɛi leŋ ti?’”—Azaya 45:​9-12 lono.

6. Mi tãi ɓe nɛlɛɛi la a gɛɛ ku kukili-ŋa sia e pilaŋ Kukpɛtɛ Ɣalai ŋɔwala-wala-laai da ŋɔtarei ma? (Ya pɔri ŋɔnɔ votoo-ŋai kaai.)

6 A kɛ nuu ta aa Ziova fɛli a koraŋ tamaa, a pɔri pɛlɛi gili tɔɔi gbɔɔi kili-ŋa-siai ma e tɛɛ la gili tɔɔ ma Ziova ma a gɛɛ e deniŋ tɔɔ. (Zoo 37:​23, 24) Kɛlɛ le ɓe pa kɛi a kɛ nuui a gili-ŋa sia e pilaŋ Kukpɛtɛ Ɣalai ŋɔwala-wala-laai da ŋɔtarei ma nyii gɔɔŋ-maa fe mai? (Az. 40:22; 55:​8, 9) Nyiŋi a pai kpɔnii ma a gɛɛ e lɛɛ a maa yeŋɔɔ, e Ziova ŋɔkili-ŋa-siai maa mɛni siɣe a gbanaŋɔɔ.

Collage: 1. Korai-toli-kpɔŋ laa-tuɛ-nuui kaa mɛni ta ɓoi dikoyaŋ su, kɛɛ maraŋ-ŋa kili-ŋa puɔɔi e pilaŋ ma. 2. Korai-toli-kpɔŋ laa-tuɛ-nuu tɔnɔi ti kaa ŋelei su kaai a kpini tãi, gɛ gili-ŋa sia.

Le ɓe a pɔri kpɔnii kua ku gaa a gɛɛ kukili-ŋa-siai fe lɛlɛ ni e tɛɛ Ziova ŋɔi ma? (Ŋoo-ɣɛli-kpului 6 kaa)d


7. Le ɓe Rahela e gɛ a gɛɛ e nyee see mɛni maa faleŋɔɔ ta mu gbɔŋ-gie-mai su?

7 Rahela, nyii kula Slovenia lɔii sui e gaa a gɛɛ gili-ŋa siaa e pilaŋ Kukpɛtɛ Ɣalai ma e kpɔŋ ma a gɛɛ e nyee see maa-faleŋ-ŋa mu gbɔŋ-gie-mai su. E mo nyɛɛi: “Tãi taŋa, a kɛ a gbanaŋɔɔ a gɛɛ ŋa nyee see mɛni-kpɛtɛ-ŋai mu Gbɔŋ-gie-mai Teniŋ-tɔɔ-ɓelai da gɛi. Gɔɔŋ-maa ɓa, tãi ŋa 2023 Governing Body Update #8 su kaa lai, e kɛ a gulaa a nyãa a gɛɛ ŋa bɔlɔ kaa lono tɛɛi nɛɣɛŋ mu leɣa kɛ ɓo ma. Mɛni ma ŋa Ziova fɛli a gɛɛ e kpɔŋ ma a gɛɛ ŋa pɔri nyee seei mɛni maa faleŋɔɔi ŋi mu.” Rahela e gaa a gɛɛ Ziova nyii a Zɛŋ Kelee Kpɛtɛ Ɣalai a pɔri ŋɔkpɔŋ-gie-mai teniŋ tɔɔi a nɛlɛɛ. A kɛ gbanaŋɔɔi a gɛɛ I iyee see mɛni maa faleŋɔɔ kpaa lia-woo ta mu nyii gbɔŋ-gie-mai a dɛɛi, ikili-ŋa sia a nɛlɛɛ e pilaŋ Kukpɛtɛ Ɣalai ŋɔtarei da ŋɔwala-wala-laa ma.—Lo. 11:​33-36.

LE MƐNI ƁE ƔALA AA NƐƐ LA NAA MƆ̃LƐ-LAA KƐ ƁO NƆII MAI

8. Dɔ̃yai kɔlɔŋɔɔ e pilaŋ mɛnii ma gɛ Ɣala kɛ nɛɛ naa a gɛɛ mɔ̃lɛ-laa kɛ ɓo nɔii ma aa kpɔŋ maa tɛɛ leŋ ipɔ?

8 Le mɛni ɓe Ɣala aa nɛɛ la naa mɔ̃lɛ-laa kɛ ɓo nɔii mai? Nua taŋa nyii-ŋai dife mare-kɛɛ ŋi sukulai kɔlɔŋ, daa dilii ŋwana Ɣala ma kpaa gaa dikili-ŋa a gɛɛ Ɣala fe ɣele ma! (Tá. 19:3) Kɛlɛ yaa maa-kɔri a gɛɛ sɔnyɔŋ ɓe pa a mɔ̃lɛ-laa, kɛlɛ Ziova Ɣala fei. Yaa ŋɔnɔ maa-kɔri a gɛɛ Ɣala ŋɔlii-kpelei aa pere laa ɓo a gɛɛ nuu ŋɔmiliyɔŋ tamaa di dɔ̃yai maa-kɔri, di berei kaa Ziova a pai mɔ̃lɛ-laa kpɛɛi la wɔlɔ-wɔlɔ da wɔlɔ-wɔlɔ. (2 Pi. 3:​9, 15) Dɔ̃ya mɛni-ŋai ŋi kɔlɔŋɔɔ aa iŋaa nɛnɛ, nyaŋ aa I lɛɣɛ a Ziova.

9. Mi tãi titi ɓe nɛlɛɛi la a gɛɛ ku kukili-ŋa sia mɛnii ma gɛ Ziova kɛ nɛɛ naa a gɛɛ mɔ̃lɛ-laa kɛ ɓo nɔii mai?

9 Ku gɔlɔŋ a gɛɛ maa nɛ̃ɛi ku lii-kpele lɛ kwa kɛ Ziova maa kpɛnii a gɛɛ e mɔ̃lɛ-laa kpɛɛ nɔii ma. Kɛlɛ kuwɛli-kɛ-maa-nuu a saa kpaa kukaayɔɔi su-ɓela da kɛ tɛɛi mɛni-kpanaŋ kpaa fili-mɛni-ŋa su, nyiŋi a kulii too polu, kukɛ gaa yɛɛ Ziova fe ŋwɛlii e mɔ̃lɛ-laa kpɛɛ a maa felaa. (Ab. 1:​2, 3) Kili-ŋa-sia kɛɛ ŋi a pa kupɔ, a pai kɛi a nɛlɛɛ a gɛɛ ku kukili-ŋa sia e pilaŋ mɛnii ma gɛ Ziova kɛ nɛɛ naa a gɛɛ mɔ̃lɛ-laa kɛ ɓo nɔii ma.a (Ŋu. 34:19) Kwa pɔri ŋɔnɔ kukili-ŋa siai e pilaŋ Ziova kpɛtɛ-mɛni ma a gɛɛ a pai mɔ̃lɛ-laa kpɛɛi nɔii ma wɔlɔ-wɔlɔ da wɔlɔ-wɔlɔ.

10. Le ɓe kpɔŋ maa tɛɛ Anne pɔ a gɛɛ e lii-see da ŋaa-nɛnɛ sɔlɔ ɓo nee saa polu ma?

10 Dɔ̃yai kɔlɔŋɔɔ e pilaŋ mɔ̃lɛ-laa ma a kpɔŋ kua a gɛɛ ku lɛɛ a kutɔɔi kpanaŋɔɔ kwa kɛ tɛɛi mɛni-kpanaŋ ta su. Anne nyii kula Indian lɔii sui e mo nyɛɛi: “Tãi nee e saa lai, nii e too kpɔ polu a ŋanaa. Kɛlɛ tãi tamaa ŋa mo a gɛɛ Ziova fei gɛi kukɛ mɔ̃lɛ. A ŋwɛlii a gɛɛ e mɔ̃lɛ-laa kelee kpɛɛ nɔii ma, e kuwɛli-kɛ-maa-ɓelai mu siɣe saa yeei. Ŋgili-ŋa siaa e pilaŋ mɛnii ŋi ma a nɛlɛɛ, a pa a lii-see da ŋaa-nɛnɛ mbɔ.”

11. Mɛnii gɛ Ziova kɛ nɛɛ naa a gɛɛ mɔ̃lɛ-laa kɛ ɓo nɔii mai kɔlɔŋɔɔ a kpɔŋ leŋ kua a gɛɛ ku kanaŋ ŋala-woo-ɓo tii kɛi?

11 Dɔ̃yai kɔlɔŋɔɔ e pilaŋ mɛnii ma gɛ Ɣala kɛ nɛɛ naa a gɛɛ mɔ̃lɛ-laa kɛ ɓo nɔii mai a ku fɔrɔ a gɛɛ ku kanaŋ ɣala-woo ɓoi. Pitɛ kɛɛ aa mo a gɛɛ Ziova a lii-kpele lɛ kpɛni fei a ŋwɛlii a gɛɛ nua di dilii pene di ɓalo-laa sɔlɔ ɓoi, e ŋɔnɔ mo nyɛɛi: “Nua sii kɛɛ leŋ ɓe ka pɔri kɛi la katua-pere da kaɣala mɛnii kelee sui?” (2 Pi. 3:​11, NWT) Ŋala-woo-ɓo tii kaa a ‘kuɣala mɛnii’ tɔnɔ. Yɛɛ Kunaŋ Ziova, ku nua wɛlini. Kwa ŋwɛlii a gɛɛ dia maŋ di wɔlɔ-wɔlɔ fulu-laa sɔlɔ ɓo ŋeniɛi ninai su. Ziova ŋɔlii-kpelei a tãi tɛɛi nuai iɣala-woo-ɓo kpiniŋ sui pɔ a gɛɛ dia maŋ di pɔri vɛlii. Gaa a lii-nɛ̃ɛ mɛni kɛtɛ a gɛɛ Ziova e nɛɛ naa a gɛɛ kwa dia-ni ku tii kɛ gie ma, ku kpɔŋ maa tɛɛ nua tamaa pɔ a gɛɛ di dɔ̃yai kɔlɔŋ ŋeniɛi ŋi e lɛɛ pai kpɛɛi!—1 Kl. 3:​9, NWT.

KUKAA ‘ŊELE-ŊAI GBƐƐ ŊA TÃI SU’

12. Gɔlɔŋɔɔ a gɛɛ kukaa ‘ŋele-ŋai gbɛɛ ŋa tãi’ su aa kpɔŋ maa tɛɛ leŋ kupɔ?

12 Ŋala-kɔlɔi e berei lɛ nuu-kpune tua-pere a pai kɛi la a ‘ŋele-ŋai gbɛɛ ŋa tãi.’ (2 Te. 3:​1-5) Maa nɛ̃ɛi nɔ ku kukɔlɛ ma kaa a gɛɛ ku berei kaa duɛ-mɛnii ŋi ŋaa-see kaa saa kɛi lai. Kwa berei kaa nuu-kpune tua-pere a nyɔnii la a ɣele keleei, a gɛ ku laa kpɔ la a gɛɛ mɛnii Ŋala-kɔlɔi e moi kaa a tɔ̃ya.—2 Te. 3:​13-15.

13. Mare-kɛɛ-ŋa kɛɛ leŋ ɓe Zisɛ ŋɔmɛni-kɔɔŋ-maai nyii gaa Luu 12:​15-21 sui, a gɛ ku kukili-ŋa sia e pilaŋ mai?

13 Gɔlɔŋɔɔ a gɛɛ kukaa ŋele-ŋai gbɛɛ-ŋa tãi su, a ŋɔnɔ kpɔŋ kua a gɛɛ kuŋɛi e kɛ mɛnii ma nyii mɛni kpanaŋɔɔi. Zisɛ ŋɔmɛni-kɔɔŋ-maai nyii gaa Luu 12:​15-21 sui, a pɔri kpɔnii kua a gɛɛ ku berei kaa kwa pɔri nyiŋi kɛi lai. (Nono.) Le mɛni ɓe Ŋala-kɔlɔi e dɔɔ-naloŋ toli la a “ɓoo-nuui”? Ŋɔtɔɔ-laai maa mɛni fei gɛ Ŋala-kɔlɔi kɛ doli a ɓoo-nuu. Kɛlɛ e doli a ɓoo-nuu kpɛni fei ŋɛi fe kɛ ni mɛnii ma nyii maa mɛni kpanaŋɔɔi. ‘E ŋɔlaai-kɛ sɛŋ laai kɛ gbiŋ mɛni ma, kɛlɛ ve kɛ ni a dɔɔ Ɣala ŋɛi.’ Le ɓe nyiŋi kɛ a mɛni-kpanaŋ? Kpɛni fei Ɣala e mo ma nyɛɛi: “Gbinii ŋi su ifulu-laai a pai kulai iyeei.” Le ɓe kwa pɔri maa-kɔrii mɛni-pelei ŋi su? Ee tãi tamaa fe ŋɔnɔ naa ŋeniɛi ŋi kpɛɛ mɛni mai, a pai kɛi a nɛlɛɛ a gɛɛ ku kukili-ŋa sia e pilaŋ mare-kɛɛ-ŋai ŋi dia: ‘Ŋamɛni-kpɛtɛɛ-ŋai a nɛi a gɛɛ ŋɛi kaa mɛnii ma nyii maa mɛni kpanaŋɔɔi? Mɛni-kpɛtɛɛ-ŋa kɛɛ leŋ ɓe ŋa kpɔŋ maa tɛɛi ŋanĩa-pɛlɛɛi pɔ a gɛɛ di gɛi? Ŋa tii kɛi a ŋatãi, ŋawala-wala-laai da ŋakapai a gɛɛ ŋa sãa tamaa kɔri ŋgbiŋ mɛni ma kpaa ŋa tii kɛi a dia Galoŋ-laai mɛni ma?’

14. Miki ŋɔmɛni-kɔɔŋ-maai a kpɔŋ leŋ kua a gɛɛ ku kukili-ŋa sia e pilaŋ tãi ma kukaa naa zui?

14 Kwa kukili-ŋa sia a nɛlɛɛ e pilaŋ mɛni-ŋai dia nyii nɛi a gɛɛ kukaa ŋele-ŋai kpɛɛ-ŋa tãi sui, a kpɔŋ kua a gɛɛ ku mɛni-kpɛtɛɛ lɛlɛɛ-ŋa kɛ. Nyiŋi ɓe kɛ a kusisɛi nyii da kɛ ma Miki. E mo nyɛɛi: “Tãi ŋa kpɛɛ la kɔlɔ puu kao feerɛ mai, ŋa kɛ ŋwɛlii a gɛɛ ŋa li kɔlɔ-pɛrɛ kɛtɛ mu a gɛɛ ŋa mɛni tamaa maa-kɔri e pilaŋ sua-ŋa dia. Kɛɛ ŋa kɛ ŋɔnɔ ŋwɛlii a gɛɛ ŋa kɛ a lɔigula panĩa. E tee nyiti ma, ŋa kɛ ŋwɛlii ŋa li ɓɛi ɣala-woo-ɓo-ɓela tamaa dife kɛ ni naai. Bɔlɔ da sisɛ-ŋai taŋa di mo ma a gɛɛ ŋa ŋgili-ŋa sia a nɛlɛɛ e pilaŋ ŋamɛni-kpɛtɛɛ-ŋai dia, a kɛ ŋa pai pɔrii di gelee ŋaa-see kɛi a tãi tɔnɔi. Di ŋɔnɔ mo ma a gɛɛ ŋeniɛi ŋi aa kɛ pai kpɛɛi. Kɛɛ tãi tamaa a pai kɛi nyeei ŋeniɛ ninai su a gɛɛ ŋa mɛni tamaa maa-kɔri e pilaŋ zua-ŋai dia. Mɛni ma ŋa mɛni-kpɛtɛɛ kɛ a gɛɛ ŋa tii ta maa-kɔri nyii pai kpɔnii ma ŋapanĩa tii su. Nyiŋi e kpɔŋ ma a gɛɛ ŋa tii ta sɔlɔ ɓo nyii kpɔŋ maa tɛɛ mbɔ ŋa panĩa tii su. Naa polu ma, ŋa pɔri lii Ecuador lɔii su ɓɛi ɣala-woo-ɓo-ɓela tamaa dife kɛ ni naai.” Nyaŋ lonii ma, Miki da bɔŋ dikaa sakiu tii kɛi Ecuador lɔii su.

15. Zĩi ŋɔmɛni-kɔɔŋ-maai a kpɔŋ leŋ kua a gɛɛ kufii fe kpɛɛ ɣala-woo ɓoi nuai dia dife nii diyee see ni duŋ lɛlɛɛ mui? (Ya pɔri ŋɔnɔ votoo-ŋai kaai.)

15 Kulii fe too polu a kɛ nua da wala diyee see duŋ lɛlɛɛi mu a tãi maa-ŋuŋ, kpɛni fei nua da pɔri dimaa faleni. Ikili-ŋa sia e pilaŋ Zisɛ neɣe Zĩi ŋɔmɛni-kɔɔŋ-maai ma. E Zisɛ kaa ɓɔlɔi e lɛɛ la zu e kɛ a Masayai. E tee nyiti ma, e berei kaa Zisɛ a kaa sɛŋ lɛ la a nɛlɛɛ e tɛɛ nuu kelee mai. Kɛlɛ, goraŋ tamaai ti yee mu, Zĩi fe kɛ ni a Zisɛ polu-nuui ta. Zisɛ ŋɔmu-siɣe saa-yeei polu ma ɓe e kɛ la a bolu-nuu ta. Nyaŋ e ŋala-woo-ɓo tii kɛ a nii kelee!b (Zɔŋ 7:5; Ga. 2:9) Mɛni ma, ifii fe kpɛɛ ɣala-woo ɓoi ikaayɔɔi su-ɓelai dia nyii-ŋai dife ŋwɛlii di Ŋala-kɔlɔi maa-kɔri kpaa diai dife nii diyee see ni Galoŋ-laai maa tuŋ lɛlɛɛi mui. E lɛɛ kukili-ŋa a gɛɛ kukaa naa ŋele-ŋai gbɛɛ-ŋa tãi su, mɛni ma maa nɛ̃ɛi ku ŋala-woo-ɓo tii kɛ a gbanaŋɔɔ. Tãi ta mɛnii ya moi dia lonii mai, a pai gɛi a gɛɛ di diyee see duŋ lɛlɛɛi mu tinaa-tuɛ-pere, kpaa kpiŋ mɛni-kpɔlu kɛtɛi tɛɛ polu ma.c

Sisɛi nyii Ŋala-kɔlɔi maa-kɔrii kaa niya tolii nyii da noŋ-nɛnii dikaa sãa yai nɔɔ-kpalaŋ ŋa.

Le ɓe a kpɔŋ kua a gɛɛ kufii fe kpɛɛ ɣala-woo ɓoi kukaayɔɔi su-ɓela dia nyii-ŋai dife dɔ̃yai sui? (Ŋoo-ɣɛli-kpului 15 kaa)e


KANAŊ YEE-SEE-MU LƐI ZIOVA ŊƆLIA-WOO-ŊAI MƐNI MA

16. Mɛni lɛlɛɛ-ŋa kɛɛ leŋ ɓe yaa zɔlɔ ɓo Ziova ŋɔlia-woo-ŋai su? (Ya pɔri ŋɔnɔ basii “Tii Kɛ A Dia A Gɛɛ I Kpɔŋ Maa Tɛɛ Nua Takpɛni-ŋa Pɔ” kaai.)

16 Gɔlɔ-ŋai kpaa vilo-ŋai gbɔŋ-gie-mai a gbɛtɛi taŋa kaa diai mɛni ma nyii-ŋai dife mɛni kelee ta kɔlɔŋ e pilaŋ dɔ̃yai ma Ŋala-kɔlɔi su. Gɔɔŋ-maa ɓa, kusɛŋ-lɛ sãai taŋa kaa diai mɛni ma nyii-ŋai dife a Ziova Ŋɔsere-faa Kɛ-ɓelai. Daŋa ɓa gbɔŋ lono-ŋai da dɛɛ a lɔɔ-kuu kelee, sɛŋ-lɛɛ da vilo taŋa nyii gaa jw.org ma, e pɛlɛ la magaziŋ-ŋai dia kwa dɛɛ nua pɔi. Berei maŋ gaa la dimɛni mai, kua maŋ kwa mɛni lɛlɛɛ tamaa sɔlɔ ɓoi nia-woo-ŋai ti su. Da kuwɛli-kɛ-maai su kpanaŋ Ziova mɛni ma, di gɛ ku laa a Ŋala-kɔlɔi, kukɛ a sɛŋ-lɛ-ɓela lɛlɛɛ.—Ŋu. 19:7.

Tii Kɛ A Dia A Gɛɛ I Kpɔŋ Maa Tɛɛ Nua Takpɛni-ŋa Pɔ

Ya sɛŋ-lɛɛ ta lono, I vilo kpua ta su kaa, kpaa I iwoli-tɔɔ lono ta ma nyii gbɛtɛɛi diai pai dɔ̃yai su a ninai mɛni ma, ikili-ŋa sia e pilaŋ berei ma ya pɔri tii kɛi la a mɛni-ŋuŋ ti a gɛɛ I kpɔŋ maa tɛɛ nua takpɛni-ŋa pɔ. Ya pɔri ikpiŋ mare kɛi:

  • ‘Tɔ̃ya mɛni kɛɛ leŋ ɓe zɛŋ-lɛɛi ŋi su nyii a pɔri gɛi nua di laa lai?’

  • ‘Mɛni-kɔɔŋ-maa lɛlɛɛ kaa zu nyii ŋa pɔri tii kɛi la ŋa kɛ dɔ̃ya-ŋuŋ ŋi lɛi nuu ta ma?’

  • ‘Gbɛɛ ɓe pai ŋwɛlii e ŋoli tɔɔ dɔ̃ya-ŋuŋ ŋi mai, nyaŋ mi tãi ɓe ŋa pɔri nɛi la mai?’

17. Mi tãi titi ɓe nɛlɛɛi la a gɛɛ ku kukili-ŋa sia e pilaŋ mɛni-ŋai dia ku maa-kɔri a tãi maa-ŋuŋ?

17 Kuai a Ziova Ŋɔsere-faa Kɛ-ɓelai, kulii a nɛ̃ɛ Gbɔŋ-gie-mai Teniŋ-tɔɔ-ɓelai da mɛni-maa-faleŋɔɔ kɛ a pa berei ma kwa ɣala-kɔlɔ-kpua ta ŋaa la mai. Kɛɛ kulii nɛ̃ɛi ŋɔnɔ mɛni-ŋai mɛni ma ku maa-kɔri a tãi maa-ŋuŋ nyii kulii kula a gɛɛ ku pa dɔ̃yai sui. Yɛɛ berei kwaa maa-kɔri lai, kwa pɔri nii mɛni lɛlɛɛ sɔlɔ ɓoi mɛni-ŋai ŋi su. Kwa lia-woo ta sɔlɔ ɓo gbɔŋ-gie-mai yeei nyii tãi ta gaa kukili-ŋa a gɛɛ ve lɛlɛ nii, maa nɛ̃ɛi e lɛɛ kukili-ŋa a gɛɛ Kukpɛtɛ Ɣalai Ziova nyii dareɛi, ŋwala-walai ɓe gbɔŋ-gie-mai ŋi teniŋ tɔɔi. Kwa kɛ tɛɛi mɛni-kpanaŋ ta su kpaa kukaayɔɔi su nuu ta, kwa ŋwɛlii kulii e kɛ a gbeleɛ, ku kukili-ŋa sia e pilaŋ mɛnii ma gɛ Ziova kɛ nɛɛ naa a gɛɛ mɔ̃lɛ-laa kɛ nɔii ma. Kwa kɛ mɛni-kpɛtɛɛ kɛi a pa berei ma kwa pai tii kɛi la a kutãi da kuwala-wala-laai, maa nɛ̃ɛi e lɛɛ kukili-ŋa a gɛɛ kukaa ŋele-ŋai gbɛɛ-ŋa tãi su. Kwaa nɛɛ naa a gɛɛ Ziova ŋɔlia-woo-ŋai e kukponoi kpanaŋ a tãi kelee, e kulii kula, e kukɛ a tare-ɓela.

ŊALA-KƆLƆI ŊƆSƐŊ-LƐƐ-ŊAI ŊI DA PƆRI NII KPƆŊ MAA TƐƐI LEŊ IPƆ?

  • Ziova ɓa Kukpɛtɛ Ɣalai

  • Mɛnii gɛ Ɣala kɛ nɛɛ naa a gɛɛ mɔ̃lɛ-laa kɛ ɓo nɔii mai

  • Kukaa naa ‘ŋele-ŋai gbɛɛ-ŋa tãi su’

ŊULEI 95 The Light Gets Brighter

a Zɛŋ-lɛɛi “Why All Suffering Is Soon to End” kaa nyii gaa Gali-kalai 15, 2007, Yeŋkeŋ su, naa 21-25.

b Nua Wɛli—I Dikɛ A Zisɛ Polu-ɓela kɔlɔ-kpuai ŋɔsɛŋ-lɛɛi 8 kaa.

c Zɛŋ-lɛɛi “Le Ɓe Ku Gɔlɔŋ E Pilaŋ Ziova Ŋɔmɛni-ŋa-teɛɛi Ma Tinaa-tuɛ-pere?” kaa nyii gaa Gali-kalai 2024 Yeŋkeŋ su, naa 8-13.

d MƐNII VOTOOI: Korai-toli-kpɔŋ laa-tuɛ-nuui dɔnɔ aa mɛni ta ɓo nyii maraŋ-ŋa dife faa ni mai. Naa polu ma, gɛɛ aa bɛmɛlɛŋ-kao-ŋai kaai, e gili-ŋa sia e pilaŋ berei ma Kukpɛtɛ Ɣalai tareɛi la, ŋwala-wala, nyaŋ e gaa a gɛɛ Ziova nĩa-mɛni kɛɛ mɛni kpanaŋɔɔi e tɛɛ ŋɔi ma.

e MƐNII VOTOOI A NƐI: Sisɛi kɛɛ Ŋala-kɔlɔi maa-kɔrii, e tɔ̃ya mɛni-ŋa kaa nyii kpɔŋ ma e gaa a gɛɛ kukaa naa ŋele-ŋai gbɛɛ-ŋa tãi su. Nyiŋi e nii kula a gɛɛ e ɣala-woo ɓo niya nɛnii ma.

    Kpɛlɛɛ Kɔlɔ-ŋa (2012-2026)
    Kula
    Lɔ Zu
    • Kpelle
    • Dɛɛ Nuu Ta Mi
    • Zɛŋ nyii ŋwɛli kaa yai
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mɛni-ŋai Maa Nɛ̃ɛi I Di Kɔlɔŋ I Lɛɛ Pai Tii Kɛ́i Vãai Ŋi Ŋai
    • Berei Kwa Pai Iloo-mɛni-ŋai Laai Kɛi Lai
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Lɔ Zu
    Dɛɛ Nuu Ta Mi