Nge Siy E Ngongol Ni Simony!
SIMON e be’ nu Samaria ma yima tay fan u lan e binaw. I par u nap’an e bin som’on e chibog C.E., ma boor e girdi’ e ri yad ma ngat ngak ni bochan e pig ni i tay mi yad gaar: “I ir fare n’en ni gelngin Got ni ke lunguy Fare Gelngin nib Th’abi Gel.”—Acts 8:9-11.
Machane tomren ni mang Simon reb e Kristiano, me nang ni bay reb e gelngin ni kab gel ko bin ni i ngongliy kafaram. Aram fre gelngin ni pi’ Jesus ngak e pi apostal, ni rayog ni ngar ngongliyed boch e maang’ang ko girdi’ min taw’athnagrad ko ban’en u daken e kan ni thothup. Kari ngat Simon ko re n’em ma aram me yog ko pi apostal ni nge pi’ e salpiy ngorad me ning ni gaar: “Kum piew e binir e gelngin ngog, ni fan e nggu tay paag nga daken be’ me yog fare kan ni thothup ngak.”—Acts 8:13-19.
Me puwan’ apostal Peter ngak Simon ni gaar: “Gur nge salpiy rom e ngam marow nga fithik’ e nifiy, ni fan e ga be lemnag nrayog ni ngam chuw’iy e tow’ath rok Got ko salpiy! Dariy mat’awum nge f’oth rom ko maruwel romow ni bochan e lem rom e de mat’aw u mit Got.”—Acts 8:20, 21.
Sum fare bugithin ni “simony” ko re thin ko Bible ney, ni fan e re thin nem e “aram fre denen ni ngan chuw’iy ara pi’ nchuw’ay e liw ara boch ban’en ko galesiya.” Fare babyor ni New Catholic Encyclopedia e be yog ni nap’an e bin 9 nge mada’ ko bin 11 e chibog ma “ke gel e ngongol ni simony u lan e pi monasteries, ngu fithik’ e pi tayugang ko teliw, nge fare episcopacy, ma mus ni pi papa nu Roma e ur rin’ed.” Fa bin 9 e babyor ni The Encyclopædia Britannica (1878) e be gaar: “Ran fil chepin e pi Papa nu Roma mab tamilang ni dariy e towal ko Papa ni de un e ngongol ni simony ngay, ma baga’ ni rogon e simony ni kan ta’ e rib elmirin, ma dariy e tamra’ riy, ma dan mithag.”
Tin riyul’ e Kristiano ko ngiyal’ ney e thingara siyeged e re ngongol nem ni simony. Susun, boch e girdi’ e ra pining e sorok nib elmirin ara pi’ e taw’ath ngak e piin ni ma pi’ mat’awrad ko boch ban’en u lan e ulung. Ma ku reb e piin ni ma dugliy boch ban’en u lan e ulung e ra dugliy e piin ni ma pi’ e taw’ath ngorad. Yow l’agruw e ngongol ni simony, ma be yog e Bible nib kireb e re ngongol nem. Yog Peter ku Simon ni gaar: “Ere mpi’ keruum ko bin beer e pa’ nib kireb ni kam lemnag, ngam wenig ngak [Jehovah] nge n’ag fam rom e binir e pa’ ni kam lemnag [ara “re makath ney ni rom,” New Jerusalem Bible]; Ya kug guy ni gab sug ko awan’ ma ke kalbusnigem e denen.”—Acts 8:22, 23.
Bay e falfalan’ riy ya ke guy Simon nib kireb e n’en ni ke lemnag. Me wenig ko fagal apostal ni gaar: “Wenig ngomew, mu wenignigew gag ngak [Jehovah], nge dabi yib ngog reb e pi n’en ni beer ni ka mognew.” (Acts 8:24) Tin riyul’ e Kristiano e ma fol ko re thin ney, mi yad athamgil ngar siyeged e re ngongol nem ni simony.