YUGU BOCH E THIN
Yiiy ku Daniel u Murung’agen e Wub Nra Tay fare Messiah
LAL miriay e duw u m’on nni gargeleg Jesus ma immoy Daniel ni profet. I yog Jehovah boch ban’en ngak Daniel nrayog ni ngan nang riy e ngiyal’ ni kan dugliy Jesus ni nge mang Messiah ara Kristus. I gaar ngak Daniel: “Thingar mu nang ni ngiyal’ ni baaram nnog ni ngan fulweg yu Jerusalem nga rogon nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni bay yib fare Messiah riy e medlip e wik nge ku nel’ i ragag nge l’agruw e wik.”—Daniel 9:25, NW.
Ra ngad nanged e ngiyal’ ni yib i m’ug fare Messiah riy ma som’on e ba t’uf ni ngad nanged e ngiyal’ ni tabab ni nge lebug e yiiy rok Daniel nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni m’ug fare Messiah. Rogon ni yog ko yiiy rok e aram e “ngiyal’ ni baaram nnog ni ngan fulweg yu Jerusalem nga rogon.” Wuin e ‘nog ni ngan fulweg yu Jerusalem nga rogon’? Rogon ni yog Nehemiah e nog e re bugithin nem u nap’an e “duw ni reliw’ ko pilung ni ke tay Artaxerxes.” (Nehemiah 2:1, 5-8) Ke yog e piin ma yoloy e chep ni duw ni 474 B.C.E. e aram e bin som’on e duw ni gagiyeg Artaxerxes ni pilung riy. Ere, bin 20 e duw ni gagiyeg riy e aram e duw ni 455 B.C.E. Chiney e kad nanged e ngiyal’ ni tabab fare yiiy rok Daniel u murung’agen fare Messiah, ni aram e 455 B.C.E.
I yog Daniel n’umngin nap’an mfini “yib fare Messiah.” I weliy ko re yiiy rok nem murung’agen “medlip e wik nge ku nel’ i ragag nge l’agruw e wik,” ni yira puthuy nga taabang ma 69 e wik. Uw n’umngin nap’an e re ngiyal’ i n’em? Yu ken e Bible ni kan pilyeg e re thin ney riy e ke yog ni pi wik nem e gathi wik ya duw. Ere, ra reb e pi wik nem ma be yip’ fan medlip e duw. Aray rogon ni ma theeg piyu Jew e duw kakrom. Bod, ni gubin e medlip e duw ni yaran e toffan ko but’ ma dab kun woldugiy. (Exodus 23:10, 11) Ere, fare 69 e wik e 7 yay ni yira puthuy nga taabang me yib 483 e duw.
Ere, n’en ni ngad rin’ed e ngad theeged e pi duw nem. Gad ra theeg 483 e duw nda tababgad ko duw ni 455 B.C.E. ma ra yan i mus ko duw ni 29 C.E. Aram e re duw nni taufenag Jesus riy me mang fare Messiah!a (Luke 3:1, 2, 21, 22) Riyul’ ni yira ngat nga rogon ni ke lebug e re yiiy nu Bible nem!b
a Duw ni 455 B.C.E. nge yan i mada’ ko duw ni 1 B.C.E. e 454 e duw. Ma duw ni 1 B.C.E. nge yan i mada’ ko duw ni 1 C.E. e taareb e duw. Ma duw ni 1 C.E. nge yan i mada’ ko duw ni 29 C.E. e 28 e duw. Gad ra puthuy gubin e pi duw ney nga taabang (454 + 1 + 28) ma 483 e duw. Ma in e duw nga tomuren ko 33 C.E. min “thang” e fan rok Jesus.—Daniel 9:24, 26, NW.
b B.C.E. e be yip’ fan e pi duw u m’on ni sum e Kristiano ma C.E. e be yip’ fan e pi duw u nap’an ni sum e Kristiano.