Mu Par Nib Chugur Ko Fare Theocracy
“I Jehovah e bayi par ni ir e tapuf oloboch rodad, me ir e an ma pi’ e Motochiyel ngodad, me ir e Pilung rodad.”—ISAIAH 33:22, New World Translation.
1. Mang fan ni baga’ fan u wan’ e girdi’ e gagiyeg ni be tay e pi am?
DABI siy ni urngin e girdi’ e baga’ fan e am u wan’rad. Am nib fel’ e ma yibnag e gapas nge par nib fel’ rogon. Be weliy e Bible ni gaar: “U daken e ngongol nib mat’aw e ma ayuweg e pilung e binaw riy nge par nib mudugil.” (Proverbs 29:4) Ma am nib kireb e ma sor iyan ko ngongol nde mat’aw nge sasalap nge gafgow ko girdi’. “Faanra be’ nib kireb e be gagiyeg ma ra fan e girdi’ nga lang.” (Proverbs 29:2) N’umngin nap’an chepin e girdi’ ma kan ngongliy boor mit e am ma bay e kireban’ riy ya girdi’ e kar ‘fangad nga lang’ ni bochan e ke diliiyrad e pi tayugang. (Eklesiastes 8:9) Bay ba mit e am ni ra yibnag e gapas ko piin ni bay u tan pa’ fa?
2. Mang fan nib puluw fare bugithin ni “theocracy” ko am ko piyu Israel kakrom?
2 Josefus ni be’ ni ma fil e chep e ke weliy u morngaagen mmit e am ni gaar: “Boch e girdi’ e ke pagan’rad ko gagiyeg ko monarchy, ma boch e ke pagan’rad ko am ni oligarchy, ma boch e ke pagan’rad ko am ni girdi’ riy e be yog e thin. Machane en ni ke pi’ fare motochiyel ngodad [Moses], e dariy mit e pi gagiyeg nem e ke un ngay, ya ke yog ni pi motochiyel rok e ba ‘theocratic’, ma Got e baga’ lungun ma be gagiyegnag.” (Against Apion, II, 164-5) Rogon ni yog fare jibikiy ni Concise Oxford Dictionary, ma fare bugithin ni theocracy e ma sor fan ko “am rok Got.” Dariy e re bugithin nem u Bible machane aram rogon e am ko piyu Israel kakrom. Munmum ma kan tay boch e girdi’ ni yad e pilung nu Israel, machane Jehovah e bin riyul’ e pilung rorad. Isaiah ni profet nu Israel e gaar: “I Jehovah e bayi par ni ir e tapuf oloboch rodad, me ir e an ma pi’ e Motochiyel ngodad, me ir e Pilung rodad.”—Isaiah 33:22.
Uw Rogon e Bin Riyul’ e Theocracy?
3, 4. (a) Uw rogon e bin riyul’ e theocracy? (b) Mang boch e flaab ni ra yibnag e theocracy ko urngin e girdi’?
3 Ka nap’an e ngiyal’ ni tunguy Josephus e re bugithin nem ma boor e ulung ni sum ni kar rogned ni yad e theocracy. Boch e pi ulung nem e dar golgad ngak e girdi’ ma boch e yad ba pasig nib pag rogon, ma boch e ke gafgownag e girdi’. Aram e tin riyul’ e theocracy fa? Gathi aram rogon fan ni fanay Josefus e re bugithin nem. Sum e magawon ya kan puthuy boch ban’en ko fare bugithin ni “theocracy.” Ya be yog fare World Book Encyclopedia ni aram “mmit e am ni be’ ni ir e prist ara ba ulung i prist e yad be gagiyeg, ma tin ni ka bay e girdi’ ni yad e prist e baga’ lungurad u lan e binaw ni fan ko liyor nge boch ban’en.” Machane bin riyul’ e theocracy e gathi aram ba am ko pi prist. Ya Got e be gagiyeg, ma aram ba am ni sum rok fa Ani Sunmiy e palpal th’ib, ni Jehovah Got.
4 Dabki n’uw nap’an nga m’on ma fayleng ni polo’ e ra par nga tan pa’ fare theocracy, ma aram e flaab! “Got e bayi par rorad [girdi’]. Ma bayi n’ag urngin e lu’ u owcherad. Ma aram e dab ku unim’, ma dab ki i kireban’uy, ma dab ku un yor, ma dab ku un amith. Ya tin kakrom ban’en e ke chuw.” (Revelation 21:3, 4) Dariy reb e gagiyeg ko pi prist ni yad e girdi’ nde flont nrayog ni nge yibnag e falfalan’ ni aram rogon. Kari mus ni goo gagiyeg rok Got e rayog rok. Ere tin riyul’ e Kristiano e dar uned ko pi n’en ni ma rin’ e am ni fan ni ngar m’oneged e theocracy. Yad be k’adan’ ma yad be sonnag Got ni nge dugliy e theocracy u ga’ngin e fayleng ko ngiyal’ ni ke turguy nge rogon ni ba adag.—Daniel 2:44.
5. Ba uw e bin riyul’ e theocracy ko ngiyal’ ney, ma mang boch e deer ni sum u morngaagen?
5 Machane be maruwel e bin riyul’ e theocracy e chiney. U uw? Bay ko piin ni ba adag ni ngar folgad ko gagiyeg rok Got ma yad ma maruwel u taabang ni ngar rin’ed e tin nib m’agan’ ngay. Pi girdi’ nem nib yul’yul’ e kan kunuyrad ni yad ba “nam” nib spiritual u ga’ngin e fayleng mi yad bay u lan e “binaw” nib spiritual. Yad e tin ni ka bay e girdi’ ko “fare Israel rok Got” mab pag lal nge baley i milyon e Kristiano ni be un ngorad. (Isaiah 66:8; Galatia 6:16) Yad bay u tan pa’ Jesus Kristus, ni ir fare Pilung nu tharmiy ni dugliy Jehovah Got ni ir “fare Pilung ni manemus.” (1 Timothy 1:17; Revelation 11:15) Uw rogon mab theocratic e re ulung ney? Uw rogon u wan’ e girdi’ riy e gagiyeg ko pi am? Ma uw rogon ni be ayuweg e girdi’ riy ni yad be yog e thin ni ngar pared nib theocratic?
Ba Ulung nib Theocratic
6. Uw rogon nrayog rok ba ulung i girdi’ u fayleng ni nge par ni Got e be gagiyegnagrad?
6 Uw rogon ni be gagiyegnag Jehovah e ulung ko girdi’ u fayleng ma ir e be par u tharmiy? (Psalm 103:19) Ya piin ni bay riy e ma fol ko pi thin ney ni thagthagnag Got ni gaar: “Mu pagan’um ngak [Jehovah] u polo’ i lanin’um, ma ri dab mu tor ko tin ni ga be finey ni ga manang.” (Proverbs 2:6; 3:5) Yad ma pag Got ni nge gagiyegnagrad ya yad ma fol ko “fare motochiyel rok Kristus” ma yad ma fanay e motochiyel ko Bible ko yafas rorad u reb e rran nge reb. (Galatia 6:2; 1 Korinth 9:21; 2 Timothy 3:16; mu guy Matthew 5:22, 28, 39; 6:24, 33; 7:12, 21.) Ra ngar rin’ed e re n’ey ma thingara manged e piin ni yad be fil e Bible. (Psalm 1:1-3) Bod piyu Berea kakrom ni “de manan’rad” ma dar folgad ko girdi’ ya gubin ngiyal’ ma yad be fl’eg i gayiy e thin ko Bible ni nge micheg e tin ni yad be fil. (Acts 17:10, 11; Psalm 119:33-36) Yad ma meybil ni bod fare Psalm ni be gaar: “Mu fil e tin nib fel’ ngog, nge gonop, nge llowan’, ya ke michan’ug ko pi motochiyel rom.”—Psalm 119:66.
7. Uw rogon e yaram ko piin ni ma yog e thin ko fare theocracy?
7 Urngin e ulung ma ba t’uf be’ ni nge yog e thin me pow’iy. Ma aram rogon e Pi Mich Rok Jehovah ma yad ma fol ko n’en ni yog apostal Paul ni gaar: “Kristus e ir e lolugen urngin e pumoon, ma pumoon e ir lolugen leengin, mi Got e lolugen Kristus.” (1 Korinth 11:3) Ma ke mus ni piin pumoon ni bay rogorad e rayog ni ngar manged e piin piilal ko ulung. Ma Jesus ni ir—“lolugen urngin e pumoon”—e bay u tharmiy machane “tin ni ka bay” pi walagen ni kan dugliyrad e yad bay u fayleng, ma ke l’agan’rad ni ngar uned ngak ko gagiyeg u tharmiy. (Revelation 12:17; 20:6) Yad fare “tapigpig nib yul’yul’ mab gonop.” Nap’an ni ma fol e pi Kristiano ko re “tapigpig” nem ma aram e yad be dag ni yad be par u tan pa’ Jesus nge Jehovah ni ir lolugen Jesus. (Matthew 24:45-47; 25:40) Aram rogon ma ba yaram fare theocracy. “Got e ir ba Got ni gathi de yaram, ya ir ba Got nib gapas.”—1 Korinth 14:33, NW.
8. Uw rogon ni ma fol e pi piilal ni Kristiano ko theocracy?
8 Pi piilal ni Kristiano e yad ma fol ko theocracy ya yad manang ni thingara dum’gad ku Jehovah ko gagiyeg ni yad be tay ko ulung. (Hebrews 13:17) Ma nap’an ni ngar turguyed ban’en, ma yad ma taga’ nga daken e gonop rok Got, ma gathi lem rorad. Aram rogon ma yad be folwok u kanawoen Jesus. Ir fare moon nth’abi gonop ni immoy. (Matthew 12:42) Ma ke yog ko piyu Jew ni gaar: “En ni Fak Got e dariy ban’en ni be rin’ ni ir e tafinay rok; ke mus ni tin ni be guy ni be rin’ e Chitamangin e ir e be rin’.” (John 5:19) Ma pi piilal e taareb e lem rorad ngak David ni Pilung. Ir be’ ni baga’ lungun u lan e theocracy. Machane ba adag ni nge rin’ urngin ban’en u rogon ni ba adag Jehovah, ma gathi rogon ni ba adag. I meybil ni gaar: “O Jehovah, mu fil ngog e n’en ni gab adag ni nggu rin’, ma ga fekeg i yan u daken ba pa’ i kanawo’ ni ir e ba mat’aw.”—Psalm 27:11, NW.
9. Susun uw rogon u wan’ e pi Kristiano ni bochan nib thil thil e athap nge mit i pigpig ni bay ko theocracy?
9 I yog boch e girdi’ ni de mat’aw ni ke mus ni boch e pumoon u lan e ulung e rayog ni ngar rogned e thin miki yog boch e girdi’ ni de mat’aw ni ke mus ni buch uw e girdi’ e ra yan nga tharmiy ma tin ni ka bay e ra par u fayleng. (Psalm 37:29; Filippi 3:20) Machane pi Kristiano ni kar ognaged yad ku Got e yad ma tay fan e re yaram ney ya bay ko Thin Rok Got. Yad ba theocratic. Piin ni ma yog e pi n’em e yad e piin ni dar nanged e motochiyel ko Bible. Ma goo manang e pi Kristiano ni piin pumoon nge piin ppin e taareb rogorad u wan’ Jehovah u rogon nib sor fan ko yafas ni manemus. (Galatia 3:28) Manang e tin riyul’ e Kristiano ni bin th’abi fel’ e tawath rorad e yad be liyor ku fa An Th’abi Ga’ u palpal th’ib, ma ke felan’rad ngay ni ngar rin’ed e n’en ni yog Jehovah ngorad ndemtrug ko mang. (Psalm 31:23; 84:10; 1 Korinth 12:12, 13, 18) Maku yafas ni manemus aram ba athap ni rib manigil ndemtrug ko ran par u tharmiy ara fayleng.
10. (a) Uw rogon e lem rok Jonathan nib manigil? (b) Uw rogon ni ma dag e pi Kristiano ni taareb rogon e lem rorad ku Jonathan?
10 Ere Pi Mich Rok Jehovah e yad bod Jonathan ni fak Saul ya bay madgun Got u wan’. Dabi siy ni rayog ni nge mang reb e pilung nib manigil. Machane bochan ni de par Saul nib yul’yul’ ma ke dugliy Jehovah David ni nge mang bin l’agruw e pilung nu Israel. Ma dabun Jonathan e re n’em fa? Danga’. Ke m’ag fager ngak David ma ke ayuweg u pa’ Saul. (1 Samuel 18:1; 20:1-42) Ku aram rogon e piin ni be athapeg e par u fayleng e dar awan’gad ko piin ni be athapeg e par u tharmiy. Ma tin riyul’ e Kristiano e gathi yad ba awan’ ko piin ni be yog e thin u lan e ulung u rogon nib theocratic. Ya ri yad ma “tay farad ma yad ma t’ufegrad” ni bochan e maruwel ni yad be rin’ ni fan ko pi walagrad nib spiritual ni pumoon nge ppin.—1 Thessalonika 5:12, 13.
Ngan Lemnag e Gagiyeg ko Fayleng u Rogon nib Puluw ko Theocracy
11. Uw rogon u wan’ e Kristiano ni ma fol ko gagiyeg nib theocratic nge fol ko pi tayugang ko fayleng?
11 Pi Mich Rok Jehovah e bay ko theocracy ni Got e be gagiyegnagrad, me ere uw rogon u wan’rad e pi tayugang ko am? Yog Jesus ni pi gachalpen e “gathi yad bang ko fayleng.” (John 17:16) Machane manang e pi Kristiano ni bay rogon ni ngan tay fan “Caesar,” ni aram e pi am. Ya yog Jesus ni susun ni “ngar pied ngak Caesar e tirok ban’en, mi yad pi’ ngak Got e tirok Got ban’en.” (Matthew 22:21) Rogon ni yog e Bible ma pi am ko girdi’ e “Got e ke tayrad.” Jehovah e ir Tapgin urngin e gagiyeg, ma ma pag e pi am ni ngar pared ma ke tayrad nib mil fan ngorad ni ngar rin’ed e tin nib manigil ngak e piin ni bay ko gin suwrad. Ma nap’an ni yad ma yodorom ma yad e “tapigpig rok Got.” Pi Kristiano e yad bay u tan pa’ e am ko fare binaw ni yad bay riy “ni bochan e be yog lanin’rad ngorad ni ereray e tin nib mat’aw.” (Roma 13:1-7) Machane faanra yog e am ban’en nib togopuluw ko motochiyel rok Got, ma pi Kristiano e ra “fol rok Got ko bin ni ngar folgad rok e girdi’.”—Acts 5:29.
12. Ma folwok e pi Kristiano rok chon mini’ u nap’an ni ke gafgownagrad e pi tayugang ko fayleng?
12 Ma uw rogon ni faanra gafgownag e pi tayugang ko am e pi Kristiano? Ma aram e yad ma fol ko tin som’on e Kristiano ni kar athamgilgad u fithik’ e togopuluw nib gel. (Acts 8:1; 13:50) Pi skeng nem e gathi dan lemnag ni ra buch, ya ke ginang Jesus ni ra buch. (Matthew 5:10-12; Mark 4:17) Machane pi Kristiano nem e dabra fulweged taban e kireb ngak e piin ni kar gafgownaged yad; ma de meewar e michan’ rorad ni bochan e towasar. Danga’ ya kar folgad ko kanawo’ rok Jesus: “Faan nog e thin nib kireb ngak ma de ta’ puluwon ni thin nib kireb; ma faan nni gafgownag ma de gaar e bayi fulweg taban ngak e piin ni yad be gafgownag, machane me pag fan urngin ban’en ngak Got ni ir fare Tapufthin nib mat’aw.” (1 Peter 2:21-23) Arrogon, ke gel e motochiyel ko Kristiano ko gafgow ni tay Satan.—Roma 12:21.
13. Mang e rin’ e Pi Mich Rok Jehovah u nap’an ni kan gafgownagrad ma kan t’ar e thin nga dakenrad?
13 Ku aram rogon e ngiyal’ ney. Nap’an e re chibog ney ma pi tayugang ko am nib kireb e kar gafgownaged e Pi Mich Rok Jehovah—aram rogon ni yiiynag Jesus. (Matthew 24:9, 13) Girdi’ u boch e binaw e yad ma tunguy e thin ma yad ma fowasariy e pi tayugang ni ngar togopuluwgad ngak e pi Kristiano nib yul’yul’. Machane yugu demtrug ni ka nog e “thin nib kireb” u morngaagen e Pi Mich ma ngongol rorad e be micheg ni yad e pi tapigpig rok Got. (2 Korinth 6:4, 8) Nap’an nrayog ma yad ma wenig ko pi tayugang ko am nge court ni ngan pithig e magawon min dag ni dariy e kireb rorad. Yad ma fanay urngin e kanawo’ nrayog ni ngar ayuweged fare thin nib fel’. (Filippi 1:7) Machane tomren ni kar rin’ed urngin ban’en nrayog rorad ma yad ma pag e magawon rorad ngak Jehovah ni nge mil fan ngak. (Psalm 5:8-12; Proverbs 20:22) Ma faanra ba t’uf ma dabra rusgad ni ngar uned ko gafgow ni bod e tin som’on e Kristiano ni kar gafgowgad ni bochan e tin mat’aw ban’en.—1 Peter 3:14-17; 4:12-14, 16.
Ngan M’oneg e Sorok ku Got
14, 15. (a) Mang e th’abi ga’ fan u wan’ e piin ni ma tay fan e theocracy? (b) Wuin ni ke tay Solomon e kanawo’ nib fel’ ya ke par nib sobut’an ko n’en ni ke maruweliy?
14 Nap’an ni fil Jesus rogon e meybil ngak pi gachalpen ma n’en ni yog ko som’on e ngan yibilay fithingan Jehovah ni nge par nib rir. (Matthew 6:9) Me ere piin ni be par u tan fare theocracy e ma gay rogon ni ngan n’uf Got, ma gathi yad. (Psalm 29:1, 2) Be weliy e Bible ni nap’an e bin som’on e chibog ma boch e girdi’ e da kura leked Jesus ya “kab t’uf rorad ni ngar fel’gad u laniyan’ e girdi’,” mar adaged ni nga nog e sorok ngorad. (John 12:42, 43) Arrogon, ba t’uf ni nge par be’ nib sobut’an’ ni fan ni nge m’oneg Jehovah ma gathi ir.
15 Rib manigil e kanawo’ ni tay Solomon ko re n’ey. Mu taarebnag e n’en ni yog u nap’an ni kan ognag fare tempel ni ke toy ni fan ku Got ko n’en ni yog Nebukadnezzar u morngaagen e pi naun ni ke toy. Kari ufanthin Nebukadnezzar ni gaar: “Kari gilbuguwan yu Babylon! I gag e gu muruwliy ni nge par ni ir e ba ga’ u fithik’ e pi binaw rog ni ngi i dag gelngig nge rogon e gagiyeg ni gu be tay, nge feni sorog nge fanag pilung.” (Daniel 4:30) Ma gathi aram rogon Solomon ya ke sobut’an’ me yog ni dariy fan e n’en ni ke rin’ ni gaar: “Rriyul’ ni ra par Got ko girdi’ u daken e fayleng fa? Msap! Tharmiy e dabiyog ni ngam taw ngay; ere uw rogon ni ngam par u lan e re naun ney ni kug toy?” (2 Kronicles 6:14, 15, 18; Psalm 127:1) De pining Solomon e sorok ngak. Ya i nang ni kari mus ni ir be’ ni be yog e thin rok Jehovah me yoloy ni gaar: “Ke ufanthin be’? Ma aram e yira dariy fannag; machane piin nib sobut’an’rad e yad ba gonop.”—Proverbs 11:2.
16. Uw rogon ni ke micheg e piin piilal ni rriyul’ ni yad e taw’ath ya dar pininged e sorok ngorad?
16 Pi piilal ni Kristiano e yad ma pining e sorok ku Jehovah ma gathi yad. Yad ma fol ko n’en ni yog Peter ni gaar: “Cha’ ni be pigpig e thingari pigpig u gelngin ni ke pi’ Got ngak, ni fan e urngin ban’en ni be rin’ ma nga nog e sorok ngak Got riy u daken Jesus Kristus.” (1 Peter 4:11) Weliy apostal Paul morngaagen e “liw ko piilal” ni gathi fan ni nge par be’ nib tolang, ya aram e “maruwel ni ir e ba th’abi fel’.” (1 Timothy 3:1) Kan dugliy e piin piilal ni ngar pigpiggad, ma gathi ngar gagiyeggad. Ya yad e sensey nge tachugol saf ko yu ran’ i saf rok Got. (Acts 20:28; James 3:1) Piin piilal ni ba sobut’an’rad ma yad ma pag farad e yad bod e flaab ko ulung. (1 Peter 5:2, 3) “Mu ted fan urngin mit e girdi’ ni aram rogon,” ma ngan pining e magar ku Jehovah ya ke pi’ e piin piilal ni ngar ted tanggin e theocracy ko ngiyal’ ney ni “tin tomren e rran.”—Filippi 2:29; 2 Timothy 3:1.
“Nguum Pired ni Gimed Be Folwok Rok Got”
17. Uw rogon ma piin ni bay ko theocracy e yad be folwok rok Got?
17 Yog apostal Paul ni gaar: “Thingar um guyed rogon nguum pired ni gimed be folwok rok Got, ni bochan e gimed pi fak ni gimed ba t’uf rok.” (Efesus 5:1) Piin ni be fol ko theocracy e yad ma athamgil ni ngar boded Got u rogon nrayog rorad ni yad e girdi’ nde flont. Susun, be yog e Bible u morngaagen Jehovah ni gaar: “Fare War, e ba flont urngin ban’en ni ma rin’, ya mmat’aw e kanawo’ rok. Ir ba Got nib yul’yul’, ma der ma rin’ ban’en nde yal’uw, ya ngongolen e mmat’aw ma ba yal’uw.” (Deuteronomy 32:3, 4) Piin Kristiano e ma folwok rok Got ko re n’ey me ere yad ma lek e tin nib yul’yul’ ban’en nge tin mmat’aw, ma yad ma thabthabelnag rogon ni ngan par nib yal’uw. (Mikah 6:8; 1 Thessalonika 3:6; 1 John 3:7) Yad ma siyeg i un nga boch ban’en ni goo ba fel’ u wan’ e girdi’ nu fayleng ni bod e ngongol ndarngal, nge chogow, nge dogol. (Efesus 5:5) Pi tapigpig rok Jehovah e ma fol ko motochiyel nib thothup, ma gathi motochiyel ko girdi’, ma aram e ba theocratic e ulung rok, mab klin, ma dariy e tin nib puwlag riy.
18. Mang felngin Got nib th’abi fel’, ma uw rogon ni ma m’ug e re felngin ney ko piin Kristiano?
18 Felngin Jehovah Got nth’abi fel’ e t’ufeg. “Got e t’ufeg,” ke yog apostal John. (1 John 4:8) Fan fare thin ni theocracy e gagiyeg rok Got, me ere taareb rogon ko gagiyeg ko t’ufeg. Yog Jesus ni gaar: “Faanra um pired nib t’uf bigimed rok bigimed, ma aram e urngin e girdi’ ni yad ra nang ni gimed pi gachalpeg.” (John 13:35) Ba lingagil e t’ufeg ni bay ko fare ulung nib theocratic ko ngiyal’ ney ni tin tomren e rran. Nap’an fare cham u Africa ma ke t’ufeg e Pi Mich Rok Jehovah urngin e girdi’ ndemtrug ko kun binaw rorad. Nap’an fare mahl ko fare binaw ni ka nog Yugoslavia faram ma Pi Mich Rok Jehovah u rom e kar ayuweged yad ma girdien yugu boch e teliw e ur uned ko cham ni ka nog ethnic cleansing ngay. Ma urngin e Pi Mich Rok Jehovah e be athamgil ni nge fol ko n’en ni yog Paul ni gaar: “Mu n’iged fan u wun’med urngin ban’en nib kireb ni ke aw nga lanin’med, nge tin ni kam dabuyed rok be’, ma dab ku um damumuwgad. Dab ku um tolulgad ngak be’ u fithik’ e damumuw ara umogned e thin nib kireb ngak be’! Dab ku um fanenikayed be’! Machane um golgad ngomed, me bigimed me munguy ngak bigimed, mu um n’iged fan u wun’med e tin nib kireb ni ke rin’ bigimed ngak bigimed, ni bod rogon Got ni bochan Kristus ma aram fan ni ke n’ag fan u wan’ e kireb ni kam rin’ed.”—Efesus 4:31, 32.
19. Mang boch e flaab ni ma yib e chiney maku ra yib nga m’on ni fan ko piin ni ma fol ko theocracy?
19 Piin ni ma fol ko theocracy e boor e flaab rorad. Ya ke gapas thilrad Got nge piin Kristiano. (Hebrews 12:14; James 3:17) Ma bay fan e yafas rorad. (Eklesiastes 12:13) Ma ke pagan’rad ko tirok Got ban’en mab mmudugil e athap rorad ko gabul nge langleth. (Psalm 59:9) Arrogon, yad be par nrogon ni ra par e girdi’ ko ngiyal’ ni bay urngin e girdi’ u tan e gagiyeg nib theocratic. Ma be weliy e Bible ni gaar, “dabra kirebnaged e burey rog nib thothup ara rin’ ban’en nra maad’ad ngak be’; ya ra sug e fayleng ko tamilangan’ u morngaagen Jehovah ni bod rogon lan e yungi day nib sug ko day.” (Isaiah 11:9, NW) Aram ba ngiyal’ ni rib manigil! Nguuda pared nib chugur ko theocracy ma aram e ra mudugil tagil’dad u lan fare Paradis ni bay nga m’on.
Rayog ni Ngam Weliy?
◻ Uw rogon e bin riyul’ e theocracy ma ba uw e ngiyal’ ney?
◻ Uw rogon ni ma fol e girdi’ ko gagiyeg nib theocratic ko yafas rorad?
◻ Uw rogon ma urngin e piin ni bay ko theocracy e yad be mon’eg e sorok ni ngan pining ku Got ma gathi yad?
◻ Mang boch felngin Got ni be m’ug ko piin ni ma fol ko theocracy?
[Sasing ko page 27]
I mon’eg Solomon Got rok