Piin Ni Ppin Ni Kristiano Nib Yul’yul’​—ni Tapigpig Rok Got Nib Tolang Puluwrad

“Feni pidorang be’ ni ppin e rayog ni nge bannigey, ma pidorang e ma m’ay, machane be’ ni ppin ni be par ni ba’ madgun Somol u wan’ e susun e nga nog e sorok ngak.”​—Proverbs 31:30.

1. Uw rogon nib thil e pidorang u wan’ Jehovah ni ra ngan taarebnag nga rogon ni ma lemnag e girdi’ nu fayleng?

GIRDI’ nu fayleng e rogon e pidorang u wuru’ e rib ga’ fan u wan’rad, ni baga’ nu rogon e piin ni ppin. Machane, Jehovah, e ri ma lemnag e pi felngin ni bay u fithik’ey ni ireray e mit i pidorang nra gel u nap’an ni be ilal be’ i yan. (Proverbs 16:31) Arfan, ni be fonownag e Bible e piin ni ppin ni gaar: “Ma susun e dab mu ted ban’en, nga dowmed ni nge fal’eg yaamed ni ngam pidoranggad, ni bod rogon ni gimed ma fal’eg rogon piyan lolugmed, ara churuwo’ ni gimed ma tay nga dowmed, ara mad ni gimed ma yin’. Ya lanin’med e nge par nib pidorang, ni aram e pidorang ndabi m’ay ni aram e lem nib sumunguy ma ba gapas, ni ir e baga’ fan u mit Got.”​—1 Peter 3:3, 4.

2, 3. Uw rogon ni ke ayuweg e piin ni ppin ni ngan wereg fare thin nib fel’ ko fa bin som’mon e chibog, ma uw rogon ni ka nog u m’on?

² Pi felngin nib fel’ ney e i dag boor e ppin u fithik’ e piin ni ppin ni i weliy e Bible murung’agrad. Nap’an e bin som’mon e chibog, ma boch i yad e kar taw’athgad kar pigpiggad ngak Jesus nge pi apostal rok. (Luke 8:1-3) Tomur riy, ma piin ni ppin ni Kristiano e kar manged pi tamachib nib pasig; ma boch i yad e kar pied e ayuw ngak e piin Kristiano ni pumoon ni ma ayuweg e ulung, mab muun Paul ni apostal ngay; ma boch e kara daged ni ri ba fel’ rogon ni yad ma ayuweg e en ma yib nga tabinaw rorad, maku kar tayed e tabinaw rorad nrayog ni nguun muulung riy.

³ Kan yiiynag ko Babyor nib Thothupni ri bayi fanay Jehovah e piin ni ppin ni fan ni nge lebuguy e tin nib m’agan’ ngay. Ni bod u, Joel 2:28, 29 ni ke yiiynag ni piin ni pumoon nge ppin, nge piin ni ka yad ba pagal nge piin kar pilibthirgad, e yira pi’ e kan ni thothup ngorad mar uned i wereg e thin nib fel’ ko fare Gil’ilngun. Re yiiy nem e ke lebug ko Pentecost 33 C.E. (Acts 2:1-4, 16-18) Boch ko piin ni ppin ni kan dugliyrad ko kan ni thothup e kan pi’ e taw’ath ngorad u daken e maangang, ni aram e taw’ath ni keb gelngirad ni nguur yiiynaged ban’en. (Acts 21:8, 9) Bochan ni kar daged ni yad ba pasig i wereg e machib, ma pi salthaw nib ga’ ney nib spiritual ni bogi walag ni ppin nib yul’yul’ e kar ayuweged ni nge wer i yan e machib ko Kristiano ko fa bin som’mon e chibog. Sagonapan 60 C.E., me Paul ni apostal e ke yoloy ni fare thin nib fel’ e “kan machibnag ngak urngin e girdi’ u fayleng.”​—Kolose 1:23.

Kan Pining e Magar Ngorad ni Bochan Dar Rusgad, Ma Yad Ba Pasig, Ma Yad ma Ayuweg e Girdi’ ni Ma Yib Nga Tabinaw Rorad

4. Mang fan ni ri bay fan ni nge yog Paul e sorok ngak boch e ppin ni Kristiano ko ulung ni kristiano ko fa bin som’mon e chibog?

⁴ Ni bod rogon Paul ni apostal, ma pining e magar ko machib ni yima tay ma baga’ ni machib ni i rin’ boch e ppin​—ni bod ni piin ni piilal ni Kristiano ni ma ayuweg e ulung e ngiyal’ ney e baga’ fan u wan’rad e machib ni ma ta’ e piin ni ppin ni yad ba pasig. Maboch ko fapi ppin ni yog Paul fithingrad e “Tryphaena nge Tryphosa, ni yow be maruweliy e maruwel rok Somol,” nge ngak “Persis ni rib t’uf rodad, ni boor e maruwel ni ke ngongliy ni fan ngak Somol.” (Roma 16:12, NW) I yoloy Paul murung’agen Euodia nge Syntike ni, “ba gel e maruwel nra tiyew nra unew [ngak] nguur wereged e Thin Nib Fel’ ni yib rok Got.” (Filippi 4:2, 3) Priscilla, nge pumoon rok, i Aquila, e ku kara pigpiggad Paul u taabang. Priscilla nge Aquila, e ku kar “pagew fan e pogofan rorow” nbochan Paul, ma ireray e n’en ni ke k’aring ni nge yoloy ni gaar: “Gathi kemus ni gag e gu be pining e magar ngorow, ya ku arrogon urngin e galesiya rok e piin ni gathi yad piyu Israel.”​—Roma 16:3, 4; Acts 18:2.

5, 6. Mang e i rin’ Priscilla ni rib fel’ ni nge fol e pi walag ni ppin riy e ngiyal’ ney?

⁵ Mang fan ni par Priscilla nib pasig ma der rus? Thin be weliyko mang fan ni ke par nib pasig ma der rus e bay ko Acts 18:24-26, ni be yog ni ke ayuweg figirngin ngar ayuwegew Apollos, ni en ba salap ko welthin, ni nge puluw e tamilangan’ rok ko thin riyul’ nni dag. Ere, ba tamilang, ni Priscilla e ri ma tiyan’ ko Thin rok Got nge machib ni ma wereg fapi apostal. Ma angin nib riy, e ke yog ngak e pi felngin nib fel’ ma arfan ni ke mang be’ nib ga’ fan u wan’ Got nge pumoon rok miki mang bang ko ulung kakrom ni baga’ fan. Maku aram rogon nib ga’ fan e piin Kristiano e ngiyal’ ney ni ri yad ma fil e Bible u fithik’ e yul’yul’ ma ri yad ma kay e ggan nib spiritual ni ma pi’ Jehovah ngorad u daken “fare tapigpig nib yul’yul’ mab gonop.”​—Luke 12:42.

⁶ Aquila nge Priscilla e ri yow ma ayuweg e piin ni ma yib nga tabinaw rorow. I par Paul u tabinaw rorow u Korinth nguur fal’eged e tent. (Acts 18:1-3) Ma nap’an ni ka ranow ra parew nga Efesus me taaboch riy ma ranow nga Roma, makuur parew ni yow ma ayuweg e girdi’ ni ma yib nga tabinaw rorow, maku ra ognagew e naun rorow ni ngan fanay ko muulung. (Acts 18:18, 19; 1 Korinth 16:8, 19) Nympha nge Maria ni chitiningin John Mark e ku arrogon ni kara bingew e tabinaw rorow ni fan ni nguun muulung riy.​—Acts 12:12; Kolose 4:15.

Ayuw nib Tolang Puluwon e Ngiyal’ Ney

7, 8. Mang e tin nrib fel’ ni rin’ e piin ni ppin ni Kristiano e ngiyal’ ney ko pigpig ku Got, ma rayog ni ngar pagedan’rad ko mang?

⁷ Bod rogon kakrom u nap’an e bin som’mon e chibog, piin ni ppin ni Kristiano e ngiyal’ ney e ri ma ayuweg rogon ni yibe lebuguy e tin nib m’agan’ Got ngay, ni baga’ ni maruwel ni ngan machib. Rib fel’ e tin ke rin’ e pi walag ni ppin ney! Mu lemnag e n’en ni ke rin’ Gwen, ni i pigpig ku Jehovah u fithik’ e yul’yul’ ni ke pag 50 e duw nge mada’ko ngiyal’ ni ke yim’ ko duw ni 2002. “U lan e mach romad ma ri yimanang Gwen ni ir be’ nib pasig ko machib,” ireray e n’en ni yog e pumoon rok. “Rogon ni be lemnag, e urngin e girdi’ e baga’ ni ba fel’ ni nge yog ngorad e t’ufeg rok Jehovah nge tin ke micheg. Rogon ni dag feni yul’yul’ ku Got, nge ulung rok, nge tabinaw romad​—ni dab ku nog rogon gelngin ni ma pi’ e athamgil nga lanin’mad u nap’an ni ke mulan’mad—​e kari ayuwegeg nge pi bitir romow u n’umngin nap’an ni kug pared u taabang ni kug taw’athgad ni polo’. Kar gu tawrengnaged.” Gwen nge pumoon rok e kar mabgolgow ni 61 e duw.

⁸ Bokum biyu’ e Kristiano ni ppin, ni boch i yad e dawori un ko mabgol ma boch i yad e kar mabgolgad, ni yad be maruwel ni pioneer nge missionary, ma ke fel’ e par rorad u wan’rad ni de yoor e chugum rorad ma yad be wereg murung’agen Gil’ilungun ko gin nib muun ngay e pi mach ni boor e girdi’ riy ma boor pa’ u puluwrad nge mada’ ko binaw ni malaf ni buchuw e girdi’ riy. (Acts 1:8) Boor i yad e ke fek an’ ko nge yog reb e tabinaw ngak ara bitir ni fan ni nge pigpig ku Jehovah nib polo’. Ma ba’ boch ni kar ayuweged e pumoon rorad ni ma lekag e ulung, ma bokum biyu’ e walag ni ppin e yad be pigpig u Bethel homes u ga’ngin yang e fayleng. Dariy e maruwar riy, ni pi ppin ney ni yad ma pag farad ni ngar gafgowgad e yad ba muun ko “tin nib fel’ nra bad u urngin e nam” ni be suguy e naun rok Jehovah ko falfalan’.​—Haggai 2:7.

9, 10. Uw rogon ni ke pining boch e tabinaw e magar ni bochan e tin ni rin’ e piin leengiy ni Kristiano nge matin?

⁹ Riyul’ ni, boor e Kristiano ni ppin e bay e tabinaw rorad ni ke mil fan ngorad ni ngar ayuweged; yugu aram rogon, ma yad ma ta’ e tirok’ e Gil’ilungun nib m’on ko yafas rorad. (Matthew 6:33) Reb e walag ni ppin ni pioneer ma ba muchugbil e yog ni gaar: “Bochan e michan’ rok e chitinag nrib mudugil nge boch ban’en nib fel’ ni ke rin’, e kari ayuwegneg ni nggu un ko regular pioneer. Tin riyul’ riy, e ir reb e tin tha’bi fel’ u fithik’ e piin pioneer ni gamow ma maruwel u taabang.” Reb i figirngiy e weliy murung’agen leengin ni chitingin lal i fak ni ppin ni kar ilalgad boch ni gaar: “Tabinaw romad e gubin ngiyal’ nib klin mab yaram. Ma yarmiy Bonnie e naun romad nrogon nib mom ni de yoor e chugum riy mab yaram ni fan ni nge yog ni nge tiyan’ e tabinaw romad ko tirok Got. Bochan ni ma kol ayuw u rogon ni ma fanay e salpiy romad ma ke rayog ni nggu un ko maruwel ni part-time u lan 32 e duw, ma ke yoor e tayim rog ni nggu fanay ni fan ko tabinaw rog nge tirok Got. Ma leengig e ku ke fil ngak e pi bitir romow ni ngar nanged felngin ni nguur maruwelgad nib elmerin. Bay rogon ni nggu pininged e sorok ngak .” Ngiyal’ ney e Bonnie nge figirngin e yow be pigpig u lan fare headquarters ko Pi Mich Rok Jehovah.

¹⁰ Ke yoloy reb i figirngiy murung’agen leengin, ni reb e matin ni bay pi fakrow ni kar ilalgad boch ni gaar: “Pi felngin Susan ni ri gu ma ngat ngay e aram e t’ufeg rok ni fan ku Got nge girdi’ nib gel, ni ma lemnag be’ ma ma thamiy e magawon ku be’, ma ba yul’yul’. Ma lemnag u gubin ngiyal’ ni bay rogon Jehovah ni ngada pied ngak e tin tha’bi fel’ ni bay rodad​—ni ir e n’en ni ma fol riy nrogon ni ma rin’ e maruwel rok ni reb e tapigpig rok Got nge reb e matin.” Bochan e ayuw ni ma pi’ leengin ngak, ma re pumoon ney e ke yog boor e taw’ath ngak u lan e ulung nib muun ngay ni ke mang reb e piilal, nge pioneer, nge substitute circuit overseer, nge bang ko Hospital Liaison Committee. Rib tolang puluwon e pi ppin nem u wan’ e pumoon rorad, nge piin Kristiano u lan e ulung, ma n’en tha’bi ga’ fan riy e laniyan’ Jehovah!​—Proverbs 31:28, 30.

Piin ni Ppin nib Tolang Puluwon ni Dariy Figirngirad

11. (a) Uw rogon ni dag Jehovah ni ri ma lemnag e piin ni ppin nib yul’yul’, ni baga’ ni piin ni ppin ni ke yim’ figirngirad? (b) Piin ni ppin ni Kristiano ni ke yim’ figirngirad nge yugu boch e walag ni ppin nib yul’yul’ ndariy figirngirad e rayog ni ngar pagedan’rad ko mang?

¹¹ Ri ma yog Jehovah e runguy rok nga rarogon e piin ni ppin ni ke yim’ figirngirad. (Deuteronomy 27:19; Psalm 68:5; Isaiah 10:1, 2) Dawori thil. Be par ni ri ma lemnag ni gathi kemus ni fapi ppin ni ke yim’ figirngirad ya kub muun ngay e piin matin ndariy figirngirad ni yad ma ayuweg e bitir rorad nge boch e ppin ni dar uned ko mabgol ni lem rorad ara dar pirieged be’ ni pumoon ni Kristiano ni nge mang figirngirad ni yad baadag. (Malaki 3:6; James 1:27) Faanra gur bagayad e piin ni ur pigpiggad ku Jehovah u fithik’ e yul’yul’ ndariy e ani mabgol rom ni Kristiano nra ayuwegem, ma rayog ni nge mudugil lanin’um ni baga’ fam u owchen Got.

12. (a) Uw rogon ni dag boch e walag ni Kristiano ni ppin e yul’yul’ rorad ngak Jehovah? (b) Boch ko fapi walagdad ni ppin e mang e yad be yim’nib bochan?

¹² Mu lemnag, ni bod ni, pi walagdad ni Kristiano ni ppin ni dar uned ko mabgol ya yad be fol ko fonow rok Jehovah u fithik’ e yul’yul’ ni ngar mabgolgad ni “kemus ni u lan e ulung rok Somol.” (1 Korinth 7:39, NW; Proverbs 3:1) Thin rok Got e be micheg ngorad ni gaar: “Somol, [Jehovah] i gur e ga ma yul’yul’ ngak e piin ni yad ba yul’yul’.” (2 Samuel 22:26, NW) Machane, boor i yad, ni rogon ni ngar pared ni dariy e mabgol rorad eb a mo’maw’. Reb e walag ni ppin e yog ni gaar: “Kug dugliy ni nggu mabgol ni kemus nu lan e ulung rok Somol, machane ma map’ e lu’ u owcheg u nap’an ni gu be yaliy e pi fager rog ni kar mabgolgad ngak e pi pumoon ni Kristiano nib manigil, me gag e gu be par ni goo gag.” Ke weliy yug reb e walag ni ppin ni gaar: “Kug pigpig ku Jehovah u lan 25 e duw. Ke mudugil lanin’ug ni nggu par nib yul’yul’ ngak, machane lem rog ni gu ma chalban ni goo gag e ma kireban’nigeg.” Me ulul ngay ni gaar: “Pi walag ni ppin ni bod gag e yad be yim ni bochan be’ ni nge pi e athamgil nga lanin’rad.” Uw rogon ni ngada ayuweged e pi cha’ nem nib yul’yul’?

13. (a) Mang e kada filed ko tin ni rin’ e piin ni ka ranod ra guyed fak Jephthah ni ppin? (b) Maku mang boch e kanawo’ ni rayog ni ngada daged ni gad be lemnag e pi walagdad ni ppin u lan e ulung rodad ni yad ba muchugbil?

¹³ Reb e kanawo’ e rayog ni ngan guy ke tin ni buch kakrom. Nap’an ni ke fel’ u wan’ fak Jephthah ni ppin ni dabki un ko mabgol, me naab e girdi’ ni ke pag fan ni nge gafgow. Mang e kan rin’ ni fan ni ngan pi’ e athamgil nga laniyan’? “Gubin e duw ma pi fak piyu Israel ni ppin e ma yan ni ngar pininged e sorok ngak fak Jephthah ni ppin ni Gileadite, u lan aningeg i rran u reb e duw.” (Judges 11:30-40) Maku aram rogon, thingarda pininged e magar ni yib u gum’irchadad ngak e pi walagdad ni ppin ni yad be fol ko motochiyel rok Got u fithik’ e yul’yul’.a Mang yug reb e kanawo’ ni rayog ni ngad daged ni gad be lemnagrad? Nap’an ni gad be meybil ma ba puluw ni ngad wenignaged ngak Jehovah ni nge ayuweg e pi walag ni ppin nib t’uf rodad, ni nguur pigpiggad u fithik’ e yul’yul’. Bay rogorad ni ngan micheg ngorad ni yad ba t’uf rodad ma ri bay farad u wan’ Jehovah nge urngin e girdi’ u lan e ulung ko Kristiano.​—Psalm 37:28.

Uw Rogon Reb e Gallabthir ni Goo ir Me Yog e Maruwel Rok

14, 15. (a) Mang fan ni piin matin ni Kristiano ndariy e ani mabgol rorad e ba puluw ni ngar ninged e ayuw ngak Jehovah? (b) Uw rogon e gallabthir ndariy e ani mabgol rorad ni ngar ngongolgad nib puluw ko meybil rorad?

¹⁴ Piin ni ppin ni Kristiano ni yad reb e gallabthir ni dariy e ani mabgol rorad e ku boor e magawon ni ma yib ngorad. Machane, rayog ni ngar ninged e ayuw ku Jehovah ni ngar llowan’naged e pi bitir rorad ni rogon nib puluw ko motochiyel u Bible. Riyul’, ni faanra gur reb e gallabthir ni dariy e ani mabgol rom, ma dabiyog rom ni ngam rin’ urngin e maruwel ko matin nge matam. Yugu aram rogon, ra ayuwegem Jehovah ni ngam rin’ e maruwel rom ni boor ni faan ga ra ning e ayuw ngak u fithik’ e yul’yul’. Ra ngan dag rogon: Ma ngam lemnag ni susun e bay ba dug rom nib tomal ya ke sug ko chugum ma ga fek nga apartment rom ni bay u thal nga lang reb e naun ni boor thal. Gur ga ra athamgil ngam man nga lang ko tawo’ nfaanra bay e elevator nib chuchugur ngom? Ri danga’! Ere ku arrogon, ni dabmu guy rogon ni ngam pithig e magawon nib tomal ni goo gur ni rayog ni ngam ning ku Jehovah ni nge ayuwegem. Tin riyul’ riy, e be piningem ni ngam ning e ayuw ngak. Psalm 68:19, (NW) e be yog ni gaar: “Ngan pining e sorok ngak Jehovah, ni be fek gilbadad ni gubin e rran.” Maku ar rogon ko 1 Peter 5:7 ni ku be piningem ni ngam pag fan urngin e magafan’ rom ngak Jehovah “ya be lemnag rogom.” Ere nap’an ni pi magawon nge magafan’ rom e ke mochuchnagem mu pagfan urngin ngak e Chitamam nu tharmiy, ma nguum rin’ ni aram rogon “ni gubin ngiyal’.”​—1 Thessalonika 5:17; Psalm 18:6; 55:22.

¹⁵ Ni bod ni, faanra gur reb e matin, ma dariy e maruwar riy ni ri ga ra lemnag murung’agen e pi bitir rom u skul ni nge dabi af ngorad e ngongol nib kireb ara ngeb ngorad boch e skeng ko yul’yul’. (1 Korinth 15:33) Lem ni aram rogon e ba puluw. Machane pi n’ey e ku rayog ni ngan yibilay. Tin riyul’ riy, e mang fan ni gur nge pi bitir rom e dabmu yibilayed e pi n’eney u m’on ni nga ranod ko skul, ni sana tomren ni kan weliy murung’agen e thin nu Bible ni fan ko urngin e rran? Meybil ni yib u gum’irchaey, mab tamilang e rayog ni nge bit nga gum’irchaen e pi bitir rom. Tin tha’bi ga’ fan, e ga be dag ni ga baadag ni nge flaabnagem Jehovah nfaanra ngam athamgil u fithik’ e gum’man’ ni ngam tay e Thin rok nga gum’irchaen e pi bitir rom. (Deuteronomy 6:6, 7; Proverbs 22:6) Dabmu pagtalin, ni “ke yiluy Jehovah e changar rok nga daken e piin ni yad mmat’aw, ma ma rungaag e meybil rorad.”​—1 Peter 3:12; Filippi 4:6, 7.

16, 17. (a) Mang e ke yog reb e pagal u murung’agen e t’ufeg ni i dag e chitingin ngak? (b) Uw rogon ma rogon ni yima changar ko fare matin ko tirok Got e ke ayuweg e pi bitir rok?

¹⁶ Mu tay fanam i yan ko tin ni rin’ Olivia, ni reb e matin ni nel’ e bitir rok. Figirngin ni de michan’ e ke digey e tabinaw rok u nap’an ni kefini gargelnag e bin tomur e bitir rorow, machane ke m’agan’ ngay ni nge rin’ e maruwel rok ni nge skulnag e pi bitir rok u kanawoen Got. Darren, ni fak Olivia ni pumoon, ni chiney e ke 31 e duw rok, e ke mang piilal ni Kristiano maku ke mang pioneer, ma ngiyal’ nem e sogonapan 5 e duw rok. Ke gel e magafan’ rok Olivia, ya ke af ngak Darren e m’ar nib gel ni ke magawonnag. Ke yib ngan’ e tin ni buch u nap’an ni kab bitir, ke yoloy Darren ni gaar: “Ke yib ngan’ug ni nap’an ni gu bay u daken e bet rog u hospital ni ri gu be sonnag e Nina rog. Ma par u toobeg ma ma bieg e Bible ngog u gubin ngiyal’. Ngemu’ me yon’ fare tang ko Gil’ilungun ni bay e kenggin ni ‘Gamad be Pining e Magar Ngom, Jehovah.’b Ke mada’ko chiney, ma ireray e tang ko Gil’ilungun ni ri gu baadag.”

¹⁷ Pagan’ nge t’ufeg rok Olivia e ke ayuweg ni nge rin’ e maruwel rok ni ba matin nib nuchugbil ma ke yib angin. (Proverbs 3:5, 6) Kan guy e ngongol rok nib fel’ ko tin ke yarmiy ni nge nameg e pi bitir rok. “Gubin ngiyal’ ni ma pi’ Nina e athamgil nga lanin’mad ni nggu nameged ni nggu manged e piin ma machib ni polo’ e tayim,” ireray e n’en ni yog Darren. “Ma angin ni yib riy, e aningeg ko fa lal i ppin ni walageg nge gag e kug uned ko fare maruwel ni machib nib polo’ e tayim. Yugu aram rogon, ma de ufanthinnag Nina e pi n’eney ngak yugu boch e girdi’. Gu be athamgil ni nggu folwok rok ko pi felngin ney nib fel’.” Riyul’, ni gathi urngin e bitir e ra ilal ni yad be pigpig ku Got ni bod rogon pi fak Olivia. Machane faanra rin’ reb e matin e thin tha’bi fel’ ni rayog rok ni nge fol ko kenggin e motochiyel u Bible, ma nge dugil u laniyan’ ni ra pow’iy Jehovah ma ra ayuweg u fithik’ e t’ufeg.​—Psalm 32:8.

18. Uw rogon ni ngada daged ni baga’ fan ngodad e tin ni ma pi’ Jehovah ngak e ulung ni Kristiano?

¹⁸ Baga’ ni ma ayuwegdad Got u daken e ulung ko Kristiano, ya bay e yaram riy ni ngan duruiy e girdi’ riy ko ggan nib spiritual, nge t’ufeg rok e pi walag, ma bay e girdi’ riy ni “yad e taw’ath ni piin ni pumoon.” (Efesus 4:8, NW) Piin ni piilal nib yul’yul’ e yad ma maruwel nib elmerin ni fan ni ngar gelnaged urngin e girdi’ u lan e ulung, ni ri yad ma ayuweg e “bitir ndariy e gallabthir rorad nge piin ni ppin ni ke yim’ e pumoon rorad ma yad ba gafgow.” (James 1:27) Ere mu par nib chuchugur ko girdi’ rok Got, ma dabmu par ko gin nib palog rorad.​—Proverbs 18:1; Roma 14:7.

Felngin e Fol

19. Mang fan ni nge fol e en leengiy rok figirngin ma gathi be yip’ fan ni kab sobut’ ngak, ma uw rogon ni be dag e thin u Bible ni riyul’ ni aram rogon?

¹⁹ I sunmiy Jehovah fare pin ni nge gamannag fare pumoon. (Genesis 2:18) Ere, rogon ni ma fol fa en leengiy rok figirngin e gathi be yip’ fan nib sobut’ ngak. Tin riyul’ riy, e be dag e tayfan ngak, ya be pag ni nge fanay e taw’ath rok ni boor nge boch e salap rok nib puluw ko tin nib m’agan’ Got ngay. Proverbs guruy ni 31 e be weliy murung’agen e maruwel nib thilthil rok reb i leengiy nib salap u Israel kakrom. Ma ayuweg e piin nib gafgow, ma ki yung boch e grape, miki chuw’iy bangi binaw. Arrogon, “gum’irchaen figirngin . . . e be pagan’ ngak, ma [dariy] ban’en ni ke mul u pa’.”​—Verses 11, 16, 20.

20. (a) Susun uw rogon u wan’ reb e Kristiano ni ppin fapi salap ara taw’ath ni ke pi’ Got ngak? (b) Mang e pi felngin nib fel’ ni dag Esther, ma bochan e re n’ey ma uw rogon ni ke fanay Jehovah Esther?

²⁰ Fare pin ni manang e tin dabiyog rok ma bay madgun Got u wan’ e dabi tolangnag ir ara tagengin ngak figirngin. (Proverbs 16:18) Gathi ri ma lemnag rogon ni nge yog ngak e tin baadag ya ma fanay e pi felngin ni ke pi’ Got ngak ni fan ni nge ayuweg boch e girdi’ ni aram e​—tabinaw rok, nge pi walag ni Kristiano, nge piin buguli yoror rok, ma en tha’bi ga’ fan, e Jehovah. (Galatia 6:10; Titus 2:3-5) Mu lemnag e tin ni rin’ Queen Esther ni bay u Bible. Yugu aram rogon ni ir be’ nib pidorang, ma i par nib manang e tin ni dabiyog rok ma ma fol. (Esther 2:13, 15) Nap’an ni ke un ko mabgol, me dag ni ri ma tayfan figirngin, ni Ahasuerus ni Pilun, mab thil ku Vashti ni fa bin leengin fare pilung kafram. (Esther 1:10-12; 2:16, 17) Maku i fol Esther rok Mordecai u fithik’ e tayfan, ni cousin rok ni ba ilal ngak, ko tin nib puluw​—ni mus nga tomren ni ke mang queen. Machane de war laniyan’! De rus ni nge weliy murung’agen e n’en ni ke rin’ Haman, ni reb e pumoon ni bay gelngin ma dariy e runguy rok me makathnag ni ngan li’ piyu Jew ni urngin. Kari fanay Jehovah Esther ni fan ni nge ayuweg e girdi’ rok.​—Esther 3:8–4:17; 7:1-10; 9:13.

21. Uw rogon ma rayog u reb e Kristiano ni ppin ni ngari tolang puluwon u wan’ Jehovah?

²¹ Ba tamilang, ni kakrom nge chiney, ma piin ni ppin ni bay madgun Got u wan’rad e ur pared ni yad ba yul’yul’ ku Jehovah nge birok e liyor. Ere, piin ni ppin ni bay madgun Got u wan’rad e ba tolang puluwrad u owchen Jehovah. Ere piin ni ppin ni Kristiano, mu pag Jehovah u daken gelngin ni nge piliyegmed i yan ngam manged e “rume’,” ni rib fel’ ni “fan nga urngin e maruwel nib fel’.” (2 Timothy 2:21; Roma 12:2) Be weliy e Thin rok Got, murung’agen e pi tapigpig rok nem nib tolang puluwrad, ni gaar: “Ngan pining e magar ngak ko urngin e pi n’en ni be ngongliy, ya ba’ tapgin ni gubin e girdi’ ni ngar tiyed fan.” (Proverbs 31:31) Yibe athapeg ni ireray e n’en ni ra buch romed ni be’ nge be’.

[Footnotes]

Ka Ga Manang?

• Uw rogon ma boch piin ni Kistiano ni ppin ko fa bin som’mon e chibog e ba tolang puluwrad u owchen Jehovah?

• Uw rogon ma boor e pi walag ni ppin ko ngiyal’ ney e kar fal’eged yad ke ga’ farad u wan’ Got?

• Mang boch e kanawo’ ni ma ayuweg Jehovah fapi matin ndariy e ani mabgol rorad nge boch e walag ndariy figirngirad?

• Uw rogon ni nge dag reb e ppin ni ri ma tayfan fare yaram ni bay be’ ni lolugen?

[Box on page 17]

Boch Ban’en Nib T’uf Ni Ngan Fal’eg I Lamnag

Ga baadag ni ngam yaliy boch ban’en ni ke rin’ e piin ni ppin nib yul’yul’ ni kan weliy u lan e Bible? Faanra aram rogon, ma wenig ngom ngam bieg e thin nu Bible ni beer nga but’. Ga ra fal’eg i lemnag e girdi’ nib thilthil ni kan yoloy murung’agrad nga babyor, mag guy rogon ni ngam nang e pi kenggin e motochiyel ni rayog ni ngarim fol riy ngam fanay ko yafas rom.​—Roma 15:4.

◆ Sarah: Genesis 12:1, 5; 13:18a; 21:9-12; 1 Peter 3:5, 6.

◆ Piin ni Ppin ni Girdi’ nu Israel ni yad ba gol: Exodus 35:5, 22, 25, 26; 36:3-7; Luke 21:1-4.

◆ Deborah: Judges 4:1–5:31.

◆ Ruth: Ruth 1:4, 5, 16, 17; 2:2, 3, 11-13; 4:15.

◆ Be’ ni Ppin nu Shunem: 2 Kings 4:8-37.

◆ Be’ ni Ppin nu Phoenicia: Matthew 15:22-28.

◆ Martha nge Maria: Mark 14:3-9; Luke 10:38-42; John 11:17-29; 12:1-8.

◆ Tabitha: Acts 9:36-41.

◆ Aningeg i Fak Filip ni Ppin: Acts 21:9.

◆ Phoebe: Roma 16:1, 2.

[Picture on page 15]

Ga ma pining e magar ngak e pi walag ni dariy e mabgol rorad ma yad be fol ko motochiyel rok Got u fithik’ e yul’yul’?

[Picture on page 16]

Ri mang e n’en ni nga nog ko meybil u m’on ni nge yan e piin bitir ko skul?