ARTICLE NI NGAN FIL 51
Ra Riyul’ e N’en Ke L’agan’um Ngay
“Re l’agan’ ney e dabi m’ing lanin’dad riy.”—ROM. 5:5.
TANG 142 Ngad Chichiiyed Pa’dad ko Athap Rodad
TIN YIRA WELIYa
1. Mang fan nrayog ni nga dogned ni bay tapgin ni nge ulul Abraham ni nge athapeg ni nge fakay reb e bitir nib pagel?
I MICHEG Jehovah ngak Abraham ni fager rok ni yira tow’athnag urngin e nam nu fayleng u daken owchen. (Gen. 15:5; 22:18) Bochan nrib mich Got u wan’ Abraham, ma aram fan nib pagan’ ngay nra riyul’ e n’en ke micheg Got. Yugu aram rogon, ma nap’an ni ke gaman 100 e duw rok Abraham ma leengin e 90 e duw rok, ma ka dawor ra fakayew reb e bitir nib pagel. (Gen. 21:1-7) Machane be gaar e Bible: “[I] par Abraham ni kab mich Got u wan’ ma be l’agan’ ko tin ni ke yog Got ngak, ma aram me yog ni mang ‘chitamangin boor e nam.’ Nri bod rogon ni be yog e babyor nib thothup.” (Rom. 4:18) Ga manang ni riyul’ e n’en ni i l’agan’ Abraham ngay. I fakay fare tir nib pagel ni ke n’uw nap’an ni i sonnag ni aram Isak. Ere mang fan nib pagan’ Abraham ngay nra rin’ Jehovah e n’en ke micheg?
2. Mang fan nib mich u wan’ Abraham nra riyul’ e n’en ke micheg Jehovah?
2 Bochan nrib chugur e tha’ u thilin Jehovah nge Abraham, ma aram fan nrib mich u wan’ nra riyul’ e “tin ni ke yog Got ngak ni bay rin’.” (Rom. 4:21) Ba fel’ Abraham u wan’ Jehovah me yog ni ir be’ nib mat’aw u daken e michan’ rok. (Jas. 2:23) Be yog e Roma 4:18 ni michan’ rok Abraham e ba peth ko n’en ni i l’agan’ ngay. Ere chiney e ngad weliyed e n’en ni yog apostal Paul u murung’agen e l’agan’ nrogon ni bay ko Roma ko guruy ni 5.
3. Mang e weliy Paul u murung’agen e l’agan’?
3 I weliy Paul fan nrayog ni nge pagan’dad ngay ni l’agan’ rodad e “dabi m’ing lanin’dad riy.” (Rom. 5:5) Ki ayuwegdad ni ngad nanged rogon nrayog ni ngari pagan’dad nra riyul’ e tin ke l’agan’dad ngay. Nap’an ni gad be weliy e n’en ni yog Paul ko Roma 5:1-5, mag lemnag e n’en ke buch rom. Faan ga ra rin’ e re n’ey, ma dabisiy ni ga ra guy ni kab kafram i yib ke mada’ ko chiney ni be gel e pagan’ rom ngay nra riyul’ e tin ke l’agan’um ngay. N’en gad ra weliy e ku ra tamilang riy rogon nrayog ni nge gel boch e l’agan’ rom nga rogon ni bay e chiney. Machane som’on e ngad weliyed murung’agen reb e l’agan’ nib manigil ndabi m’ing lanin’uy riy.
N’EN NIB MANIGIL NI BE L’AGAN’DAD NGAY
4. Mang e kan weliy ko Roma 5:1, 2?
4 Mu beeg e Roma 5:1, 2. I yoloy Paul e pi thin ney ko ulung nu Roma. Ke fil e pi walag u rom murung’agen Jehovah nge Jesus, ma kar maruweliyed e michan’ rorad, ma kar manged boch e Kristiano. Ere ‘mat’awnagrad Got ngak u daken e michan’ rorad,’ me dugliyrad nga gelngin nib thothup. Arrogon, ke yag reb e l’agan’ ngorad nib manigil, ma rayog ni nge pagan’rad ngay ni yira pi’ ngorad.
5. Mang e be l’agan’ e piin kan dugliyrad ngay?
5 Boch nga tomuren me yol Paul ko pi Kristiano ni kan dugliyrad u Efesus ni be weliy murung’agen e l’agan’ ni kan pi’ ngorad. Re l’agan’ nem e ba muun ngay e pi n’en ke yog Got ni “bayi pi’ ngak e tirok e girdi’.” (Efe. 1:18) Ki yog Paul ngak piyu Kolose murung’agen e gin nra yag e tow’ath rorad riy ngorad. I yog ni aram e ‘n’en ni ke l’agan’rad ngay, ni ir e be chaariy Got u tharmiy ni fan ngorad.’ (Kol. 1:4, 5) Ere n’en be l’agan’ e pi Kristiano ni kan dugliyrad ngay e aram e ngan fasegrad, ma ranod nga tharmiy nge yag e yafos ni manemus ngorad u rom, mar uned ngak Kristus ko gagiyeg.—1 Thess. 4:13-17; Rev. 20:6.
Rib fel’ rogon ni weliy Brother F. W. Franz rogon ni be pagan’ e pi Kristiano ni kan dugliyrad ko n’en be l’agan’rad ngay (Mu guy e paragraph 6)
6. Mang e yog reb e walag ni pumoon ni ir bagayad e piin kan dugliy u murung’agen e n’en be l’agan’ ngay?
6 Pi Kristiano ni kan dugliyrad e rib ga’ fan u wan’rad e n’en be l’agan’rad ngay. Bay bagayad e pi cha’ney ni ka nog Brother Frederick Franz ngak ni weliy rogon laniyan’ ko re n’ey ni ke l’agan’ ngay ni gaar: “Ba mudugil nra riyul’ e n’en ke l’agan’mad ngay, ma gamad gubin i girdien fare 144,000 nra yag ngomad e n’en ke micheg Got ngomad. Tow’ath romad e kab pag feni manigil ndabi chuchugur ni nge taw e lem romad ngay.” Tomuren ni pigpig Brother Franz ngak Got u fithik’ e yul’yul’ u lan boor e duw, me yog fapi thin ni baaray ko duw ni 1991 ni gaar: “Ri kab ga’ fan u [wan’mad] e n’en be l’agan’mad ngay. . . . Ra be n’uw nap’an ni gamad be sonnag, ma aram e ri be gel feni ga’ fan u wan’mad. Ba m’agan’mad ngay ni nggu sonnaged ni mus ni faanra nggu songad u lan bokum milyon e duw. Dariy ba ngiyal’ ni ke ga’ fan u wan’ug e n’en be l’agan’mad ngay ni bod feni ga’ fan u wan’ug e chiney.”
7-8. Mang e be l’agan’ yooren i gadad ngay? (Roma 8:20, 21)
7 Yooren e piin yad be liyor ngak Jehovah e ngiyal’ ney e ba thil e n’en ke l’agan’rad ngay. L’agan’ rorad e taareb rogon ko n’en ni i l’agan’ Abraham ngay ni aram e yafos ni manemus u fayleng u tan Gil’ilungun Got. (Heb. 11:8-10, 13) I yoloy Paul murung’agen e tow’ath nra yag ngak e piin ni ireray e n’en be l’agan’rad ngay. (Mu beeg e Roma 8:20, 21.) Nap’an nim fil e n’en be micheg e Bible nra buch boch nga m’on, ma mang e ri ga baadag riy? Gur, ri ga baadag ni kam nang nra yan i taw nga ba ngiyal’ ma kam flont ndab kum denen? Fa gur, ri ga baadag ni kam nang ni yira faseg e piin nib t’uf rom ni kar m’ad mar pared u paradis u fayleng? Bochan e re n’ey ma boor ban’en nib manigil ni ga be sonnag “u fithik’ e l’agan’.”
8 Demtrug ko gad be athapeg e yafos ni manemus u tharmiy ara fayleng, ma bay rogon ni ngad felfelan’gad ni bochan e n’en nib manigil ni ke l’agan’dad ngay. Ma re l’agan’ nem ni bay rodad e rayog ni nga i gel i yan. N’en ni yoloy Paul ni migid e be weliy rogon nrayog ni nge buch e re n’ey. Ere ngad weliyed e n’en ni yoloy u murung’agen e n’en ke l’agan’dad ngay. Thin ni yog e ra ayuwegdad ni ngari pagan’dad nra riyul’ e pi n’em.
ROGON NI MA GEL E L’AGAN’
Urngin e Kristiano ni yad manang ni yad ra mada’nag e gafgow (Mu guy e paragraph 9-10)
9-10. Mang e manang e piin Kristiano nra buch rorad ni bochan e n’en ni buch rok Paul? (Roma 5:3) (Kum guy e sasing.)
9 Mu beeg e Roma 5:3. Mu tay fanam i yan riy ni gafgow ni gad ma yan u fithik’ e rayog ni nge gelnag e l’agan’ rodad. Sana gad ra gin ko re n’ey. Machane bin riyul’ riy e gubin i gachalpen Kristus ni yad manang ni yira gafgownagrad. Am lemnag e n’en ni buch rok Paul. I gaar ngak piyu Thessalonika: “Nap’an ni ug moyed romed, ni dawori taw ngay ma gogned ngomed u m’on riy ni bayi gafgownagdad e girdi’; . . . nri erera’ e n’en ni kan rin’ ngodad.” (1 Thess. 3:4) Ki yol ngak piyu Korinth ni gaar: “Gamad ba adag ni nggu puged u ran ngomed, pi walagmad ni girdien Kristus, e gafgow ni yib ngomad . . . nda kug fineyed ni ka gamad ra fos.”—2 Kor. 1:8; 11:23-27.
10 Piin Kristiano e ngiyal’ ney e ku yad manang ni yad ra mada’nag e gafgow. (2 Tim. 3:12) Me gur e uw rogom? Yibe gafgownagem ni bochan e ke mich Jesus u wan’um ma ga be lek, fa? Rayog ni ka i moningnagem e pi fager rom nge girdi’ rom. Ma sana rayog ni kub kireb e ngongol ni ka ur rin’ed ngom. Ga be mada’nag e magawon u tabon e maruwel ni bochan e kam dugliy ni ngam yul’yul’ u gubin ban’en, fa? (Titus. 2:10) Be togopuluw e am ngom ni bochan e ga be weliy ko girdi’ murung’agen e n’en ke l’agan’um ngay, fa? Demtrug e re miti gafgow nra yib ngodad, ma ke yog Paul nsusun e ngad felfelan’gad. Mang fan?
11. Mang fan nib t’uf ni ngad dugliyed u wan’dad ni ngad k’adedan’dad u fithik’ urngin mit e skeng nrayog ni nge yib ngodad?
11 Rayog ni ngad felfelan’gad u nap’an ni yibe gafgownagdad ni bochan angin nra yib ngodad. Be yog e Roma 5:3 ni “tin ni ma yib ngodad ni gadad ma gafgow riy . . . e ma yognag e k’adan’ ngodad.” Gubin e Kristiano ni yira gafgownagrad, ere yad gubin nthingar ra k’adedan’rad. Ba t’uf ni ngad dugliyed u wan’dad ni ngad k’adedan’dad u fithik’ urngin mit e skeng nrayog ni nge yib ngodad. Faan gad ra rin’ e re n’ey, ma aram e rayog ni nge yag ngodad e n’en be l’agan’dad ngay. Dubdad ni ngad boded e piin ni i lemnagrad Jesus u nap’an ni be weliy murung’agen e awoch ni wer nga daken boch thal i but’ ni bay u daken e war. Nap’an nrung’aged fare thin me m’agan’rad ngay ni kar felfelan’gad, machane “faani yib e gafgow fa togopluw” ngorad ma aram mar paged yad. (Matt. 13:5, 6, 20, 21) Riyul’ ndariy bagadad ni ma felfelan’ ko togopuluw ara skeng ni ma yib ngak, machane faanra da k’adedan’dad u fithik’ ma ra yib angin ngodad ndariy n’umngin nap’an. Ni uw rogon?
12. Mang angin ni ma yib ngodad ni faanra da k’adedan’dad u fithik’ e skeng ni ma yib ngodad?
12 James nreb i gachalpen Jesus e tamilangnag angin nra yib ngodad ni faanra da k’adedan’dad u fithik’ e skeng ni ma yib ngodad. I yoloy ni gaar: “Ngam guyed rogon ngam k’adedan’med nge mada’ ko tomur ndab mmulgad [“Mu paged e k’adan’ ni gimed be tay ni nge maruwel u fithik’med nge yan i mus nga rogon,” NW] nge yog ni mmarod mu pired ni kam yal’uwgad, ni aram e ke yan i mus nga rogomed ndakuriy ban’en nda mu gamangad riy.” (Jas. 1:2-4) Ere yog James ni k’adan’ e bay e maruwel nib milfan ngak ara ban’en ni nge lebguy. Rayog ni nge ayuwegem ni nge gel boch e gum’an’ ni ngaum tay, miki gel e michan’ rom, mu um taga’ ngak Got. Machane ku bay reb i angin e k’adan’ ni gad ma tay.
13-14. Mang angin e k’adan’ ni gad ma tay, ma mang rogon ko l’agan’ ni bay rodad? (Roma 5:4)
13 Mu beeg e Roma 5:4. I yog Paul ni k’adan’ e “ma fal’egdad u wan’ Got.” Ere ra um k’adan’um, ma aram e ga ra fel’ u wan’ Jehovah. Machane re n’ey e der yip’ fan nib felfelan’ Jehovah ni ga be mada’nag e skeng ara magawon. Ya ba felfelan’ ni bochan e ga be athamgil u fithik’ e yul’yul’. Rib gel e athamgil ni ma yib nga lanin’dad ni kad nanged nnap’an ni gad ra k’adedan’dad, ma aram e gad be felfelan’nag Jehovah.—Ps. 5:12.
14 Dab mu pagtalin ni Abraham e k’adan’ u fithik’ e skeng ni yib ngak me yag ni nge fel’ u wan’ Got. I tay Jehovah ni ir reb e fager rok me matheeg ngak ni ir be’ nib mat’aw. (Gen. 15:6; Rom. 4:13, 22) Ku arrogodad ni gathi gad ba fel’ u wan’ Jehovah ni bochan urngin e maruwel ni gad be rin’ ni fan ko pigpig rodad ngak ara re miti maruwel ni gad be rin’ ni fan ngak. Ya gad ba fel’ u wan’ ni bochan e gad be athamgil u fithik’ e yul’yul’. Ma demtrug yangardad, ara rarogodad, ara tin rayog rodad, ma gad gubin nrayog ni ngad k’adedan’dad. Ga be athamgil ni ngam par ni gab yul’yul’ u fithik’ reb e skeng ni ga be mada’nag e chiney, fa? Faanra arrogon, ma dab mu pagtalin ni ga be felfelan’nag Jehovah. Faanra gad manang ni gad ba fel’ u wan’ Got mab ga’ angin nrayog ni nge yib ngodad, ya rayog ni nge gel e l’agan’ rodad.
RA GEL E L’AGAN’ NI GA BE TAY
15. Mang e ki ulul Paul ni nge weliy murung’agen, ma mang fan nrayog ni nge balyangan’ boch e girdi’ ko re n’ey?
15 I weliy Paul nrayog ni ngad fel’gad u wan’ Jehovah ni faan gad ra athamgil ngad pared ni gad ba yul’yul’ u fithik’ e pi skeng ni be yib ngodad. Mu tay fanam i yan u rogon ni ulul Paul ko n’en be weliy ni gaar: “Fel’ u wan’ ni gadad ma tay e ma yognag e l’agan’ ngodad. Re l’agan’ ney e dabi m’ing lanin’dad riy.” (Rom. 5:4, 5) Rayog ni nge balyangan’ boch e girdi’ ko re n’ey. Mang fan? Ya u m’on ni nge yog Paul e pi thin ney me yog ko Roma 5:2 ni pi Kristiano nem u Roma e bay ban’en ni ke l’agan’rad ngay ni aram e ‘ke l’agan’rad ko flaab rok Got.’ Ere rayog ni nge fith be’ ni gaar, ‘Faanra bay ban’en ni ke l’agan’ e pi Kristiano nem ngay, me ere mang fan ni weliy Paul murung’agen e l’agan’ boch nga tungun e n’en be weliy murung’agen?’
N’en ni l’agan’um ngay aram ko som’on e ke yag ni ngari ga’ fan miki riyul’ u wan’um (Mu guy e paragraph 16-17)
16. Uw rogon ni ma gel i yan e l’agan’ ni ma tay be’? (Kum guy e sasing.)
16 Rayog ni ngad nanged fan e n’en ni yog Paul ni faan gad ra lemnag ni l’agan’ e ban’en ni ma gel i yan. Baaray rogon nrayog ni ngan susunnag: Ka be yib ngan’um e yay nth’abi som’on nim rung’ag murung’agen e n’en nib manigil ni be l’agan’dad ngay ni bay ko Thin rok Got, fa? Rayog nim lemnag e ngiyal’ nem nre n’ey ni yima weliy ni aram e ngan par ni manemus u paradis u fayleng e ban’en ni yugu yibe athapeg ndabi buch. Machane nap’an ni yoor ban’en nim nang u murung’agen Jehovah nge n’en be micheg e Bible, ma aram mi ri mich u wan’um nra riyul’ e re n’ey ni be l’agan’uy ngay.
17. Uw rogon ni ma ulul ni nge gel i yan e l’agan’ ni bay rom u tomuren ni kam ognagem kam un ko taufe?
17 Mus nga tomuren nim ognagem ngam un ko taufe, ma ka be gel i yan e l’agan’ ni bay rom u nap’an ni ka ga be fil boch ban’en ma ga be ilal i yan ko tirok Got ban’en. (Heb. 5:13–6:1) Dabisiy ni ke buch rom e n’en bay ko Roma 5:2-4. Boor e gafgow ni kam man u fithik’, machane kam athamgiliy ni gubin ma ke yag ni ngam fel’ u wan’ Got. Bochan ni kam nang ni gab fel’ u wan’ Got, ma aram e ke yib tapgin ni ngam athapeg ni nge yag ngom e tin ke micheg. Ke gel boch e l’agan’ rom nga rogon ni immoy ko som’on, ma kari riyul’ ma kari ga’ fan u wan’um. Ma l’agan’ ni bay rom e be gagiyegnag gubin ban’en ni ga ma rin’ u lan e yafos rom, ma be thilyeg rogon e ngongol rom ko girdi’ u lan e tabinaw rom, nge rogon ni ga ma dugliy boch ban’en, nge rogon ni ga ma maruwel ko tayim rom.
18. Mang e ke micheg Jehovah?
18 Ku bay ban’en nrib ga’ fan u murung’agen e l’agan’ ni ma yag ngom u tomuren ni kam fel’ u wan’ Got ni ki weliy e re apostal ney murung’agen. Ke micheg ngom nra riyul’ e n’en be l’agan’um ngay. Mang fan nrayog ni ngari pagan’um ko re n’ey? Ki uneg Paul e n’en ke micheg Got ngak e piin Kristiano ko fapi thin ni yog ni gaar: “Re l’agan’ ney e dabi m’ing lanin’dad riy, yi Got e ke puog e t’ufeg rok nga fithik’ i lanin’dad u daken fare Kan ni Thothup, ni ir e tow’ath rok Got ngodad.” (Rom. 5:5) Ere bay tapgin ni nge mich u wan’um nra riyul’ e n’en be l’agan’um ngay.
19. Mang e rayog ni nge pagan’um ngay ni bay rogon ko n’en ke l’agan’um ngay?
19 Mu lemnag e n’en ni micheg Jehovah ngak Abraham nge rogon ni fel’ u wan’ mi i tay ni ir reb e fager rok. I riyul’ e n’en ni i l’agan’ Abraham ngay. Be gaar e Bible: “Me par Abraham nib gum’an’, ma aram fan ni yib ngak e tin ni yog Got ngak ni bay pi’ ngak.” (Heb. 6:15; 11:9, 18; Rom. 4:20-22) Re l’agan’ ney ni immoy rok e de m’ing laniyan’ riy. Ere ku rayog ni nge pagan’um ngay ni faan ga ra par ni gab yul’yul’ ma ra yag ngom e n’en ke l’agan’um ngay. Ra riyul’ e n’en be l’agan’um ngay, ma ra yibnag e felfelan’ ngom, ma dabi m’ing lanin’um riy! (Rom. 12:12) I yoloy Paul ni gaar: “I Got ni ir e ma pi’ e l’agan’ e nge suguymed ko felfelan’ nge gapas u daken e michan’ romed ngak, nge yog ni i ilal e l’agan’ romed ngak u gelngin fare Kan ni Thothup.”—Rom. 15:13.
TANG 139 Rogon e Par Rom u Lan e Bin nib Beech e Fayleng
a Gad ra weliy ko re article ney e n’en be l’agan’dad ngay boch nga m’on nge fan nrayog ni nge pagan’dad nra riyul’. Ra ayuwegdad e Roma ko guruy ni 5 ni ngad guyed rogon ni ke thil e l’agan’ ni bay rodad e chiney nga rogon ni immoy ko som’on nda filed e tin riyul’.