Guruy ni 14

Ngii Par e Ulung Nib Gapas Mab Klin

GUBIN e duw bokum i biyu’ e girdi’ e ma un ko bin machalbog e liyor u naun rok Jehovah ma aram e be lebug e thin ko profet. (Mik. 4:1, 2) Ri gad ba falfalan’ ni ngad pininged yad ngar bad ko “ulung rok Got”! (Acts 20:28) Yad ma tay fan e pigpig ku Jehovah u taabang mar falfalan’gad ko paradis rodad nib spiritual. Re ulung ney e be par nib klin ko tirok Got ban’en mab gapas ya kan ni thothup rok Jehovah e be ayuweg maku gad ma fol ko fonow nib gonop ni bay ko Bible ni Thin Rok.​—Ps. 119:105; Zek. 4:6.

Bochan ni gad ma fol ko thin ko Bible ma bin nib biech i gadad e ka don’ed nga dakendad. (Kol. 3:10) Gad ma athamgil ni ngad pared ni gad be fol ko pi motochiyel rok Jehovah nib mat’aw. Ere dabi ga’ fan u wan’dad e magawon u thildad yugu boch e girdi’. Lem rodad e ba puluw ko lem rok Jehovah me ere gad ma gel ko lem ko fayleng ni ke yoor raba’ ma gad ma maruwel u taabang u fithik’ e t’ufeg e pi walagdad u ga’ngin e fayleng.​—Acts 10:34, 35.

Machane yu ngiyal’ ma yib e magawon ni be kirebnag e gapas nge taab lanin’uy ko ulung. Mang fan? Ba ga’ ni bochan e dan fol ko fonow ko Bible. Ma thingar da athamgilgad ya gathi gad ba flont. Dariy taabe’ ni dariy e denen rok. (1 John 1:10) Sana de nang be’ ni ke rin’ ban’en nrayog ni nge yib e tin nde klin ko ngongol ara spiritual nga lan e ulung. Sana dad lemgad fa dad ayuwgad ko mang e ka dogned ku be’ ma kan k’aring e kireban’ ku be’ fa kan k’aring e kireban’ ngodad. (Rom. 3:23) Nap’an nra sum e magawon mang e ngad rin’ed ngad pithiged e magawon?

Ngan pining e magar ku Jehovah ya ke lemnag urngin e pi n’ey. Thin Rok e be pi’ e fonow ko mang e rayog ni ngan rin’ u nap’an ni sum e magawon ni bochan e dad flontgad fa kan fek i yib e ngongol nib kireb ko ulung. Pi tachugol saf e rayog ni ngar pied e ayuw. Gad ra fol ko fonow ni yad ra pi’ u daken e Bible ma rayog ni nge fel’ thildad urngin e girdi’ ko ulung me fel’ thildad Jehovah. Faanra ba t’uf ni ngan gechignagdad ara ngan pi’ e fonow ngodad ya kad rin’ed ban’en, ma rayog ni nge mich u wan’dad ni aram e be dag ni gad ba t’uf rok e Chitamangidad nu tharmiy.​—Prov. 3:11, 12; Heb. 12:6.

NGAN PITHIG E MAGAWON NI DE GA’ FAN

Yu ngiyal’ ma ma sum e magawon u thilin e girdi’ ko ulung ni gathi ri ba ga’ fan. Susun ni ngan pithig e pi magawon ney nib pay u fithik’ e t’ufeg. (Efe. 4:26; Fil. 2:2-4; Kol. 3:12-14) Dabi siy ni ga ra pirieg ni rayog ni ngam pithig e magawon u thilmew be’ ko ulung ni faanra ga ra fol ko pi thin ni yog Peter ni “ngari bigimed me t’uf rok bigimed, ya rogon nib t’uf be’ rok be’ e ra upunguy boor e denen.” (1 Pet. 4:8) Pi magawon ney ni de ga’ fan e sum ni bochan e de flont e girdi’. Gad gubin ni ba ga’ ni gadad ma oloboch. (Jas. 3:2) Faan gad ra nang e re n’ey ma gad fol ko fare Golden Rule ara Motochiyel nib Fel’, ni gad rin’ ngak e girdi’ e tin ni gad ba adag ni ngar rin’ed ngodad, ma ba ga’ ni rayog ni ngad pithiged e pi magawon ni de ga’ fan ngad n’aged fan ma ngad paged talin.​—Matt. 7:12.

Machane faanra ke kireb thildad be’ u lan e ulung ma gad be lemnag nib ga’ fan, ma bay e gonop riy ni ngan pithig e magawon nib pay ya rogon thilmew Jehovah e ba l’ag ngay. I pi’ Jesus e fonow ko pi gachalpen ni gaar: “Ere faanra mman ni ngam pi’ e n’en ni ngam pi’ ngak Got u altar me yib ngan’um ni bay ban’en nib togopluw u wan’ walagem ngom, ma ga pag e n’en ni ngam pi’ ngak Got u mit e altar ma ga yan ni ka chingiyal’ nem ngam fal’eg thilmew walagem; ma aram e fin mu sul ngam pi’ e n’en ni ngam pi’ ngak Got.” (Matt. 5:23, 24) Sana de papuluw e thin u thilin l’agruw ni’. Faanra er rogon ma susun ni ngan pithig e magawon ni fan ni dabi kirebnag e taab lanin’uy ko Kristiano ma ngan par nib puf e thin u thildad. Faanra fel’ e thin u thilin urngin e girdi’ ko ulung ma rayog ni nge siy boch e magawon ma ngan pithig e magawon ni sum ni bochan e dan flont.

NGAN PI’ E FONOW KO BIBLE NIB T’UF

Yu ngiyal’ ma ma turguy e pi piilal nib t’uf ni ngan pi’ e fonow ku be’ ngan yal’uweg e lem rok. De mom ni ngan rin’ e re n’ey. I yol Paul ko pi Kristiano nu Galatia ni gaar: “Pi walageg ni girdien Kristus, faanra rin’ be’ ban’en nib kireb, ma gimed e piin ni fare kan ni thothup e be gagiyegnagmed e ngam guyed rogon faanem nge sul nga rogon nge par ni ke mat’aw biyay; machane thingar mu rin’ed u fithik’ e sumunguy.”​—Gal. 6:1.

Pi piilal e ma ayuweg e ulung u fithik’ e t’ufeg ere rayog ni nge siy i yib e riya’ ngodad ma dabi ubchiya’ e pi magawon. Pi tachugol saf ko ulung e susun ni ngar athamgilgad ni ngar ayuweged e ulung nrogon ni yog Jehovah u daken Isaiah ni gaar: “Ra bagayad ma bayi par ni bod ba manaf ni ngan naf ngay ko nifeng nge yoko’. Yad ra bod e yu pa’ i lul’ ni bay u daken bangi ted nder tugul ban’en riy, ma yad bod e tagalul’ u ba war ni ba ga’ ni bay u daken bangi ted nder tugul ban’en riy.”​—Isa. 32:2.

NGAN PITHIG E PI MAGAWON NIB UBCHIYA’

Susun ni ngad n’aged fan u wan’dad e kireb ni rin’ e girdi’ ngodad machane gathi dariy fan ni be rin’ e girdi’ e tin nib kireb ara fel’ u wan’dad. Gathi urngin e kireb ni rin’ e girdi’ ni bochan e de flont ma gathi fel’ ko pi walag nge ulung ni ngar n’aged fan e tin nib kireb nib gel e kireb riy ni rin’ be’. (Lev. 19:17; Ps. 141:5) Fare Motochiyel ko piyu Israel e tamilangnag ni ba thilthil rogon fene gel e kireb ko reb e denen nge oloboch. Ku aram rogon ko pi Kristiano.​—1 John 5:16, 17.

I weliy Jesus rogon ni ngan pithig e pi magawon ko kireb nib ubchiya’ ni bod e sasalap ara be’ ni tagathibthibnag reb e Kristiano. Mu tiyan’um ko n’en ni yog ni ngan rin’: “Faanra ngongliy be’ ni walagem e denen nib togopuluw ngom, ma [1] ga yan mu guy nga mog ngak e kireb ni ke rin’ nge nang. Machane mman ni goo gur, ngam nonow ni goo gimew. Ma faanra fol ko tin ni ga be yog, ma aram e kam sulweg walagem. Ma faanra dabi fol rom ma [2] ga fek taabe’ fa l’agruw ni’ ni ngar unew ngom, ya nge urngin e tin ni ka mog ni ke rin’ nib togopuluw ngom ma nge yog ni micheg l’agruw fa dalip ni’. Ma faanra dabi fol rorad, [3] me ere mog fapi thin ni urngin ngak girdien e galesiya. Ma faanra dabi fol rok girdien e galesiya ma ga tay ni gowa be’ u yugu reb e nam fa reb e tamukun tax.”​—Matt. 18:15-17.

Nge mu’ me weliy Jesus e fanathin u Matthew 18:23-35 ma aram e ke dag ni pi denen ni bay ko Matthew 18:15-17 e ba l’ag ko salpiy ara binaw​—ni dan pi’ puluwon ban’en fa kan sasalap. Fa denen ni kan rin’ e ra kirebnag thin be’ ya kan gathibthibnag. Faanra er rogon ma faanra fa en ni ke denen e manang ni ke rin’ e kireb ma ba adag ni nge yal’uweg fare magawon ma be wenig ni ngan n’ag fan ma rayog ni ngan pithig fare magawon ya fa en ni kan rin’ e kireb ngak e ra n’ag fan.​—Matt. 5:25, 26.

Faanra bay e mich riy ni ke rin’ be’ ko ulung ban’en nib gel e kireb riy ngom, ma dab mu gur ni nga mog ko pi piilal ara yugu boch e girdi’ ni ngar rin’ed ban’en ni fan ngom. Rogon ni yog Jesus ma som’on mu non ngak fa en ni ke kireb thilmew. Ngam guy rogon ni ngam pithig fare magawon u thilmew ni goo gimew. Faanra de kalngan’ facha’ ma ngam pag nge yan boch e ngiyal’ fin mu rin’ ban’en. Dab mu pag talin ni de yog Jesus ni ‘ke mus ni taab yay ni ngam nonow, nga mog ngak e kireb ni ke rin’ nge nang.’ Ere faanra dabiyog facha’ ni ke rin’ e kireb me wenig ngom ngam n’ag fan, mab fel’ ni ngam lemnag ni ngam nonow biyay. Faanra rayog ni ngan pithig fare magawon ni aram rogon ma fa en ni ke denen e ra felan’ ni da mu weliy ngak e girdi’ u murung’agen e n’en ni ke rin’ me kireb thin u lan e ulung. Ma aram e kam taw ko n’en ni kam nameg ni ‘kam sulweg walagem.’

Faanra manang fa en ni ke rin’ e kireb ni ir e kireb rok, ma be wenig ni ngan n’ag fan e kireb rok, ma ra yal’uweg fare magawon, ma aram e de t’uf ni ngan rin’ ban’en. Re n’ey e be dag ni yugu aram rogon ni kan rin’ ban’en nib kireb machane pi n’en ni be weliy u murung’agen e aram e pi magawon nrayog ni ngan pithig u thilin e girdi’ ni goo yow. Ma gathi ba muun ngay e pi kireb ni ngongol ndarngal, nge ngongol ni puwlag, nge par ko pumoon nge pumoon ara ppin nge ppin, nge blasphemy ara ma yog e thin nib kireb, nge piin ni kar digiyed e tin riyul’, nge liyor ko liyos nge boch ban’en. (1 Kor. 6:9, 10; Gal. 5:19-21) Pi denen ney e gathi ke mus ni nge n’ag be’ fan. Ya ba l’ag ko ulung nge rogon ni be par nib klin ko tirok Got ban’en nge ngongol, ere susun ni nga nog ko pi piilal ngar puruy’gad.​—1 Kor. 5:6; Jas. 5:14, 15.

Faanra dabiyog ni ngam pithigew fare magawon ni ‘goo gimew’ ma ngam rin’ ni bod ni yog Jesus​—ngam fek reb ara l’agruw ni’ ni ngam nonod walagem biyay. Susun ni be nameg e piin nra un ngom ni ngan sulweg walagmed. Mab fel’ ni faanra rayog ni ngar piew e mich ko n’en ni kan ri’ machane faanra dariy e mich ma rayog ni nge un yugu boch e walag ngom. Sana bay e experience rorow ko re magawon nem ma rayog ni ngar turguyew ni faanra riyul’ ni kan rin’ ban’en nib kireb. Pi piilal ni kan mel’eg ni yow e mich e gathi yow owchen fare ulung ya pi piilal ko ulung e dar dugliyew yow ngar ayuwegew e re magwon nem.

Faanra mich u wan’um ni ke denen walagem nib togopuluw ngom ma rayog ni ngam micheg ma boor yay ni kam guy rogon ni ngam pithigew fare magawon ma de yog​—u nap’an ni kam nonow ni goo gimew ara kam marod reb ara l’agruw ni’—​ma dabiyog ni ngam pag talin ma aram e susun ni nga mog ko pi piilal ko ulung. Dab ni pag talin ni yad be nameg ni ngii par e ulung nib gapas mab klin. Nap’an ni kam non ko pi piilal ma aram e kam rin’ urngin ban’en nrayog rom. Ngam pag ngar pithiged fare magawon ma nge pagan’um ku Jehovah ni ran yal’uweg. Dab mu pag e ngongol ku yugu be’ nge n’igin ngam tal ko machib fa da ku mu falfalan’ ko pigpig ku Jehovah.​—Ps. 119:165.

Faanra ke fl’eg i yaliy e pi tachugol saf ko ulung fare magawon ma ba tamilang ni riyul’ ni ke denen fare walag nib togopuluw ngom ma de kalngan’ ma de guy rogon ni nge yal’uweg fare magawon ma sana ba t’uf ko pi piilal ni ngar turguyed ni ngan tharbog facha’ ko ulung. Aram rogon ni yad ra ayuweg fare ulung nge par nib klin.​—Matt. 18:17.

NGAM TED FANMED I YAN ROK E PIIN NDARIR FOLGAD

Bin l’agruw e babyor ko piyu Thessalonika me ginang Paul ni bay e piin ni darir folgad ko fonow ma faanra yibe yog nib fel’ e ngongol rorad u lan e ulung ma yad ra suwey laniyan’ e girdi’ ko tin nib kireb. I yog Paul ko pi Kristiano nu Thessalonika ni ngar pared “u urel rok urngin e piin ni walagey ni girdien Kristus ni darir folgad ko fonow ni kar pied ngorad.” (2 Thess. 3:6) Miki tamilangnag e re thin nem ko pi thin ney ni gaar: “Sana ba’ be’ u wur ni bay dabi fol ko thin ni kug pied ke yib ngomed u lan e gi babyor ney. Faanra ba’ mi gimed ta’ fanmed i yan rok ngam pired rok u urel, nge mang ir e tamra’. Machane dab mu ted ni be’ ni toogor romed; ya ngam nonod ngak nge pag e tin ni be rin’, nrogon ni yira non ngak be’ ni walagey ni girdien Kristus.”​—2 Thess. 3:14, 15.

Yu ngiyal’ ma de rin’ be’ e denen nib gel e kireb riy ma dan tharbog ko ulung machane be dag ni dariy fan u wan’ e yaram nib Theocratic. Re n’ey e ba muun ngay e piin nib malmal ndarir uned nga reb e maruwel ara piin ni yugu ma nonnon ma yad be yog e thin ma dariy rogon rorad’. (2 Thess. 3:11) Ma ba muun ngay be’ ni be guy rogon ni nge sasalapiy e girdi’ ni nge yog e salpiy ngak fa be un ko mit e fafel nde yalen. Fare ngongol nde puluw ni kan rin’ e gathi ban’en nrayog ni ngan yal’uweg u daken e fonow ko Bible ni ngan pi’ ara ngan dag e t’ufeg; ya aram ban’en nib gel e kireb riy ma rayog ni nge yog e girdi’ ni ulung e ba kireb ma rayog ni nge un e pi Kristiano ngay.

Tomren ni kan pi’ e fonow ngak be’ ni boor yay ma dabun ni nge fol ko motochiyel ko Bible, ma pi piilal e ra turguy ni ngan pi’ e welthin ko ulung u murung’agen fare ngongol nib kireb ni kan rin’. Pi piilal e ra turguy u fithik’ e gonop ko uw fene gel e kireb riy ma ba puluw ni ngan pi’ e welthin u murung’agen. Dab nog ko welthin fithingan fa en ni ke rin’ e kireb. Ma girdi’ e ra tiyan’ ko mini’ ni yibe weliy u murung’agen ma dab ra chaggad ngak.

Girdi’ ko ulung e ra par nib mudugil mab yul’yul’ ma sana re n’ey e ra k’aring fa en ni ke denen ni nge tamra’ me kalngan’. Nap’an ni ba tamilang ni ke tal facha’ ko ngongol nib kireb ma dab ki par ni dab ni chag ngak.

ROGON NI NGAN PITHIG E MAGAWON KO NGONGOL NIB GEL E KIREB RIY

Boch e walag e ra fol ko pi thin ni bay ko Matthew 18:15, 16 nge mu’ ma yad ra yog ko pi piilal ni dan pithig e magawon ko ngongol nib gel e kireb ni kan rin’. (Matt. 18:17) Ma boch e girdi’ e ra yog ko pi piilal e denen rorad fa yad ra yog e n’en ni yad manang u murung’agen e denen ko yugu be’. (Lev. 5:1; Jas. 5:16) Demtrug ko uw rogon ni ke nang e pi piilal u murung’agen e ngongol nib kireb ni rin’ reb e girdi’ ko ulung ni ke taufe ma l’agruw e piilal e ra guy rogon ngar nangew ko mang e buch. Faanra kan turguy nib riyul’ fare thin u murung’agen ma bay e mich riy ni kan denen ma pi piilal e ra dugliy ba ulung ni judicial committee ni dalip e piilal ma yad ra pithig fare magawon. Ngan guy page 157-8 u murung’agen be’ ni ke rin’ ban’en nib kireb ma gathi ir be’ ni ke taufe.

Pi piilal e ma ayuweg e yu ran’ i saf ndabi yib ngorad ban’en nra kirebnagrad ko tirok Got ban’en, maku yad ma athamgil ni ngar fanayed e Thin Rok Got ni ngar pied e fonow ko piin ni kar olobochgad mar ayuweged yad ngar sulod nga rogon. (Jude 21-23) Ba puluw e re n’ey ko n’en ni yog apostal Paul ku Timothy ni gaar: “Ri gu be ta’ chilen ngom u p’eowchen Got nge Kristus Jesus ni ir e bayi pufthinnag urngin e girdi’, ni piin ni ka yad ba fos nge piin ni kar m’ad, . . .ni ngam fal owchen e girdi’ ko kireb ni yad be rin’, ma ga pi’ e athamgil nga lanin’rad, mu um fil e thin rok Got ngorad u fithik’ e gum’an’.” (2 Tim. 4:1, 2) Boor e tayim nge athamgil ni ngan rin’ e re n’ey ma aram bang ko maruwel nib gel ni be rin’ e piilal ko ulung ma girdi’ ko ulung e ma pining e magar ngorad ma yad ma tay farad.​—1 Tim. 5:17.

Faanra turguy e pi piilal ni kan denen ma yad ra nameg ni ngar sulweged facha’ nga rogon ni faanra ke kalngan’ ma be dag e re n’em ya be “ngongliy e pi n’en ni ir e ra m’ug riy ni ke pi’ keru’ ko denen.” (Acts 26:20) Faanra ke kalngan’ ma rayog ni ngar ayuweged ma yad ra pi’ e fonow ngak ni goo ir fa ngak urngin e piin ni manang u murung’agen fare n’en ni kan rin’ ya aram rogon ni ngan gechignag facha’ maku ra k’aring e girdi’ ndab ra rin’ed. (2 Sam. 12:13; 1 Tim. 5:20) Urngin e ngiyal’ ni ngan pi’ e judicial reproof ma ngan tel boch e tow’ath rok facha’. Ya ngan ayuweg ni nge ‘yan u daken e kanawo’ nib k’iy.’ (Heb. 12:13) Munmun ma ran sulweg e tow’ath ngak nib puluw ko ngongol rok ni be dag ni ke gol ko tirok Got ban’en.

NGAN ANNOUNCENAG E REPROOF

Faanra turguy fare judicial committee ni ke kalngan’ be’ machane n’en ni ke rin’ e ba tamilang ko ulung fa lan e binaw fa faanra turguy e piilal ni nga nog ko ulung ma ngan announcenag u nap’an fare Service Meeting. Susun ni nga nog: “Kan pi’ e fonow ngak [fithingan facha’].” Fare presiding overseer e susun ni nge approvenag e re announcement ney.

FAANRA KAN TURGUY NI NGAN THARBOG BE’ KO ULUNG

Boch e ngiyal’ ma fa en ni ke denen e ra gelan’ ma dabi tal ko ngongol nib kireb ma dabi fol ko fonow. Sana gathi be dag ko ngongol rok ni ke kalngan’ fa nap’an ni yad be non ko cha’nem ko judicial hearing ma be m’ug riy ni de kireban’. Mang e ngan rin’? Ba t’uf ni ngan tharbog fa en ni de kalngan’ ko kireb rok, ya dab ni pag ni nge un ko ulung rok Jehovah nib klin. Yibe rin’ e re n’ey ni dabi suwey fa en ni ke denen laniyan’ e girdi’ ko ulung, ma aram e ngan ayuweg fare ulung me par nib klin ko ngongol nge tirok Got ban’en ma dabi kireb thiy. (Deut. 21:20, 21; 22:23, 24) Nap’an ni ke nang apostal Paul ni ke ngongliy be’ ko ulung nu Korinth e ngongol nib tamra’ ma ke yog ko pi piilal ni ngar “pied e re moon nir ngak Satan . . . ya nge yog ni thap [e ulung] ngak Got.” (1 Kor. 5:5, 11-13) Miki reportnag Paul u murung’agen yugu boch e girdi’ ni kar togopuluwgad ko thin nriyul’ u nap’an e bin som’on e chibog.​—1 Tim. 1:20.

Nap’an nra turguy e judicial committee ni ngan tharbog be’ ni de kalngan’ ko ulung ma susun ni ngar rogned ngak mar rogned e thin ko Bible ni be dag nib puluw ni ngan tharbog ko ulung. Nap’an nra yog fare judicial committee e re n’ey ngak facha’ ma susun ni yad ra yog ngak ni faanra be lemnag ni kar olobochgad ma ba adag ni nge appeal ma ra rin’ u daken e babyor ni ra yoloy ni be weliy ko mang fan ni be appeal. Ran pag medlip e rran ni nge rin’ e re n’ey ko ngiyal’ ni ka nog ngak e n’en ni turguy fare committee. Faanra kan pi’ e babyor ni appeal ko pi piilal ma susun ni ngar weliyed ko circuit overseer ma ra dugliy e pi piilal ko appeal committee ngar lemnaged fare magawon biyay. Pi piilal ni kan dugliy ni ngar rin’ed e re n’ey nib ga’ fan e susun ni yad e piin ni bay rogon. Ngan guy rogon ni dabi pag reb e wik ni ngan puruy’ ko hearing u tomren ni kan pi’ e appeal. Faanra bay e appeal ma dab nog ko ulung ni kan tharbog facha’. Machane dab ni pag facha’ nge pi’ e fulweg fa nge meybil ko pi muulung fa nge rin’ yugu boch ban’en nib tow’ath.

Ngan pag be’ nge appeal ya ngan gol ngak ma nge weliy e lem rok. Ere faanra dabi yib ko hearing ko appeal ma nga nog ko ulung ni kan tharbog u tomren ni kan athamgil ni ngan non ngak.

Faanra dabun facha’ ni nge appeal ma fare judicial committee e ra weliy ngak nib t’uf ni nge kalngan’ u fithik’ e yul’yul’ ma uw rogon ni nge sul ko ulung. Ngan rin’ e re n’ey ni ngan ayuweg ma ngan gol ngak ya yibe athapeg ni nge thilyeg e kanawo’ rok me sul ko ulung rok Jehovah.​—2 Kor. 2:6, 7.

NGAN ANNOUNCENAG NI KAN THARBOG KO ULUNG

Nap’an nib t’uf ni ngan tharbog be’ ni de kalngan’ ko ulung ma ngan announcenag ko ulung ni gaar: “[Fithingan facha’] e gathi ir reb e Pi Mich Rok Jehovah.” De t’uf ni ngan weliy fan. Aram e ra tamilang ko piin nib yul’yul’ ko ulung ni dab kura chaggad ngak facha’. (1 Kor. 5:11) Fare presiding overseer e susun ni nge approvenag fare announcement.