Pi Reference ko fare Babyor ni Tin Gad Ma Rin’ nge Machib ni Gad Ma Tay
March 1-7
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | NUMBERS 7-8
“Pi N’en Nrayog ni Ngan Fil ko Fare Nam nu Israel”
it-1-E 497 ¶3
Ulung
Kakrom u Israel e pi pumoon ni kan dugliyrad ni ngar manged mitethin e ba ga’ ni yad ma rin’ boch ban’en ni fan ko girdi’. (Ezr 10:14) Ere aram fan ni pi “tayugang’ ko fapi ganong nu Israel” e ra ognaged e maligach u tomuren ni kan ngongliy fare tabernacle. (Nu 7:1-11, BT) Maku reb e, u nap’an Nehemiah ma pi prist, nge pi Levite, nge “mitethin ko girdi’” e yad e piin nra “yoliyed ba m’ag ni nge par” ngemu’ mar ted e hang rorad ngay. (Ne 9:38–10:27) Nap’an ni i milekag piyu Israel u daken e ted ma immoy 250 e “tayugang’ nu Israel ni goo yi manangrad ni ke mel’egrad gubin e girdi’” nra uned ngak Korah, nge Dathan, nge Abiram, nge On ngar togopuluwgad ngak Moses nge Aron. (Nu 16:1-3, BT) Ki fol Moses rok Got ni aram e mel’eg 70 e pumoon ni yad ma yog e thin rok yu Israel ni ngar uned ngak “i ayuweg” e girdi’ u boch e maruwel ndabiyog rok ni nge rin’ ni yigoo ir. (Nu 11:16, 17, 24, 25) Be weliy e Levitikus 4:15 (BT) murung’agen e “piin yad ma yog e thin,” ma be m’ug riy ni pi cha’ney e aram e piin piilal, nge piin yad be yog e thin rok piyu Israel, nge pi tapuf oloboch, nge pi tolang.—Nu 1:4, 16; Jos 23:2; 24:1.
it-2-E 796 ¶1
Reuben
Nap’an nra n’uf piyu Israel e tent rorad ma fare ganong rok Reuben e yad ma n’uf e tent rorad ko baan ni yimuch ko fare tabernacle ni barba’ rorad e bay e ganong rok Simeon riy ma barba’ e ganong rok Gad. Nap’an nra taw ko ngiyal’ ni ngan chuw, ma aram e re dalip i ganong ney ni ganong rok Reuben e yad ba m’on e yad ma lek fa dalip i ganong ni aram e ganong rok Judah, nge Issakar, nge Zebulun. (Nu 2:10-16; 10:14-20) Ku ireray e re yaram nra folgad riy u nap’an ni ognag e pi ganong e maligach rorad ko rofen nni madnomnag fare tabernacle riy.—Nu 7:1, 2, 10-47.
Tin Ni Baga’ Fan Ko Babyor Ni Numbers
8:25, 26. Ka nog ngak e pi pumoon nu Levi ni kar pilibthirgad ni ngar talgad ko pigpig ni bochan e nge yip yugu be’ nga luwrad maku bochan e yibe tay farad. Machane rayog ni ngar pied e ayuw ngak yugu boch e Levi. Ngiyal’ ney e dariy e yangar ni ngan tal i machibnag Gil’ilungun Got, machane re motochiyel ney e ma fil ban’en nib riyul’ ni fan ngodad. Faanra kari pilibthir be’ ni Kristiano ma dabiyog ni nge rin’ e maruwel rok ma rayog ni nge un nga ba maruwel ni rayog rok ni nge rin’.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
it-1-E 835
Bin Nganni’
Bochan ni tin nganni’ e pumoon ni fak piyu Israel e yad ma mang lolugen e tabinaw, ma aram fan ni yad e piin owchen fare nam. Bin riyul’ riy e, yog Jehovah ni fare nam ni ga’ngin e aram e “bin nganni’” i fak ni bochan fare m’ag ni ngongliy u thilrow Abraham. (Ex 4:22) Bochan ni ayuweg Jehovah e yafos rok e tin nganni’ e pumoon ni fak piyu Israel, ma aram me yog ni “urngin e tin ba nganni’ u fakay ni pumoon, gubin e pagel ni nganni’ u fak yu Israel, nge gubin e tin pumoon nib nganni’ u pi fak e gamanman” e ngan pi’ ngak. (Ex 13:2, BT) Ere tin nganni’ e pumoon ni fak piyu Israel e ba mil suwrad ngak Got.
March 8-14
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | NUMBERS 9-10
“Rogon ni Ma Pow’iy Jehovah e Girdi’ Rok”
it-1-E 398 ¶3
Gin Kan N’uf e Tent Riy
Rogon ni ma chuw piyu Israel ko gin kar n’ufed e tent rorad riy nga ranod ra n’ufed nga bang (ni sogonap’an 40 yay nra rin’ed e re n’ey nrogon ni yog Moses ko Numbers 33) e ma m’ug riy rogon feni ri yad ba yaram. Ngiyal’ ni bay fagi manileng u daken fare tabernacle, ma aram e ka be par piyu Israel ko gin kar n’ufed e tent rorad riy. Ma nap’an nra langlang fagi manileng u daken fare tabernacle, ma aram e ngiyal’ ni nge pug piyu Israel e tent rorad ngar milekaggad bayay. “Yad ma tal ngar n’ufed e tent rorad ma yad ma pug e tent rorad ngar milekaggad nrogon ni be yog Somol ngorad.” (Nu 9:15-23) Kan ngongliy l’agruw i yabul ko silber ni kan amanag ni ngaun thoy ya nge nang urngin e girdi’ e ngiyal’ ni baadag Jehovah ni ngar n’aged gil’rad. (Nu 10:2, 5, 6) Nap’an ni yira thoy fa gal yabul ni boor yay, ma aram e ngiyal’ ni ngar chuwgad ngar milekaggad nga bang. Yay nsom’on ni buch e re n’ey e nap’an e rofen ni “reliw’ fen ngay ko bin l’agruw e pul u lan e bin l’agruw e duw [1512 B.C.E.].” Nap’an ni yira thoy e re yabul nem, ma aram min fek fare kahol ko m’ag ngan m’oneg, me ley e ganong rok Judah, nge Issakar, nge Zebulun u tomuren. Me migid ma ganong rok Gershon, nge Merari ni yad be fek yu yang ko fare tempel nib milfan ngorad ni ngar feked. Tomuren ma ganong rok Reuben, nge Simeon, nge Gad e ngar chuwgad ni ganong rok Reuben e ba m’on. Tomuren ma aram me chuw e ganong rok Kohath ni kar feked boch mam’en fare tabernacle, ngemu’ me yib e ganong rok Efraim, nge Manasseh, nge Benjamin u tomur. Ma piin tomur ni ngar chuwgad e aram e ganong rok Dan, nge Asher, nge Naftali ni ganong rok Dan e ba m’on. Ere re dalip i ganong nth’abi yoor girdien ma th’abi gel gelngirad e yad bay u m’on ngu tomur ko re ulung nem.—Nu 10:11-28.
w11-E 4/15 4-5
Ga Be Guy Rogon ni Be Pow’iydad Got, Fa?
Uw rogon ni ngad daged nib ga’ fan u wan’dad rogon ni be pow’iydad Got? I yog apostal Paul ni gaar: “Mu folgad ko thin rok e piin ni yad be yog e thin romed.” (Heb. 13:17) Gathi gubin ngiyal’ nib mom ni ngan rin’ e re n’ey. Baaray rogon nrayog ni ngan susunnag: Susun e gur be’ nu Israel ni um moy u nap’an Moses. Ke n’uw nap’an ni gimed be yan u but’, ma ke tal fagi manileng. Uw n’umngin nap’an nra par e gi manileng nem u rom? Gur, reb e rran, fa reb e wik, ara in e pul? Ere sana ke lungum u wan’um, ‘Gur, ba fel’ ni nggu fek e chugum rog nga but’ nggu yarmiy ko gin kug n’uf e tent rog riy, fa?’ Som’on e sana ga ra fek nga but’ e tin baaram e chugum nrib t’uf rom e ngiyal’ nem. In e rran nga tomuren, ma aram mag fek urngin e chugum rom nga but’ ya ke chalbam ni be mo’maw’ rogon ni ngam pirieg boch e chugum rom. Machane nap’an ni yu gum mu’ i yarmiy e chugum rom, mag guy ni ke langlang fagi manileng, ma aram mu kum tabab bayay i kunuy e chugum rom! Mmudugil nib mo’maw’ e re n’ey. Yugu aram rogon ma nap’an nra langlang fare gi manileng, ma “ka chingiyal’ nem” me pug piyu Israel e pi tent rorad ngar milekaggad.—Num. 9:17-22, NW.
Ere mang e gad ma rin’ u nap’an nra fonownagdad Got? Gad ma guy rogon ni ngad folgad riy ni “ka chingiyal’ nem”? Fa gad ma ulul i rin’ e n’en gad be rin’ ni ka bod rogon ni ud rin’ed kafram? Gad manang boch e yaram ni kan ngongliy ni kab beech u murung’agen rogon ni ngan fil e Bible ko girdi’, nge rogon ni ngan machibnag e piin nib thil e thin rorad, nge rogon ni ngan tay e fol Bible ni tabinaw ni gubin ngiyal’, nge rogon ni ngan fol ko Hospital Liaison Committee, nge rogon ni ngaud ngongolgad u nap’an e pi convention ni gad ma tay, fa? Ku gad ma dag nib ga’ fan u wan’dad rogon ni be pow’iydad Got u rogon ni gad ma fol ko pi fonow ni yima pi’ ngodad. Nap’an nra taw ko ngiyal’ nib t’uf ni ngad dugliyed boch ban’en nrib ga’ fan, ma dab da taga’gad ko gonop rodad ya ba t’uf ni ngad taga’gad ngak Jehovah nge ulung rok ni nge pow’iydad. Nap’an ni gad ra mada’nag boch e magawon nib ga’ nrayog ni ngan taarebrogonnag nga bangi yoko’, ma thingar da gayed e ayuw ko ulung rok Jehovah ni bod rogon bbitir ni ke yan ko gallabthir rok ni ngan ayuweg u nap’an ni ke yib e yoko’.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
it-1-E 199 ¶3
Muulung
Feni Ga’ Fan e Muulung. Fare Paluk’af ni un madnomnag ni gubin e duw e be tamilangnag feni ga’ fan ni nga i muulung e girdi’ rok Jehovah nga taabang ni aram reb e ban’en ni ke pi’ nra ayuwegrad ni nge yib angin e tirok Got ban’en ngorad. Faanra dabi un reb e pumoon i madnomnag fare Paluk’af ni yugu aram rogon nib beech ma dawori yan ko milekag, ma aram e yira thang e fan rok. (Nu 9:9-14) Nap’an ni pining Hezekiah ni Pilung girdien fare nam nu Judah nge Israel nga Jerusalem ni ngar madnomnaged fare Paluk’af ma baaray bang ko thin rok: “Girdi’ nu Israel . . . ngam sulod ngak Somol . . . [ma] dab mu gelniged lanin’med ni bod nrin’ed, ya ngam folgad rok Somol. Mired ko fare Tempel nu Jerusalem, ya aram e re gin’en ni ke tay Somol ni Got romed nib thothup ni manemus, ngam liyorgad ngak ya nge dabki damumuw ngomed. . . . I Somol ni Got romed e ba gol mab marunguy, ma faan gimed ra sul ngak, ma gimed ra fel’ u wan’.” (2Kr 30:6-9, BT) Faanra dabi un be’ ko re madnom ney ni lem rok, ma be m’ug riy ni be darifannag Got. Ere yugu aram rogon ndakir madnomnag e piin Kristiano fare Paluk’af e ngiyal’ ney, machane kki pi’ Paul e athamgil nga lanin’rad ndab ra digeyed e muulung ni ma tay e girdi’ rok Got. I gaar: “Nge bagadad ma ngi i lemnag bagadad, ma nge bagadad ma ngi i ayuweg bagadad ma be dag ngak nib t’uf rok ma be rin’ e tin nib fel’ ngak. Ma ngad guyed rogon ndab da paged e muulung rodad, ni bod rogon ni be rin’ boch e girdi’. Ma nge bagadad me pi’ e athamgil nga laniyan’ bagadad, ngari gel ni fan e gimed be guy ni Chirofen ni bay yib Somol riy e be chugur.”—Heb 10:24, 25; mu guy e CONGREGATION.
March 15-21
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | NUMBERS 11-12
“Mang Fan ni Ngam Siyeg e Gun’gun’?”
Dab Mu Paged Talin U Tomren Ni Kam Motoyilgad
Baga’ ni der ma un e pi Kristiano ko ngongol ko darngal. Machane thingar da ayuwgad ni dab da uned ko kanawo’ nra yan ko gun’gun’ ara thinthinan’ ni ban’en ni dubun Got. I gaar Paul: “Ere thingar dab da sikengniged rogon e k’adan’ rok Somol ni bod rogon e n’en ni rin’ boch i yad—me li’rad e porchoyog ngar m’ad. Ma thingar dab un gun’gun’gad ni bod e n’en ni i rin’ boch i yad—me li’rad fare engel, ni engel ko yam’ ngar m’ad.” (1 Korinth 10:9, 10) I gun’gun’ piyu Israel nib togopuluw ngak Moses nge Aaron—ma ur togopuluwgad ngak Got−ni yad be gun’gun’ ni bochan fare manna’ ni pi’ Got ngorad nib maang’ang’. (Numbers 16:41; 21:5) Ba gel boch e damumuw rok Jehovah ni bochan e gun’gun’ rorad fa ba gel e damumuw rok ni bochan e ngongol rorad ko darngal? Fare thin ko Bible e be dag ni boor e piin ni kar gun’gun’gad ni kar m’ad ni ke li’rad e porchoyog. (Numbers 21:6) Ku bay biyay ni ke pag 14,700 e piin ni kar gun’gun’gad ni kan thangrad. (Numbers 16:49) Ere dab da skengnaged e k’adan’ rok Jehovah ni gad be dariy fannag e ayuw ni yib rok.
‘Dab Um Gun’gun’gad’
Uw rogon ni thil laniyan’ piyu Israel! Som’on e ra pininged e magar nbochan ni kar chuwgad u Egypt mar th’abed fare Red Sea ma aram e n’en ni k’aringrad ngar tanggad ni yad be pining e sorok ngak Jehovah. (Exodus 15:1-21) Machane ra mada’naged e magawon u daken e ted mar rusgad ngak piyu Kanaan, ma aram e ngongol rorad ni ur pininged e magar ngak Got e ke thil da ki fel’ u wan’rad. Susuna ngar pininged e magar ngak Got ni ke ayuwegrad, ma dar pininged mar ron’ed e kireb nga daken ni yad be lemnag ni bay ban’en ni de pi’ Got ngorad. Gun’gun’ e be dag nda ra pininged e magar ngak Jehovah ko pi n’en ni ma pi’. Aram fan ni ke gaar: “Pi girdi’ ney nib kireb e uw n’umngin nap’an ni ngar pired ni yad be non nib togopluw ngog?”—Numbers 14:27; 21:5.
it-2-E 719 ¶4
Maluagthin
Gun’gun’. Re n’ey e ma muleg laniyan’ e girdi’. De n’uw nap’an nga tomuren ni chuw piyu Israel u Egypt mar tababgad ko gun’gun’ nib togopuluw ngak Jehovah ni aram e ur gathibthibnaged Moses nge Aron ni tapigpig rok Jehovah ni bochan rogon ni yow be pow’iyrad. (Ex 16:2, 7) Boch nga tomuren mi ri mulan’ Moses ni bochan e gun’gun’ rorad, ma aram me yog ni ngan thang e fan rok. (Nu 11:13-15) Be’ ni ma gun’gun’ e rayog ni nge yib riy’en ngak. Rogon u wan’ Jehovah e piin yad be gun’gun’nag rogon ni be pow’iyrad Moses e bin riyul’ riy e ir e yad be gun’gun’ nib togopuluw ngak. (Nu 14:26-30) Boor i yad e nni thang e fan rok ni bochan e gathibthib ni yad be tay.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
it-2-E 309
Manna
Rogon Yaan nge Lamen. Manna e bod “awochngin e corriander” nib wechwech ma ba dake maguchol “reen.” Re n’ey e bod e churuwo’ nu l’ugun e yar nib tamilang raen. Ku bod lamen e “kek ni yu yang nde dib’ag ni kan tay t’ay e ngul ngay,” ara “flowa ni kan athkuy e gapgep ko olive ngay kan lith.” Tomuren ni yira bilig ara ni yowogiliy, ma aram min lith ara ni ngongliy ni bod e kek.—Ex 16:23, 31; Nu 11:7, 8.
March 22-28
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | NUMBERS 13-14
“Rogon ni Ma Ayuwegdad e Michan’ ni Nge Dab Da Rusgad”
Gel E Bochan E Michan’ Nge Madgun Got
Yugu aram rogon, ma l’agruw fapi damit, ni Joshua nge Kaleb e ri yow baadag ni nga ranod ko fare Binaw ni kan Micheg. Me lungurow, piyu Kanaan e “rib mom ni gadad ra gel ngorad. I Somol e ba’ rodad ma ke gel ngak e pi kan ni be yoror rorad; ere dab mu rusgad.” (Numbers 14:9) Gur fare thin rok Joshua nge Kaleb e thin ko balyang ndariy tapgin? Riyul’ ndanga’! Ya ba muun urngin e pi nam ngay, nra guyed gelngin Jehovah ni tamra’nag yu Egypt nge fapi got rorad u nap’an fa Ragag i Gafgow. Ma kar guyed Jehovah ni limochnag Farao nge pi salthaw rok u Red Sea. (Psalm 136:15) Ba tamilang, ni marus ni dag fa ragag i damit nge piin ni ra uned ngorad e dariy e towey rorad. “Uw n’umngin nap’an ni nguur pired ndaburad ni nge pagan’rad ngog, ni yug aram rogon ni ke pire’ bogi maang’ang ni kug ngongliy u fithik’rad?” aray rogon ni yog Jehovah, ni be weliy e kireban’ rok.—Numbers 14:11.
I yog Jehovah kenggin fare magawon—bochan e marus ko fapi girdi’ me m’ug ndariy e michan’ rorad. Arrogon, michan’ nge dab ni rus e ma yan u taabang, arfan ni yoloy apostal John murung’agen e ulung ni Kristiano ko cham ni fan ko tirok Got ban’en ni gaar: “Baaray rogon ma gadad gel ko pi n’en nde m’agan’ Got ngay u fayleng: faanra pagan’dad ngak Kristus.” (1 John 5:4) Ngiyal’ n’ey, ma michan’ ntaareb rogon ku Joshua nge Kaleb e keb angin ko machib ni yibe wereg fare thin nib fel’ ni murung’agen fare Gil’ilungun u ga’ngin yang e fayleng ni ke pag nel’ milyon e Pi Mich Rok Jehovah, ni piin kab pagel nge pilibthir nge piin ba gel nge piin mmeewar. Dariy e toogor nrayog ni nge th’ab gulngan e pi salthaw ney, nder rus ma yad ba yargel.—Roma 8:31.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
it-1-E 740
Fare Nam ni Ke Pi’ Got ngak Piyu Israel
RIB manigil fare nam ni pi’ Got ngak piyu Israel. Nap’an ni l’og Moses fapi pumoon ni nga ranod ra damitnaged fare Nam ni Kan Micheg, mi yad fek boch i wom’engin e woldug ni bay riy, ma nap’an nra sulod ma kar feked wom’engin e fig, nge pomegranate, nge ba pa’ i pa’ngin e grape u rom ni taab punug wom’engin, machane rib ga’ ma rib tomal, ya l’agruw e pumoon nra mat’egew ngar fekew. Yugu aram rogon ni maruwar lanin’rad mar rusgad ni bochan e ke war e michan’ rorad, machane rogned nre nam nem e ba “pire’ ban’en riy ma ba yong’ol e but’ riy.”—Nu 13:23, 27.
March 29–April 4
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | NUMBERS 15-16
“Mu Kol Ayuw ko Ufanthin Ma Yugu Dabi Pag Rogon e Pagan’ Rom”
Manangem Jehovah, Fa?
Nap’an ni be yan piyu Israel i yan ko fare Nam ni Kan Micheg me lemnag Korah nib kireb rogon ni be pow’iyrad Jehovah. Baadag ni nge thilyeg boch ban’en. Ma aram miki chag 250 e pumoon ngak ngar togopuluwgad. Kar lemnaged ni yad ba fel’ u wan’ Jehovah. Ma aram me lungurad ngak Moses: “Kaygi pag rogon e n’en ni kam rin’ew! Gubin e girdi’ nu Israel nib mil farad ngak Somol, ma bay Somol rodad ni gadad gubin.” (Num. 16:1-3, BT) Ireray e lem nge ngongol u fithik’ e tolangan’! I pag rogon e pagan’ nra ted nga rogon ni ur rin’ed ban’en. Ma aram me gaar Moses ngorad: “Bayi dag Somol ngodad ko mini’ e en nib mil fan ngak.” (Mu beeg e Numbers 16:5, BT.) Faani bin migid e rran me yim’ Korah nge fa piin nra manged ngak.—Num. 16:31-35.
Manangem Jehovah, Fa?
Ngad weliyed murung’agen l’agruw i pumoon nib thil e ngongol rorow, ni aram Moses nge Korah. N’en ni buch rorow e ra ayuwegdad ngad nanged ni ma lemnagdad Jehovah ni be yan u rogon ni gad ma tayfan e pi n’en ni ma dugliy nge rogon ni ma rin’ ban’en. Korah e yib ko ganong rok Levi ko fare ke girdi’ rok Kohath. Sana i guy rogon ni ayuweg Jehovah piyu Israel u nap’an ni ur moyed ko fa gi Day ni Red Sea. Ki guy rogon ni pufthinnag Jehovah piyu Israel ndar folgad u daken e Burey ni Sinai, miki ayuwegrad i fek fare kiwaren e m’ag. (Ex. 32:26-29; Num. 3:30, 31) Ba tamilang ni boor e duw ni i par nib yul’yul’ ngak Jehovah, ma aram fan ni i tay piyu Israel fan.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Mm’oneg E Tin Nthingari M’on!
Gathi arrogon e re n’em u wan’ Jehovah. Be weliy e Bible ni gaar, “Munmun, me yog Jehovah ku Moses: ‘Rib mudugil ni ngan li’ e re moon nem ngem’.’” (Numbers 15:35) Mang fan ni kari mudugilan’ Jehovah ko n’en ni rin’ e re moon nem?
Bay nel’ e rran ni rayog ko pi girdi’ nem ni ngar t’ared e l’ud ma ngar fl’eged rogorad ni fan ko ggan, nge mad, nge naun. Bin medlip e rran e susun ni ngar ted ni fan ko tirok Got ban’en. Dariy e kireb riy ni ngan mogo l’ud, machane ba kireb ni ngan fanay e tayim ni kan fal nga bang ni fan ni ngan liyor ku Jehovah ni ngan rin’ e re n’em. Pi Kristiano e gathi yad bay u tan fare Motochiyel rok Moses, machane gathi gad be fil ban’en ko re n’ey ni susun ni ngad dugliyed ko mang e n’en nth’abi ga’ fan ko ngiyal’ ney fa?—Filippi 1:10.
April 5-11
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | NUMBERS 17-19
“Kemus ni Gag . . . e Nge Pagan’um Ngog”
Ma Pagan’um Ngak Jehovah, Fa?
Mu lemnag e pi Levite ni dariy e f’oth rorad ko binaw. Bochan ni maruwel rorad e yad ma ayuweg e girdi’ u rogon e liyor nib m’agan’ Got ngay, ma thingari pagan’rad ngak Jehovah nra pi’ e tin nib t’uf rorad. (Num. 18:20) Yugu aram rogon ndarud pigpiggad u tempel ni bod e pi prist nge pi Levite, machane ku rayog ni nge pagan’dad ngak Jehovah. Chiney ni gad be chugur i yan ko tomur e rib ga’ fan ni ngari pagan’dad ngak Jehovah nra ayuwegdad.—Rev. 13:17.
Jehovah e Ir e Ma Pagan’ug Ngak
Nap’an ni mel’eg Jehovah e pi Levite ni ngar pigpiggad ngak, ma uw rogon ni ke pagan’rad ngak? Ke pi’ Jehovah reb e maruwel ngorad nrib ga’ fan ni aram e kar manged e pi “prist” rok. (Josh. 18:7, BT) Thin ni bay ko Numbers ko guruy ni 18 e ra ayuwegdad ni ngad nanged ni pi n’en nib t’uf rorad e yira pi’ ngorad. (Mu beeg e Numbers 18:19, 21, 24.) Ere, ra pi’ piyu Israel “ragag e pasent” ko woldug nge gamanman rorad ngak e pi Levite. Ngemu’ ma ra pi’ e pi Levite ragag e pasent ko tin ni kan pi’ ngorad ni kar mel’eged e tin “th’abi fel’” riy ngar pied ngak e pi prist. (Num. 18:25-29, BT) Maku pi fak piyu Israel e yad ma pi’ ngak fapi prist e tin nib “mal’eg e f’oth” ni yad ma fek nga tafen e liyor. Ere rayog ni nge pagan’ e pi prist ngak Jehovah ni nge pi’ e tin nib t’uf rorad.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
g02-E 6/8 14 ¶2
Sol e Ban’en nib Ga’ Fan
Un fanay e sol ni nge yip’ fan ban’en nra par nib mudugil ndabi thil. Ere aram fan ni be yog e Bible nib m’ag ndabi thil e yima yog ni “ba m’ag ni kan fanay e sol ni nge mang mich riy.” Gali cha’ ni kar michegew e re m’ag ney ngorow e ba ga’ ni yow ma kay e ggan ni bay e sol riy ni nge mang mich riy. (Numbers 18:19, NW) Rogon ni bay ko fare Motochiyel rok Moses e ngaun tay e sol ko pi maligach ni ngan ognag u daken e altar ni nge yip’ fan ban’en ndabi kireb.
April 12-18
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | NUMBERS 20-21
“Mu Par nib Munguy Lanin’um u Nap’an ni Ga Be Mochuch”
Mu Guy Rogon ni Ngam Par nib Munguy Lanin’um Mag Felfelan’nag Jehovah
Faanra ba munguy lanin’dad ma gad ra siyeg boch e oloboch. Am lemnag bayay murung’agen Moses. Ke yoor e duw ni par nib munguy laniyan’, ma be rin’ e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay. Machane tomuren ni ke chugur ni nge gaman 40 e duw ni yad be milekag u daken e ted, ma dakiyog ni nge munguynag laniyan’. Ke yim’ walagen nib ppin nsana ba ga’ ni ir e ayuweg e yafos rok u Egypt min k’eyag u Kadesh. Ma aram me tabab bayay piyu Israel ni nga rogned ni danir ayuwegrad nib fel’ rogon. Yad be “togopluw” ngak Moses nbochan e dakuriy e ran ni ngar unumed. Yugu aram rogon ni ke pi’ Jehovah gelngin ngak Moses ni nge ngongliy boor e maang’ang, miki pow’iyrad ni boor e duw machane ku yad be gun’gun’. Gathi kemus ni yad be gun’gun’ ni bochan e dakuriy e ran rorad, ya ku yad be gun’gun’nag Moses nra ni gaar e ir tapgin ni ke m’ay e ran rorad.—Num. 20:1-5, 9-11.
Mu Guy Rogon ni Ngam Par nib Munguy Lanin’um Mag Felfelan’nag Jehovah
Ere bochan ni kari damumuw Moses, ma dakiyog ni nge par nib munguy laniyan’. Yugu aram rogon ni tay Jehovah chilen ngak ni nge non ko fare war, machane non nib gel ngak fapi girdi’ ma aram me yog ni bayi ngongliy reb e maang’ang. Ere toy e sog rok ko fare war me po’ e ran riy nga but’ ni pire’ ni pire’. Bochan e tolangan’ nge damumuw rok ma aram me rin’ reb e oloboch nib ubchiya’. (Ps. 106:32, 33) Bochan nde yag rok Moses ni nge par nib munguy laniyan’ e chingiyal’ nem, ma aram e da kun pag ni nge un nga lan fare Nam ni Kan Micheg.—Num. 20:12.
Bay ban’en nrib ga’ fan ni kad filed ko re n’ey ni ke buch. Bin som’on e, thingari gubin ngiyal’ ma ngad gayed rogon ni ngad pared nib munguy lanin’dad. Ya faanra da talgad ndab kud munguynaged lanin’dad, ma aram e rib papey nra tolangan’dad, ma u dogned ara da rin’ed boch ban’en nde puluw. Bin migid e, faanra kad mochuchgad ma rayog ni nge mo’maw’ ngodad ni ngad pared nib munguy lanin’dad. Ere thingar da gayed rogon ni ngad pared nib munguy lanin’dad ni yugu aram rogon nib mo’maw’ ni ngad rin’ed e re n’ey.
w09-E 9/1 19 ¶5
Reb e Tapuf Oloboch nib Mat’aw Urngin e Tin Ma Dugliy
Bin som’on e, dawori yog Got ngak Moses ni nge non ngak fapi girdi’, maku dawori yog ngak ni nge dugliy ni yad bogi ta togopuluw. Bin l’agruw e, de pining Moses nge Aron e sorok ngak Got ko re n’em nrin’ew. I gaar Got ngorow: “[Dam] dagew . . . nib pagan’mew nga gelngig nib thothup.” (Verse 12) Fare thin ni yog Moses ni gaar, “nggu fekew e ran” e be m’ug riy ni gowa bod ni yow Aron e kar ngongliyew e re maang’ang nem kar piew e ran ni nge unum e girdi’ ma gathi Got. Bin dalip e, gechig rorow ni dugliy Jehovah e ku taareb rogon ko n’en ni rin’ kafram. De pag Got e tin som’on e mfen nra togopuluwgad ngak ni ngar thapgad nga lan fare nam nu Kanaan, ere ku aram e n’en ni rin’ ngak Moses nge Aron. (Numbers 14:22, 23) Bin aningeg e, Moses nge Aron e yow be pow’iy piyu Israel. Ere piin boor ban’en ni kan pag fan ngorad e ri yad ra weliy ngak Got rogon ni ur rin’ed e maruwel rorad.—Luke 12:48.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Ga Ma Lemnag e Meewar rok Boch e Girdi’ ni Bod Rogon ni Ma Lemnag Jehovah, Fa?
Gubin e pi n’ey ni rin’ Aron e rayog ni nge gechignag Jehovah riy ni ka ngiyal’ nem. Machane, Ke guy ni Aron e gathi ir be’ nib kireb, ma pi n’em ni i buch e gathi goo ir e kireb rok. Bin riyul’ riy e faan gad ra lemnag ma bod ni ke pag Aron boch ban’en ara boch e girdi’ ni ngar k’aringed ni nge dab ki rin’ e tin nib fel’ ban’en. Machane, yugu aram rogon, ma nap’an nnog e kireb rok ngak, me yog nriyul’ ni ir e ba kireb e rok me fol ko fonow ni pi’ Jehovah ngak. (Ex. 32:26; Num. 12:11; 20:23-27) Ba t’uf Jehovah rok Aron ma ki kalngan’ ko kireb rok, ere aram fan ni n’ag Jehovah fan e oloboch rok. Ere in e chibog nga tomuren, ma ka yima weliy murung’agen Aron nge pi fak ni yad boch e tapigpig rok Jehovah ni yad ba yul’yul’.—Ps. 115:10-12; 135:19, 20.
April 19-25
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | NUMBERS 22-24
“I Pilyeg Jehovah Ba Buch Waathan nge Mang Ba Tow’ath”
bt-E 53 ¶5
Yibe Machibnag fare “Thin nib Fel’ ni Murung’agen Jesus”
Togopuluw ni yibe tay ko girdi’ rok Got e dawori taleg e machib ni gad be tay e ngiyal’ ney ni bod rogon e n’en ni buch ko bin som’on e chibog. Boor yay nnap’an ni yira towasariy e piin Kristiano ni ngar chuwgad nga ranod nga bang, ndemtrug ko nga nin’rad nga kalbus ara nga nog ngorad ni nga ranod nga yugu reb e binaw, ma n’en ni ma buch e ma garer murung’agen Gil’ilungun Got ngak e piin yad be par ko pi binaw nem. Bod nnap’an e Bin L’agruw e Mahl ko Fayleng me yib angin e machib ni i tay e Pi Mich Rok Jehovah u lan fapi concentration camp ko Nazi. I yog reb e Jew ni mada’nag e Pi Mich u rom ni gaar: “Gelngin e michan’ ni ke dag e Pi Mich Rok Jehovah ni kar pared ndar rusgad e micheg nga lanin’ug ni michan’ rorad e ba puluw ko Bible, ma aram e n’en ni k’aringeg ni nggu dugliy ni nggu mang reb e Pi Mich.”
it-2-E 291
Ngongol ko Balyang
Ngongol ko Balyang nib Togopuluw ngak Jehovah. Ba kireb e n’en ni lemnag Balaam ni profet ni nge rin’ u nap’an ni lemnag ni nge yiiynag ban’en nib togopuluw ngak piyu Israel ni bochan e nge pi’ Balak ni Pilung nu Moab e salpiy ngak. Machane i n’igin Jehovah ni nge dabi lebug e n’en ni ke yiiynag. I yog apostal Peter ni “ba gamanman ni ass fithingan ndabiyog ni nge welthin e welthin ni bod laman be’ me taleg [Balaam ni] fare profet ko ngongol ko balyang ni ke yan ni nge ngongliy.” I fanay e re apostal ney bbugithin ni Greek ni pa·ra·phro·niʹa ni nge weliy rogon e ngongol ko balyang ni rin’ Balaam, nre thin ney e yibe lemnag ni be yip’ fan ni “ke balyangan’uy.”—2Pe 2:15, 16; Nu 22:26-31.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Tin Ni Baga’ Fan Ko Babyor Ni Numbers
22:20-22—Mang fan ni ke dumumuw Jehovah ngak Balaam? I yog Jehovah ngak Balaam ni reb e profet ni nge dabi bucheg waathan piyu Israel. (Numbers 22:12) Machane i un fare profet ngak e girdi’ rok Balak ni be lemnag ni nge bucheg waathan piyu Israel. Ba adag Balaam ni nge fel’ u owchen fare pilung nu Moab ma nge yog e taw’ath rok Balak ngak. (2 Peter 2:15, 16; Jude 11) Mus ko ngiyal’ ni ke fl’eg waathan piyu Israel ya de yog ni nge bucheg waathrad, me guy rogon ni nge fel’ u p’eowchen fare pilung me yog ni nge fanay e pi ppin ni yad ma meybil ngak Baal ni ngar waliyed e pumoon nu Israel. (Numbers 31:15, 16) Ere ke dumumuw Got ngak Balaam ni bochan e ba gel e chogow rok.
April 26–May 2
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | NUMBERS 25-26
“Rayog ni Nge Yib Angin e Ngongol rok Taabe’ ngak Boor e Girdi’, Fa?”
“Dab Mu Ngongliyed e Ngongol ko Darngal!”
KE YAN reb e tafita’ nga bangi ban’en ni ma yib ba mit i nig ngay ni baadag ni ma l’eg. Ere mel’eg e wal ni nge fanay, me tay ko gaf rok me yon’ nga maday. Me par nge sonnag, ma nap’an ni aw e nig ngay, ma aram me girngiy nga lang.
Ku arrogon e girdi’ nrayog ni ngan kolrad ni bod rogon e nig. Bod nnap’an ni chugur piyu Israel ko fare Nam ni Kan Micheg, ma aram mar bad nga daken e Tagapas nu Moab. I micheg e pilung nu Moab ngak be’ nib moon ni ka nog Balaam ngak nra pi’ boor e salpiy ngak ni faanra bucheg waathan piyu Israel. Munmun ma aram me pirieg Balaam reb e kanawo’ nrayog ni nge bucheg waathan piyu Israel riy. I fal’eg i mel’eg e wal ni nge fanay. I l’og boch e rugod nu Moab nga lan e gin be par piyu Israel riy ni ngar waliyed e pi pumoon nu Israel ni ngar uned ko ngongol ndarngal.—Numbers 22:1-7; 31:15, 16; Revelation 2:14.
“Dab Mu Ngongliyed e Ngongol ko Darngal!”
Mang fan nri boor e girdi’ nu Israel nra awgad ko makath ni tay Balaam? Bochan e yigoo pi n’en yad be ar’arnag e ir e ur pared ni yad be lemnag, ma aram mar paged talin urngin ban’en ni ke rin’ Jehovah ni fan ngorad. Boor fan nsusun e nge par piyu Israel ni yad ba yul’yul’ ngak Got. Ke chuwegrad ko sib u Egypt, me pi’ garad u nap’an ni yad be yan u daken e ted i yan, me ayuwegrad ngar thapgad ko mathil ko fare Nam ni Kan Micheg nde buch ban’en rorad. (Hebrews 3:12) Yugu aram rogon, mar paged yad ngan waliyrad ko ngongol ndarngal. I yoloy apostal Paul ni gaar: “Thingar dab da ngongliyed e ngongol ko darngal ni bod ni i rin’ boch i yad, ma reliw’ nge dalip i biyu’ i yad e yim’.”—1 Korinth 10:8.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
it-1-E 359 ¶1-2
Mathil
Be m’ug riy ni un f’oth e pi binaw u daken e pi ganong nu Israel ni be yan u rogon l’agruw ban’en. N’en ni ke gagiyel ko pow ni kan girngiy, nge urngin e girdi’ u reb e ganong nge reb. Fapi pow ni yima girngiy e rayog ni kemus ni be dugliy ko gin ngan e binaw e nge tafanay reb e ganong nge reb, ni bod ni nge dugliy ko ngar tafnayed bang e binaw ni bay ko lel’uch, ara yimuch, ara ngek, ara ngal, ara u dap’el’ay, ara u daken e pi burey. Bin riyul’ riy e, Jehovah e ir e ma dugliy e gin nge par reb e ganong riy nge reb. Re n’ey e rayog ni nge siyeg ndabi sum e awan’ ara maluagthin u thilin e pi ganong ney. (Pr 16:33) Bochan ni n’igin Got ni ngan rin’ e re n’ey ni aray rogon, ma aram rogon ni pow’iy ni nge reb e pi ganong nem me lebguy bang ko fare yiiy ni thagthagnag nga laniyan’ Jakob ni nge weliy u m’on ni nge yim’ nrogon ni bay ko Genesis 49:1-33.
Tomuren ni ke gagiyelnag fare pow ni yima girngiy e gin nge tafanay reb e ganong nge reb, ma aram e ba t’uf ni nge dugil ga’ngin e binaw ni nge par reb e ganong riy nge reb ni be yan u rogon urngin girdien fare ganong. Be gaar e Bible: “Mu f’othed e binaw u daken e pi ganong nge yu ke girdi’ nrogon ni ke gagiyel ko pow ni kam girngiyed, ni gin ba ga’ e binaw e nge yan ko ken nib ga’ e girdi’ ma gin ba achig e nge yan ko ke girdi’ nib achig.” (Nu 33:54, BT) Gin bay fagi binaw riy ni ke m’ug ko pow e dabiyog ni ngan thilyeg, machane rayog ni ngan thilyeg ga’ngin. Aram fan nnap’an nni pirieg ni kaygi ga’ yang e binaw ni kan pi’ ko ganong rok Judah, ma aram min fek bang riy ngan pi’ ko ganong rok Simeon.—Jos 19:9.