Pi Reference ko fare Babyor ni Tin Gad Ma Rin’ nge Machib ni Gad Ma Tay
© 2022 Christian Congregation of Jehovah’s Witnesses
JANUARY 2-8
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 2 KINGS 22-23
“Mang Fan ni Ngad Sobut’naged Lanin’dad?”
w00 9/15 29-30
Ba Fel’ Josiah u Wan’ Jehovah ni Bochan e Ba Sobut’an’
Kab kadbul nib gel e maruwel ni i tay fapi girdi’ ni yad be ngongliy fare tempel bayay. Ba mudugil ni pining Josiah e magar ngak Jehovah ko maruwel ni be tay e pi girdi’ nem ni yad be ngongliy e yungi n’en ni bay riy ni ke kirebnag e pi ga’ rok ni yad ba kireb. Ma nap’an ni yad be maruwel, me yib Shafan ni nge yog boch e thin. Machane bay ban’en u pa’ ni be fek ni kan bachiy! I yog ni ke pirieg Hilkiah ni ir e Prist nib Tolang “fare ke babyoren e Motochiyel rok Somol, fare Motochiyel ni pi’ Got ngak Moses.” (2 Kronicles 34:12-18, BT) Rib manigil e n’en ni kan pirieg ya ba mudugil ni aram e ken th’abi som’on babyoren e Motochiyel nni yoloy!
Ri baadag Josiah ni nge rung’ag urngin bug e thin ni bay u lan e re ke babyor nem. Nap’an ni be beeg Shafan e thin ni bay riy, ma aram me guy fare pilung rogon ni nge lemnag rogon nib l’ag reb nge reb e pi motochiyel nem ngak nge girdi’ ni yad bay u tan e gagiyeg rok. Ri ngat nga rogon ni be tamilangnag e re ke babyor nem feni ga’ fan e bin riyul’ e liyor nge rogon ni be yiiynag murung’agen e gafgow nge kalbus ni yira tay ko pi girdi’ nem ni faan yad ra un ko teliw ni googsur. Ma nap’an ni nang Josiah ni gathi gubin e motochiyel rok Got ni yibe fol riy, ma aram me guchthuy e mad u daken me gaar ngak Hilkiah, nge Shafan, nge tin ka bay e girdi’ u rom: ‘Mmarod ngam fithed Somol u murung’agen e motochiyel ni bay ko re ke babyor ney. Ke damumuw Somol ngodad ni bochan e pi chitamangidad ni kakrom nda ur folgad ko pi n’en ni be yog e re ke babyor ney ni ngan rin’.’—2 Kings 22:11-13; 2 Kronicles 34:19-21.
Mu Tiyan’um ko Naun rok Jehovah!
20 Nap’an e maruwel ni yog Josiah ni Pilung ni ngan rin’ me pirieg Hilkiah ni prist nib tolang “fare ke babyoren e Motochiyel rok Somol, fare Motochiyel ni pi’ Got ngak Moses.” Me fek nge pi’ ngak Shafan, ma aram me tabab Shafan i beeg ngak Josiah. (Mu beeg e 2 Kronicles 34:14-18, BT.) Ere, mang e buch? Ri kireban’ fare pilung me guchthuy e mad rok me yog ngak fapi pumoon ni nga ranod ra fithed laniyan’ Jehovah riy. Ere pi’ Got e thin ngeb u daken Huldah nreb e profet nib pin ni murung’agen e liyor ni yibe tay u lan yu Judah nde m’agan’ ngay. I athamgil Josiah ni pilung ni nge chuweg e liyor ni googsur ni yibe tay u lan fare nam ma aram me par nib fel’ u wan’ Got ni yugu aram rogon ni ke yog Got nra fek e gechig nga daken fare nam ni ga’ngin. (2 Kron. 34:19-28) Mang e gad ra fil ko re n’ey? Ba fel’ ni ngaud gurgad ngaud folgad ko yaram rok Jehovah ni bod Josiah. Ngad fal’eged i lemnag e n’en nra buch ni faan gad ra pag e machib ni ma tay e piin kar digeyed e bin riyul’ e liyor nge ngongol ndariy e yul’yul’ riy ni nge magawonnag e liyor ni gad be tay ngak Jehovah. Faanra ud tedan’dad ko bin riyul’ e liyor ma gad ra fel’ u wan’ Got ni bod Josiah.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Rayog ni Nge Yog Ngom e Tinib Fel’ ni Yugu Demtrug Rogon ni Kan Chuguliyem
Dariy fan ni aram fan e gel e kireb nge togopuluw ko ngiyal’ ni ka bitir Josiah, ya i par ni be rin’ e tin nib fel’ u p’eowchen Jehovah. Ere gagiyeg ni i tay e yan i aw ni rib manigil ya gaar fare Bible: “Dariy reb e pilung nib m’on rok ko pilung ara yib nga tomren ni bod ir ni i pigpig ngak Somol u polo’ i ngorngoren, ngu polo’ i laniyan’, ngu polo’ gelngin, ni aram e be fol u urngin fapi motochiyel rok Moses; maku de yib be’ nga tomren ni bod ir.”—2 Kings 23:19-25.
Ere uw feni fel’ ere athamgil laniyan’ nem ni ke ta’ ni ke micheg Josiah ni fan ngak e piin ni chuguliyrad u fithik’ e gafgow nge wagagey nge cham! Ere mang e n’en ni rayog ni ngad filed ko ngongol ni i rin’? Mang e n’en ni ayuweg Josiah nge mel’eg e bin nib mat’aw e kanawo’ me par riy?
JANUARY 9-15
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 2 KINGS 24-25
“Mu Tiyan’um ko Ngiyal’ Ney ni Gad Bay Riy”
Ke Chugur E Chirofen Ni Pufthin Rok Jehovah!
2 Thin rok Zefaniah ni profet e ke tamilangnag u wan’ Josiah ni ir be’ nib pagal nib t’uf rok ni nge chuweg e meybil ni yugu ban’en u lan yu Judah. I chuweg Josiah ni pilung e pi yurba’ i teliw nib googsur u fithik’ e girdi’ machane de chuw urngin e kireb rok e girdi’, maku de m’ay fan e pi denen rok e tutuw rok ni Manasseh ni Pilung ni ir e ke “suguy Jerusalem ko rachaen e piin ni dar kirebgad.” (2 Kings 24:3, 4; 2 Chronicles 34:3) Aram fan ni rib mutrug nra yib e rofen ni pufthin rok Jehovah.
Tin Ba Ga’ Fan ko Babyor rok Jeremiah
Fare duw ni 607 B.C.E. Ireray e bin 11 e duw ko gagiyeg rok Zedekiah. Nebukadnezzar ni pilung nu Babylon e longobiy yu Jerusalem u lan 18 e pul. Rofen ni medlip ko bin lal e pul ko bin ragag nge mereb e duw ni ke pilung Nebukadnezzar, ma Nebuzaradan, ni pilungen e salthaw, e ‘keb,’ ara ke taw nga Jerusalem. (2 Kings 25:8) Sana ke yib Nebuzaradan ko gin ni be par riy u wuru’ e yoror ko fare mach me yan nge yaliy rarogon me fal’eg i lemnag e n’en ni nge rin’. Dalip e rran nga tomren, ko fa bin ragag e pul, me ‘yan’ nga lan yu Jerusalem. ‘Mi [ni] kuruf bayang ko yoror ko re mach nem.’—Jeremiah 52:7, 12.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Tin Baga’ Fan ko fare Babyor ni Bin L’agruw e Kings
24:3, 4. Bochan Manasseh ni ba buch e rok ko racha’ ni i puog “ma de fel’ u wan’ Jehovah ni nge n’ag fan e kireb” rok yu Judah. Got e ma ta’ fan rachaen e girdi’ nib manigil. Rayog ni pagan’dad ni Jehovah e ra fulweg taban rachaen e girdi’ nib fel’ ni aram e nge gothey e piin kar puoged.—Psalm 37:9-11; 145:20.
JANUARY 16-22
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 1 KRONICLES 1-3
“Riyul’ e N’en Bay u Bible”
w09 9/1 14 ¶1
Riyul’ ni Immoy Adam nge Efa, Fa?
Am lemnag fithingan e pi ga’ rok e pi Jew ni bay ko fare babyor ko Bible ni Bin Som’on e Kronicles ko guruy ni 1 nge mada’ ko 9 nge fare Gospel rok Luke ko guruy ni 3. Pi ngachal ney e fithingan e girdi’ u lan 48 nge 75 e mfen. Luke e weliy murung’agen e pi ga’ rok Jesus Kristus, ma fare babyor ni Kronicles e be weliy murung’agen e pi pilung nge prist ko fare nam nu Israel. Gal ke babyor ney e ba muun ngay fithingan boch e girdi’ ni goo yimanangrad ni bod Solomon, nge David, nge Jakob, nge Isak, nge Abraham, nge Noah, nge Adam. Gubin e ngachal ni bay ko gal ke babyor ney ni fithingan bogi girdi’ nriyul’ ni ur moyed ma Adam e ir e som’on rorad.
Noah nge fare Ran ni Tharey e Fayleng Ba Riyul’, Gathi Ba Yat
L’agruw e chep nu Bible u murung’agen e tabinaw ni be dag e mich riy nriyul’ ni immoy Noah. (1 Kronicles 1:4; Luke 3:36) Ezra nge Luke ni yow e ra weliyew murung’agen ere tabinaw ney e l’agruw ni’ nib fel’ rogon ni yow ma fal’eg i gay murung’agen ban’en. Luke e weliy rogon lik’egal’ rok Jesus Kristus i yan nge taw ngak Noah.
w09 9/1 14-15
Riyul’ ni Immoy Adam nge Efa, Fa?
Am lemnag reb e machib u Bible nrib ga’ fan u wan’ yooren e girdi’ ni yad ma yan nga galesiya ni aram fare biyul. Rogon ni be yog e Bible e pi’ Jesus Kristus e yafos rok nib flont ni nge biyuliy e girdi’ ko denen rorad. (Matthew 20:28; John 3:16) Biyul e puluwon ban’en ni ngan pi’ nri taareb rogon nga puluwon ban’en ni kan kirebnag ara puluwon ban’en ni ngan chuw’iy ngan sulweg. Aram fan ni be yog e Bible ni fare ‘biyul’ ni pi’ Jesus e taareb rogon ko n’en ni mul u pa’ e girdi’. (1 Timothy 2:6) Ni uw rogon? Be gaar e Bible: “Rogon ni ma yim’ urngin e girdi’ ni bochan e yad taab girdi’ Adam, e aram rogon ni gubin e girdi’ ni bay ni faseg ko yam’ ni bochan e kar taab girdi’gad Kristus.” (1 Korinth 15:22) Yafos rok Jesus nib flont ni pi’ ni maligach ni nge biyuliy e girdi’ ngay ni yad ra fol e taareb rogon ko yafos rok Adam nib flont ni mul u pa’ ni bochan e denen ni tay u Eden. (Roma 5:12) Ere ba tamilang ni faan gomanga da immoy Adam, ma aram e ba m’ay fan fare biyul ni maligach ni pi’ Kristus.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
it-1 911 ¶3-4
Fithingan e Pi Ga’ rok Be’
Fithingan Boch e Ppin. Bay yu ngiyal’ ni yima uneg fithingan e ppin ko pi ga’ rok be’ ni yibe yoloy nga but’ ni faanra bay rogon nga chepin be’. Ba tamilang ni kan fanay fithingan Sarai (Sarah) ko Genesis 11:29, 30 ni bochan e Faen Owchen Abraham ni kan micheg e ir e ra yib u daken ma gathi yugu reb e ppin ni leengin. Nog ngak Isak ndabi leay be’ u yugu reb e nam. Ere ku bay fithingan Milkah ko re thin ney ni bochan e ir e titaw rok Rebekah ni leengin Isak ni be dag ni pi ga’ rok Rebekah e ra bad ko girdi’ rok Abraham. (Ge 22:20-23; 24:2-4) Ku bay fithingan Keturah ko Genesis 25:1 ni aram e re ppin ni leay Abraham boch nga tomuren. Re n’ey e be dag nu tomuren ni yim’ Sarah, ma aram miki mabgol Abraham bayay maku be dag ni ka rayog ni nge fakay e bitir ni yugu aram rogon ni ke pag 40 e duw nap’an ni ngongliy Jehovah e maang’ang nge fakay e bin som’on e bitir ni fak. (Ro 4:19; Ge 24:67; 25:20) Re n’ey e ku be dag rogon e tha’ rok yu Midian nge boch e ganong rok yu Arabia ngak yu Israel.
Kun yoloy fithingan Leah, nge Rachel, nge yugu boch e ppin rok Jakob nge pi fakrad ni pumoon nga but’. (Ge 35:21-26) Re n’ey e be ayuwegdad ni ngad nanged fan rogon e ngongol rok Got ngak e pi pumoon ney ni fak Jakob boch nga tomuren. Ku aray boch i fan ni un uneg fithingan boch e ppin ko pi ga’ rok boch e girdi’ ni un yoloy nga but’. Nap’an nra yag bang e binaw ngak boch e girdi’ u daken boch e ppin, ma aram e rayog ni ngan uneg fithingan e pi ppin nem ko girdi’ ni yibe yoloy fithingrad nga but’. (Nu 26:33) Machane Tamar, nge Rahab, nge Ruth e ra bagayad ma bay ban’en ni yugu ba thil u rogon ni mang reb e pi ga’ rok Jesus Kristus ni ir fare Messiah. (Ge 38; Ru 1:3-5; 4:13-15; Mt 1:1-5) Ku bay boch e ppin ni kun yoloy fithingrad ko 1 Kronicles 2:35, 48, 49; 3:1-3, 5.
JANUARY 23-29
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 1 KRONICLES 4-6
“Mang e Be M’ug u Rarogog ko Rogon e Meybil Nug Ma Tay?”
w10 10/1 23 ¶3-7
Be’ ni Ma ‘Rung’ag e Meybil’
Jabez e ir be’ ni ma meybil ni gubin ngiyal’. U tabolngin e meybil rok e wenig riy ngak Got ni ngan tow’athnag. Tomuren me ning dalip ban’en ni be dag nrib gel e michan’ rok.
Som’on e wenig ngak Got ni gaar: “Ngam ga’nag e gin tafnag.” (Verse 10, BT) Re n’ey e gathi be yip’ fan ni be chogownag e binaw rok be’. Ya n’en ni ning e rayog ni bay rogon ko girdi’ ma gathi binaw. Rayog ni be yibilay ni ngan ga’nag tafen ya nge yag ni yoor e tapigpig rok e bin riyul’ e Got nra pared riy.
Bin migid e wenig Jabez ngak Got ni nge ayuweg. Ma fanay Got gelngin ni nge ayuweg e pi tapigpig rok. (1 Kronicles 29:12) I sap Jabez ngak fare Got ni ma ayuweg e piin nib mich u wan’rad ni nge fulweg taban e meybil rok.—Isaiah 59:1.
Bin dalip e yibilay Jabez ni gaar: “Ngam yororiyeg ko kireb nge dabi kar amith ngog.” Fare thin ni “nge dabi kar amith ngog” e rayog ni be yip’ fan ni yibilay Jabez ni ngan ayuweg ndabi kireban’ ara pag e kireb ni be buch ni nge gel ngak, ma gathi be yibilay ni ngan chuweg u fithik’ e gafgow.
Meybil ni tay Jabez e be m’ug riy nib ga’ fan e bin riyul’ e liyor u wan’ mab mich Faen Ma Rung’ag e meybil u wan’ mab pagan’ ngak. Uw rogon ni fulweg Jehovah taban e meybil rok? Be gaar e Bible: “Me pi’ Got ngak e tin ni meybilnag.”
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Tin Baga’ Fan ko fare Babyor ni Bin Som’mon e Kronicles
5:10, 18-22. U nap’an Saul ni Pilung, ma fapi ganong nu ngek ko Jordan e kar gelgad ngak piyu Hagrites ni yugu aram rogon ni pi ganong nem e yad boor ngorad ni l’agruw yay. Re n’em e bochan ni pi pumoon ko pi ganong nem ni darur ma rusgad ma kar pagedan’rad ngak Jehovah ma yad ma sap ngak ni nge ayuwegrad. Ngarda pagan’dad ngak Jehovah ni gad be un ko mahl ko tirok Got ngak e pi toogor ni kab boor ngodad.—Efesus 6:10-17.
JANUARY 30–FEBRUARY 5
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 1 KRONICLES 7-9
“Ra Ayuwegem Jehovah ni Ngam Rin’ Boch e Maruwel nib Mo’maw’”
Tin Baga’ Fan ko fare Babyor ni Bin Som’mon e Kronicles
9:26, 27. Piyu Levite ni ga’ ko garog e kan pi’ ngorad e maruwel nrib ga’ fan. Kan pi’ ngorad e kiy ko garog ko gin’en u tempel nib thothup. Yima pagan’uy ngorad ni ngaur binged e pi garog u gubin e rran. Kan pag fan ngodad ni ngaud da gayed e girdi’ u lan e binaw ni gad ma machib riy ma u da ayuweged yad ni ngar liyorgad ngak Jehovah. Gathi thingar da micheged ni gadad e girdi’ ni yima pagan’uy ngodad ni bod piyu Levite ni ga’ ko garog?
w11 9/15 32 ¶7
Rayog ni Ngam Folwok Rok Finehas u Nap’an ni Kam Mada’nag e Magawon, Fa?
Boor e maruwel nib milfan ngak Finehas u Israel kakrom, machane i yag ni nge gel ko pi magawon ni i mada’nag ni bochan e par nder rus, mab tamilangan’, ma i taga’ ngak Got. Ba m’agan’ Jehovah nga rogon ni i ayuweg Finehas e ulung rok. Sogonap’an 1,000 e duw nga tomuren, min thagthagnag nga laniyan’ Ezra ni nge yoloy ni gaar: “Finehas nib moon ni fak Eleazar e i gagiyegnagrad ko re maruwel nem ba ngiyal’, ma immoy Somol rok.” (1 Kron. 9:20, BT) Manga yigi athamgil gubin e piin yad be yog e thin ko ulung rok Got e ngiyal’ ney ni ngar folwok rok ni kub muun ngay urngin e Kristiano ni yad be pigpig ngak Got u fithik’ e yul’yul’.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Mu Tangnag Jehovah!
6 Arrogon, i pow’iy Jehovah e pi tapigpig rok u daken e pi profet ni ngaur pininged e sorok ngak ko tang. Pi Levite ni yad ma tang e ur paged boch e maruwel rorad ya nge yog ni gaman e tayim ni ngar tunguyed boch e tang mar filed boch.—1 Kron. 9:33.
FEBRUARY 6-12
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 1 KRONICLES 10-12
“Mu Adag ni Ngam Rin’ e N’en nib M’agan’ Got Ngay”
“Mu Fil Ngog Rogon ni Nggu Rin’ e Tin nib M’agan’um Ngay”
12 Ba ga’ fan u wan’ David e kenggin e motochiyel ara def ko tin riyul’ ni ma m’ug ko motochiyel, ma baadag ni nge fol riy. Ere fel’ ni ngad folwokgad rok. Mu lemnag e n’en ni buch u nap’an ni ke yog David ni baadag ni nge unum e “ran ko fare luwed u charen e garog nu Bethlehem.” Fa dalip i salthaw rok e ra chamniged wo’rad ngar thumurgad nga wuru’ e gin be par e pi Filistia riy, mi yad l’ing boch e ran u lan fare luwed, ngar sulweged ngak David. Machane, “de unum David; ya n’en ni rin’ ngay e puog nga but’ ni ke ognag ngak Somol.” Mang fan? Ke weliy David ni gaar: “Ri dariy e n’en nra rin’ mu gu unum e pi ran ney! Ya ri bod ni kug unum rachaen e pi pumoon ney nra dowgad ko pogofan rorad!”—1 Kron. 11:15-19, BT.
13 Manang David nrogon ni yog fare Motochiyel e dabiyog ni ngan kay e racha’ ya ba t’uf ni ngan puog nga but’. Maku manang ko mang fan nthingar ni rin’ e re n’em. Ya “yafas ko gubin ban’en nib fas e bay u fithik’ e racha’.” Machane, n’en ni kan pi’ ngak David e ran ma gathi racha’, ere mang fan nde unum? Ya manang fan kenggin e re motochiyel nem. Ke tamilang u wan’ ni racha’ e ba ga’ fan u wan’ Jehovah. Ma pi pumoon nem ni kar feked fare ran e rayog ni ngar m’ad, ere ke lemnag David nfaanra unum e re ran nem ma be m’ug riy ni be darifannag e racha’ rorad. Ere ke dugliy ni nge puog nga but’, ko bin ni nge unum.—Lev. 17:11; Deut. 12:23, 24.
Mu Pag e Pi Motochiyel nge Kenggin e Motochiyel rok Got ni Nge Skulnag e Nangan’ Rom
5 Faanra nge yib angin e pi motochiyel rok Got ngodad, ma aram e gathi kemus ni ngaud beeged ya ba t’uf ni ngkud nanged ko mang e pi motochiyel nem. Thingari t’uf e pi motochiyel nem rodad ma gad tayfan. Be gaar e Thin rok Got: “Mu fanenikayed e tin nib kireb, me t’uf romed e tin nib fel’.” (Amos 5:15) Machane, uw rogon ni ngad rin’ed e re n’ey? Reb e ban’en nrayog ni nge ayuwegdad e aram e ngad filed rogon ni ngaud lemnaged boch ban’en ni bod rogon ni ma lemnag Jehovah. Am susunnag nder yag ni ngam mol nib fel’ rogon. Ere ke yog e togta ngom nib t’uf ni ngam kay e ggan nib fel’ nga fithik’ i dowam, mu um rin’ boch ban’en nib chamag ngom, mag thilyeg boch ban’en u rogon e par rom. Nap’an nim fol ko fare fonow, ma aram mag guy ni ke yib angin! Ere dabisiy ni ga ra pining e magar ko togta rom ni ke ayuwegem ni ngam mon’ognag boch ban’en u rogon e par rom.
6 Ku arrogon e En ni Ke Sunmiydad ni ke pi’ boch e motochiyel nrayog ni nge ayuwegdad u wenegan e denen me yag nda mon’ognaged rogon e par rodad. Am lemnag rogon angin ni ma yib ngodad ni faan gad ra fol ko pi motochiyel u Bible ni be yog ndabin ban, ara ni sasalap, ara ni moro’ro’, ara ni un ko ngongol ndarngal, ara cham, ara ngongolen e pig. (Mu beeg e Proverbs 6:16-19; Rev. 21:8) Nap’an ni gad ra guy angin ni ke yib ngodad ni bochan e gad be rin’ boch ban’en u rogon nib m’agan’ Jehovah ngay, ma aram e ra gel e t’ufeg rodad ngak nge pi motochiyel rok miki ga’ fan u wan’dad.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
it-1 1058 ¶5-6
Gum’irchaey
Mu Pigpig u “Polo’ i Gum’irchaem.” Ra nge maruwel gum’irchaen e girdi’ nib fel’ rogon, ma thingari par nib polo’, machane bin baaray e gum’ircha’ nib fanathin e rayog ni nge ruw raba’. I meybil David ni gaar: “Mu fil ngog rogon ni nggu pigpig ngom u polo’ i lanin’ug.” Re n’ey e be dag nrayog ni nge ruw raba’ laniyan’ be’ ni bochan e pi n’en baadag nge pi n’en be rus ngay. (Ps 86:11, BT) Be’ ni aray rogon e rayog ‘nder gaman e yul’yul’’ rok ngak Got. (Ps 119:113; Re 3:16) Ku rayog ni nge dabi polo’ e “yul’yul’” ni be tay be’ ni faanra be guy rogon ni nge pigpig ngak l’agruw e masta ara be yog ban’en ma yugu ban’en e be lemnag. (1Kr 12:33, BT; Ps 12:2) I yog Jesus nrib kireb e girdi’ ni aray rogon ni yad ma dake modingnaged yad.—Mt 15:7, 8.
Be’ ni be guy rogon ni nge fel’ u wan’ Got e thingari pigpig ngak u polo’ i gum’irchaen. (1Kr 28:9, BT) Ba t’uf ni nge athamgil be’ ya nge yag ni nge rin’ e re n’ey ni bochan e ba sasalap gum’irchaen e girdi’ mab mom ni nge waliyey ko kireb. (Jer 17:9, 10; Ge 8:21) Baaray boch ban’en nrayog ni nge ayuwegdad ni nge yag nda pigpiggad u polo’ i gum’ircha’dad ni aram e: ngaud meybilgad u polo’ i gum’ircha’dad (Ps 119:145; La 3:41), ma gad be fil e Thin rok Got ni gubin ngiyal’ (Ezr 7:10; Pr 15:28), ma gad be machibnag fare thin nib fel’ u fithik’ e pasig (mu taarebrogonnag ko Jer 20:9), ma gad be chag ngak e piin yad ma pigpig ngak Jehovah u polo’ i gum’ircha’rad.—Mu taarebrogonnag ko 2Ki 10:15, 16.
FEBRUARY 13-19
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 1 KRONICLES 13-16
“Ra Fel’ Rogon Gubin Ban’en ni Faan Yira Fol ko N’en Ka Nog”
Ga Ma Fith Ko, “Ba Uw Jehovah?”
12 Tomren ni kan sulweg fare kiwaren e m’ag nga Israel ma kan chaariy u Kiriath-jearim ni boor e duw, me David ni Pilung e baadag ni nge fek’ nge tay nga Jerusalem. Me non ngak e pi pilung ko girdi’ ni ngan fek fare Kiwaren e M’ag ‘nfaanra be m’ug nib fel’ u wan’rad mab fel’ u wan’ Jehovah.’ Machane de yog rok ni nge yaliy nib fel’ rogon nge nang ko ri mang e tin nib m’agan’ Jehovah ngay. Faan ma nge rin’, ma ri dab ni tay fare Kiwaren e M’ag nga daken e karrow. Susun piin ni Kohathite Levites e yad ra matanag, rogon ni yog Got ngorad nib tamilang. Yugu aram rogon ni gubin ngiyal’ ni ma fith David boch ban’en ngak Jehovah ni nge pow’iy, ma ngiyal’ ney e de yog rok ni nge yodor u kanawo’ nib puluw. Ma rib gel e buch waathan ni keb nbochan. Me taaboch me yog David ni gaar: “Ke yib e damumuw rok Jehovah nib gel ngodad, ya bochan dada fal’eged i gay nrogon ko yalen ni yima rin’.”—1 Kronicles 13:1-3; 15:11-13, NW; Numbers 4:4-6, 15; 7:1-9.
Ga Ma Fith Ko, “Ba Uw Jehovah?”
13 Nap’an ni fek piyu Levites fare Kiwaren e M’ag u naun rok Obed-edom nga Jerusalem, mi nin’ reb e tang ni David e ke yoloy. Ba muun ngay reb e puguran ni yib u gum’irchaey ni gaar: “Ngan fal’eg i gay Jehovah nge gelngin, mu gay owchen ni gubin ngiyal’. Dab mu pagtalin e maruwel ni ke rin’ ni yira ngat ngay, nge pi maang’ang ni fal’eg nge pufthin ni ma yib u l’ugun.”—1 Kronicles 16:11, 12, NW.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Mu Liyor ngak Jehovah, ni Ir fare Pilung ni Bay i Par Ndariy N’umngin Nap’an
14 I fek David fare kiwaren e m’ag nga Jerusalem. Rofen nem e rib gel e felfelan’ ni tay e girdi’, me yon’ e pi Levite reb e tang ni yad be pining e sorok ngak Got ni bay ko 1 Kronicles 16:31, NW ni be gaar: “Mognew ngak e pi nam ni, ‘Ke mang Jehovah e pilung.’” Machane, sana ra gaar be’, ‘Uw rogon ni ke mang Jehovah e Pilung e ngiyal’ nem, ni faanra ir e Pilung ndariy n’umngin nap’an?’ Ke mang Jehovah e Pilung u nap’an ni ke fanay mat’awun ara nap’an ni ke dugliy be’ ni nge mang owchen. Rib ga’ fan ni ngad nanged rogon ni ke mang Jehovah e Pilung. U m’on ni yim’ David, me micheg Jehovah ngak nra par e gagiyeg rok ndariy n’umngin nap’an ni gaar: “[Bay] gu turguy reb i owchem nge mang pilung, mi i par e gagiyeg ni be tay nib gel.” (2 Sam. 7:12, 13) Ke riyul’ e re thin ney, ya tomuren 1,000 e duw ni ke yan me yib faen ni “owchen” David. Mini’ e cha’nem, ma wuin e ke mang Pilung?
FEBRUARY 20-26
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 1 KRONICLES 17-19
“Mu Par ni Gab Felfelan’ ni Yugu Aram Rogon ni Bay Boch Ban’en Ndabkiyog ni Ngam Rin’”
Mu Sap Nga Fel’ngin E Ulung Rok Jehovah
DAVID ni be’ nu Israel kakrom e ir be’ nrib gagiyel u fithik’ e piin ni bay murung’agrad u lan fare Hebrew Scriptures. Re tachugol saf ney, ta musik, profet, nge pilung e tay e pagan’ rok ni polo’ nga daken Jehovah Got. Tha’ ni bay u thilin David nge Jehovah e k’aring ni nge adag ni nge toy ba naun ni fan ngak Got. Re naun ney e ir e ra mang tagil’ e liyor u Israel. Manang David ni fapi yaram ni fan ko fare maruwel ko tempel e ra yibnag e felfelan’ nge tow’ath ngak e girdi’ rok Got. Ere tang David ni gaar: “Ba felan’ e piin ni kam [Jehovah] mel’egrad, ni kam fekrad ni ngar pired u lan e naun rom nib thothup! Bayi fel’ u wun’mad e pi n’en nib fel’ ni ba’ ko naun rom, ni tin ni bayi fel’ rogoy riy u lan e tempel rom nib thothup!”—Psalms 65:4.
Mu Felfelan’ ko Tin Be Yag ni Ngam Rin’ ni Fan ko Pigpig Rom Ngak Jehovah
11 Ku arrogodad nrayog ni nge gel e felfelan’ rodad ni faan gad ra tedan’dad ngad rin’ed e maruwel ni kan pi’ ni ngad rin’ed ni fan ko pigpig rodad ngak Jehovah. Ere um “par” ni ga be rin’ fare maruwel ni machib, ma ga be tiyan’um ko pi maruwel ni ga be rin’ u lan e ulung. (Acts 18:5; Heb. 10:24, 25) Mu fal’eg rogom nib fel’ rogon ni fan ko muulung ya nge yag nim pi’ e fulweg nra pi’ e athamgil nga laniyan’ yugu boch e girdi’. Mu tiyan’um ngam ngongliy e welthin rom nib fel’ rogon ni ga ra pi’ u nap’an e muulung u lan e wik. Faanra ka nog ngom ni ngam rin’ reb e maruwel u lan e ulung, mag yib ko ngiyal’ nsusun e nga mub riy mag dag nrayog ni ngan taga’ ngom. Dab mu lemnag nde ga’ fan e maruwel ni kan pi’ ngom ma de t’uf ni ngam tay e tayim rom ni fan ngay. Ma ngkum guy rogon ni ngam mon’ognag e salap rom. (Prov. 22:29) Faan ga ra maruwel nib gel ni fan ngak Jehovah, ma rra chugur e tha’ u thilmew miki gel e felfelan’ rom. (Gal. 6:4) Ku ra mom ngom ni ngam felfelan’ ngak yugu boch e walag u nap’an ni yira pi’ reb e maruwel ngorad ni ga baadag ni ngan pi’ ngom.—Rom. 12:15; Gal. 5:26.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
w20.02 12, kahol
Rib T’uf Jehovah ni Chitamangidad Rodad
Ma Guyeg Jehovah, Fa?
Bay ba ngiyal’ ni kam fithem ni ke lungum, ‘Bokum bilyon e girdi’ ni bay u fayleng, ere mang fan nri gag e ke tiyan’ Jehovah ngog?’ Boor e girdi’ ni yad ba manigil ni kar fithed e re deer ney. I yoloy David ni Pilung ni gaar: “Somol, girdi’ e mang ni ga ma lemnagrad? Kemus ni gamad bogi girdi’, ma ga ma lemnagmad?” (Ps. 144:3, BT) Ba pagan’ David nri manang Jehovah rarogon nib fel’ rogon. (1 Kron. 17:16-18) Ku be micheg ngom u daken e Thin nge ulung rok ni ma guy e t’ufeg ni ga ma dag ngak. Am lemnag boch ban’en ni bay ko Thin rok Got nrayog ni nge ayuwegem ni nge mich e re n’ey u wan’um:
• I guyem Jehovah u m’on ni ngan gargelnagem.—Ps. 139:16.
• Manang Jehovah e n’en bay u gum’irchaem, maku manang ko mang e ga be lemnag.—1 Kron. 28:9.
• Ma motoyil Jehovah nga urngin e meybil rom.—1 John 5:14.
• Ngongol rom e rayog ni nge felfelan’nag Jehovah, fa kirebnag laniyan’.—Prov. 27:11.
• Jehovah e ir e ke pow’iyem ngak.—John 6:44.
• Faanra mum’ ma ri manang Jehovah rarogom nib fel’ rogon nrayog ni nge fasegem ko yam’. Ra pi’ reb e dowef nib beech ngom ni ku bod e bin bay rom e chiney, miki sulweg e lem rom nga rogon, nge pi n’en ni immoy u lanin’um, nge boch ban’en u rarogom nib manigil.—John 11:21-26, 39-44; Acts 24:15.
FEBRUARY 27–MARCH 5
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 1 KRONICLES 20-22
“Mu Ayuweg e Piin Fel’ Yangaren ni Ngar Felfelan’gad”
‘Mfek Fapi Thin Ngam Pi’ Ngak e Pi Pumoon ni Ke Pagan’um Ngorad’
8 Mu beeg e 1 Kronicles 22:5, BT. Sana rayog ni ke lemnag David ndawori bung rogon Solomon ni nge rin’ e re maruwel nem nrib ga’ fan. Bin riyul’ riy e, “thingari fel’ yaan” e re tempel nem, ma Solomon e ngiyal’ nem e “kab bitir ndawori yoor ban’en ni ke nang.” Machane, yugu aram rogon ma manang David nra pi’ Jehovah e tin nib t’uf rok Solomon ya nge yag ni rin’ e re maruwel nem. Ere, rin’ David e tin nrayog rok ni nge pi’ e ayuw ko re maruwel nem ni yira rin’, nib maruwel nib ga’.
‘Mfek Fapi Thin Ngam Pi’ Ngak e Pi Pumoon ni Ke Pagan’um Ngorad’
7 De tal David nde pi’ e ayuw ko re maruwel nem ara kireban’ ni bochan e ra yan i m’ay e re tempel nem ma dab nog ni ir e ke toy. Bin riyul’ riy e, unog nre tempel nem e tempel rok Solomon ma gathi David. Ere, yugu aram rogon nsana i kireban’ David ni bochan e re n’em, machane i pi’ e ayuw ko re maruwel nem. I yarmiy boch e girdi’ ni ngar rin’ed e maruwel, me kunuy e wasey, nge bronze, nge silber, nge gol, nge ren ni cedar ni ngan fanay. Ngemu’ miki pi’ e athamgil nga laniyan’ Solomon ni gaar: “Fakag, ere chiney e mang e yigi i par Somol rom ni Got rom, ma mang e yigi tay nga tagil’ e re bugithin ney ni micheg ni nge tem nge yag rom ni mu toy ba tempel ni fan ngak.”—1 Kron. 22:11, 14-16, BT.
Piin Gallabthir, Gimed Be Ayuweg Pi Fakmed ni Ngar Mon’oggad Nge Yag Nra Uned ko Taufe, Fa?
14 Rayog ni nge ayuweg e piin piilal e piin gallabthir ko pi n’en ni yad be rin’ ni aram e ngar weliyed fel’ngin boch ban’en nrayog ni ngan nameg ni fan ko tirok Got ban’en. Bay reb e walag nib pin ni ke pigpig ni ir reb e pioneer nib pag 70 e duw ni weliy murung’agen e n’en nra weliyew Brother Charles T. Russell u nap’an ni ka fini gaman nel’ e duw rok nge angin ni yib ngak. I yog ni gaar, “I tay 15 e minit ni nge weliy ngog murung’agen e pi n’en nrayog ni nggu nameg ni fan ko tirok Got ban’en.” Arrogon, faanra nog boch e thin nib fel’ ngak be’ nrayog ni nge pi’ e athamgil nga laniyan’, ma aram e rayog ni nge yib angin ngak u n’umngin nap’an e yafos rok. (Prov. 25:11) Ku rayog ni nge pining e piin piilal e piin gallabthir nge pi fakrad ni ngar pied e ayuw u boch e maruwel ni yima rin’ ko Tagil’ e Liyor rodad. Rayog ni nga rogned ko fapi bitir ni ngar rin’ed boch e maruwel nib m’ag nga yangarrad nge tin nrayog rorad.
15 Ku rayog ni nge pi’ e pi walag u lan e ulung e ayuw ni aram e ngar daged ngak e piin bitir ni yad be lemnagrad ni be’ nge be’. Re n’ey e kub muun ngay ni ngar tedan’rad nga boch ban’en u rarogon fapi bitir ni be dag ni yad be mon’og ko tirok Got ban’en. Gur, ke pi’ reb e bitir reb e fulweg nib fel’ u nap’an e muulung ni keb u gum’irchaen, fa ke pi’ reb e welthin u nap’an e muulung ni yima tay u lan e wik? Ke machibnag reb e bitir be’ u skul, fa ke rin’ e n’en nib fel’ ni nge rin’ u nap’an ni kan towasariy ni nge rin’ ban’en nib kireb, fa? Faanra arrogon, mag gurnagem nga mog ngak nib fel’ e n’en ni ke rin’. Ma uw rogon e bin baaray ni ngam guy rogon ni ngam non ngak e piin bitir u m’on ara tomuren e muulung? Faan gad ra rin’ ni aray rogon, ma aram e rayog ni ngad ayuweged e pi bitir ney ni ngar nanged ni yad bang ko ‘ulung’ rodad.—Ps. 35:18.
Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Tin Baga’ Fan ko fare Babyor ni Bin Som’mon e Kronicles
21:13-15. I yog Jehovah ngak fare engel ni nge taleg fare gafgow nib gel ya ba pey ni ma kireban’ ko gafgow ni ma tay e girdi’ Rok. Tin riyul’ riy, e “ri ma dag e runguy nib gel.”