Ga Manang Murung’agen E Re N’ey, Fa?

Gur, ma pag piyu Roma be’ ni kan li’ ke yim’ u daken ba ley i gek’iy ni bod Jesus ni ngan k’eyag ni bod rogon ni yima k’eyag e yug girdi’ ni kar m’ad, fa?

BOOR e girdi’ ni yad manang fare chep ni murung’agen Jesus nni tining nga ba ley i gek’iy min yan ni tay nga thilin l’agruw i pumoon ni kun tiningrow nga l’agruw ley i gek’iy. (Matt. 27:35-38) Machane bay boch e girdi’ ni yad ma lemnag nde puluw e n’en be yog e Bible u murung’agen downgin Jesus nni fal’eg rogon ngan yan ni tay nga lan ba low ni kan ker.​—Mark 15:42-46.

Bay boch e girdi’ ni yad ma weliy rogon e pi Gospel u wan’rad ni ka rogned ndarur lemnaged ni be’ ni kan li’ ni aray rogon e rayog ni ngan pag ni ngan k’eyag nga lan e low ni kan ker ni bod ni yima k’eyag e yug girdi’ ni kar m’ad. Ya yad be lemnag nib thil e n’en yima rin’ ko pi girdi’ nem. Bay reb e tayol u ba ken e babyor ni ka nog e Smithsonian ngay ni ka nog Ariel Sabar ngak ni weliy fan ni be lem e pi girdi’ ney ni aray rogon ni gaar: “Tin th’abi kireb e girdi’ e yima kuruthnagrad, ma bay boch e girdi’ ni llowan’ ni ka rogned nde puluw ni ngan lemnag nra pag yu Roma e pi girdi’ nem ni ngan k’eyagrad ni bod rogon ni yima k’eyag e yug girdi’ ni kar m’ad.” Baadag piyu Roma ni yad ma k’aring e tamra’ ngak e girdi’ ni kireb ni kan dugliy ni ngan li’rad ngar m’ad, ere ba ga’ ni yad ma digey e pi ldow nem u daken e yu ley i gek’iy nem ndabin pilig nga but’ ya nge yib e gamanman i kay. Ma yungin ke magey riy e yima fek ngan yan non’ nga lan reb e low ni ku bay boch e ldow riy.

Machane, bay boch e yil ko girdi’ ni kan pirieg ni ur m’ad kakrom ni be tamilangnag nib thil rogon e n’en un rin’ ngak boch e Jew ni kar m’ad. Nap’an e duw ni 1968, min pirieg e yil rok be’ nib pumoon nni li’ nge yim’ u nap’an e bin som’on e chibog. Ni pirieg u ba low nib chugur nga Jerusalem ni un k’eyag girdien ba tabinaw riy ni yad boch e Jew. Bay e pi yil nem u lan ba kahol ni yima tay e yil ko girdi’ ni ke yim’ ngay. Ku bay e yil u wurilen e rifrif u ay e cha’nem u lan e re kahol nem ni kan richibiy nga bangi palang ngab richib ni 11.5 e centimeter (4.5 in.) n’umngin. I yog Sabar ni gaar: “Re yil nem e yil rok be’ nib pumoon ni ka nog Yehochanan ngak. Re n’ey e be dag e mich riy nrayog nib riyul’ e n’en be yog e Gospel u murung’agen downgin Jesus nni yan ntay nga lan ba low ni kan ker.” Ere “yil u wurilen e rifrif u ay Yehochanan ni kan pirieg e aram reb e ban’en ni be micheg ni ku bay reb e pumoon u nap’an Jesus ni kun kuruthnag ni pag piyu Roma ni ngan k’eyag ni bod rogon ni ma gum’eyag e pi Jew.”

Bochan rogon e re yil nem ni kan pirieg u lan e re kahol ney, ma aram fan nib thilthil rogon e lem ko girdi’ u murung’agen rogon nni richibiy Jesus ko fare ley i gek’iy. Machane ke tamilang ni bay boch e girdi’ nib kireb nni li’rad ngar m’ad nni k’eyagrad ni bod rogon ni yima k’eyag e yug girdi’ ni kar m’ad, ma yugu dan yan non’rad nga lan reb e low ni ku bay boch e ldow riy. Ere ba tamilang nib puluw e n’en be yog e Bible u murung’agen downgin Jesus nni fek ngan yan ni tay nga lan ba low ni kan ker. Ma n’en kan pirieg e be micheg nib riyul’ e n’en be yog e Bible.

Bin th’abi ga’ fan riy e yog Jehovah u m’on riy ni yira chibgiliy Jesus nga lan ba low ni tagil’ be’ ni boor ban’en rok, ma dariy be’ nrayog ni nge taleg e thin rok Got ndabi lebug.​—Isa. 53:9; 55:11.