Ngie Zebi?
Nkinza mbi minkunga miba mu Isaeli yikhulu?
aMINKUNGA miba mu khati kikhulu ki Isaeli. Kibibila kintubila batu baba sadilanga bisiku bi minkunga ayi kuyola miawu. Zibuku ziwombo zi Kibibila zidi minkunga. Dedi buku yi Minkunga, Nkunga wu Salomo ayi Manyongi. Dedi, buku Música na Vida Bíblica “yimmonisa ti basi Isaeli basadila minkunga mu mambu mawombu ma luzingu luawu.”
Minkunga mu lumbu ka lumbu. Basi Isaeli baba yolanga minkunga muingi kumonisa mabanza mawu. (Yesa. 30:29) Bakietu baba yolanga mu mayangi mu kusadila zitsangu, kukina na zikolowa mu minkungi ayi bo baba nunganga mimvita. (Minkongu 11:34; 1 Samu. 18:6, 7; 1 Minti. 1:39, 40) Basi Isaeli mvandi baba kuimbilanga bo mutu kamfua. (2 Lusa. 35:25) Buku yimueka, McClintock ayi Strong’s Enciclopédia “yintuba ti basi Isaeli baba bazabakana mu kuyola minkunga.”
Minkunga ku nzo ntinu. Mintinu mi Isaeli baba bakanga mbombolo mu minkunga. Ntinu Sauli wutela Davidi ku nzo’andi muingi kanyodilanga minkunga. (1 Samu. 16:18, 23) Bosi bo Davidi kayiza ba ntinu, nandi wukubika bisiku bi minkunga, wusonika minkunga mimboti ayi wukubika batu baba yolanga ku tempelu yi Yave. (2 Lusa. 7:6; Amo. 6:5) Ntinu Salomo wuba babakala ayi bakietu baba minyimbidi ku nzo’andi.—Mpovi 2:8.
Minkunga mu mbuongimini. Dilutidi nkinza, basi Isaeli baba sadilanga minkunga muingi kubuongimina Yave. 4.000 di babakala baba yolanga minkunga ku tempelu ku Yelusalemi. (1 Lusa. 23:5) Bawu baba sadilanga bisiku bi minkunga dedi, simbalu, bisiku bi minkunga bavangila mu minsinga, zi harpa ayi zitulumbeta. (2 Lusa. 5:12) Vayi, minyimbidi amiomio mi pisuka, basi ko to bawu baba buongiminanga Yave mu kuyola minkunga. Bawombo mu basi Isaeli baba yolanga minkunga bo babe vanganga ziviage muingi kukuenda ku Yelusalemi. (Minku. 120-134) Ayi dedi bummonisina masonoko ma basi Yuda, basi Isaeli, baba kuimbilanga minkunga bo baba kembanga pasika.
Minkunga nkinza beni midi kuidi dikabu di Nzambi. (Tia. 5:13) Befu tunkuimbilanga muingi kuzitisa Yave. (Efe. 5:19) Minkunga mitusadisanga kuba kithuadi na zikhomba. (Kolo. 3:16) Ayi mi tukindisanga bo tumviokila mu ziphasi. (Mav. 16:25) Minkunga midi phila yimboti yi kumonisa kiminu kitu ayi luzolo luitu mu Yave.
a Basi Yuda batedila Minkunga 113 nati 118 minkunga Hallel, baba miyodilanga muingi kuzitisa Yave.