Buidi Tulenda Kindisila Kiminu Kitu mu Lukanu lu Yave Matedi Nza Yimona?

1-2. Mbi tufueti tatamana kuvanga bo tukhidi temina nza yimona?

TUMVUTULANGA beni Yave matondo, mu lukanu nandi kadi lu kubalula ntoto awuwu nza yimona. (2 Pete. 3:13) Kheti tusa zaba ko thangu mbi nza yimona yala kuiza, vayi tuidi bivisa biwombo bi tuvana lufiatu ti mawu mala salama.—Matai 24:32-34, 36, Mava. 1:7.

² Boso kuandi bubela mimvu tuidi mu kiedika, befu boso tufueti vanga mangolo muingi kukindisa lufiatu luitu mu lukanu alolo. Kibila mbi? Kibila kheti kiminu kingolo, kilenda dekuka. Mvuala Polo wutedila kukhambu ko kiminu, na “disumu dilenda fika tubuisa.” (Ebe. 12:1) Muingi kiminu kitu kibika ba kidekuka, tufueti tatamana kufiongunina bivisa bi tuvana lufiatu ti nza yimona yala kuiza.—Ebe. 11:1.

3. Mbi tunkuiza longuka mu dilongi adidi?

³ Mu dilongi adidi tunkuiza tubila ziphila zitatu tufueti tatamana kukindisa kiminu kitu mu zikhanu zi Yave matedi nza yimona mu: (1) kuyindula mu khudulu, (2) kuyindula mu lulendu lu Yave, ayi (3) mu kubotula thangu muingi kuvanga mambu ma kiphevi. Bosi tunkuiza tubila buidi tsangu Yave kavana kuidi mbikudi Abakuki zinkindisila kiminu kitu bubu. Buabu ndoku tumona theti, mambu tumviokilanga bubu mantombuluanga kukindisa kiminu kitu mu lukanu lu Yave matedi nza yimona.

MAKANI MANTOMBULUANGA KIMINU KINGOLO

4. Makani mbi mantombuluanga kiminu kingolo?

⁴ Kadika kilumbu vantombuluanga kubaka makani muingi kukindisila kiminu kitu. Dedi tumbakanga makani matedi, banani bankuiza ba bakundi bitu, kuviokisa thangu, mambu ma kikola, dikuela, kubuta bana ayi kisalu. Mu kutadila mambu amomo, tufueti kukikuvusa: ‘Bukiedika ti makani mami mammonisa ti minu yizebi ti tuidi mu kuzingila mu bilumbu bitsuka ayi ti Yave wala vingisa nza ayiyi mu nza yimona? Voti yinsolanga kuvanga mambu dedi batu bakhambu kikininanga ti tulenda zinga mvu ka mvu?’ (Matai 6:19, 20; Luka 12:16-21) Tuala baka makani mamboti befu kukindisa kiminu kitu ti, nza yimona yala kuiza.

5-6. Kibila mbi vantombuluanga kukindisa kiminu kitu mu thangu tumviokila mu ziphazi? Sudikisa.

⁵ Tumviokilanga mu mambu mawombo mantombuluanga kukindisa kiminu kitu. Befu tulenda viokila mu mambu dedi: zikhuamusu, kimbevu kingolo, voti bankaka balenda ku tuvangila mambu malenda ku tuvongisa. Va thonono tulenda tadila mambu beni mu lufiatu. Vayi mambu beni ma kutatamana—vantombuluanga—kuba kiminu kingolo muingi kukindama ayi kutatamana kusadila Yave mu mayangi.—Loma 12:12; 1 Pete. 1:6, 7.

⁶ Thangu zinkaka bo tumviokila mu ziphasi tulenda tona kukimuena buka ti lukanu lu Yave matedi nza yimona lualasa salama ko. Befu kuyindudila abobo, bukiedika ti mawu mansundula ti kiminu kitu kidi kidekuka? Ndamba. Tala kifuani akiki. Boti mvula yinnoka mu sabala wadi, tulenda tona kuyindula buka ti muinha wisinkuiza basika ko. Bobuawu mvandi, bo tuidi beni bavonga tulenda tona kuyindula buka ti nza yimona yisinkuiza ko. Vayi bo kiminu kitu kidi kingolo, tumbanga lufiatu ti Yave wala dukisa zikhanu ziandi. (Minku. 94:3, 14, 15; Ebe. 6:17-19) Befu kuba lufiatu alolo, tunkuiza tatamana kutula Yave va theti mu luzingu luitu.

7. Mayindu mbi makhambu fuana tufueti bika?

⁷ Kisalu ki kusamuna—didi diambu dinkaka dintombuluanga muingi kukindisa kiminu kitu. Batu bawombo tunsamunanga, banyindulanga ti “zitsangu zimboti “zi Nzambi matedi nza yimona tunsamunanga madi ma luvunu. (Matai 24:14; Yehe. 33:32) Befu tuisintomba ko kubika mayindu amomo ma tuvongisa. Muingi mambu amomo mabika ku tumonikina, tufueti tatamana kukindisa lufiatu luitu. Ndoku tumona ziphila zitatu tulenda vangila mawu.

YINDULA MU KHUDULU

8-9. Buidi kuyindula mu khudulu kunkindisilanga kiminu kitu?

⁸ Phila yinkaka tulenda kindisa kiminu kitu yidi mu kuyindula mu khudulu. Khudulu kidi kivisa kimonisa ti zikhanu zi Nzambi zidi zikiedika. Bo tunyindula kibila mbi ayi mbi biaba tombulu muingi ku tuvana khudulu, tumbanga lufiatu ti, lukanu lu Nzambi lu kuzingila mu nza yimona, luala salama. Kibila mbi tulenda tubila mawu?

⁹ Mbi biaba tombulu muingi tutambula khudulu? Yave wufila Muan’andi wutheti, wuba ku diyilu, muingi kabutukila va ntoto dedi mutu wuvedila. Ayi bo kaba va ntoto, Yesu wukindama mu mambu moso maphasi. Bosi Yave wufuta thalu yinangama mu kubika Muan’andi katovuka ayi kufua lufua luphasi! Ti vaba tombulu to ku tuvana luzingu lukhufi, khanu Nzamb’itu yi luzolo kasa bika ko Muan’andi katovuka mu kibila kitu. (Yoa. 3:16; 1 Pete. 1:18, 19) Yave wufuta to thalu ayoyo yinangama kibila nandi wuzaba ti lukanu alolo lu kutuala nza yimona luidi lukiedika.

YINDULA MU LULENDU LU YAVE

10. Dedi bummonisina Efeso 3:20, mbi Yave kalenda vanga?

¹⁰ Phila yimuadi tulenda kindisila kiminu kitu yidi, mu kuyindula mu lulendu lu Yave. Kibila nandi widi lulendu muingi kudukisa mambu moso kankanikisa. Bukiedika, batu bawombo bubu banyindulanga ti lukanu lu kuzingila mu nza yimona malasa salama ko. Vayi khumbu ziwombo Yave wumana kanikisa batu mambu maba buka ti malasa salama ko. Yave kalenda vanga mawu kibila nandi widi Nzambi yilutidi zangama. (Yobi 42:2; Malako 10:27) Diawu tulendi kuituka ko bo nandi ka tukanikisa mambu ma kukuitukila—Tanga Efeso 3:20.

11. Vana kifuani ki liambu di kukuitukila Yave kakanikisa. (Tala quadro “Zimbikudulu zi Kukuitukila zi Masalama.”)

¹¹ Tala mua zimbikudulu zi kukuitukila Yave kakanikisa kuidi dikabu diandi mu thangu yikhulu. Nandi wukanikisa Abalahami ayi Sala ti bala buta muana kheti mu kuba binunu. (Ngene. 17:15-17) Nandi mvandi wukanikisa Abalahami ti nkunu’andi wala tambula ntoto wu kanani. Mu mimvu miwombo, nkunu wu Abalahami basi Isaeli baba mimvika ku Ngipiti ayi mawu maba monikina buka ti lukanu alolo lualasa salama ko. Vayi nandi wudukisa mawu. Bosi buviokila thangu Yave wukanikisa ti, Elizabeti wala buta muana kheti mu bununu buandi. Nandi mvandi wukamba Malia wukhambu zaba libakala ti nandi wala buta Muana wala dukisa lukanu Yave kakanikisa mu bivevi na bivevi di mimvu—ku lumbu lu Edeni!—Ngene. 3:15.

12. Buidi Yosua 23:14 ayi Yesaya 55:10, 11 yi tuvanina lufiatu matedi lulendu lu Yave?

¹² Bo tunyindula phila Yave kadukisila zikhanu ziandi, buawu tunluta visilanga lulendu luandi ayi kiminu kitu matedi lukanu luandi lu kutuadisa nza yimona lunkindamanga ayi lumbanga lungolo. (Tanga Yosua 23:14; Yesaya 55:10, 11.) Ayi mawu ma tusadisanga kusadisa batu bankaka kuvisa ti lukanu lu kutuala nza yimona luisi ko ndosi. Kibila naveka Yave wukanikisa kuvanga diyilu ayi ntoto wumona mu kutuba: “Mambu amomo madi makiedika ayi ma lufiatu.”—Nzai. 21:1, 5.

FIKAMA YAVE MU KUVANGA MAMBU MA KIPHEVI

13. Buidi zikhutukunu zi kimvuka zilenda kindisila kiminu kitu? Sudikisa.

¹³ Phila yintatu tulenda kindisila kiminu kitu yidi, mu kubotulanga thangu muingi kuvanga mambu ma kiphevi. Mona bifuani binkuiza tumonisa, buidi tumbakilanga ndandu mu zikhutukunu zi Kimvuka. Yaya Ana wuviokisa mimvu miwombo mu kisalu ki thangu ka thangu wutuba: “Zikhutukunu zi kimvuka, zi kukhindisanga muingi kiminu kiama kiba kingolo. Kheti mu lukutukunu khomba wumvanga disolo kasi ko beni wupisuka mu kuvanga disolo voti mambu kantuba minu yima zebi, vayi yaba vanganga mangolo muingi kutomba mua bikuma bilenda kustadisa kubuela nzayilu’ama mu mambu Kibibila kinlonga muingi kukindisa kiminu kiama.”b Bukiedika, befu mvitu tunzolanga beni mimvutu mi khindusulu zikhomba bamvananga.—Loma 1:11, 12; 10:17.

14. Buidi kisalu ki kusamuna kinkindisilanga kiminu kitu?

¹⁴ Befu mvitu tunkindisilanga kiminu kitu bo tumvanga kisalu ki kusamuna. (Ebe. 10:23) Yaya Barbara, wunsadilanga Yave kuvioka 70 di mimvu wutuba: “Kisalu ki kusamuna kinkindisanga kiminu kiama. Bo yinluta tubila matedi Yave ayi zikhanu ziandi, buawu yinluta kindisilanga kiminu kiama.”

15. Buidi ndongukulu yi befu veka yi Kibibila yinkindisilanga kiminu kitu? (Tala mvandi fikula.)

¹⁵ Tala diambu dinkaka di kiphevi dinkindisanga kiminu kitu: Ndongukulu yi ngie veka yi Kibibila. Yaya Susana wutuba ti diambu di kunsadisanga mu ndongukulu’andi yidi, kukubika mambu kankuiza longuka. Nandi wutuba: “Mu Kilumingu yinkubikanga mambu tunkuiza longuka mu Kibanga ki Nsungi mu sabala yinkuiza. Mu Kikunda ayi Kimuadi, Yinkubikanga zikhutukunu zimvangamanga va khati sabala. Ayi mu bilumbu binlanda yinkubikanga mambu yinkuiza longuka mu ndongukulu’ama.” Bo yaya Susana kamvanganga mawu, nandi wuntatamananga kukindisa kiminu kiandi. Yaya Irene, wusadila Yave mu mimvu miwombu ku kikulutu kitu ki Zimbangi zi Yave, wukindisa kiminu kiandi mu kulonguka zimbikudulu zi Kibibila. Nandi wutuba, “Mayangi beni kuzaba buidi zimbikudulu zi Yave ziyenda kue saliminanga.”c

“KIAWU KIALA KUIZA MU THANGU YIFUANA”

16. Kibila mbi mambu Yave kakanikisa Habakuki madi beni tsundu kuidi befu bubu? (Ebeleo 10:36, 37)

¹⁶ Bisadi biwombu bi Yave banteminanga tsukulu yi nza ayiyi mu mimvu miwombu. Batu bawombo banyindulanga ti, zikhanu zi Yave zialasa salama ko. Vayi Yave wukamba Habakuki matedi zimbikudulu ziandi bo katuba: “Kimona mesu kiala salama mu thangu yifuana. Kiawu kimfikama mu thinu nati kutsuka ayi kalendi vuna ko. Kheti va mvioka beni thangu, tatamana kuvingila! Kibila kiawu kiala kuiza mu thangu yifuana!” (Haba. 2:3) Bukiedika ti Yave wukanikisa to mambu amomo kuidi Habakuki? Voti mambu nandi katuba madi tsundu mvandi kuidi befu bubu? Mu nzila phevi yinlongo, mvuala Polo wutubila mambu amomo kuidi Baklisto baba vingilanga beni nza yimona. (Tanga Ebeleo 10:36, 37.) Diawu tulenda ba lufiatu ti, kheti lukanu lu Nzambi luidi buka ti lualasa salama ko, vayi “kiawu kiala kuiza mu thangu yifuana”.

17. Buidi khomba mueka yinkietu kasadila malongi Yave kavana kuidi Habakuki?

¹⁷ Bisadi biwombu bi Yave bansadilanga malongi ma “kutatamana kuvingila”—mu mimvu miwombu. Dedi yaya Louisa, wutona kusadila Yave mu mvu 1939 wutuba: “Khumbu zinkaka minu yaba yindulanga ti Alimangedoni yala kuiza ava yimanisa kikola. Vayi bakana ko mawu mamonika. Buviokila thangu, yitona kutanga binongo bi Kibibila bintubila matedi ‘batu batemina’—muingi Yave kadukisa zikhanu ziandi. Ayi mawu matsadisa kutemina mu mvibudulu muingi Yave kadukisa zikhanu ziandi. Dedi, yitanga kinongo ki Noa, Abalahami, Yosefi ayi bisadi binkaka batemina muingi Yave kadukisa lukanu luandi. Kutatamana kutemina, matsadisa ayi mvandi kusadisa batu bankaka muingi kutatamana kutemina nza yimona yidi mu kuiza.” Ayi bisadi biwombu bi Yave mvandi bankikininanga mu mawu.

18. Buidi kutala bivangu kunkindisilanga kiminu kitu mu nza yimona?

¹⁸ Bukiedika, nza yimona yiyizidiabu ko. Vayi yindula mu biuma bidi va ntoto dedi,—zimbuetila, minti, bibulu, ayi befu batu. Ayi vasi ko mutu kalenda tuba ti biuma abiobio bisi ko bikiedika kheti biawu va thonono nza bisa ba ko. Biuma abiobio bidi va ntoto, kibila Yave nandi wuvanga biawu. (Ngene. 1:1, 26, 27) Nzamb’itu wu tukanikisa mvandi kutuala nza yimona ayi nandi wala dukisa mawu. Mu nza yimona, batu bala zingila mu mayangi mvu ka mvu ayi bala ba buvinha bumboti. Tulenda ba lufiatu ti nza yimona yala kuiza mu thangu Nzambi kasikika.—Yesa. 65:17; Nzai. 21:3, 4.

19. Buidi tulenda kindisila kiminu kitu?

¹⁹ Kheti nza yimona yiyizidiabu ko, vayi sadila loso luaku widi muingi kukindisa kiminu kiaku. Vutula matondo mu khudulu, yindula mu lulendu lu Yave ayi fikama Yave mu kuvanga mambu ma kiphevi. Ngie kuvanga mawu, wala ba mu khati “batu bamvingila kiuka bavanina tsila mu kiminu ayi mu mvibudulu.”—Ebe. 6:11, 12; Loma 5:5.