DILONGI 19
NKUNGA 6 Diyilu Dinsamuna Nkembu Nzambi
Landakana Kifuani ki Zimbasi Zikuikama
‘Luzitisa Yave beno zimbasi ziandi.’—MINKU. 103:20.
MAMBU TUANLONGUKA
Tunkuiza mona mbi tulenda longuka mu kifuani ki zimbasi zikuikama.
1-2. (a) Disuasana mbi tuidi na zimbasi? (b) Mu mambu mbi tuidi badedakana?
KUSADILA Yave kutu vana luaku lu kuba mu khati dikanda diandi di luzolo muidi zimbasi zikuikama. (Dani. 7:9, 10) Befu tuzebi ti zimbasi badi disuasana na batu. Ava kuvanga batu, Nzambi wuvanga theti zimbasi. (Yobi 38:4, 7) Bawu balutidi mangolo, busonga ayi bunlongo kena befu batu ba masumu.—Luk. 9:26.
2 Kheti mu disuasana adiodio, vadi mambu tuidi badedakana na zimbasi. Dedi, befu tuvangulu mu kifuani ki Yave, tuidi zikhadulu ziandi, tuidi luaku lu kusola mambu tuntomba kuvanga, kadika mutu mu befu widi dizina diandi, kimutu kiandi, biyeku biviakana, ayi mvandi tuvangulu muingi kusadila Mvang’itu.—1 Pet. 1:12.
3. Mbi tunkuiza longuka matedi zimbasi?
3 Mu kuzaba ti vadi mambu tuidi badedakana na zimbasi, kifuani kiawu kilenda ku tukindisa ayi ku tulonga. Tulenda longuka malongi mawombo mamboti matedi bawu. Mu dilongi adidi, tuenlonguka buidi tulenda landikinina kifuani ki kukikulula ku zimbasi, kiminu kiawu, luzolo luawu mu batu, lukuikumunu luawu ayi mangolo bamvanganga ma kudiodisa kimvuka.
ZIMBASI BA KIKULULANGA
4. (a) Buidi zimbasi ba yikuludilanga? (b) Kibila mbi bamvangilanga mawu? (Minkunga 89:7)
4 Zimbasi ba kikululanga. Bawu bazebi mawombo ma kuvanga, badi mangolo ayi nduenga, vayi kheti bobo, banlandakananga zithuadusulu zi Yave. (Minku. 103:20) Bawu bankiebanga biyeku biawu, ba kinyemisanga ko mu mambu bamvanganga mvandi bakinyemisanga ko ti baviokizi mangolo kena befu. Bawu bankuangalalanga mu kuvanga luzolo lu Nzambi kheti batambulanga ko nzitusu mu mawu.a (Ngene. 32:24, 29; 2 Minti. 19:35) Mvandi bavitikanga ko kutambula nzitusu Yave kafueni mu tambula. Kibila mbi zimbasi ba kukikuludilanga? Kibila bawu banzolanga Yave ayi ba kunkinzikanga.—Tanga Minkunga 89:7.
5. Buidi mbasi mueka kayikuludila bo kayoluka na Yoane? (Tala mvandi fikula.)
5 Tala kifuani kimmonisa phila zimbasi ba yikuludilanga. Mu mvu 96 T.K., mbasi mueka bakhambu tubila dizina, wumonisa mvuala Yoane kimona mesu ki kukuitukila. (Nzai. 1:1) Buidi Yoane katadila kimona mesu beni? Nandi wumeka kubuongimina mbasi beni. Vayi mbasi ayoyo yikuikama mu thinu wunkamba: “Bika kuvanga mambu amomo! Kibila minu yidi kisadi ki Nzambi buka ngiewu, . . . Buongimina Nzambi!” (Nzai. 19:10) Nandi kabasa tomba ko kutambula nzitusu ayi nkembu. Mu thinu nandi wusadisa Yoane kabuongimina to Yave Nzambi. Ayi mbasi beni kasa lenza ko Yoane. Kheti mbasi wutatamana kusadila Yave mu mimvu miwombu ayi wuluta ba mangolo kena Yoane, mu kukikulula nandi wutadila Yoane kisadi ki Yave dedi bo nandi mvandi kadidi. Ayi kheti mbasi ayoyo wusemba Yoane, nandi wuvangila mawu mu phila yifuana ayi wuyolukila mu luzolo. Ḿba nandi wuvisa ti mvuala Yoane kukuituka to kaba kuituka.
Mbasi wumonisa khadulu yi kukikulula mu phila kayolukila ayi kasembila Yoane (Tala lutangu 5)
6. Buidi tulenda landikinina kifuani ki kuyikulula ku zimbasi?
6 Buidi tulenda landikinina kifuani ki kuyikulula ku zimbasi? Mu kukieba biyeku bitu mu khambu kukinyemisa voti kubika tomba nzitusu mu mambu tumvanga. (1 Ko. 4:7) Mvandi tulendi kukimonisa ko ti tulutidi kena bankaka, mu kibila ki thangu tueka mu kusadila Yave voti mu biyeku tuidi. Bukiedika, bo tunluta tambula biyeku buawu tufueti luta kuyikuludila. (Luk. 9:48) Dedi zimbasi, befu tuntomba kusadila bankaka. Tuisintomba ko kuvanga bankaka kuyindula ti tulutidi nkinza kena bawu.
7. Buidi tulenda kuyikuludila bo tunsemba voti tumvana malongi mutu wunkaka?
7 Mvandi vantombulu tumonisa khadulu yi kukikulula, bo tunsemba woso mutu—kuba kuandi khomba mu kiphevi voti muan’itu. Vayi vantombulu tuvangila mawu mu phila yifuana. Dedi bo mbasi kasembila Yoane mu luzolo, mvitu tufueti vana tsembolo yifuana mu kubika vanga mambu malenda lueka ntima wu mutu beni. Befu kutadila bankaka ti ba tulutidi, tunkuiza nunga kuvana malongi mabongulu mu Kibibila mu luzolo ayi mu lukinzu.—Kolo. 4:6.
ZIMBASI BANZOLANGA BATU
8. (a) Dedi bummonisina Luka 15:10, buidi zimbasi bammonisinanga ti banzolanga batu? (b) Kiyeku mbi zimbasi badi mu kisalu ki kusamuna? (Tala mvandi levista.)
8 Zimbasi banzolanga ayi bamvuanga batu nkinza. Dedi, bawu bankuangalalanga bo mutu kanyongina masumu mandi ayi kamvutuka kuidi Yave—voti bo mutu kamvanga mangolo ma kubalula nzingulu’andi muingi kusadila Yave. (Tanga Luka 15:10.) Mvandi zimbasi bambuelanga mioko kisalu ki kusamuna zitsangu zi Kintinu. (Nzai. 14:6) Kheti bawu basamunanga ko mu kimutu, vayi bantuadisanga minsamuni kuidi mutu wuntomba kulonguka matedi Yave. Vayi tulendi tuba ko mu lufiatu ti zimbasi ba tutuadisanga kuidi noso kua mutu. Yave mvandi wunsadilanga ziphila zinkaka—dedi phevi’andi yinlongo—muingi kusadisa batu voti kutuadisa bisadi biandi. (Mav. 16:6, 7) Zimbasi ba tusadisanga kusamuna. Diawu, bo tunsamuna zitsangu zimboti, tulenda ba lufiatu ti bawu bala ba yitu muingi ku tusadisa.—Tala quadro yintuba “Yave Wutambudila Minsambu Miawu.”b
Bakuela babe mana kuvana kimbangi. Bo bamvutuka ku nzo, nkazi wummona kikhupa widi mu kiunda. Nandi wuvisa ti zimbasi balenda tutuadisa kuidi mutu widi tsatu yi kukuwa mambu ma Nzambi. Nandi widi phuila yi kuyoluka na kikhupa beni muingi kumbomba. (Tala lutangu 8)
9. Buidi tulenda landikinina kifuani ki zimbasi ki kuzola batu?
9 Buidi tulenda landikinina kifuani ki zimbasi ki kuzola batu? Befu kukuwa ndubu yi khomba mavutuka mu kimvuka, tufueti kuangalala dedi zimbasi ayi kuba bakubama muingi kunyamba mu luzolo. (Luk. 15:4-7; 2 Ko. 2:6-8) Mvandi tulenda landakana kifuani ki zimbasi mu kuvanga mamoso tulenda nunga mu kisalu ki kusamuna. (Mpovi 11:6) Dedi bo zimbasi ba tusadisilanga mu kisalu ki kusamuna, befu mvitu tufueti tomba ziphila tulenda sadisila zikhomba zitu mu kisalu ki kusamuna. Tulenda vangila mawu, mu kubasika mu kisalu ki kusamuna na minsamuni mimona, ayi zikhomba babela voti bama nuna.
10. Mbi tulenda longuka mu kifuani ki yaya Sara?
10 Buabu mbi tulenda vanga boti tuisinnunga ko kuvanga mamoso tuntomba mu kisalu ki Yave? Vadi ziphila tulenda sala mu kithuadi na zimbasi mu kisalu ki kusamuna. Tala kifuani ki yaya Sarac wunkalanga ku Índia wuvanga 20 di mimvu mu kisalu ki ntuami ntuala. Nandi wubakana kubela ayi kabasa nunganga ko kutelama voti kudiata. Nandi wuyiza ba beni mu kiunda. Vayi mu kibila ki luzolo zikhomba bammonisa ayi mu mbombolo katambula mu kutanganga kibibila, nandi wuyiza vutula mayangi mandi. Mvandi wutomba ziphila zinkaka zi kusamunina. Kheti kabasa nunganga ko kukala muingi kusonika minkanda, nandi waba vananga kimbangi mu telefone. Bo kavutukila kutela batu kavana kimbangi, batu beni bankamba ti vadi batu bankaka baba bakubama muingi kulonguka Kibibila. Mambu mbi mamonika? Mu mua zingonda to nandi wuyiza baka 70 di minlonguki mi Kibibila. Vayi kasa ba ko luaku lu kulonguka na minlonguki mioso, diawu kavanina minlonguki minkaka kuidi zikhomba zinkaka mu kimvuka muingi balongukanga yawu. Bawombo mu minlonguki amiomio, banlandakananga zikhutukunu. Bukiedika, zimbasi bankuangalalanga kusala mu kithuadi na zikhomba badi buka yaya Sara, bamvanganga mamoso bannunga mu kisalu ki kusamuna!
ZIMBASI BAMMONISANGA LUKUIKUMUNU
11. Buidi zimbasi bammonisinanga lukuikumunu?
11 Zimbasi badi kifuani kimboti mu kumonisa lukuikumunu. Bawu bamvibidilanga mu mambu makhambulu masonga mu bivevi na bivevi bi mimvu. Dedi, bawu bamona Satana ayi zimbasi zinkaka basala yawu va kimueka kubalukila Yave. (Ngene. 3:1; 6:1, 2; Yud. 6) Kibibila kintubila mbasi mueka yikuikama wuviokila mu mambu maphasi mu mioku mi phevi yimbi. (Dani. 10:13) Kubotula kuandi mambu amomo, mvandi mu mimvu miwombo zimbasi bammonanga va ntoto, batu baluelu to bambakanga makani ma kubuongimina Yave. Kheti mu mambu moso amomo, zimbasi zikuikama bantatamananga kusadila Yave mu mayangi ayi kifuza. Bawu bazebi ti mu thangu yifuana, Yave wala manisa mambu moso makhambulu masonga.
12. Mbi bilenda tusadisa kukuikama?
12 Buidi tulenda landikinina kifuani ki lukuikumunu lu zimbasi? Dedi zimbasi, ḿba tummonanga mambu makhambulu masonga voti tumviokilanga mu zikhuamusu. Vayi tuidi lufiatu ti mu thangu yifuana, Nzambi wala manisa mambu moso mambi. Diawu dedi zimbasi zikuikama, ‘tulendi vonga ko kuvanga mambu mamboti.’ (Nga. 6:9) Nzambi wukanikisa ku tusadisa muingi tukuikama. (1 Ko. 10:13) Tulenda dinda kuidi Yave phevi’andi yinlongo, muingi yi tusadisa kukuna mvibudulu ayi mayangi. (Nga. 5:22; Kolo. 1:11) Buabu, mbi fueti vanga ngie kuviokila mu zikhuamusu? Fiatila mu Yave ayi bika kumona boma. Yave wala kuvana mangolo ayi wala kusadisa.—Ebe. 13:6.
ZIMBASI BANSADISANGA KUDIODISA KIMVUKA
13. Kiyeku mbi kinkinza zimbasi badi mu bilumbu abibi bitsuka? (Matai 13:47-49)
13 Mu bilumbu abibi bitsuka, Yave wuvana zimbasi kiyeku kinkinza. (Tanga Matai 13:47-49.) Kisalu ki kusamuna, kintumisanga bivevi na bivevi di mintindu mioso mi batu. Bawombo mu bawu, bambalulanga nzingulu’awu muingi kuba Baklistu bakuikama vayi bankaka ndamba. Zimbasi batambula kiyeku ki ‘kuvasa bankua mambi va khati batu basonga.’ Mawu mansundula ti bawu batambula kiyeku ki kudiodisa kimvuka. Vayi, masinsundula ko ti baboso babotuka mu kimvuka balendi bue vutuka ko; ayi masinsundula ko ti zikhomba mu kimvuka balasa vanga ko ni diambu dimbi. Vayi tulenda ba lufiatu ti zimbasi bansalanga beni muingi kusadisa kimvuka kitatamana kidiodila.
14-15. Buidi tulenda landikinina kifuani ki zimbasi bandiodisanga kimvuka? (Tala mvandi foto.)
14 Buidi tulenda landikinina kifuani ki zimbasi? Mu kuvanga mamoso tulenda nunga muingi kimvuka kitatamana kidiodila mu ziphila zioso. Muingi tuvanga mawu, tufueti keba ntim’itu mu kusola bakundi bamboti ayi kukhambu bika ni kiuma ki tuvukumuna. (Minku. 101:3) Tulenda sadisa zikhomba zitu muingi batatamana bakuikama kuidi Yave. Dedi, mbi tulenda vanga befu kuzaba ti khomba mavola disumu dingolo? Mu luzolo tunkuiza nkindisa kayoluka na bakulutu ba kimvuka. Na kumanga kuvanga mawu, befu tufueti zabikisa mawu kuidi bakulutu ba kimvuka, kibila tuntomba muingi khomba beni katambula lusalusu mu nsualu!—Tia. 5:14, 15.
15 Kiadi ayi kiunda kuzaba ti zikhomba zinkaka bamvolanga masumu mangolo, bambotukanga mu kimvuka. Ma kumonika, vantombuluanga ‘kubika bue ba kithuadi na batu abobo’.d (1 Ko. 5:9-13) Mambu amomo, mansadisanga kimvuka kitatamana kidiodila. Mvandi kubika ba kithuadi na batu babotuka mu kimvuka, yidi phila yi kuba sadisila. Lukuikumunu luitu mu mambu amomo, lulenda basadisa kunyongina masumu mawu. Befu kuvamga mawu, tunkuiza ba mu mayangi, bulutidi Yave ayi zimbasi.—Luk. 15:7.
Mbi tufueti vanga befu kuzaba ti khomba bevola disumu dingolo? (Tala lutangu 14)e
16. Mu phila mbi tulenda landikinina kifuani ki zimbasi?
16 Mayangi beni kuzaba ti Yave wu tuvana luaku muingi kulonguka matedi zimbasi ayi kusala yawu mu kithuadi! Diawu, bika befu boso tulandakana kifuani kiawu kimboti matedi kukikulula, kuzola batu, kukindama ayi mangolo bamvanganga ma kudiodisa kimvuka. Befu kulandakana kifuani ki zimbasi zikuikama, mvitu tuala tatamana mu dikanda di Yave mvu ka mvu.
NKUNGA 123 Tumamana mu Lukuikumu Thuadusulu yi Nzambi
a vadi biveve na biveve bi zimbasi, vayi Kibibila kintubila mazina ma zimbasi wadi to —Misiela ayi Ngabrieli.—Dani. 12:1; Luk. 1:19.
b Ngie wulenda bakula bifuani binkaka mu Índice das Publicações da Torre de Vigia vama vantuba “Anjos” ayi mu ntu diambu “Orientação angélica (exemplos).”
c Bavingisa mazina mankaka.
d Dedi bo basudikisidi mu ndubu #2 yi Dingumba Dintuadisi mvu 2024, boti mutu wubotuka mu kimvuka wunlandakana lukutukunu, nsamuni kalenda sadila kilunzi kiandi boti wunkuiza bila mutu beni voti kumvana ndizilu mbote.
e Khomba yinkietu wunkidisa nkundi’andi kazabikisa kuidi bakulutu ba kimvuka disumu kabe vola. Buviokila thangu bo nandi kakhambu vanga mawu, khomba beni wuzabikasa mawu kuidi bakulutu ba kimvuka.