KISUEKULU KI ZIBUKU MU KHONDI MAYO
Kibanga ki Nsungi
KISUEKULU KI ZIBUKU MU KHONDI MAYO
Ibinda
  • KIBIBILA
  • BILONGULU
  • ZIKHUTUKUNU
  • mwbr25 Ngonda Kumi Yimueka zitsyel. 1-9
  • Mubongulu Malongi Madi mu Nzingulu ayi Kisalu Thuadusulu yi Lukutukunu

Tsielu ayiyi yisi ko video ayoyo

Lemvuka, video ayiyi yisinkuiza sika ko kibila diambu dimbi dibe monika.

  • Mubongulu Malongi Madi mu Nzingulu ayi Kisalu Thuadusulu yi Lukutukunu
  • Malongi Madi mu Nzingulu ayi Kisalu Thwadusulu yi Lukutukunu—2025
  • Mua Mintu mi Malongi
  • 3-9 NGONDA KUMI YIMUEKA
  • 10-16 NGONDA KUMI YIMUEKA
  • 17-23 NGONDA KUMI YIMUEKA
  • KIUKA KIDI MU DIAMBU DI NZAMBI NKUNGA WU SOLOMO 6–8
  • 24-30 NGONDA KUMI YIMUEKA
  • 1-7 NGONDA KUMI YIMMUADI
  • 8-14 NGONDA KUMI YIMMUADI
  • 15-21 NGONDA KUMI YIMMUADI
  • 22-28 NGONDA KUMI YIMMUADI
  • 29 NGONDA KUMI YIMMUADI MVU 2025-4 NGONDA YITHETI MVU 2026
Malongi Madi mu Nzingulu ayi Kisalu Thwadusulu yi Lukutukunu—2025
mwbr25 Ngonda Kumi Yimueka zitsyel. 1-9

Mubongulu Malongi Madi mu Nzingulu ayi Kisalu Thuadusulu yi Lukutukunu

© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

3-9 NGONDA KUMI YIMUEKA

KIUKA KIDI MU DIAMBU DI NZAMBI NKUNGA WU SOLOMO 1–2

Kinongo ki Luzolo lu Kiedika

w15 15/1 30 ¶9-10

Buidi Tulenda Monisina Luzolo Lukiedika va Dikuela?

9 Befu bisadi bi Yave dikuela dibika ba toka luwawanu mu nkanda vayi difueti ba luzolo lo kadika mutu kadi mu mutu wunkaka. Ntindu mbi luzolo tuntomba kutubila? Bukiedika ti luzolo lu Nzambi? (1 Yoa. 4:8) Voti luzolo lo tuidi na basi dikanda ditu? Voti luzolo tuidi mu bakundi bitu? (Yoa. 11:3) Bukiedika ti luidi luzolo lu nkietu ayi dibakala? (Zinga. 5:15-20) Luzolo lu nkietu ayi dibakala luawu luntombulu. Muingi mutu wunkaka kamona ti wukunzolanga, fueti vanga mangolo muingi kumonisa luzolo lukiedika. Diawu, bakuela babika bikila thangu bamviokisanga mu mambu mankaka yibavangisa kubika monisanga luzolo badi mu kadika mutu mu bawu. Mua mambu tumvanga mammonisa luzolo kuidi wunkaka, nkinza beni madi kibila mawu mantuadisanga mayangi va dikuela. Vayi mu bikhula bio batu bansodilanga no ngie fueti kuela, kheti mutu nkuela kasa zaba ko nani kankuiza kuela, vayi bawu bafueti vanga mangolo muingi kumonisa luzolo mu mambu bantuba. Kuvanga mawu kukuiza sadisa kukonzula luzolo va dikuela muingi diawu dikadidila.

10 Befu baklistu dikuela difueti tuadusu mu luzolo lu Nzambi, luzolo lo tuidi na basi dikanda ditu, na bakundi bitu voti luzolo lu nkietu ayi dibakala. (Nkunga wu Solomo 1:9-11; 6:10) Kheti mu bikhulu bio bantombilanga mutu fueti kuela vayi kumonisa mintundu mioso amiomio mi luzolo kulenda sadisa dikuela diba nsika ayi mayangi makiedika. Kutubanga bikuma bi luzolo va dikuela kulenda kindisa dikuela kibila Sulamita, katatiminina wukuikama kuidi mvungi wu mamemi wo kaba zolanga mu diambu di bikuma bi luzolo kankamba binkindisa ayi bintuadisa mayangi. (Tanga Nkunga wu Solomo 1:2, 3; Minku. 23:5; 104:15) Diawu, nkinza beni nnuni ayi nkazi kutubanga bikuma bi luzolo muingi kukindisa dikuela diawu!

Kiuka Kisuama

w15 15/1 31 ¶11

Buidi Tulenda Monisina Luzolo va Dikuela?

11 Mu Nkunga Salomo muidi malongi malenda sadisa zikhomba bantomba kukuela. Bawu bafueti ba mvibudulu muingi kutelimina mutu wufuana wo balenda zola muingi kukuela. Busa fuana ko kutona bumasi na mutu no tukhambu zolanga. Diawu Sulamita kasembila bana bakietu ku Yelusalemi bo katuba: ‘Bikanu kuthombila mutu muingi yikuela, vayi bikanu minu veka yisola mutu no yinzola muingi kukuela.’—Nkunga wu Solomo 2:7; 3:5.

10-16 NGONDA KUMI YIMUEKA

KIUKA KIDI MU DIAMBU DI NZAMBI NKUNGA WU SOLOMO 3–5

Nkinza wu Kitoko ki Khati

w15 15/1 30 ¶8

Buidi Tulenda Monisina Luzolo va Dikuela?

8 Bisi ko bikuma bioso bituba dibakala Sulamita kaba zolanga, bimmonisa kitoko kimbata. Vayi binkaka bimmonisa kitoko ki khati. Dedi, nandi wutuba: ‘Ngie woso widi mutu wu kitoko beni, ngie widi wuvedila. Mambu mambasika va munu′aku madi buka mabeti ma nhosi yindaka.’ (Tanga Nkunga wu Solomo 4:7, 11.) Vayi kibila mbi kadedikisila mambu mambasika va munu wu Sulamita banga nhosi? Kibila, dedi bo nhosi bakhambu sobikisa na biuma binkaka yilutidi lueki, buawu kadedikisila na mambu maba basikanga va munu wu Sulamita.

w00 1/11 11 ¶17

Buidi Tulenda ku Yikebila mu Mambu ma Butsuza

17 Mu diambu di kitoko ki Sulamita ntinu Salomo wutona kunzinina, vayi Sulamita kasa yikuekusa ko mu kubua yandi mu kitsuza. Diawu dibakala dio Sulamita kaba zolanga kanyungina mu bikuma kasadila bo katuba: ‘Ngie widi buka nlumba bankiebanga buboti widi ku luphangu.’ (Nkunga wu Solomo 4:12) Mu kuyikeba buboti mamonisa ti Sulamita makani mandi maba ma kubunda to nhitu na mutu wunkuiza ba nnuni′andi.—Yesa. 5:5.

g04 22 /12 9 ¶2-5

Kitoko Kilutidi

Bukiedika ti kitoko ki khati kilenda vanga bankaka ba kufikama? Yaya Georgina weka wukuela nanga kumi di mimvu wutuba: “Mu mimvu mioso tuma zinga zikhadulu zinnuni′ama zi kufhikikanga beni kuidi nandi, dedi kutubanga kiedika. Nandi kabasa tsuekanga ko kadi diambu ayi diambu diluta nkinza mu luzingu luandi didi kusadila Nzambi. Ayi mawu maba kumvanganga ku kheba buboti ayi kanzola. Nandi ava kabaka makani mu dioso kuandi diambu, waba tombanga kukuwa diyindu diama. Mawu maba kumbonisanga ti nandi widi beni luzolo lukiedika mu minu.”

Yaya Daniel wukuela mu mvu 1987 wutuba: “Mu minu, nkietu′ama lutidi kitoko kena bakietu bankaka. Bakana ko kitoko kiandi kimbata ki kuphanganga kumfikama. Vayi zikhadulu ziandi zimboti ziawu zi kufhikikanga kuidi nandi. Nandi katulanga ko zitsatu zi batu bankaka va theti, mu kuba vuanga nkinza ayi mu kutomba mboti mu bawu. Bukiedika, nandi widi zikhadulu zimboti beni ayi zidi luvalu zintombulu kuidi baklistu, diawu mu minu kuba nnuni′andi ma kuphananga beni mayangi.”

Nza ayiyi yivuanga ko nkinza mutu widi kitoko kikhati. Kitoko ki kiedika kinkuizilanga mu zikhadulu zimboti. Kibibila ki tulubula muingi tubika kutomba to kitoko kimbata kibila kidi kiphamba. Vayi kiawu kibue tuba: ‘Nkietu widi kivumi mu Yave nandi wufueni mu kutambula nzitusu.’ (Zinga. 31:30) Nkietu widi kitoko kimbata vayi kasadilanga ko Nzambi ba kundedikisa banga ‘kilunga ki wola batula mu diyilu di ngulu’.—Zingana 11:22.

Diambu di Nzambi di tusadisanga kuvana luvalu mutu widi kitoko ki khati, kubika kuandi kitoko ki phuatulu. Vayi kitoko ki khati kinkuizilanga mu kuba khadulu yinlembami ayi kidi luvalu luwombo va meso ma Nzambi. (1 Pet. 3:4) Bukiedika, kitoko ki khati kiawu kilutidi nkinza kubika kitoko ki mbata ayi baboso balenda ba kitoko ki khati.

Kiuka Kisuama

w06 15/11 18 ¶4

Mambu Mamfunu Madi mu Nkunga wu Salomu

2:7; 3:5—Kibila mbi Sulamita ka dedikisila tsil’andi na khabi ayi ngulungu? Kibila bibulu abiobio bidi beni bizabakana mu kuduma beni ayi mu kitoko. Diawu Sulamita kadedikisila biawu muingi kusemba bana ba bakieto ba Yelusalemi babika kunkuika kukuela mutu no kakhambu zola.

17-23 NGONDA KUMI YIMUEKA

KIUKA KIDI MU DIAMBU DI NZAMBI NKUNGA WU SOLOMO 6–8

Kindama mu Zithotolo

it “Nkunga wu Salomo” ¶11

Nkunga wu Salomo

Ntinu Salomo wubika muingi Sulamita kavutuka ku nzo. Ayi zikhomba ziandi bo bazaba mawu bayituka beni mu kumona lukuikumunu lu khomb′awu mu kukhambu bua mu kitsuza na Salomo. (Nkunga wu Solomo 8:5a) Bukiedika, Sulamita wumonisa ti wuba wukuikama mu dibakala diandi bo kakindama mu zithotolo.—Nkunga wu Solomo 8:6-12).

yp 188 ¶2

Didi Diambu Dimboti Kubundana Nhitu Ava Kukuela?

Kumanga kubundana nhitu ava kukuela ku tusadisanga kuvuka mu mambu mambi ayi kuntuadisanga ndembama yi kiedika. Kibibila kintubila muana nkietu wumueka wumanga kubundana nhitu ava kukuela kheti waba zolanga beni dibakala diandi. Kutatamana wukuikama mu mambu amomo kumvanga nandi kuiza tuba kuntuala: “Kutatamana wukuikama mu kukhambu bundana nhitu na dibakala, kuaba kutuadisanga mayangi makiedika.” Ayi mawu masadisa nandi ayi dibakala diandi kubaka mayangi makiedika kuntuala.—Nkunga wu Solomo 6:9, 10; 8:9, 10.

yp2 33

Kifuani Kimboti Tufueti Landakana—Sulamita

Sulamita wuzaba nkinza wu kuyindula buboti ava kubaka makani, diawu kasembila bakundi bandi: “Minu yimukamba mubika kuthombila mutu nati minu veka yinsola mutu wufueni yifueti kuela.” Sulamita wuzaba ti mabanza mandi ma tsi ntima malenda kumvuna, diawu kakambila kuidi bakundi bandi babika kunkuika kutona bumasi na mutu kakhambu zola. Kibila mabanza mandi matsi ntima malenda kumvanga kubaka makani malenda kuntuadisa ziphasi kuntuala. Diawu Sulamita katatiminina wukuikama banga kibaka kingolo.—Nkunga wu Solomo 8:4, 10.

Bukiedika ti phila wuntadilanga diyindu di kuba bumasi dindedakana na mayindu ma Sulamita? Ngie wumbikanga mayindu maku ayi mabanza matsi ntima ma kudiatisa? (Zinga. 2:10, 11) Voti ngie veka wulenda bikila mabanza maku ma tsi ntima ma kuvukumuna mu kutona bumasi na mutu wukhambu zola. Dedi, ngie kumona muana nkietu ayi muana dibakala bandiata mu nzila ayi babe simbasana mu mioko buidi wunkuiza muena mu tsi′aku ntima? Bukiedika ti wunkuiza ba mayindu ma kutona mvaku bumasi, voti wulenda tona bumasi ayi mutu wukhambulu mbangi yi Yave? Bukiedika, Sulamita wumonisa ti wuba wuyonzuka mu mayindu bo kamanga kubika mabanza ma tsi ntima mantuadisa.

Kiuka Kisuama

w15 15/1 29 ¶3

Buidi tulenda Monisina Luzolo Lukiedika va Dikuela?

3 Tanga Nkunga wu Solomo 8:6. Lutangu alolo luntubila nlaki mbazu wu Yave. Kibila mbi? Kibila luzolo yawu khadulu yi Yave yilutidi ayi Nandi wu tuvanga muingi tu monisanga yawu. (Ngene. 1:26, 27) Bo kamana kuvanga Adami, Yave wumvana nkietu wumboti. Bo Adami kamona nkazi′andi Eva khumbu yitheti nandi wuba beni mu mayangi, diawu katubila bikuma bimboti muingi kumonisa mabanza mandi. Bukiedika Eva mvandi wuyangalala beni mu nnuni′andi kibila mu dibakala kavangulu. Tona va thonono mabanza ma Yave madi, dibakala ayi nkietu bayimonisanga luzolo lukiedika ayi luawu lufueti kadidila.—Ngene. 2:21-23.

24-30 NGONDA KUMI YIMUEKA

KIUKA KIDI MU DIAMBU DI NZAMBI YESAYA 1–2

Kivuvu Kuidi bo ‘Badi Beni mu Kiunda mu Kibila ki Masumu’

ip-1 14 ¶8, 17

Tata ayi Bana Bandi ba Mimbayisi

8 Bo mambu mambi mansaba, mawu mantuadisanga beni ziphasi ayi kiunda kingolo. Mu bilumbu bi Abalami Yave wutadila masumu ma Sodoma ayi Ngomola masumu manneni. (Ngenesi 18:20) Mawu mvandi mamonikina dikabu di Yuda. Diawu mbikudi Yesaya katubila ti bawu baba nata mfuna wunneni. Mvandi wuba tedila ‘batu bankua mambi, bana basinga mu lufua ayi bawu batatuka Yave tatʹawu.’ (Yesa. 1:4) Masumu madi buka nledi wubenga mala kituka maphembi buka mika mi kibulu. Yave wuntomba muingi befu tuzaba ti nandi widi nkua nlemvu wu masumu, kheti mawu malenda ba manneni vayi befu kumonisa ti tubenyongina masumu mitu nandi wala tulemvukila.

17 Ngie kuba beni mu kiunda ayi kumona buka ti Yave kalendi kulemvukila ko masumu maku, yindula mu kifuani ki Manase. Nandi wuvola disumu dingolo beni mu mimvu miwombo. Vayi bo kanhongina masumu mandi, Yave wunlemvukila. (2 Lusa. 33:9-16) Yave wuntomba befu boso kubunda mvandi bo bavola disumu dingolo, tuzaba ti Nandi wuntomba tuenda ayi tudedikisa mambu tuidi ayi Nandi.

Kiuka Kisuama

ip-1 39 ¶9

Nzo yi Yave Yidi Yizangama

9 Bubu dikabu di Yave ditombuluanga ko theti kukuenda ku Yelusalemi muingi kubuongimina Yave. Dedi bo Tempelu ayi Nzo Yinlongo biaba sundulanga mbuongimini yikiedika, kiminu mu khudulu kitusadisanga kufikama Yave. (Ebe. 8:2) Diawu mongo wu nzo yi Yave wunsundula mbuongimini yi kiedika yidi batu badi kithuadi ayi badi mayindu mamueka mu Yave kuba kuandi yosokua tsi bankalanga.—Ebeleo 9:2-10, 23; Yesaya 2:2.

1-7 NGONDA KUMI YIMMUADI

KIUKA KIDI MU DIAMBU DI NZAMBI YESAYA 3–5

Yave Wuba Bibila Muingi Kubue Vibidila

ip-1 73-74 ¶3;8

Kisadi ki Khambu Kuikama!

3 Ḿbikudi Yesaya wusadila kifuani kimvati wu tsola yi vinu. Nandi wuvata makundi mamboti ma vinu va ntoto widi mbozi ayi mu thangu yifuana. Bukiedika, beki tsola wuvanga kisalu kimboti, wukubika tsola kamvata, wubotula mamanha ayi wutunga kibuangu ki kukengidila. Mvandi wusadila mamanha beni muingi kutula minkamba muingi bibulu bibika kukota mu tsola ayi bibika kutulula bikunusu. Kheti mu mangolo moso kavanga muingi kukeba tsola yi vinu ayi kukubika kibuangu bamvangilanga vinu, nandi kasa vela ko makundi mamboti kibila mawu maba ndudi.

ip-1 76 ¶8

Kisadi ki Khambu Kuikama

8 Ḿbikudi Yesaya wutedila Yave, Nzambi′andi yi luzolo. (Yesa. 5:1) Kantedila mu phila ayoyo mu kibila ki kikundi kifikama baba. (Dedikisa ayi Yobi 29:4; Minku. 25:14.) Vayi luzolo Yesaya kaba mu Yave lulendi dedakana ko na luzolo Yave kaba mu dikabu diandi dio nandi kadedikisa na tsola yi makundi mamboti yo Nandi kavata.—Dedikisa ayi Esodu 15:17; Minkunga 80:8, 9.

9 Yave wutula dikabu diandi ku ntoto wu Kanani ayi wu bavana minsiku, zithumu ayi mintuadisi. (Esodu 19:5, 6; Minku. 147:19, 20; Efe. 2:14) Mvandi wuba keba mu mioko mi zimbeni ziawu. Yave wuvanga mamoso maba tombulu muingi kukeba dikabu diandi dio nandi kafuanikisa banga tsola yi vinu.—2 Mintinu 17:13; Malaki 2:7; Mavanga 13:20.

w06 15/6 18 ¶1

‘Vutula Ntima Muingi Wukeba Tsol′aku’

Yesaya wudedikisa dikabu di Yave na tsola yi vinu yaba butanga makundi mambi, ma ndudi ayi mabola. (Yesa. 5:2, 7) Makundi amomo masi ko tsadulu, mawu badedikisa ayi dikabu di Isaeli babayisa Yave. Balevula minsuku miandi ayi zithumu ziandi zisonga, ayi Yave kasi ko foto mu nzingulu′awu yimbi kibila nandi wuvanga mamoso maba tombulu muingi kukeba dikabu diandi.—Yesaya 5:4.

w06 15/6 18 ¶2

‘Vutula Ntima Muingi Wukeba Tsol′aku’

Kuzaba ti dikabu di Isaeli diyiza kituka banga makundi mambi ma vinu, Yave wubakamba ti nkuiza bayekula, kalasa bue bakeba ko mu mioko mi zimbeni ziawu banga mvati tsola wummanga kubue sakula tsola yikhambu butanga mimbutu mimboti.—Yesaya 5:5, 6.

Kiuka Kisuama

ip-1 80 ¶18

Kisadi ki Khambu Kuikama

18 Mu thangu yikhulu, Yave nandi waba kabulanga zitereno kuidi makanda ku Isaeli. Bawu baba tambulanga biawu muingi bavata ayi minsiku miaba bakuiminanga muingi babika kusumbisa. (Levi. 25:23) Minsiku beni miaba bakakidilanga muingi babika kuba biphumbulu. Vayi, bawombo mu kibila ki khunha zimbongo, baba levulanga minsiku beni ayi baba tombanga kuvatakana biuma bi mutu wunkaka dedi bo bummonisina Mika 2:2 ayi Zingana 20:21. Yave wukanikisa kusemba batu badi khunha zimbongo mu kutuba ti bala bika zinzo ziawu ayi mualasa kala ko kadi mutu ayi mawu masalama bo bayenda mu buvika ku Babiloni.

8-14 NGONDA KUMI YIMMUADI

KIUKA KIDI MU DIAMBU DI NZAMBI YESAYA 6–8

‘Minu Kawu! Thuma!’

ip-1 93-94 ¶13-14

Yave Widi ku Tempelo′andi Yinlongo

13 Yesaya wutuba: “Bosi yiyuwa mbembu yi Yave ayi nandi wuyuvula: ‘Nani yilenda fidisa ayi wela kutu tuamina ntuala?’ Minu yimvutudila: ‘Minu kawu! Thuma.’”(Yesaya 6:8) Kiuvu Yave kavana kuidi ḿbikudi Yesaya kiba thumusunu muingi Yesaya kaba mvual′andi. Mu kusadila kikuma, “Kututuamina” kubika kuandi “kuthuamina” vaba monisa ti vaba mutu wunkaka va khonzo Yave, muan′andi Yesu.—Ngenesi 1:26; Zingana 8:30, 31; Yoane 1:14.

14 Yesaya mu yoyawu thangu, wuvitika kiyeku Yave kamvana ayi wumonisa ti wuba wukubama muingi kukivana mu khambu vingila mfutu. Yesaya widi kifuani kimboti kuidi bisadi bi Yave bubu ba kivananga mu kusamuna zitsangu zimboti, ayi bankaka bakivananga mu bisalu binkaka bi thangu ka thangu.—Matai 24:14

ip-1 95 ¶15-16

Yave Widi ku Kibuangu Kiandi Kinlongo

15 Yave wukubika buboti ḿbikudi Yesaya, matedi phila yi kukolukila na dikabu. Kibila nandi wuzaba ti bawu bankuiza ḿbayisa, kheti mu kuba monisa luzolo ayi lukuikumunu. Mawu mabasa tombulu ko Yesaya katubila mu nganzi, vayi mawu maba monisa phila dikabu dinkuiza tambudila zitsangu zi Yave zio Yesaya kaba banatina.—Yesaya 6:9, 10

16 Bo dikabu babayisa Yesaya mu khumbu ziwombo, bamonisa ti baba buka ziphofo ayi zikhutu matu. Ayi mvandi mawu maba monisa ti bawu bazibika mintima miawu ayi bamanga zitsangu zi Yave.

ip-1 99 ¶23

Yave Widi ku Kibuangu Kiandi Kinlongo

23 Mu kutubila matedi mbikudulu yi Yesaya, Yesu wumonisa ti mbikudulu beni yisalama mu bilumbu biandi. Mu phila mbi? Mu bilumbu bi Yesaya, batu bamanga kunkuwila diawu Yave kabika baba tulula. Mawu mvandi mamonika mu bilumbu bi Yesu. Batu bamanga kunkuwila ayi mu kibila akiokio, Yave wubika batulula Yelusalemi mu mvu 70 T.K. (Mat. 23:35-38; 24:1, 2) Vayi baboso bayuwa ayi balandakana Yesu, bo bayiza tedila Isaeli ki kiphevi, bavuka.—Matai 13:16-23, 51 Luka 21:20-22; Ngalatia 6:16

Kiuka Kisuama

w06 1/12 9 ¶4

Mambu Mamfunu Madi mu Buku yi Yesaya—I

7:3, 4—Kibila mbi Yave Kavukisila Ntinu Akazi nkua mambi? Mintinu mi Asilia ayi Ntinu wu Isaeli babaka makani ma kubotula Ntinu Akazi waba yadila ku divula di Yuda ayi kuvingisa va luyalu beni ntinu ka wukhambu ba mu mvila wu Davidi. Vayi Yave wukeba ntinu Akazi kibila Nandi wuvanga tsila ti mu mvila wu Davidi muawu munkuizila Mesia.—Yesaya 9:6.

15-21 NGONDA KUMI YIMMUADI

KIUKA KIDI MU DIAMBU DI NZAMBI YESAYA 9–10

Babikula ti Vala Monika ‘Muinda Wunneni’

ip-1 125-126 ¶16;19

Lukanu Lutedi Ntinu wu Ndembama

16 Nsoniki wu buku yi Matai wutubila mambu ḿbikudi Yesaya kabikula bo katuba: ‘muinda wunneni ku Ngalili’ muingi kumonisa mambu Mesia kavanga, bo katuala kiedika kivukisa batu bawombo baba ku kitombi ki malongi ma luvunu ma bapakanu ayi bikhulu bi binganga bi luvunu. (Mat. 4:17) Kisalu kiandi ki kusamuna ayi khudulu biba buka muinda wukienzula bo baba mu kitombi.—Yesaya 9:2 Matai 5:1–7:27; 28:16-20; Malaku 3:13, 14; Yoane 2:8-11; 1 Kolinto 15:6.

ip-1 126-128 ¶19

Lukanu Lutedi Ntinu wu Ndembama

19 Batu bavitika mambu Yesu ayi minlandikini miandi balonga, baba beni mu mayangi ayi mawu maba buka mutu wunkuangalala mu kuvela mimbutu miwombo mu tsola voti buka mutu bebaka kiuka kiwombo bo kannunga mu mvita. Bawombo mu ntima woso bavitika mambu Yesu kalonga, bayonzuka beni mu kiphevi ayi bayiza ba minlandikini miandi. (Mavanga 2:46, 47) Yave wuvanga muinda kukienzuka kuidi mimvila miwombo mu kubika batu ba mimvila mioso kumfikama.—Mavanga 14:27; Mavanga 13:48.

ip-1 128-129 ¶20-21

Lukanu Lutedi Ntinu wu Ndembama

20 Ḿbikudi Yesaya wutubila mangolo Ngidioni kavanga muingi kukula dikabu di Isaeli mu mioko mi basi Midiani. (Yesa. 9:4 Zinta. 25:1-9, 14-18; 31:15, 16; Minkongu 6:7-16; 8:28) Diawu lusakumunu lu khudulu yi Mesia, luala kadidila kibila banga Ngidioni, Yesu wala tulula zimbeni zi dikabu di Yave ayi tuala baka lunungu luala kadidila ayi kualasa bue ba ko mvila wala tovula dikabu di Yave.—Nzaikusu 17:14; 19:11-21; Minkongudidi 7:2-22.

21 Yave katianga ko mimvita. Yesu, Ntinu wu Ndembama wala manisa mimvita ayi wala tuala ndembama yala kadidila. Diawu mbikudi Yesaya katubila: ‘Binuanunu bioso bi mvita biala tuluka ayi valasa bue ba ko mimvita ayi buphunha. Valasa bue monika ko masodi mandiata voti bikhutu biawu bialasa bue ba ko menga.’—Yesaya 9:5; Minkunga 46:9.

Kiuka Kisuama

ip-1 130 ¶23-24

Lukanu Lutedi Ntinu wu Ndembama

23 Yesu ba kuntedila mutu wumvananga malongi manduenga, nkua kiadi ayi wumvisanga buboti bankaka. (Mat. 7:28) Nandi waba longanga buboti, waba sudikisanga buboti ayi waba vananga malongi mu luzolo, malongi ma nduenga mansadisanga minlandikini miandi kutatamana mu nzila yinnatanga mu luzingu lu mvu ka mvu.—Yoane 6:68.

24 Dedi Salomo, nduenga yi Yesu yisi ko nduenga yi naveka. Vayi yidi nduenga yimfuminanga kuidi Yave. (Yoa. 7:16) Kifuani kiandi kilenda longa minsamuni ayi bakulutu ba kimvuka mu bimvuka, kulandakananga zithuadusulu Yave kamvananga mu nzila Kibibila ayi kimvuka kiandi.—Zingana 21:30; 1 Mintinu 3:7-14; Matai 12:42.

22-28 NGONDA KUMI YIMMUADI

KIUKA KIDI MU DIAMBU DI NZAMBI YESAYA 11–13

Mambu Kibibila Kibikula Matedi Mesia

ip-1 159 ¶4-5

Mu Luyalu lu Yesu, Batu Bala Vuka ayi Bala ba Mayangi

4 Ava ḿbikudi Yesaya kabutuka, minsoniki mi Kibibila batubila matedi ndizulu yi Mesia no Yave kafila. (Ngene. 49:10; Deute. 18:18; Minku. 118:22, 26) Yesaya wusudikisa ti Mesia wala kuizila mu mvila Jessé, mu nkunu Davidi ayi nandi wala ba buka nti wumbutanga makundi mamboti. (Yesa. 11:1; dedikisa ayi Minku. 132:11.) Mawu maba luta sudikisa ti Mesia wala kuizila mu mvila wu Davidi ayi ntindu mbi kiyeko katambula.—1 Samueli 16:13; Yelemia 23:5; Nzaikusu 22:16.

5 Nsoniki wu buku yi Matai wutuba ti mambu mimbikudi batuba matedi Mesia, masalama bo batedila ‘Yesu musi Nazaleti’. Yesu bantedila musi Nazaleti kibila wuyonzukila ku divula di Nazaleti, dedi bo bummonisina mbikudulu yidi mu Yesaya 11:1.—Matai 2:23; Luka 2:39, 40.

ip-1 159 ¶6

Mu Luyalu lu Yesu, Batu Bala Vuka ayi Bala ba Mayangi

6 Ntindu mbi nyadi Mesia kala ba? Bukiedika ti nandi wala ba nyadi wumbi ayi wu lukasu dedi bubela basi Asilia batulula 10 di mimvila mi basi Isaeli? Ndamba. Matedi Mesia, Yesaya wutuba: ‘Phevi yi Yave yala ba yandi, phevi yinduenga ayi yi phisulu, phevi yi malongi ayi yi lulendo, phevi yi nzayilu ayi yi boma bu Yave. Nandi wala mona nyenzi mu kukinzika Yave.’(Yesaya 11:2, 3a) Bo Yave kasola Mesia, kasa ndukudila ko nzeta vayi wunsodila mu phevi yinlongo. Mawu mamonika thangu Yesu kabotama, bo Yoane Mbotiki kamona phevi yinlongo yi Nzambi kukulumuka kuidi Yesu buka dibembi. (Luka 3:22) Mu kibila akiokio, Yesu wumonisa nduenga, phisulu, waba sembanga buboti, wuba lulendu ayi wumonisa nzayilu. Mawu mammonisa ti Yesu wala ba nyadi wumboti.

ip-1 160 ¶9

Mu Luyalu lu Yesu, Batu Bala Vuka ayi Bala ba Mayangi

9 Kibibila kibikula ti Mesia wala ba kivumi mu Yave. Kivumi kinsudula kumonisa luzolo, lukinzu mu Yave ayi kubika vanga mambu malenda kunyongisa ntima wu Yave mu ku khambu fundisila batu mu mambu kammona voti kankuwa. (Yesa. 11:3b) Yesu kabikanga ko mayindu ma batu bankaka matuadisa phila kanfundisilanga. Diawu kadika kilumbu tufueti banga kivumi mu Yave. Yesu widi kifuani kimboti kuidi baboso badi biyeku bi kutuama ntuala mu kimvuka ki Yave, bulutidi kuidi bakulutu ba kimvika.—1 Petelo 3:4; 1 Kolinto 6:1-4

ip-1 161 ¶11

Mu Luyalu lu Yesu, Batu Bala Vuka ayi Bala ba Mayangi

11 Yesu waba sembilanga minlandikini miandi mu luzolo, widi ntungulu wumboti bakulutu ba kimvuka bafueti landakana. Vayi kuidi batu bankua mambi nandi wala sembila mu lukasu. (Minku. 2:9; dedikisa ayi Nzai. 19:15.) Bo Nzambi kala mvana nsua muingi kutulula bankua mambi, Yesu wala vanga mawu muingi kumanisa bankua mambi bantinisanga ndembama va khati dikabu di Yave. Vayi mu busonga ayi mu lukuikumunu Yesu wala monisa lulendu luandi muingi kuvanga mamoso mantombulu muingi kumanisa mambi ayi ziphasi zioso.—Minkunga 37:10, 11, 45:3-7.

Kiuka Kisuama

ip-1 165-166 ¶16-18

u Luyalu lu Yesu, Batu Bala Vuka ayi Bala ba Mayangi

16 Khumbu yitheti Satana kathota mbongimini yikiedika, mamonikina ku lumbu lu Edeni bo kavukumuna Adami ayi Eva babalukila Yave. Tona mu thangu beni, Satana wumvanganga mamoso muingi kutatula batu mu mbuongimini yi Yave. Vayi Yave wutuba ti mbuongimini′andi yilendi tuluka ko. Diawu kakanikisila mu nzila Yesaya: ‘Mu kilumbu beni lunganzi lu Yese luala telama banga kidimbu kuidi makabu. Mimvila bala kuenda kuidi nandi muingi kue tomba thuadusulu ayi kibuangu kiandi kiala ba ki nkembu.’( Yesa. 11:10) Diawu mu mvu 537 A.T.K., Yelusalemi yi yiza ba kidimbu ki ndubu beni, bo kakutikisa basi Yuda bakuikama muingi babue tunga tempelo.

17 Mbikudulu ayoyo tsundukulu yinkaka yilutidi. Dedi bo tuma muena, yawu yintubila luyalu lu Mesia, mutu wulutidi wufuana muingi kuyadila batu boso. Mvuala Polo mvandi wubue tubila madi mu mbikudulu beni, muingi kumonisa ti mu thangu′awu, batu ba mimvila mioso bankuiza kota mu kimvuka. Nandi wutuba: Yesaya mvandi wutuba: “Vala ba lunganzi lu Yese no wala yadila mimvila; ayi mimvila mioso bala tula kivuvu mu nandi.’” (Lom. 15:12) Vayi mbikudulu beni yidi mvandi tsundukulu mui bilumbu bitu, kibila bubu batu ba mimvila mioso badi mu kubuela mioko Baklistu ba solo.—Yesaya 61:5-9; Matai 25:31-40.

18 Bo Yesaya katuba ‘mu kilumbu beni’, mbi mawu mansundula? Mawu mansundula thangu Mesia katambudila kiyeku ki kuba Ntinu mu Kintinu ki Nzambi mu mvu 1914. (Luk. 21:10; 2 Ti. 3:1-5; Nzai. 12:10) Tona mu thangu beni Yesu wuyiza ba kidimbu kifuana kuidi Isaeli yi kiphevi ayi kuidi batu boso bantombanga nyadi wusonga. Mu luyalu lu Mesia, zitsangu zimboti zidi mu kusamunu kuidi batu ba mimvila mioso dedi bo Yesu kabikudila. (Mat. 24:14; Mark 13:10) Zitsangu aziozio zidi mangolo ma kubalula luzingu lu batu. “Nkangu wunneni wu batu wo ni mutu kalendi nunga ko kutanga”, badi mu kutumukina Mesia mu kubuela mioko Baklistu basolu bakhidi va ntoto. (Nzai. 7:9) Mu kumona ti bawombo bakhidi kuiza muingi kukota mu kimvuka ki Yave, bawu badi mu kubuela nzitusu tempelo Yinneni yi kiphevi yi Yave.—Yesaya 56:7; Hangai 2:7.

29 NGONDA KUMI YIMMUADI MVU 2025-4 NGONDA YITHETI MVU 2026

KIUKA KIDI MU DIAMBU DI NZAMBI YESAYA 14–16

Yave Wala Bunga Zimbeni zi Dikabu Diandi

ip-1 180 ¶16

Yave wutulula divula baba yemisanga

16 Kheti mbikudulu yi thululu lu divula di Babiloni yisa salama ko mu mvu yibikulu, vayi buviokila thangu mbikudulu ayoyo yisalama. Kibila bo vavioka 200 di mimvu mu thangu mintinu Medo ayi Pelesia baba yala ku babiloni, zimbeni ziawu bakota ayi batulula divula di babiloni. Bubu divula beni dimana lalakana. Mawu matu buela lufiatu ti zimbikudulu zioso zi Kibibila zio ka zisalimi′abu ko, ziala salama mu thangu yo Yave katsikika.—2 Timoti 3:16.

ip-1 189 ¶1

Malongi Yave Kavana Kuidi Makabu

Mu bilumbu bi Yesaya, basi Asilia baba kuamisanga dikabu disolo di Yave kutonina kuandi ku Isaeli nate ku Yuda.” (Yesaya 13:1) Vayi Yave wukanikisa ti bawu balasa tatamana ko kununga dikabu diandi. Diawu ḿbikudi Yesaya kabikudila madi mu Yesaya 14:24, 25 bo katuba ti basi Asilia bala bungu.

ip-1 194 ¶12

Malongi Yave Kavana Kuidi Makabu

12 Vavioka to mimvu mitatu mbikudulu yitedi basi Muabi yisalama. Divula di basi Muabi dituluka ayi ndambu to di batu bavuka.( Yesa. 16:13, 14) Batu bamfionguninanga mambu makhulu batuba ti basi Muabi batovuka beni ayi baba kuika kufuta ziphaku kuidi Tiglath-pileser III ayi Senakelibe. Buviokila thangu dikabu dioso di basi Muabi ba ditulula ayi divula dioso dilalakana.

Kiuka Kisuama

w06 1/12 10 ¶11

Mambu Mamfunu Madi mu Buku Yesaya—I

14:1, 2—Dikabu di Yave batula mimvika batu baba nata mu buvika bo batambula biyeku bi kutuama ntuala. Dedi, Danieli wutabula kiyeku kinneni mu thangu yi minyadi mi Medo ayi Pelesia. Esteli wuyiza ba nkietu wu ntinu. Ayi Molodokai wuyiza ba nyadi mu luyalu lu ntinu Pelesia

    Zibuku mu Ibinda (2008-2025)
    Basika
    Kota
    • Ibinda
    • Kufila
    • Phila Wuntombila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Zithuadusulu bu Kusadila
    • Nsiku wu no Wuvuidi
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Kota
    Kufila