Biuvu Bi Mintangi

Kibila mbi Yosefi ayi Malia bakhambu vutukila ku Nazaleti vayi batatamana ku Betelemi bo Yesu kabutuka?

Kibibila kisintubila ko mawu. Vayi ki tuvana mua bivisa bilenda ku tusadisa kumona kibila mbi ḿba babakila makani amomo.

Mbasi yimueka wukamba Malia ti wunkuiza ba mu buemba ayi wunkuiza buta muana. Bo Malia katambula tsangu ayoyo, nandi ayi Yosefi baba zingilanga ku Nazaleti, vayi Yosefi wubutukila ku Ngalili. (Luka 1:26-31; 2:4) Bo babotuka ku Ngipiti, bosi babue vutuka ku Nazaleti, Yesu wuyonzukila kuna ayi bayiza kuntedila muisi Nazaleti. (Matai 2:19-23) Diawu, ḿba bo tunkuwa matedi Nazaleti—tuyindulanga matedi Yesu—Yozefi ayi Malia.

Malia wuba musi dikanda diandi wabe kalanga ku Yuda baba tedilanga Elizabeti. Nandi wuba nkazi wu ganga Nzambi Zakalia ayi Elizabeti wuyiza ba ngudi yi Yoane mbotiki. (Luka 1:5, 9, 13, 36) Malia wukala zingonda zitatu bo kayenda kue tala Elizabeti ku Yuda. Bosi Malia wuvutuka ku Nazaleti. (Luka 1:39, 40, 56) Diawu Malia kazabila buboti kizunga ki Yuda.

Buviokila thangu, Yosefi wubika Nazaleti ayi wuyenda ku Betelemi kibila basi Loma bavana nsua, muingi baboso benda “kisonikisa” ku divula diawu. Ayi babikula ti Mesia wala butukila ku Betelemi. (Luka 2:3, 4; 1 Samu. 17:15; 20:6; Mika 5:2) Bo Malia kabuta, Yosefi kasa botula ko Malia ayi Yesu ku Betelemi muingi bavutuka ku Nazaleti. Bawu batatamana ku Betelemi kuba 9 di zikilometro muingi kutuka ku Yelusalemi. Kibila ku Betelemi kuawu bafika bela tsuakulu yi kukuenda ku tempelo, muingi kuvana minkhailu dedi bo nsiku waba tubila.—Levi. 12:2, 6-8; Luka 2:22-24.

Bo mbasi kamonikina Malia, nandi wunkamba ti muan’andi wala kuiza “kala va kikundu ki ntinu Davidi” ayi wala “yala dedi Ntinu.” Ḿba diawu Yosefi ayi Malia bamuena ti diba diambu dinkinza muan’awu kubutukila ku divula di Davidi. (Luka 1:32, 33; 2:11, 17) Ayi mvandi ḿba bamuena ti diba diyindu dimboti kutatamana ku Betelemi nati Nzambi kankuiza bakamba mbi bafueti vanga.

Befu tusa zaba ko thangu kua bawu bavanga ku Betelemi bo batu bamfionguninanga zimbuetila bavitila. Mu thangu beni, bawu baba mu nzo’awu ayi Yesu kasa ba ko “muana tsombi,” vayi wuba muana kilezi. (Matai 2:11) Ḿba bawu basa vutuka ko ku Nazaleti vayi batatamana ku Betelemi.

Ntinu Helodi wuvana nsua ti “bana boso ba babakala . . . baba ngonda yimueka nati mimvu miodi” bafueti vondu. (Matai 2:16) Yave wusadila mbasi muingi kuzabikisa Yosefi ayi Malia matedi ndubu ayoyo. Bo bazaba mawu, mu nsualu batinisa Yesu ku ngipiti nati ntinu Helodi kayiza fua. Bosi Yosefi wunata dikanda diandi ku Nazaleti. Vayi kibila mbi kheti bobo basa vutukila ko ku Betelemi? Kibila nati mu thangu ayoyo, muana Helodi baba tedilanga Arquileu waba yala ku Yuda ayi dedi tat’andi mvandi wuba mavanga mambi. Diawu mbasi kabue lubudila Yosefi matedi ntinu awowo. Ayi nandi wutumukina ndubu yi Nzambi. Ku divula di Nazeleti, Yosefi wuba luaku lu kukonzudila Yesu muingi kaba kisadi ki Nzambi.—Matai 2:19-22; 13:55; Luka 2:39, 52.

Ḿba Yosefi wufua ava Yesu kafua ayi kuzibula nzila muingi bankaka mvandi benda ku diyilu. Vayi Yosefi wala vulubuka muingi kuzinga va ntoto. Ayi bawombo bela nzaba ayi bala luta buela zaba matedi kibila mbi nandi ayi Malia batatiminina ku Betelemi bo Yesu kabutuka.