DISOLO DI NDONGOKOLO 11
NKUNGA 57 Tósakwela bato ya ndenge nyonso
Tusokudila kipfuzi ki Yesu mu kisalu ki tsamununu
“Pfumu . . . wubatuma buadi-buadi muingi bantuaminina kuntuala mu mavula moso ayi mu bibuangu bioso biobi niandi veka kafueti viokila.”—LUKA 10:1.
MU BUKHUFI
Tueka ntadila mambu maya momo tulenda vanga mu sokudila kipfuzi ki Yesu mu kisalu ki tsamununu.
1. Kadulu mbi kilembo suasikisa bisadi bi Yehova ayi batu ba nza yayi?
DIAMBU dimosi dieta suasikisa bisadi bi Yehova ayi Bakristu baluvunu, didi kipfuzia kiawu mu kisalu ki tsamununu. (Tito 2:14) Thangu zinkaka, wulenda mona phasi mu yangalala mu kisalu ki tsamununu. Thangu zinkaka wulenda kukimona banga nkulutu mosi wuthama wu kipfuzi nioni wutuba ti: “Thangu zinkaka ndikalama ko phuila yi samuna.”
2. Mambu mbi thangu zinkaka malenda tula ti tumona phasi mu monisa kipfuzi mu kisalu ki tsamununu?
2 Thangu zinkaka tulenda luta yangalala kukivana mu sala kisalu kimosi ki busantu va buangu ki samuna nsamu wumboti va nyalu nguba. Bila mbi? Bila tulenda fika mona mim’butu ayi zikhini mu kisalu ki thungulu ayi mu mbongosolo yi Zinzo zi Kipfumu, mu thangu tulembo sadisa batu bobo babuilukulu bivonza voti mu thangu tulembo kindisa bakhomba zieto. Tueta yangalala bumutu bundembama ayi luzolo lolo tueta mona mu thangu tulembo sadi mu bumosi ayi bakhomba zieto, ayi tuzebi ti mambu momo tueta kubavangila meta kubayangidika. Mu thangu zinkaka, yilenda ba ti mu mimvu miwombo tusamunina mu terituare yimosi vayi tuisi mona ko mim’butu mimboti mu kisalu kieto. Voti tulenda dengana batu bobo bamanga kuawu wa nsamu wumboti. Tuzebi diaka ti, bobuawu bobo tsuka yi kue fikiminanga, buawu phe nsamu wumboti wela luta kondo bue kikununu kuidi batu. (Mat. 10:22) Mbi bilenda kutusadisa tusimbidila voti buela kipfuzi kieto mu kisalu ki tsamununu?
3. Bue Luka 13:6-9 yilembo monisina kipfuzi ki Yesu?
3 Tulenda longuka diambu dimosi mu matedi kipfuzi mu kisalu kieto ki tsamununu mu tadila kifuani ki Yesu. Mu thangu zioso ziozi kasadila kisalu kiandi ki tsamununu, kadi lumbu kalebakana mu kipfuzi kiandi mu kisalu ki tsamununu. Kutu, bobuawu bobo mimvu mieba viokila, buawu kaluta buedila kipfuzi mu kisalu kiandi. (Tanga Luka 13:6-9.) Banga nkuni wu vinyu nioni wutula mimvu mitatu mu kuna nti figi wowo ka wisi buta ko kadi dikundi, Yesu wutula mimvu mitatu mu samunina Bayuda, vayi bawombo mu bawu basi kun’wilukila ko. Diawu, banga kuandi phila yoyi nkuni wu vinyu kasi botudila ko vuvu kiandi mu nti figi, Yesu phe kasi vongila ko batu ayi kasi vutula ko kisalu kiandi kumbusa. Kutu, wuluta buela zingolo ziandi mu diambu di simba mintima miawu.
4. Mambu mbi maya tueka ntadila mu kifuani ki Yesu?
4 Mu disolo diadi, tueka mmona bue Yesu kamonisina kipfuzi, nduka nduka mu sambanu ki zingondi zitsuka mu kisalu kiandi ki tsamununu. (Tala noti yindongokolo “Après cela” mu Luka 10:1 nwtsty-F.) Longuka mambu momo kalonga ayi sokudila mambu momo kavanga kulenda kutusadisa tutatamana ba kipfuzi lumbu kiaki. Tutadila kifuani ki Yesu mu mambu maya mama: 1) Wuluta tula mayindu mandi mu lukanu lu Yehova, 2) wutula thalu mu zimbikudulu zi Bibila, 3) wutudila lusadusu lu Yehova ntima, ayi 4) wutatamana ba na sikididi ti batu bankaka bela kun’wa.
WULUTA TULA MAYINDU MANDI MU LUKANU LU YEHOVA
5. Bue Yesu kamonisina ti vanga mambu momo Yehova keta zola diba diambu diluta mfunu mu luzingu luandi?
5 Yesu wusamuna mu kipfuzi kioso “nsamu wumboti wu Kipfumu” bila wuzaba ti kiawu kisalu Nzambi kazola ti niandi kasala. (Luka 4:43) Kuidi Yesu, samuna nsamu wumboti kiba kisalu kioki kiluta mfunu mu luzingu luandi. Buba mu zingondi zitsuka ziozi kabela va mbata ntoto mu samuna nsamu wumboti, Yesu wuviokila “mu mavula ayi mu mala,” mu kue samunina batu bankaka. (Luka 13:22) Wuvana diaka minlonguki miwombo formasio muingi basala yandi kisalu beni.—Luka 10:1.
6. Nguizani mbi kisalu ki tsamununu kidi ayi bisalu binkaka biobi tulenda baka mu khubukulu yi Yehova? (Tala phe foto.)
6 Lumbu kiaki phe samuna nsamu wumboti kiawu kisalu kimfunu kioki Yehova ayi Yesu batidi tusala. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Kisalu ki tsamununu nguizani kidi ayi bisalu binkaka bikhubukulu yi Yehova. Mu kifuani, tueta tunga zinzo zi khubukulu’eto, voti sala ku Beteli mu dukisa ziphuila zi batu bobo badi ku terituare. Tueta vana lusadusu kuidi bakhomba zieto bobo babuilukulu bivonza, bika kaka mu kubasadisa mu kinsuni vayi mu kubasadisa phe bavutukila bifu biawu bi kipheve. Enati tulembo bambuka moyo ti kisalu ki tsamununu kidi kisalu kioki kilutidi mfunu kioki Yehova katidi tusala, tulenda luta ba phuila yikukisala thangu ka thangu. Janos, nkulutu nioni wukala ku Hongrie, tubidi ti, “Ndieta bambuka moyo ti kadi kisalu kinkaka ki Kipfumu kilenda bonga buangu ki kisalu ki tsamununu; bila kiawu kisalu kieto kitheti.”
Lumbu kiaki, samuna nsamu wumboti kiawu kisalu kimfunu kioki Yehova ayi Yesu batidi tusala (Tala paragrafi 6)
7. Bila mbi Yehova katididi ti tutatamana samuna? (1 Timote 2:3, 4)
7 Tulenda buela kipfuzi kieto mu kisalu ki tsamununu ti tutadidi batu phila yoyi Yehova keta kubatadila. Tidi ti batu bawombo bawa nsamu wumboti ayi bawukikinina. (Tanga 1 Timote 2:3, 4.) Bo nsamu beni wulenda vukisa batu, Yehova weta tusadisa mu bongisa phil’eto yisamunina batu bankaka. Mu kifuani, mua nkanda Zola batu—Wubakitula minlonguki weta tuvana mayindu momo malenda kutusadisa mu tona disolo mu lukanu lukitula batu minlonguki. Buba ti batu bamengi kuawu kikinina nsamu beni lumbu kiaki, bulendakana bela baka diluaku di kuwukikinina tuamina tsuka yi ziphasi zinneni yiza. Mambu momo tulembo bakambi lumbu kiaki, mela kubatuma bakikinina nsamu beni. Vayi dilenda kububela enati tutatimini kubasamunina.
WUTULA THALU MU ZIMBIKUDULU ZI BIBILA
8. Bue nzayilu yi zimbikudulu zi Bibila yisadisila Yesu mu phila yoyi kasadila thangu’andi?
8 Yesu wuzaba phila yoyi zimbikudulu zi Bibila ziela lunginina. Wuzaba ti kisalu kiandi mimvu mitatu ayi ndambu kiela tula. (Dan. 9:26, 27) Wuzaba diaka phe mambu momo mabikulu mu momo matadidi thangu ayi phila yoyi kela fuila. (Luka 18:31-34) Yesu wubikula mambu momo kazaba, mawu mansadisa kasadila thangu’andi mu phila yimboti. Mu diawu, wusamuna mu kipfuzi kioso mu diambu di manisa kisalu kioki bamvana.
9. Bila mbi zimbikudulu zi Bibila zieta kutukindisila tusamuna mu kipfuzi?
9 Phisulu’eto yi zimbikudulu zi Bibila yilenda kutukindisa tusamuna mu kipfuzi. Tuzebi ti tsuka yi mambu ma thangu yayi yime fikama. Tuzebi ti mambu momo malembo salama ayi bikadulu bi batu lumbu kiaki malembo monisa mambu momo Bibila kibikula mu bilumbu bitsuka. Tulembo moni phila yoyi kimbeni kioki kidi mu kipfumu ki anglo-américaine na Russie ayi zitsi ziozi zieta kubabuela mioko, kilembo dukisila mbikudulu yi “bilumbu bitsuka” yoyi yitubidi ntinu sudi ayi ntinu nodi. (Dan. 11:40) Tulembo sudika ti kipfumu kioki kilutidi ngolo ki anglo-américaine kimonusunu mu malu momo matubulu mu Danieli 2:43-45. Tuidi na sikididi ti banga kuandi phila mbikudulu yimonisini diambu beni, fioti fisiedi, bukiedika fifioti kuandi fisiedi, Kipfumu ki Nzambi makiza bungi Bipfumu bioso bi batu. Zimbikudulu zioso ziozi, zilembo tumonisa thangu mbi tueka ayi zilembo tubuedi kipfuzi kisamuna nsualu nsualu mu monisa ti bilumbu bieka bitanga.
10. Mu ziphila mbi zinkaka zimbikudulu zi Bibila zilembo tusadisila tusamuna mu kipfuzi?
10 Zimbikudulu zi Bibila zilembo tuvani tsangu yoyi tuidi na phuila yiwombo yisamunina batu bankaka. Carrie, khomba mosi wunketo wukala ku République Dominicaine, tubidi ti: “Mu thangu ndieta yindudila zitsila zi kitoko ziozi Yehova katuveni mu diambu di bilumbu binkuiza, diawu dieta kuthuma ndizitubila kuidi batu bankaka.” Tubidi diaka ti: “Mu thangu ndilembo moni mambu momo batu balembo dengana lumbu kiaki, ndieta bambuka moyo ti zitsila beni zisi kuthadila ko minu veka vayi zibatadidi bawu phe.” Zimbikudulu zi Bibila zilembo tukindisa mu kondo vonga samuna bila tuzebi ti Yehova widi kumanima ma kisalu beni ki tsamununu. Leila, nioni wukala ku Hongrie tubidi ti: “Yesaya 11:6-9 yeta kukhindisa ndisamuna nsamu wumboti buba kuidi batu bobo balembo monika ti balendi ko kuwuwilukila.” Ayi Christopher, khomba mosi wubakala nioni wukala ku Zambie, tubidi ti: “Banga phila Malako 13:10 yibikudila, nsamu wumboti wufueti longo kuidi batu ba makanda boso ayi luidi lukumu kuidi minu mu buela mioko mu ndukusulu yi mbikudulu beni.” Zimbikudulu mbi zieta kukindisa wutatamana samuna?
WUTUDILA LUSADUSU LU YEHOVA NTIMA
11. Bila mbi Yesu kabela phuila yitudila Yehova ntima muingi kansadisa katatamana samuna mu kipfuzi? (Luka 12:49, 53)
11 Yesu wutudila Yehova ntima muingi katatamana samuna mu kipfuzi. Buba ti Yesu wuba na madiela mawombo mu kisalu ki tsamununu, wuzaba ti nsamu wumboti wela bimisa ziphaka zingolo ayi wela bimisa kimbeni kingolo. (Tanga Luka 12:49, 53.) Bo Yesu keba samuna, bapfumu zi mabundu batomba kumvonda mu zikhumbu ziwombo. (Yow. 8:59; 10:31, 39) Vayi, Yesu wutatamana samuna bila wuzaba ti Yehova wuba yandi. Tubidi ti: “Ndisi ko minu veka vayi Tata wuthuma widi yama. . . . Kasi kumbika minu veka ko, bila minu ndieta vanga mu zithangu zioso mambu momo meta kummonisa khini.”—Yow. 8:16, 29.
12. Bue Yesu kakubikila minlonguki miandi muingi batatamana samuna buba ti badengini kimbeni?
12 Yesu wubambula minlonguki miandi moyo ti balenda tudila Yehova ntima mu kubasadisa. Weba kubavananga sikididi mu zikhumbu ziwombo ti Yehova wela kubasadisa bawu dengana kimbeni. (Mat. 10:18-20; Luka 12:11, 12) Mu phila beni yina, wubakamba bakikenga. (Mat. 10:16; Luka 10:3) Wubavana zithumunu ti balendi ko kuika mu kingolo batu bobo bamengi kuawu wa nsamu beni. (Luka 10:10, 11) Ayi batina bawu dengana kimbeni. (Mat. 10:23) Buba ti Yesu wuba na kipfuzi ayi wutudila Yehova ntima, vayi keba tulanga ko luzingu luandi luba mu vonza phamba phamba.—Yow. 11:53, 54.
13. Bue wulenda bela sikididi ti Yehova wela kusadisa?
13 Tuidi na phuila yi lusadusu lu Yehova mu diambu di tutatamana samuna mu thangu tudengini kimbeni lumbu kiaki. (Tso. 12:17) Bila mbi wulenda bela sikididi ti Yehova wela kusadisa? Tutadila lusambulu lolo Yesu katula luidi mu Yowani kapu 17. Yesu wulomba kuidi Yehova katanina minlonguki miandi ayi Yehova wumvana mvutu mu ndombolo beni. Nkanda wu Mavanga wulembo monisa bue kasadisila mimvuala muingi basamuna mu kipfuzi kioso bulendakana kimbeni kioki badengana. Mu lusambulu lolo katula, Yesu wulomba diaka kuidi Yehova katanina batu bobo bela wilukila malongi ma mimvuala. Ngeyo phe widi mu batu beni. Yehova kasi lembo ko vutudila Yesu mvutu mu zindombolo ziandi; ngeyo phe wela kusadisa bo buawu bobo kasadisila mimvuala.—Yow. 17:11, 15, 20.
14. Bue tuzabidi ti tuela ba na diluaku ditatamana samuna mu kipfuzi? (Tala phe foto.)
14 Bulendakana diela ba diambu diphasi mu samuna mu kipfuzi mu bilumbu bitsuka, vayi tuela baka lusadusu lolo tuidi phuila. (Luka 21:12-15) Banga Yesu ayi minlonguki miandi, beto phe tueta bikila batu babaka nzengolo yikikinina voti manga nsamu wumboti ayi tueta manga tula ziphaka ziphamba phamba. Buba mu thangu khandukulu yi kisalu kieto, bakhomba zieto batatamana samuna nsamu wumboti bila batudila Yehova ntima, vayi bika mu zingolo ziawu veka. Banga kuandi mu tandu kitheti, lumbu kiaki, Yehova wulembo vani bisadi biandi ngolo muingi basamuna ‘nsamu wumboti bumboti mboti’ mu kunyangidika. (2 Tim. 4:17) Wulenda ba sikididi enati tudidi Yehova ntima, wela ba na diluaku di tatamana samuna mu kipfuzi.
Buba mu khandukulu yi kisalu kieto, minsamuni mi kipfuzi beta samuna mu kitsueki mu tubila minu kiawu (Tala paragragfi 14)b
WUTATAMANA BA NA SIKIDIDI TI BATU BANKAKA BELA WA
15. Mbi bimmonisa ti Yesu wuba na sikididi ti batu bela kun’wa mu kisalu ki tsamununu?
15 Yesu wutatamana ba mbueno yimboti mu kisalu ki tsamununu. Yawu yinsadisa katatamana yangalala kisalu ki tsamununu. Mu kifuani, kutsuka yi mvu 30 T.E., Yesu wumona ti batu bawombo baba na phuila yikikinina nsamu wumboti ayi wubadedikisa banga tsola yime yela makundi momo mame fuanu velu. (Yow. 4:35) Kumanima ma mvu wumosi, wukamba minlonguki miandi ti: “Mim’butu mime yela.” (Mat. 9:37, 38) Ayi wubue tuba diaka kuntuala ti: ‘Mim’butu mime yela . . . luleba Pfumu yi tsola muingi kafidisa bisadi mu tsolꞌandi.’ (Luka 10:2) Yesu wuba na vuvu ti kuela ba na batu bobo bela kun’wa.—Luka 10:21.
16. Bue bifuani bi Yesu bilembo monisina mayindu mamboti mu kisalu ki tsamununu? (Luka 13:18-21) (Tala phe foto.)
16 Yesu wulonga minlonguki miandi baba na mbueno yimboti mu tsangu’awu, ayi yawu yilenda kubasadisa batatamana monisa kipfuzi. Tutadila bifuani biodi bi Yesu. (Tanga Luka 13:18-21.) Yesu wusadila dikundi di mutalide mu longa ti nsamu wu Kipfumu wela tembakana ayi khulama yela monika mu phila yi ngitukulu. Ayi wusadila kifuani ki levire muingi kamonisa phila yoyi nsamu wu Kipfumu wela tembikinina buwombo ayi phila yoyi wela baludila mambu mu batu momo thangu zinkaka bulendakana mela sie fika monika ko. Yesu wusadisa minlonguki miandi bamona ti tsangu beni yoyi beba samunanga yela sadisa batu bawombo.
Banga Yesu, beto phe tuidi na mbueno yimboti ti batu bankaka bela kikinina nsamu wumboti (Tala paragrafi 16)
17. Bibila mbi tuidi biobi bikututuma tutatamana ba mbueno yimboti mu kisalu ki tsamununu?
17 Mu thangu tulembo yindula phila yoyi kisalu ki tsamununu kilembo sadisila batu bawombo lumbu kiaki mu nza yimvimba, tueta luta bue kindusu mu tatamana samuna nsamu wumboti. Kadika mvu, zimilio zi batu beta kutakana mu Mbambukulu moyo ayi beta longuka yeto Bibila. Zikhama zi zimili balembo baki mbotama ayi balembo buelama mu kisalu ki tsamununu. Tuisi zaba ko batu bakua balenda bue yangalala nsamu wumboti, vayi tuzebi ti Yehova maka kupikisa nkangu wu batu bobo bela vuka mu ziphasi zinneni ziozi zilembo yizi. (Tso. 7:9, 14) Pfumu kisalu Yehova widi na sikididi ti batu bawombo bela bue kikinina nsamu wumboti.
18. Mambu mbi tidi ti batu bankaka batudila thalu?
18 Minlonguki mi Yesu mitatamana monisa kipfuzi mu kisalu ki tsamununu. Mu thangu batu beba monanga phila bathumu beba samuninanga mu kibakala kioso, ‘bazaba ti bawu beba diatanga ayi Yesu.’ (Mav. 4:13) Mu thangu batu balembo tumoni thangu zioso mu kisalu ki tsamununu, beta mona ti tulembo landakana kipfuzi ki Yesu.
NKUNGA 58 Tóluka baninga ya kimya
a TSUDUKUSULU YI ZIPHOVA: Mu disolo diadi kuma “kipfuzi,” kinsundula nzaki yisala ayi phuila yingolo yoyi Bakristu bakala mu sadila Yehova.
b TSUDUKUSULU YI FOTO MU: Khomba mosi wubakala wulembo samunina bakala dimosi mu kitsueki va buangu kioki beta tekisila esansi.