Eʼes bix jeʼel u yáantik máak le baʼax ka kaʼansikoʼ

KEN tʼaanakoʼon chéen yéetel juntúul máak wa tu táan yaʼab máakeʼ maʼ unaj k-tuklik jeʼel u jatsʼutstal u yuʼubikoʼob le baʼax ken k-aʼal chéen tumen bey k-ilik toʼonoʼ. Le baʼax k-aʼalikoʼ jach kʼaʼabéet u yuʼubikoʼob, baʼaleʼ wa maʼ t-eʼesik bix jeʼel u meyajtiʼobeʼ, yaan u pʼáatal maʼ ken u chʼenxikintoʼob.

Bey u yúuchul tak teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Le yanoʼoboʼ maas ku chʼenxikintikoʼob junpʼéel kettʼaan wa junpʼéel baʼax uchaʼan maʼ u yáax uʼuymoʼobiʼ. Baʼaleʼ jeʼel u jáawal u jach chʼenxikintikoʼonoʼob wa maʼ k-tsolik túumben baʼaloʼob tiʼ le baʼax u yáax uʼuymoʼoboʼ. Kʼaʼabéet k-áantkoʼob u yiloʼob baʼaxten yéetel bix jeʼel u jóoʼskoʼob u yutsil le baʼax táan k-aʼalikoʼ.

Le Bibliaoʼ ku líiʼsik k-óol utiaʼal ka k-tukult bix jeʼel k-áantik u maasileʼ (Pro. 3:21). Jéeobaeʼ tu yéeyaj Juan Bautista utiaʼal u yáantik le máakoʼob ka yanaktiʼob «le naʼat yaan tiʼ le máaxoʼob toj u kuxtaloʼoboʼ» (Luc. 1:17). Le naʼat jeʼelaʼ ku yantal tiʼ máak ikil u chʼaʼik maʼalob saajkilil tiʼ Jéeoba (Sal. 111:10, NM). Ku yáantik máak utiaʼal ka xiʼik utsil tiʼ teʼ kʼiinoʼobaʼ bey xan ka yanaktiʼ le kuxtal minaʼan u xuuloʼ (1 Tim. 4:8; 6:19).

Ken a máans junpʼéel tsoltʼaan. Utiaʼal ka a weʼes bix jeʼel u jóoʼsaʼal u yutsil le tsoltʼaanoʼ, maʼ chéen unaj a tuukul tiʼ le baʼax ken a waʼaloʼ, baʼaxeʼ unaj xan a tuukul tiʼ le máaxoʼob kun uʼuyikechoʼ. Maʼ a tuukul chéen tiʼ junmúuchʼ máakoʼob, baʼaxeʼ tiʼ cada juntúul tiʼ le yanoʼoboʼ wa tiʼ le familiaʼoboʼ. Maʼ xaaneʼ yaan paalaliʼ, táankelmoʼob, nukuch máakoʼob yéetel máakoʼob tsʼoʼok u yantal u jaʼabiloʼob. Maʼ xaaneʼ yaan xan máaxoʼob maʼ úuch káajak u kaanbaloʼobiʼ, bey xan máaxoʼob káaj u meyajtikoʼob Jéeoba táanil tak tiʼ a síijil. Yanoʼobeʼ jach u tsʼaamaj u yóol u beetoʼob baʼax u kʼáat Dios, baʼaleʼ uláakʼoʼobeʼ láayliʼ táan u yilik u pʼatkoʼob jujunpʼéel baʼaloʼob maʼ jach maʼalobtakiʼ. Le oʼolaleʼ tukle: «Le máaxoʼob yanoʼoboʼ, ¿bix jeʼel u jóoʼskoʼob u yutsil le baʼax ken in waʼaloʼ? ¿Bix jeʼel in wáantkoʼob utiaʼal ka u naʼatoʼob le baʼax ken in tsoloʼ?». Jeʼel u páajtal a wilik a wáantik juntúul wa kaʼatúul tiʼ le máaxoʼob tsʼoʼok k-aʼalikaʼ, baʼaleʼ maʼ a tuʼubsik le uláakʼ máaxoʼob chʼenxikintikechoʼ.

Wa ku tsʼaʼabaltech a máans junpʼéel tsoltʼaan ku tʼaan tiʼ junpʼéel u kaʼansajil le Biblia jach kʼaj óolaʼanoʼ, ¿bix jeʼel a máansik utiaʼal ka jóoʼsaʼak u yutsil tumen tuláakaleʼ? Letiʼe ka a wil a maas muʼukʼaʼankúuntik u fejoʼob tiʼ u kaʼansajil le Bibliaoʼ. ¿Bix jeʼel a beetkeʼ? Letiʼe a weʼesik bix u jaajkúuntaʼal tumen le Biblia le kaʼansaj jeʼeloʼ. Wa ka tsolik baʼax yaan yil yéetel uláakʼ u kaʼansajiloʼob le Bibliaoʼ bey xan yéetel u jatsʼuts modos Jéeobaeʼ, jeʼel xan u páajtal a beetik u maas yaabiltikoʼob le baʼax ku creertikoʼoboʼ. Jeʼel u páajtal a waʼalik baʼax utsil tu jóoʼsaj wa máax úuchik u naʼatik le kaʼansajaʼ.

Maʼ chéen tu tsʼoʼokbal le tsoltʼaan unaj a waʼalik bix jeʼel u yáantik máak le baʼax ka tsolikoʼ. Desde tu káajbaleʼ tuláakal le máaxoʼob chʼenxikintikechoʼ unaj u tuklikoʼob: «Lelaʼ jeʼel u meyajteneʼ». Tsʼoʼoleʼ ken joʼopʼok a tsolik le baʼaloʼob maas kʼaʼanaʼantakoʼ bey xan tu taalbal u tsʼoʼokbaleʼ, seguernak a weʼesik bix jeʼel u meyajeʼ.

Ken a weʼes bix jeʼel u yáantik máak le baʼax ka tsolikoʼ, unaj a beetik yéetel yaabilaj bey xan a chʼaʼik en cuenta bix u yuʼubikuba u maasil (1 Ped. 3:8; 1 Juan 4:8). Le apóstol Pablooʼ maʼ tu tuʼubsaj le baʼaloʼob maʼalobtak tu beetaj le sukuʼunoʼob yanoʼob Tesalónicaoʼ, mix le ka tu tsolnuʼuktoʼob le ka anchaj talamil tiʼob ichil le múuchʼuliloʼ. Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xan tiʼob u yojel yaan u yutskíintikoʼob le talamiloʼ (1 Tes. 4:1-12). Maʼalob xan ka k-beet jeʼex tu beetiloʼ.

Wa le tsoltʼaan ken a máans ku tʼaan tiʼ u tsʼáaik u yóol máak u kʼaʼayt yéetel u kaʼans le maʼalob péektsiloʼ, ilawil a weʼesik jach jatsʼuts yéetel jach maʼalob le meyaj tsʼaʼantoʼonaʼ. Baʼaleʼ maʼ u tuʼubultecheʼ cada juntúuleʼ maʼ junpʼéeliliʼ le bukaʼaj ku páajtal u beetik teʼ meyajaʼ, tak le Biblia bey u yaʼalikoʼ (Mat. 13:23). Maʼ unaj k-beetik u lúubul u yóol le sukuʼunoʼob wa maʼ tu páajtal u beetkoʼob le bukaʼaj ku beetik u maasiloʼ. Hebreoʼob 10:24 ku yaʼaliktoʼon unaj «k-paklan áantikbaʼex utiaʼal ka yanak yaabilaj t-baatsil bey xan utiaʼal k-beetik baʼaloʼob maʼalobtak». Wa k-kaʼansaj yéetel yaabilajeʼ, yaan u beetaʼal yéetel kiʼimak óolal le baʼax k-aʼalikoʼ. Maʼ a tuʼubultecheʼ Jéeobaeʼ maʼ u kʼáat chéen ka k-aʼal baʼax unaj u beetaʼaliʼ, baʼaxeʼ ka k-áant u maasil «ka u tsʼáa u fejoʼob tiʼ letiʼ yéetel ka u yuʼuboʼob u tʼaan» (Rom. 16:26). Bey túunoʼ le baʼax k-kʼáat k-beetoʼ letiʼe k-muʼukʼankúuntik k-fe bey xan u fe le sukuʼunoʼoboʼ.

Ken kʼaʼaytajnakech. Teʼ kʼaʼaytajoʼ unaj k-eʼesik xan bix jeʼel u yáantik máak le maʼalob péektsiloʼ. U tiaʼal lelaʼ kʼaʼabéet k-ojéeltik baʼax ku tuklik le máaxoʼob kajaʼanoʼob teʼ tuʼux k-kʼaʼaytajoʼ. ¿Bix jeʼel a wojéeltikeʼ? Letiʼe ka a wuʼuy le túumben baʼaxoʼob ku yúuchloʼoboʼ wa a xokik le baʼaxoʼob ku jóoʼsaʼal teʼ periodicooʼ. Maʼalob xan ka a beet u táakpajal le máakoʼob teʼ tsikbaloʼ yéetel a chʼenxikintik le baʼax ku yaʼalikoʼoboʼ. Maʼ xaaneʼ yaan a tsʼáaik cuenta baʼax talamil yaantiʼob, maʼ xaaneʼ minaʼantiʼob meyaj, maʼ u boʼotoʼob u rentail u yotochoʼobiʼ, kʼojaʼanoʼob, yaan máax tsʼoʼok u kíimil tiʼob, beetaʼab loob tiʼob, beetaʼab junpʼéel injusticia tiʼob, nukaʼaj u pʼatubaʼob yéetel u núupoʼob wa maʼatech u yuʼubik tʼaan u paalaloʼob. Jeʼel baʼalak táan u aktáantkoʼobeʼ jeʼel u yáantaʼaloʼob tumen le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ.

Táanil tiʼ a káajsik a tsikbaleʼ, a yéeymaj tiʼ baʼax kan tʼaan. Baʼaleʼ wa ka wilik chiʼichnakchajaʼan u yuumil naj yoʼolal uláakʼ wa baʼaxeʼ, tʼaanen tiʼ leloʼ; wa maʼ tu páajtaleʼ, aʼaltiʼ jeʼel a suut tʼaan tu yéetel yoʼolal le baʼax chiʼichnakkúuntikoʼ. Baʼaleʼ kex uts t-tʼaan k-áantik le máakoʼob yéetel le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, maʼ unaj k-oksikba ichil u kuxtaloʼobiʼ (2 Tes. 3:11). Tiʼ le baʼaxoʼob ken k-tsikbaltoʼ, le baʼaxoʼob jeʼel u yáantkoʼob ichil u kuxtaloʼobeʼ, letiʼe maas jeʼel u yuʼubikoʼoboʼ.

Wa u yuumil naj maʼ tu yilik u yutsil le baʼax k-aʼalikoʼ, yaan u xotʼik k-tsikbal. Tsʼoʼoleʼ kex ka u yóot tsikbaleʼ, wa maʼ k-eʼesik bix jeʼel u yáantaʼal tumen le baʼax k-kʼaʼaytikoʼ, maʼ xaaneʼ maʼ ken u yil u kʼaʼanaʼanil. Baʼaleʼ wa k-eʼesik bix jeʼel u meyajtiʼeʼ, jeʼel k-áantik ichil u kuxtaleʼ.

Ken k-tsʼáa xook tiʼ wa máaxeʼ unaj xan k-eʼesiktiʼ bix jeʼel u yáantaʼal tumen le baʼax ku xokikoʼ (Pro. 4:7). Kʼaʼabéet k-áantik u naʼat le tsolnuʼukoʼob, le kaʼansajoʼob yéetel le uláakʼ baʼaxoʼob ku yaʼalik le Biblia ku yáantik máak u beet baʼax uts tu tʼaan Jéeobaoʼ. Wa k-beetik beyaʼ yaan k-péeksik u kʼex bix u kuxtal (Isa. 48:17, 18). Áant le j-xoknáaloʼob utiaʼal ka u yaabiltoʼob Jéeoba yéetel ka u beetoʼob baʼax uts tu tʼaan, beyoʼ tu juunaloʼob ken u beetoʼob baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ.