Le máaxoʼob nuʼuktaʼab tumen le kiliʼich muukʼ teʼ yáax siglo yéetel teʼ kʼiinoʼobaʼ
«Tuláakal le baʼaloʼobaʼ chéen juntúuliliʼ kiliʼich [muukʼ] máax beetkoʼ.» (1 COR. 12:11)
1. ¿Baʼaxoʼob ken k-il teʼ xookaʼ?
PENTECOSTÉS. Le tʼaanaʼ yaʼab baʼax ku kʼaʼajsiktoʼon (Hch. 2:1-4). Le kʼiin ka tsʼaʼab le kiliʼich muukʼ teʼ yáax siglooʼ, tu beetaj u kʼexpajal bix u biskuba Dios yéetel le máaxoʼob meyajtikoʼ. Teʼ xook máanikoʼ, t-ileʼ táanil tiʼ u taal Jesuseʼ, Jéeobaeʼ jejeláas bix úuchik u yáantik le máaxoʼob meyajtik utiaʼal u beetkoʼob nukuch meyajoʼob kex talamtakoʼ. Baʼaleʼ teʼ yáax siglooʼ kʼexpaj bix u yáantaj le kiliʼich muukʼoʼ. ¿Bix úuchik u kʼexpajal? ¿Yéetel bix jeʼel u yáantkoʼon bejlaʼeʼ? Koʼoneʼex ilik.
«Teneʼ u x-palitsilen Yuumtsil»
2. ¿Baʼaxoʼob u yilmaj María u beetaʼal tumen le kiliʼich muukʼoʼ?
2 Maríaeʼ tiaʼan ichil le máaxoʼob muchʼukbaloʼob tu kaʼapʼéel pisoil junpʼéel naj tu kaajil Jerusalén le ka tsʼaʼab le kiliʼich muukʼ aʼalaʼanoʼ (Hch. 1:13, 14). Baʼaleʼ maʼ yáax u yilik le bix u meyaj le kiliʼich muukʼoʼ. Maas tiʼ treinta jaʼaboʼob táanil tiʼ lelaʼ, kex maʼ tsʼokaʼan u beeleʼ, u «kiliʼich [muukʼ]» Jéeobaeʼ tu máansaj u kuxtal u Hijo yaan kaʼach teʼ kaʼan tu jobneloʼ (Mat. 1:20).
3, 4. ¿Baʼax tuukulil yanchaj tiʼ María, yéetel bix jeʼel k-beetik jeʼex tu beetiloʼ?
3 ¿Baʼaxten tsʼaʼab le jatsʼuts páajtalil tiʼ Maríaoʼ? Le ken k-il le baʼax tu yaʼalaj le ka aʼalaʼabtiʼ tumen le ángel baʼax u kʼáat Dios ka u beetoʼ, k-naʼatik baʼax oʼolal: «Teneʼ u x-palitsilen Yuumtsil; u beet Jajal Dios tin wéetel jeʼel bix tsʼoʼok a waʼaliktenaʼ» (Luc. 1:38). Le baʼaxoʼob tu yaʼaloʼ ku yeʼesikeʼ, le baʼax tu yilaj tiʼ letiʼoʼ, letiʼe bix u tuukuloʼ, le oʼolal tu kʼamaj yéetel kiʼimak óolal le baʼax tu yaʼalaj Diosoʼ. Letiʼeʼ maʼ tuukulnaj tiʼ baʼax jeʼel u yaʼalik u vecinoʼob ken ilaʼak embarazadaeʼ, mix baʼax ken u yaʼal le máax yéetel taak u tsʼoʼokol u beeloʼ. Baʼaxeʼ tu yaʼaleʼ letiʼeʼ juntúul x-palitsil kabal u yóol, beyoʼ tu yeʼeseʼ jach ku kʼubik u yóol tiʼ Jéeoba, u Yuumiloʼ.
4 Yaan kʼiineʼ ku tsʼaʼabal xan toʼon wa baʼax meyajil wa k-muʼyajtik talamiloʼob k-uʼuyik bey maʼ tu páajtal k-aktáantikoʼobeʼ. Ken úuchuktoʼon beyoʼ, maʼalob ka k-tukle: «¿Kin creertik wa yaan u yáantken Jéeoba utiaʼal ka in beet tuláakal jeʼex uts tu tʼaaneʼ? ¿Kin weʼesik wa in kʼáat in beet le baʼax ku yaʼaliktenoʼ?». Maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaiktoʼon u kiliʼich muukʼ wa k-jach k-kʼubik k-óol tiʼ letiʼ, k-ilik chéen letiʼ unaj u yaʼaliktoʼon baʼax ken k-beete yéetel k-beetik baʼax ku yaʼalik (Hch. 5:32).
Pedroeʼ áantaʼab tumen le kiliʼich muukʼoʼ
5. ¿Bix áantaʼabik Pedro tumen le kiliʼich muukʼ táanil tiʼ le Pentecostés tiʼ u jaʼabil 33?
5 Jeʼex Maríaeʼ, apóstol Pedroeʼ áantaʼab xan tumen le kiliʼich muukʼ táanil tiʼ le Pentecostés tiʼ u jaʼabil 33. Jesuseʼ tu tsʼáaj u páajtalil tiʼ yéetel tiʼ u maasil apostoloʼob utiaʼal u jóoʼskoʼob le kʼasaʼan angeloʼob tu wíinklil le máakoʼoboʼ (Mar. 3:14-16). Kex le Biblia maʼatech u yaʼalik bix úuchik u beetkoʼoboʼ, yaʼab baʼax eʼesik meyajnaj tiʼ Pedro le páajtalilaʼ. U kiliʼich muukʼ Dioseʼ ilaʼab xan le ka páajchaj u xíimbal Pedro yóokʼol le jaʼ tu kʼáaʼnáabil Galilea utiaʼal u bin tu yiknal Jesusoʼ (xokaʼak Mateo 14:25-29). Bey túunoʼ, yoʼolal u yáantaj le kiliʼich muukʼoʼ Pedroeʼ páajchaj u beetik milagroʼob. Baʼaleʼ teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ, taʼaytak u káajal u yilik uláakʼ bix kun áantbil letiʼ yéetel u maasil disipuloʼob tumen le kiliʼich muukʼoʼ.
6. ¿Baʼax tu beetaj Pedro yéetel u yáantaj le kiliʼich muukʼ tu kʼiinil le Pentecostés yéetel le ka tsʼoʼokoʼ?
6 Tu kʼiiniloʼob le Pentecostesoʼ, le kiliʼich muukʼoʼ tu tsʼáaj u páajtalil tiʼ Pedro yéetel tiʼ u maasil disipuloʼob u tʼankoʼob le jejeláas idiomaʼob ku tʼanik le máaxoʼob taaloʼob Jerusalenoʼ. Pedro túuneʼ waʼalajeʼ ka joʼopʼ u tʼaan tu táan tuláakal le máaxoʼob muchʼukbaloʼoboʼ (Hch. 2:14-36). Kex Pedro séeb u jáan tʼaan yéetel jach séeb u sajaktaleʼ, teʼ kʼiin jeʼeloʼ tsʼaʼab páajtalil tiʼ utiaʼal maʼ u chʼaʼik saajkil u kʼaʼayt le maʼalob péektsil kex aʼalaʼabtiʼob maʼ u beetkoʼob yéetel chʼaʼpachtaʼaboʼoboʼ (Hch. 4:18-20, 31). Tsʼoʼoleʼ áantaʼab tumen le kiliʼich muukʼ utiaʼal u naʼatik baʼax maʼ u yojel kaʼachoʼ (Hch. 5:8, 9). Tsʼaʼab xan u páajtalil u kaʼa kuxkíintik juntúul kimen (Hch. 9:40).
7. ¿Baʼaxoʼob u kaʼansmaj Jesús kʼuch u naʼat Pedro le ka tsʼaʼab le kiliʼich muukʼ tiʼoʼ?
7 Táanil tiʼ le Pentecostesoʼ, Pedroeʼ tsʼokaʼaniliʼ u naʼatik yaʼab tiʼ le baʼaxoʼob tu kaʼansaj Jesusoʼ (Mat. 16:16, 17; Juan 6:68). Baʼaleʼ yaan uláakʼ baʼaxoʼob maʼ tu jach naʼatik kaʼachi, jeʼex le úuchik u kaʼa kuxkíintaʼal Cristo yéetel junpʼéel wíinklil utiaʼal u bin kaʼan óoxpʼéel kʼiin kíimsaʼakoʼ, bey xan baʼaxten teʼ kaʼan ken u beet u Reyiloʼ (Juan 20:6-10; Hch. 1:6). Tsʼoʼoleʼ maʼ tu naʼatik kaʼach bix kun kaʼa kuxkíintbil le wíinikoʼob utiaʼal u binoʼob gobernar teʼ kaʼanoʼ. ¿Baʼax kʼiin ka tu naʼataj le baʼaloʼobaʼ? Letiʼe ka tsʼaʼab le kiliʼich muukʼ tu yóokʼoloʼob yéetel le ka yéeyaʼab utiaʼal u bin kaʼanoʼ.
8. ¿Baʼax tsʼoʼok u naʼatik le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼan yéetel le «uláakʼ tamanoʼob[oʼ]»?
8 Le ka tsʼoʼok u kʼaʼamal le kiliʼich muukʼ tumen u disipuloʼob Jesusoʼ jach yaʼab uláakʼ baʼaxoʼob tu naʼatoʼob. Yéetel u nuʼuktaj Dioseʼ tu tsʼíibtoʼob le Kiliʼich Tsʼíiboʼob ich Griegooʼ, ichileʼ tʼaanajoʼob tiʼ le baʼaxoʼob jatsʼutstak u tukultmaj u beetik Jéeobaoʼ (Efe. 3:8-11, 18). ¿Máasaʼ jach yaʼab utsil k-jóoʼsik tiʼ le baʼaxoʼob tu tsʼíibtoʼoboʼ? Bejlaʼeʼ le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼan bey xan le «uláakʼ tamanoʼob[oʼ]», k-jóoʼsik yaʼab utsil tiʼ le baʼaxoʼob tu kaʼansoʼoboʼ (Juan 10:16). ¿K-ilik wa k-jóoʼsik u yutsil le áantaj ku tsʼáaik le kiliʼich muukʼ utiaʼal u maas naʼataʼal le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ?
Pabloeʼ chuʼup yéetel kiliʼich muukʼ
9. ¿Baʼax páajchaj u beetik Pablo yéetel u yáantaj le kiliʼich muukʼoʼ?
9 Kex junpʼéel jaʼab tsʼoʼokok u kʼiinbesaʼal le Pentecostesoʼ, yanchaj uláakʼ máak kʼam le kiliʼich muukʼoʼ: Saulo, le kʼuch kʼaj óoltbil bey apóstol Pablooʼ. Letiʼeʼ áantaʼab u beet jejeláas baʼaloʼob tumen le kiliʼich muukʼoʼ, yaan tiʼ letiʼobeʼ láayliʼ ku yáantkoʼon bejlaʼeʼ. Áantaʼab u tsʼíibt catorce libroʼob tiʼ le Bibliaoʼ. Yéetel, jeʼex Pedroeʼ, áantaʼab xan u naʼat le kuxtal minaʼan xuʼulsajil tiʼ kun tsʼaabil tiʼ le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼanoʼ yéetel utiaʼal u tsʼíib tu yoʼolal. Tsʼaʼab xan tiʼ u páajtalil u tsʼakik kʼojaʼanoʼob, u jóoʼsik kʼasaʼan angeloʼob tiʼ le máakoʼoboʼ yéetel u kaʼa kuxkíintik kimenoʼob. Baʼaleʼ le kiliʼich muukʼoʼ tu tsʼáaj u páajtalil tiʼ u beetik junpʼéel meyaj maas kʼaʼanaʼan, le meyaj ku yáantkoʼon Dios k-beet xan teʼ kʼiinoʼobaʼ.
10. ¿Bix úuchik u yáantaʼal Pablo tumen le kiliʼich muukʼoʼ?
10 Teʼ kʼiinoʼob tiaʼan kaʼach Chipreoʼ, Pabloeʼ chuʼup yéetel kiliʼich muukʼeʼ ka tu yaʼalaj maʼ maʼalob baʼax ku beetik juntúul j-meeniʼ. Le procónsul ku gobernar teʼ islaoʼ tu jach chʼenxikintaj le baʼax ku yaʼalikoʼ. Tsʼoʼoleʼ «jakʼaʼan u yóol tu yoʼolal u kaʼansajil Yuumtsil[eʼ]» ka tu kʼamaj le maʼalob péektsiloʼ (Hch. 13:8-12). Le apostoloʼ u yojel jach kʼaʼanaʼan u yáantaj le kiliʼich muukʼ utiaʼal u páajtal u kʼaʼaytajoʼ (Mat. 10:20). Le oʼolal tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob tu kaajil Éfeso ka payalchiʼinakoʼob tu yoʼolal utiaʼal ka tsʼaʼabaktiʼ tumen Dios u páajtalil u tʼaan (Efe. 6:18-20).
11. ¿Bix úuchik u nuʼuktaʼal Pablo tumen u kiliʼich muukʼ Dios?
11 Kex chaʼab u kʼaʼaytaj Pablo tiʼ yaʼab kaajoʼob tumen le kiliʼich muukʼoʼ, yaan tuʼux xaneʼ maʼ chaʼab u kʼaʼaytajiʼ. Tsʼoʼoleʼ mantatsʼ nuʼuktaʼab tumen le kiliʼich muukʼ tuláakal tuʼux kʼaʼaytajnajoʼ (Hch. 13:2; xokaʼak Beetaʼanoʼob 16:6-10). Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ Jéeobaeʼ láayliʼ ku meyajtiʼ u kiliʼich muukʼ utiaʼal u nuʼuktik le kʼaʼaytajoʼ. Yéetel jeʼex Pabloeʼ, k-tsʼáaik k-óol k-kʼaʼayt le maʼalob péektsil yéetel x-maʼ saajkiloʼ. U jaajileʼ, teʼ kʼiinoʼobaʼ maʼatech u yáantkoʼon le kiliʼich muukʼ jeʼex úuchik u yáantik le apostoloʼoboʼ, baʼaleʼ k-ojel láayliʼ táan u nuʼuktikoʼon utiaʼal k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsil tiʼ le máaxoʼob u kʼáatoʼob u kanoʼob u jaajiloʼ (Juan 6:44).
«Yaan xan jejeláasil bix u beetaʼal baʼal»
12-14. ¿Junpʼéeliliʼ wa bix u yáantaʼal le máaxoʼob meyajtik Dios tumen le kiliʼich muukʼoʼ? Tsol baʼaxten bey a núukikoʼ.
12 Toʼon tsʼoʼok k-kʼubik k-kuxtal tiʼ Dioseʼ, ku líikʼil k-óol k-kʼaʼajsik bix úuchik u yáantaʼal le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼan tumen Jéeoba teʼ yáax siglooʼ. Koʼoneʼex ilik baʼax tu yaʼalaj Pablo tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob Corinto yoʼolal le páajtalil tsʼaʼabtiʼob tumen le kiliʼich muukʼoʼ: «Yaan jejeláas páajtaliloʼob ku páajtal u kʼamik máak, baʼaleʼ juntúuliliʼ [kiliʼich muukʼ] tsʼáaik. Yaan xan jejeláas meyajoʼob ku páajtal u beetik máak, baʼaleʼ juntúuliliʼ Yuumtsil máax k-meyajtik. Yaan xan jejeláasil bix u beetaʼal baʼal, baʼaleʼ juntúuliliʼ Dios máax beetik tuláakal le baʼaloʼobaʼ tiʼ tuláakal máak» (1 Cor. 12:4-6, 11). Jeʼex túun k-ilkoʼ, le kiliʼich muukʼoʼ jeʼel u páajtal u yáantik le máaxoʼob meyajtik Dios tiʼ jeʼel baʼaxak meyajil ku beetkoʼobeʼ. Letiʼeʼ ku yáantik le junpʼíit tamanoʼoboʼ bey xan le «uláakʼ tamanoʼob[oʼ]» (Luc. 12:32; Juan 10:16). Baʼaleʼ maʼ junpʼéeliliʼ bix u yáantik cada juntúul tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob teʼ múuchʼuliloʼ.
13 Jeʼex le ancianoʼoboʼ, letiʼe kiliʼich muukʼ tsʼáaikoʼoboʼ (Hch. 20:28). Baʼaleʼ maʼ tuláakal le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob ku beetik u ancianoiloʼoboʼ. Lelaʼ ku yeʼesikeʼ le kiliʼich muukʼoʼ jejeláas bix u yáantik le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ.
14 Le kiliʼich muukʼ ku tsʼáaik Jéeoba tiʼ le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ ku tsʼáaik u páajtalil u kʼamkoʼob bey u paalaloʼobeʼ. Le kiliʼich muukʼaʼ letiʼe meyajnajtiʼ utiaʼal u kaʼa kuxkíintik u juntúuliliʼ Hijo utiaʼal u tsʼáaiktiʼ junpʼéel kuxtal maʼ tu páajtal u xuʼulsaʼaloʼ (xokaʼak Romailoʼob 8:11, 15). Letiʼe baʼax meyajnaj xan tiʼ utiaʼal u beetik tuláakal baʼaloʼ (Gén. 1:1-3). Le baʼax meyajnaj utiaʼal u yáantik Bezaleel u beet le meyajoʼob teʼ tabernaculooʼ, utiaʼal u tsʼáaik muukʼ tiʼ Sansón utiaʼal u beetik nukuch baʼaloʼob, yéetel letiʼe baʼax áant Pedro utiaʼal u xíimbal tu yóokʼol le jaʼoʼ. Bey túunoʼ maʼ junpʼéeliliʼ baʼax u kʼáat u yaʼal u nuʼuktaʼal máak tumen le kiliʼich muukʼ yéetel u yéeyaʼal utiaʼal ka xiʼik teʼ kaʼanoʼ. U jaajileʼ le u yéeyaʼal máakoʼ chéen junpʼéel tiʼ le meyajoʼob ku beetik le kiliʼich muukʼoʼ. Le máax chʼaʼtuklik máax kun yéeybil yéetel máax maʼatechoʼ, Jéeoba.
15. ¿Mantatsʼ wa kun yéeybil le máaxoʼob kun binoʼob kaʼan tumen le kiliʼich muukʼoʼ? Tsol baʼaxten bey a núukikoʼ.
15 Jeʼex túun k-ilkoʼ, u milesil jaʼaboʼob yanak máaxoʼob meyajtik Jéeoba way Luʼumeʼ, yéetel mantatsʼ ku meyajtiʼ u kiliʼich muukʼ utiaʼal u yáantkoʼob jejeláas bixi. Le u yéeyaʼal le xiiboʼob yéetel le koʼoleloʼob utiaʼal u binoʼob kaʼan tumen le kiliʼich muukʼoʼ, káaj teʼ Pentecostés tiʼ u jaʼabil 33 tiʼ le yáax siglooʼ, baʼaleʼ yaan u kʼuchul u kʼiinil u xuʼulul u beetik. Baʼaleʼ Dioseʼ yaan u seguer u tsʼáaik u kiliʼich muukʼ tiʼ le máaxoʼob meyajtik utiaʼal u beetkoʼob baʼax ku yaʼalik mantatsʼoʼ.
16. ¿Baʼax ku páajtal u beetik le máaxoʼob meyajtik Dios yéetel u yáantaj le kiliʼich muukʼoʼ?
16 ¿Baʼax meyajiloʼob ku beetik le máaxoʼob meyajtik Dios yéetel u yáantaj le kiliʼich muukʼoʼ? Apocalipsis 22:17, ku núukik: «Le kiliʼich [muukʼ] yéetel le Atantsiloʼ ku yaʼalikoʼob: Koʼoten. Le máax ku yuʼubajeʼ u yaʼal: Koʼoten. Le máax ukʼajeʼ yéetel u kʼáateʼ, taalak ka u yukʼ x-maʼ boʼolileʼ u jaʼil le kuxtaloʼ». Le kiliʼich muukʼoʼ ku péeksik le máaxoʼob meyajtik Dios utiaʼal ka u yaʼaloʼob tiʼ le máax «u kʼáateʼ» ka u yukʼ u jaʼil le kuxtal ku tsʼáaik Jéeobaoʼ. Le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ letiʼob nuʼuktik le meyajaʼ, yéetel ku yáantaʼaloʼob tumen le uláakʼ tamanoʼoboʼ. Junmúuchʼ u meyajoʼob yáanal u nuʼuktaj le kiliʼich muukʼoʼ. Kex wa táan u páaʼtik u binoʼob kuxtal teʼ kaʼan wa u pʼáatloʼob kuxtal way Luʼumeʼ, tuláakloʼob okjaʼanajaʼanoʼob «tu kʼaabaʼ le Taataoʼ, le Paaloʼ yéetel le kiliʼich [muukʼoʼ]» (Mat. 28:19). Tuláakloʼob ku chaʼik u nuʼuktaʼaloʼob tumen le kiliʼich muukʼoʼ yéetel ku yeʼeskoʼob le modos ku taal tiʼ letiʼoʼ (Gal. 5:22, 23). Tu kaʼa jaatsiloʼobeʼ ku chaʼik u yáantaʼaloʼob u bisoʼob junpʼéel toj kuxtal tu táan Dios (2 Cor. 7:1; Apo. 7:9, 14).
Maʼ u xuʼulul k-kʼáatik kiliʼich muukʼ
17. ¿Bix k-eʼesik yaantoʼon u kiliʼich muukʼ Dios?
17 Le oʼolal kex wa táan k-páaʼtik k-bin kuxtal teʼ kʼaan wa k-pʼáatal kuxtal way Luʼumeʼ, Jéeobaeʼ ku tsʼáaik «nojoch páajtalil» utiaʼal u chúukpajal k-óol yéetel utiaʼal k-kʼamik le siibal ken u tsʼáaoʼ (2 Cor. 4:7). Yaan kʼiineʼ le máakoʼoboʼ ku yaʼalikoʼobtoʼon baʼal tumen maʼ tu xuʼulul k-kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reinooʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ «[k-]poʼochʼoleʼex tu yoʼolal Cristo». Baʼaleʼ wa ku seguer k-kʼaʼaytajeʼ, yaan u yantaltoʼon kiʼimak óolal yéetel yaan k-eʼesikeʼ «u nojbeʼen [kiliʼich muukʼ] Jajal Dioseʼ tiʼ yaan [t-óokʼoleʼ]» (1 Ped. 4:14).
18, 19. ¿Bix ken u yáantoʼon Jéeoba yéetel u kiliʼich muukʼ, yéetel baʼax tsʼoʼok k-chʼaʼtuklik k-beetik?
18 Wa k-kʼáatik tu jaajil k-óoleʼ, yaan k-kʼamik le kiliʼich muukʼoʼ, lelaʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal ka chúukpajal k-óol k-meyajt Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Jajal Dios máax tsʼáaikteʼex le maʼalob tsʼíibolaloʼoboʼ, yéetel ku yáantkeʼex utiaʼal a tsʼoʼokbeskeʼex, jeʼel bix u maʼalob óolal letiʼoʼ». Baʼaleʼ jach unaj k-beetik lelaʼ: «Tsʼáa a wóoleʼex tiʼ a toksajileʼex yéetel kabal óolal yéetel saajkil». ¿Bix jeʼel u páajtal k-beetkeʼ? K-chaʼik u nuʼuktikoʼon le kiliʼich muukʼoʼ yéetel k-ilik k-machik mantatsʼ «tubeel u tʼaanil le kuxtaloʼ» (Fili. 2:12, 13, 16, NM).
19 Wa k-kʼubik k-óol tiʼ le áantaj ku tsʼáaik le kiliʼich muukʼoʼ yaan k-tsʼáaik k-óol k-beet le meyajoʼob ku tsʼaʼabaltoʼonoʼ, yaan k-ilik k-beetik tubeel yéetel yaan k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼon (Sant. 1:5). Letiʼeʼ yaan u tsʼáaik tuláakal baʼax kʼaʼabéet utiaʼal k-naʼatik le baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ, utiaʼal k-aktáantik le talamiloʼoboʼ yéetel utiaʼal k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ. Le ken k-kʼáat u kiliʼich muukʼ Dioseʼ, unaj k-kʼaʼajsik le baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ: «Kʼáatneneʼex, bíin tsʼaʼabakteʼex tumen Jajal Dios; kaxaneneʼex, bíin a nuptáanteʼex; kʼoopneneʼex, bíin jeʼebekteʼex jool naj» (Luc. 11:9, 13). Jach beyoʼ, maʼ unaj u xuʼulul k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u seguert u tsʼáaiktoʼon u kiliʼich muukʼ, jeʼex u beetik desde úuchjeakiloʼ.
¿Jeʼel wa a kanik a tsoleʼ?
• ¿Baʼax tuukulil yanchaj tiʼ María unaj u yantaltoʼon xan?
• ¿Bix úuchik u nuʼuktaʼal Pablo tumen u kiliʼich muukʼ Dios?
• ¿Bix u nuʼuktikoʼon le kiliʼich muukʼ teʼ kʼiinoʼobaʼ?
[Foto yaan teʼ táan juʼun 24]
Le kiliʼich muukʼoʼ tu yáantaj Pablo u aktáant juntúul máax ku meyaj tiʼ le kʼasaʼan angeloʼoboʼ
[Foto yaan teʼ táan juʼun 26]
Dioseʼ ku tsʼáaiktoʼon u kiliʼich muukʼ, kex wa táan k-páaʼtik k-bin kuxtal teʼ kaʼan wa k-pʼáatal kuxtal way Luʼumeʼ