Guiropa libru de Reyes
5 Guyuu ti hombre láʼ Naamán, nácabe xaíque ejércitu stiʼ rey stiʼ Siria, nabé risácabe ne nabé runi respetar rey que laabe, purtiʼ biquiiñeʼ Jehová laabe para gacané Siria guni ganar.* Nácabe ti hombre nadipaʼ ne nanna tinde, peru nápabe lepra.* 2 Tobi de ca biaje bicaalú ca siriu guidxi Israel, gunaazecabe ti dxaapahuiiniʼ ne bedagácabe criada stiʼ xheelaʼ Naamán. 3 Ti dxi, gúdxibe patrona stibe: «¡Galán pa niná señor stinneʼ niguuyaʼ profeta ni nuu Samaria! Laa zusianda lepra nápabe». 4 Para bireebe* zebe ra nuu rey stibe ne gúdxibe laa guiráʼ ni gudxi dxaapahuiiniʼ israelita que laabe.
5 Para ná rey stiʼ Siria rabi laabe: «¡Nagásica guyé! Chiguseendaʼ ti carta ra nuu rey stiʼ Israel». Para biree Naamán zeʼ ne ziné chii talentu* de plata, xhoopaʼ mil pieza de oro ne chii muda lari. 6 Ne zinebe carta ni bicaa rey stibe ra nuu rey stiʼ Israel, luni ná: «Cuseendaʼ carta riʼ ra nuuluʼ ne Naamán mozo stinneʼ para gusiaandaluʼ lepra stiʼ». 7 Ora biʼndaʼ rey stiʼ Israel carta que, gucheza xhaba ne ná: «¿Ñee Dios naa para guuteʼ tuuxa o para cadi gudieeʼ lugar gatiʼ la? ¡Maʼ biiyatu la? maʼ nabe cuseendabe hombre riʼ para gusiandaʼ lepra stiʼ! Peru ni nuube nga gucaalube naa».
8 Peru ora gunna Eliseo —hombre stiʼ Dios ni dxandíʼ que— gucheza rey stiʼ Israel xhaba, oraqueca biseendabe tu chitidxi rey que: «¿Xiñee guchézaluʼ xhábaluʼ pue? Bidii lugar laabe gueedabe ra nuaaʼ. Zacá zánnabe nuu ti profeta ndaaniʼ guidxi Israel». 9 Para biree Naamán zeʼ, ziné ca caballu ne ca carru de guerra stiʼ ne bizuhuaabe entrada ra lidxi Eliseo. 10 Peru biseendaʼ Eliseo tu chitidxi laabe: «Guyé ra guiiguʼ Jordán ne gudiibiʼ ládiluʼ gadxe biaje ndaanini, zacá zianda ládiluʼ ne ziuuluʼ nayá». 11 Ora binadiaga Naamán ndiʼ, guizáʼ bidxiichi, ne biree zeʼ ziníʼ: «Guníʼ iqueʼ ndaʼ “Zareebe zadxaagalube naa, zuzuhuaabe raríʼ ne zucaabe ridxi lá Jehová, Dios stibe, ne zuniibi nabe cheríʼ chericaʼ luguiáʼ lepra riʼ para guiandaʼ”. 12 ¿Cadi xa jma galán Abaná ne Farpar, ca guiiguʼ stiʼ Damasco, que ca nisa nuu Israel? ¿Cadi laaca ñanda niguiibeʼ ladeʼ ndaanicani ne ñandaʼ la?». Para bidiibe vuelta ne zebe zidxiichibe.
13 Para bidxiña ca mozo stibe laabe ne nacaʼ rábicaʼ laabe: «Bixhozeʼ, pa ñaca ñabi profeta ca lii ñúniluʼ xiixa cosa nagana, ¿cadi dxandíʼ ñúniluʼ ni la? Peru cadi lica nagana ni canábabe lii “Gudiibiʼ ládiluʼ ne ziándaluʼ”». 14 Ngue runi biétebe ne biaazibe ndaaniʼ guiiguʼ Jordán que gadxe biaje, casi gudxi hombre stiʼ Dios ni dxandíʼ que laabe gúnibe. Despué de ngue biá ládibe ne biaana ládibe casi ladi ti xcuidihuiiniʼ.
15 De raqué biguetanebe guiráʼ ca xpínnibe* ra nuu hombre stiʼ Dios ni dxandíʼ que. Ora yendabe ra nuu, bizuhuaabe nezalú ne rábibe laa: «Yanna huaxa maʼ nannaʼ ninruʼ sti lugar lu guidxilayú riʼ nuu Dios pa cadi ndaaniʼ guidxi Israel si. Yanna, señor stinneʼ, canabaʼ lii guicaaluʼ ti regalu* chigudieeʼ lii». 16 Peru óraque ná Eliseo rabi laabe: «Casi peʼ nuu Jehová, ni runeʼ xhiiñaʼ,* qué zacaaʼ diaʼ regalu ca». Ne neca gucuabe tema lu Eliseo, qué niná nicaa ni. 17 Últimu la? ná Naamán rabi laabe: «Bueno, bidii lugar naa chiniáʼ caadxi yu stiʼ guidxi riʼ, biaʼ ruaʼ chupa mulaʼ, purtiʼ maʼ qué zudieeʼ ofrenda ni riaʼquiʼ nin sacrificiu ninruʼ sti dios pa cadi Jehová. 18 Peru nuu ti cosa ni runeʼ ne canabaʼ Jehová guni perdonar naa: ora rié rey stinneʼ ra templu* stiʼ Rimón para guzuxibi raqué, rinaazeʼ nabe para guzuxíbibe, ne naa laaca naquiiñeʼ guzuxibeniáʼ laabe ndaaniʼ templu stiʼ Rimón. Nga runi canabaʼ guni perdonar Jehová naa ora guzuxibeʼ ndaaniʼ templu stiʼ Rimón». 19 Óraque ná Eliseo rabi laabe: «Guyé ne cadi chuʼluʼ xizaa», ne biree Naamán zeʼ. Guzásibe ti tramu, 20 guníʼ ique Guehazí, mozo stiʼ Eliseo, hombre stiʼ Dios ni dxandíʼ: «Qué niná señor stinneʼ nicaa ni cudii Naamán laa ne bidiibe lugar zeʼ siriu ca. Casi peʼ nuu Jehová, ziugaandaʼ laabe para gudiibe naa xiixa». 21 Ngue runi biree Guehazí ziguxooñeʼ zinanda Naamán. Ora biʼyaʼ Naamán zeeda tobi zeeda guxooñeʼ, biete de lu carru stiʼ para guidxagalú laabe ne gunabadiidxaʼ laabe: «¿Ñee nuu xi cayaca la?». 22 Para bicabi laabe: «Coʼ, gastiʼ cayaca. Biseendaʼ señor stinneʼ naa gabeʼ ndiʼ lii: “Biaa, casi beeda chupa joven ra nuaaʼ, xiiñiʼ ca profeta laacabe ne zeedacabe de lade ca dani stiʼ Efraín. ¿Ñee zanda gudiiluʼ laacabe ti talentu de plata ne chupa muda lari la?”». 23 Óraque ná Naamán rabi laabe: «¡Ora! Gucuaa chupa talentu riʼ». Despué de gucuá Naamán tema lu Guehazí para guicaa ca cosa que, guluube chupa talentu de plata ne chupa muda lari ndaaniʼ chupa sacu ne bidiibe cani chupa mozo stibe para guaʼ cani ne guzanírucaʼ lu Guehazí.
24 Ora yendácabe Ofel,* gucuaabe ca sacu ziné ca mozo que ne guluube cani ndaaniʼ yoo, ne gúdxibe ca hombre que maʼ zanda checaʼ. Ora biree ca hombre que zecaʼ, 25 guyuube ra nuu Eliseo ne bizuhuaabe cueʼ. Para gunabadiidxaʼ Eliseo laabe: «¿Paraa guyeluʼ pue, Guehazí?». Para ná Guehazí rabi laabe: «Abatiʼ xa, señor stinneʼ». 26 Óraque ná Eliseo rabi laabe: «¿Ñee rábiluʼ qué ñannaʼ yenándaluʼ hombre ca ne biétebe de lu carru stibe para guidxagalube lii la? ¿Ñee yanna nga caquiiñeʼ guicaanu plata, lari, layú ra zuhuaa olivu, layú uva, dendxuʼ, vaca, mozo ne criada la? 27 Yanna, zacá lepra stiʼ Naamán lii ne siempre zacani ca xiiñiluʼ». Oraqueca biree Guehazí de ra nuu Eliseo, ne mápeca naze lepra ládibe, naquichibeni casi nieve.